Return to Video

Daniel KraftL Tương lai của y học ư? Đây là một ứng dụng cho nó

  • 0:00 - 0:02
    Một vài năm trước đây
  • 0:02 - 0:04
    khi tôi tham dự Hội nghị TED ở Long Beach,
  • 0:04 - 0:06
    Tôi gặp Harriet.
  • 0:06 - 0:08
    Chúng tôi đã quen nhau qua mạng -
  • 0:08 - 0:10
    không phải theo cách bạn nghĩ đâu.
  • 0:10 - 0:12
    Chúng tôi quen nhau
    bởi cả hai đều biết Linda Avey,
  • 0:12 - 0:15
    một trong những nhà sáng lập
    công ty gen trực tuyến đầu tiên.
  • 0:15 - 0:18
    Và vì chúng tôi chia sẻ
    thông tin di truyền với Linda,
  • 0:18 - 0:20
    cô ấy biết Harriet và tôi
  • 0:20 - 0:22
    cùng có loại DNA ty thể rất hiếm -
  • 0:22 - 0:24
    Haplotype K1a1b1a -
  • 0:24 - 0:26
    có nghĩa chúng tôi có họ hàng với nhau.
  • 0:26 - 0:29
    Chúng tôi thực sự có liên quan
    tới người băng Ozzie.
  • 0:29 - 0:31
    Vì vậy, Ozzie, Harriet và tôi
  • 0:31 - 0:33
    hiện đã có nhóm Facebook riêng.
  • 0:33 - 0:35
    Tất cả các bạn đều có thể tham gia.
  • 0:35 - 0:38
    Và khi tôi gặp Harriet
    tại Hội nghị TED năm sau đó,
  • 0:38 - 0:40
    cô ấy đã mua áo phông
    haplotype qua mạng.
  • 0:40 - 0:42
    (Cười)
  • 0:42 - 0:44
    Tại sao tôi lại kể câu chuyện này,
  • 0:44 - 0:46
    và nó liên quan gì tới sức khỏe?
  • 0:46 - 0:48
    Cách tôi gặp Harriet là một ví dụ
  • 0:48 - 0:50
    về việc tận dụng công nghệ liên ngành,
  • 0:50 - 0:52
    phát triển theo cấp số nhân
  • 0:52 - 0:54
    ảnh hưởng đến tương lai chúng ta -
  • 0:54 - 0:56
    từ phân tích gen chi phí thấp
  • 0:56 - 0:58
    đến khả năng phát triển tin sinh học
  • 0:58 - 1:01
    kết nối tới Internet và các mạng xã hội.
  • 1:01 - 1:03
    Những gì tôi muốn nói
  • 1:03 - 1:05
    là sự hiểu biết các công nghệ này.
  • 1:05 - 1:07
    Chúng ta thường nghĩ một cách tuyến tính.
  • 1:07 - 1:09
    Nhưng giả sử bạn có một lá hoa súng
  • 1:09 - 1:11
    và nó phân chia từng ngày -
  • 1:11 - 1:13
    hai, bốn, tám, 16 -
  • 1:13 - 1:15
    trong 15 ngày bạn có 32.000.
  • 1:15 - 1:18
    Trong một tháng? Bạn sẽ có một tỷ.
  • 1:18 - 1:20
    Vì vậy, nếu suy nghĩ theo cấp số nhân,
  • 1:20 - 1:23
    chúng ta sẽ thấy nó ảnh hưởng
    đến các công nghệ hiện đại ra sao.
  • 1:23 - 1:26
    Và có rất nhiều công nghệ
  • 1:26 - 1:28
    mà chúng ta có thể sử dụng đòn bẩy
  • 1:28 - 1:30
    để tác động đến y học tương lai,
  • 1:30 - 1:33
    để giải quyết những thách thức lớn
    tồn đọng hôm nay,
  • 1:33 - 1:35
    từ chi phí khám bệnh đắt đỏ
  • 1:35 - 1:37
    cho tới già hóa dân số,
  • 1:37 - 1:39
    sử dụng thông tin không triệt để,
  • 1:39 - 1:41
    sự rời rạc của dịch vụ y tế
  • 1:41 - 1:43
    và sự khó khăn trong việc
  • 1:43 - 1:45
    áp dụng đổi mới.
  • 1:45 - 1:47
    Và điều quan trọng chúng ta có thể làm
  • 1:47 - 1:49
    là di chuyển đường cong sang trái.
  • 1:49 - 1:51
    Chúng ta tiêu nhiều tiền vào 20% cuối đời.
  • 1:51 - 1:53
    Sẽ ra sao nếu chúng ta chi nhiều hơn
  • 1:53 - 1:55
    cho chăm sóc sức khỏe
  • 1:55 - 1:57
    nhằm cải thiện tình trạng của bản thân,
  • 1:57 - 1:59
    đồng thời thúc đẩy công nghệ?
  • 1:59 - 2:02
    Công nghệ yêu thích của tôi,
    một ví dụ về công nghệ cấp số mũ,
  • 2:02 - 2:04
    là thứ trong túi của mọi người.
  • 2:04 - 2:07
    Đó thực sự là những cải tiến đáng kể.
  • 2:07 - 2:09
    Ý tôi là iPhone 4.
  • 2:09 - 2:12
    Hãy tưởng tượng những gì
    iPhone 8 có thể làm được.
  • 2:12 - 2:14
    Tôi đã có cái nhìn sâu sắc về nó.
  • 2:14 - 2:16
    Tôi đã từng phụ trách một phần
  • 2:16 - 2:19
    y dược của Đại học Singularity
  • 2:19 - 2:21
    có trụ sở tại Silicon Valley.
