Return to Video

Christopher McDougall: Zijn we gemaakt om te rennen?

  • 0:00 - 0:03
    Hardlopen: het komt eigenlijk neer op links, rechts, links, rechts -- toch?
  • 0:03 - 0:05
    We hebben het twee miljoen jaar gedaan,
  • 0:05 - 0:08
    dus het is een tikje arrogant om aan te nemen
  • 0:08 - 0:10
    dat ik iets over hardlopen kan vertellen
  • 0:10 - 0:13
    dat nog niet eerder verteld en uitgevoerd is, en beter.
  • 0:13 - 0:15
    Maar het leuke van hardlopen is, daar ben ik achter,
  • 0:15 - 0:17
    dat er steeds iets vreemds aan de hand is
  • 0:17 - 0:19
    bij deze activiteit.
  • 0:19 - 0:22
    Namelijk: als je een paar maanden geleden de New York City-marathon gezien heb,
  • 0:22 - 0:24
    weet ik zeker dat je iets gezien hebt,
  • 0:24 - 0:27
    wat niemand eerder heeft gezien.
  • 0:27 - 0:29
    Een Ethiopische vrouw genaam Derartu Tulu
  • 0:29 - 0:31
    staat bij de startstreep.
  • 0:31 - 0:33
    Ze is 37 jaar oud,
  • 0:33 - 0:35
    heeft 8 jaar lang geen noemenswaardige marathon gewonnen,
  • 0:35 - 0:37
    en een paar maanden geleden
  • 0:37 - 0:39
    is ze bijna gestorven tijdens haar bevalling.
  • 0:39 - 0:42
    Derartu Tulu stond op het punt om te stoppen,
  • 0:42 - 0:44
    maar ze besloot als laatste kans
  • 0:44 - 0:46
    toch mee te rennen
  • 0:46 - 0:48
    om de topwedstrijd,
  • 0:48 - 0:50
    de New York City-marathon te winnen.
  • 0:50 - 0:53
    Helaas -- slecht nieuws voor Derartu Tulu -- hadden anderen hetzelfde idee,
  • 0:53 - 0:55
    waaronder de Olympische kampioen
  • 0:55 - 0:58
    en Paula Radcliffe, die een monster is,
  • 0:58 - 1:02
    veruit de snelste marathonloopster tot nu toe.
  • 1:02 - 1:04
    Slechts 10 minuten langzamer dan het mannenrecord,
  • 1:04 - 1:07
    is Paula Radcliffe in feite onverslaanbaar.
  • 1:07 - 1:09
    Dat zijn haar tegenspelers.
  • 1:09 - 1:12
    Het startschot klinkt, en ze is niet eens een underdog;
  • 1:12 - 1:14
    Ze zit nog onder de underdogs.
  • 1:14 - 1:16
    Maar de onder-underdog houdt vol.
  • 1:16 - 1:19
    En na 32 van de 42 kilometer,
  • 1:19 - 1:21
    loopt Derartu Tulu
  • 1:21 - 1:23
    vooraan met de kopgroep.
  • 1:23 - 1:26
    Op dit moment gebeurt er iets heel vreemds.
  • 1:26 - 1:29
    Paula Radcliffe, de gedoodverfde persoon die de premie
  • 1:29 - 1:32
    uit Derartu Tulu's onder-underdog handen zal houden
  • 1:32 - 1:35
    pakt plotseling haar been en valt terug.
  • 1:35 - 1:37
    Wij weten allemaal wat we in zo'n situatie doen, toch?
  • 1:37 - 1:39
    Je geeft haar een flinke elleboogstoot
  • 1:39 - 1:41
    en rent door naar de finish.
  • 1:42 - 1:44
    Derartu Tulu verpest het.
  • 1:44 - 1:46
    In plaats van te ontsnappen,
  • 1:46 - 1:48
    laat ze zich terugvallen, pakt Paula Radcliffe,
  • 1:48 - 1:50
    en zegt: "Kom, kom op. Je kunt het."
  • 1:50 - 1:52
    En Paula Radcliffe doet dat helaas.
  • 1:52 - 1:54
    Ze komt weer bij de kopgroep
  • 1:54 - 1:56
    en komt in de buurt van de finish.
  • 1:56 - 1:58
    Maar dan valt ze weer terug.
