Co się wydarzyło, kiedy w USA próbowano zakazać alkoholu - Rod Phillips
-
0:07 - 0:1317. stycznia 1920 roku sześciu ludzi
obrabowało pociąg towarowy z Chicago. -
0:13 - 0:16Jednak nie chodziło im o pieniądze.
-
0:16 - 0:19W niespełna godzinę
po zdelegalizowaniu alkoholu -
0:19 - 0:20w całych Stanach Zjednoczonych
-
0:20 - 0:25rabusie zniknęli z whisky
wartą tysiące dolarów. -
0:25 - 0:30Był to zaledwie przedsmak
niezamierzonych skutków prohibicji. -
0:30 - 0:35Zakaz produkcji i sprzedaży alkoholu w USA
-
0:35 - 0:38nastąpił tuż po podobnym zakazie w Rosji,
-
0:38 - 0:41gdzie obowiązywał na czas
pierwszej wojny światowej. -
0:41 - 0:44Ale w świecie zachodnim
postrzeganie alkoholu -
0:44 - 0:48jako głównej przyczyny problemów
społecznych miało dłuższą historię. -
0:48 - 0:52Najpierw zyskało popularność
podczas rewolucji przemysłowej, -
0:52 - 0:55kiedy do miast napływały
kolejne fale robotników, -
0:55 - 0:58a mężczyźni gromadnie pili w barach.
-
0:58 - 1:02W XIX wieku grupy antyalkoholowe,
znane jako ruch trzeźwości, -
1:02 - 1:06pojawiły się w USA i miejscami w Europie.
-
1:06 - 1:09Zwolennicy abstynencji
uważali alkohol za źródło -
1:09 - 1:13problemów takich jak ubóstwo
czy przemoc domowa -
1:13 - 1:16i postanowili przekonać o tym rząd.
-
1:16 - 1:18Niektórzy z nich namawiali do umiaru,
-
1:18 - 1:22inni popierali całkowity zakaz alkoholu.
-
1:22 - 1:26Ruch abstynencki zyskał szerokie poparcie.
-
1:26 - 1:29Organizacje kobiece od początku
aktywnie w nim uczestniczyły, -
1:29 - 1:34głosząc, że przez alkohol mężczyźni
zaniedbują rodziny i źle traktują żony. -
1:34 - 1:37Autorytety religijne,
zwłaszcza protestanckie, -
1:37 - 1:40potępiły alkohol jako drogę
wiodącą do pokus i grzechu. -
1:40 - 1:44Postępowi działacze związkowi
wierzyli, że konsumpcja alkoholu -
1:44 - 1:47przeszkadza robotnikom się zorganizować.
-
1:47 - 1:50Idea prohibicji nie była też obca rządom.
-
1:50 - 1:54W USA i Kanadzie biali osadnicy
wprowadzili mocne trunki, -
1:54 - 1:56takie jak rum, do rdzennych społeczności,
-
1:56 - 1:59po czym winili alkohol za ich zniszczenie,
-
1:59 - 2:03a było też wiele innych
zgubnych aspektów tych interakcji. -
2:03 - 2:07Rządy Kanady i USA
zabroniły sprzedaży alkoholu -
2:07 - 2:11ludności tubylczej
i na terenie rezerwatów. -
2:11 - 2:14Amerykański ruch abstynencki
odniósł pierwsze zwycięstwa -
2:14 - 2:16na szczeblu stanowym i lokalnym.
-
2:16 - 2:20Maine oraz kilka innych stanów
zakazało sprzedaży i produkcji alkoholu -
2:20 - 2:22w latach 50. XIX wieku.
-
2:22 - 2:26W roku 1919 XVIII poprawka
do Konstytucji Stanów Zjednoczonych -
2:26 - 2:29zakazała produkcji, sprzedaży i transportu
-
2:29 - 2:32wszelkich napojów alkoholowych.
-
2:32 - 2:36Rok później, jako ustawa Volsteada,
poprawka weszła w życie. -
2:36 - 2:39Ponieważ ustawa nie zakazała
konsumpcji własnej, -
2:39 - 2:42bogaci skorzystali z szansy
wykupienia zapasów -
2:42 - 2:46pospiesznie wyprzedawanych
przez restauracje i bary. -
2:46 - 2:52Wraz z zamknięciem gorzelni, browarów
i wytwórni win robotnicy tracili pracę. -
2:52 - 2:56Tymczasem grupy przestępcze
rzuciły się zaspokajać popyt na alkohol, -
2:56 - 3:02zakładając dochodowy czarny rynek
produkcji, przemytu i sprzedaży -
3:02 - 3:03nielegalnego alkoholu.
