Return to Video

Hapisten firar bulmacasını çözebilir misiniz? - Dan Finkel

  • 0:07 - 0:09
    Zamanlamanız sizi ve ortağınızı
  • 0:09 - 0:12
    batının en ünlü banka soyguncuları yaptı.
  • 0:12 - 0:16
    Şimdi, bu zamanlamadan yararlanarak
    hapisten kaçmanız gerekiyor.
  • 0:16 - 0:21
    Belirlenen anda, bahçedeki elektrikli
    çitin yanında yürüyor olacaksınız.
  • 0:21 - 0:22
    Ortağınız size sinyal gönderecek
  • 0:22 - 0:25
    ve tam 45 saniye sonra
  • 0:25 - 0:28
    çite kısa devre yaptıracak.
  • 0:28 - 0:31
    İki veya üç saniye sonra
    otomatik olarak yeniden çalışacak,
  • 0:31 - 0:33
    eğer hızlı hareket edebilirseniz
  • 0:33 - 0:34
    evinize özgür olarak varacaksınız.
  • 0:34 - 0:36
    Ancak tam o anda,
  • 0:36 - 0:37
    saatinizin bozuk olduğunun
  • 0:37 - 0:38
    farkına varıyorsunuz
  • 0:38 - 0:40
    ve tamir edecek zaman da yok.
  • 0:40 - 0:41
    Sinyal geliyor
  • 0:41 - 0:46
    ve 45 saniyeyi saymakta
    ufak bir hata bile yapsanız
  • 0:46 - 0:48
    çitlerde kızaracaksınız.
  • 0:48 - 0:49
    Ceplerinizi kurcalarken
  • 0:49 - 0:51
    yardımı olabilecek bir şey buluyorsunuz:
  • 0:51 - 0:56
    Hapishane çalışma programında
    yaptığınız bir çakmak ve iki fitil.
  • 0:56 - 0:59
    Her bir fitil, herhangi
    bir ucundan yakılabilecek
  • 0:59 - 1:04
    ve tam 1 dakika yanabilecek
    şekilde yapılmış bir sicimdir.
  • 1:04 - 1:08
    Sorun şu ki her ne kadar
    fitiller homojen görünse de
  • 1:08 - 1:09
    düzenli şekilde yanmıyorlar,
  • 1:09 - 1:12
    mesela bir fitili ortadan ikiye keserseniz
  • 1:12 - 1:15
    bir tarafı diğerinden daha uzun
    süre yanabilmektedir.
  • 1:15 - 1:18
    Ortağınız sinyali her an verebilir
  • 1:18 - 1:19
    ve harekete geçmeniz gerekecek.
  • 1:19 - 1:25
    Tam 45 saniye ayarlamak için çakmağı
    ve fitilleri nasıl kullanabilirsiniz?
  • 1:25 - 1:30
    Videoyu şimdi durdurup çözümü
    kendiniz bulmaya çalışabilirsiniz.
  • 1:30 - 1:32
    Cevap için 3
  • 1:32 - 1:34
    Cevap için 2
  • 1:34 - 1:35
    Cevap için 1
  • 1:35 - 1:38
    Fitilin uzunluğu size bir şey
    ifade etmeyebilir,
  • 1:38 - 1:43
    ama bir uçtan diğerine tam
    60 saniyede yandığını biliyorsunuz.
  • 1:43 - 1:44
    İşte anahtar nokta:
  • 1:44 - 1:49
    Eğer fitili bir tarafından başlatınca
    30 saniye boyunca yanıyorsa
  • 1:49 - 1:52
    fitilin yanması 30 saniye daha sürecektir.
  • 1:52 - 1:54
    Eğer diğer uçtan başlasaydınız
  • 1:54 - 1:58
    bir önceki durumda ulaştığı aynı
    noktaya 30 saniyede gelecekti.
  • 1:58 - 2:02
    Yani her iki uçtan aynı anda yaksanız da
  • 2:02 - 2:05
    tam olarak 30 saniyede yanıp tükenecek.
  • 2:05 - 2:08
    Ama kalan 15 saniyeyi
    nasıl ayarlayacaksınız?
  • 2:08 - 2:11
    Bunun için ikinci fitile ihtiyacınız var.
  • 2:11 - 2:13
    Eğer 30 saniyelik bir fitil olsaydı
  • 2:13 - 2:15
    yanma hızını ikiye katlayıp
  • 2:15 - 2:20
    tam olarak 15 saniye sürmesi için
    aynı hileyi kullanabilirdiniz.
  • 2:20 - 2:23
    Ve ilk fitili yaktığınız aynı anda
  • 2:23 - 2:27
    ikinci fitilin bir ucunu yakarak
    onu kısaltabileceğinizi anlarsınız.
  • 2:27 - 2:29
    İlk fitil tamamen bittiği anda,
  • 2:29 - 2:33
    ikinci fitilde 30 saniyelik
    yanma süresi kalacaktır.
  • 2:33 - 2:35
    Tüm bunları anladığınız anda
  • 2:35 - 2:37
    ortağınızın sinyalini görüyorsunuz
  • 2:37 - 2:39
    ve harekete geçiyorsunuz.
  • 2:39 - 2:43
    İki fitilin dört ucunu toplayıp
    üçünü ateşliyorsunuz.
  • 2:43 - 2:45
    İlk fitil tamamen bittiği anda
  • 2:45 - 2:48
    ikinci fitilin diğer ucunu ateşliyorsunuz.
  • 2:48 - 2:49
    O da yanıp bittiğinde
  • 2:49 - 2:53
    tam olarak 45 saniye
    geçtiğini ve elektrikli çitin
  • 2:53 - 2:56
    artık devre dışı olduğunu biliyorsunuz.
  • 2:55 - 2:58
    Tekrar elektrik geldiğinde ise
  • 2:58 - 3:01
    çitin diğer tarafına geçmiş
    olarak işi tamamlıyorsunuz.
Title:
Hapisten firar bulmacasını çözebilir misiniz? - Dan Finkel
Speaker:
Daniel Finkel
Description:

Dersin tamamını görmek için: https://ed.ted.com/lessons/can-you-solve-the-jail-break-riddle-dan-finkel

Zamanlamanız sizi ve ortağınızı birer ünlü banka soyguncusu yaptı. Şimdi, bu zamanlamanızı hapisten kaçmanıza yardımcı olması için kullanmanız gerekiyor. Ortağınız size sinyal verecek ve tam 45 saniye sonra elektrikli çit kısa devre yapacak. Ama o anda saatinizin bozuk olduğunun farkına varıyorsunuz ve cebinizde sadece iki adet birer dakikalık fitil bulunmakta. Kaçış zamanlamanızı doğru yapıp özgürlüğünüze kavuşabilir misiniz? Dan Finkel nasıl olacağını gösteriyor.

Ders Dan Finkel'den, yöneten Artrake Studio.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
03:01

Turkish subtitles

Revisions