  • 1:58 - 2:00
    En Derartu Tulu pakt haar nogmaals en probeert haar mee te trekken.
  • 2:00 - 2:02
    Op dat moment zegt Paula Radcliffe:
  • 2:02 - 2:04
    "Ik ben er klaar mee. Ga door"
  • 2:04 - 2:07
    Dat is een fantastisch verhaal, en we weten hoe het eindigt.
  • 2:07 - 2:09
    Ze krijgt geen winnaarspremie,
  • 2:09 - 2:11
    maar gaat naar huis met iets groters en belangrijkers.
  • 2:11 - 2:14
    Maar daar verpest Derartu Tulu het weer.
  • 2:14 - 2:17
    In plaats van te verliezen haalt ze de kopgroep in en wint,
  • 2:17 - 2:19
    wint de New York City-marathon,
  • 2:19 - 2:21
    en gaat naar huis met een grote premie.
  • 2:21 - 2:23
    Het is een hartverwarmend verhaal,
  • 2:23 - 2:25
    maar als je iets verder kijkt,
  • 2:25 - 2:28
    moet je je wel afvragen wat er hier gebeurde.
  • 2:28 - 2:30
    Wanneer je in een organisme twee uitschieters tegenkomt,
  • 2:30 - 2:32
    is dat geen toeval.
  • 2:32 - 2:35
    Als je iemand tegenkomt die competitiever en medelevender is
  • 2:35 - 2:38
    dan wie dan ook in de race, dan is dat geen toeval.
  • 2:38 - 2:41
    Toon mij een wezen met flippers en kieuwen,
  • 2:41 - 2:43
    dan zal er water in het spel zijn.
  • 2:43 - 2:46
    Als iemand zo'n groot hart heeft, dan moet dat ergens op wijzen.
  • 2:46 - 2:48
    Het antwoord kan, denk ik,
  • 2:48 - 2:51
    gevonden worden in de Copper Canyons in Mexico,
  • 2:51 - 2:53
    daar is een stam, een verborgen stam,
  • 2:53 - 2:55
    de Tarahumara Indianen.
  • 2:55 - 2:58
    De Tarahumara zijn om drie redenen opmerkelijk.
  • 2:58 - 3:00
    Nummer één,
  • 3:00 - 3:02
    ze hebben de afgelopen 400 jaar
  • 3:02 - 3:04
    vrijwel zonder veranderingen geleefd.
  • 3:04 - 3:07
    Toen de Spaanse veroveraars in Amerika kwamen had je twee keuzen:
  • 3:07 - 3:10
    ofwel terugvechten en de strijd aangaan, ofwel vluchten.
  • 3:10 - 3:12
    De Maya's en Azteken gingen de strijd aan,
  • 3:12 - 3:15
    daarom zijn er nog heel weinig Maya's en Azteken.
  • 3:15 - 3:17
    De Tarahumara hadden een andere strategie.
  • 3:17 - 3:19
    Ze vluchtten en verborgen zich
  • 3:19 - 3:21
    in een labyrintisch stelsel
  • 3:21 - 3:23
    een spinnenwebvormig net van kloven,
  • 3:23 - 3:25
    de zogenaamde Copper Canyons,
  • 3:25 - 3:28
    en daar zijn ze sinds de 17e eeuw gebleven --
  • 3:28 - 3:32
    steeds op dezelfde manier.
  • 3:32 - 3:35
    Het tweede opmerkelijke over de Tarahumara
  • 3:35 - 3:38
    is dat ze tot op hoge leeftijd, 70 tot 80 jaar oud,
  • 3:38 - 3:40
    niet zozeer marathons,
  • 3:40 - 3:42
    maar mega-marathons lopen.
  • 3:42 - 3:44
    Ze lopen geen 42 kilometer,
  • 3:44 - 3:47
    maar 150 tot 250 kilometer per keer,
  • 3:47 - 3:50
    kennelijk zonder blessures, zonder problemen.
  • 3:50 - 3:52
    Het laatste opmerkelijke over de Tarahumara,
  • 3:52 - 3:54
    is dat de dingen waar we het vandaag de dag over hebben,
  • 3:54 - 3:56
    alle dingen waar we al onze technologie
  • 3:56 - 3:59
    en hersenkracht voor gebruiken om op te lossen --
  • 3:59 - 4:01
    dingen als hart- en vaatziekten, cholesterol en kanker
  • 4:01 - 4:04
    en misdaad, oorlog, geweld en depressies --
  • 4:04 - 4:07
    al die dingen kennen de Tarahumara niet.