  • 2:21 - 2:23
    Và chúng tôi cùng tụ họp vào mỗi mùa hè
  • 2:23 - 2:25
    khoảng 100 sinh viên tài năng
    đến từ nhiều nơi,
  • 2:25 - 2:27
    nghiên cứu công nghệ cấp số nhân
  • 2:27 - 2:30
    trong y sinh học, trí tuệ nhân tạo,
    công nghệ nano, không gian,
  • 2:30 - 2:32
    và tìm cách phổ biến và tận dụng chúng
  • 2:32 - 2:34
    nhằm đạt được những mục tiêu không tưởng.
  • 2:34 - 2:36
    Chúng tôi cũng có các chương trình 7 ngày.
  • 2:36 - 2:39
    Và tháng tiếp theo là Future Med,
  • 2:39 - 2:42
    một chương trình áp dụng các công nghệ
    vào chế biến thuốc.
  • 2:42 - 2:44
    Tôi đã đề cập tới điện thoại trước đó.
  • 2:44 - 2:47
    Mỗi chiếc điện thoại
    có hơn 20.000 ứng dụng khác nhau -
  • 2:47 - 2:49
    thậm chí có ứng dụng
    mà bạn có thể đi tiểu
  • 2:49 - 2:51
    lên con chip kết nối với iPhone
  • 2:51 - 2:53
    và kiểm tra nếu bạn nhiễm STD.
  • 2:53 - 2:55
    Tôi không biết tôi có muốn dùng nó không.
  • 2:55 - 2:57
    Có nhiều loại ứng dụng khác
  • 2:57 - 2:59
    giúp điện thoại có khả năng chẩn đoán như:
  • 2:59 - 3:01
    đo đường huyết trên iPhone của bạn
  • 3:01 - 3:03
    và gửi kết quả cho bác sĩ
  • 3:03 - 3:06
    để họ và bạn đều có thể hiểu rằng
  • 3:06 - 3:08
    bạn mắc bệnh tiểu đường.
  • 3:08 - 3:10
    Công nghệ cấp số nhân
    tác động ra sao tới y tế?
  • 3:10 - 3:12
    Đầu tiên là nhanh hơn.
  • 3:12 - 3:14
    Theo luật Moore, máy tính
  • 3:14 - 3:16
    có tốc độ ngày càng tăng,
  • 3:16 - 3:18
    có khả năng làm những thứ phức tạp hơn.
  • 3:18 - 3:20
    Chúng thậm chí có thể vượt qua
  • 3:20 - 3:22
    khả năng trí lực của con người.
  • 3:22 - 3:25
    Nhưng ấn tượng nhất là
  • 3:25 - 3:27
    hình ảnh.
  • 3:27 - 3:29
    Khả năng nhìn thấu bên trong cơ thể
  • 3:29 - 3:32
    với độ phân giải cao
    thực sự đáng kinh ngạc.
  • 3:32 - 3:35
    Và chúng ta có nhiều
    phân tầng công nghệ - quét PET, CT
  • 3:35 - 3:37
    và chẩn đoán phân tử -
  • 3:37 - 3:40
    để khám xét ở các cấp độ khác nhau.
  • 3:40 - 3:43
    Bạn sẽ thấy máy quét MRI
    có độ phân giải cao nhất hiện nay,
  • 3:43 - 3:46
    một cải tiến của Marc Hodosh,
    người phụ trách TEDMED.
  • 3:46 - 3:48
    Và giờ chúng ta thấy bên trong bộ não
  • 3:48 - 3:51
    với độ phân giải chưa từng có,
  • 3:51 - 3:53
    và chúng đã tái tạo lại,
  • 3:53 - 3:55
    và thậm chí có thể tái thiết kế,
  • 3:55 - 3:57
    hoặc phân tách não
  • 3:57 - 4:00
    nhờ đó chúng ta hiểu rõ hơn về
    bệnh tật và cách điều trị.
  • 4:00 - 4:03
    Chúng ta có thể nhìn rõ bộ não
    theo thời gian thực qua fMRI.
  • 4:03 - 4:06
    Với sự hiểu biết về quá trình
    và các mối liên hệ trong não
  • 4:06 - 4:09
    chúng ta sẽ hiểu được tác dụng
    của thuốc chữa bệnh
  • 4:09 - 4:12
    và làm chúng trờ nên hiệu quả hơn, ví dụ,
  • 4:12 - 4:14
    thuốc an thần.
  • 4:14 - 4:17
    Các máy quét ngày càng nhỏ và
    ít tốn kém hơn.
  • 4:17 - 4:20
    Và dữ liệu từ các thiết bị này
  • 4:20 - 4:22
    thực sự trở thành một thách thức.
  • 4:22 - 4:25
    Chúng chiếm khoảng 800 cuốn sách,
    hay 20 GB.
  • 4:25 - 4:28
    Trong vài năm tới sẽ là 1 terabyte,
    hay 800.000 cuốn sách.
  • 4:28 - 4:30
    Làm thế nào để bạn tận dụng thông tin đó?
  • 4:30 - 4:33
    Tôi sẽ không yêu cầu
    những người ở đây thực hiện nội soi,
  • 4:33 - 4:36
    nhưng nếu bạn trên 50 tuổi,
    bạn nên thực hiện việc đó.
  • 4:36 - 4:38
    Làm sao để tránh đầu nhọn của cây gậy?
  • 4:38 - 4:41
    Đó là bản chất của nội soi đại tràng.
