Return to Video

LIFE BEYOND | Chapter 1: The Dawn (4K). An exploration of alien life & our place in the universe.

  • 0:01 - 0:03
    Protocol Labs Desteğiyle
  • 0:03 - 0:08
    Merakını takip et, İnsanlığın geleceğine öncülük et.
  • 0:09 - 0:23
    İki olasılık bulunur: ya evrende yalnızız, ya da değiliz.
    İkisi de eşit derecede korkutucu.
  • 0:23 - 0:27
    İki olasılık bulunur: ya evrende yalnızız, ya da değiliz. İkisi de eşit derecede korkutucu.
    Arthur C. Clarke
  • 0:27 - 0:28
    Zaman içinde,
  • 0:32 - 0:35
    uzaydaki tüm galaksilerin
    tüm gezegenlerinde,
  • 0:39 - 0:41
    uygarlıklar ne kadar yükseldi,
  • 0:45 - 0:46
    gece gökyüzüne baktı,
  • 0:50 - 0:52
    bizim gördüklerimizi gördü,
  • 0:57 - 1:00
    bizim sorduğumuz soruları sordu?
  • 1:01 - 1:05
    Yalnız mıyız?
  • 1:11 - 1:14
    Dünya, yaşam hikayesindeki tek sahne mi?
  • 1:19 - 1:23
    Cevaplar uzayın ve zamanın
    uzaklarında bir yerde yatıyor.
  • 1:28 - 1:31
    İlk defa, gerçek nihayet elimizde.
  • 1:41 - 1:44
    Araştırma kim olduğumuzu
  • 1:46 - 1:49
    ve kim olabileceğimizi ortaya çıkaracak.
  • 1:56 - 2:01
    ÖTEDEKİ YAŞAM
  • 2:02 - 2:04
    BÖLÜM 1
  • 2:04 - 2:09
    BÖLÜM 1
    ŞAFAK
  • 2:12 - 2:18
    Dışarıdaki yaşam arayışında
    ilk önce içeriye bakmalıyız.
  • 2:25 - 2:28
    Çevremizde gördüklerimiz şaşırtıcı bir karmaşıklık.
  • 2:34 - 2:36
    Bu nasıl mümkün olabilir?
  • 2:37 - 2:41
    Yaşam yaratmak için gerekli olan nedir?
  • 2:41 - 2:44
    Canlı organizmalar kimyasallardan meydana gelir.
  • 2:46 - 2:48
    Büyük kimyasal gruplarından oluşuyoruz
  • 2:51 - 2:53
    ve kimya için ideal koşullar nelerdir?
  • 2:54 - 2:56
    İlk ihtiyacınız olan şey enerjidir.
  • 2:56 - 3:01
    ENERJİ
    örn. Güneş Işığı, Jeotermal Isı
  • 3:02 - 3:03
    Ama çok fazla değil.
  • 3:04 - 3:11
    İhtiyacınız olan sadece doğru miktar
    ve gezegenler bunu mümkün kılıyor, çünkü yıldızlara yakındır ama çok fazla değil.
  • 3:13 - 3:17
    Ayrıca büyük bir çeşitlilikte kimyasal elementlere ihtiyacınız var.
  • 3:17 - 3:21
    AĞIR ELEMENTLER
    örn. Oksijen, Karbon, Sülfür
  • 3:21 - 3:24
    Ve su gibi bir sıvıya ihtiyacınız var.
  • 3:24 - 3:28
    SIVI
    örn. Su
  • 3:28 - 3:29
    Neden mi?
  • 3:29 - 3:35
    Gazlar, atomlar birbirinin yanından o kadar hızlı geçerler ki birbirlerine bağlanamazlar.
  • 3:36 - 3:39
    Katılarda atomlar birbirinden ayrılmazlar.
  • 3:40 - 3:41
    Hareket edemezler.
  • 3:42 - 3:43
    Sıvılarda...
  • 3:44 - 3:50
    Hareket edebilir, molekülleri oluşturmak için bir araya gelebilir ve bağlantı kurabilirler.
