မြောက်ကိုရီးယားမှ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ လွတ်လပ်မှုကို သိရှိလာရပုံ။
-
0:02 - 0:07ကျွန်မဟာ မြောက်ကိုရီးယား မြောက်ပိုင်းနဲ့
တရုတ်နိုင်ငံ နယ်စပ်မှာရှိတဲ့ -
0:07 - 0:09Hyesan ဆိုတဲ့ မြို့တစ်မြို့မှာ
-
0:09 - 0:12၁၉၉၃ ခုနှစ်က မွေးဖွားခဲ့ပါတယ်။
-
0:13 - 0:15ကျွန်မမှာ ကြင်နာတတ်တဲ့ မိဘတွေနဲ့
-
0:16 - 0:18အစ်မတစ်ယောက်ရှိပါတယ်။
-
0:19 - 0:22ကျွန်မ ၁၀ နှစ်တောင် မပြည့်ခင်မှာ
-
0:23 - 0:25ကျွန်မရဲ့အဖေဟာ တရားမဝင်
ကုန်သွယ်မှုမှာ ပါဝင်ခဲ့လို့ -
0:25 - 0:28ချွေးတပ်စခန်းတစ်ခုကို အပို့ခံရတယ်။
-
0:29 - 0:32ကဲ "တရားမဝင် ကုန်သွယ်မှု"ဆိုတာက
-
0:34 - 0:40အဖေဟာ ကျွန်မတို့ကို ကျွေးမွေးဖို့
ခုံဖိနပ်တွေ၊ သကြား၊ ဆန်နဲ့ နောက်ပိုင်း -
0:40 - 0:41ကြေးနီတွေ ရောင်းတာပါ။
-
0:43 - 0:50၂၀၀၇ ခုနှစ်မှာ ကျွန်မနဲ့ အစ်မဟ
လွတ်မြောက်ဖို့ ဆုံးဖြတ်လိုက်တယ်။ -
0:50 - 0:53အစ်မက ၁၆ နှစ်ဖြစ်ပြီး
-
0:53 - 0:55ကျွန်မက ၁၃ နှစ်ပါ။
-
0:57 - 1:02မြောက်ကိုရီးယားရဲ့ အနေအထားအရ "လွတ်မြောက်"
ဆိုတဲ့ စကားလုံးက ဘာဆိုလိုတယ်ဆိုတာ -
1:02 - 1:05သင်တို့ နားလည်ဖို့ လိုအပ်တယ်။
-
1:06 - 1:08ကျွန်မတို့အားလုံး ငတ်နေခဲ့ပြီး
-
1:08 - 1:13ဆာလောင်မှုဆိုတာ မြောက်ကိုရီးယားမှာ
သေတာလို့ ဆိုလိုပါတယ်။ -
1:14 - 1:17ဒီတော့ ကျွန်မတို့အတွက်
ရွေးစရာ တစ်ခုပဲရှိတယ်။ -
1:18 - 1:22လွတ်မြောက်မှုဆိုတဲ့ သဘောကို
ကျွန်မ နားတောင်မလည်ခဲ့ပေမဲ့ -
1:22 - 1:25ညဖက်မှာ တရုတ်နိုင်ငံက
မီးတွေကိုတော့ မြင်ခဲ့ရတယ်၊ -
1:26 - 1:31တွေးမိတာက အလင်းရှိတဲ့နေရာ ငါသွားလိုက်ရင်
-
1:31 - 1:35ထမင်းတစ်ဇလုံတော့ တွေ့နိုင်ကောင်းပါရဲ့ပေါ့။
-
1:37 - 1:40ကျွန်မတို့မှာ စနစ်ပုံကြီးတစ်ခု (သို့)
မြေပုံတွေ ရှိခဲ့တာမျိုးမဟုတ်ဘူး။ -
1:40 - 1:44ဘာဖြစ်လာမယ်ဆိုတာကို
ကျွန်မတို့ မသိခဲ့ဘူး။ -
1:45 - 1:48သင့်တိုက်ခန်း အိမ်ရာ
မီးလောင်ခံရတယ်လို့ တွေးကြည့်ပါ။ -
1:49 - 1:51ဆိုလိုတာက သင် ဘာလုပ်မလဲ။
-