  • 4:07 - 4:09
    Ze zijn vrij
  • 4:09 - 4:11
    van al deze moderne kwalen.
  • 4:11 - 4:13
    Wat is nu de link?
  • 4:13 - 4:15
    We hebben het weer over uitschieters.
  • 4:15 - 4:17
    Er moet een vorm van oorzaak / gevolg zitten.
  • 4:17 - 4:19
    Er zijn teams van wetenschappers
  • 4:19 - 4:21
    op Harvard en op de Universiteit van Utah,
  • 4:21 - 4:23
    die hun hersenen kraken om uit te vinden
  • 4:23 - 4:26
    wat de Tarahumara altijd hebben geweten.
  • 4:26 - 4:29
    Ze proberen dezelfde soort mysteries op te lossen.
  • 4:29 - 4:32
    En nog verder, een mysterie binnen het mysterie --
  • 4:32 - 4:35
    misschien is de sleutel tot Derartu Tulu en de Tarahumara
  • 4:35 - 4:38
    verpakt in nog drie mysteries, namelijk deze:
  • 4:38 - 4:40
    Drie dingen -- als je het antwoord hebt, pak dan de microfoon,
  • 4:40 - 4:42
    want niemand anders weet het antwoord.
  • 4:42 - 4:45
    Als je het antwoord weet ben je slimmer dan wie dan ook op aarde.
  • 4:45 - 4:47
    Mysterie één is dit:
  • 4:47 - 4:50
    Twee miljoen jaar geleden explodeerde de menselijke hersengrootte.
  • 4:50 - 4:52
    Australopithecus had een klein erwtenbrein.
  • 4:52 - 4:54
    Ineens duiken er mensen op -- Homo erectus --
  • 4:54 - 4:56
    met een groot meloenenhoofd.
  • 4:56 - 4:58
    Om een brein van die grootte te hebben,
  • 4:58 - 5:01
    heb je een bron van geconcentreerde energie nodig.
  • 5:01 - 5:03
    Met andere worden, vroege mensen eten dode dieren --
  • 5:03 - 5:05
    dat is een feit.
  • 5:05 - 5:07
    Het enige probleem is,
  • 5:07 - 5:10
    de eerste scherpe wapens kwam pas 200.000 jaar geleden.
  • 5:10 - 5:13
    Dus gedurende bijna twee miljoen jaar,
  • 5:13 - 5:16
    hebben we dieren gedood zonder wapens.
  • 5:16 - 5:18
    We gebruiken niet onze kracht,
  • 5:18 - 5:20
    want we zijn de grootste slapjanussen van de jungle.
  • 5:20 - 5:22
    Ieder ander dier is sterker dan wij.
  • 5:22 - 5:25
    Ze hebben slagtanden, klauwen, ze hebben rapheid, snelheid.
  • 5:25 - 5:28
    Wij denken dat Usain Bolt snel is. Usain Bolt wordt ingemaakt door een eekhoorn.
  • 5:28 - 5:30
    Wij zijn niet snel.
  • 5:30 - 5:32
    Dat zou een Olympisch spektakel worden: laat een eekhoorn los.
  • 5:32 - 5:35
    Wie de eekhoorn vangt krijgt een gouden medaille.
  • 5:35 - 5:38
    Zonder wapens, snelheid, kracht, slagtanden, zonder klauwen.
  • 5:38 - 5:41
    Hoe doodden we die dieren? Mystery één.
  • 5:41 - 5:43
    Mysterie twee:
  • 5:43 - 5:46
    Vrouwen doen nu al een tijd mee met de Olympische Spelen,
  • 5:46 - 5:48
    maar één ding valt op aan alle vrouwelijke sprinters --
  • 5:48 - 5:50
    ze zijn allemaal heel slecht.
  • 5:50 - 5:52
    Er is geen snelle vrouw op deze planeet
  • 5:52 - 5:54
    en er is er nog geen geweest.
  • 5:54 - 5:57
    De snelste vrouw liep de mijl (1609 m) in 4:15.