  • 3:57 - 4:01
    Sıvı su, evrimi ilerletmek için çok iyidir.
  • 4:01 - 4:05
    Moleküller suda çözünebilir ve daha karmaşık zincirler oluşturabilir.
  • 4:06 - 4:09
    Böyle uygun koşulları nereden bulursunuz?
  • 4:09 - 4:11
    Gezegenler harikadır,
  • 4:12 - 4:15
    ve dünyamızın ilk yılları neredeyse mükemmeldi.
  • 4:18 - 4:23
    DÜNYA
    4 MİLYAR YIL ÖNCE
  • 4:25 - 4:30
    Büyük miktarda sıvı su içeren okyanuslar bulundurmak için, yıldızından tam olarak doğru mesafedeydi.
  • 4:33 - 4:37
    Ve bu okyanusların derinliklerinde, yerkabuğundaki çatlaklarda,
  • 4:38 - 4:41
    fantastik kimya gerçekleşmeye başladı,
  • 4:41 - 4:43
    atomlar her türlü egzotik kombinasyonda biraraya geldiler.
  • 5:02 - 5:10
    Tam tarifi hala bir gizem,
    ama yaşam için malzemeler basit; enerji, organik moleküller ve sıvı su.
  • 5:30 - 5:38
    Erken Dünya'nın denizlerinde bir yerlerde, temel kimya biyolojiye dönüştü, belki de birden fazla kez.
  • 5:43 - 5:51
    İlk hücreler büyük olasılıkla bir zamanlar biyoloji için imkansız olduğu düşünülen koşullarda, sıcak volkanik sularda doğdu.
  • 5:52 - 5:59
    Yaşamı yakından inceledikçe, daha fazla aşırı koşullarda geliştiğini gördük.
  • 5:59 - 6:06
    Burada, gezegenimizde mikroplar en düşmanca koşullarda hayatta kalmak için adapte oldular.
  • 6:08 - 6:12
    Kurak çöller, donmuş Himalayalar,
  • 6:13 - 6:18
    okyanus derinliklerinde binlerce ton basınç altında.
  • 6:22 - 6:28
    Bir uzay simülatörü vakumunda, yaşam formları yıllardır gelişiyor
  • 6:29 - 6:31
    oksijen olmadan.
  • 6:34 - 6:40
    Yeni araştırmalar, yaşamın 4 milyar yıl önce Dünya uzaylı ve ölümcül bir yer iken ortaya çıktığını gösteriyor.
  • 6:44 - 6:51
    Gezegen yoğun volkanizma ve 100 milyon yıl süren bir asteroit fırtınası tarafından tahrip edildi.
  • 7:05 - 7:10
    Ancak bu aşırı koşullarda bile, yaşam hızla bir dayanak noktası buldu.
  • 7:10 - 7:18
    Çok hızlı bir şekilde, Dünya oluşumundan sonra soğur soğumaz, yaşamın burada başladığını biliyoruz.
  • 7:23 - 7:28
    Dünya'da çok hızlı olduğu için diğer gezegenlerde de hızlı bir şekilde olacağını düşünüyoruz.
  • 7:40 - 7:47
    Dünya'nın hikayesi bize yaşamın evrensel olarak yaygın olabileceğine dair umut veriyor.
  • 7:48 - 7:56
    Bu bize yaşamın hızlı hareket ettiğini, azimli olduğunu ve temel, ortak malzemelerden oluştuğunu öğretiyor.
  • 7:58 - 8:06
    4 milyar yıllık izolasyondan sonra, kozmik akrabamızı arama çalışmaları nihayet başladı.
  • 8:10 - 8:18
    Suyun olduğu yerde yaşam vardır ve bu yüzden en büyük şansımız Dünya gibi okyanus gezegenleri aramak.
  • 8:21 - 8:28
    Dünya benzeri gezegenleri araştırmamız daha yeni başladı ve bulgular çarpıcı.
