Najnudniejsza telewizja świata... jest zabawnie uzależniająca

Słyszeliście o slow food. Teraz istnieje także powolna... telewizja (Slow TV)?
W tej zabawnej prelekcji norweski producent telewizyjny Thomas Hellum opowiada jak on i jego zespół zaczęli transmitować długie, nudne wydarzenia, często na żywo - i znaleźli zachwyconą publiczność. Programy zawierają siedmiogodzinną podróż pociągiem, osiemnastogodzinny połów ryb i 5,5-dniową podróż statkiem wzdłuż wybrzeża Norwegii. Wyniki są zarówno piękne, jak i fascynujące. Naprawdę.

Dziękuję.

Mam tylko 18 minut,

żeby wyjaśnić coś,
co trwa całe godziny i dni,

więc lepiej już zacznę.

Zacznijmy od klipu z programu
Al Jazeery "Listening Post".

Richard Gizbert: Norwegia rzadko
pojawia się wiadomościach.

Nawet wybory w zeszłym tygodniu
obeszły się bez większego dramatu.

Tak w skrócie wyglądają norweskie media:

bez większego dramatu.

Kilka lat temu

norweski kanał telewizji publicznej NRK

postanowił pokazać na żywo
7-godzinną podróż pociągiem:

siedem godzin prostego materiału,

pociąg jadący po torach.

Ponad milionowi Norwegów
bardzo się to spodobało.

Narodził się nowy rodzaj telewizji,

który zaprzecza wszelkim zasadom
telewizyjnej rozrywki.

Nie ma fabuły, brak scenariusza,

dramatyzmu, punktu kulminacyjnego,

a nazywa się Slow TV.

Przez ostatnie dwa miesiące

Norwegowie oglądali kurs
statku rejsowego wzdłuż wybrzeża,

przy którym często jest mgła.

Zarząd norweskiej
Państwowej Agencji Telewizyjnej

rozważa teraz ogólnokrajową transmisję
nocy robienia na drutach.

Na pierwszy rzut oka wydaje się nudne,

bo takie jest,

ale coś w tym eksperymencie telewizji

zauroczyło Norwegów.

Dlatego wysłaliśmy Marcelę Pizarro
z Listening Post do Oslo,

żeby dowiedziała się, o co chodzi,
ale najpierw uwaga:

poniższy materiał może rozczarować.

(Śmiech)

Thomas Hellum: A teraz
8-minutowa historia z Al Jazeery

o jakichś dziwnych programach
telewizyjnych w małej Norwegii.

Al Jazeera. CNN. Jak się tam znaleźliśmy?

Musimy cofnąć się do roku 2009,

kiedy mój współpracownik miał pomysł.

Skąd bierze się pomysły?

Ze stołówki.

Powiedział: może zrobimy audycję radiową

upamiętniającą dzień najazdu
Niemiec na Norwegię w 1940 roku.

Opowiemy tę historię w nocy,
dokładnie o tej samej godzinie.

Genialny pomysł, ale do rocznicy

zostało tylko parę tygodni.

Siedzieliśmy w stołówce, dyskutując

o czym jeszcze można opowiadać na bieżąco.

Co jeszcze trwa naprawdę długo?

Ktoś pomyślał o pociągu.

Linia kolejowa Bergen
obchodziła właśnie setną rocznicę.

Linia łączy zachód i wschód Norwegii,

a podróż zajmuje tyle samo,
co 40 lat temu,

ponad siedem godzin. (Śmiech)

Powiedzieliśmy redaktorom wydania w Oslo,

że chcemy nagrać dokument o kolei Bergen

i chcemy, by był pełnowymiarowy,

a ich odpowiedź brzmiała:

"OK, ale ile będzie trwać?".

"Pełną długość".

"Tak, ale chodzi o program".

I tak w kółko.

Na szczęście
udało nam się ich rozśmieszyć,

więc pewnego jasnego wrześniowego dnia

zaczęliśmy program,
który miał trwać 7 godzin i 4 minuty.

Naprawdę trwał 7 godzin i 14 minut

przez awarię semafora na ostatniej stacji.

Mieliśmy cztery kamery,

trzy skierowane na zewnątrz,
na piękną przyrodę.

Trochę mówienia do gości,
trochę informacji.

(Wideo) Ogłoszenie:
Dojeżdżamy do stacji Haugastøl.

TH: I to by było na tyle,

ale oczywiście również 160 tuneli

pozwoliło wstawić archiwalne materiały.

