နောင်လာမည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စိုက်ပျိုးရေး တော်လှန်ရေး။
-
0:02 - 0:06၂၀၁၉ မှာ လူ့လောကဟာ
သတိပေးချက်တစ်ခု ရရှိခဲ့တယ်၊ -
0:06 - 0:08ကမ္ဘာ့ အထင်ကရ သိပ္ပံပညာရှင်တွေက
ထုတ်ပြန်ခဲ့တဲ့ -
0:08 - 0:12ကမ္ဘာ့ စိုက်ပျိုးရေးမှာ ထူးကဲတဲ့
သုံးနှစ်တာ လေ့လာမှုရဲ့တွေ့ရှိချက်တွေပါ၊ -
0:12 - 0:16အသား ထုတ်လုပ်ခြင်းဟာ ကမ္ဘာမြေကို
ဖျက်ဆီးနေပြီး ကမ္ဘာ့ ကျန်းမာရေးကို -
0:16 - 0:17ထိခိုက်နေတယ်လို့ ကြေညာခဲ့တယ်။
-
0:18 - 0:20လေ့လာမှုထဲက စာရေးဆရာတစ်ဦး
ရှင်းပြတာက -
0:20 - 0:23"လူ့သားတို့ဆီမှာ ကမ္ဘာမြေ တည်ငြိမ်မှုကို
ခြိမ်းခြောက်နေတာ တစ်ခု ရှိနေတယ်၊ -
0:23 - 0:28ဒါက လိုအပ်တာကတော့ ကမ္ဘာ့ စိုက်ပျိုးရေး
တော်လှန်ရေးထက် တစ်ပြားသားမှ မလျော့ဘူး။" -
0:29 - 0:31စက်မှုလုပ်ငန်း အသား ထုတ်လုပ်မှုကနေ
-
0:31 - 0:34ပြောင်းလဲမှုတစ်ခုကို ထောက်ခံရာမှာ
ဆယ်စုနှစ်ခု ကုန်ဆုံးခဲ့သူအနေနဲ -
0:34 - 0:38ဒီနှိုးဆော်သံဟာ ခြားနားမှုတစ်ခု
ဖြစ်စေတော့မယ်လို့ ယုံကြည်ချင်တယ်။ -
0:38 - 0:43အရေးကြီးတာက ဒီလိုဟာမျိုးတွေကို
ဆယ်စုနှစ်တွေချီပြီး အထပ်ထပ် မြင်ဖူးတာပါ။ -
0:44 - 0:47ဒီမှာ ၂၀၁၈ က "Nature" စာစောင်က၊
-
0:47 - 0:50၂၀၁၇ "Bioscience Journal" က၊
-
0:50 - 0:54၂၀၁၆ "National
Academy of Sciences" ကပါ။ -
0:54 - 0:58ဒီလေ့လာမှုတွေရဲ့ အဓိကအချက်က
ရာသီဉတု ပြောင်းလဲမှုဖြစ်လေ့ရှိတယ်။ -
0:58 - 1:02ဒါပေမဲ့ ပဋိဇီဝဆေး ခံနိုင်စွမ်းက
ခြိမ်းခြောက်မှုကြီးလို ကိုယ်စားပြုနေတယ်။ -
1:03 - 1:06လယ်ယာ တိရစ္ဆာန်တွေကို ပဋိဇီဝဆေးရဲ့
ဧရာမ ပမာဏတွေ ကျွေးနေတယ်။ -
1:06 - 1:10ဒီပဋိဇီဝဆေးတွေဟာ နောက်တော့ ဆေးမတိုးတဲ့
အကောင်တွေအဖြစ် သန္ဓေပြောင်းသွားတယ်၊ -
1:10 - 1:13ဒါက ကျွန်တော်တို့ ဘဝတာအတွင်းမှာ
ဒီပဋိဇီဝဆေးတွေ အသုံးမဝင် -
1:13 - 1:16ဖြစ်စေဖို့ ခြိမ်းခြောက်တယ်။
-
1:16 - 1:17အလန့်တကြားဖြစ်ချင်လား။
-
1:17 - 1:20Google: "အလုပ်ဖြစ်တဲ့
ပဋိဇီဝဆေးတွေရဲ့ နိဂုံး" -
1:21 - 1:23ဒီနည်းနဲ့ တစ်ခု ထုတ်ယူလိုက်မယ်။
-
1:23 - 1:25ဘာစားပါလို့ ပြောဖို့
ကျွန်တော်လာတာ မဟုတ်ဘူး။ -
1:26 - 1:27တစ်ဦးချင်း လုပ်ရပ်က ကောင်းပေမဲ့
-
1:27 - 1:30ပဋိဇီဝဆေး ခံနိုင်ရည်နဲ့
ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုက -
1:30 - 1:32ဒါတွေက ဒီထက် ပိုလိုအပ်ပါတယ်။
-
1:32 - 1:36ဒါ့အပြင် အသားလျှော့စားဖို့ ကမ္ဘာကို
နားချတာလည်း အလုပ်မဖြစ်ခဲ့ဘူးလေ။ -
1:37 - 1:42နှစ် ၅၀ ကြာ ပတ်ဝန်းကျင် ပညာရှင်တွေ၊၊
ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေး ကျွမ်းကျင်သူတွေနဲ့ -
1:42 - 1:45တိရိစ္ဆာန်ရေး တက်ကြွသူတွေ
အသားလျှော့စားဖို့ လူထုကို ပန်ကြားနေတယ်။ -
1:45 - 1:47တစ်ဦးချင်း အသားစားသုံးမှုက
-
1:47 - 1:51သမိုင်းမှာ မှတ်တမ်းတင်ထားသလို
မြင့်မားပါတယ်။ -
1:51 - 1:55သာမန် မြောက် အမေရိကန်တစ်ဦးဟာ မနှစ်က
အသား ပေါင် ၂၀၀ ကျော်ထက် ပိုစားခဲ့တယ်။ -
1:56 - 1:57ကျွန်တော် မစားခဲ့ဘူးနော်။
-
1:57 - 1:58(ရယ်သံများ)
-
1:59 - 2:02ဆိုလိုတာက အဲဒီက တစ်ဦးဦးဟာ
အသား ပေါင် ၄၀၀ စားခဲ့တာပါ။ -
2:02 - 2:04(ရယ်သံများ)
-
2:04 - 2:05ကျွန်တော်တို့ရဲ့လက်ရှိ အလားအလာအရ
-
2:05 - 2:10၂၀၅၀ မတိုင်မီ အသား ၇၀ ကနေ ၁၀၀
ရာခိုင်နှုန်းထိ ပိုထုတ်ဖို့လိုလိမ့်မယ်။ -
2:10 - 2:13ဒါက ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ အဖြေတစ်ခုလိုအပ်တယ်။
-
2:13 - 2:17လုပ်ဖို့လိုတာက လူတွေကြိုက်တဲ့ အသား
ထုတ်လုပ်ဖို့လိုပေမဲ့ -
2:17 - 2:20နည်းလမ်းအသစ်နဲ့ ထုတ်လုပ်ဖို့လိုတာပါ။
-
2:20 - 2:22ကျွန်တော့မှာ စိတ်ကူးတစ်ခုနှစ်ခုရှိတယ်။
-
2:22 - 2:26နံပါတ်တစ် စိတ်ကူးက
အပင်တွေကနေ အသားစိုက်ပျိုးကြပါစို့။ -
2:26 - 2:28တိရိစ္ဆာန်တွေကို ကျွေးဖို့
အပင်တွေစိုက်တာအစားပါ၊ -
2:28 - 2:30ဒါအားလုံးက မထိရောက်ပါဘူး။
-
2:30 - 2:33ဒီအပင်တွေ စိုက်ကြပါစို့။
ဒါတွေနဲ့ အသားတု လုပ်ကြပါစို့။ -
2:33 - 2:34အပင်အခြေခံတဲ့ အသား ဖန်တီးကြပါစို့။
-
2:35 - 2:38နံပါတ်နှစ် စိတ်ကူးက
တကယ့် တိရိစ္ဆာန် အသားပါ။ -
2:38 - 2:40ဆဲလ်တွေကနေ တိုက်ရိုက် စိုက်ပျိုးကြပါစို့။
-
2:40 - 2:43သက်ရှိတိရိစ္ဆာန်တွေအစား
ဆဲလ်တွေကို တိုက်ရိုက် စိုက်ပျိုးကြပါစို့။ -
2:44 - 2:47ကြက်တစ်ကောင်ကို သားထိုးတဲ့
အလေးချိန်ရဖို့ ခြောက်ပတ်ကြာတယ်။ -
2:47 - 2:49ဆဲလ်တွေကို တိုက်ရိုက်စိုက်ပျိုးပါ၊
ခြောက်ရက်အတွင်း -
2:49 - 2:51တူတဲ့ ကြီးထွားနှုန်းရနိုင်တယ်။
-
2:52 - 2:54ဒါက ချိန်ခွင်မှာ ဖြစ်တဲ့ပုံပါ။
-
2:55 - 2:58ဒါဟာ သင့်ရဲ့ ပတ်ဝန်းကျင်နဲ့
သဟဇာတဖြစ်တဲ့ အသားချက်ရုံပါ။ -
2:58 - 3:01(ရယ်သံများ)
-
3:01 - 3:03ဒီအကြောင်း အချက်နှစ်ခု ထောက်ပြချင်တယ်
-
3:03 - 3:05ပထမတစ်ခုက ကိုယ်လုပ်နိုင်တယ်လို့
ယုံကြည်တာပါ။ -
3:05 - 3:09မကြာခင်နှစ်တွေက ကုမ္ပဏီတစ်ချို့ဟာ
အပင်တွေကနေ အသားထုတ်လုပ်နေခဲ့တယ်၊ -
3:09 - 3:13ဝယ်သူတွေဟာ တကယ့်အသားနဲ့
မခွဲခြားနိုင်ပါဘူး။ -
3:13 - 3:17အခုအခါမှာ တိုက်ရိုက် ဆဲလ်တွေကနေ
တကယ့်အသား စိုက်ပျိုးတဲ့ -
3:17 - 3:19ကုမ္ပဏီများစွာရှိပါတယ်။
-
