Իրագործելով անհնարինը, կուլ տալով մեր վախը - Դեն Մեյեր - TEDxMaastricht
-
0:08 - 0:10Շնորհակալություն։
-
0:16 - 0:21Մի թագավոր կար Հնդկաստանում, մի մահարաջա,
որի ծննդյան օրը հրաման դուրս եկավ, -
0:21 - 0:24որ բոլոր առաջնորդները պետք է
թագավորին արժանի նվեր բերեն: -
0:24 - 0:28Ոմանք բերեցին նուրբ մետաքս,
ոմանք`գեղեցիկ թրեր, -
0:28 - 0:29մյուսները` ոսկի:
-
0:29 - 0:33Հերթը հասավ փոքրամարմին,
կնճռոտ մի ծերունու, -
0:33 - 0:37ով եկել հասել էր իր գյուղից,
ծովի ափով մի քանի օրվա ճանապարհ անցել: -
0:37 - 0:39Երբ մոտեցավ թագավորին,
արքայորդին հարցրեց. -
0:39 - 0:41«Ի՞նչ նվեր ես բերել թագավորին»:
-
0:41 - 0:45Ծերուկը դանդաղ բացեց իր ձեռքը,
որի մեջ մի գեղեցիկ խեցի կար՝ -
0:45 - 0:50մանուշակագույն, դեղին, կարմիր ու
կապույտ գալարաձև նախշերով: -
0:50 - 0:51Եվ արքայի որդին ասաց.
-
0:51 - 0:54«Այդ ի՞նչ նվեր է,
դա թագավորին հարիր նվեր չէ»: -
0:55 - 0:57Ծերուկը գլուխը դանդաղ բարձրացրեց ու ասաց.
-
0:58 - 1:01«Անցավ կտրած ճանապարհս
լավ նվեր չէ, ինչ է՞»: -
1:01 - 1:03(Ծիծաղ)
-
1:03 - 1:06Մի քանի րոպեից ես Ձեզ
մի նվեր կտամ. -
1:06 - 1:08կարծում եմ, այդ նվերն
արժի է տարածել: -
1:08 - 1:10Բայց մինչ այդ, կխնդրեմ
-
1:10 - 1:12ինձ հետ
անցնեք այս ճանապարհը: -
1:12 - 1:13Ինչպես Ձեզնից շատերը
-
1:13 - 1:16ես էլ սկսել եմ կյանքս,
որպես մի փոքրիկ երեխա: -
1:16 - 1:18Ձեզանից քանի՞սն են իրենց կյանքը
սկսել որպես փոքրիկ երեխա: -
1:18 - 1:19Ծնվել ե՞ք երիտասարդ:
-
1:19 - 1:21Մոտավորապես ձեր կեսը՞, լավ...
-
1:21 - 1:22(Ծիծաղ)
-
1:22 - 1:25Իսկ մնացածը՞, դուք հասուն մարդ ե՞ք ծնվել:
-
1:25 - 1:28Ես ուզում եմ տեսնել Ձեր մորը:
-
1:28 - 1:29Խոսե՛ք անհնարինի մասին:
-
1:31 - 1:35Երեխա ժամանակ ես միշտ սիրում էի
անել այն, ինչ անհնարին է: -
1:36 - 1:39Ես երկար տարիներ սպասել եմ
այս օրվան, որովհետև այսօր -
1:39 - 1:41ես փորձելու եմ իրագործել անհնարինը,
-
1:41 - 1:44հենց Ձեր աչքի առջև,
-
1:44 - 1:45հենց այստեղ
TEDxMaastricht-ում: -
1:46 - 1:48Ես ուզում եմ սկսել,
-
1:49 - 1:51բացահայտելով վերջաբանը:
-
1:51 - 1:53Եվ ապացուցելու եմ,
-
1:53 - 1:55որ անհնարինն
ամենևին էլ անհնար չէ: -
1:55 - 1:58Եվ կավարտեմ Ձեզ տալով այն նվերը,
որը արժանի է տարածման: -
1:58 - 2:01Ցույց կտամ, որ դուք կարող եք անել
այդ անհնարինը հենց Ձեր կյանքում: -
2:03 - 2:05Անհնարինի մասին կատարված
իմ հարցման ժամանակ ես պարզեցի, -
2:05 - 2:08որ կա երկու բան, որ բնորոշ է բոլոր
մարդկանց այս աշխարհում. -
2:08 - 2:10բոլորն ունեն վախեր
-
2:10 - 2:12և բոլորն ունեն երազանքներ:
-
2:13 - 2:18Եվ հենց այդ նույն հարցման
ընթացքում ես հասկացա, -
2:18 - 2:20որ իմ կյանքում ես արել եմ երեք բան,
-
2:20 - 2:23որ ինձ ստիպել են իրագործել անհնարինը:
-
2:24 - 2:27Դոջբոլը, կամ ինչպես ասում են
բադերի որսորդները, -
2:27 - 2:28Սուպերմենը
-
2:28 - 2:29և մոծակը:
-
2:29 - 2:31Սրանք ինձ համար
առանցքային բառեր են: -
2:31 - 2:34Հիմա դուք գիտեք, թե ես ինչու
եմ սիրում ի կատար ածել անհնարինը: -
2:34 - 2:36Ես կկիսվեմ Ձեզ հետ իմ անցած
երկար ճանապարհով՝ -
2:36 - 2:39վախերից մինչև
երազանքներ, -
2:39 - 2:41բառերից մինչև սրեր,
-
2:41 - 2:43բադերի որսորդներից
-
2:43 - 2:44մինչև Սուպերմեն,
-
2:44 - 2:45այնուհետև` մոծակ:
-
2:46 - 2:48Եվ ուզում եմ ցույց
տալ, թե դուք ինքներդ -
2:48 - 2:50ինչպես կարող եք անել անհնարինը
հենց Ձեր կյանքում: -
2:52 - 2:552007թ. հոկտեմբերի 4-ին
-
2:56 - 2:58Սիրտս արագ զարկում էր,
իսկ ծնկներս դողում էին, -
2:58 - 2:59երբ բեմ բարձրացա`
-
2:59 - 3:01Հարվարդ համալսարանի
-
3:01 - 3:03Սանդերս թատրոնի բեմ`
-
3:03 - 3:06ստանալու 2007 թվ. Նոբելյան
մրցանակը բժշկության ոլորտում -
3:06 - 3:09իմ համահեղինակած բժշկական
ուսումնասիրության համար, -
3:09 - 3:10որը կոչվում էր «Սուր կուլ տալը
-
3:10 - 3:12և դրա կողմնակի ազդեցությունը»:
-
3:12 - 3:13(Ծիծաղ)
-