Narrator [po norwesku]:
Potem chwila flirtu podczas trawienia.

Ostatni zjazd zanim dotrzemy do celu.

Przejeżdżamy przez stację Mjølfjell.

I następny tunel.

(Śmiech)

TH: Pomyśleliśmy,
że mamy genialny program.

Idealny dla 2000
norweskich miłośnikow kolei.

Puściliśmy go w listopadzie 2009.

Okazał się o wiele bardziej atrakcyjny.

To pięć najpopularniejszych
kanałów TV w normalny piątek

i jeśli spojrzycie na NRK2,

zobaczcie, co się stało,
kiedy puścili Kolej Bergen:

1,2 miliona Norwegów
obejrzało część tego programu.

(Brawa)

I inna śmieszna sprawa:

kiedy prezenterka z głównego kanału

powiedziała po wiadomościach:

"A na naszym drugim kanale

pociąg właśnie dojeżdża do stacji Myrdal",

tysiące ludzi po prostu wsiadło do pociągu

na naszym drugim kanale
- o tak. (Śmiech)

Był to też wielki sukces
w mediach społecznościowych.

Miło było widzieć, jak tysiące osób
na Facebooku i Twitterze

omawia ten sam widok,

rozmawia, jak gdyby byli
w tym samym pociągu.

Szczególnie spodobał mi się
ten 76-letni mężczyzna.

Obejrzał cały program,

na końcowej stacji wstał, by podnieść,
jak mu się zdawało, swoją walizkę,

uderzył głową w karnisz,

i zdał sobie sprawę,
że jest we własnym salonie.

(Brawa)

To jest mocna, realistyczna telewizja.

436 minut w piątkową noc,

a w czasie tej pierwszej nocy

przyszła pierwsza wiadomość
na Twitterze: "Czemu tchórzyć?

Czemu kończyć na 436,
jeśli można to przedłużyć

do 8040, minuta po minucie,

zrobić to samo
ze sławną trasą przez Norwegię,

podróżą statkiem linii Hurtigruten
wzdłuż wybrzeża, z Bergen do Kirkenes,

prawie 3000 kilometrów,
pokonując większość wybrzeża.

Ma 120-letnią, bardzo ciekawą historię

i w dosłownym znaczeniu bierze udział
w życiu i śmierci wzdłuż wybrzeża.

Ledwie tydzień po linii Bergen

zadzwoniliśmy do Hurtigruten,
żeby zaplanować następny program.

Chcieliśmy zrobić coś innego.

Koleje Bergen to było nagranie.

Dlatego siedząc w montażowni,

oglądaliśmy ten fragment - to stacja Ål,

zobaczyliśmy tego dziennikarza.

Wcześniej rozmawialiśmy
z nim przez telefon,

a kiedy odjechaliśmy ze stacji,

on zrobił nam zdjęcie
i pomachał do kamery,

a my pomyśleliśmy:

a gdyby tak więcej ludzi wiedziało,
że jesteśmy w tym pociągu?

Czy przyszłoby więcej ludzi?

Jak by to wyglądało?

Uznaliśmy, że następny
program powinien być na żywo.

Chcieliśmy transmitować obraz
na ekrany telewizorów na żywo.

To nie pierwszy raz NRK
na pokładzie statku

W 1964 roku,

kiedy kierownicy techniczni
nosili garnitury i krawaty,

NRK zwiozło cały swój sprzęt
na pokład statku

z 200 metrów od brzegu przesyłali sygnał,

w maszynowni rozmawiali z mechanikiem,

a na pokładzie świetnie się bawili.

Czyli statek to nie była nowość.

Ale pięć dni z rzędu, do tego na żywo...
Potrzebowaliśmy pomocy.

Zapytaliśmy widzów: co chcecie zobaczyć?

Co mamy nagrać? Jak to ma wyglądać?

Czy mamy założyć stronę internetową?
Co ma na niej być?

Dostaliśmy od was odpowiedzi,

które bardzo nam pomogły
zrobić ten program.

W czerwcu 2011 roku

23 z nas weszło na pokład
statku nadbrzeżnego Hurtigruten

i wyruszyliśmy.

(Muzyka)

Bardzo mocno wspominam ten tydzień
i wszystko przez ludzi.

Na przykład ten facet

jest szefem badań Uniwersytetu w Tromsø.

(Śmiech)

Pokażę wam kawałek materiału,

właśnie ten.

