Return to Video

Język kłamstwa - Noah Zandan

  • 0:09 - 0:11
    "Przepraszam, padł mi telefon".
  • 0:11 - 0:13
    "To nic takiego, wszystko w porządku".
  • 0:13 - 0:17
    "Te zarzuty są kompletnie bezpodstawne".
  • 0:17 - 0:21
    "Firma nie wiedziała
    o żadnych wykroczeniach".
  • 0:21 - 0:23
    "Kocham cię".
  • 0:23 - 0:26
    Słyszymy od 10 do 200 kłamstw dziennie.
  • 0:26 - 0:30
    Poświęciliśmy mnóstwo czasu
    na wymyślanie metod ich wykrywania.
  • 0:30 - 0:32
    Od średniowiecznych narzędzi tortur,
  • 0:32 - 0:35
    przez poligrafy, urządzenia
    monitorujące oddech i ciśnienie krwi,
  • 0:35 - 0:39
    analizatory głosu, śledzenie wzroku,
    podczerwone skanery mózgu,
  • 0:39 - 0:42
    aż po 200-kilogramowy elektroencefalograf.
  • 0:42 - 0:45
    Choć te urządzenia działają
    w pewnych warunkach,
  • 0:45 - 0:48
    większość z nich można oszukać
    po odpowiednim przygotowaniu.
  • 0:48 - 0:52
    Żadne nie jest na tyle niezawodne,
    żeby dopuścić je w sądzie.
  • 0:52 - 0:55
    A jeśli problem nie tkwi w metodzie badań,
  • 0:55 - 0:58
    lecz w założeniu, że kłamstwo
    wywołuje reakcje fizjologiczne?
  • 0:58 - 1:01
    A może podejść bardziej bezpośrednio,
  • 1:01 - 1:05
    używając wiedzy na temat komunikacji,
    żeby analizować same kłamstwa?
  • 1:05 - 1:07
    Z psychologicznego punktu widzenia,
  • 1:07 - 1:10
    kłamiemy częściowo po to,
    żeby przedstawić siebie w lepszym świetle.
  • 1:10 - 1:13
    Fantazjujemy o tym, kim chcielibyśmy być,
  • 1:13 - 1:15
    zamiast być sobą.
  • 1:15 - 1:17
    Gdy mózg fantazjuje,
  • 1:17 - 1:19
    pozwala prześlizgnąć się wielu sygnałom.
  • 1:19 - 1:21
    Świadomy umysł kontroluje tylko
  • 1:21 - 1:23
    około 5% zdolności poznawczych,
  • 1:23 - 1:25
    w tym komunikację,
  • 1:25 - 1:29
    podczas gdy pozostałe 95%,
    działa na poziomie podświadomym.
  • 1:29 - 1:32
    Zgodnie z literaturą dotyczącą
    postrzegania rzeczywistości,
  • 1:32 - 1:34
    historie oparte
    na wymyślonych doświadczeniach
  • 1:34 - 1:38
    różnią się jakością od prawdziwych.
  • 1:38 - 1:39
    Wynika z tego,
  • 1:39 - 1:43
    że kreowanie fałszywych historii
    na tematy osobiste wymaga wysiłku
  • 1:43 - 1:45
    i skutkuje użyciem
    innych wzorów językowych.
  • 1:45 - 1:48
    Technika znana jako
    lingwistyczna analiza tekstu,
  • 1:48 - 1:49
    pomogła zidentyfikować
  • 1:49 - 1:51
    cztery najpopularniejsze wzory tego typu
  • 1:51 - 1:54
    w podświadomym języku oszustwa.
  • 1:54 - 1:58
    Po pierwsze, kłamiąc,
    kłamcy rzadziej wspominają o sobie.
  • 1:58 - 2:02
    Piszą lub mówią więcej o innych,
    często w trzeciej osobie,
  • 2:02 - 2:06
    żeby zdystansować się
    i oddzielić od własnego kłamstwa.
  • 2:06 - 2:07
    Co brzmi bardziej fałszywie?
  • 2:07 - 2:10
    "Absolutnie żadne przyjęcie
    nie odbyło się w tym domu",
  • 2:10 - 2:12
    czy "Nie wyprawiłem tutaj
    żadnego przyjęcia"?
  • 2:12 - 2:16
    Po drugie, kłamcy mają tendencję
    do negatywnego nastawienia,
  • 2:16 - 2:19
    bo podświadomie wstyd im, że kłamią.
  • 2:19 - 2:22
    Na przykład, kłamca może powiedzieć:
  • 2:22 - 2:25
    "Przepraszam, mój głupi telefon padł,
    nie znoszę go".
  • 2:25 - 2:29
    Po trzecie, kłamcy upraszczają
    sposób mówienia o zdarzeniach,
  • 2:29 - 2:32
    bo mózg męczy się,
    budując złożone kłamstwa.
  • 2:32 - 2:33
    Ocena i wartościowanie
  • 2:33 - 2:36
    to złożone zagadnienia dla mózgu.
  • 2:36 - 2:39
    Jak powiedział kiedyś prezydent USA:
  • 2:39 - 2:42
    "Nie miałem kontaktów
    seksualnych z tą kobietą".
  • 2:42 - 2:45
    Wreszcie, choć kłamcy upraszczają opisy,
  • 2:45 - 2:48
    mają tendencję do używania dłuższych
    i bardziej zawiłych zadań.
  • 2:48 - 2:50
    Umieszczają w nich zbędne słowa
    oraz nieistotne,
  • 2:50 - 2:52