  • 5:57 - 5:59
    Als ik een steen zou gooien naar een willekeurige schooljongen
  • 5:59 - 6:01
    zou hij sneller rennen dan 4:15
  • 6:01 - 6:03
    Om de een of andere reden zijn jullie heel langzaam.
  • 6:03 - 6:05
    (Gelach)
  • 6:05 - 6:08
    Maar als we het weer hebben over de marathon --
  • 6:08 - 6:10
    jullie mogen de marathon pas sinds 20 jaar lopen.
  • 6:10 - 6:12
    Want voor de jaren '80,
  • 6:12 - 6:15
    zei de medische wetenschap dat als een vrouw 42 km liep --
  • 6:15 - 6:17
    weet iemand wat er zou gebeuren als je 42 km probeerde te lopen,
  • 6:17 - 6:21
    waarom jullie voor de jaren '80 geen marathon mochten lopen?
  • 6:21 - 6:24
    (Man uit publiek: Haar baarmoeder zou scheuren.) Haar baarmoeder zou scheuren.
  • 6:24 - 6:26
    Ja. Jullie zouden gescheurde geslachtsorganen hebben.
  • 6:26 - 6:29
    De baarmoeder zou letterlijk uit het lichaam vallen.
  • 6:29 - 6:31
    Nou heb ik een hoop marathons meegemaakt,
  • 6:31 - 6:33
    maar dat heb ik nooit gezien.
  • 6:33 - 6:36
    (Gelach)
  • 6:36 - 6:39
    Dus vrouwen mogen pas sinds 20 jaar marathons lopen.
  • 6:39 - 6:41
    In die korte leercurve,
  • 6:41 - 6:44
    zijn jullie van gebroken organen
  • 6:44 - 6:46
    zover dat jullie 10 minuten af zitten
  • 6:46 - 6:48
    van het wereldrecord bij de mannen.
  • 6:48 - 6:50
    Als je verder loopt dan 42 km,
  • 6:50 - 6:53
    afstanden waarvan de medische wetenschap zei dat het dodelijk zou zijn voor mensen --
  • 6:53 - 6:55
    onthoud dat Pheidippides stierf na zijn 42 km --
  • 6:55 - 6:57
    afstanden van 80 en 160 km,
  • 6:57 - 6:59
    dan wordt het een heel ander spelletje.
  • 6:59 - 7:02
    Neem een atlete als Ann Trason, Nikki Kiball of Jenn Shelton,
  • 7:02 - 7:05
    zet ze in een 80 of 160 km race tegen wie ook ter wereld
  • 7:05 - 7:07
    en het hangt erom wie er wint.
  • 7:07 - 7:09
    Ik geef een voorbeeld.
  • 7:09 - 7:11
    Een paar jaar geleden meldde Emily Baer zich aan voor een race
  • 7:11 - 7:13
    de Hardrock 100,
  • 7:13 - 7:16
    en met die naam is wel alles gezegd.
  • 7:16 - 7:18
    Je hebt 48 uur de tijd.
  • 7:18 - 7:20
    Emily Baer wordt -- van de 500 deelnemers --
  • 7:20 - 7:22
    achtste, in de top 10,
  • 7:22 - 7:24
    hoewel ze bij alle rustposten gestopt is
  • 7:24 - 7:27
    om haar baby borstvoeding te geven --
  • 7:27 - 7:29
    en dus toch 492 anderen verslagen heeft.
  • 7:29 - 7:31
    Laatste mysterie: Waarom worden vrouwen beter
  • 7:31 - 7:33
    naarmate afstanden groter worden?
  • 7:33 - 7:35
    Dit is het derde mysterie:
  • 7:35 - 7:38
    Op de universiteit van Utah houden ze finishtijden bij
  • 7:38 - 7:40
    van mensen die marathons lopen.
  • 7:40 - 7:42
    Wat zij uitvonden,
  • 7:42 - 7:44
    is dat, als je op je 19e begint met marathons lopen,
  • 7:44 - 7:46
    de steeds sneller wordt, jaar na jaar,
  • 7:46 - 7:48
    tot je piekt rond de 27 jaar.
  • 7:48 - 7:50
    En dat je daarna zult zwichten
  • 7:50 - 7:52
    voor de strenge tand des tijds.
  • 7:52 - 7:54
    Je zult langzamer en langzamer worden,
  • 7:54 - 7:57
    tot je uiteindelijk even snel loopt als toen je 19 was.