-
3:03 - 3:06Często działali ramię w ramię
ze skorumpowanymi policjantami -
3:06 - 3:07i urzędnikami państwowymi.
-
3:07 - 3:12W 1928 roku zbombardowali nawet
wybory prokuratora stanowego Illinois, -
3:12 - 3:16aby poprzeć pewną frakcję polityczną.
-
3:16 - 3:20Dziesiątki tysięcy nielegalnych barów,
tak zwanych "melin", -
3:20 - 3:22zaczęły serwować alkohol.
-
3:22 - 3:26Były tam zarówno obskurne piwnice
jak i wyszukane dansingi. -
3:26 - 3:30Wolno też było wytwarzać
alkohol w domu na własne potrzeby -
3:30 - 3:35lub legalnie nabyć na receptę,
lub dla celów religijnych. -
3:35 - 3:38Aby zapobiec konsumpcji
alkoholu przemysłowego -
3:38 - 3:42rząd wymógł na producentach dodanie
do niego szkodliwych chemikaliów, -
3:42 - 3:46co spowodowało tysiące
zgonów z powodu zatrucia. -
3:46 - 3:50Dokładnie nie wiadomo,
ile alkoholu pito podczas prohibicji, -
3:50 - 3:53ponieważ pokątny alkohol nie podlegał
regulacjom ani opodatkowaniu. -
3:53 - 3:55Jednak pod koniec lat 1920.
-
3:55 - 3:59stało się jasne, że prohibicja
nie poprawiła warunków socjalnych, -
3:59 - 4:00jak obiecywała.
-
4:00 - 4:04Zamiast tego przyczyniła się do korupcji
i przestępczości zorganizowanej, -
4:04 - 4:07a miliony obywateli lekceważyły ją.
-
4:07 - 4:13Podczas nalotu na piwiarnię w Detroit
szeryf, burmistrz i kongresmen -
4:13 - 4:15trafili do aresztu za picie.
-
4:15 - 4:18Z nadejściem wielkiego kryzysu 1929 roku
-
4:18 - 4:22rząd potrzebując wpływów podatkowych
ze sprzedaży alkoholu uznał, -
4:22 - 4:25że zniesienie prohibicji ożywi gospodarkę.
-
4:25 - 4:31W 1923 roku XXI poprawką
Kongres uchylił poprawkę XVIII, -
4:31 - 4:35nadal jedyną poprawkę,
która została uchylona w całości. -
4:35 - 4:36Uczestnicy ruchu na rzecz trzeźwości
-
4:36 - 4:40w alkoholu upatrywali źródło
problemów społecznych, -
4:40 - 4:43ale rzeczywistość jest bardziej złożona.
-
4:43 - 4:45Choć całkowity zakaz okazał się fiaskiem,
-
4:45 - 4:50alkohol wciąż stanowi problem
zdrowotny i społeczny.
- Title:
- Co się wydarzyło, kiedy w USA próbowano zakazać alkoholu - Rod Phillips
- Speaker:
- Rod Phillips
- Description:
-
Cała lekcja: https://ed.ted.com/lessons/what-happened-when-the-united-states-tried-to-ban-alcohol-rod-phillips
17 stycznia 1920 roku, niespełna godzinę po zdelegalizowaniu alkoholu w całych Stanach Zjednoczonych, kilku uzbrojonych mężczyzn obrabowało pociąg towarowy z Chicago i ulotniło się z whiskey wartą tysiące dolarów.
Był to przedsmak niezamierzonych skutków prohibicji.
Czym dokładnie była prohibicja i jak do niej doszło? Rod Phillips zajął się zbadaniem tego rozdziału historii USA.Lekcja: Rod Phillips, reżyseria: Gibbons Studio.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:54
Rysia Wand edited Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol | ||
Rysia Wand approved Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol | ||
Rysia Wand accepted Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol | ||
Rysia Wand edited Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol | ||
A. Konstancja Wiszniewska edited Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol | ||
A. Konstancja Wiszniewska edited Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol | ||
A. Konstancja Wiszniewska edited Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol | ||
A. Konstancja Wiszniewska edited Polish subtitles for What happened when the United States tried to ban alcohol |