  • 4:41 - 4:43
    So sánh hai hình, nếu là
    bác sĩ chẩn đoán hình ảnh
  • 4:43 - 4:45
    bạn có thể đi qua đại tràng của bệnh nhân
  • 4:45 - 4:47
    và, với trí thông minh nhân tạo,
  • 4:47 - 4:49
    xác định khả năng bị tổn thương.
  • 4:49 - 4:51
    Ồ, đừng quên khi kết hợp A.I. với X quang,
  • 4:51 - 4:54
    chúng ta sẽ thấy
    các tổn thương bị ẩn giấu trước đó.
  • 4:54 - 4:56
    Điều này sẽ khuyến khích mọi người nội soi
  • 4:56 - 4:58
    mặc dù chúng ta không muốn.
  • 4:58 - 5:00
    Đây là ví dụ về mô hình này, chúng ta
  • 5:00 - 5:03
    đang tiến tới thế giới hội nhập của
    y sinh học, công nghệ thông tin,
  • 5:03 - 5:06
    không dây, di động -
    thời kỳ y học kỹ thuật số.
  • 5:06 - 5:08
    ngay cả ống nghe cũng là kỹ thuật số.
  • 5:08 - 5:10
    Và tất nhiên, có một ứng dụng cho nó.
  • 5:10 - 5:13
    Chúng ta đang tiến đến thời đại của
    máy xử lý thông tin đa năng.
  • 5:13 - 5:15
    Vì vậy, máy siêu âm cầm tay
  • 5:15 - 5:18
    về cơ bản sẽ thay thế ống nghe.
  • 5:18 - 5:20
    Chúng hiện có giá
  • 5:20 - 5:22
    rẻ hơn trước kia rất nhiều -
  • 5:22 - 5:24
    khoảng 5.000 đô la, tôi có thể có sức mạnh
  • 5:24 - 5:27
    của một thiết bị chẩn đoán mạnh mẽ.
  • 5:27 - 5:30
    Cùng với sự ra đời
    của hồ sơ y tế điện tử -
  • 5:30 - 5:33
    tại Hoa Kỳ, y học điện tử
    chiếm ít hơn 20 phần trăm.
  • 5:33 - 5:35
    Ở Hà Lan, con số đó cao hơn 80%.
  • 5:35 - 5:37
    Hiện tại chúng ta đang
    sáp nhập dữ liệu y tế,
  • 5:37 - 5:39
    số hóa các nguồn thông tin,
  • 5:39 - 5:40
    chúng ta có thể khai thác chúng.
  • 5:40 - 5:44
    Là một bác sĩ, tôi có thể
    truy cập dữ liệu bệnh nhân bất cứ nơi nào
  • 5:44 - 5:46
    thông qua thiết bị di động.
  • 5:46 - 5:49
    Và bây giờ,
    chúng ta đang ở trong thế kỷ iPad.
  • 5:49 - 5:52
    Và mới tháng trước,
    ứng dụng đầu tiên được FDA phê chuẩn
  • 5:52 - 5:54
    cho phép bác sĩ X quang
  • 5:54 - 5:56
    đọc được hình chụp trên thiết bị di động.
  • 5:56 - 5:58
    Vì vậy, chắc chắn, các bác sĩ ngày nay
  • 5:58 - 6:00
    hoàn toàn dựa vào các thiết bị này.
  • 6:00 - 6:02
    Như bạn thấy chỉ khoảng một tháng trước,
  • 6:02 - 6:05
    Watson từ IBM đã đánh bại
    hai nhà vô địch trong "Jeopardy".
  • 6:05 - 6:07
    Hãy tưởng tượng trong vài năm nữa,
  • 6:07 - 6:10
    khi chúng ta bắt đầu áp dụng
    điện toán đám mây,
  • 6:10 - 6:13
    khi chúng ta có bác sĩ ảo
    kết nối với bộ não của chúng ta
  • 6:13 - 6:15
    để đưa ra quyết định và chẩn đoán
  • 6:15 - 6:17
    ở trình độ không tưởng.
  • 6:17 - 6:20
    Giờ đây, bác sĩ
    không cần phải đi đến phòng khám nữa.
  • 6:20 - 6:23
    Chỉ khoảng 20% số cuộc gặp
    là khám trực tiếp.
  • 6:23 - 6:25
    Chúng ta đang trong thế giới ảo -
  • 6:25 - 6:28
    từ cuộc gặp mặt online qua American Well,
  • 6:28 - 6:31
    cho đến một hệ thống
    thăm khám sức khỏe phức tạp của Cisco.
  • 6:31 - 6:34
    Khả năng tương tác
    với các dịch vụ y tế rất khác nhau.
  • 6:34 - 6:36
    Và khả năng này ngày càng được cải tiến.
  • 6:36 - 6:39
    Bạn tôi Jessica đã gửi hình
    của vết rách trên đầu cô
  • 6:39 - 6:42
    và tôi có thể đưa ra chẩn đoán
    mà không cần đưa cô ấy đi khám.
  • 6:42 - 6:44
    Chúng ta có thể tận dụng công nghệ game,
  • 6:44 - 6:46
    như Microsoft Kinect,
  • 6:46 - 6:48
    và hack nó để kích hoạt chẩn đoán, ví dụ,
  • 6:48 - 6:50
    chẩn đoán đột quỵ,
  • 6:50 - 6:53
    thông qua thiết bị
    phát hiện chuyển động đơn giản.
  • 6:53 - 6:56
    Chúng ta có thể đến thăm bệnh nhân
    thông qua robot -
  • 6:56 - 6:58
    đây là RP7;
    nếu tôi là chuyên gia huyết học,
  • 6:58 - 7:01
    đến thăm một phòng khám, một bệnh viện.
