Return to Video

ئەرێ ژیان یا بێ ڕامانە؟ و هندەك پرسیارێت دی یێت بێ بایەخ- نینا مێدڤینسکا

  • 0:08 - 0:12
    ئەلبێرت کامو) دناڤ زورداریێ دا مەزنبوو)
  • 0:12 - 0:16
    وەلاتێ وی جەزائیر د شەروپێکدادانا بوو
    دناڤبەرا خەلکێ جەزائیر
  • 0:16 - 0:19
    و ب سەرداگرتیێن فرەنسی یێت ئەوڕوپی
  • 0:19 - 0:21
    ئەوی بابێ خۆ ژدەست دا
    ل شەرێ جیهانی یێ ئێکێ
  • 0:21 - 0:24
    و ئەو نەیێ گونجای بوو
    بۆ شەرێ جیهانی یێ دووێ
  • 0:24 - 0:29
    ئەوی شەر دژی نەخوشییا "سلێ' کر ل فرەنسا
    و ڕویبروی تێکدانێت شەری بوو
  • 0:29 - 0:33
    وەك روژنامەڤانەکێ بەرگریکەر،
    کامو ب بێ هیڤی مەزن بوو
  • 0:33 - 0:35
    ئەو نە شییا چ ڕامانا ببینیت
  • 0:35 - 0:38
    ل پشت ئەوان هەمی خوین ڕێشتن
    و دەردەسەریێت بێ دوماهیك
  • 0:39 - 0:42
    ئەوی پرسیارکر: ئەگەر جیهان یا بێ رامان بیت
  • 0:42 - 0:47
    ئەرێ دێ ژیانا مە یا تاکەکەسی
    هێشتا بهایێ خۆ هەبیت؟
  • 0:47 - 0:51
    گەلەك ژ کەسێن هەڤدەم دگەل کاموی
    ل هەمان پرسیار دگەریان
  • 0:51 - 0:56
    ل ژێر ئالایێ فەلسەفەکا نوی دا
    دگوتنێ هەبوونخوازی
  • 0:56 - 1:00
    فەلسەفا هەبوونخوازیێ باوەری هەبوو
    کو مروڤ وەکو لاپەرێن ڤالا یێن ژ دایکبووین
  • 1:00 - 1:04
    هەر ئێك یێ بەرپرسە ژ دروستکرنا ژیانا خۆ
    د ئەڤێ جیهانا بێسەروبەر دا
  • 1:04 - 1:08
    بەلێ پا کاموی هزرا قوتابخانا وان ڕەتکر
  • 1:08 - 1:11
    ئەوی دگوت کو مروڤ هەمی یێت ژدایکبووین
    ب ساخلەتەکا مروڤی یا پارڤەکری
  • 1:11 - 1:14
    کو ئەوان پێکڤە گرێددەت بەرەڤ
    هەمان ئارمانج
  • 1:14 - 1:18
    ئێك ژ وان ئارمانجا ئەوە
    ل دویڤ ڕامانا ژیانێ بگەرین
  • 1:18 - 1:21
    سەرەرای سەختییا هەمەرەکی یا جیهانێ
  • 1:21 - 1:27
    کاموی ددیت کو ڕامان د حەزێن مروڤایەتییێ دا
    و جوداهی د بێدەنگیا گەردونی دا
  • 1:27 - 1:31
    وەکی دوو پارچێت مەتەڵێت
    نە گونجای دگەل ئێك
  • 1:31 - 1:37
    و هوسا دانا کو پێکول ژ بۆ گونجاندنا
    وان دگەل ئێك، کارەکێ بێ ڕامانە
  • 1:37 - 1:42
    ئەڤ گڕژیە بوونە دلێ فەلسەفا
    کاموی یا بێ ڕامانیێ
  • 1:42 - 1:46
    كو دگوت ژیان ب سروشتێ خۆ
    یا بێ مفا یە
  • 1:46 - 1:49
    لێگەریان ل کا دێ چەوا ژین
    بێ هیچ مەبەستەك
  • 1:49 - 1:53
    بوو ئەو پرسیارا ڕێبەر د پشت
    کارێ کاموی یێ دەستپێکێ
  • 1:53 - 1:57
    کو بناڤکر ب
    “زڤروکا بێ ڕامانیێ”
  • 1:57 - 2:01
    دەستپێکا ڤێ زڤروکێ
    و ئێکەمین ڕومانا کاموی بەلاڤکری
  • 2:01 - 2:04
    بەرسڤەکا تاڕیتر پێشکێش کر
  • 2:04 - 2:09