  • 8:30 - 8:37
    KEPLER-62F
    Uzaklık: 1200 Işık Yılı, Boyut: 1.4x Dünya
    Sıcaklık: ≥ -85ºF (-65ºC), Yaş: ~7 Milyar Yıl
    Muhtemel Su Gezegeni
  • 8:39 - 8:47
    TRAPPIST-1D
    Uzaklık: 41 Işık Yılı, Boyut: 0.77x Dünya
    Yaş: ~7.5 Milyar Yıl, Sıcaklık: ≥ 20ºF (-8ºC)
    Muhtemel Su Gezegeni
  • 8:49 - 8:56
    TEEGARDEN-B
    Uzaklık: 12 Işık Yılı, Boyut: 1.07x Dünya
    Yaş: 2.5 Milyar Yıl, En Düşük Sıcaklık: ≥ 20ºF (-8ºC)
    Muhtemel Su Gezegeni
  • 8:59 - 9:08
    K2-18B
    Uzaklık: 111 Işık Yılı, Boyut: 2.7x Dünya
    Sıcaklık: -100 -116ºF (-73 -82ºC)
    Atmosferik Su Buharı (Doğrulandı)
  • 9:11 - 9:18
    Yüzeyi zar zor aşındırdık.
    Doğanın sır hazinesinin sonu yok.
  • 9:18 - 9:21
    Galaksinin suyla dolu olduğunu biliyoruz.
  • 9:26 - 9:31
    Organik moleküller ve karmaşık kimyayla dolu.
  • 9:34 - 9:41
    Bu gezegende yaşamın başlaması için gerekli olduğunu bildiğimiz her şey galaksinin her yerinde bolluk içinde var.
  • 9:47 - 9:52
    Kendi gezegenimizde olanlara benzer bir şey diğer gezegenlerde de oldu mu?
  • 9:59 - 10:06
    Ham sayılara baktığımızda, uzaylı yaşamının varlığı neredeyse kaçınılmaz görünüyor.
  • 10:12 - 10:21
    En son veriler, yıldızların 1/4'ünün yaşanabilir bölgelerinde (sıvı su için doğru mesafede) kayalık gezegenlerin bulunduğunu gösteriyor.
  • 10:28 - 10:37
    Sadece Samanyolu galaksisinde, Dünya benzeri 50 milyar gezegen var.
  • 10:39 - 10:46
    Tüm evrende, yaşanabilir gezegenlerin olası sayısı ise şaşırtıcı:
  • 10:46 - 10:53
    100,000,000,000,000,000,000
    (YÜZ KENTİLYON)
  • 10:55 - 11:01
    Her ışık parıltısının Dünya benzeri bir gezegeni temsil ettiğini hayal edin.
  • 11:04 - 11:11
    Hepsini görmek için bu animasyonu milyarlarca yıldan fazla izlemeniz gerekirdi.
  • 11:21 - 11:27
    Her birinin dünya kadar zengin ve eşsiz bir geçmişi var.
  • 11:59 - 12:04
    Trilyonlarca ve trilyonlarca kimyasal çorba, çok uzun zamandır pişiyor.
  • 12:05 - 12:16
    Gözlemlenebilir evrende, dünya üzerindeki tüm plajlardaki kum tanelerinden daha fazla yaşanabilir dünya kütleli gezegen bulunuyor.
  • 12:32 - 12:40
    Bu dünya bolluğu arasında, pek çoğu bildiğimiz yaşam için ölümcül olacak.
  • 12:43 - 12:50
    Yaşanabilir bölgede, zehirli gazlarla boğulmuş, donmuş ve kavrulmuş gezegenler olacak.
  • 12:52 - 12:59
    Birçoğunun sıcaklık dengesi için kritik olan bir atmosferi bulunmayacak veya ölümcül olacaktır.
  • 13:10 - 13:19
    Bir zamanlar yaşamı desteklediği düşünülen Venüs, şimdi ezici, zehirli bir atmosfer tarafından sterilize ediliyor.
  • 13:20 - 13:27
    Ama hayat yaşanabilir bölgeyle sınırlı olmayabilir.
  • 13:31 - 13:40
    Yıldızlarının sıcaklığından uzakta, dev gaz gezegenlerinin uyduları yaşam için gizli vahalar olabilir.
