بەستەری نێوان پشیلەی ڕاوکەر و دارستانەکانی مانگرۆڤ
-
0:01 - 0:03(لاسایکردنەوەی پشیلەی ڕاوکەر)
-
0:05 - 0:08ئەمە شێوازی منە لە لاسایکردنەوەی
پشیلەی ڕاو کردن، -
0:08 - 0:11کە لە ڕاستیدا، زیاتر لەم شێوەیە دەچێت.
-
0:13 - 0:15(دەنگی تۆمارکراوی پێشینەی پشیلەی ڕاوکەر)
-
0:17 - 0:21ئەوە پشیلە، ئارەزووی ئاو دەکات
-
0:21 - 0:22ئارەزووی ماسی دەکات،
-
0:22 - 0:28کە لە نایابترین و بە بەهاترن سیستەمی
ژینگەی هەسارەکەمان دەژیت: -
0:28 - 0:32زەلکاو و دارستانەکانی مانگرۆڤ لە باشور
و باشوری خۆرهەڵاتی ئاسیا. -
0:32 - 0:33ئایا زۆر سەرنج ڕاکێشانە ڕاوناکەن؟
-
0:33 - 0:36(پێکەنین)
-
0:36 - 0:39پشیلەکانی ڕاو کردن، یەکێکن لە نزیکەی ٤۰
جۆری پشیلە کێویەکان. -
0:39 - 0:42وەک پڵینگ و شێر تەنها زۆر بچوکترە.
-
0:42 - 0:46دەشێت دوو هێندەی پشیلە ماڵیەکانمان بێت.
-
0:46 - 0:47لە ئەندەنوسیا،
-
0:48 - 0:50خەڵک پێی دەڵێن"کۆچینگ باکو"
-
0:50 - 0:53بە وەرگێڕانی وشەیی دەبێت بە
"پشیلەی دارستانەکانی مانگرۆڤ". -
0:53 - 0:57بەڵام ئارەزوو دەکەم پێیان بڵێم،
پڵینگەکانی دارستانەکانی مانگرۆڤ، -
0:57 - 1:01ئێستا، پشیلە ڕاوچیەکان ناناسین
وەک چۆن پڵیگەکان دەناسین، -
1:01 - 1:05بەڵام، ئەوەی فێر بووین ئەوەیە دەشێت
ئەو پشیلانە لە جۆری سەرەکی بن. -
1:05 - 1:08بۆ سیستەمی ژینگەی جیهانی،
-
1:08 - 1:13خواستێکی ئاشکرای بەرز لەگەڵ هێڵێکی بەهێزی
پاراستنی ژینگە. -
1:14 - 1:15تا ئێستا سەرنجی ڕانەکێشاون؟
-
1:15 - 1:16(پێکەنین)
-
1:17 - 1:19وەک زۆر جۆری هەڕەشە لەسەر،
-
1:19 - 1:22پشیلەکانی ڕاو کردن بە لە دەستدانی
مۆلگەکانیان هەڕەشەی لێ دەکرێت. -
1:22 - 1:26بە شێوەیەکی سەرەکی بە هۆی داواکاری
نێودەوڵەتیمان بۆ ماسی و ڕۆبیان، -
1:26 - 1:30و، نەهێشتنی دارستان کە نزیکەی
نیوەی مانگڕۆڤەکان دادەپۆشێت -
1:30 - 1:32لە باشور و باشوری خۆرهەڵاتی ئاسیا.
-
1:33 - 1:34لە لایەکی ترەوە، مانگۆرڤەرەکان،
-
1:34 - 1:37زیاترن لە شوێنی نیشتەجێبوون
بۆ پشیلە ڕاوکەرەکان -
1:37 - 1:41نیشتیمانی چەند جۆرێکی سەیرە،
-
1:41 - 1:42وەک، چەقەڵەکان،
-
1:42 - 1:44کیسەڵەکان
-
1:44 - 1:46باڵندەکانی کەنار دەریا،
-
1:46 - 1:48و، سەگە دەریایەکان.
-
1:48 - 1:49(پێکەنین)
-
1:50 - 1:52هەروەها مانگرۆڤ ڕێگری لە داخورانی
زەوی دەکات. -
1:52 - 1:57و، دەکرێن ببن بە یەکەم هێڵی بەرگری
لە نێوان ڕەشەبای ئاوی، تسۆنامی، -
1:57 - 2:00و، ملیونان خەڵک کە لە لای ئەو
دارستانەوە دەژین -
2:00 - 2:02بۆ ڕۆژ بە ڕۆژ بەردەوام بوونیان لە ژیان.
