Return to Video

Van Jones: Het economisch onrecht van plastic

  • 0:04 - 0:06
    Ik ben vereerd om hier te zijn,
  • 0:06 - 0:08
    en ik ben vereerd om over dit onderwerp te praten,
  • 0:08 - 0:10
    dat, denk ik, heel belangrijk is.
  • 0:10 - 0:12
    We hebben al veel gesproken over
  • 0:12 - 0:14
    het vreselijke effect van plastic
  • 0:14 - 0:17
    op de planeet en op andere soorten,
  • 0:17 - 0:19
    maar plastic raakt ook mensen,
  • 0:19 - 0:22
    vooral arme mensen.
  • 0:22 - 0:24
    Zowel bij de productie van plastic,
  • 0:24 - 0:27
    het gebruik van plastic als de verwijdering van plastic,
  • 0:27 - 0:29
    zijn de arme mensen degene die een schietschijf
  • 0:29 - 0:32
    op hun voorhoofd hebben.
  • 0:32 - 0:35
    Mensen waren erg verontwaardigd
  • 0:35 - 0:37
    over de BP-olieramp
  • 0:37 - 0:39
    om hele goede redenen.
  • 0:39 - 0:41
    Mensen dachten: "Mijn god.
  • 0:41 - 0:43
    Dit is verschrikkelijk, dit is olie. In het water.
  • 0:43 - 0:45
    Het gaat de biotopen
  • 0:45 - 0:47
    daar vernietigen.
  • 0:47 - 0:49
    Mensen zullen geraakt worden.
  • 0:49 - 0:51
    Het is verschrikkelijk
  • 0:51 - 0:53
    dat de olie de mensen in de Golf zal schaden."
  • 0:53 - 0:55
    Waar mensen niet aan denken
  • 0:55 - 0:58
    is: wat als de olie veilig aan land was gekomen?
  • 0:58 - 1:01
    Wat als de olie werkelijk terecht kwam waar ze bedoeld was?
  • 1:01 - 1:03
    Niet alleen zou ze in machines verbrand zijn
  • 1:03 - 1:06
    en bijgedragen hebben aan de aardopwarming,
  • 1:06 - 1:09
    maar er is een plek die "kankersteeg" wordt genoemd,
  • 1:09 - 1:11
    en die heet "kankersteeg"
  • 1:11 - 1:14
    omdat de petrochemische industrie
  • 1:14 - 1:16
    die olie omzet in plastic
  • 1:16 - 1:19
    en mensen doodt bij dat proces.
  • 1:19 - 1:22
    Het verkort het leven van de mensen die aan de Golf wonen.
  • 1:22 - 1:25
    Dus olie en petrochemische stoffen zijn niet alleen een probleem bij een olieramp,
  • 1:25 - 1:27
    maar zijn ook een probleem als die er niet is.
  • 1:27 - 1:29
    Wat wij meestal fout inschatten,
  • 1:29 - 1:31
    is dat arme mensen de prijs betalen
  • 1:31 - 1:33
    voor onze wegwerpproducten.
  • 1:33 - 1:35
    Een andere foute inschatting van ons is
  • 1:35 - 1:38
    dat arme mensen niet alleen lijden bij de productie.
  • 1:38 - 1:40
    Arme mensen lijden ook
  • 1:40 - 1:42
    waar het gebruikt wordt.
  • 1:42 - 1:44
    Wie van ons een bepaald inkomensniveau heeft,
  • 1:44 - 1:46
    kan keuzes maken.
  • 1:46 - 1:48
    De reden waarom je hard wilt werken en een baan wilt
  • 1:48 - 1:50
    en niet arm en blut wilt zijn,
  • 1:50 - 1:53
    is om keuzevrijheid te hebben, economische keuzes.
  • 1:53 - 1:55
    We hebben de kans om te kiezen
  • 1:55 - 1:57
    geen producten te gebruiken
  • 1:57 - 1:59
    die gevaarlijk, giftig plastic bevatten.
  • 1:59 - 2:02
    Andere mensen, die arm zijn, hebben die keuzes niet.
  • 2:02 - 2:04
    Dus mensen met weinig inkomen zijn vaak degenen
  • 2:04 - 2:06
    die de producten kopen
  • 2:06 - 2:09
    met gevaarlijke chemicaliën erin, die hun kinderen gebruiken.
