-
Title:
Ποιος είσαι πραγματικά; Το παζλ της προσωπικότητας
-
Description:
Τι σε κάνει να είσαι εσύ; Στους ψυχολόγους αρέσει να μιλάνε για τα γνωρίσματά μας, ή για τα ορισμένα χαρακτηριστικά μας που μας κάνουν αυτό που είμαστε. Αλλά ο Μπράιαν Λιτλ ενδιαφέρεται περισσότερο για εκείνες τις στιγμές που ξεπερνάμε αυτά τα γνωρίσματα - μερικές φορές επειδή το απαιτεί η κουλτούρα μας, άλλες επειδή εμείς το απαιτούμε από τους εαυτούς μας. Ακολουθήστε τον Λιτλ καθώς αναλύει τις αναπάντεχες διαφορές ανάμεσα στους εσωστρεφείς και τους εξωστρεφείς και εξηγεί γιατί η προσωπικότητά σας μπορεί να είναι πιο ελαστική απ' όσο νομίζετε.
-
Speaker:
Μπράιαν Λιτλ
-
Τι ενδιαφέρουσα ομάδα ατόμων που είστε
-
για έναν ψυχολόγο.
-
-
Τις τελευταίες μέρες είχα την ευκαιρία
¶
-
να ακούσω κάποιες από τις συζητήσεις σας
-
και να σας δω να αλληλεπιδράτε.
-
Και ήδη νομίζω ότι είναι δίκαιο να πω
-
ότι υπάρχουν 47 άτομα σε αυτό το κοινό
-
αυτή τη στιγμή,
-
που εμφανίζουν τα ψυχολογικά συμπτώματα
για τα οποία θα ήθελα να μιλήσω σήμερα.
-
-
Και πιστεύω ότι θα θέλατε
να μάθετε ποιοι είστε.
¶
-
-
Αλλά αντί να σας δείχνω
¶
-
-κάτι που θα ήταν ανώφελο και αδιάκριτο-
-
σκέφτηκα να σας πω
μερικά γεγονότα και ιστορίες,
-
στις οποίες μπορεί
να αναγνωρίσετε τον εαυτό σας.
-
Είμαι στον χώρο της έρευνας, γνωστό
ως ψυχολογία της προσωπικότητας,
¶
-
που είναι μέρος μιας μεγαλύτερης
επιστήμης της προσωπικότητας
-
που καλύπτει όλο το φάσμα
από τους νευρώνες έως και τις αφηγήσεις.
-
Αυτό που προσπαθούμε να κάνουμε
-
με τον δικό μας τρόπο,
-
είναι να κατανοήσουμε πώς ο καθένας μας
-
-ο καθένας σας-
-
είναι, με κάποιο τρόπο,
-
όπως όλοι οι άνθρωποι,
-
όπως κάποιοι άλλοι
-
και όπως κανένας άλλος.
-
Τώρα, μπορεί να λέτε ήδη στον εαυτό σας
¶
-
«Δεν είμαι ενδιαφέρων.
-
Είμαι ο 46ος πιο βαρετός άνθρωπος
στο Δυτικό Ημισφαίριο».
-
Ή μπορεί να πείτε για τον εαυτό σας,
-
«Είμαι ενδιαφέρων,
-
ακόμα κι αν θεωρούμαι από την πλειοψηφία
ως ένα τρομερό, βροντερό ζωντόβολο».
-
-
Επειδή όμως διαγιγνώσκετε τον εαυτό σας
ως ανιαρό και με έμφυτη «βλακεία»,
¶
-
αυτό με κάνει, ως ψυχολόγο,
να ενθουσιάζομαι τόσο μαζί σας.
-
Οπότε αφήστε με να εξηγήσω
γιατί συμβαίνει αυτό.
-
Μία από τις πιο σημαντικές προσεγγίσεις
στην επιστήμη της προσωπικότητας
¶
-
είναι η ψυχολογία γνωρισμάτων
-
και σας εντοπίζει μέσα σε πέντε διαστάσεις
που μοιράζονται φυσιολογικά,
-
περιγράφοντας τις παγκόσμιες όψεις
των διαφορών μεταξύ των ανθρώπων.
-
Τα αρχικά τους στα αγγλικά
φτιάχνουν το ακρωνύμιο OCEAN.