  • 13:42 - 13:47
    Enerjileri yıldız ışığından değil, yer çekiminden geliyor. (Ev sahibi gezegenin sarsıcı itiş ve çekişi.)
  • 13:55 - 14:04
    Buzul Enceladus tümüne sahip: yaşamın kimyasını püskürten hidrotermal bacaları ile büyük bir yeraltı okyanusu.
  • 14:08 - 14:16
    Titan özellikle çekici. Merkür'den daha büyük ve metan gölleri ile organik bileşiklerle kaplı.
  • 14:21 - 14:29
    2026'da NASA Titan'a insansız bir hava aracı göndermeyi planlıyor.
  • 14:31 - 14:38
    Sadece galaksimizde 100 trilyon öte uydu olabilir. (Gezegen sayısından 100 kat fazla)
  • 14:39 - 14:43
    Hatta bazıları dünya büyüklüğünde olabilir, atmosferleri ve yüzey suyu ile.
  • 14:44 - 14:50
    Yaşam bulmak için bu kadar çok gezegen olduğu için, bir keşif yapmamız an meselesi gibi görünüyor.
  • 14:52 - 14:56
    Bazıları çoktan bulduğumuzu düşünüyor.
  • 15:02 - 15:10
    30 Haziran 1976'da, Mars'taki Viking iniş aracı hala açıklanmayı bekleyen bir şey buldu.
  • 15:13 - 15:22
    Besin enjekte edildikten sonra, Mars toprak örnekleri tıpkı Dünyadaki topraklar gibi radyoaktif gazı dışarı attı.
  • 15:24 - 15:41
    STERİLİZE TOPRAK / KALİFORNİYA TOPRAĞI / MARS TOPRAĞI
  • 15:42 - 15:50
    Bu sinyal doğal bir fenomen miydi yoksa uzaylı biyolojisiyle ilk karşılaşmamız mı?
  • 15:51 - 15:57
    Mars'ta ya da Güneş Sistemi'nin herhangi bir başka bedeninde sadece bir bakterinin bulunması
  • 15:58 - 16:07
    evrim zincirinin tamamının kozmik, kimyasal ve biyolojik olarak her yerde iş başında olduğunu gösterir.
  • 16:08 - 16:17
    Bu durumda, evrenin herhangi bir yerinde yaşamın yaratılması istisnadan çok kural olacaktır.
  • 16:21 - 16:28
    Eğer yaşamıhenüz bulamadıysak, bulmamız uzun sürmeyebilir.
  • 16:30 - 16:37
    NASA bilim adamları artık keşfin eşiğinde olduğumuzu düşünüyorlar.
  • 16:37 - 16:41
    Tüm hayatımız boyunca Güneş Sistemi'ndeki diğer cisimlerde yaşam olduğunu anlayacağız.
  • 16:50 - 16:53
    Bunun dünya üzerindeki yaşamın evrimi üzerindeki etkilerini anlayacağız.
  • 16:56 - 17:03
    Diğer yıldızların etrafında, atmosferlerinde yaşanabilirlik belirtileri görüyoruz diyebileceğimiz gezegenler bulacağız.
  • 17:06 - 17:09
    Bunların hepsi önümüzdeki 10 ila 20 yıl içinde olacak.
  • 17:10 - 17:12
    Ne kadar heyecan verici değil mi?
  • 17:14 - 17:19
    İnsanların bin yıldır merak ettiği şeylerin eşiğindeyiz: "Yalnız mıyız?"
  • 17:21 - 17:25
    Ve artık bunu keşfetmenin eşiğindeyiz!
  • 17:29 - 17:36
    Eğer orada bir yerlerde yaşam bulursak, kendimiz hakkında ne keşfedeceğiz?
  • 17:40 - 17:46
    Dünya yaşam hikayesinde hangi bölümde?
  • 17:48 - 17:51
    Evren yaklaşık 14 milyar yaşında.
  • 17:52 - 17:55
    Ve galaksimiz 12 milyar yaşında.