  • 2:09 - 2:11
    Dat zijn de mensen die
  • 2:11 - 2:13
    een disproportionele hoeveelheid
  • 2:13 - 2:16
    van dit giftig plastic binnenkrijgen en gebruiken.
  • 2:16 - 2:19
    En sommigen zeggen: "Dan moeten ze gewoon een ander product kopen."
  • 2:19 - 2:22
    Het probleem van arm zijn is dat je die keuzes niet hebt.
  • 2:22 - 2:24
    Je moet vaak wel de goedkoopste producten kopen.
  • 2:24 - 2:27
    De goedkoopste producten zijn vaak het gevaarlijkst.
  • 2:27 - 2:29
    En alsof dat niet erg genoeg is,
  • 2:29 - 2:31
    alsof het niet alleen de productie van plastic was
  • 2:31 - 2:34
    die mensen kanker bezorgt op plaatsen als "kankersteeg" en hun levens bekort
  • 2:34 - 2:37
    en arme kinderen raakt in het stadium van gebruik,
  • 2:37 - 2:39
    zijn in het stadium van afval
  • 2:39 - 2:41
    wederom arme mensen
  • 2:41 - 2:43
    diegenen die de last dragen.
  • 2:43 - 2:45
    Vaak denken we dat we iets goeds doen.
  • 2:45 - 2:47
    Je zit op kantoor,
  • 2:47 - 2:49
    en je drinkt water uit een fles, of wat dan ook,
  • 2:49 - 2:52
    en je denkt bij jezelf: "Hé, ik ga dit weggooien.
  • 2:52 - 2:54
    Nee, ik zal netjes zijn.
  • 2:54 - 2:56
    Ik gooi het in de blauwe ton."
  • 2:56 - 2:58
    Je denkt: "Ik gooi de mijne in de blauwe ton."
  • 2:58 - 3:01
    En je wendt je tot je collega en zegt:
  • 3:01 - 3:03
    "Waarom gooi je die van jou
  • 3:03 - 3:05
    in de witte ton, jij domoor."
  • 3:05 - 3:07
    En daarmee strelen we ons geweten.
  • 3:07 - 3:09
    We voelen ons er zo goed bij.
  • 3:10 - 3:12
    Misschien vergeef ik het mezelf.
  • 3:12 - 3:15
    Jij niet misschien, maar ik voel me zo.
  • 3:16 - 3:19
    En zo beleven we dit moment van een moreel goed gevoel.
  • 3:19 - 3:22
    Maar als we dat flesje konden volgen
  • 3:22 - 3:24
    op zijn reis,
  • 3:24 - 3:27
    zouden we geschokt ontdekken dat die fles veel te vaak,
  • 3:27 - 3:29
    aan boord van een schip wordt geladen.
  • 3:29 - 3:32
    Ze gaat de hele oceaan over
  • 3:32 - 3:34
    tegen wat kosten.
  • 3:34 - 3:37
    En ze eindigt in een ontwikkelingsland -- vaak in China.
  • 3:37 - 3:40
    Ik denk dat we ons inbeelden dat iemand dat flesje pakt,
  • 3:40 - 3:43
    en zegt: "O flesje.
  • 3:43 - 3:45
    We zijn zo blij met je, flesje."
  • 3:45 - 3:47
    (Gelach)
  • 3:47 - 3:50
    "Je hebt zo goed dienst gedaan."
  • 3:50 - 3:52
    Hij krijgt dan een flesjesmassage,
  • 3:52 - 3:54
    en een flesjesmedaille.
  • 3:54 - 3:56
    En hoort dan: "Wat zou je nu willen doen?"
  • 3:56 - 3:59
    Het flesje zegt: "Ik weet het echt niet."
  • 3:59 - 4:02
    Maar dat is niet wat er in werkelijkheid gebeurt.
  • 4:04 - 4:06
    Die fles
  • 4:06 - 4:09
    eindigt in de vlammen.
  • 4:09 - 4:12
    Recycling van plastic betekent in veel ontwikkelingslanden
  • 4:12 - 4:14
    het verbranden ervan.
