Kim tak naprawdę jesteś? Zagadka osobowości

Co sprawia, że jesteś sobą? Psycholodzy lubią mówić o naszych cechach lub o określonej charakterystyce, która sprawia, że jesteśmy tym, kim jesteśmy. Ale Brian Little jest bardziej zainteresowany momentami, kiedy wykraczamy poza te schematy. Dzieje się tak, kiedy wymaga tego od nas kultura, a czasami kiedy sami od siebie tego wymagamy. Little analizuje różnice między introwertykami a ekstrawertykami i wyjaśnia, że osobowość może być bardziej plastyczna, niż się zdaje.

Cóż za intrygująca
grupa indywidualistów...

dla psychologa.

(Śmiech)

Przez ostatnie kilka dni miałem okazję

słuchać waszych rozmów

i obserwować wasze interakcje.

Chyba mogę powiedzieć,

że na sali jest 47 osób,

które w tym momencie,

wykazują psychologiczne symptomy,
które chciałbym dziś omówić.

(Śmiech)

Pewnie chcielibyście wiedzieć, o kim mowa.

(Śmiech)

Ale zamiast wskazywać palcem,

co byłoby nieuzasadnione i nachalne,

myślę, że lepiej opowiem wam
kilka faktów i historii,

w których może dojrzycie samych siebie.

Zajmuję się badaniami nad dziedziną,
zwaną psychologią osobowości,

która jest częścią nauk o osobowości

pokrywającą całe spektrum
od neuronów po narrację.

Próbujemy,

na swój sposób,

pojąć, jak każdy z nas,

każdy z was,

jest pod pewnymi względami

taki jak wszyscy,

jak niektórzy,

i jednocześnie jak nikt inny.

Możecie o sobie powiedzieć:

"Nie jestem intrygujący.

Jestem 46. najnudniejszą osobą
na zachodniej półkuli".

Albo możecie o sobie powiedzieć:

"Jestem intrygujący,

nawet jeśli inni uważają mnie
za nadętego, kolosalnego durnia".

(Śmiech)

Ale to właśnie samodzielne rozpoznanie
własnego nudziarstwa i wrodzonej głupoty

sprawiają, że jako psycholog
jestem głęboko tobą zafascynowany.

Pozwólcie wytłumaczyć mi,
dlaczego tak jest.

Jedno z najbardziej wpływowych podejść
w naukach o osobowości

jest znane jako psychologia cech.

Przypisuje ona każdemu miejsce
w pięciu wymiarach o rozkładzie normalnym,

które opisują uniwersalne aspekty
różnic między ludźmi.

Kryją się pod akronimem OSEUN.

"O" to "otwarty na doświadczenia",

w kontraście do osób bardziej zamkniętych.

"S" to "sumienność",

kontra bardziej niefrasobliwi.

"E" to "ekstrawersja"
w opozycji do introwertyków,

"U" - "ugodowość",

w kontraście do zdecydowanie nieugodowych.

"N" - neurotyczność,

w kontraście do tych bardziej wyważonych.

Czynniki te mają wpływ na nasz dobrostan,

na to, jak potoczy się na nasze życie.

Wiemy na przykład,

że otwartość i sumienność
zapowiadają powodzenie w życiu,

ale otwarci ludzie osiągają
ten sukces dzięki śmiałości,

i, niekiedy, swojej inności.

Sumienni osiągają sukces
dzięki dotrzymywaniu terminów,

wytrwałości, a także odrobiny pasji.

Ekstrawersja i ugodowość sprzyjają

dobrej współpracy.

Ekstrawertycy mnie intrygują.

Czasami na zajęciach
podaję podstawowy fakt,

który może rzucić światło
na ich osobowość.

Mówię, że dla dorosłych
jest praktycznie niemożliwe

polizać się w zewnętrzną część łokcia.

(Śmiech)

Wiedzieliście o tym?

Niektórzy z was już próbowali polizać.

Ale ekstrawertycy wśród was

nie dość, że próbowali,

ale udało im się polizać

łokieć sąsiada.

(Śmiech)

To są ekstrawertycy.

Pomówmy dokładniej o ekstrawersji,

bo jest to ważne i intrygujące,

pomaga zrozumieć to,
co nazywam trzema naturami.

Pierwsza to natura biogeniczna,
nasza neuropsychologia.

Druga: socjogeniczna lub druga natura,

która dotyczy kulturowych
i społecznych aspektów życia.

Trzecia odpowiada
za indywidualność, idiosynkrazję,

nazywam to naturą "idiogeniczną".

Już tłumaczę.