    کەسێ بیانی” بەحسێ مورسوی دکەت”
    زەلامەکێ گەنجێ هەست ڤەکری
  • 2:09 - 2:12
    یێ کو گەلەك ڕامانا نا دەتە
    چ تشتا
  • 2:12 - 2:16
    ئەوی نەکرە گری ل تازیا دەیکا خۆ
  • 2:16 - 2:19
    ئەوی پلان دگەل جیرانێ خو دانا
    دا شەرما ئافرەتەکێ ببەن
  • 2:19 - 2:25
    هەتاکو ئەوی تاوانەکا مەزن ئەنجامدا
    بەلێ پا مورسو هەست ب پەشێمانیێ ناکەت
  • 2:25 - 2:31
    ل دەڤ وی ژیان یا بێ مفایە
    و بریارێت رەوشتی چ جهێ خو تێدا نینە
  • 2:31 - 2:37
    ئەڤی هەلویستی دوژمناهی دناڤبەرا مورسوی و
    کومەلگەها وی یا ڕێکوپێك دا پەیداکر
  • 2:37 - 2:43
    جوداهیا وی هێدی هێدی مەزندبیت
    هەتا ل دوماهیا ڕومانێ د پەقیت
  • 2:43 - 2:46
    بەروڤاژی قارەمانێ چیروکێ يێ بێ ڕێز
  • 2:46 - 2:48
    کامو هاتە پیروزباهیکرن
    ژبۆ فەلسەفا وی یا دلسوز
  • 2:49 - 2:54
    کەسێ بیانی” ئەو ب ناڤو دەنگ کر”
    و کامو ژی بەردەوام بۆ دبەرهەمئینانێ دا
  • 2:54 - 2:58
    یا کو ڕامانا ژیانێ بۆ دیارکری
    دناڤا بێ ڕامانیێ دا
  • 2:58 - 3:02
    گەلەك ژ وان زڤرینە ڤە بۆ هەمان پرسیار
  • 3:03 - 3:05
    ئەگەر ژیان ژ راستا یا بێ ڕامان بیت،
  • 3:05 - 3:10
    ئەرێ خۆ کوشتن ئێکانە بەرسڤا
    ژیرمەندانە یە؟
  • 3:10 - 3:13
    بەرسڤا کاموی یا دوپاتکری “نەخێر" بوو
  • 3:13 - 3:18
    چێدبیت چ شڕوڤەکرن بۆ ژیانا مە یا
    نە دادپەروەر نەبن
  • 3:18 - 3:20
    بەلێ پا هەلبژارتنا ژیانێ
    سەرەرای وان هەمی تشتا
  • 3:20 - 3:24
    کویرترین دەربرینە بۆ ئازادیا مە یا ڕەسەن
  • 3:24 - 3:27
    کامو ئەڤێ چەندێ د ئێك ژ
    ب ناڤودەنگترین گوتارا خو دا دبێژیت
  • 3:27 - 3:30
    یا کو بەحسێ
    ئەفسانەیا گریکی یا سیزیفس دکەت
  • 3:30 - 3:33
    سیزیفس ئەو پاشا بوو
    یێ خودا خاپاندی
  • 3:33 - 3:38
    و هاتە سزادان ب خشاندنا
    کەڤرەکی بۆ سەر گرەکێ بێ دوماهیك
  • 3:38 - 3:43
    زورداریا سزادانا وی
    یا د بێکێریا وی یا ئێکانە دا
  • 3:43 - 3:47
    بەس کامو دبێژیت کو
    مروڤایەتی هەمی د هەمان ڕەوش دایە
  • 3:47 - 3:51
    و بتنێ دەمێ ئەم رازیدبین ل سەر
    بێ ڕامانیا ژیانا مە
  • 3:51 - 3:55
    ئەم دشێین ب سەربلندی
    بەرامبەر بێ ڕامانیێ ب راوەستین
  • 3:55 - 4:01
    وەکی کامو دبێژیت، دەمێ پاشا هەلدبژێریت
    کو کارێ خو یێ بزەحمەت دەستپێبکەتە ڤە
  • 4:01 - 4:04
    دڤێت مروڤ هزرکەت سیزیفس یێ بەختەوەرە
  • 4:04 - 4:08
    هەڤدەمێت کاموی
    ب بێکێریێ ڕازینە دبوون
  • 4:08 - 4:11
    گەلەك هەبوونخوازا داخازا
    شورەشەکا توند و تیژ کر
  • 4:11 - 4:17
    ژبوو ژناڤبرنا وی سیستەمێ کو ب هزرا وان