1:51 - 1:53သင် မီးလောင်ခံရဖို့ အဲဒီမှာ ဆက်နေမှာလား။
-
1:53 - 1:56ဒါမှမဟုတ် ပြတင်းပေါက်ကနေ ခုန်ချပြီး
-
1:56 - 1:57ဖြစ်လာတာကို ကြည့်မလား။
-
1:58 - 1:59ကျွန်မတို့လုပ်ခဲ့တာ ဒါပါ။
-
1:59 - 2:02မီးလောင်ခံမယ့်အစား ကျွန်မတို့
-
2:02 - 2:04အိမ်ကနေ ခုန်ထွက်ခဲ့တာပါ။
-
2:06 - 2:10မြောက်ကိုရီးယားက
မတွေးတတ်အောင်ပါပဲ ။ -
2:11 - 2:13အဲဒီမှာ နေထိုင်ရာတာ ဘယ်လိုမျိုးလဲလို့
-
2:13 - 2:17လူတွေမေးတဲ့အခါ ကျွန်မအတွက်
အတော် ခက်ခဲပါတယ်။ -
2:19 - 2:21ပွင့်ပွင့်လင်းလင်း ဆိုရရင်
-
2:21 - 2:22ကျွန်မပြောမယ်
-
2:22 - 2:24သင်တို့ စိတ်ကူးကြည့်လို့တောင် မရဘူး။
-
2:27 - 2:32ဘယ်ဘာသာစကားက စကားလုံးတွေနဲ့မှ
ဖော်မပြနိုင်တာက -
2:32 - 2:34ဒါက လုံးဝခြားနားတဲ့ ဂြိုဟ်တစ်ခုဖြစ်လို့ပါ၊
-
2:35 - 2:40အခု အင်္ဂါဂြိုဟ်ပေါ်က သင့်ဘဝကို
စိတ်ကူးကြည့်လို့ မရနိုင်သလိုပေါ့။ -
2:41 - 2:47ဥပမာ "အချစ်"ဆိုတဲ့ စကားလုံးအတွက်
အဓိပ္ပါယ်တစ်ခုပဲ ရှိတယ်။ -
2:47 - 2:49ခေါင်းဆောင်ကြီးအတွက် အချစ်၊
-
2:52 - 2:56မြောက်ကိုရီးယားမှာ စိတ်ကူးယဉ်
အချစ်ရဲ့ သဘောမရှိဘူး။ -
2:57 - 3:00ဒီစကားလုံးတွေကို သင်မသိရင်
-
3:00 - 3:04ဆိုလိုတာ ဒီ အမြင် သဘောကို
သင် နားမလည်ဘူး၊ -
3:06 - 3:12ဒါကြောင့် ဒီအယူအဆဟာ အခွင်အလမ်း
တစ်ခုလို့တောင် သဘောမပေါက်ဘူး။ -
3:13 - 3:16နောက်ထပ် ဥပမာတစ်ခု ပေးပါရစေ။
-
3:17 - 3:19မြောက်ကိုရီးယားမှာ ကြီးပြင်းလာခြင်းက
-
3:19 - 3:25ကျွန်မတို့ရဲ့ခေါင်းဆောင်ကြီးဟာ အတွေးတွေ
ကိုတောင် သိနိုင်တဲ့ အနန္တတ နတ်ဘုရား -
3:25 - 3:28တစ်ပါးလို့ တကယ့်ကို ယုံကြည်ခဲ့တယ်။
-
3:28 - 3:32မြောက်ကိုရီးယားမှာ တွေးဖို့တောင်
ကြောက်ခဲ့တာပါ။ -
3:34 - 3:36သူဟာ ကျွန်မတို့အတွက်အငတ်ခံနေပြီး
ကျွန်မတို့အတွက် -
3:36 - 3:38မပင်မပန်း အလုပ်လုပ်နေ
တာလို့့ ဆိုကြတော့ -
3:38 - 3:41သူ့အတွက် ကျွန်မ အသည်းကွဲခဲ့ရတယ်။
-
3:42 - 3:45ကျွန်မ တောင်ကိုရီးယားကို လွတ်မြောက်လာတော့
-
3:45 - 3:49သူဟာ တကယ်တော့ အာဏာရှင်