  • 17:56 - 18:03
    Yani evrende, gezegenimizdeki yaşamdan çarpıcı biçimde daha gelişmiş bir yaşam olabilir.
  • 18:06 - 18:10
    Dünya kozmik sahnede geç mi kaldı?
  • 18:11 - 18:15
    Yaşam ne kadar eski olabilir?
  • 18:33 - 18:40
    İlk birkaç milyon yılı boyunca, evren bildiğimiz yaşam için fazla sıcaktı.
  • 18:42 - 18:48
    Ortam sıcaklığı bir insanı canlı canlı kaynatırdı.
  • 19:01 - 19:11
    Evren yaşam için yeterince soğuduğunda, hiçbir yıldız veya gezegen yoktu. Sadece çok büyük hidrojen bulutları vardı.
  • 19:18 - 19:26
    70 milyon yıl sonra, yerçekimi bu bulutları ele geçirdi ve onları ilk nesil yıldızlara dönüştürdü.
  • 19:45 - 19:52
    İlk yıldızlar büyük ve parlaktı, ama onların yükselişini izleyecek bir yaşam yoktu.
  • 19:54 - 20:00
    Hayati ağır elementler hala sıcak yıldız çekirdeklerinde dövülmekteydi.
    Büyük patlama bile onları yaratacak kadar sıcak değildi.
  • 20:00 - 20:05
    Büyük patlamada yaratılan elementler yalnızca hidrojen, helyum ve biraz lityumdu.
  • 20:08 - 20:13
    Hayatı yaşanabilir kılan her şey büyük patlamada yaratılmadı.
  • 20:16 - 20:21
    Yaratıldıkları tek yer yıldızın ateşli çekirdeği ve onları vücudunuza sokmanın tek yolu...
  • 20:22 - 20:24
    Yıldızların patlayacak kadar nazik olması.
  • 20:37 - 20:45
    İlk orta büyüklükteki yıldızların patlayıcı ölümü, evreni yaşam için gerekli malzemelerle tohumladı.
  • 20:48 - 20:56
    Bu kez küllerinden, etraflarında dans eden kayalık gezegenlerle birlikte, ikinci nesil güneşler doğdu.
  • 20:58 - 21:04
    İşte o an: yaşam için ham maddeler, 13.7 milyar yıl önce, ilk kez bir araya geldi.
  • 21:11 - 21:18
    Bazıları yaşam koşullarının daha da erken, yaratılışın sıcak parıltısında var olduğuna inanır.
  • 21:26 - 21:33
    Büyük patlamanın ısısı söndükçe, evren dengeli bir dönemden geçti.
  • 21:38 - 21:47
    Zaman başladıktan yaklaşık 15 milyon yıl sonra, ortam sıcaklığı 24º 'ye ulaştı.
  • 21:51 - 21:57
    Milyonlarca yıl boyunca, tüm yönlerde sıcaktı, Dünya üzerinde sonsuz bir yaz günü gibi.
  • 22:00 - 22:10
    Teoride, yıldızlar ve gezegenler uzayın aşırı yoğun olduğu bu bölgelerinde oluşmuş olabilir.
  • 22:15 - 22:24
    Eğer böyle bölgeler bulunduysa, sıvı su herhangi bir yıldızdan uzaktaki gezegenlerde bile bolca akabilirdi.
  • 22:29 - 22:38
    Bu yaşamın şafağı olabilir miydi?
    Büyük patlamanın sıcaklığından beslenen uzaylı varlıklar var mı?
  • 22:44 - 22:50
    Dışarıda bir yerlerde, neredeyse evrenin kendisi kadar eski yaşam olan bir gezegen olabilir.
  • 22:52 - 23:03
    10 milyar yıllık bir başlangıçla evren, bizimkinden çok daha gelişmiş yaşamla dolu olabilir.
  • 23:06 - 23:15
    Onlarca yıllık araştırmaya rağmen, uzaylı yaşamına dair hiçbir iz doğrulanmadı, zeki ya da başka türlü.
  • 23:18 - 23:26
    Peki herkes nerede?