    خەلکی بێبار دکەت ژ هێز و ئارمانجا
  • 4:17 - 4:22
    کاموی ب کارێ خو یێ دووێ بەرسڤ دا
    زڤروکا ڕاپەرینی
  • 4:22 - 4:26
    د پەرتوکا “یاخیدەر” دا دیارکر
    کو یاخیبوون کارەکێ ئاڤاکەرە
  • 4:26 - 4:28
    نەکو یێ وێرانکەرە
  • 4:28 - 4:31
    کامو هزردکەت کو گوهورینا
    داینامیکێن هێزێ
  • 4:31 - 4:35
    بتنێ دبیتە ئەگەرێ
    زڤروکەکا بێ دوماهیك یا زورداریێ
  • 4:35 - 4:39
    شوینا وێ، ڕێکا کو ڕێگریێ ل
    ئەوان خوین رێشتنێت نە پێدڤی دگریت
  • 4:39 - 4:44
    ئەوە ب ئاڤاکرنا تێگەهشتنەکا گشتی
    بو سروشتێ مە یێ مروڤی یێ پارڤەکری
  • 4:44 - 4:48
    ئەڤ زڤروکێت هزرا
    یێت ب شێوەکێ ڕێژەیی ئاشتیخواز بوون
  • 4:48 - 4:53
    کو دەنگێ وی ڤەدای دگەل گەلەك ژ
    هەڤالێت وی یێت نڤیسەر و فەیلەسوف
  • 4:53 - 4:54
    سەرەرای ئەوێ پێك نەهاتنێ
  • 4:54 - 4:59
    کاموی دەست ب درێژترین
    ڕومانا خو یا تایبەت کر
  • 4:59 - 5:04
    کارەك دەربارەی ژیانا وی
    “یا کەسی بناڤێ “زەڵامێ یەکەم
  • 5:04 - 5:08
    مەرەما ڕومانێ ببیتە ئێکەمین
    :پارچە ل ڕێکەکا ب هیڤیبوونێ یا نوی
  • 5:08 - 5:10
    د زڤروکا ڤیانێ دا
  • 5:10 - 5:15
    بەلێ ل ساڵا ١٩٦٠ کاموی ژ نیشکەکێ ڤە
    گیانێ خۆ ژدەستدا د ڕویدانەکا ترومبێلێ دا
  • 5:15 - 5:19
    بتنێ دهێتە نیاسین وەك
    بێ ڕامان و بێ بایەخ
  • 5:19 - 5:22
    د دەمەکی دا کو جیهانێ چ جارا
    زڤروکا وی یا ڤیانێ نەدیت
  • 5:22 - 5:28
    زڤروکا وی یا یاخیبوون و بێ ڕامانیێ
    هەتا نوکە دناڤ خەلکی دا دەنگڤەدەت
  • 5:28 - 5:32
    بیروکا وی یا بێ ڕامانیێ
    ،بۆ بەشەك ژ ئەدەبێ جیهانی
  • 5:32 - 5:37
    ،فەلسەفا چەرخێ ٢٠ێ
    .و هەروەسا کەلتورەکێ بەرنیاس
  • 5:37 - 5:43
    ئەڤرو، کامو دبیتە ڕێبەرەکێ باوەرپێکری
    بۆ دەمێت گومانلێکری
  • 5:43 - 5:49
    هزرێت وی ب توندی کاریگەریێ ل
    جیهانەکا بێ هەست دکەن ب ئیلهاما
  • 5:49 - 5:50
    ل شوینا شکەستنان
Title:
ئەرێ ژیان یا بێ ڕامانە؟ و هندەك پرسیارێت دی یێت بێ بایەخ- نینا مێدڤینسکا
Speaker:
نینا مێدڤینسکا
Description:

ئەلبێرت کامو) دناڤ زورداریێ دا مەزنبوو. وەلاتێ وی جەزائیر د شەروپێکدادانا بوو. ئەوی بابێ خۆ ژدەست دا ل شەرێ جیهانی یێ ئێکێ. کامو ب بێ هیڤی مەزنبوو. چ ڕامان ل پشت ئەوان هەمی خوین ڕێشتن و دەردەسەریا هەیە؟ . و ئەگەر جیهان یا بێ رامان بیت، ئەرێ دێ ژیانا مە یا تاکەکەسی هێشتا بهایێ خۆ هەبیت؟
.نینا مێدڤینسکا لێگەریانەکێ د فەلسەفا کاموی یا بێ ڕامانیێ دا دکەت
more » « less
Video Language:
English
Team:
TED
Project:
TED-Ed
Duration:
05:54

Kurdish subtitles

Revisions