  • 7:01 - 7:04
    Những việc này sẽ được nâng cấp
    qua một bộ công cụ gia dụng.
  • 7:04 - 7:06
    Hãy tưởng tượng chúng ta
    có mạng lưới không dây.
  • 7:06 - 7:08
    Bạn có thể lên mạng.
  • 7:08 - 7:10
    Bạn có thể Tweet trọng lượng của bạn.
  • 7:10 - 7:12
    Chúng tôi có còng huyết áp không dây.
  • 7:12 - 7:14
    Các công nghệ này
    đang được kết nối với nhau.
  • 7:14 - 7:17
    Chúng ta chỉ cần dùng 1 thiết bị
    thay vì nhiều thứ lỉnh kỉnh.
  • 7:17 - 7:20
    Công cụ đó là iRhythm,
    được phát triển tại Đại học Stanford-
  • 7:20 - 7:23
    thay thế hoàn toàn các công nghệ trước
    với giá khá rẻ
  • 7:23 - 7:25
    và hiệu quả hơn nhiều.
  • 7:25 - 7:27
    Giờ cũng đang là thời đại định lượng.
  • 7:27 - 7:29
    Người ta có thể
    mua thiết bị hàng trăm đô la,
  • 7:29 - 7:31
    như chiếc Fitbit nhỏ nhắn này.
  • 7:31 - 7:33
    Tôi có thể đo lượng calo tiêu hao.
  • 7:33 - 7:35
    Tôi có thể có được số liệu đó hàng ngày.
  • 7:35 - 7:37
    Tôi có thể chia sẻ với bạn bè, bác sĩ.
  • 7:37 - 7:40
    Đồng hồ Zeo sắp ra sẽ đo nhịp tim của bạn,
  • 7:40 - 7:42
    một bộ đầy đủ các công cụ giúp bạn
  • 7:42 - 7:44
    bảo vệ sức khỏe của chính mình.
  • 7:44 - 7:46
    Khi chúng ta bắt đầu tích hợp thông tin,
  • 7:46 - 7:49
    chúng ta sẽ biết
    cách tận dụng và có cái nhìn sâu hơn
  • 7:49 - 7:51
    vào bệnh lý và sức khỏe.
  • 7:51 - 7:54
    Thậm chí còn có gương đo nhịp tim.
  • 7:54 - 7:57
    Và tôi cho rằng chúng ta
    sẽ có thiết bị đính trên quần áo,
  • 7:57 - 7:59
    nhằm giám sát bản thân 24/7.
  • 7:59 - 8:01
    Cũng như hệ thống OnStar trong xe hơi,
  • 8:01 - 8:03
    ánh sáng màu đỏ sẽ hoạt động.
  • 8:03 - 8:05
    Nó sẽ được dùng để kiểm tra sức khỏe
  • 8:05 - 8:07
    và báo cáo thể trạng hiện tại của bạn.
  • 8:07 - 8:09
    Trong vài năm tói, bạn sẽ nhìn vào gương
  • 8:09 - 8:11
    và nó sẽ bắt đầu khám xét bạn.
  • 8:11 - 8:13
    (Cười)
  • 8:13 - 8:15
    Đối với những gia đình có con nhỏ,
  • 8:15 - 8:18
    bạn có muốn
    tã lót không dây hỗ trợ bạn...
  • 8:18 - 8:20
    có vẻ không cần thiết lắm.
  • 8:20 - 8:22
    Nhưng nó sẽ xuất hiện.
  • 8:22 - 8:25
    Chúng ta đã nghe rất nhiều
    về công nghệ và kết nối mới.
  • 8:25 - 8:27
    Và tôi nghĩ rằng một số các công nghệ
  • 8:27 - 8:29
    sẽ cho phép chúng tôi
    kết nối với nhiều bệnh nhân hơn,
  • 8:29 - 8:31
    và mất nhiều thời gian hơn
  • 8:31 - 8:33
    và thực sự
    đóng vai trò quan trọng với y dược,
  • 8:33 - 8:35
    bởi sự phát triển không ngừng.
  • 8:35 - 8:37
    Chúng ta đã nói về cải tiến bệnh nhân.
  • 8:37 - 8:39
    Vậy còn các bác sĩ?
  • 8:39 - 8:41
    Các bác sĩ phẫu thuật
  • 8:41 - 8:43
    giờ đây có thể đi vào bên trong cơ thể
  • 8:43 - 8:45
    và phẫu thuật thông qua robot,
  • 8:45 - 8:47
    ở một trình độ không tưởng
  • 8:47 - 8:49
    thậm chí 5 năm trước đây.
  • 8:49 - 8:51
    Giờ chúng đang được cải tiến liên tục
  • 8:51 - 8:53
    trên thực tế.
  • 8:53 - 8:56
    Vì vậy, các bác sĩ
    có thể nhìn vào trong bệnh nhân,
  • 8:56 - 8:58
    các khối u, các mạch máu.
  • 8:58 - 9:00
    Thông tin này sẽ hỗ trợ ra quyết định.
  • 9:00 - 9:03
    Một bác sĩ ở New York
    có thể giúp bác sĩ tại Amsterdam.
  • 9:03 - 9:05
    Và chúng ta đang bước vào kỷ nguyên
  • 9:05 - 9:07
    phẫu thuật không vết, NOTES,
  • 9:07 - 9:09
    nơi robot nội soi có thể đi ra từ dạ dày
  • 9:09 - 9:11
    và lấy túi mật ra
  • 9:11 - 9:13
    mà không để lại bất kỳ vết sẹo nào.