-
2:03 - 2:05ڕاستیەک وەک ڕازاندنەوەی کێکە..
-
2:05 - 2:07یان دەتوانم بڵێم، زەوی...
-
2:07 - 2:09مانگۆڤەرەکان دەتوانن زەخیرەی
-
2:09 - 2:12ڕێژەی دە هێندەی دووانە ئۆکسیدی کاربۆن بکات
-
2:12 - 2:14بەراورد بە دارستانە خولگەیەکان
-
2:15 - 2:17کەواتە، پاراستنی یەک فەدان لە مانگۆڤەرەکان
-
2:17 - 2:22لەوانەیە هێندەی پاراستنی پێنج یان زیاتری
دارستانە خولگەیەکان بێت. -
2:23 - 2:27دەتەوێت شوێن پەنجەی کاربۆن لە تەواوی
ژیانت بسڕیتەوە؟ -
2:27 - 2:29باشە، دارستانەکانی مانگرۆڤ
-
2:29 - 2:32یەکێک لە باشترین بازدانەکان
لە بواری پاریزگاری ژینگە -
2:34 - 2:37ڕاماڵینی دارستانەکان، لە ناوچوون و
گۆڕانی کەش و هەوا. -
2:37 - 2:40کێشەی جیهانین کە دەکرێت چارەسەریان بکەین.
-
2:40 - 2:43لە ڕێگەی نرخدان بەو جۆر و
سیستەمی ژینگەی هەمانە -
2:43 - 2:46هەروەها کار کردن لەگەڵ کەسانی ناوخۆ
-
2:46 - 2:47کە لەتەنیشتمانەوە دەژین.
-
2:48 - 2:52ئەمە یەکێکە لە سێ ڕووبارەکانی دەلتا
لە کەناری باشوری هێندستان -
2:52 - 2:54کە کۆمەڵەگان کۆبونەوە
-
2:54 - 2:58بۆ گۆڕینی ڕووکاری ئەم هەسارەیە و
ئەگەری گۆڕینی چارەنووسی. -
2:59 - 3:00بە کەمتر لە دە ساڵ،
-
3:00 - 3:02بە بوونی پشتیوانی نێودەوڵەتی،
-
3:02 - 3:06بەشەکانی داستانی سەر بە دەوڵەت
و کۆمەڵە ناوخۆکان -
3:06 - 3:08کار بکەن بۆ گێڕانەوەی
-
3:08 - 3:13زیاتر لا ۲۰۰۰۰ فەدان لە کێڵگەی ماسی
و ڕوبیانی بێ بەرهەم -
3:13 - 3:15بۆ دارستانەکانی مانگڕۆڤ.
-
3:16 - 3:18بە نزیکەی پێش پێنج ساڵ،
-
3:18 - 3:22بقەبڵێنە، کێمان دۆزیەوە
لە مانگڕڤە گێڕاوەکان؟ -
3:25 - 3:29کاتێک وێنەی پشیلەی ڕاوکردنەکانمان
لەناو دانیشتوانی ناوخۆ دابەش کرد، -
3:29 - 3:32توانیمان شانازی لە نێوانیان دروست بکەین
-
3:32 - 3:35بە چاودێری کردنی جۆر و سیستەمی ژینگەی
لە ژێر مەترسی لەناو چوون -
3:35 - 3:37لە باخچەکانیان.
-
3:37 - 3:40هەروەها توانیمان متمانە لای هەندێک
خەڵک درووست بکەین -
3:40 - 3:43بۆ یارمەتیدانیان لە پێشەنگبووی
گوزەرانی گۆڕاو. -
3:43 - 3:45دیدەنی سانتۆشی ۱۹ ساڵان بکەن
-
3:45 - 3:48کە، نەک تەنها بوو بە پارێزەرێکی
بەتوانای ژینگەی -
3:48 - 3:50لە دوای تەنها ساڵێک کار کردن لەگەڵمان
-
3:50 - 3:53بەڵکو، چەندین ڕاوچی ناوخۆی بەشداری پێ کرد
-
3:53 - 3:56لە یارمەتیدان و پاراستنی پشیلە ڕاوچییەکان.