  • 7:57 - 7:59
    Dus ongeveer zeven, acht jaar tot je je piek behaalt,
  • 7:59 - 8:01
    en dan langzamerhand naar beneden,
  • 8:01 - 8:04
    tot je bij het beginpunt aanlandt.
  • 8:04 - 8:07
    Je zou misschien verwachten dat het acht jaar duurt voor je terug bent,
  • 8:07 - 8:10
    misschien 10 jaar -- nee, het is 45 jaar.
  • 8:10 - 8:12
    60-jaar-oude mannen en vrouwen
  • 8:12 - 8:15
    rennen zo hard als ze op hun 19e deden.
  • 8:15 - 8:18
    Ik daag je uit om een andere fysieke activiteit te noemen --
  • 8:18 - 8:22
    alsjeblieft geen golf -- iets dat echt moeilijk is --
  • 8:22 - 8:24
    waarbij oude mensen het even goed doen
  • 8:24 - 8:27
    als toen ze tieners waren.
  • 8:27 - 8:29
    Dus daar zijn de drie mysteries.
  • 8:29 - 8:31
    Is er een stukje van de puzzel
  • 8:31 - 8:33
    waarmee we alles kunnen bevatten?
  • 8:33 - 8:35
    Je moet heel voorzichtig zijn wanneer
  • 8:35 - 8:38
    iemand terugkijkt in de geschiedenis en je een soort globaal antwoord wil geven,
  • 8:38 - 8:40
    want, omdat het prehistorie is,
  • 8:40 - 8:42
    kun je zeggen wat je wilt en ermee wegkomen.
  • 8:42 - 8:44
    Maar ik zal jullie dit meegeven:
  • 8:44 - 8:46
    Wanneer je een stukje in het midden van deze puzzel plaatst,
  • 8:46 - 8:49
    vormt het allemaal een coherent beeld.
  • 8:49 - 8:51
    Als je je afvraagt waarom de Tarahumara niet vechten,
  • 8:51 - 8:53
    of waarom ze niet sterven aan hartfalen,
  • 8:53 - 8:56
    waarom een arme Ethiopische vrouw Derartu Tulu
  • 8:56 - 8:59
    de meest medelevende en tegelijk meest competetieve kan zijn,
  • 8:59 - 9:01
    en waarom wij op de een of andere manier
  • 9:01 - 9:03
    eten konden vinden zonder wapens,
  • 9:03 - 9:05
    misschien is dat wel omdat mensen,
  • 9:05 - 9:08
    hoezeer we ook graag denken dat we meesters van het universum zijn,
  • 9:08 - 9:10
    eigenlijk geëvolueerd zijn zoals
  • 9:10 - 9:12
    een roedel jachthonden.
  • 9:12 - 9:14
    Misschien zijn we geëvolueerd tot
  • 9:14 - 9:16
    een jagend kuddedier.
  • 9:16 - 9:18
    Want het ene voordeel dat we hebben in de wildernis --
  • 9:18 - 9:20
    nogmaals, niet onze slagtanden, klauwen of snelheid --
  • 9:20 - 9:23
    het enige dat we echt heel goed kunnen is zweten.
  • 9:23 - 9:26
    We zijn goed in zweten en stinken.
  • 9:26 - 9:29
    We kunnen beter zweten dan welk zoogdier ook op aarde.
  • 9:29 - 9:31
    Maar het voordeel
  • 9:31 - 9:33
    van dat kleine sociale ongenoegen
  • 9:33 - 9:35
    is dat als het aankomt op het rennen
  • 9:35 - 9:38
    in grote hitte over lange afstanden,
  • 9:38 - 9:41
    we super zijn, de beste op de planeet.
  • 9:41 - 9:43
    Rijd een paard op een warme dag,
  • 9:43 - 9:45
    en na een kilometer of tien zijn er twee keuzes.
  • 9:45 - 9:48
    Of hij gaat briesen of hij gaat afkoelen,
  • 9:48 - 9:50
    maar hij doet niet beide. Wij kunnen dat wel.
  • 9:50 - 9:53
    Dus als we nu geëvolueerd zijn als jagende kuddedieren?