3:14 - 3:18Այն տպագրվել էր բժշկական մի ամսագրում,
որին ես երբևէ չէի հանդիպել` -
3:18 - 3:20«Բրիտանական բժշկական ամսագրում»:
-
3:21 - 3:25Ըստ իս, դա անհնարին մի երազ էր,
-
3:25 - 3:28ինձ նման մեկի համար անսպասելի անակնկալ,
-
3:28 - 3:31պատիվ, որը ես երբեք չեմ մոռանա:
-
3:31 - 3:35Բայց սա իմ կյանքի ամենահիշարժան պահը չէր:
-
3:36 - 3:381967թվ հոկտեմբերի 4-ին
-
3:38 - 3:40այս վախկոտ, վտիտ, թուլակազմ երեխան
-
3:41 - 3:43ծայրաստիճան սարսափած էր:
-
3:43 - 3:46Բեմ բարձրանալիս
-
3:46 - 3:47նրա սիրտը արագ զարկում էր,
-
3:48 - 3:49ծնկները թուլացել էին:
-
3:50 - 3:52Բերանը բացեց,
-
3:56 - 3:58բայց խոսքերը դուրս չեկան:
-
3:58 - 4:00Նա դողում էր` արցունքները աչքերին:
-
4:01 - 4:02Նա մատնվել էր խուճապի,
-
4:02 - 4:04վախից քարացել:
-
4:04 - 4:06Այս վախկոտ, ինքնամփոփ,
վտիտ, թուլակազմ երեխան -
4:06 - 4:08ծայրաստիճան սարսափած էր:
-
4:09 - 4:10Նա մթությունից էր վախենում,
-
4:11 - 4:12բարձրությունից,
-
4:12 - 4:13սարդերից, օձերից:
-
4:13 - 4:15Իսկ դուք սարդերից ու օձերից վախենու՞մ եք:
-
4:15 - 4:17Ահա, կան մի քանի հոգի:
-
4:17 - 4:19Նա ջրից, շնաձկներից էր սարսափում:
-
4:19 - 4:22Բժիշկներից, բուժքույրերից, ատամնաբույժերից
-
4:22 - 4:25ու ասեղներից, շաղափներից ու սուր
առարկաներից ընդհանրապես: -
4:25 - 4:27Բայց ամենից շատ
-
4:27 - 4:29մարդկանցից էր վախենում:
-
4:29 - 4:32Այս վախկոտ, ինքնամփոփ, վտիտ,
թուլակազմ երեխան -
4:32 - 4:33ես էի:
-
4:33 - 4:36Ես վախենում էի ձախողումից, մերժումից,
-
4:37 - 4:40ցածր ինքնագնահատականից,
թերարժեքության զգացումից, -
4:40 - 4:43և անգամ մի բանից, որից դեռևս ոչ ոք
չէր սահմանել`սոցիոֆոբիայից: -
4:45 - 4:49Իմ վախերի պատճառով, ինձ
ծաղրուծանակի էին ենթարկում: -
4:49 - 4:52Ինձ վրա ծիծաղում էին, անուններ կպցնում,
-
4:52 - 4:54չէին թողնում ես էլ
իրենց հետ խաղամ: -
4:55 - 4:58Միայն մի դեպքում էին ինձ խաղացնում ,
երբ որոշում էին -
4:58 - 4:59բադերի որսորդներ խաղալ:
-
5:00 - 5:01Իսկ ես գնդակից չէի էլ էի վախենում:
-
5:02 - 5:04Չարաճճի երեխաները անունս էին տալիս,
-
5:04 - 5:07ես գլուխս բարձրացնում էի ու
տեսնում ինչպես այդ կարմիր գնդակները -
5:07 - 5:09գերձայնային արագությամբ
բախվում էին երեսիս. -
5:09 - 5:10բա՛մ, բա՛մ, բա՛մ;
-
5:11 - 5:13Շատ եմ հիշում՝ ինչպես դպրոցից
տուն վերադառնալիս, -
5:13 - 5:18երեսս կարմիր ու այտուցված էր,
-
5:18 - 5:21աչքերումս արցունքներ էին գոյանում,
-
5:21 - 5:24իսկ նրանց խոսքերը դեռ հնչում
էին ականջներումս: -
5:24 - 5:25Ով որ ասել է,
-
5:25 - 5:29«Խոսքերը ինձ չեն կարող հետ պահել»,
-
5:29 - 5:30ստել է:
-
5:30 - 5:32Սրի կտրածը կլավանա, լեզվինը՝ ոչ:
-
5:32 - 5:34Խոսքերը թրից էլ սուր են:
-
5:34 - 5:36Լեզվի կտրածը շատ խորն է,
-
5:36 - 5:38բայց անտեսանելի:
-
5:38 - 5:41Այսպիսով, ես շատ վախեր ունեի:
-
5:41 - 5:42Դեռևս ունեմ:
-
5:43 - 5:45Բայց ես նաև շատ երազանքներ ունեի:
-
5:45 - 5:48Տուն վերադառնալուն պես՝
ապաստանում էի Սուպերմենի մոտ, -
5:48 - 5:50կարդում էի նրա մասին կոմիքսները,
-
5:50 - 5:53երազում էի նրա պես հերոս դառնալ:
-
5:53 - 5:56Ուզում էի պայքարել հանուն
ճշմարտության ու արդարության, -
5:56 - 5:59հաղթել չարագործներին, հաղթահարել
իմ իսկ թուլությունները, -
5:59 - 6:03աշխարհով մեկ թռչել՝ հերոսական
սխրանքներ կատարել ու կյանքեր փրկել: -
6:03 - 6:06Ես նաև իրական բաներով էի հետաքրքրված:
-
6:06 - 6:09Ես կարդում էի Գինեսի Աշխարհի ռեկորդների
գիրքը և Ռիփլիի Believe It or Not-ը: -
6:09 - 6:13Ձեզանից ինչ-որ մեկը երբևէ կարդացե՞լ է
Գինեսի ռեկորդների կամ Ռիփլիի գիրքը: -
6:13 - 6:14Սիրում եմ այս գրքերը:
-
6:14 - 6:16Ես տեսնում էի՝ ինչպես իրական մարդիկ
-
6:16 - 6:18իրական սխրանքներ էին կատարում:
-
6:18 - 6:19Որոշեցի այսպիսի բաներ անել:
-
6:19 - 6:20Եթե երեխաները չթողնեին
-
6:20 - 6:22իրենց հետ սպորտային խաղեր խաղալ,
-
6:22 - 6:23ապա ես իսկապես կկախարդեմ բոլորին,