တစ်ယောက်လို့ ကျွန်မကို ပြောကြတယ်၊ -
3:49 - 3:50သူ့မှာ ကားတွေ ရှိတယ်၊
-
3:50 - 3:52အပန်းဖြေစခန်းတွေ အများကြီးနဲ့
-
3:52 - 3:55အင်မတန်ကို ဇိမ်ကျတဲ့ ဘဝတစ်ခုရှိတယ်။
-
3:57 - 4:01ဒီနောက် သူ့ရုပ်ပုံကို ကြည့်ရင်း
သူဟာ ပုံထဲမှာ -
4:01 - 4:04အကြီးဆုံးလူဖြစ်နေတာ ပထမဆုံးအကြိမ်
-
4:04 - 4:08သဘောပေါက်တာကို အမှတ်ရမိတယ်။
-
4:08 - 4:10(ရယ်သံများ)
-
4:10 - 4:12ဒါက ကျွန်မကို ထိုးနှက်ခဲ့တယ်။
-
4:12 - 4:17အဆုံးမှာတော့ သူဟာ ငတ်မနေတာ
သဘောပေါက်ခဲ့တယ်။ -
4:18 - 4:21ဒါပေမဲ့ အရင်က ဒါကို
မမြင်နိုင်ခဲ့ဘူးလေ။ -
4:21 - 4:25သူဟာ ဝတယ်လို့ တစ်ယောက်ယောက်က
မပြောခင်အထိပေါ့။ -
4:25 - 4:26(ရယ်သံများ)
-
4:26 - 4:29တကယ်ပါ၊ သူဟာ ဝတယ်ဆိုတာ
တစ်ယောက်ယောက်က ကျွန်မတို့ သင်ပေးရတယ်။ -
4:30 - 4:34သင်ဟာ ဝေဖန် တွေးတောတာကို
တစ်ခါမှ မလေ့ကျင့်ဖူးရင် -
4:34 - 4:38သူများက သင့်ကို
မြင်ခိုင်းတာကို မြင်ရုံပဲလေ။ -
4:40 - 4:43ကျွန်မကို မေးကြသေးတဲ့
အကြီးမားဆုံး မေးခွန်းက -
4:43 - 4:47"ဘာကြေင့် မြောက်ကိုရီးယား အတွင်းမှာ
တော်လှန်ရေးမရှိတာလဲ။ -
4:47 - 4:48ကျွန်မတို့ ဆွံ့အနေလို့လား။
-
4:49 - 4:54ဒီနှစ် ရ၀ ကြာ ဖိနှိပ်မှုမှာ
ဘာလို့ တော်လှန်ရေးမရှိတာလဲ။ -
4:56 - 4:57ကျွန်မ ပြောတာက
-
4:58 - 5:00"သင်ဟာ ကျွန်တစ်ယောက်ဖြစ်မှန်း မသိရင်၊
-
5:01 - 5:05သင်ဟာ အဆက်ဖြတ်ခံရ (သို့
ဖိနှိပ်ခံရတာကို မသိရင် -
5:06 - 5:08လွတ်မြောက်ဖို့ ဘယ်လို တိုက်ခိုက်မှာလဲ။
-
5:11 - 5:14ဆိုလိုတာက သင်ဟာ အဆက်ဖြတ်ခံရတာ သိရင်
-
5:14 - 5:16သင် အဆက်ဖြတ်မခံရဘူးလို့ ဆိုလိုတာပါ။
-
5:17 - 5:22မသိခြင်းဟာ အဆက်ပြတ်ခြင်းရဲ့
အဓိပ္ပါယ် အစစ်ဖြစ်ပြီး -
5:22 - 5:24ဒါကြောင့် မြောက်ကိုရီးယားမှာ ရှိစဉ်က
-
5:24 - 5:28အဆက်ပြတ်နေမှန်း လုံးဝ မသိခဲ့တာပါ။
-
5:28 - 5:31ကျွန်မဟာ စကြာဝဠာရဲ့ ဗဟိုမှာရှိတယ်လို့
တကယ်ကို ထင်ခဲ့တာပါ။ -
5:34 - 5:39ဒီတော့ ဟောဒီ ကျွန်မရဲ့စိတ်ကူးက
ပျံ့နှံ့ထိုက်ပါတယ်၊ -
5:41 - 5:42လူအများအပြား ထင်ကြတာက
-