  • 4:14 - 4:16
    Bij het verbranden van plastic
  • 4:16 - 4:18
    komen ongelofelijk giftige chemicaliën vrij,
  • 4:18 - 4:20
    en dat doodt wederom mensen.
  • 4:20 - 4:22
    En dus heb je arme mensen
  • 4:22 - 4:24
    die deze producten maken
  • 4:24 - 4:27
    in petrochemische centra als "kankersteeg";
  • 4:27 - 4:29
    arme mensen die deze producten onevenredig veel kopen;
  • 4:29 - 4:31
    en dan nog arme mensen
  • 4:31 - 4:33
    die aan de achterkant bij het recyclen
  • 4:33 - 4:36
    korter leven.
  • 4:36 - 4:39
    Allemaal worden ze enorm geschaad
  • 4:39 - 4:42
    door onze
  • 4:42 - 4:44
    wegwerpverslaving.
  • 4:44 - 4:46
    Nu denk je natuurlijk -- want ik ken jullie --
  • 4:46 - 4:48
    je zegt: "Dat is zeker verschrikkelijk
  • 4:48 - 4:50
    voor die arme mensen.
  • 4:50 - 4:52
    Het is gewoon afschuwelijk,
  • 4:52 - 4:54
    die arme mensen.
  • 4:54 - 4:57
    Ik hoop dat iemand iets doet om ze te helpen."
  • 4:57 - 5:00
    Maar wat we niet begrijpen --
  • 5:00 - 5:02
    hier zijn we dan in Los Angeles.
  • 5:02 - 5:04
    We hebben ons best gedaan om de smog hier in
  • 5:04 - 5:06
    Los Angeles te verminderen.
  • 5:06 - 5:08
    Maar raad eens?
  • 5:08 - 5:10
    Omdat ze nu zoveel vuile productie in Azië hebben --
  • 5:10 - 5:12
    want de milieuwetten
  • 5:12 - 5:14
    beschermen niet de mensen in Azië --
  • 5:14 - 5:16
    zal bijna alle winst aan schone lucht
  • 5:16 - 5:18
    en giftige lucht
  • 5:18 - 5:20
    die we hier in Californië bereikt hebben,
  • 5:20 - 5:23
    tenietgedaan worden door de vuile lucht die uit Azië komt overwaaien.
  • 5:24 - 5:27
    Dus we worden allemaal geraakt. We hebben er allemaal last van.
  • 5:27 - 5:30
    Alleen worden arme mensen er eerder en zwaarder door geraakt.
  • 5:30 - 5:33
    Maar de vuile productie, het verbranden van gifstoffen,
  • 5:33 - 5:35
    het gebrek aan milieustandaarden in Azië,
  • 5:35 - 5:38
    zorgt voor zoveel luchtvervuiling
  • 5:38 - 5:41
    die de oceaan over komt en onze winst hier in Californië opheft.
  • 5:41 - 5:43
    We zijn terug waar we in de jaren '70 waren.
  • 5:43 - 5:45
    We leven op één planeet,
  • 5:45 - 5:48
    en we moeten deze problemen bij de wortel aanpakken.
  • 5:48 - 5:51
    Wel, de wortel van dit probleem is, mijns inziens,
  • 5:51 - 5:54
    het idee van wegwerpen zelf.
  • 5:54 - 5:57
    Want als je het verband begrijpt
  • 5:57 - 5:59
    tussen wat hoe wij bijdragen
  • 5:59 - 6:01
    aan het vergiftigen en vervuilen van de planeet
  • 6:01 - 6:04
    en wat we arme mensen aandoen,
  • 6:04 - 6:06
    kom je tot een verontrustend,
  • 6:06 - 6:09
    maar ook erg nuttig inzicht:
  • 6:09 - 6:11
    om de planeet bij het vuilnis te zetten
  • 6:11 - 6:13
    moet je ook mensen bij het vuilnis zetten.
  • 6:13 - 6:16
    Als je een wereld maakt waarin je geen mensen weggooit,
  • 6:16 - 6:18
    gooi je ook de planeet niet weg.