-
6:23 - 6:25իսկական սխրանքներ կգործեմ:
-
6:25 - 6:28Ես մի նշանավոր այնպիսի բան կանեմ,
որ այս երեխաները չեն կարող: -
6:28 - 6:30Ուզում են գտնել իմ կոչումն ու
տեղը այս կյանքում: -
6:30 - 6:32Ուզում եմ վստահ լինել, որ
կյանքս իմաստալից է: -
6:32 - 6:34Ուզում եմ մի ականավոր բան անեմ՝
աշխարհը փոխեմ: -
6:34 - 6:37Ուզում եմ ապացուցել, որ անհնարինը
հնարավոր է: -
6:38 - 6:40Տասը տարի անց,
-
6:40 - 6:4321-րդ տարեդարձիցս մի շաբաթ առաջ.
-
6:43 - 6:47մի օրում երկու բան տեղի ունեցավ,
որը կյանքս տակնուվրա արեց: -
6:47 - 6:49Ապրում էի Հնդկաստանի Թամիլ Նադուում,
-
6:50 - 6:51այնտեղ կամավոր էի,
-
6:51 - 6:53երբ իմ ուսուցիչը, իմ ընկերը հարցրեց.
-
6:53 - 6:55«Երատակներ ունե՞ս, Դենիել»:
-
6:55 - 6:57Ես ասացի. «Երատակը ո՞րն է»:
-
6:57 - 7:00Պատասխանեց. «Երատակները կյանքիդ
հիմնական նպատակներն են: -
7:00 - 7:04Սրանք երազանքների ու նպատակների
խառնուրդ են, օրինակ, -
7:04 - 7:06եթե կարողանայիր անել,
ինչ ուզում ես, -
7:06 - 7:07գնալ, ուր ուզում ես,
-
7:07 - 7:08լինել, որտեղ ուղում ես,
-
7:08 - 7:10ու՞ր կգնայիր, ի՞նչ կանեիր:
-
7:10 - 7:11Ո՞վ կլինեիր»:
-
7:11 - 7:14Ասացի. «Չեմ կարող, սարսափեցի անգամ,
վախերիս հաշիվ չկա:» -
7:14 - 7:18Այդ օրը վերցրի բրնձե
գորգը ու բարձրացա բունգալոյի կտուր, -
7:18 - 7:19պառկեցի աստղերի տակ,
-
7:19 - 7:22նայեցի՝ ինչպես չղջիկները
մոծակների են որսում: -
7:22 - 7:26Միայն կարող էի մտածել երատակների,
երազանքների, նպատակների մասին, -
7:26 - 7:28չար երեխաների, բադերի որսորդների մասին:
-
7:29 - 7:31Մի քանի ժամ հետո արթնացա:
-
7:31 - 7:34Սիրտս արագ էր զարկում, ծնկներս դողում էին:
-
7:34 - 7:36Այս անգամ սա վախից չէր:
-
7:36 - 7:38Ամբողջ մարմինս դողէրոցքի մեջ էր:
-
7:38 - 7:40Հաջորդ հինգ օրերը
-
7:40 - 7:44ես համարյա անգիտակից էի պառկած,
կյանքի ու մահու կռիվ էի տալիս: -
7:44 - 7:48105 աստիճան ջերմություն ունեի,
մալարիայի տենդը բռնել էր գլուխս: -
7:48 - 7:52Երբ գիտակից էի, չէի դադարում
մտածել երատակների մասին: -
7:52 - 7:54Խորհում էի. «Ի՞նչ եմ անում կյանքիս հետ»:
-
7:54 - 7:56Վերջապես, 21-րդ տարեդարձիս նախորդ օրը
-
7:56 - 7:58միտքս փայլատակեց,
-
7:58 - 8:00ու մի եզրահանգության եկա:
-
8:00 - 8:02Հասկացա, որ այն փոքր մոծակը՝
-
8:03 - 8:05Anopheles Stephensi-ն,
-
8:05 - 8:07այս փոքր մոծակը,
-
8:07 - 8:08որը 5 միկրոգրամ էլ չկա,
-
8:08 - 8:10աղի հատիկից փոքր,
-
8:10 - 8:13այդ մոծակը կարող է 170 ֆունտանոց՝
80 կիլոգրամանոց մարդու հախից գալ. -
8:13 - 8:15Ես հասկացա, թե որն է իմ թուլությունը:
-
8:15 - 8:17Հետո գլխի ընկա, որ դա մոծակը չէր,
-
8:17 - 8:19այլ մոծակի մեջ գտնվող փոքր մակաբույծը՝
-
8:19 - 8:23Plasmodium Falciparum-ը, որ ամեն
տարի միլիոնավոր մարդ է սպանում: -
8:24 - 8:26Իսկ քիչ անց հասկացա, որ դա
ավելի փոքր բան է, -
8:26 - 8:29որը ինձ համար գրեթե ահռելի էր թվում:
-
8:29 - 8:30Հասկացա,
-
8:30 - 8:31որ վախն է իմ թուլությունը,
-
8:31 - 8:32իմ մակաբույծը,
-
8:32 - 8:35որը մխրճվել է մեջս և կործանում է կյանքս:
-
8:35 - 8:38Գիտե՞ք, վտանգի և վախի մեջ
տարբերություն կա: -
8:38 - 8:40Վտանգը իրական է:
-
8:40 - 8:42Վախը` ընտրության արդյունք:
-
8:42 - 8:44Ես հասկացա, որ ես ունեմ
ընտրության իրավունք. -
8:44 - 8:48կամ ապրել վախի մեջ և այդ գիշեր
պարտություն կրել, -
8:49 - 8:52կամ սպանել իմ մեջ վախը, որ
-
8:52 - 8:56հասնեմ երազանքների, ռիսկ ունենամ ապրել:
-
8:57 - 9:00Կյանքի ու մահու այս կռիվը
և մահվանը առերեսելը -
9:00 - 9:04ստիպում է հասկանալ կյանքի արժեքը:
-
9:04 - 9:07Ես հասկացա, որ բոլորն էլ մահանում են,
-
9:08 - 9:10մահն է կյանք պարգևում:
-
9:10 - 9:12Երբ սովորում ես մեռնել,
-
9:12 - 9:13սովորում ես ապրել:
-
9:13 - 9:15Ես որոշեցի այդ գիշեր
-
9:15 - 9:16փոխել կյանքիս
պատմությունը: -
9:17 - 9:18Ես չէի ուզում մեռնել:
-
9:18 - 9:20Կարճ աղոթք ասացի.