3:19 - 3:21အပင် အခြေခံပြီး ဆဲလ် အခြေခံတဲ့ အသားက
-
3:21 - 3:23အသားနဲ့ပတ်သက်ပြီးစားသုံးသူတွေ
ကြိုက်သမျှ အရသာ၊ -
3:23 - 3:25အသားအနေအထား စတာတွေ ပေးပေမဲ့
-
3:25 - 3:28ပဋိဇီဝဆေး လိုအပ်မှုမပါဘဲ၊
-
3:28 - 3:31ရာသီဥတုအပေါ် ထိခိုက်တဲ့
သက်ရောက်မှု အနည်းငယ်နဲ့ပါ။ -
3:31 - 3:35ဒီနည်းပညာနှစ်ခုဟာ ထုတ်လုပ်မှု
ပမာဏမှာ -
3:35 - 3:36အများကြီးပို ထိရောက်တာကြောင့်
-
3:36 - 3:38ဒီထုတ်ကုန်တွေဟာ စျေးသက်သာပါလိမ့်မယ်၊
-
3:39 - 3:41ဒါပေမဲ့ ဒါနဲ့ပတ်သက်တဲ့ အချက်တစ်ခုက
-
3:41 - 3:43လွယ်မှာတော့ မဟုတ်ပါဘူး။
-
3:43 - 3:47ဒီအပင် အခြေခံတဲ့ ကုမ္ပဏီတွေဟာ သူတို့ရဲ့
ဘာဂါတွေမှာ ငွေအတော်အ-များများ သုံးထားပြီး -
3:47 - 3:50ဆဲလ် အခြေခံ အသားဟာ လုံးဝကို
စီးပွားမဖြစ်သေးပါဘူး။ -
3:51 - 3:53ဒီတော့ ဒီကမ္ဘာ့ အသားလုပ်ငန်းကို ဖန်တီးဖို့
-
3:53 - 3:55အားလုံးစုပေါင်းလုပ်ဖို့ လိုပါတယ်။
-
3:56 - 3:59စတင်သူတွေအတွက် လက်ရှိ
အသားလုပ်ငန်းလိုအပ်တယ်။ -
3:59 - 4:01အသားလုပ်ငန်းကို အလျဉ်မပြတ်စေချင်ဘူး။
-
4:01 - 4:03ဒါကို ပြောင်းလဲချင်တာပါ။
-
4:03 - 4:05သူတို့ အတိုင်းအတာရဲ့ စီးပွားရေးတွေ၊
-
4:05 - 4:08သူတို့ရဲ့ ကမ္ဘာ့ထောက်ပံ့ရေး အစဉ်၊
သူတို့ရဲ့ စျေးကွက် ကျွမ်းကျင်မှု၊ -
4:08 - 4:10အစုလိုက် စာသုံးသူ အရင်းခံလိုတယ်။
-
4:11 - 4:13အစိုးရတွေလည်း လိုအပ်ပါတယ်။
-
4:13 - 4:16အစိုးရတွေဟာ ဘီလီယံ ဆယ်ချီတဲ့
ဒေါ်လာတွေကို ကမ္ဘာ့ကျန်းမာရေးနဲ့ -
4:16 - 4:18ပတ်ဝန်းကျင်ကို အရေးထားတဲ့
-
4:18 - 4:21သုတေသနနဲ့ ဖွံ့ဖြိုးမှုမှာ
နှစ်စဉ်သုံးကြတယ်။ -
4:21 - 4:25သူတို့ဟာ ပိုက်ဆံတစ်ချို့ကို အပင် အခြေခံတဲ့
ဆဲလ် အခြေခံတဲ့ အသားထုတ်လုပ်မှုကို -
4:25 - 4:29အကောင်းဆုံးဖြစ်အောင်လုပ်ရာမှာ
သုံးနေသင့်တာပါ။ -
4:30 - 4:35ကြည့်ပါ၊ မြောက် အမေရိကမှာ မနှစ်ကတင်
သောင်းချီတဲ့လူတွေဟာ ပဋိဇီဝဆေး မတိုးတော့တဲ့ -
4:35 - 4:37ပိုးကောင်တွေကြောင့် သေဆုံးခဲ့တယ်။
-
4:38 - 4:43၂၀၅၀ မတိုင်ခင်မှာ နံပါတ်က ကမ္ဘာအနှံ့
တစ်နှစ် ၁၀ သန်းရှိလိမ့်မယ်။ -
4:44 - 4:48ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှုက
ကမ္ဘာ့မျက်နှာပြင်ပေါ်က -
4:48 - 4:51အဆင်းရဲဆုံး လူတစ်ချို့အပါအဝင်
ကမ္ဘာ့မိသားစုရဲ့ဧရာမ အပိုင်းတွေအတွက် -
4:51 - 4:55လူ့ဘဝနဲ့ဆိုင်တဲ့ ခြိမ်းခြောက်မှုတစ်ခုကို
ကိုယ်စားပြုပါတယ်။ -
4:55 - 5:00ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှု၊ ပဋိဇီဝဆေး ခံနိုင်မှု
ဒါတွေဟာ ကမ္ဘာ့အရေးပေါ် အခြေအနေတွေပါ။ -
5:00 - 5:05အသားစားသုံးမှုက ပိုဆိုးဝါးလာနေပါတယ်၊