5:42 - 5:47လူသားတွေဟာ ဘာက မှန်တယ်၊
ဘာက မှားတယ်၊ -
5:47 - 5:50တရားမျှတမှုနဲ့ တရားမမျှတမှုကြားက
ခြားနားချက်၊ -
5:51 - 5:54သင်နဲ့ ထိုက်တန်တာနဲ့ မထိုက်တန်တာကို
မွေးရာပါသိကြတယ်လို့ပါ။ -
5:56 - 5:58"အသုံးမှ မကျတာ"လို့
ကျွန်မ ပြောလိုက်တယ် -
5:58 - 6:00(ရယ်သံများ)
-
6:00 - 6:02(လက်ခုပ်သံများ)
-
6:06 - 6:08အရာရာတိုင်း၊
-
6:09 - 6:11စာနာစိတ် အပါအဝင် အရာရာတိုင်းဟာ
-
6:12 - 6:14သင်မှ ရတာလေ။
-
6:16 - 6:22အခု လမ်းပေါ်မှာ သေအံ့ဆဲဆဲ
လူတစ်ယောက်ကို တွေ့ရင် -
6:22 - 6:25ဒီလူကို ကယ်ဖို့ ကျွန်မ ဘာမဆို လုပ်မှာပဲ။
-
6:27 - 6:29ဒါပေမဲ့ ကျွန်မ မြောက်ကိုရီးယားမှာတုန်းက
-
6:30 - 6:34လမ်းတွေပေါ်မှာ သေအံ့ဆဲဆဲနဲ့
သေနေတဲ့လူတွေကို တွေ့တယ်၊ -
6:35 - 6:37ဘာမှ မခံစားခဲ့ရဘူး။
-
6:38 - 6:39ကျွန်မဟာ စိတ်ဝေဒနာရှင်
ဖြစ်လို့ မဟုတ်ဘဲ -
6:40 - 6:44ကရုဏာရဲ့ သဘောကို တစ်ခါမျှ
မသင်ယူခဲ့ဖူးလို့ပါ။ -
6:45 - 6:50"ကရုဏာ"ဆိုတဲ့ စကားလုံးနဲ့ ဒီသဘောကို
သင်ယူပြီးနောက်မှပဲ -
6:50 - 6:54ကရုဏာစိတ်၊ မျှဝေခံစားမှုနဲ့
စာနာမှုကို နှလုံးသွားထဲမှာ ခံစားလို့ရတယ်၊ -
6:54 - 6:55အခု ဒါတွေကို ခံစားလို့ရပါပြီ။
-
6:58 - 7:05အခု ကျွန်မ အမေရိကန် ပြည်ထောင်စုမှာ
လွတ်လပ်တဲ့ လူတစ်ဦးအဖြစ် နေထိုင်နေပါတယ်။ -
7:05 - 7:06(လက်ခုပ်သံများ)
-
7:06 - 7:07ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
-
7:07 - 7:11(လက်ခုပ်သံများ)
-
7:12 - 7:14မကြာသေးခင်က
-
7:14 - 7:18လွတ်လပ်တဲ့ နိုင်ငံရဲ့ခေါင်းဆောင်
သမ္မတ Trump ဟာ -
7:18 - 7:21ကျွန်မရဲ့ အရင် နတ်ဘုရားနဲ့ တွေ့ဆုံခဲ့တယ်။
-
7:23 - 7:28လူ့အခွင့်အရေးတွေဟာ သူ့ရဲ့အစီအစဉ်
တွေထဲမှာ ပါရလောက်အောင် -
7:28 - 7:31အရေးမပါဘူးလို့ သူ ဆုံးဖြတ်ခဲ့ပြီး
-
7:31 - 7:33ဒီအကြောင်း သူမဆွေးနွေးခဲ့ဘူး။
-
7:35 - 7:38ဒါက ကျွန်မကို ထိတ်လန့်စေတယ်။
-
7:39 - 7:42ကျွန်မတို့ဟာ သူ့ဦးလေးကို ကွပ်မျက်တာအတွက်၊
-
7:42 - 7:48သူညီဝမ်းကွဲကို သတ်တာအတွက်၊ ထောင်ချီတဲ့