To następne wspomnienie.

Należy ono do Erika Hansena.

Tacy ludzie, jak ci dwaj,

porządnie zabrali się za nasz program

i razem z tysiącami innych po drodze

sprawili, że wygląda tak, jak teraz.

Stworzyli wszystkie historie.

To jest Karl. Jest w dziewiątej klasie.

Tu jest napisane:
"Spóźnię się jutro do szkoły".

Miał być w szkole o 8 rano.

Przyszedł o 9, ale nie dostał nagany,

bo nauczyciel widział program.

(Śmiech)

Jak to zrobiliśmy?

Wynajęliśmy salę konferencyjną
na pokładzie Hurtigruten.

Zamieniliśmy ją w kompletną
reżyserkę telewizyjną.

Oczywiście sprawiliśmy,
że wszystko działało

i zabraliśmy ze sobą 11 kamer.

To jest jedna z nich.

To jest mój szkic z lutego.

Kiedy dajesz projekt zawodowcom

w NRK,

robią dla ciebie świetne rzeczy.

Z bardzo kreatywnymi rozwiązaniami.

(Wideo) Narrator [po norwesku]:
Steruj w górę i dół.

To w tej chwili najważniejsza
wiertarka w Norwegii.

W projekcie NRK na żywo
reguluje wysokość kamery,

jednej z 11, które nagrywają
piękne ujęcia z MS Nord-Norge.

Osiem drutów utrzymuje stabilność kamery.

Kamerzysta: Pracuję
nad różnymi rozwiązaniami.

To tylko narzędzia
używane na różne sposoby.

TH: To inna kamera,
zwykle filmująca sport.

Umożliwiła nam nagrywanie zbliżeń ludzi

z odległości 100 kilometrów,

jak to.

(Śmiech)

Ludzie dzwonili i pytali o tego faceta.

Ma się dobrze. Wszystko w porządku.

Mogliśmy też robić zdjęcia ludziom

machającym do nas wzdłuż trasy,

Każdy trzymał w ręku telefon.

Są w kadrze i dostają wiadomość:

"Jesteśmy w telewizji, tato",
zaczynają machać.

5-dniowy program o machaniu.

Ludzie tak bardzo się cieszyli

kiedy mogli przesłać bliskim pozdrowienia.

To był także sukces
w mediach społecznościowych.

Ostatniego dnia spotkaliśmy
Jej Wysokość Królową Norwegii

i Twitter pękł w szwach.

Tamtego tygodnia puściliśmy w necie

ponad sto lat nagrań

do 148 krajów.

Te strony internetowe nadal istnieją
i właściwie będą zawsze istnieć,

ponieważ Hurtigruten wybrano

do norweskiej listy dokumentów UNESCO

oraz trafił do Księgi Rekordów Guinnessa

jako najdłuższy w historii
film dokumentalny.

(Brawa)

Dziękuję.

Jest to jednak długi program,

dlatego niektórzy obejrzeli
tylko fragment, jak nasz premier.

Niektórzy obejrzeli nieco więcej.

Tu jest napisane:
"Nie byłem w łóżku od pięciu dni".

Ma 82 lata i prawie nie spał.

Bez przerwy oglądał,
bo coś mogło się wydarzyć,

chociaż raczej nie. (Śmiech)

To liczba widzów wzdłuż trasy.

Widać sławny Trollfjord

i dzień później, absolutny szczyt NRK2.

Cztery największe kanały w Norwegii

w lipcu 2011 roku wyglądają tak.

Jako producentowi TV
przyjemnie mi nałożyć na to Hurtigruten.

Wygląda to tak:

3,2 miliona norwegów
obejrzało część programu,

a jest nas tylko 5 milionów.

Nawet pasażerowie statku Hurtigruten...

(Śmiech)

woleli oglądać telewizję
zamiast obrócić się o 90 stopni

i oglądać rzeczywisty widok za oknem.

Pozwolono nam
zagościć w salonach mieszkań

z tym dziwnym programem telewizyjnym

z muzyką, naturą, ludźmi.

Slow TV stało się popularnym zwrotem

i zaczęliśmy szukać nowych tematów.

Mogliśmy wybrać coś, co długo trwa,

jak kolej czy Hurtigruten,

albo wybrać temat i bardzo go rozciągnąć.

To najnowszy projekt.

To 14 godzin obserwowania ptaków
na ekranie telewizora,

w rzeczywistości 87 dni w internecie.