ဒီအရေးပေါ်တွေက တစ်ကမ္ဘာလုံး အတိုင်းအတာပါ။ -
5:05 - 5:08ဒါပေမဲ့ ကုန်ကျစရိတ်တူတဲ့
(သို့) ပိုသက်သာတဲ့၊ အရသာတူတဲ့ -
5:08 - 5:11(သို့) ပိုကောင်းတဲ့
အခြားရွေးချယ်စရာတွေ မပေးဘူးဆိုရင် -
5:11 - 5:15ကျွန်တော်တို့ဟာ အသားစားတာကို
လျှော့ကြမှာမဟုတ်ပါဘူး။ -
5:16 - 5:17ကျွန်တော်တို့မှာ အဖြေရှိတယ်။
-
5:17 - 5:21အပင်တွေကနေ အသားပြုလုပ်ကြပါစို့။
ဆဲလ်တွေကနေ တိုက်ရိုက် စိုက်ကြပါစို့။ -
5:21 - 5:25နောင်လာမယ့် ကမ္ဘာ့စိုက်ပျိုးရေး
တော်လှန်ရေးကို ဖန်တီးဖို့လိုအပ်တဲ့ -
5:25 - 5:30အရင်းအမြစ်တွေကို ကျွန်တော်တို့
ဆော်သြတဲ့ အချိန်ကျပါပြီ။ -
5:30 - 5:31ကျေးဇူးပါ။
-
5:31 - 5:35(လက်ခုပ်သံများ)
- Title:
- နောင်လာမည့် ကမ္ဘာလုံးဆိုင်ရာ စိုက်ပျိုးရေး တော်လှန်ရေး။
- Speaker:
- Bruce Friedrich
- Description:
-
more » « less
အသားထုတ်လုပ်ခြင်းဟာ ကမ္ဘာမြေကို ဖျက်ဆီးနေပြီး ကျွန်ုပ်တို့ရဲ့ ကျန်းမာရေးကို ထိခိုက်နေစေပေမဲ့ ကုန်ကျစရိတ်တူတဲ့ (သို့မဟုတ် ပိုသက်သာတဲ့) အရသာတူတဲ့(သို့မဟုတ်) ပိုကောင်းတဲ့ အခြားရွေးချယ်စရာတွေ သူတို့ကို မပေးဘူးဆိုရင်တော့ လူတွေဟာ အသားစားတာကို လျှော့ကြမှာမဟုတ်ပါဘူး။အသိအမြင်ဖွင့်ပေးတဲ့ ဒီဟောပြောချက်ထဲမှာ အစားအသောက် ဆန်းသစ်တီထွင်သူနဲ့ TED ဝိုင်းတော်သား Bruce Friedrich ကနေပြီး မကြာခင်မှာ ကမ္ဘာ့ အသား လုပ်ငန်းနဲ့ သင့်ညစာ ထမင်းပွဲကို ပြောင်းလဲပေးနိုင်တဲ့ အပင်နဲ့ ဆဲလ် အခြေခံတဲ့ ထုတ်ကုန်တွေကို ပြသထာ။ပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 05:48
|
sann tint approved Burmese subtitles for The next global agricultural revolution | |
|
Myo Aung accepted Burmese subtitles for The next global agricultural revolution | |
|
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for The next global agricultural revolution | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for The next global agricultural revolution | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for The next global agricultural revolution | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for The next global agricultural revolution | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for The next global agricultural revolution | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for The next global agricultural revolution |