  • 6:18 - 6:20
    Dus nu zijn we op het moment gekomen
  • 6:20 - 6:23
    waarop het idee van sociale rechtvaardigheid en het idee
  • 6:23 - 6:25
    van ecologie samenkomen,
  • 6:25 - 6:27
    we kunnen nu eindelijk inzien
  • 6:27 - 6:30
    dat deze ideeën in werkelijkheid hetzelfde idee zijn.
  • 6:30 - 6:33
    En dat is het besef dat we niks weg hoeven te gooien.
  • 6:33 - 6:36
    We hebben geen wegwerpgrondstoffen.
  • 6:36 - 6:38
    We hebben geen wegwerpdiersoorten.
  • 6:38 - 6:41
    En we hebben ook geen wegwerpmensen.
  • 6:41 - 6:43
    We hebben geen wegwerpplaneet,
  • 6:43 - 6:46
    en geen wegwerpkinderen -- het is allemaal kostbaar.
  • 6:46 - 6:49
    En terwijl we allemaal tot dit basisbesef komen,
  • 6:49 - 6:52
    duiken er nieuwe kansen op om in actie te komen.
  • 6:52 - 6:54
    Biomimicry,
  • 6:54 - 6:56
    wat een
  • 6:56 - 6:58
    opkomende wetenschap is,
  • 6:58 - 7:01
    leidt tot een heel belangrijk besef van sociale rechtvaardigheid.
  • 7:01 - 7:03
    Voor wie hier nog nooit van gehoord heeft,
  • 7:03 - 7:05
    biomimicry betekent
  • 7:05 - 7:07
    respect hebben voor de wijsheid van alle soorten.
  • 7:07 - 7:09
    Democratie betekent overigens,
  • 7:09 - 7:11
    respect hebben voor de wijsheid van alle mensen -- daar kom ik zo op terug.
  • 7:11 - 7:14
    Maar biomimicry betekent respect hebben voor de wijsheid van alle soorten.
  • 7:14 - 7:17
    Wij blijken een nogal slimme soort te zijn.
  • 7:17 - 7:20
    Die grote cortex, of zoiets, we zijn nogal trots op onszelf.
  • 7:20 - 7:23
    Maar als we iets hards willen maken,
  • 7:23 - 7:26
    komen we aanzetten met: "Ik weet dat ik een harde stof ga maken.
  • 7:26 - 7:29
    Ik weet dat ik vacuüms ga maken en ovens,
  • 7:29 - 7:31
    en spul uit de grond zal trekken
  • 7:31 - 7:34
    en met hete, giftige en vervuilende dingen te maken krijg,
  • 7:34 - 7:37
    maar ik heb daarna toch dat harde voorwerp.
  • 7:37 - 7:39
    Ik ben zo slim."
  • 7:39 - 7:42
    En als je achterom kijkt, zie je overal om je heen verwoesting.
  • 7:42 - 7:44
    Maar raad eens? Jij bent zo slim,
  • 7:44 - 7:46
    maar je bent niet zo slim als een venusschelp.
  • 7:46 - 7:48
    Een venusschelp is hard.
  • 7:48 - 7:51
    Zonder vacuüms, zonder ovens,
  • 7:51 - 7:53
    zonder vergif, zonder vervuiling.
  • 7:53 - 7:55
    Andere soorten blijken
  • 7:55 - 7:57
    al heel lang geleden ontdekt te hebben
  • 7:57 - 8:00
    hoe ze veel van de dingen die wij nodig hebben, moeten maken
  • 8:00 - 8:03
    met biologische processen waar de natuur bekend mee is.
  • 8:03 - 8:05
    Dat inzicht van biomimicry,
  • 8:05 - 8:07
    onze wetenschappers die eindelijk doorhebben
  • 8:07 - 8:09
    dat we veel van andere soorten moeten leren --
  • 8:09 - 8:11
    ik bedoel niet: een muis
  • 8:11 - 8:13
    beplakken met rommel.
  • 8:13 - 8:16
    Zo bedoel ik het niet: misbruik maken van kleine soorten --
  • 8:16 - 8:19
    ik bedoel respect hebben voor hen, respect hebben voor wat ze bereikt hebben.