  • 9:13 - 9:15
    Nó được gọi là NOTES, và sắp xuất hiện -
  • 9:15 - 9:17
    về cơ bản nó là phẫu thuật không vết,
  • 9:17 - 9:19
    được thực hiện bởi robot.
  • 9:19 - 9:21
    Vậy còn các yếu tố khác?
  • 9:21 - 9:23
    Đối với những người bị liệt -
  • 9:23 - 9:26
    sẽ có kỷ nguyên máy tính thông minh,
    hay BCI,
  • 9:26 - 9:28
    khi chip được đặt lên vỏ não vận động
  • 9:28 - 9:30
    của bệnh nhân liệt tứ chi
  • 9:30 - 9:34
    và họ có thể kiểm soát xe lăn
    hay thậm chí một cánh tay robot.
  • 9:34 - 9:36
    Những thiết bị này ngày càng nhỏ
  • 9:36 - 9:38
    và được dùng phổ biến hơn.
  • 9:38 - 9:41
    Dù mới trong giai đoạn thử nghiệm,
    nhưng nếu có thể kết nối chúng
  • 9:41 - 9:42
    ví dụ, với chi giả,
  • 9:42 - 9:45
    như cánh tay DEKA
    phát triển bởi Dean Kamen và đồng nghiệp,
  • 9:45 - 9:48
    nó có 17 cách chuyển động
  • 9:48 - 9:50
    và cho phép những người bị mất một tay
  • 9:50 - 9:52
    có khả năng điều khiển cao hơn
  • 9:52 - 9:54
    trước kia.
  • 9:54 - 9:57
    Chúng ta đang thực sự bước vào
    kỷ nguyên phụ kiện robot.
  • 9:57 - 9:59
    Nếu bạn từng bị đột quỵ -
  • 9:59 - 10:01
    bạn có thể đeo những chi tăng cường.
  • 10:01 - 10:04
    Hoặc nếu bạn bị liệt -
    tôi đã đến thăm Berkley Bionics -
  • 10:04 - 10:06
    họ đã phát triển eLEGS.
  • 10:06 - 10:09
    Đây là một bệnh nhân bị liệt đang tập đi
  • 10:09 - 10:11
    bởi nhờ các khung xương.
  • 10:11 - 10:13
    Anh ấy không phải ngồi xe lăn.
  • 10:13 - 10:15
    Đây mới chỉ là sơ khai của phụ kiện robot.
  • 10:15 - 10:17
    Bằng cách tận dụng các công nghệ,
  • 10:17 - 10:19
    chúng ta sẽ giúp người khuyết tật
  • 10:19 - 10:22
    có thể hoạt động thậm chí
    hơn cả người thường.
  • 10:22 - 10:25
    Đây là Aimee Mullins,
    người bị mất 2 chân khi còn nhỏ,
  • 10:25 - 10:28
    và Hugh Herr, một giáo sư tại MIT,
  • 10:28 - 10:30
    phải bỏ 2 chân do một tai nạn leo núi.
  • 10:30 - 10:33
    Và bây giờ cả hai
    có thể leo trèo, di chuyển nhanh hơn
  • 10:33 - 10:36
    so với những người bình thường.
  • 10:36 - 10:38
    Vậy còn những vấn đề khác?
  • 10:38 - 10:41
    Rõ ràng xu hướng béo phì
    đang tăng theo cấp số nhân,
  • 10:41 - 10:43
    kéo theo chi phí khổng lồ.
  • 10:43 - 10:46
    Xu thế trong y học là
    tối thiểu cấp số nhân.
  • 10:46 - 10:48
    Ví dụ: chúng ta đang trong thời đại
  • 10:48 - 10:50
    của "Chuyến du hành tuyệt vời", iPill.
  • 10:50 - 10:52
    Bạn có thể nuốt thiết bị tích hợp này.
  • 10:52 - 10:54
    Nó có thể chụp ảnh hệ thống tiêu hóa,
  • 10:54 - 10:57
    giúp chẩn đoán và điều trị
    khi nó di chuyển qua đường tiêu hóa.
  • 10:57 - 10:59
    Chúng ta thậm chí còn có robot siêu nhỏ
  • 10:59 - 11:01
    có thể tự đi qua cơ thể bạn một lần nữa
  • 11:01 - 11:03
    và làm những điều
    bác sĩ phẫu thuật không thể
  • 11:03 - 11:05
    một cách ít đau đớn hơn.
  • 11:05 - 11:08
    Đôi khi chúng có thể tự lắp ráp
    trong hệ thống tiêu hóa của bạn
  • 11:08 - 11:10
    và tự làm công việc cần thiết.
  • 11:10 - 11:12
    Về phía tim, máy tạo nhịp tim đã nhỏ hơn
  • 11:12 - 11:14
    và dễ dàng thiết đặt hơn
  • 11:14 - 11:16
    do đó không cần
    đào tạo bác sĩ tim mạch cho việc này nữa.
  • 11:16 - 11:19
    Và chúng có
    kết nối không dây với điện thoại
  • 11:19 - 11:22
    vì vậy bạn sẽ luôn được theo dõi từ xa.
  • 11:22 - 11:24
    Chúng ngày càng được thu nhỏ.
  • 11:24 - 11:27
    Đây là thiết kế của Medtronic,
    nó nhỏ hơn một đồng xu.
  • 11:27 - 11:30
    Võng mạc nhân tạo,
    được đưa vào phía sau nhãn cầu
  • 11:30 - 11:32
    và cho phép người mù có thể nhìn.