မြောက်ကိုရီးယားတွေကို သတ်တာအတွက် -
7:48 - 7:51ချီးကျူးခံရနိုင်တဲ့ အာဏာရှင်တစ်ဦးရှိတဲ့
-
7:51 - 7:54ကမ္ဘာတစ်ခုမှာ အခု နေထိုင်နေတယ်။
-
7:54 - 7:57ဒါကျ ချီးကျူးစရာ ဖြစ်ခဲ့တယ်။
-
7:59 - 8:01နောက် တွေးမိသေးတာက
-
8:02 - 8:09ကျွန်မတို့အားလုံးဟာ လွတ်လပ်မှုအကြောင်း
အသစ်တစ်ခုခု အခု သင်ယူဖို့ လိုလောက်တယ်ပေါ့။ -
8:13 - 8:16လွတ်လပ်မှုဟာ မခိုင်ခံ့ပါဘူး။
-
8:17 - 8:20သင်တို့ကို လန့်မသွားစေချင်ပေမဲ့
ဒါက ဟုတ်တယ်လေ။ -
8:21 - 8:25မြောက်ကိုရီးယားကို
George Orwell ရဲ့"1984." လို -
8:25 - 8:30ဖြစ်အောင်ဖန်တီးဖို့
မျိုးဆက် သုံးဆက်ပဲ ကြာခဲ့တယ်။ -
8:31 - 8:33မျိုးဆက် သုံးဆက်ပဲ ကြာခဲ့တာပါ။
-
8:36 - 8:41လောလောဆယ် ဖိနှိပ်ခံရနေသူ၊
-
8:41 - 8:45အသံတစ်သံ မရှိသူတွေရဲ့
လူ့အခွင့်အရေးတွေအတွက် မတိုက်ခိုက်ရင် -
8:45 - 8:47ဒီက လွတ်လပ်တဲ့ သူတွေလိုပေါ့၊
-
8:48 - 8:51ကျွန်မတို့ မလွတ်လပ်တဲ့အခါ
ဘယ်သူက ကျွန်မတို့အတွက် တိုက်ပေးမှာလဲ။ -
8:53 - 8:57စက်တွေးလား၊ တိရိစ္ဆာန်တွေလား၊
ကျွန်မ မသိဘူး။ -
9:00 - 9:05ရာသီဥတု ပြောင်းလဲမှု၊ တိရိစ္ဆာန်
အခွင့်အရေးနဲ့ ကျားမ တန်းတူရှိမှု -
9:05 - 9:08စတာ အားလုံးကို အရေးစိုက်ကြတာ
-
9:08 - 9:10အံ့ဖွယ်ရာလို့ ကျွန်မ ထင်တယ်။
-
9:10 - 9:13တိရိစ္ဆာန် အခွင့်အရေးတွေကို
အရေးစိုက်တယ်ဆိုတဲ့ အချက်က -
9:13 - 9:16ကျွန်မတို့ နှလုံးသားတွေဟာ
ဘယ်လောက် လှပတယ်၊ -
9:16 - 9:20သူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက် မပြောနိုင်တဲ့
သူတစ်ဦးကို အရေးစိုက်တယ်ဆိုတာပါ။ -
9:21 - 9:26လောလောဆယ် မြောက်ကိုရီးယားတွေဟာ
သူတို့ကိုယ်တိုင်အတွက် မပြောနိုင်နိုင်ဘူး။ -
9:27 - 9:31သူတို့ဟာ ၂၁ ရာစုထဲမှာ
အင်တာနက် မရှိကြဘူး။ -
9:31 - 9:33လျှပ်စစ်မီး မရှိကြဘူး၊
-
9:33 - 9:37အခု လောလောဆယ် ကမ္ဘာမြေပေါ်က
အမှောင်ဆုံးနေရာပါ။ -
9:39 - 9:42အခု ဒီအမှောင်ထဲမှာ နေထိုင်နေကြတဲ့
ကျွန်မရဲ့ ရောင်းရင်း မြောက်ကိုရီးယားတွေကို -
9:42 - 9:45တစ်ခုခု ပြောချင်တာပါ။
-