  • 9:53 - 9:57
    Als het enige natuurlijke voordeel dat we hadden
  • 9:57 - 9:59
    het feit was dat we er samen als kudde op uit trokken,
  • 9:59 - 10:02
    over de Afrikaanse Savanne, een antilope uitkozen
  • 10:02 - 10:05
    en als groep dat beest opjagen en eruit rennen?
  • 10:05 - 10:07
    Dat was waar we goed in waren;
  • 10:07 - 10:09
    we konden heel ver rennen op een hete dag.
  • 10:09 - 10:12
    Als dat waar is moeten nog wat dingen waar zijn.
  • 10:12 - 10:15
    Het sleutelwoord in een jachtgroep is het woord "groep".
  • 10:15 - 10:17
    Als je alleen gaat en een antilope eruit probeert te rennen,
  • 10:17 - 10:20
    dan geef ik je op een briefje dat er twee kadavers in de Savanne liggen.
  • 10:20 - 10:22
    Je hebt een groep nodig om samen te blijven.
  • 10:22 - 10:24
    Je moet die 64, 65-jarigen hebben,
  • 10:24 - 10:26
    die dit al heel lang doen,
  • 10:26 - 10:28
    om te weten welke antilope je moet proberen te vangen.
  • 10:28 - 10:31
    De kudde gaat uiteen en komt weer bij elkaar.
  • 10:31 - 10:33
    Die expert speurneuzen moeten bij de groep zitten.
  • 10:33 - 10:35
    Ze kunnen niet 10 km achterlopen.
  • 10:35 - 10:37
    Je moet de vrouwen en de tieners erbij hebben
  • 10:37 - 10:40
    want de twee keer in je leven dat je het meest hebt aan dierlijke eiwitten
  • 10:40 - 10:43
    is wanneer je borstvoeding geeft en wanneer je pubert.
  • 10:43 - 10:45
    Het is zinloos als de antilope hier dood ligt
  • 10:45 - 10:47
    en de mensen die hem willen opeten zijn 80 km weg.
  • 10:47 - 10:49
    Ze moeten deel zijn van de groep.
  • 10:49 - 10:51
    Je hebt de 27-jarigen nodig die op de top van hun kracht zitten
  • 10:51 - 10:53
    klaar om te doden,
  • 10:53 - 10:55
    en je hebt de tieners nodig
  • 10:55 - 10:57
    die leren hoe alles in zijn werk gaat.
  • 10:57 - 10:59
    De groep blijft bij elkaar.
  • 10:59 - 11:02
    Nog iets dat moet gelden voor de groep: de groep kan niet echt materialistisch zijn.
  • 11:02 - 11:05
    Je kunt niet allerlei spullen meenemen, terwijl je achter een antilope aanrent.
  • 11:05 - 11:08
    Je kunt niet sikkeneurig zijn. Er kunnen geen conflicten zijn.
  • 11:08 - 11:10
    Zoals: "Ik ga echt niet achter zijn antilope aan.
  • 11:10 - 11:12
    Hij is stom. Laat hem lekker achter zijn eigen antilope jagen."
  • 11:12 - 11:15
    De groep moet zijn ego kunnen laten varen,
  • 11:15 - 11:17
    kunnen samenwerken en bij elkaar blijven.
  • 11:17 - 11:20
    Uiteindelijk krijg je, met andere woorden,
  • 11:20 - 11:22
    een cultuur die best doet denken
  • 11:22 - 11:24
    aan die van de Tarahumara --
  • 11:24 - 11:26
    een stam die onveranderd gebleven is
  • 11:26 - 11:28
    sinds het Stenen Tijdperk.
  • 11:28 - 11:30
    Het is een interessante gedachte
  • 11:30 - 11:32
    dat de Tarahumara misschien dat doen
  • 11:32 - 11:35
    wat wij allemaal twee miljoen jaar hebben gedaan.
  • 11:35 - 11:38
    Dat wij het zijn, in deze tijd, die van het pad af geraakt zijn.
  • 11:38 - 11:41
    Wij beschouwen rennen als een vreemd, buitenaards ding,
  • 11:41 - 11:44
    de straf die je moet ondergaan omdat je gisteren pizza hebt gegeten.
  • 11:44 - 11:46
    Maar misschien is het andersom.
  • 11:46 - 11:49
    Misschien zijn wij degenen die het natuurlijk voordeel dat we hadden
  • 11:49 - 11:51
    verspild hebben.