-
9:20 - 9:22«Աստված, եթե թույլ տաս դառնամ 21 տարեկան,
-
9:22 - 9:25թույլ չեմ տա վախին կառավարել կյանքս:
-
9:25 - 9:27Կճեղքեմ իմ մեջ վախը,
-
9:27 - 9:30կհասնեմ երազանքներիս,
-
9:30 - 9:31ուզում եմ փոխել վերաբերմունքս,
-
9:31 - 9:34նշանավոր բաներ իրագործեմ,
-
9:34 - 9:36ուզում եմ գտնել իմ
կոչումն ու կյանքի իմաստը, -
9:36 - 9:39ուզում եմ վստահ լինել՝
անկարելին հնարավոր է»: -
9:39 - 9:43Չեմ ասի՝ այդ գիշերը լուսացրի թե չէ,
ինքներդ մտածեք: -
9:43 - 9:44(ծիծաղ)
-
9:44 - 9:47Այդ գիշեր ես կազմեցի իմ
երատակների առաջին ցուցակը: -
9:47 - 9:50Որոշեցի, որ պետք է այցելեմ
հիմնական մայրցամաքները, -
9:50 - 9:52աշխարհի յոթ հրաշալիքները,
-
9:52 - 9:53մի շարք լեզուներ սովորեմ,
-
9:53 - 9:55անմարդաբնակ կղզում ապրեմ,
-
9:55 - 9:56օվկիանոսը նավով կտրեմ անցնեմ,
-
9:56 - 9:59ապրեմ ամազոնի հնդկացիների ցեղի հետ,
-
9:59 - 10:01Շվեդիայի ամենաբարձր լեռան գագաթ բարձրանամ,
-
10:01 - 10:03տեսնեմ Էվերեստ սարը արևածագին,
-
10:03 - 10:05աշխատեմ Նեշվիլում` երաժշտական ոլորտում,
-
10:05 - 10:07կրկեսի հետ շրջագայեմ,
-
10:07 - 10:09ինթնաթիռից թռիչք կատարեմ:
-
10:09 - 10:12Հետագա 20 տարիների ընթացքում,
ես իրականացրի սրանցից շատերը: -
10:12 - 10:15Ամեն անգամ երբ ցուցակիցս երատակ էի ջնջում,
-
10:15 - 10:18ավելացնում էի 5-ը,10-ը, ու
ցուցակս անընդհատ աճում էր: -
10:19 - 10:23Մյուս 7 տարիների ընթացքում, ես ապրել եմ
Բահամյան կղզիներից մեկում, -
10:23 - 10:25շուրջ 7 տարի,
-
10:25 - 10:27եղեգնյա մի խրճիթում,
-
10:29 - 10:34որսալով շնաձկներ ու օձաձկներ, մեն-մենակ,
-
10:34 - 10:36քաթանե կտորտանք հագած,
-
10:37 - 10:39ու հնարավորություն ստացել սովորել
շնաձկների հետ լողալ: -
10:39 - 10:41Այդտեղից տեղափոխվեցի Մեքսիկա,
-
10:41 - 10:45հետո Էկվադորում գտնվող Ամազոնի ավազան՝
-
10:45 - 10:48Պուհո Պոնգո Էկվադոր, որտեղ վայրի
մի ցեղ էր ապրում. -
10:48 - 10:52հետզհետե իմ երատակների միջոցով
ավելի հաստատակամ դարձա: -
10:52 - 10:55Տեղափոխվեցի Նեշվիլի երաժշտական
ասպարեզ, հետո Շվեդիա՝ -
10:55 - 10:58Ստոկհոլմ, որտեղ բարձրացա Արկտիկական շրջանի
-
10:58 - 11:02Կեբնեկայզե սարի գագաթը;
-
11:03 - 11:05Ես ուսումնասիրում էի
խեղկատակությունը -
11:05 - 11:06ու աճպարարությունը,
-
11:06 - 11:07ոտնափայտերով քայլելը,
-
11:07 - 11:10միակնանի հեծանիվ վարելը,
կրակ ու ապակի կուլ տալը: -
11:10 - 11:141997 թվ. լսեցի, որ Շվեդիայում տասից
քիչ սուր կուլ տվող է մնացել, -
11:14 - 11:15ասացի. «Սա էլ պետք է անեմ»:
-
11:15 - 11:18Հանդիպեցի սուր կուլ տվողի,
նրանից օգնություն խնդրեցի: -
11:18 - 11:20Նա ասաց. «Քեզ երկու բան կասեմ:
-
11:20 - 11:22Առաջին. սա շատ վտանդավոր է:
-
11:22 - 11:24Մարդիկ փորձելով մահացել են:
-
11:24 - 11:25Երկրորդ.
