Return to Video

Wat je moet doen als alles gebroken voelt

  • 0:01 - 0:03
    "Ik heb mensen in me."
  • 0:03 - 0:06
    Dat zong wijlen Abbey Lincoln.
  • 0:06 - 0:09
    Ik neem die tekst op als een mantra.
  • 0:09 - 0:11
    "Ik heb mensen in me."
  • 0:12 - 0:18
    Jomama Jones is de persoon in mij
    die ik zie als een gids.
  • 0:18 - 0:20
    Ze is mijn alter ego.
  • 0:20 - 0:24
    Ik belichaam haar in optredens sinds 1995,
  • 0:24 - 0:30
    en ze komt tevoorschijn als ze
    inzichten heeft om met mensen te delen.
  • 0:30 - 0:32
    In deze tijd van radicale verandering
  • 0:32 - 0:36
    ben ik blij dat ik de boodschapper ben
    van haar bericht aan jou.
  • 0:42 - 0:43
    Jomama Jones: Wat als ik je zei
  • 0:43 - 0:46
    dat het goed komt...
  • 0:46 - 0:48
    maar nu nog niet?
  • 0:49 - 0:51
    Wat als ik je zei
    dat er beproevingen komen
  • 0:51 - 0:54
    erger dan je grootste angsten?
  • 0:54 - 0:57
    Wat als ik je zei dat je zult vallen...
  • 0:57 - 0:59
    dieper, dieper, dieper?
  • 1:00 - 1:06
    Maar wat als ik je zei
    dat je jezelf zult verrassen?
  • 1:06 - 1:10
    Wat als ik je zei
    dat je dapper genoeg zult zijn?
  • 1:11 - 1:13
    Wat als ik je zei
  • 1:13 - 1:15
    dat we het niet allemaal zullen redden?
  • 1:16 - 1:19
    Maar wat als ik je zei
  • 1:19 - 1:22
    dat dat is hoe het moet zijn?
  • 1:22 - 1:26
    Wat als ik je zei
    dat ik de toekomst heb gezien?
  • 1:29 - 1:31
    Vind je mijn handen mooi?
  • 1:31 - 1:34
    Ze zijn expressief, hè?
  • 1:34 - 1:36
    Kijk nu naar jouw handen -- doe maar.
  • 1:36 - 1:39
    Er ligt zo veel geschiedenis
    in hun aanrakingen
  • 1:39 - 1:43
    en tekenen van de toekomst
    liggen in je handpalmen.
  • 1:43 - 1:45
    Soms houden handen iets stevig vast,
  • 1:45 - 1:48
    soms laten ze los.
  • 1:49 - 1:52
    Wat als ik je zei
  • 1:52 - 1:54
    dat alles zal instorten?
  • 1:55 - 1:56
    Hm.
  • 1:56 - 1:58
    Dames en heren
  • 1:58 - 2:01
    en anders genoemden,
  • 2:01 - 2:04
    ik ben Jomama Jones.
  • 2:04 - 2:07
    Sommigen noemen me
    een soul sonic-superster,
  • 2:07 - 2:09
    en daar ben ik het mee eens,
  • 2:09 - 2:12
    ook al was dit in mijn verleden
    iets van de toekomst.
  • 2:12 - 2:14
    Laat me je meenemen naar mijn kindertijd.
  • 2:14 - 2:16
    Stel je dit voor:
  • 2:16 - 2:18
    Het was Plantdag,
  • 2:18 - 2:20
    wat de feestdag was die ik had bedacht
  • 2:20 - 2:22
    voor de zwarte jeugdgroep
    die ik had opgericht.
  • 2:22 - 2:26
    Ik ging naar huis
    om mijn tuinpak aan te trekken
  • 2:26 - 2:30
    toen ik mijn oom Freeman
    op heterdaad betrapte.
  • 2:30 - 2:35
    Hij leunde over mijn spaarvarken
    met zijn hamer in de lucht.
  • 2:35 - 2:37
    Hij wilde mijn munten stelen.
  • 2:38 - 2:39
    En zie je,
  • 2:39 - 2:41
    mijn oom Freeman was klusjesman.
  • 2:42 - 2:43
    Hij kon alles repareren --
  • 2:43 - 2:45
    een kapotte stoel, een gebroken pan --
  • 2:45 - 2:48
    hij kon zelfs oma's planten
    weer tot leven brengen.
  • 2:48 - 2:52
    Hij had die magische aanraking
    bij kapotte dingen...
  • 2:52 - 2:54
    en kapotte mensen.
  • 2:54 - 2:56
    Hij nam me mee naar zijn klusjes
  • 2:56 - 2:58
    en zei: "Kom op, Jo,
  • 2:58 - 3:01
    laten we iets gaan doen
    om de wereld beter te maken."
  • 3:01 - 3:04
    Zijn handen waren groot en eeltig,
  • 3:04 - 3:09
    en ze deden me altijd denken
    aan uitgerukte boomwortels.
  • 3:09 - 3:12
    Terwijl we werkten, praatte hij met mensen
  • 3:12 - 3:16
    over de verandering waarvan hij zeker wist
    dat die spoedig zou komen.
  • 3:16 - 3:20
    Ik zag hem verslappende hoop herstellen
  • 3:20 - 3:23
    en mensen achterlaten met opgeheven hoofd.
  • 3:23 - 3:26
    Zijn handen beroerden het zonlicht.
  • 3:27 - 3:31