Ekstrawertyków charakteryzuje
potrzeba stymulacji.

Stymulację można uzyskać
dzięki ekscytującym rzeczom:

głośnym hałasom, imprezom
i wydarzeniom towarzyskim podczas TED,

widzicie, że ekstrawertycy
tworzą magnetyczny rdzeń.

Zbierają się razem.

I widziałem was.

Introwertycy wolą spędzać czas
w spokojniejszych miejscach,

tam na drugim piętrze,

gdzie mają możliwość
zmniejszenia poziomu stymulacji,

co można opacznie zrozumieć
jako antyspołeczne zachowanie,

co nie musi być prawdą.

Po prostu zdajecie sobie sprawę,
że lepiej wam idzie,

kiedy da się obniżyć poziom stymulacji.

Czasami stymulacja pochodzi
z wewnątrz, z ciała.

Kofeina działa na ekstrawertyków
lepiej niż na introwertyków.

Kiedy ekstrawertyk
wchodzi do biura o 9 rano

i mówi: "Muszę napić się kawy",

to nie żartuje,

naprawdę musi.

Introwertykom kawa aż tak nie pomoże,

szczególnie jeśli po wypiciu kawy

czekają ich zadania,

które trzeba wypełnić szybko

i jest ich wiele.

Introwertycy mogą robić wrażenie
zagubionych w natłoku zadań.

Ale to niewłaściwy wniosek.

Oto dość intrygujące konsekwencje:

nie zawsze jesteśmy tym, kim się wydajemy,

co prowadzi do kolejnego punktu.

Przedtem powinienem powiedzieć

o stosunku seksualnym,

ale nie wiem, czy mamy na to czas.

Więc, jeśli chcecie...

tak, chcecie?

Dobrze.

(Śmiech)

Są prowadzone badania

nad częstotliwością stosunków seksualnych

wśród mężczyzn, kobiet;
introwertyków i ekstrawertyków.

Pytam was:

ile razy na minutę,

ojej, przepraszam,
to badanie na szczurach,

(Śmiech)

Ile razy na miesiąc

introwetyczni mężczyźni uprawiają seks.

3.0.

Ekstrawertyczni mężczyźni?

Więcej czy mniej?

Tak, więcej.

5.5, prawie dwa razy więcej.

Intrawertyczne kobiety: 3.1.

Kobiety ekstrawertyczki?

Szczerze, jako introwertyczny mężczyzna,

co później wytłumaczę,

są bohaterkami.

7.5.

Nie tylko zajmują się
wszystkimi ekstrawertykami,

ale także kilkoma introwertykami.

(Śmiech)

(Brawa)

Ekstrawertycy i introwertycy
inaczej się komunikują.

Ekstrawertycy chcą doświadczyć

wielu towarzyskich interakcji
z przerwami na bliskość.

Lubią stać blisko,
by łatwo się porozumiewać.

Podtrzymują kontakt wzrokowy

lub wymieniają spojrzenia.

Badania wykazały,

że używają więcej zdrobnień,
gdy kogoś poznają.

Gdy ekstrawertyk spotka Karola,

przerabia go na Karolka, potem Lolka,

a później "Loluś, mordo".

(Śmiech)

Introwertyk będzie trzymał się "Karola",

póki sam Karol nie pozwoli

na bliższą relację z rozmówcą.

Rozmawiamy inaczej.

Ekstrawertycy wolą czarno-biały,
konkretny, prosty język.

Introwertycy wolą...

i muszę powtórzyć,
że jestem wielkim introwertykiem.

Mówimy inaczej.

Preferujemy zdania z bogatym kontekstem,

warunkowe,

i dwuznaczne.

(Śmiech)

Mniej więcej.

(Śmiech)

Tak jakby.

(Śmiech)

Ogólnie rzecz biorąc.

Właśnie tak.

Ekstrawertykowi z introwertykiem

czasem trudno się dogadać.

Pracowałem na kontrakcie z kolegą,

który różni się ode mnie we wszystkim.

Po pierwsze, ma na imię Tom.

A ja nie.

(Śmiech)

Po drugie, ma 1,96 wzrostu.

A ja raczej nie.

(Śmiech)

Po trzecie, nie ma większego
ekstrawertyka niż on.

Ja jestem bardzo introwertyczny.

Przeciążam się tak łatwo,

że nie mogę nawet pić kawy
po trzeciej po południu,

bo wieczorem nie zasnę.

Do projektu dołączył facet
o imieniu Michael.

I Michael prawie rozwalił projekt.

Osoba, która go zaprosiła,
spytała mnie i Toma:

"Co myślicie o Michaelu?".