  • 11:32 - 11:34
    Dù mới chỉ là thử nghiệm,
  • 11:34 - 11:36
    nhưng trong tương lai
    nó sẽ thay đổi mọi thứ
  • 11:36 - 11:38
    Với những người bình thường như chúng ta,
  • 11:38 - 11:40
    kính áp tròng
    hỗ trợ sinh hoạt sẽ rất thú vị.
  • 11:40 - 11:43
    Nhờ Bluetooth, WiFi, nó sẽ
    truyền hình ảnh tới mắt bạn.
  • 11:43 - 11:46
    Nếu bạn gặp khó khăn duy trì chế độ ăn,
  • 11:46 - 11:48
    một số bức ảnh có thể
  • 11:48 - 11:51
    nhắc nhở bạn lượng calo bạn sẽ tiêu thụ.
  • 11:52 - 11:54
    Nếu để các nhà nghiên cứu dùng điện thoại
  • 11:54 - 11:56
    để có thể nhìn thấy vi sinh vật
  • 11:56 - 11:59
    và đưa dũ liệu lên đám mây,
    họ sẽ chẩn đoán tốt hơn.
  • 11:59 - 12:01
    Thực tế,
    thời đại y học trong phòng thí nghiệm
  • 12:01 - 12:03
    đã thay đổi hoàn toàn.
  • 12:03 - 12:05
    Chúng ta có thể tận dụng microfluidics,
  • 12:05 - 12:07
    như con chip
    được làm bởi Steve Quake tại Stanford.
  • 12:07 - 12:10
    Microfluidics
    có thể thay thế phòng thí nghiệm.
  • 12:10 - 12:12
    Nó cho phép
    hàng ngàn xét nghiệm được thực hiện
  • 12:12 - 12:14
    tại các điểm chăm sóc trên toàn thế giới.
  • 12:14 - 12:16
    Và điều này sẽ đưa công nghệ
  • 12:16 - 12:18
    đến các vùng nông thôn hẻo lánh
  • 12:18 - 12:20
    và giảm mạnh chi phí khám chữa
  • 12:20 - 12:22
    cùng với nâng cao chất lượng dịch vụ.
  • 12:22 - 12:25
    Nếu chúng ta đi xa hơn nữa,
  • 12:25 - 12:27
    chúng ta
    sẽ bước vào kỷ nguyên y học siêu vi,
  • 12:27 - 12:29
    khả năng làm các thiết bị siêu nhỏ.
  • 12:29 - 12:31
    Chúng ta có thể thiết kế tế bào hồng cầu
  • 12:31 - 12:34
    hoặc robot theo dõi
    hệ thống máu hay hệ thống miễn dịch,
  • 12:34 - 12:37
    hay thậm chí
    robot xóa sổ các cục máu đông ở động mạch.
  • 12:37 - 12:39
    Vậy tại sao chúng lại ngày càng rẻ?
  • 12:39 - 12:42
    Không liên quan lắm tới y học,
  • 12:42 - 12:45
    nhưng đĩa cứng 10 MB từng có giá $300,
    giờ đã rẻ hơn rất nhiều
  • 12:45 - 12:47
    Với y học gen,
  • 12:47 - 12:49
    chi phí 1 bộ gen khoảng một tỷ đô la
  • 12:49 - 12:51
    tại thời điểm 10 năm trước.
  • 12:51 - 12:53
    Hiện chúng chỉ còn khoảng vài ngàn đô la -
  • 12:53 - 12:55
    và sẽ là vài trăm trong những năm tới.
  • 12:55 - 12:58
    Chúng ta sẽ làm gì với bộ gen trăm đô la?
  • 12:58 - 13:00
    Chúng ta tiến hành hàng triệu thí nghiệm.
  • 13:00 - 13:03
    Và chúng ta bắt đầu thu thập thông tin.
  • 13:03 - 13:05
    Và chúng ta
    bước vào kỷ nguyên y học cá nhân -
  • 13:05 - 13:08
    sẽ có thuốc cho từng người
    tại từng thời điểm -
  • 13:08 - 13:11
    thay vì kê thuốc tương tự
    cho tất cả mọi người -
  • 13:11 - 13:13
    loại thuốc "bom tấn",
  • 13:13 - 13:15
    thuốc mà không phải ai cũng dùng được.
  • 13:15 - 13:18
    Nhiều công ty khác nhau
    đang tận dụng các phương pháp trên.
  • 13:18 - 13:20
    Tôi sẽ cho bạn một ví dụ, đến từ 23andMe.
  • 13:20 - 13:23
    Dữ liệu của tôi chỉ ra
    tôi có nguy cơ trung bình
  • 13:23 - 13:25
    phát triển thoái hóa điểm vàng.
  • 13:25 - 13:28
    Nhưng nếu tôi cùng dữ liệu đó,
    tải lên deCODEme,
  • 13:28 - 13:30
    Tôi có thể thấy nguy cơ tiểu đường loại 2.
  • 13:30 - 13:32
    Thậm chí ở mức rất cao.
  • 13:32 - 13:35
    Tôi có thể muốn xem có bao nhiêu
    món tráng miệng vào buổi trưa.
  • 13:35 - 13:37
    Nó có thể thay đổi hành vi của tôi.
  • 13:37 - 13:39
    Tận dụng kiến thức dược động học -
  • 13:39 - 13:42
    công dụng và liều lượng thuốc tôi cần
  • 13:42 - 13:44
    sẽ trở nên ngày càng quan trọng,
  • 13:44 - 13:46
    và khi vào tay của cá nhân và bệnh nhân,
  • 13:46 - 13:49
    sẽ giúp họ chọn thuốc một cách sáng suốt.
  • 13:49 - 13:52
    Vì vậy, nó không chỉ là gen,
    mà là chi tiết về
  • 13:52 - 13:54
    thói quen, môi trường sống của chúng ta.