  • 11:51 - 11:54
    Hoe verspillen we het? Hoe verspillen we überhaubt iets?
  • 11:54 - 11:56
    Door er op mee te liften.
  • 11:56 - 11:58
    We proberen het in een potje te stoppen, beter te maken
  • 11:58 - 12:00
    en aan mensen te verkopen.
  • 12:00 - 12:02
    We zijn begonnen die mooie,
  • 12:02 - 12:04
    gevoerde dingen te maken,
  • 12:04 - 12:07
    die rennen beter maken, namelijk hardloopschoenen.
  • 12:07 - 12:10
    Ik raak zelf geïrriteerd over hardloopschoenen
  • 12:10 - 12:13
    omdat ik er duizenden gekocht heb en steeds blessures kreeg.
  • 12:13 - 12:15
    Ik denk dat, als iemand hier aan hardlopen doet --
  • 12:15 - 12:17
    ik had net een gesprek met Carol;
  • 12:17 - 12:20
    we praatten twee minuten backstage, en ze heeft het over plantar fasciitis.
  • 12:20 - 12:23
    Als je met een loper praat verzeker ik, binnen 30 seconden,
  • 12:23 - 12:25
    gaat het gesprek over blessures.
  • 12:25 - 12:28
    Als mensen tot renners geëvolueerd zijn, als dat ons grote voordeel is,
  • 12:28 - 12:31
    waarom zijn we er dan zo slecht in? Waarom steeds die blessures?
  • 12:31 - 12:33
    Opmerkelijk is, met betrekking tot renblessures,
  • 12:33 - 12:36
    dat die nieuw zijn voor onze tijd.
  • 12:36 - 12:38
    Als je folklore en mythologie erop naslaat,
  • 12:38 - 12:40
    wat voor mythes of sprookjes dan ook,
  • 12:40 - 12:42
    rennen is altijd verbonden
  • 12:42 - 12:45
    met vrijheid, vitaliteit, jeugdigheid en eeuwige kracht.
  • 12:45 - 12:47
    Pas nu in onze tijd
  • 12:47 - 12:49
    wordt rennen verbonden met angst en pijn.
  • 12:49 - 12:51
    Geronimo (leider van Apache-Indianen) zei:
  • 12:51 - 12:54
    "Mijn enige vrienden zijn mijn benen. Ik vertrouw alleen mijn benen."
  • 12:54 - 12:56
    Dat is omdat een Apache triathlon
  • 12:56 - 12:58
    bestond uit 80 km rennen door de woestijn,
  • 12:58 - 13:00
    meedoen aan een vuistgevecht, een paar paarden stelen
  • 13:00 - 13:02
    en thuis het geweer trekken.
  • 13:02 - 13:04
    Geronimo zei nooit: "Hmm, weet je,
  • 13:04 - 13:07
    mijn achillespees -- het lukt niet, ik neem deze week vrij,"
  • 13:07 - 13:09
    of "Ik moet cross-trainen.
  • 13:09 - 13:12
    Ik heb mijn yoga niet gedaa. Ik ben niet klaar."
  • 13:12 - 13:14
    Mensen rennen en hebben altijd gerend.
  • 13:14 - 13:16
    We zijn nu hier. We hebben onze digitale technologie.
  • 13:16 - 13:18
    Al onze wetenschap stamt uit het feit
  • 13:18 - 13:20
    dat onze voorvaderen in staat waren,
  • 13:20 - 13:22
    om iets bijzonders elke dag te doen,
  • 13:22 - 13:24
    namelijk erop vertrouwen dat hun blote voeten en benen
  • 13:24 - 13:26
    lange afstanden konden afleggen.
  • 13:26 - 13:28
    Hoe komen we daar weer terug?
  • 13:28 - 13:30
    Ik zou zeggen dat het eerste is
  • 13:30 - 13:33
    om alle verpakking, sales en marketing weg te gooien.
  • 13:33 - 13:35
    Gooi alle stinkende hardloopschoenen weg.
  • 13:35 - 13:37
    Stop je te richten op stadsmarathons,
  • 13:37 - 13:40
    waar je slecht bent als je er vier uur over doet.
  • 13:40 - 13:42
    Als je 3:59:59 loopt ben je geweldig
  • 13:42 - 13:44
    want daarmee kwalificeer je je voor een nieuwe tocht.