Za chwilę powiem, co odpowiedział Tom

klasycznym językiem ekstrawertyka.

Oto, jak uszy ekstrawertyka
usłyszały moją wypowiedz,

dość precyzyjnie.

Powiedziałem: "Michael
niekiedy ma tendencję

do zachowań, które niektórzy mogą uznać

za być może zbyt asertywne
niż zwykle potrzeba".

(Śmiech)

Tom przewrócił oczami i powiedział:

"Brian, właśnie tak powiedziałem:

to gnojek!".

(Śmiech)

(Brawa)

Jako introwertyk

mogę delikatnie sugerować
pewną "gnojkowatość"

w jego zachowaniu,

ale nie sięgnę po słowo na "g".

(Śmiech)

Ale ekstrawertyk mówi:

"Takie są fakty, co tu owijać w bawełnę".

Tutaj się mijamy.

Czy należy na to zwracać uwagę?

Oczywiście.

Trzeba o tym wiedzieć.

Czy to już wszystko na nasz temat?

Jesteśmy tylko zbiorem cech?

Nie, nie jesteśmy.

Pamiętajcie, że jesteście tacy jak inni

i jak żadna inna osoba.

A co z waszą indywidualnością?

U Elżbiety czy Jerzego

ekstrawertyzm i neurotyczność
mają cechy wspólne.

Ale czy niektóre szczególnie elżbietańskie

lub georgiańskie zachowania

pozwolą lepiej was zrozumieć
niż sam zestaw cech?

Co sprawia, że was kochamy?

Nie za typ osobowości.

Niezręcznie mi szufladkować ludzi.

Poza tym nie każdy
zmieści się w szufladzie.

Co sprawia zatem, że jesteśmy wyjątkowi?

To, co robimy w życiu,
nasze osobiste projekty.

Każdy ma bieżący projekt,

o którym nikt tu nie wie.

Może dotyczy twojego dziecka,

już trzy razy byliście w szpitalu,

a lekarze nie wiedzą, co mu jest.

A może chodzi o mamę.

Zachowujecie się niezgodnie z charakterem.

Są to wolne cechy charakteru.

Zwykle jesteś ustępliwy,
ale czasami wykazujesz upór,

by pokonać bariery obojętnej administracji

w szpitalu,

by zrobić coś dla mamy lub dziecka.

Czym są te wolne cechy?

Pojawiają się, kiedy odgrywamy scenariusz,

by posunąć do przodu
główne projekty życia.

To one są najważniejsze.

Nie pytaj innych,
jak by się scharakteryzowali.

Zapytaj: "Wokół czego
obraca się twoje życie?".

Wykorzystujemy te wolne cechy.

Jestem introwertykiem,

ale mój główny projekt to wykładanie.

Jestem wykładowcą.

I uwielbiam swoich studentów

i moją dziedzinę.

I nie mogę się doczekać, by opowiedzieć
o nowych i fascynujących rzeczach,

o których marzę im powiedzieć.

Więc zachowuję się jak ekstrawertyk,

bo o ósmej rano

studenci potrzebują odrobiny humoru,

nieco zaangażowania, by im pomóc

w żmudnych dniach studiowania.

Ale musicie być ostrożni,

kiedy zbyt długo zachowujecie się
niezgodnie z charakterem.

Czasem sami się wtedy zaniedbujemy.

Po okresie zachowania
pseudo-ekstrawertycznego

muszę się zregenerować w samotności.

Susan Cain w książce "Ciszej proszę..."

wspomina o dziwnym kanadyjskim profesorze,

który nauczał na Harvardzie.

Podobnie jak on, czasami idę do łazienki,

by uciec od pocisków i strzał
wściekłych ekstrawertyków.

(Śmiech)

Pamiętam, że pewnego dnia,
gdy odpoczywałem w kabinie,

próbując uniknąć nadmiernej stymulacji,

do kabiny wszedł prawdziwy ekstrawertyk,

nie do mojej kabiny, a do sąsiedniej,

i mogłem słyszeć różnorakie odgłosy,

których nienawidzimy we własnym wykonaniu,

dlatego spuszczamy wodę
zarówno podczas, jaki i po.

(Śmiech)

Nagle ochrypły głos spytał:

"Hej, czy to dr Little?".

(Śmiech)

Jeśli jest coś, co da introwertykowi
zaparcie na pół roku,

to właśnie rozmowy w kibelku.

(Śmiech)

I właśnie tam się teraz udaję.

Nie idźcie za mną.

Dziękuję.

(Brawa)