  • 23:28 - 23:35
    Gerçekten yalnız olabilir miyiz?
  • 23:45 - 23:56
    Belki ilkel yaşam yaygındır, ama zeki yaşam son derece nadirdir.
  • 24:04 - 24:12
    Belki de uzay uygulanabilir iletişim için çok büyüktür.
  • 24:18 - 24:22
    Belki de biz ilkiz.
  • 24:23 - 24:30
    Genişleyen bir yaşam tarihinin açılış sahnesi olabilir miyiz?
  • 24:45 - 24:51
    Evren genç ve gezegenlerin büyük çoğunluğu henüz doğmadı.
  • 24:55 - 25:02
    Yaşam için malzemeler başka bir 100.000.000.000.000 yıl içinde gelişiyor olacaktır.
  • 25:05 - 25:13
    Bu açıdan şafak biziz:
    yaşam senfonisinde açılış melodisi.
  • 25:15 - 25:24
    Dünya'da Yaşam / Son Yıldızın Ölümü: 100 Trilyon Yıl
  • 25:24 - 25:29
    Bizden çok sonra ne gelebilir?
  • 25:38 - 25:46
    Kırmızı cüce yıldızlar 10 trilyon yıl yaşayabilirler, gezegenlerini uzun yıllar boyunca yıldız ışığıyla yıkayabilirler.
  • 25:56 - 26:01
    Koşullar geniş bir süre için istikrarlı olduğu bu zaman ölçeklerinde yaşam çok daha olasıdır.
  • 26:10 - 26:17
    Bu yıldızlara yakın yaşayan her canlı, neslini tükenme tehlikesi altında bırakan şiddetli güneş patlamalarıyla mücadele etmesi gerekir.
  • 26:20 - 26:31
    Bu gezegenlerin çoğunun bir yüzeyi güneşe kalıcı olarak maruz kalmış, diğer tarafı güneşten uzakta donmuş olacaktır.
  • 26:34 - 26:41
    Ama Dünya'nın bize öğrettiği gibi, yaşam son derece uyum sağlayabilmektedir.
  • 26:42 - 26:50
    Evrimleşmek için trilyonlarca yıl varken yaşam hangi formları alabilir?
  • 27:23 - 27:30
    Bir gün, yaşam hikayesi bir şekilde sona erecek.
  • 27:32 - 27:41
    Eğer bu hikayenin ilk bölümüysek, yaşam meşalesini geleceğe taşıma şansımız var demektir.
  • 27:57 - 28:06
    Ve eğer biyoloji gelecekte de devam ederse, o zaman ayrıcalıklı bir anda yaşarız.
  • 28:10 - 28:15
    Sonraki bölümlerinde, evren çok farklı görünecektir.
  • 28:18 - 28:25
    Uzay-zamanın genişlemesi uzak yıldızları görünmez yapacak ve gece gökyüzü karanlığa gömülecek.
  • 28:26 - 28:31
    Belki de uzak gelecekteki yaşam merak edecek:
  • 28:31 - 28:37
    Evrenin parlak ilk günlerinde yaşamak nasıl bir şeydi?
  • 28:38 - 28:43
    Cevabı bilecek kadar şanslıyız.
  • 28:49 - 28:54
    Tek yapmamız gereken yukarı bakmak.
  • 28:56 - 29:01
    Çeviri
    Yavuz Bulut "Nervy"
  • 29:06 - 29:12
    MELODYSHEEP TARAFINDAN HAZIRLANDI
  • 30:09 - 30:13
    ÖTEDEKİ YAŞAM
  • 30:15 - 30:25
    Ötedeki Yaşam'ın sonraki bölümünde:
    Akıllı yaşam ile temas kurmak. Evrenin sonunda hayatta kalmak. Uzaylı yaşamının fiziği ve daha fazlası.
Title:
LIFE BEYOND | Chapter 1: The Dawn (4K). An exploration of alien life & our place in the universe.
Description:

more » « less
Video Language:
English
Duration:
30:26

Turkish subtitles

Revisions Compare revisions