Return to Video

De kleurrijke kruipende wereld van microben op Antarctica

  • 0:01 - 0:03
    Kun je raden wat dit is?
  • 0:04 - 0:08
    Wat als ik je vertelde dat er een plek is
    waar wezens gemaakt zijn van glas?
  • 0:08 - 0:11
    Of dat er levensvormen zijn
    die voor ons onzichtbaar zijn,
  • 0:11 - 0:14
    maar die astronauten vaak zien?
  • 0:14 - 0:19
    Deze onzichtbare glazen schepsels
    zijn geen aliens op een verre exoplaneet.
  • 0:19 - 0:20
    Het zijn diatomeeën:
  • 0:20 - 0:24
    fotosynthetische, eencellige algen
    die zuurstof produceren
  • 0:24 - 0:27
    en helpen om regen te maken
    op planetaire schaal,
  • 0:27 - 0:31
    met complex gevormde,
    geometrische exoskeletten van...
  • 0:31 - 0:32
    ...ja, glas.
  • 0:33 - 0:37
    Je kunt ze vanuit de ruimte zien
    in kleuren op het oppervlak van de oceaan.
  • 0:37 - 0:38
    En als ze doodgaan,
  • 0:38 - 0:40
    zinken hun glazen huizen
    diep in de oceanen
  • 0:40 - 0:42
    en nemen ze koolstof uit de lucht
  • 0:42 - 0:43
    mee naar hun graf,
  • 0:43 - 0:47
    wat zorgt voor een behoorlijke hoeveelheid
    koolstofvastlegging in de oceanen.
  • 0:48 - 0:50
    We wonen op een exotische planeet.
  • 0:50 - 0:53
    Er is op aarde zo veel vreemd leven
    om te bestuderen,
  • 0:53 - 0:56
    en zo veel ervan woont
    aan de randen van onze wereld,
  • 0:56 - 0:59
    van ons zicht en van ons begrip.
  • 0:59 - 1:01
    Een van die randen is Antarctica.
  • 1:02 - 1:04
    Als we aan Antarctica denken,
    denken we meestal
  • 1:04 - 1:07
    aan een plek die onvruchtbaar
    en levenloos is...
  • 1:07 - 1:09
    ...behalve een paar pinguïns.
  • 1:09 - 1:12
    Maar Antarctica zou bekend moeten staan
    als een polaire oase van leven
  • 1:12 - 1:15
    met ontelbare wezens
    die ontzettend fascinerend zijn.
  • 1:16 - 1:19
    Dus waarom hebben we ze niet gezien
    in de recentste natuurdocumentaire?
  • 1:19 - 1:22
    Ze schuilen onder de sneeuw en het ijs,
  • 1:22 - 1:24
    praktisch onzichtbaar voor ons.
  • 1:24 - 1:26
    Het zijn microben:
  • 1:26 - 1:29
    minuscule plantjes en diertjes
    die binnen in gletsjers wonen,
  • 1:29 - 1:31
    onder het zee-ijs
  • 1:31 - 1:33
    en die zwemmen in meren
    onder het gletsjerijs.
  • 1:33 - 1:36
    Ze zijn niet minder charismatisch
    dan de megafauna
  • 1:36 - 1:38
    die je meestal
    in een natuurdocumentaire ziet.
  • 1:39 - 1:43
    Maar hoe motiveer je mensen
    om te ontdekken wat ze niet kunnen zien?
  • 1:43 - 1:47
    Ik heb pas nog een expeditie
    van vijf weken naar Antarctica geleid
  • 1:47 - 1:51
    om een fauna-documentairemaker
    te worden op de schaal van microben.
  • 1:51 - 1:53
    Met 84 kilo aan appparatuur
  • 1:53 - 1:55
    ging ik aan boord
    van een militair vliegtuig
  • 1:55 - 1:57
    en bracht ik microscopen met me mee
  • 1:57 - 2:00
    om deze microscopische extremofielen
    te filmen en onderzoeken,
  • 2:00 - 2:03