-
3:57 - 4:00دیدەنی مۆشیی ڕاوچی هۆزەکان بکە،
-
4:00 - 4:01جگە وازهێنان لە ڕاوکردن
-
4:01 - 4:04و، بوو به باشترین پارێزەری ژینگەیە لەلامان
-
4:04 - 4:06هەروەها زانستە کەلتوریەکانی بەکار هێنا
-
4:06 - 4:11بۆ ڕۆشنبیر کردنی تەواوی کۆمەڵگە لە
ڕاونەکردنی پشیلەی ڕاوکەر، سەگی دەریا -
4:11 - 4:13و چەندین جۆری هەڕەشەلەسەر
-
4:13 - 4:16کە لە مانگرۆڤەرەکان،
لە باخچەی پشتەوە دەژین. -
4:16 - 4:19جووتیارەکانی ماسی و ڕوبیانی وەک ڤێنکات،
-
4:19 - 4:22ئێستا خوازیارن لەگەڵ ئێمە لە بواری
پاراستنی ژینگە کار بکەن. -
4:22 - 4:27بۆ تاقیکردنەوەی خزمەتی پاراستنی ژینگەی
درۆینەی بەردەوام وەک قرژاڵەکانی دەریا، -
4:27 - 4:29و، تەنانەت لەوانەیە هەنگوینی
درەختەکانی مانگرۆڤەرەکان. -
4:29 - 4:34لەوانەیە هاندەرێکیان هەبێ بۆ پاراستن
و چاندنی مانگرۆڤەکان -
4:34 - 4:35لە شوێنک کە لێی ونبوون.
-
4:36 - 4:38کارێکی سوودمەندبوونی هاوبەشە
-
4:38 - 4:42بۆ پشیلە ڕاوچییەکان، خەڵکانی
ناوخۆ و کۆمەڵەی جیهانی. -
4:43 - 4:47ئەم چیرۆکانە، دەری دەخەن کە هەموومان
دەتوانین بەشێک بین لە داهاتوو. -
4:47 - 4:50کە پشیلە ڕاوچیەکان و دارسانە
لاناوچووەکانی مانگرۆڤ، -
4:50 - 4:54لەلایەن ڕاوچیەکان خۆیانەوە پارێزراوە
و گەڕێندراوەتەوە -
4:54 - 4:56دروست کردنی کۆگایەکانی کاربۆن
-
4:56 - 5:00کە دەتوانێت لە گۆڕانی کاریگەری
ژینگەی یارمەتیدەر بێت. -
5:00 - 5:03دەشێت پشیلەی ڕاوکەر بچوک بێت،
-
5:03 - 5:07هیوادارم توانیبێتمان بایەخێکی
زۆری پێ بدەین. -
5:07 - 5:09شتێک دەتوانین وەبەرهێنانی تێدا بکەین
-
5:09 - 5:13بۆ یارمەتیدانی بەردەوام بوونی کەمێک
زیاتری ژیانمان لە سەر زەوی. -
5:14 - 5:16یان هەروەک هاوڕێکەمان لێرە دەڵێت...
-
5:17 - 5:20(دەنگی پێشینەی تۆمارکراوی پشیلەی ڕاوکەر)
-
5:20 - 5:21سوپاس.
-
5:21 - 5:26(چەپڵە لێدان)
- Title:
- بەستەری نێوان پشیلەی ڕاوکەر و دارستانەکانی مانگرۆڤ
- Speaker:
- ئاشوین نایدوو
- Description:
-
more » « less
دارستانەکانی مانگرۆڤ ڕۆڵێکی گرینگیان هەیە لە پاراستنی تەندروستی هەسارەکە، ڕزگار بوون لە CO2 ی هەوا و بەخشینی شوێن نیشتەجێبونێکی لەبار بۆ چەندین جۆری بوونەوەر. بەڵام ئەم بنکە دەوڵەمەندە لەژێر مەترسی بەردەوامە بەهۆی قر کردنی دارستانەکان و پیشەسازی. لەم ئاخاوتنەدا، ئاشوین نایدوو، دۆستی ژینگەو قسەکەری TED، هەوڵەکانی کۆمەڵگەی باشور و باشوری خۆرهەڵات دەخاتە ڕوو لە پاراستنی دارستانەکانی مانگرۆڤ و. هەمووی بە کەمێک هاوکاری پشیلەی ڕاوکەری ئاڵوز و لەژێر مەترسی لەناوچوون دەبێت.
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 05:39
|
Daban Q Jaff approved Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation | |
|
|
Daban Q Jaff accepted Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation | |
|
|
Daban Q Jaff edited Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation | |
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation | |
|
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation | |
|
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation | |
|
|
Wafa Edris edited Kurdish subtitles for The link between fishing cats and mangrove forest conservation |