Showing Revision 2 created 12/08/2018 by Figen Ergürbüz.

1. Title:
   Bedenlerimize daha hızlı iyileşmeyi nasıl öğretebiliriz
2. Description:

   X-Men'deki Wolverine gibi bedenlerimizin daha hızlı ve yara almadan iyileşmesini sağlasak nasıl olurdu? TED Fellow Kaitlyn Sadtler, bağışıklık sistemimizin yaralanmalarına verdiği tepkiyi değiştirebilecek yeni biyolojik materyaller geliştirerek bu hayali gerçekleştirme üzerinde çalışıyor. Bu kısa konuşmada, bu ürünlerin bedenlerimizin yenilenmesine yardım edeceği değişik yötemleri açıklıyor.

3. Speaker:
   Kaitlyn Sadtler
4. 1404 0:01 - 0:05
   Bir hap aldığınızı veya aşı vurulduğunuzu
5. 4936 0:05 - 0:07
   ve tıpkı nezle atlatır gibi
6. 6690 0:07 - 0:09
   yaralarınızın daha hızlı
   iyileştiğini hayal edin.
7. 8975 0:09 - 0:12
   Bugün bir ameliyat veya kaza sonucunda
8. 12355 0:12 - 0:14
   haftalarca hastanede kalıyoruz
9. 14000 0:14 - 0:17
   ve genellikle yaralar
   ve acı veren yan etkiler oluyor
10. 16650 0:17 - 0:22
    çünkü sağlıklı ve yaralanmamış organ
    yenileme kabiliyetimiz yok.
11. 22436 0:22 - 0:24
    Yeni dokular geliştirebilmek için
12. 24486 0:24 - 0:29
    bağışıklık sistemimizi uyaracak
    materyaller yapmaya çalışıyorum.
13. 29497 0:29 - 0:33
    Tıpkı aşıların bedenimizi
    hastalıkla savaşması için uyarması gibi
14. 32595 0:33 - 0:35
    biz de bağışıklık sistemimize
    dokular geliştirerek
15. 35347 0:35 - 0:38
    yaraları daha hızlı
    iyileştirmesini öğretebiliriz.
16. 38886 0:39 - 0:43
    Organları yoktan var etmek
    sihir gibi görünebilir

    ¶

17. 42688 0:43 - 0:46
    fakat bunu başarabilen
    bir dizi organizma var.
18. 45903 0:46 - 0:48
    Bazı kertenkele türleri kuyruklarını,
19. 48370 0:48 - 0:52
    semenderler kollarını tamamen
    yeniden oluşturabilirler
20. 52339 0:52 - 0:55
    ve biz insanlar bile karaciğerimizi
    yeniden oluşturabiliyoruz,
21. 55258 0:55 - 0:58
    üstelik kütlesinin en yarısını
    kaybettikten sonra.
22. 58615 0:59 - 1:01
    Bu sihri gerçekliğe
    biraz daha yaklaştırmak için

    ¶

23. 61274 1:01 - 1:04
    bedenlerimizin bağışıklık sisteminden
    gelen yönergeler aracılığıyla
24. 64423 1:04 - 1:08
    yaraları iyileştirmesi
    ve doku yapabilmesini araştırıyorum.
25. 68387 1:08 - 1:12
    Dizinizdeki bir sıyrıktan
    sinir bozucu sinüzite kadar,
26. 71936 1:12 - 1:15
    bağışıklık sistemimiz bedenimizi
    tehlikelere karşı korur.
27. 75199 1:15 - 1:17
    Ben bir immünoloğum
28. 76684 1:17 - 1:20
    ve vücudun savunma sistemi
    hakkındaki bilgimden yararlanarak
29. 79738 1:20 - 1:22
    kesikler ve morluklara karşı
30. 81938 1:22 - 1:25
    vücudun verdiği savaştaki
    önemli etkenleri belirledim.
31. 85436 1:25 - 1:28
    Şu an denenmekte olan materyallerin

    ¶

32. 88129 1:28 - 1:30
    yeniden kas oluşturma
    yeteneklerine bakılınca
33. 90351 1:30 - 1:35
    ekibim fark etti ki bu materyallerle
    yaralanmış bir kası tedavi ettikten sonra
34. 94534 1:35 - 1:37
    o materyal ve onu çevreleyen kasta
35. 96881 1:37 - 1:39
    çok fazla sayıda
    bağışıklık hücresi oluyordu.
36. 100010 1:40 - 1:41
    Yani bu durumda,
37. 101192 1:41 - 1:45
    bağışıklık hücreleri bakteriyle savaşmak
    için enfeksiyona hücum etmek yerine
38. 105430 1:45 - 1:48
    yaralanmaya hücum ediyorlar.
39. 107922 1:48 - 1:51
    Spesifik bir bağışıklık hücresi keşfettim,
40. 110779 1:51 - 1:52
    yardımcı T hücresi,
41. 112097 1:52 - 1:55
    naklini yaptığım materyalin içinde vardı
42. 114850 1:55 - 1:57
    ve yara iyileşmesi için
    kesinlikle çok önemliydi.
43. 118325 1:58 - 2:02
    Tıpkı çocukken kaleminizin kırılması