-
11:25 - 11:26անգամ չփորձես»:
-
11:26 - 11:28(ծիծաղ)
-
11:28 - 11:30Այսպիսով, սա էլ գնաց երետակներիս ցուցակ:
-
11:30 - 11:334 տարի ամեն օր,
-
11:34 - 11:3510-12 անգամ մարզվում էի:
-
11:35 - 11:37Վերջերս հաշվումներ կատարեցի.
-
11:37 - 11:404 x 365 [x 12]
-
11:40 - 11:43Մոտավորապես 13 հազար ձախողված փորձ,
-
11:43 - 11:45մինչ 2001 թվականի կուլ տվեցի առաջին սուրը:
-
11:46 - 11:48Այս ընթացքում ես երատակ դրեցի
-
11:48 - 11:51դառնալ աշխարհում սուր կուլ
տալու արվեստի առաջին գիտակը: -
11:51 - 11:53Ուսումնասիրեցի ամեն մի գիրք,
ամսագիր, թերթ, -
11:53 - 11:55ամեն մի բժշկական հետազոտություն,
-
11:55 - 11:58հետաքրքրվեցի հոգեբանությամբ,
անատոմիայով, -
11:58 - 12:00խորհրդակցեցի բժիշկների, բուժքույրերի հետ,
-
12:00 - 12:02համախմբեցի այս արվեստի բոլոր
ներկայացուցիչներին -
12:02 - 12:04Սուր Կուլ Տվողների Համաշխարհային
Ասոսիացիայի շուրջ, -
12:04 - 12:07և կատարեցի սուր կուլ տալու և դրա
կողմնակի ազդեցությունների մասին -
12:07 - 12:09երկամյա մի հետազոտություն,
-
12:09 - 12:11որը տպագրվեց «Բրիտանական
Բժշկական ամսագրում»: -
12:11 - 12:12(ծիծաղ)
-
12:12 - 12:13Շնորհակալ եմ:
-
12:13 - 12:18(ծափահարություններ)
-
12:18 - 12:22Ես սուր կուլ տալու մասին մի շարք
զարմանահրաշ բաներ իմացա: -
12:22 - 12:25Այնպիսի բաներ, որոնց մասին երբևէ
չեք մտածել մինչ այսօր: -
12:25 - 12:29Մյուս անգամ տանը դանակով կամ գուցե սրով
-
12:29 - 12:32սթեյք կտրելիս, կհիշեք ասածս:
-
12:34 - 12:37Իմացա, որ սուր կուլ տալու արվեստը
առաջացել է Հնդկաստանում, -
12:37 - 12:40որտեղ քսանամյա հասակում առաջին
անգամ ականատես եղա այս երևույթին, -
12:40 - 12:42մոտ 4000 տարի առաջ, ք.ա.2000 թվականին:
-
12:42 - 12:46Վերջին 150 տարիների ընթացքում
սուր կուլ տվողները ներգրավվել են -
12:46 - 12:47գիտության ու բժշկության ոլորտներում,
-
12:47 - 12:51օգնելով 1868 թվ.բժիշկ Ադոլֆ Քուսմաուլին
-
12:51 - 12:54գերմանական Ֆրայբուրգում հայտնագործել
կոշտ էնդոսքոպը, -
12:54 - 12:571906 թվ. Ուելսում սրտագրության
էլեկտրական սարքը, -
12:57 - 13:00ուսումնասիրել կերակրափողի աշխատանքի
ու մարսողության խանգարումները, -
13:00 - 13:02հայտնագործել բրոնխոսկոպը և այլն:
-
13:02 - 13:04Սակայն, վերջին 150 տարիների ընթացքում
-
13:04 - 13:08հարյուրավոր մարդիկ են վիրավորվել
ու մահացել: -
13:08 - 13:15Սա բժիշկ Ադոլֆ Քուսմաուլի
հայտագործած կոշտ էնդոսքոպն է: -
13:15 - 13:19Մենք տեղեկացանք, որ վերջին 150 տարիների
ընթացքում մահվան 29 դեպք է գրանցվել, -
13:19 - 13:22այդ թվում, լոնդոնցի սուր կուլ տվողը,
ով խոցել էր իր սիրտը: -
13:23 - 13:25Մենք տեղեկացանք, որ ամեն տարի 3-8 մարդ
-
13:25 - 13:28սուր կուլ տալիս վնասվածք է ստանում:
-
13:28 - 13:30Ես տեղյակ եմ, քանի որ
նրանք ինձ են զանգում: -
13:30 - 13:32Վերջին մի քանի շաբաթում
երկուսն էին զանգել, -
13:32 - 13:34մեկը Շվեդիայից էր, մյուսը՝ Օրլանդոյից.