  • 8:19 - 8:21
    Dat heet biomimicry,
  • 8:21 - 8:23
    en dat opent de deur
  • 8:23 - 8:25
    naar productie zonder afval,
  • 8:25 - 8:27
    productie zonder verspilling --
  • 8:27 - 8:29
    zodat we echt kunnen genieten
  • 8:29 - 8:31
    van een hoge levenskwaliteit, een hoge levensstandaard
  • 8:31 - 8:33
    zonder de planeet weg te gooien.
  • 8:33 - 8:36
    Dat concept van biomimicry,
  • 8:36 - 8:38
    respect hebben voor de wijsheid van alle soorten,
  • 8:38 - 8:40
    gecombineerd met het concept
  • 8:40 - 8:42
    van democratie en sociale rechtvaardigheid,
  • 8:42 - 8:45
    respect hebben voor de wijsheid en de waarde van alle mensen,
  • 8:45 - 8:47
    zou ons een andere maatschappij opleveren.
  • 8:47 - 8:49
    We zouden een andere economie hebben.
  • 8:49 - 8:51
    We zouden een groene maatschappij hebben
  • 8:51 - 8:53
    waar Dr. King trots op zou zijn.
  • 8:53 - 8:55
    Dat zou het doel moeten zijn.
  • 8:55 - 8:58
    En om zover te komen, moeten we eerst erkennen
  • 8:58 - 9:01
    dat een wegwerpmentaliteit,
  • 9:01 - 9:03
    niet alleen de soorten
  • 9:03 - 9:05
    schaadt waar ik het over had,
  • 9:05 - 9:08
    maar zelfs onze eigen maatschappij beschadigt.
  • 9:08 - 9:11
    We zijn zo trots dat we hier in Californië wonen.
  • 9:11 - 9:13
    We hebben pas gestemd, en iedereen zegt:
  • 9:13 - 9:16
    "Niet in onze staat.
  • 9:16 - 9:19
    Ik weet niet wat die andere staten aan het doen waren."
  • 9:19 - 9:21
    (Gelach)
  • 9:21 - 9:23
    Gewoon zo trots.
  • 9:23 - 9:26
    En ja, ik ben ook trots.
  • 9:26 - 9:29
    Maar Californië,
  • 9:29 - 9:32
    hoewel we op sommige groene onderwerpen wereldleider zijn,
  • 9:32 - 9:34
    leiden we helaas ook de wereld
  • 9:34 - 9:37
    in sommige goelagdomeinen.
  • 9:37 - 9:40
    Californië heeft bijna het hoogste percentage gedetineerden
  • 9:40 - 9:42
    van alle 50 staten.
  • 9:42 - 9:45
    We hebben tegenwoordig een morele uitdaging.
  • 9:45 - 9:48
    Met passie redden we
  • 9:48 - 9:50
    wat dode materialen van de vuilnisbelt,
  • 9:50 - 9:52
    maar we ervaren soms minder passie
  • 9:52 - 9:55
    bij het redden van levende wezens, levende mensen.
  • 9:55 - 9:58
    En ik zeg je dat we in een land wonen --
  • 9:58 - 10:00
    vijf procent van de wereldbevolking,
  • 10:00 - 10:03
    25 procent van de broeikasgassen,
  • 10:03 - 10:05
    maar ook 25 procent van 's werelds gevangenen.
  • 10:05 - 10:08
    Eén op de vier mensen achter slot en grendel in de wereld
  • 10:08 - 10:10
    zit hier in de Verenigde Staten opgesloten.
  • 10:10 - 10:13
    Dus dat is consistent met het idee
  • 10:13 - 10:16
    dat we in een wegwerpmaatschappij geloven.
  • 10:16 - 10:19
    En toch,
  • 10:19 - 10:21
    wij zijn een beweging
  • 10:21 - 10:23
    met een bredere achterban,
  • 10:23 - 10:25
    die moet groeien,
  • 10:25 - 10:28
    die moet reiken voorbij onze natuurlijke comfortzone.
  • 10:28 - 10:31
    Eén van de uitdagingen voor het succes van deze beweging,
  • 10:31 - 10:34
    om van zaken als plastic af te raken en de economie om te vormen,
  • 10:34 - 10:37
    is dat mensen met enig achterdocht naar onze beweging kijken.
  • 10:37 - 10:40
    Ze stellen een vraag, die luidt:
  • 10:40 - 10:43
    "Hoe kunnen deze mensen zo gepassioneerd zijn?"