  • 13:54 - 13:57
    Lần cuối bác sĩ hỏi nơi bạn sống
    là khi nào?
  • 13:57 - 13:59
    Geomedicine: nơi bạn sống,
    những gì bạn tiếp xúc,
  • 13:59 - 14:01
    có ảnh hưởng đáng kể tới sức khỏe của bạn.
  • 14:01 - 14:03
    Chúng ta có thể nắm bắt được thông tin đó.
  • 14:03 - 14:05
    Vì vậy, gen, tế bào, môi trường,
  • 14:05 - 14:07
    các dữ liệu đổ dồn vào những bác sĩ,
  • 14:07 - 14:09
    làm thế nào để chúng tôi quản lý nó?
  • 14:09 - 14:12
    Chúng ta đang bước vào
    kỷ nguyên của y học hệ thống,
  • 14:12 - 14:14
    nơi chúng ta
    có thể tích hợp tất cả các thông tin này.
  • 14:14 - 14:16
    Bằng cách nhìn vào các mô hình, ví dụ
  • 14:16 - 14:19
    10.000 dấu hiệu sinh học
    trong một thí nghiệm duy nhất,
  • 14:19 - 14:21
    chúng ta có thể nhìn vào những mô hình nhỏ
  • 14:21 - 14:23
    và phát hiện bệnh ở giai đoạn sớm.
  • 14:23 - 14:25
    Thứ này đã được gọi là thuốc P4
  • 14:25 - 14:27
    bởi Lee Hood, cha đẻ của lĩnh vực này,
  • 14:27 - 14:29
    Chúng ta sẽ biết những gì
    có khả năng xảy ra.
  • 14:29 - 14:32
    Chúng ta có thể phòng ngừa;
    và mỗi người có biện pháp khác nhau;
  • 14:32 - 14:34
    nó sẽ trở nên ngày càng phổ biến.
  • 14:34 - 14:36
    Thông qua trang web như Patients Like Me
  • 14:36 - 14:39
    hay quản lý dữ liệu trên
    Microsoft HealthVault và Google Health,
  • 14:39 - 14:41
    kết hợp chúng một cách có tổ chức
  • 14:41 - 14:43
    ngày càng trở nên quan trọng.
  • 14:43 - 14:45
    Tôi sẽ đưa ra một ví dụ nữa.
  • 14:45 - 14:47
    Chúng ta muốn có
    phương pháp hiệu quả hơn.
  • 14:47 - 14:49
    Hiện huyết áp cao
    chủ yếu được điều trị qua thuốc.
  • 14:49 - 14:51
    Sẽ ra sao nếu chúng ta có thiết bị mới
  • 14:51 - 14:54
    và loại bỏ các mạch máu điều hòa huyết áp
  • 14:54 - 14:57
    bằng một liệu pháp duy nhất
    để chữa huyết áp cao?
  • 14:57 - 14:59
    Đây là thiết bị làm điều đó.
  • 14:59 - 15:01
    Nó sẽ có mặt trên thị trường
    trong vài năm.
  • 15:01 - 15:03
    Vậy còn những bệnh nhân ung thư?
  • 15:03 - 15:05
    Phải, tôi là bác sĩ ung bướu
  • 15:05 - 15:07
    và tôi biết
    hầu hết thuốc chữa ung thư là chất độc.
  • 15:07 - 15:09
    Chúng tôi đã học tại Đại học Stanford
  • 15:09 - 15:11
    rằng các tế bào ung thư gốc
    có thể được tìm thấy,
  • 15:11 - 15:14
    chúng là nguyên nhân chính
    gây tái phát ung thư.
  • 15:14 - 15:16
    Nếu bạn nghĩ ung thư giống như cỏ dại,
  • 15:16 - 15:18
    chúng ta sẽ chỉ cần nhổ sạch chúng.
  • 15:18 - 15:20
    Nhưng sau đó nó sẽ quay trở lại.
  • 15:20 - 15:22
    Chúng ta đã tấn công sai mục tiêu.
  • 15:22 - 15:24
    Các tế bào ung thư gốc vẫn tồn tại,
  • 15:24 - 15:26
    và các khối u sẽ tái phát trong tương lai.
  • 15:26 - 15:29
    Hiện chúng tôi đang nghiên cứu
    cách xác định tế bào ung thư gốc
  • 15:29 - 15:31
    và cách chữa trị lâu dài.
  • 15:31 - 15:33
    Các phương pháp sẽ được cá nhân hóa,
  • 15:33 - 15:35
    cùng khả năng tận dụng tất cả dữ liệu,
  • 15:35 - 15:37
    phân tích khối u và tiến tới
  • 15:37 - 15:40
    một phương thức
    thực tế, cụ thể cho từng bệnh nhân.
  • 15:40 - 15:42
    Tôi sẽ kết thúc với y học tái tạo.
  • 15:42 - 15:44
    Tôi đã học rất nhiều về tế bào gốc -
  • 15:44 - 15:46
    tế bào phôi gốc đặc biệt mạnh mẽ.
  • 15:46 - 15:48
    Các tế bào gốc trưởng thành
    có trên khắp cơ thể.
  • 15:48 - 15:50
    Chúng được sử dụng
    trong cấy ghép tủy xương.
  • 15:50 - 15:52
    Geron năm ngoái đã
    có thí nghiệm đầu tiên
  • 15:52 - 15:54
    sử dụng tế bào phôi gốc của người
  • 15:54 - 15:56
    để điều trị tổn thương tủy sống.