-
13:34 - 13:37սուր կուլ տվողները, որոնք
հիվանդանոցում էին հայտնվել: -
13:37 - 13:39Այսպիսով, սա չափազանց վտանգավոր է:
-
13:39 - 13:42Ես նաև իմացա, որ 2-10 տարի է անհրաժեշտ
-
13:42 - 13:44սովորելու սուր կուլ տալ
-
13:44 - 13:46մեծամասնության համար:
-
13:46 - 13:48Սակայն իմ կատարած ամենահրաշալի
հայտնագործոթյունը այն էր, -
13:48 - 13:51որ սուր կուլ տվողները սովորում են
ի կատար ածել անհնարինը: -
13:51 - 13:53Ձեզ մի փոքր գաղտնիք կասեմ:
-
13:54 - 13:58Մի կենտրոնացեք 99.9 տոկոս
անհնարին բաների վրա: -
13:58 - 14:02Կենտրոնացեք այն 0.1 տոկոսի վրա,
դարձրեք այն հնարավոր: -
14:03 - 14:06Այժմ ներկայացնեմ ձեզ սուր կուլ
տվողի անցած մտավոր ուղին: -
14:06 - 14:09Սուր կուլ տալը ենթադրում է
անխթան մեդիտացիա, -
14:09 - 14:12ուժեղ կենտրոնացում,
կատարյալ ճշգրտություն -
14:12 - 14:16ներքին օրգանները մեկուսացնելու ու մարմնի
ավտոմատ ռեֆլեքսները հաղթահարելու համար, -
14:16 - 14:20ուղեղի արագացված սինոփսիսի,
պարբերական մկայանային հիշողության -
14:20 - 14:2410000 անգամ անընդհատ մարզվելու միջոցով:
-
14:24 - 14:28Այժմ ներկայացնեմ սուր կուլ տվողի
մարմնի անցած ուղին: -
14:28 - 14:30Սուր կուլ տալու համար,
-
14:30 - 14:32պետք այն լեզվիս տակով անցկացնեմ,
-
14:32 - 14:35փորձելով չործկալ,
ապա եղջերային կերակրափողով -
14:35 - 14:38մակկոկորդով 90 աստիճան թեքել,
-
14:38 - 14:41անցնել մատանիաձև աճառի վերին
եղջերային սֆինկտորով, -
14:41 - 14:43հաղթահարել պերիսթալտիկ ռեֆլեքսը,
-
14:43 - 14:44սուրը անցկացնել կրծքավանդակի խոռոչ՝
-
14:44 - 14:46թոքերի միջև:
-
14:46 - 14:48Այստեղ,
-
14:48 - 14:50իրականում, պետք է սիրտս հետ քաշեմ:
-
14:50 - 14:52Եթե ուշադիր դիտեք,
-
14:52 - 14:54կտեսնեք՝ ինչպես է սիրտս բաբախում,
-
14:54 - 14:56քանի որ այն սրին է հենվում,
-
14:56 - 14:59և նրանց բաժանում է միայն 1/8
մատնաչափ եղջերային թաղանթ: -
14:59 - 15:01Սա կեղծել հնարավոր չէ:
-
15:01 - 15:03Այնուհետև պետք է անցնել կրծկքավանդակով,
-
15:03 - 15:06կերակրափողի ստորին
սֆինքտերով մինչև ստամոքս, -
15:06 - 15:09հաղթահարել սրտխառնոցը մինչև
այն կհասնի տասներկումատնյա աղի: -
15:09 - 15:10Հեշտ ու հանգիստ:
-
15:10 - 15:11(Ծիծաղ)
-
15:11 - 15:13Եթե դրանից էլ առաջ գնանք,
-
15:13 - 15:18կհասնենք մինչը իմ ֆալոպյան փող:
(հոլանդերեն) Ֆալոպյան Փող: -
15:18 - 15:21Տղամարդիկ կարող են այդ մեկը
ճշտել իրենց կանանցից: -
15:22 - 15:24Մարդիկ ինձանից հետաքրքրվում են.
-
15:24 - 15:27«Մեծ արիություն է պահանջում
կյանքդ վտանգելու, -
15:27 - 15:29սրտիդ դիպչելու, սուր կուլ տալու համար»:
-
15:29 - 15:30Ո՛չ: Իսկական արիությունը
-
15:30 - 15:33այն վախկոտ, ինքնամփոփ, նիհար,
թուլակազմ երեխայի համար -
15:33 - 15:36ձախողումն ու մերժումը անտեսելն էր,
-
15:36 - 15:37իր սիրտը բացելը,
-
15:37 - 15:39իր հպարտությունը
մի կողմ դնելը, -
15:39 - 15:41բացարձակ անծանոթների մոտ կանգնելը
-
15:41 - 15:44ու իր վախերի ու երազանքների
այս պատմությունը պատմելն է, -
15:44 - 15:48վտանգելով իր սիրտը և ուղղակի, և
փոխաբերական իմաստով: -
15:48 - 15:49Շնորհակալ եմ:
-
15:49 - 15:54(ծափահարություններ)
-
15:54 - 15:56Զարմանահրաշը այն է,
-
15:56 - 15:59որ կյանքումս միշտ ցանկացել
եմ նշանավոր մի բան անել, -
15:59 - 16:00ու հիմա անում եմ:
-
16:00 - 16:03Սակայն նշանավոր բանը այն չէ, թե ես
-
16:03 - 16:05միաժամանակ 21 սուր եմ կուլ տալիս,
-
16:08 - 16:11կամ 88 շնաձկան ու օձաձկան հետ
լողում եմ 20 ոտնաչափ խորության վրա -
16:11 - 16:13Ռիփլիի Believe It or Not գրքի համար,
-
16:14 - 16:18կամ որ լողացի 1500 աստիճան
ունեցող ջրում Սթեն Լիի սուպերմենի նման, -
16:18 - 16:19իսկապես, երկաթից մարդ եմ,
-
16:20 - 16:22հո զոռով չի՞:
-
16:22 - 16:25Կամ որ Ռիփլիի համար սրով մեքենա եմ քաշում,
-
16:25 - 16:26կամ Գինեսի,
-
16:26 - 16:29կամ America's Got Talent-ի
եզրափակիչ անցնելու համար -
16:29 - 16:32կամ 2007 թվ. բժշկության ոլորտում
Նոբելյան մրցանակի համար: -
16:32 - 16:34Ո՛չ, սա չէ, որ զարմանալի է:
-
16:34 - 16:36Դա այն է, ինչ մարդիկ են
մտածում: Ո՛չ, ո՛չ, ո՛չ: -
16:36 - 16:38Զարմանահրաշը այն է, որ
-
16:38 - 16:41Աստված վերցրեց վախկոտ, ինքնամփոփ,