    zodat we bekender kunnen worden
    met een weinig begrepen ecosysteem
  • 2:03 - 2:05
    waar we hier op aarde mee leven.
  • 2:06 - 2:09
    Om deze onzichtbare wezens
    in actie te filmen,
  • 2:09 - 2:11
    moest ik zien waar ze thuis zijn.
  • 2:11 - 2:13
    Ik moest me onder het ijs wagen.
  • 2:14 - 2:18
    Ieder jaar verdubbelt het zee-ijs
    bijna de grootte van Antarctica.
  • 2:18 - 2:21
    Om iets te zien onder
    het bijna drie meter dikke ijs,
  • 2:21 - 2:23
    liet ik me zakken
    in een lange, metalen buis
  • 2:23 - 2:25
    die in het zee-ijs was gestoken
  • 2:25 - 2:28
    om een verborgen ecosysteem
    vol leven te zien,
  • 2:28 - 2:33
    hangend tussen de zeebodem
    en het verlichte ijsplafond.
  • 2:34 - 2:36
    Zo zag dat er van de buitenkant uit.
  • 2:36 - 2:38
    Het was ontzettend magisch.
  • 2:40 - 2:43
    Sommige beestjes die ik vond,
    waren geweldige dingen als mosselkreeftjes
  • 2:43 - 2:46
    en er waren nog veel meer mooie,
    geometrische diatomeeën.
  • 2:46 - 2:49
    Toen ging ik nog verder
    om te verblijven in de Droge Valleien
  • 2:49 - 2:51
    voor een aantal weken.
  • 2:51 - 2:54
    98 procent van Antarctica
    is bedekt met ijs
  • 2:54 - 2:57
    en de Droge Valleien
    zijn het grootste gebied
  • 2:57 - 3:02
    waar je kunt zien hoe het continent
    er onder al dat ijs uitziet.
  • 3:02 - 3:04
    Ik monsterde bacteriën
    bij de Bloedwaterval,
  • 3:04 - 3:08
    een natuurlijk fenomeen: een meer onder
    een gletsjer waar ijzeroxide uit gutst,
  • 3:08 - 3:12
    waarvan men tot tien jaar geleden
    dacht dat er niets leefde.
  • 3:12 - 3:15
    En ik beklom een gletsjer
    om erin te boren,
  • 3:15 - 3:19
    waarbij ontelbare, stoere beestjes
    tevoorschijn kwamen die hun ding deden
  • 3:19 - 3:21
    wonend in lagen ijs.
  • 3:22 - 3:23
    Cryoconietkuiltjes ontstaan
  • 3:23 - 3:26
    wanneer kleine stukjes donkere aarde
  • 3:26 - 3:28
    op de gletsjer waaien,
  • 3:28 - 3:31
    beginnen te smelten in gaten
    die dan weer dichtvriezen,
  • 3:31 - 3:34
    waarbij honderden stukjes aarde
    in de gletsjer bewaard blijven,
  • 3:34 - 3:36
    als kleine eilanduniversa,
  • 3:36 - 3:39
    elk met zijn eigen unieke ecosysteem.
  • 3:39 - 3:41
    Sommige beestjes die ik vond
    zul je herkennen,
  • 3:41 - 3:43
    zoals deze schattige tardigrada --
  • 3:43 - 3:44
    ik hou van ze,
  • 3:44 - 3:47
    ze lijken op kleine
    gummibeertjes met klauwtjes.
  • 3:47 - 3:49
    Ze worden ook beerdiertjes genoemd
  • 3:49 - 3:51
    en staan bekend om hun superkrachten
  • 3:51 - 3:54
    waardoor ze kunnen overleven
    onder extreme omstandigheden,
  • 3:54 - 3:56
    inclusief het vacuüm in de ruimte.
  • 3:56 - 3:59
    Maar je hoeft niet naar de ruimte of
    naar Antarctica te gaan om ze te vinden.
  • 3:59 - 4:02
    Ze leven in mos op heel de planeet,
  • 4:02 - 4:04
    van scheuren in de stoep tot parken.
  • 4:04 - 4:08