  • 15:56 - 15:58
    Tuy chỉ mới thử nghiệm, nhưng đầy hứa hẹn.
  • 15:58 - 16:00
    Chúng tôi sử dụng tế bào gốc trưởng thành
  • 16:00 - 16:02
    cho xét nghiệm lâm sàng
    trong khoảng 15 năm
  • 16:02 - 16:05
    để tiếp cận một loạt vấn đề,
    đặc biệt là tim mạch.
  • 16:05 - 16:07
    Chúng tôi lấy tế bào tủy xương
  • 16:07 - 16:09
    để điều trị một bệnh nhân nhồi máu cơ tim,
  • 16:09 - 16:12
    kết quả chức năng tim được cải thiện
  • 16:12 - 16:15
    sử dụng các tế bào tủy xương
    của chính mình.
  • 16:15 - 16:17
    Tôi đã sáng chế ra thiết bị MarrowMiner
  • 16:17 - 16:19
    giúp lấy tủy xương đơn giản hơn.
  • 16:19 - 16:21
    Nó đã được FDA chấp thuận,
  • 16:21 - 16:23
    và hy vọng có trên thị trường vào năm tới.
  • 16:23 - 16:25
    Hy vọng các bạn đánh giá cao thiết bị
  • 16:25 - 16:27
    có thể lấy tủy xương dễ dàng
  • 16:27 - 16:30
    chỉ với một mũi tiêm gây tê,
    thay vì là 200 mũi.
  • 16:30 - 16:32
    Vậy liệu pháp tế bào gốc thì sao?
  • 16:32 - 16:35
    Mỗi tế bào trong cơ thể bạn
    có ADN giống nhau
  • 16:35 - 16:37
    từ khi bạn còn là phôi thai.
  • 16:37 - 16:39
    Chúng ta có thể tái lập trình tế bào da
  • 16:39 - 16:42
    để tạo ra tế bào phôi gốc đa năng
  • 16:42 - 16:45
    sử dụng để điều trị nhiều cơ quan
    của cùng một bệnh nhân -
  • 16:45 - 16:47
    tạo ra tế bào gốc được cá nhân hóa.
  • 16:47 - 16:50
    Đó là kỷ nguyên mới của
    ngân hàng tế bào gốc của chính bạn.
  • 16:50 - 16:52
    Tế bào tim, cơ, thần kinh của riêng bạn
  • 16:52 - 16:54
    sẽ được giữ trong tủ lạnh
  • 16:54 - 16:57
    và được sử dụng trong tương lai nếu cần.
  • 16:57 - 16:59
    Chúng tôi đang tích hợp kỹ thuật di động,
  • 16:59 - 17:01
    và tích hợp công nghệ cấp số nhân
  • 17:01 - 17:03
    cho in ấn 3D các bộ phận cơ thể -
  • 17:03 - 17:05
    thay thế mực in với tế bào
  • 17:05 - 17:08
    và xây dựng nên mô hình
    các cơ quan trong cơ thể.
  • 17:08 - 17:10
    Đó là cái đích mà các công nghệ hướng tới.
  • 17:10 - 17:12
    Dù vẫn còn sơ khai,
  • 17:12 - 17:14
    nhưng chúng ta đã thấy rất nhiều ví dụ.
  • 17:14 - 17:17
    Vì vậy, khi bạn nghĩ về xu hướng công nghệ
  • 17:17 - 17:19
    và cách tác động đến sức khỏe và thuốc,
  • 17:19 - 17:21
    chúng ta đang bước vào kỷ nguyên thu nhỏ,
  • 17:21 - 17:23
    phân cấp và cá nhân hóa.
  • 17:23 - 17:25
    Và tôi nghĩ rằng bằng cách kết hợp chúng,
  • 17:25 - 17:27
    nếu chúng ta hiểu được và tận dụng chúng,
  • 17:27 - 17:29
    chúng ta sẽ giúp các bệnh nhân tốt hơn,
  • 17:29 - 17:31
    cải tiến các dịch chăm sóc sức khỏe
  • 17:31 - 17:34
    và chữa khỏi bệnh trước khi họ bị ốm.
  • 17:34 - 17:37
    Bởi vì tôi biết,
    nếu có ai mắc bệnh giai đoạn I,
  • 17:37 - 17:39
    tôi sẽ rất vui mừng -
    tôi có thể chữa cho họ.
  • 17:39 - 17:42
    Nhưng thường mọi thứ đã quá muộn -
    giai đoạn III hoặc IV.
  • 17:42 - 17:44
    Vì vậy, bằng cách tận dụng các công nghệ,
  • 17:44 - 17:46
    Chúng ta sẽ bước vào một kỷ nguyên mới
  • 17:46 - 17:48
    mà tôi muốn gọi là Giai đoạn 0.
  • 17:48 - 17:51
    Với tư cách một bác sĩ, tôi mong chờ mình sẽ mất việc.
  • 17:51 - 17:53
    Cảm ơn rất nhiều.
  • 17:54 - 17:56
    Cảm ơn các bạn. Cảm ơn.
  • 17:56 - 17:58
    (Vỗ tay)
  • 17:58 - 18:00
    Cúi đầu.
Title:
Daniel KraftL Tương lai của y học ư? Đây là một ứng dụng cho nó
Speaker:
Daniel Kraft
Description:

Tại TEDxMaastricht, Daniel Kraft giới thiệu một cách nhìn đột phá về y học trong những năm tới, vận hàng bởi những dụng cụ, xét nghiệm, và ứng dụng mới, mang tới thông tin chuẩn đoán cho người bệnh ngay tức thì.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
18:01

Vietnamese subtitles

Revisions