նիհար, թուլակազմ երեխային, -
16:41 - 16:42ով վախենում էր բարձրությունից,
-
16:42 - 16:44ջրից ու շնաձկներից,
-
16:44 - 16:47բժիշկներից, բուժքույրերից,
ասեղներից, սուր առարկաններից, -
16:47 - 16:48մարդկանց հետ շփվելուց,
-
16:48 - 16:50ու ստիպեց աշխարհով մեկ ճամփորդել,
-
16:50 - 16:52թռչել 30000 ոտնաչափ
բարձրության վրա, -
16:52 - 16:54կուլ տալ սուր առարկաներ, լողալ
շնաձկներով վխտացող ջրում, -
16:54 - 16:57շփվել բժիշկների, բուժքույրերի ու
հանդիսատեսի հետ աշխարհով մեկ: -
16:57 - 17:00Ինձ համար սա է զարնահրաշը:
-
17:00 - 17:02Միշտ ցանկացել եմ անհնարինը
հնարավոր դարձնել: -
17:02 - 17:03Շնորհակալ եմ:
-
17:03 - 17:04(Ծափահարություններ)
-
17:04 - 17:05Շնորհակալություն:
-
17:06 - 17:09(Ծափահարություններ)
-
17:10 - 17:13Միշտ ցանակացել եմ ի կատար ածել
անհնարինը, և հիմա կարող եմ: -
17:13 - 17:16Միշտ ցանկացել եմ նշանավոր մի բան անել
ու փոխել աշխարհը, -
17:16 - 17:17և հիմա անում եմ:
-
17:17 - 17:20Միշտ ուզեցել եմ աշխարհով մեկ թռչել,
սխրանքներ գործել, -
17:20 - 17:21կյանքեր փրկել, ու հիմա անում եմ:
-
17:21 - 17:23Գիտե՞ք ինչ:
-
17:23 - 17:26Այն փոքր երեխայի մեծ երազանքների մի մասը
-
17:26 - 17:27դեռ կա իմ մեջ:
-
17:30 - 17:36(Ծիծաղ, ծափահարություններ)
-
17:37 - 17:40Գիտե՞ք ինչ, միշտ ուզեցել եմ գտնել
կոչումս ու կյանքիս իմաստը, -
17:40 - 17:42և այժմ գտել եմ:
-
17:42 - 17:43Գիտե՞ք ինչ:
-
17:43 - 17:45Այն կապված չէ սրերի հետ,
ինչպես կարծում եք, -
17:45 - 17:46ոչ էլ իմ ուժեղ կողմերի:
-
17:46 - 17:49Այն իմ թուլությունների, իմ խոսքերի մեջ է:
-
17:49 - 17:51Իմ կոչումը ու կյանքիս
իմաստը աշխարհը փոխելն է, -
17:51 - 17:52կուլ տալով վախը,
-
17:52 - 17:55այն սրերի պես, մեկը մյուսի հետևից,
բառ առ բառ, -
17:55 - 17:57դանակ առ դանակ, կյանք առ կյանք,
-
17:58 - 18:00աշխարհին ներշնչելու լինել հերոսներ,
-
18:00 - 18:02հաղթահարել անհնարինը իրենց կյանքում:
-
18:02 - 18:05Իմ նպատակն է օգնել ուրիշներին
գտնել իրենցը: -
18:05 - 18:06Ո՞րն է քոնը:
-
18:06 - 18:07Քո կյանքի իմաստը:
-
18:07 - 18:09Ինչու՞ ես այս աշխարհ եկել:
-
18:09 - 18:12Ես գտնում եմ, որ մենք բոլորս
կարող ենք լինել հերոսներ: -
18:12 - 18:14Ո՞րն է քո գերբնական ուժը:
-
18:15 - 18:18Աշխարհի շուրջ 7 միլիարդ մարդկանցից,
-
18:18 - 18:2010-ն են սուր կուլ տվողներ են
-
18:20 - 18:22այսօր մնացել,
-
18:22 - 18:23իսկ քեզանից էլ դու ես միակը:
-
18:23 - 18:24Դու յուրօրինակ ես:
-
18:24 - 18:26Ո՞րն է քո պատմությունը:
-
18:26 - 18:28Ինչո՞վ ես դու տարբերվում:
-
18:28 - 18:29Պատմիր քո մասին,
-
18:29 - 18:32անգամ եթե ձայնդ դողում է:
-
18:32 - 18:33Որո՞նք են քո երատակները:
-
18:33 - 18:36Եթե կարողանայիր անել ինչ կուզես,
լինել ով կուզես, գնալ ուր կուզես, -
18:36 - 18:38ի՞նչ կանեիր, ու՞ր կգնայիր:
-
18:38 - 18:39Ինչի՞ն կնիրվեիր:
-
18:39 - 18:40Ի՞նչ կանեիր կյանքիդ հետ:
-
18:40 - 18:42Որո՞նք են քո մեծ երազանքները;
-
18:42 - 18:44Որո՞նք են քո մանկության մեծ երազանքները:
Փորձիր հիշել: -
18:44 - 18:46Սա չէր, գրազ գամ, չէ:
-
18:46 - 18:48Որո՞նք էին ձեր
ամենավառ երազները, -
18:48 - 18:50որոնք տարօրինակ ու անորոշ էին թվում:
-
18:50 - 18:54Գրազ կգամ դրանք էլ այդքան
տարօրինակ չեն թվում: -
18:55 - 18:57Ո՞րն է քո սուրը:
-
18:57 - 19:00Ձեզանից յուրաքանչյուրը
ունի մի սուր, -
19:00 - 19:01երազանքների ու վախերի երկկողմանի սուր:
-
19:01 - 19:04Ինչ էլ որ լինի,
փորձիր կուլ տալ այդ սուրը: -
19:04 - 19:06Տիկնայք և պարոնայք,
հետևեք ձեր երազանքներին, -
19:06 - 19:09երբեք էլ ուշ չէ դառնալ, ինչ ուզում ես:
-
19:10 - 19:13Բադերի որսորդներ խազացող չարաճճի
երեխաներին, և այն նրանց, -
19:13 - 19:16ովքեր կարծում էին, որ ես
չեմ կարողանա կատարել անհնարինը, -
19:16 - 19:18նրանց մի բան ունեմ ասելու`
-
19:18 - 19:19շնորհակալ եմ:
-
19:19 - 19:22Քանի որ առանց չարիք, չկա բարիք:
-
19:23 - 19:27Ես այստեղ եմ ապացուցելու,
որ անհնարինը այդքան էլ անհնար չէ: -
19:28 - 19:32Այն չափազանց վտանգավոր է, կարող է սպանել:
-
19:32 - 19:34Հուսով եմ վայելեցիք:
-
19:34 - 19:35(Ծիծաղ)
-
19:36 - 19:39Ինձ անհրաժեծտ է ձեր օգնությունը:
-
19:47 - 19:48Հանդիսատես - մեկ, երկու...