Nagraliśmy 18 godzin połowu łososia.

Minęły trzy godziny
zanim złowiliśmy pierwszą rybę,

a to dość dużo.

Nagraliśmy 12 godzin podróży łodzią
przez piękny kanał Telemark

i inną podróż pociągiem północną koleją,

a że nie mogliśmy zrobić tego na żywo,
nagrywaliśmy przez cztery pory roku,

by zapewnić widzom nowe doświadczenie.

Nasz kolejny projekt wywołał
zainteresowanie poza Norwegią.

To jest Colbert Report na Comedy Central.

(Nagranie) Stephen Colbert: Obserwuję
szalenie popularny program z Norwegii

o tytule "National Firewood Night",

który składa się głównie
z gadających drwali w kurtkach,

a potem ośmiu godzin
palenia w kominku. (Śmiech)

Ten program zmiażdżył inne norweskie hity,

jak "Więc sądzisz, że umiesz
oglądać schnącą farbę"

i "Niesamowity wyścig lodowców".

Otóż prawie 20% Norwegów to oglądało,

20%.

TH: Jeśli ognisko i rąbanie drewna
może być takie interesujące,

dlaczego nie robienie na drutach?

W następnym projekcie

w 8 godzin przeszliśmy
na żywo od owcy do swetra,

co polubił Jimmy Kimmel z ABC show.

(Muzyka)

(Nagranie) Jimmy Kimmel:
Nawet ludzie w programie zasypiają,

a po tym wszystkim, nie udało im się

pobić światowego rekordu.

Nie udało im się,

ale pamiętajcie stare
norweskie powiedzenie:

nieważne, czy wygrasz, czy przegrasz.

W zasadzie, nic nie jest ważne,
bo i tak umrzemy.

(Śmiech)

TH: Dlaczego ten program się wybił?

Tak bardzo różni się od innych
programów telewizyjnych.

Zabieramy widza w podróż,
która odbywa się teraz, na żywo,

i widz czuje, jakby faktycznie tam był,

jakby był w pociągu, na łodzi,

jakby robił na drutach z innymi.

Chyba dzieje się tak,

bo nie edytujemy materiału.

To ważne, że nie robimy montażu,

i że programy Slow TV są o tym,

do czego każdy ma odniesienie,

co w jakiś sposób jest zakorzenione
w naszej kulturze.

To zdjęcie z ostatniego lata,

kiedy znowu podróżowaliśmy
wzdłuż wybrzeża przez 7 tygodni.

Oczywiście wymaga to
dużo planowania, logistyki.

To letni grafik dla 150 osób.

Ale ważniejsze jest i tak to,
czego nie planujemy.

Nie planujemy, co się wydarzy.

Po prostu musimy wziąć ze sobą kamery.

To jak wydarzenie sportowe.

Rozstawiamy się i patrzymy, co się dzieje.

To jest rozpiska dla Hurtigruten,

134 godziny na zaledwie jednej stronie.

Nie wiedzieliśmy nic więcej,
kiedy opuszczaliśmy Bergen.

Trzeba pozwolić widzom
tworzyć własne historie

i dam wam przykład na to.

To nagranie z zeszłego lata.

Dla producenta TV to ładny widok,

ale można przejść do następnego.

Jednak to jest Slow TV,

dlatego trzeba trzymać kadr aż do mdłości,

a potem jeszcze dłużej,

i po takim czasie

na pewno ktoś zauważył krowę.

Niektórzy spostrzegli flagę.

Inni zastanawiali się,
czy rolnik jest w domu.

Czy wyszedł? Czy pilnuje krowy?

I dokąd ta krowa idzie?

Chodzi mi o to: kiedy obraz
długo się nie zmienia,

a nie zmieniał się przez 10 minut,

zaczynamy wymyślać swoje własne historie.

To jest Slow TV.

Dlatego uważamy, że Slow TV
to dobry sposób opowiadania historii

i że możemy dalej to robić,

nie za często, raz czy dwa razy w roku,
żeby zatrzymać atmosferę wydarzenia.

Poza tym wydaje nam się,
że dobry pomysł na Slow TV

to taki pomysł, o którym mówią:

"Nie możecie puścić tego w telewizji".

Kiedy ludzie się uśmiechają,
to bardzo dobry powolny pomysł,

Koniec końców, życie jest najlepsze,
kiedy jest trochę dziwne.

Dziękuję.

(Brawa)