    ¶

44. 121791 2:02 - 2:04
    ve parçaları bantla yapıştırmanız gibi
45. 124353 2:04 - 2:06
    biz de iyileşebiliriz
46. 125531 2:06 - 2:08
    ama pek işlevsel olmayabilir
47. 127800 2:08 - 2:09
    ve yara izimiz olur.
48. 129515 2:10 - 2:12
    Yani sağlıklı kas yerine
49. 132523 2:13 - 2:14
    bu yardımcı T hücreleri olmazsa
50. 134134 2:14 - 2:17
    kaslarımız içlerinde
    yağ hücreleri oluşturuyor
51. 136769 2:17 - 2:19
    ve kasların içinde yağ varsa
    o kadar güçlü olmuyorlar.
52. 140033 2:20 - 2:22
    Bağışıklık sistemimizi kullanarak
53. 142457 2:22 - 2:25
    bedenimiz yara izi olmadan
    o kısmı geliştirebilir
54. 144978 2:25 - 2:28
    ve o kısım hiç yaralanmamış
    gibi görünebilir.
55. 149128 2:29 - 2:32
    Bağışıklık tepkimizi değiştirerek

    ¶

56. 151712 2:32 - 2:34
    yeni doku oluşturmamız için
    bize sinyal verecek
57. 154015 2:34 - 2:36
    materyaller yaratmaya çalışıyorum.
58. 156840 2:37 - 2:41
    Biliyor ki ne zaman bedenimize
    bir materyak nakledilse
59. 161079 2:41 - 2:43
    bağışıklık sistemi ona yanıt verecek.
60. 163158 2:43 - 2:48
    Bu materyaller kalp pilinden
    insülin kalemlerine,
61. 167691 2:48 - 2:51
    mühendislerin yeni doku yaratmada
    kullandığı materyallere kadar uzanıyor.
62. 171932 2:52 - 2:56
    Yani ben vücuda
    yeni bir materyal yerleştirdiğimde
63. 176021 2:56 - 3:00
    bağışıklık sistemi hücre ve proteinlerden
    küçük bir çevre oluşturacak
64. 180450 3:00 - 3:03
    ve bu çevre, kök hücrelerin
    davranış şeklini değiştirecek.
65. 183817 3:04 - 3:08
    Hava durumunun günlük
    aktivitelerimizi etkilemesi gibi,
66. 187739 3:08 - 3:09
    örneğin koşuya çıkmak
67. 189088 3:09 - 3:14
    veya evde kalıp Netflix'te bir dizinin
    tüm sezonunu bir oturuşta izlemek,
68. 193597 3:14 - 3:16
    materyalin de bağışıklık çevresi
69. 195589 3:16 - 3:18
    kök hücrelerin büyüme
    ve gelişme şeklini etkiliyor.
70. 198883 3:19 - 3:21
    Yanlış sinyaller aldıysak,
71. 200923 3:21 - 3:23
    Netflix sinyalleri diyelim,
72. 202622 3:23 - 3:25
    kas yerine yağ hücresi edinmiş oluyoruz.
73. 206790 3:27 - 3:30
    Bu materyaller
    pek çok farklı şeyden yapılıyor;
74. 209941 3:30 - 3:33
    plastikten doğal materyallere,
75. 213330 3:33 - 3:36
    değişen kalınlıklarda nanofiberlere,
76. 216105 3:36 - 3:39
    az çok gözenekli süngerlere
77. 218542 3:39 - 3:41
    ve farklı yoğunluklarda jellere kadar.
78. 220685 3:41 - 3:43
    Hatta araştırmacılar
    zamanla değişik sinyaller veren
79. 223135 3:43 - 3:45
    mayeryaller bile yapabilir.
80. 225473 3:45 - 3:51
    Diğer bir deyişle
    başka dokular için değiştirilebilecek
81. 230743 3:51 - 3:53
    doğru yönergeler sunduğumuz zaman
82. 233331 3:53 - 3:57
    hücrelerin bir ''Broadway''gösterisi
    yapmasını sağlayabiliriz,
83. 236870 3:57 - 3:59
    tıpkı yönetmenin ''Le Mis''ten
84. 239090 3:59 - 4:02
    "Little Shop of Horrors" için
    seti değiştirmesi gibi.
85. 242398 4:02 - 4:05
    Bedenimizin yenileme yapması için
86. 245106 4:05 - 4:10
    yaralanmaya verdiği yanıtları taklit eden
    belli tür sinyalleri topluyorum.
87. 250283 4:10 - 4:14
    Gelecekte yara izi yapmayan yara bandı,
88. 253835 4:14 - 4:18
    şekil verilebilir kas doldurucu
    hatta yara iyileştirici aşılarımız olacak.
89. 257837 4:18 - 4:21
    Elbette yarın sabah uyanıp
    Wolverine gibi iyileşmeyeceğiz.

    ¶

90. 261438 4:21 - 4:23
    Önümüzdeki Salı günü de değil.
91. 263328 4:23 - 4:25
    Ancak bu ilerlemeler
92. 264536 4:25 - 4:29
    ve doku yapımı ve yara iyileşmesinde
    bağışıklık sistemimizle çalışma sayesinde
93. 268765 4:29 - 4:31
    pazarlarda bazı ürünler
    görmeye başlayabiliriz;
94. 271018 4:31 - 4:35
    vücudumuzun savunma sistemiyle
    çalışarak rejenerasyon yapan
95. 274908 4:35 - 4:39
    ve belki de bir semenderle
    aynı hızı yakalayabileceğimiz ürünler.
96. 279876 4:40 - 4:41
    Teşekkürler.

    ¶

97. 281051 4:41 - 4:45
    (Alkışlar)

    ¶