9:46 - 9:48သူတို့ ဒါကို ယုံချင်မှ ယုံမှာပါ၊
-
9:48 - 9:53ဒါပေမဲ့ ရွေးချယ်စရာ ဘဝတစ်ခုက ဖြစ်နိုင်
တယ်ဆိုတာ တို့ကို ပြောချင်တာပါ။ -
9:53 - 9:54လွတ်လပ်ကြပါစေ။
-
9:56 - 9:59ကျွန်မရဲ့ အတွေ့အကြုံကနေ
-
9:59 - 10:03တကယ့်ကို ဘာမဆို ဖြစ်နိုင်ပါတယ်။
-
10:04 - 10:06ကျွန်မကို ဝယ်ခဲ့ကြတယ်၊
-
10:06 - 10:08ကျွန်မဟာ ကျွန်တစ်ယောက်လို
ရောင်းစားခံခဲ့ရတယ်။ -
10:08 - 10:10ဒါပေမဲ့ အခု ကျွန်မ ဒီမှာပါ၊
-
10:10 - 10:14ဒါကြောင့် အံ့ဖွယ်ရာတွေကို
ကျွန်မ ယုံကြည်တယ်။ -
10:15 - 10:19သမိုင်းကနေ ကျွန်မ သင်ယူခဲ့တာတ်ခုက
-
10:19 - 10:24ဒီကမ္ဘာမှာ ဘယ်အရာမျှ ထာဝရ မရှိတာပါ။
-
10:24 - 10:29ဒါကြောင့် ကျွန်မတို့မှာ မျှော်လင့်ချက်
ရှိဖို့ အကြောင်းပြချက်တွေ ရှိနေတာပါ။ -
10:29 - 10:31ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။
-
10:31 - 10:35(လက်ခုပ်သံများ)
- Title:
- မြောက်ကိုရီးယားမှ လွတ်မြောက်ခဲ့ပြီးနောက်မှာ လွတ်လပ်မှုကို သိရှိလာရပုံ။
- Speaker:
- Yeonmi Park
- Description:
-
more » « less
"မြောက်ကိုရီးယားကတော့ မတွေးတတ်အောင်ပါပဲ ရှင်။"လို့ ဆိုလာသူကတော့ အသက် ၁၀ နှစ်မှာ နိုင်ငံထဲက ထွက်ပြေးလွတ်မြောက်လာသူ လူ့အခွင့်အရေး တက်ကြွလှုပ်ရှားသူ Yeonmi Park ပါ။ သူ့ရဲ့ ကလေးဘဝရဲ့ မချိမဆံ့ ခံစားရတဲ့ ဇာတ်လမ်းကို မျှဝေရင်း လွတ်လပ်မှုရဲ့ မခိုင်ခံ့တဲ့အကြောင်းကို အလေးအနက် ဆင်ခြင်ပြီး ကမ္ဘာကြီးရဲ့ အမှောင်ဆုံး နေရာတွေမှာတောင် ပြောင်းလဲမှုကို ရရှိအောင်ဖန်တီးနိုင်ပုံကို ပြသထားပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 10:48
|
sann tint approved Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea | |
|
Myo Aung accepted Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea | |
|
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea | |
|
|
sann tint edited Burmese subtitles for What I learned about freedom after escaping North Korea |