    ale prawdziwie brzmiące szczegóły,
  • 2:52 - 2:54
    mające uwiarygodnić kłamstwo.
  • 2:54 - 2:56
    Inny prezydent
    w obliczu skandalu oznajmił:
  • 2:56 - 3:00
    "Mogę kategorycznie stwierdzić,
    że to śledztwo wykazało,
  • 3:00 - 3:01
    że nikt z pracowników Białego Domu
  • 3:01 - 3:04
    ani nikt obecnie zatrudniony przez rząd
  • 3:04 - 3:07
    nie był zamieszany
    w ten dziwaczny incydent".
  • 3:07 - 3:10
    Zastosujmy analizę lingwistyczną
    do kilku znanych przykładów.
  • 3:10 - 3:13
    Weźmy 7-krotnego zwycięzcę
    Tour de France, Lance'a Armstronga.
  • 3:13 - 3:15
    Jeśli porównać wywiad z 2005 roku,
  • 3:15 - 3:18
    w którym zaprzeczył stosowaniu
    środków dopingujących,
  • 3:18 - 3:21
    do wywiadu z 2013, w którym
    się do tego przyznaje,
  • 3:21 - 3:25
    ilość użytych zaimków osobowych
    wzrosła niemal o 3/4.
  • 3:25 - 3:28
    Zauważ kontrast
    między tymi dwoma cytatami.
  • 3:28 - 3:32
    Pierwszy: "Facet w paryskim laboratorium
  • 3:32 - 3:36
    otwiera twoją próbkę, wiesz,
    Jean-Francis jak-mu-tam bada ją.
  • 3:36 - 3:39
    I wtedy dzwonią do ciebie z gazety:
  • 3:39 - 3:43
    '6-krotnie wykazałeś doping EPO'".
  • 3:43 - 3:45
    Drugi: "Zatraciłem się w tym wszystkim.
  • 3:45 - 3:48
    Jestem pewien, że byli inni,
    którzy sobie z tym nie radzili,
  • 3:48 - 3:50
    ja na pewno nie dawałem rady.
  • 3:50 - 3:53
    Przywykłem do kontrolowania
    wszystkiego w życiu.
  • 3:53 - 3:55
    Kontrolowałem wszystkie aspekty życia".
  • 3:55 - 3:58
    Zaprzeczając, Armstrong opisał
    hipotetyczną sytuację
  • 3:58 - 4:00
    skupioną wokół kogoś innego,
  • 4:00 - 4:03
    całkowicie usuwając siebie z kontekstu.
  • 4:03 - 4:05
    Gdy się przyznaje,
    jest częścią oświadczenia,
  • 4:05 - 4:08
    ujawnia swoje emocje i motywy.
  • 4:08 - 4:12
    Użycie zaimków osobowych
    jest tylko jedną z oznak oszustwa.
  • 4:12 - 4:15
    Przyjrzyjmy się innemu przykładowi,
    wypowiedzi byłego senatora
  • 4:15 - 4:18
    i kandydata na prezydenta, Johna Edwardsa:
  • 4:18 - 4:21
    "Wiem tylko, że domniemany ojciec
    oświadczył publicznie,
  • 4:21 - 4:22
    że jest ojcem tego dziecka.
  • 4:22 - 4:26
    Nie byłem zaangażowany
    w absolutnie żadne czynności,
  • 4:26 - 4:29
    które wymagałyby,
    wyrażały zgodę lub popierały
  • 4:29 - 4:32
    jakiekolwiek świadczenia dla tej kobiety
    lub domniemanego ojca dziecka".
  • 4:32 - 4:36
    Jest to bardzo długa i zawiła forma
    stwierdzenia: "To dziecko nie jest moje".
  • 4:36 - 4:39
    Do tego Edwards nigdy nie używa
    imion wspominanych osób,
  • 4:39 - 4:43
    mówi "tamto dziecko",
    "ta kobieta", "ojciec dziecka".
  • 4:43 - 4:46
    Zobaczmy, co miał do powiedzenia później,
    przyznając się do ojcostwa:
  • 4:46 - 4:48
    "Jestem ojcem Quinn.
  • 4:48 - 4:50
    Zrobię co w mojej mocy,
    aby zapewnić jej miłość
  • 4:50 - 4:53
    i wsparcie, na które zasługuje".
  • 4:53 - 4:55
    To oświadczenie jest
    krótkie i bezpośrednie.
  • 4:55 - 4:58
    Nazywa dziecko po imieniu i odnosi się
    do swojej roli w jej życiu.
  • 4:58 - 5:01
    Jak zastosować te techniki
    wykrywania kłamstw?
  • 5:01 - 5:05
    Po pierwsze pamiętaj, że wiele kłamstw,
    z którymi spotykamy się na co dzień,
  • 5:05 - 5:07
    jest znacznie mniej poważna
    niż te przykłady
  • 5:07 - 5:10
    i mogą być całkiem nieszkodliwe.
  • 5:10 - 5:13
    Niemniej, zawsze warto zdawać
    sobie sprawę z oznak zmyślania,
  • 5:13 - 5:16
    jak minimum odniesień do siebie,
    negatywny język,
  • 5:16 - 5:20
    uproszczone opisy, czy zawiłe zdania.
  • 5:20 - 5:23
    Być może uchronią cię one
    od przereklamowanych towarów,
  • 5:23 - 5:26
    niewydajnych produktów,
    albo nawet okropnego związku.
Title:
Język kłamstwa - Noah Zandan
Speaker:
Noah Zandan
Description:

Obejrzyj pełną lekcję na: http://ed.ted.com/lessons/the-language-of-lying-noah-zandan

Codziennie słyszymy od 10 do 200 kłamstw. Chociaż spędziliśmy bardzo dużo czasu na wymyślaniu sposobów na ich wykrycie przez monitorowanie reakcji fizjologicznych kłamców, te metody okazały się zawodne. Czy istnieje bardziej bezpośrednie podejście? Noah Zandan, korzystając ze słynnych przykładów kłamstw, pokazuje, jak można użyć wiedzy o komunikacji do analizy samych kłamstw.

Lekcja: Noah Zandan, animacje: The Moving Company Animation Studio.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:42
Rysia Wand edited Polish subtitles for The language of lying
Rysia Wand approved Polish subtitles for The language of lying
Rysia Wand edited Polish subtitles for The language of lying
Rysia Wand edited Polish subtitles for The language of lying
Rysia Wand edited Polish subtitles for The language of lying
Weronika Pietrzak accepted Polish subtitles for The language of lying
Weronika Pietrzak edited Polish subtitles for The language of lying
Weronika Pietrzak edited Polish subtitles for The language of lying
Show all

  • Rysia Wand

    Sending back to translator.
    Proszę przepracować wszystkie linijki z czerwonymi wykrzyknikami i przejrzeć całość modułem pisowni. Wszystkie objaśnienia i linki znajdziesz w liście powitalnym. Daj znać, jeśli masz pytania.

  • Rysia Wand

    Proszę nie brać korekt przed ukończeniem 90 minut tłumaczeń z doświadczonym korektorem. Przykłady przepuszczonych błędów:
    ===
    Nadużywanie zaimków dzierżawczych.
    W języku angielskim zaimków dzierżawczych używa się znacznie częściej niż w polskim. Jeśli zaimek nie służy do rozróżnienia w razie wątpliwości, do której osoby coś przynależy, w polskim zaimka dzierżawczego nie użyjemy (np. "I go there with my wife" --> "Idę tam z żoną" - nie trzeba zaznaczać, że własną, nie cudzą, bo wynika to z kontekstu).
    ===
    Niewłaściwe dzielenie /kończenie linijek/napisów.