  • 10:43 - 10:46
    Een arm persoon met een laag inkomen, iemand in de "kankersteeg",
  • 10:46 - 10:49
    iemand in Watts,
  • 10:49 - 10:51
    iemand in Harlem, iemand in een indianenreservaat,
  • 10:51 - 10:53
    zou zichzelf terecht af kunnen vragen:
  • 10:53 - 10:56
    "Hoe kunnen deze mensen zo gepassioneerd zijn
  • 10:56 - 10:58
    over het zorgen
  • 10:58 - 11:00
    dat een plastic fles
  • 11:00 - 11:02
    een tweede leven krijgt,
  • 11:02 - 11:05
    of een aluminium blikje een tweede kans krijgt,
  • 11:05 - 11:07
    terwijl als mijn kind in de problemen komt,
  • 11:07 - 11:09
    hij geen tweede kans krijgt
  • 11:09 - 11:11
    als hij naar de gevangenis moet?"
  • 11:11 - 11:13
    Hoe kan deze beweging zo gepassioneerd zeggen
  • 11:13 - 11:16
    dat we geen wegwerpartikelen en geen dode materialen hebben om weg te gooien
  • 11:16 - 11:18
    en toch wegwerplevens
  • 11:18 - 11:21
    en wegwerpgemeenschappen als "kankersteeg" accepteren?
  • 11:21 - 11:24
    Nu hebben we dus de kans
  • 11:24 - 11:27
    om echt trots te zijn op deze beweging.
  • 11:27 - 11:29
    Als we ons op dit soort onderwerpen richten,
  • 11:29 - 11:31
    stimuleert het ons
  • 11:31 - 11:33
    om contact te zoeken met andere bewegingen
  • 11:33 - 11:36
    en zo meer te groeien in draagvlak.
  • 11:36 - 11:39
    En dan komen we eindelijk van dit gekke dilemma af waar we last van hadden.
  • 11:40 - 11:42
    De meesten van jullie zijn goede, teerhartige mensen.
  • 11:42 - 11:45
    Toen je vroeger jong was, maakte je je druk over de hele wereld,
  • 11:45 - 11:47
    maar op een gegeven moment
  • 11:47 - 11:49
    zei iemand dat je een bepaald onderwerp moest kiezen,
  • 11:49 - 11:51
    en je daar met al je liefde aan wijden.
  • 11:51 - 11:53
    Je kunt niet van de hele wereld houden --
  • 11:53 - 11:55
    je houdt je bezig met bomen,
  • 11:55 - 11:57
    of je houdt je bezig met immigratie.
  • 11:57 - 12:00
    Je moet je beperken en bij één onderwerp blijven.
  • 12:00 - 12:03
    Ze hebben je stevig duidelijk gemaakt:
  • 12:03 - 12:05
    "Ga je een boom knuffelen
  • 12:05 - 12:07
    of ga je een kind knuffelen? Kies maar.
  • 12:07 - 12:09
    "Ga je een boom knuffelen
  • 12:09 - 12:11
    of ga je een kind knuffelen? Kies maar.
  • 12:11 - 12:13
    Als je je gaat bezighouden met onderwerpen als plastic,
  • 12:13 - 12:16
    besef je dat er een groter verband is,
  • 12:16 - 12:18
    en gelukkig zijn de meesten van ons gezegend met twee armen.
  • 12:18 - 12:20
    We kunnen beiden knuffelen.
  • 12:20 - 12:22
    Hartelijk dank.
  • 12:22 - 12:28
    (Applaus)
Title:
Van Jones: Het economisch onrecht van plastic
Speaker:
Van Jones
Description:

Van Jones legt een zaak tegen plastic vervuiling uit vanuit het perspectief van sociale rechtvaardigheid. Omdat plastic afval, zoals hij ons toont, arme mensen en arme landen "eerst en ergst" treft, met gevolgen die we allemaal delen, ongeacht waar we wonen en wat we verdienen. Op TEDxGPGP biedt hij een paar sterke ideeën om ons te helpen onze wegwerpplaneet terug te winnen.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:29
Roel Verbunt added a translation

Dutch subtitles

Revisions