    Je loopt elke dag waarschijnlijk langs
    veel van deze onzichtbare dieren.
  • 4:08 - 4:11
    Andere kunnen je bekend voorkomen
    maar nog vreemder zijn,
  • 4:11 - 4:13
    zoals rondwormen.
  • 4:13 - 4:14
    Geen slangen of aardwormen,
  • 4:14 - 4:17
    maar heel andere wezens.
  • 4:17 - 4:20
    Ze kunnen niet regenereren
    als een aardworm of kruipen als een slang,
  • 4:20 - 4:23
    maar ze hebben kleine,
    dolkachtige naalden in hun mond
  • 4:23 - 4:27
    dat sommige gebruiken om op hun prooi
    te jagen en de ingewanden op te zuigen.
  • 4:28 - 4:30
    Voor ieder mens op deze planeet
  • 4:30 - 4:33
    zijn er 57 miljard rondwormen.
  • 4:34 - 4:36
    En sommige beestjes
    herken je misschien niet,
  • 4:36 - 4:38
    maar die hebben net zo'n
    fascinerend leven,
  • 4:38 - 4:43
    zoals raderdieren met geweldige kronen
    die veranderen in stofzuigermonden,
  • 4:43 - 4:47
    trilhaardiertjes met een verteringsstelsel
    dat zo doorzichtig is dat je te veel ziet,
  • 4:47 - 4:52
    en blauwalgen die eruit zien als confetti
    die geëxplodeerd is in een petrischaal.
  • 4:53 - 4:55
    In de populaire media zien we vaak
  • 4:55 - 4:59
    elektronmicroscopiebeelden
    van micro-organismen
  • 4:59 - 5:01
    waarop ze enge monsters lijken.
  • 5:01 - 5:05
    Als we ze niet zien bewegen,
    blijft hun leven ongrijpbaar voor ons,
  • 5:05 - 5:08
    ook al leven ze bijna overal
    waar we komen.
  • 5:08 - 5:10
    Hoe ziet hun dagelijks leven eruit?
  • 5:10 - 5:12
    Hoe gaan ze om met hun omgeving?
  • 5:12 - 5:16
    Als je alleen maar een foto had gezien
    van een pinguïn in de dierentuin,
  • 5:16 - 5:20
    maar je had er nooit een zien waggelen
    en glijden over het ijs,
  • 5:20 - 5:22
    dan zou je pinguïns
    niet volledig begrijpen.
  • 5:22 - 5:24
    Door minuscule schepsels te zien bewegen,
  • 5:24 - 5:28
    krijgen we meer inzicht in hun leven
    dat anders onzichtbaar is.
  • 5:28 - 5:32
    Zonder het onzichtbare leven op
    Antarctica en in onze tuin vast te leggen,
  • 5:32 - 5:36
    begrijpen we niet met hoe veel wezens
    we onze wereld delen.
  • 5:36 - 5:38
    En dat betekent dat we
    nog geen volledig beeld hebben
  • 5:38 - 5:42
    van onze vreemde en grillige thuisplaneet.
  • 5:42 - 5:43
    Dankjewel.
Title:
De kleurrijke kruipende wereld van microben op Antarctica
Speaker:
Ariel Waldman
Description:

In deze reis door de microscopische wereld introduceert ontdekker en kunstenaar Ariel Waldman de charismatische schepsels die schuilen onder de enorme ijskap van Antarctica, de grootste ter wereld. Aan de hand van onder meer 'knuffelige' beerdiertjes en geometrische algen van glas, laat Waldman zien hoe deze schijnbaar onvruchtbare landmassa eigenlijk een polaire oase van leven is -- als we maar weten waar we moeten zoeken.
more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
05:56

Dutch subtitles

Revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.