    Na końcu napisu/linijki należy zostawiać w razie możliwości językową "całość". To stosunkowo istotna kwestia. Czasami ostatnie słowo lub wyrażenie trzeba przenieść do napisu następnego, żeby umożliwić zakończenie napisu na językową całość - nawet jeśli odpowiednik w oryginale jest na końcu danego napisu.

    Przykłady:
    1. Nie należy zostawiać na końcu linijki przyimków (w, po, z, o), zaimków względnych (który, że, gdy, gdzie).

    2. "Tak więc zacznę od tego, że jeśli" – trzeba zakończyć po "tego,"; w następnym napisie byłoby zdanie podrzędne.

    3. W zdaniu „Można nawet symulować te zachowania w przeglądarce” nie można rozbić „te” i „zachowania”.

    Wyjątkiem jest sytuacja, w której napisy muszą być bardzo zsynchronizowane z tym, co się dzieje na
    ekranie - na przykład ostatnie słowo odnosi się do jakiejś zmiany w pokazywanej właśnie animacji.

    Więcej informacji w poradniku pod adresem http://translations.ted.org/wiki/How_to_break_lines
    Trisha17 - Just now
    nie stawiamy przecinka bezpośrednio między podmiotem a orzeczeniem (1:38)
    ===
    Uwaga na mylenie technologii z techniką.
    Technology to większości wypadków po polsku technika. Natomiast “technique” może oznaczać właśnie “technologię”.
    http://www.uci.agh.edu.pl/bip/63/11_63.htm
    ====
    Ortografia
    Proszę zainstalować moduł sprawdzania pisowni. W tekście były literówki, które zostałyby wykryte przez tę funkcję. https://www.google.ca/webhp?sourceid=chrome-instant&ion=1&espv=2&ie=UTF-8#q=how%20to%20install%20spell%20check
    ===
    Apostrof w końcówkach fleksyjnych
    Błąd wynikający z przeświadczenia, że polskie końcówki fleksyjne należy oddzielać od wszystkich nazwisk i imion obcojęzycznych apostrofem, tymczasem dodaje się go tylko wtedy, gdy ostatnie litery zanikają w czasie wymowy, np. Jacques (żak) – Jacques’a (żaka), Harry – Harry’ego (harego)[21].
    Wyjątek: Chociaż pisze się „remake'u” i „Mike'a”, to w narzędniku „k” ulega zmiękczeniu przez „i”, przez co nie można ich rozdzielać apostrofem[5], przez co otrzymamy “remakiem, Mikiem”.
    pl.wikipedia.org/wiki/Pomoc:Powszechne_błędy_językowe#B.C5.82.C4.99dy_interpunkcyjne_i_typograficzne

  • Rysia Wand

    ciąg dalszy:
    ====
    Interpunkcja.
    W pisowni amerykańskiej znaki interpunkcyjne są po lewej stronie cudzysłowu ("This is an example.").
    W języku polskim umieszcza się je po prawej stronie ("To jest przykład".).
    Patrz: http://translations.ted.org/wiki/Częste_błędy_i_jak_ich_unikać.

    Cudzysłów i znak zapytania

    1. Jeżeli znak zapytania odnosi się do całego zdania, znak zapytania stawia się za cudzysłowem. Przykład: Czy można jeszcze wątpić, że „nihil novi”?

    2. Jeżeli znak zapytania należy do frazy zamkniętej cudzysłowami, znak zapytania stawia się przed cudzysłowem. Jeżeli bezpośrednio następuje koniec zdania, stawia się jeszcze kropkę.

    W tym przykładzie zbiegają się 3 znaki: znak zapytania, cudzysłów zamykający i kropka. Przykład:
    Kandydat na posła potrafił tylko powtarzać za Gierkiem „Pomożecie?”.

    Pauza / półpauza / dywiz http://pl.wikipedia.org/wiki/Pauza_%28znak_typograficzny%29
    http://pl.wikipedia.org/wiki/Cudzys%C5%82%C3%B3w#Cudzys.C5.82owy_zagnie.C5.BCd.C5.BCone

Polish subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.