  • 13:44 - 13:47
    We moeten de speelsheid en vrolijkheid terugvinden
  • 13:47 - 13:50
    en de, zogezegd, naaktheid,
  • 13:50 - 13:52
    die de Tarahumara
  • 13:52 - 13:55
    tot de gezondste en meest serene culturen van onze tijd maakt.
  • 13:55 - 13:57
    Wat is het voordeel? Nou en?
  • 13:57 - 14:00
    Dus je hebt de Haagen-Dazs van gisteren verbrand?
  • 14:00 - 14:03
    Maar misschien is er nog een voordeel.
  • 14:03 - 14:06
    Zonder al te ver door te slaan,
  • 14:06 - 14:08
    stel je een wereld voor
  • 14:08 - 14:10
    waar iedereen zijn deur uit kan gaan
  • 14:10 - 14:12
    en deel kan nemen aan de soort beweging,
  • 14:12 - 14:15
    die hen meer relaxed, rustiger,
  • 14:15 - 14:17
    gezonder maakt,
  • 14:17 - 14:19
    stress verbrandt --
  • 14:19 - 14:21
    waardoor je niet meer in je kantoor komt als een razende maniak,
  • 14:21 - 14:23
    waardoor je niet thuis ook weer een hoop stress krijgt.
  • 14:23 - 14:26
    Misschien is er een middenweg tussen waar wij nu zijn
  • 14:26 - 14:29
    en wat de Tarahumara altijd zijn geweest.
  • 14:29 - 14:31
    Ik zeg niet dat we terug moeten naar Copper Canyons
  • 14:31 - 14:34
    en van mais moeten leven, het favoriete kostje van de Tarahumara's,
  • 14:34 - 14:36
    maar er is misschien een tussenweg.
  • 14:36 - 14:38
    En als we die vinden,
  • 14:38 - 14:41
    is er misschien ook een grote Nobelprijs.
  • 14:41 - 14:44
    Wat als iemand een manier zou vinden
  • 14:44 - 14:46
    om die natuurlijke mogelijkheden te herstellen,
  • 14:46 - 14:48
    mogelijkheden die we het grootste deel van de tijd hadden,
  • 14:48 - 14:50
    tot aan ongeveer de jaren '70,
  • 14:50 - 14:52
    zouden de sociale en fysieke voordelen,
  • 14:52 - 14:55
    en de politieke en mentale voordelen,
  • 14:55 - 14:57
    ongelooflijk groot zijn.
  • 14:57 - 15:00
    Ik heb tegenwoordig opgemerkt dat er een groeiende subcultuur is,
  • 15:00 - 15:03
    van blotevoetenlopers, mensen die geen schoenen meer hebben.
  • 15:03 - 15:05
    Allemaal vinden zij dat,
  • 15:05 - 15:08
    wanneer je de schoenen weggooit, je ook de stress weggooit,
  • 15:08 - 15:10
    net als de blessures en de kwaaltjes.
  • 15:10 - 15:12
    Wat je vindt is iets
  • 15:12 - 15:14
    dat de Tarahumara heel lang weten,
  • 15:14 - 15:16
    dat dit heel erg leuk kan zijn.
  • 15:16 - 15:18
    Ik heb het zelf persoonlijk ervaren.
  • 15:18 - 15:21
    Ik had mijn hele leven blessures, tot ik begin 40 jaar mijn schoenen weggooide
  • 15:21 - 15:23
    en al mijn renkwaaltjes zijn ook weg.
  • 15:23 - 15:25
    Dus hopelijk kunnen we hier allemaal iets aan hebben.
  • 15:25 - 15:28
    Ik waardeer het dat jullie geluisterd hebben. Hartelijk bedankt.
  • 15:28 - 15:30
    (Applaus)
Title:
Christopher McDougall: Zijn we gemaakt om te rennen?
Speaker:
Christopher McDougall
Description:

Christopher McDougall onderzoekt de mysteries achter de menselijke wens om te rennen. Hoe hielp rennen de oermens om te overleven -- en welke van de drijfveren van onze voorouders leiden ons vandaag nog? Op TEDxPennQuarter vertell McDougall over een marathonloopster met een hart van goud, over de onwaarschijnlijke ultra-loper, en over een stam in Mexico die rent om te leven.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
15:31
Dineke Tuinhof added a translation

Dutch subtitles

Revisions