-
19:48 - 19:52Դեն Մեյեր- Ոչ, ոչ: Դուք
ուղղակի պետք է հաշվեք: -
19:52 - 19:53(ծիծաղ)
-
19:53 - 19:56Եթե գիտեք ինչպես, հաշվեք ինձ հետ,
լա՞վ: Պատրաստ եք: -
19:56 - 19:57Մեկ:
-
19:57 - 19:58Երկու:
-
19:58 - 19:59Երեք:
-
19:59 - 20:01Հասկացա՞ք` ինչպես:
-
20:07 - 20:08Հանդիսատես - մեկ,
-
20:08 - 20:09երկու,
-
20:09 - 20:10երեք:
-
20:11 - 20:13(զարմանք)
-
20:14 - 20:16(ծափահարություններ)
-
20:16 - 20:17Դեն - Այո:
-
20:17 - 20:23(ծափահարություններ)
-
20:23 - 20:25Անչափ շնորհակալ եմ:
-
20:25 - 20:29Ստրիս խորոց երախտապարտ եմ:
Շնորհակալություն: -
20:29 - 20:31Իրականում ստամոքսիս խորոց երախտապարտ եմ:
-
20:32 - 20:35Ասացի չէ, որ եկել եմ անհնարինը
հաղթահարելու, և հաղթահարեցի: -
20:35 - 20:38Բայց, սա չէ անհնարինը: Ես սա ամեն
օր եմ անում: -
20:38 - 20:40Անհնարինը այն էր,
-
20:40 - 20:43որ վախկոտ, ինքնամփոփ, վտիտ,
թուլակազմ երեխան հաղթահարեց իր վախը, -
20:43 - 20:45կանգնեց Թեդի բեմում,
-
20:45 - 20:47բառ առ բառ փոխեց աշխարհը,
-
20:47 - 20:49սուր առ սուր, կյանք առ կյանք:
-
20:49 - 20:52Եթե ձեզ ստիպեցի նոր բաների
մասին մտածել, հավատալ, -
20:52 - 20:54որ անհնարինը հաղթահարելի է,
-
20:54 - 20:58եթե ձեզ համոզեցի, որ կարող եք
անհնարինը ի կատար ածել, -
20:58 - 21:01ապա ես իմ աշխատանքը կատարեցի,
բայց ձերը դեռ նոր է սկսվում: -
21:01 - 21:04Մի դադարեք երազել, հավատալ:
-
21:05 - 21:06Շնորհակալ եմ ինձ հավատալու
-
21:06 - 21:08և իմ երազանքի մի մասը լինելու համար:
-
21:08 - 21:10Ահա և իմ նվերը ձեզ`
-
21:10 - 21:11անհնարինը...
-
21:11 - 21:13Հանդիսատես - անհնար չէ:
-
21:13 - 21:15«Անցավ կտրած ճանապարհս
լավ նվեր չէ, ինչ է՞»: -
21:15 - 21:20(Ծափահարություններ)
-
21:20 - 21:21Շնորհակալություն:
-
21:21 - 21:25(Ծափահարություններ)
-
21:26 - 21:28Հաղորդավար- Շնորհակալություն, Դեն Մեյեր:
- Title:
- Իրագործելով անհնարինը, կուլ տալով մեր վախը - Դեն Մեյեր - TEDxMaastricht
- Description:
-
Երբևէ ցանկացե՞լ ես լինել հերոս և իրագործել անհնարինը: Դեն Մեյերը գտնում է, որ, ինչքան էլ տարօրինակ լինեն մեր վախերը ու երազանքները, պետք է ի կատար ածենք անհնարինը և փոխենք աշխարհը: Ղազախստանում որբերին հումանիտար օգնություն տրամադրող գործակալության ղեկավար Դեն Մեյերը հաղթահարել է մանկության ծայրահեղ վախերը, սոցիոֆոբիան, բուլինգը` սխրանքներ գործելու, America's Got Talent-ի եզրափակիչ դուրս գալու, բժշկության ոլորտում 2007 թվ. Նոբելյան մրցանակը Հարվարդում ստանալու և աշխարի 39-րդ ռեկորդակիրը և ամենահին ու ամենավտանգավոր արվեստի` սուր կուլ տալու գիտակ դառնալու համար: Եվ, իհարկե, մարդկանց ոգեշնչելու իրենց կյանքում իրագործել ԱՆՀՆԱՐԻՆԸ:
Իր առաջին թեդ ելույթում, Դենը հանդիսատեսին ներկայացնում է ծայրահեղ վախերից ծայրահեղ սխրանքների ճանապարհը, նա` համարյա ռեկորդակիրը, համարյա Նոբելյան մրցանակակիրը, համարյա America's Got Talent-ի ֆինալիստը: Դենը ներկայացնում է սուր կուլ տալու արվեստը, գերմարդկային սխրանքներ կատարելու, ձախողումը և մարդկային մարմնի սահմանները հաղթահարելու, անհնարինը իրագործելու իր բանաձևը: Նա կիսվում է վախը կուլ տալու, մեր իսկ կյանքում անհնարինը ի կատար ածելու իր փորձը:
Այս ելույթը տեղի է ունեցել TED-ի այլ կոնֆեռանսներից անկախ կազմակերպված տեղական Tedx միջոցառման ժամանակ: - Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDxTalks
- Duration:
- 21:38
Emma Dovlatyan approved Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht | ||
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht | ||
Emma Dovlatyan accepted Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht | ||
Emma Dovlatyan edited Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht | ||
Sona Martirossian edited Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht | ||
Sona Martirossian edited Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht | ||
Sona Martirossian edited Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht | ||
Sona Martirossian edited Armenian subtitles for Doing the impossible, cutting through fear | Dan Meyer | TEDxMaastricht |