    En nu stond hij op het punt
    om mijn spaarvarken kapot te maken.
  • 3:31 - 3:34
    Ik zei: "Ga achteruit, man,
    en laat me je handen zien."
  • 3:34 - 3:37
    Het ironische was
  • 3:37 - 3:42
    dat hij me altijd oude munten gaf die hij
    onder vloerdelen vond tijdens het werk.
  • 3:42 - 3:44
    En ik stopte ze in het spaarvarken
  • 3:44 - 3:48
    samen met het geld dat ik verdiende
    door mijn bijverdiensten als kind.
  • 3:49 - 3:52
    Maar tegen de lente van 1970
  • 3:52 - 3:55
    was oom Freeman
    zijn magische aanraking kwijt...
  • 3:55 - 3:58
    en ook de meeste klusjes.
  • 3:58 - 4:02
    Hij zag een zware toekomst
  • 4:02 - 4:04
    van burgerlijk onrecht
  • 4:04 - 4:08
    en Black Power-uitval in zijn handpalmen.
  • 4:08 - 4:11
    De laatste druppel
    was in de vorige winter gekomen,
  • 4:11 - 4:14
    toen ze Fred Hampton hadden neergeschoten.
  • 4:15 - 4:18
    Overmand door angst
  • 4:18 - 4:20
    en woede
  • 4:20 - 4:22
    en rouw,
  • 4:22 - 4:25
    zette oom Freeman
    zijn toekomst op het spel.
  • 4:25 - 4:27
    Hij verkrampte
  • 4:27 - 4:29
    en begon in de loterij te spelen.
  • 4:29 - 4:32
    "Een van deze getallen
    gaat het zijn, kleine meid.
  • 4:32 - 4:33
    Heb je een kwartje voor je oom Free--"
  • 4:33 - 4:37
    Sommigen van jullie
    hebben zo'n familielid.
  • 4:37 - 4:40
    Maar ik wist toen dat ik iets moest doen.
  • 4:40 - 4:42
    Ik sprong op en greep die hamer
  • 4:42 - 4:44
    en sloeg ermee op het spaarvarken.
  • 4:44 - 4:48
    En oom Freeman begon te huilen
    terwijl ik alle munten bijeenraapte.
  • 4:48 - 4:51
    "We kopen geen lot
    voor de loterij, oom Freeman.
  • 4:51 - 4:52
    Kom op."
  • 4:53 - 4:59
    We gaven alles uit bij de zadenwinkel.
  • 5:00 - 5:02
    Weet je, die kinderen in mijn tuiniergroep
  • 5:02 - 5:04
    gaven geen kik toen ik
    oom Freeman liet knielen
  • 5:04 - 5:07
    en zijn handen weer
    in de aarde liet stoppen
  • 5:07 - 5:10
    en de grond liet omspitten
    voor onze zaadjes.
  • 5:10 - 5:14
    En mijn kleine vriendin Taesha kwam zelfs
    en begon hem op zijn rug te kloppen
  • 5:14 - 5:15
    en zei: "Huil het eruit, oom Freeman.
  • 5:15 - 5:17
    Huil het eruit."
  • 5:18 - 5:20
    "Ik kan dit niet repareren", snikte hij.
  • 5:23 - 5:26
    Dat is een eeuwige waarheid.
  • 5:27 - 5:31
    Hij was niet de eerste die zich zo voelde,
    en hij zou niet de laatste zijn.
  • 5:32 - 5:38
    Nu voelt het alsof alles gebroken wordt
    en niet meer gerepareerd kan worden.
  • 5:39 - 5:40
    Dat is ook zo.
  • 5:41 - 5:46
    Maar dat breken
    kan een openbreken zijn,
  • 5:46 - 5:48
    hoe gewelddadig en onzeker
  • 5:48 - 5:50
    en angstwekkend het ook lijkt.
  • 5:51 - 5:53
    Het punt is...
  • 5:53 - 5:55
    we kunnen het niet alleen.
  • 5:57 - 6:03
    Oom Freeman huilde die dag zoveel
    terwijl we onze zaadjes plantten,
  • 6:03 - 6:06
    dat hij ons eigen irrigatiesysteem was.
  • 6:08 - 6:10
    "Ik weet niet meer
    wie ik ben, kleine meid",
  • 6:10 - 6:13
    zei hij tegen me bij zonsondergang.
  • 6:14 - 6:17
    "Goed zo, oom Freeman.
  • 6:17 - 6:18
    Goed zo.
  • 6:19 - 6:22
    Je bent weer nieuw,
  • 6:22 - 6:25
    en zo moeten we je hebben."
Title:
Wat je moet doen als alles gebroken voelt
Speaker:
Daniel Alexander Jones
Description:

"Sommigen noemen me een soul sonic-superster", zegt Jomama Jones, het alter ego van TED Fellow en theaterartiest Daniel Alexander Jones. In deze verbluffende talk en performance nodigt Jomama Jones ons uit om te overwegen hoe instorten de eerste stap kan zijn naar een transformatie. Het is een krachtig verhaal over gemeenschap, groei en vernieuwing - en hoe in stukken breken ook openbreken kan betekenen.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:49

Dutch subtitles

Revisions