-
Δηλαδή, «ανοιχτός σε εμπειρίες»,
-
σε αντίθεση με κάποιους
πιο κλειστούς χαρακτήρες.
-
«Ευσυνείδητος»,
-
σε αντίθεση με εκείνους
με μια πιο αδιάφορη προσέγγιση.
-
«Εξωστρεφής», σε αντίθεση
με πιο εσωστρεφείς.
-
«Προσηνής»,
-
σε αντίθεση με εκείνους
που οπωσδήποτε δεν είναι προσηνείς.
-
Και τέλος, «νευρωτικός»,
-
σε αντίθεση με τους έχοντες
σώας τας φρένας τους.
-
Όλες αυτές οι διαστάσεις
έχουν επιπτώσεις στην ευημερία μας,
¶
-
και στην εξέλιξη της ζωής μας.
-
Κι έτσι ξέρουμε, για παράδειγμα,
-
ότι η δεκτικότητα και η ευσυνειδησία
είναι δείκτες μιας επιτυχημένης ζωής,
-
αλλά τα δεκτικά άτομα γίνονται επιτυχημένα
με το να είναι τολμηρά
-
και, μερικές φορές, ιδιόμορφα.
-
Τα ευσυνείδητα άτομα το πετυχαίνουν
με το να προσκολλώνται στις προθεσμίες,
-
με το να επιμένουν
αλλά και με το να έχουν πάθος.
-
Η εξωστρέφεια και η προσήνεια
είναι ευεργετικές
-
για να δουλεύεις καλά με άλλους.
-
Τους εξωστρεφείς, για παράδειγμα,
τους βρίσκω ενδιαφέροντες.
-
Στις τάξεις μου, μερικές φορές
τους δίνω ένα βασικό γεγονός
-
που μπορεί να είναι αποκαλυπτικό
για την προσωπικότητά τους:
-
τους λέω ότι είναι πρακτικά αδύνατον
για τους ενήλικες
-
να γλύψουν την εξωτερική πλευρά
του αγκώνα τους.
-
-
-
Ήδη κάποιοι από εσάς προσπαθήσατε
να γλύψετε τον αγκώνα σας.
-
Αλλά οι εξωστρεφείς ανάμεσά σας
-
είναι μάλλον εκείνοι
που όχι μόνο έχουν προσπαθήσει,
-
αλλά έχουν γλύψει επιτυχώς τον αγκώνα
-
του ατόμου που κάθεται δίπλα τους.
-
-
Αυτοί είναι οι εξωστρεφείς.
¶
-
Αφήστε με να αναλύσω την εξωστρέφεια
λίγο παραπάνω,
¶
-
επειδή είναι σημαντική και ενδιαφέρουσα
-
και μας βοηθάει να κατανοήσουμε
αυτό που ονομάζω «οι τρεις φύσεις» μας.
-
Αρχικά, η βιογενής μας φύση -
η νευροφυσιολογία μας.
-
Δεύτερον, η κοινωνιογενής
ή δεύτερη φύση μας,
-
που σχετίζεται με τις πολιτισμικές
και κοινωνικές όψεις της ζωής μας.
-
Και τρίτον, τι κάνει τον καθέναν
από εσάς ιδιόμορφο,
-
αυτό που ονομάζω «ιδιογενής» φύση.
-
-
Ένα χαρακτηριστικό των εξωστρεφών
είναι ότι χρειάζονται διέγερση.
-
Κι αυτή η διέγερση επιτυγχάνεται
αν βρουν κάτι συναρπαστικό:
-
δυνατός θόρυβος, πάρτυ,
και κοινωνικές εκδηλώσεις εδώ στο TED -
-
βλέπετε τους εξωστρεφείς
να σχηματίζουν ένα μαγνητικό πυρήνα.
-
Συγκεντρώνονται όλοι μαζί.
-
Και σας έχω δει.
-
Οι εσωστρεφείς είναι πιο πιθανόν
να κάθονται σε ήσυχα μέρη
-
επάνω στον δεύτερο όροφο,
-
όπου μπορούν να μειώσουν τη διέγερση
-
και μπορεί να παρερμηνευθούν
ως αντικοινωνικοί,
-
αλλά δεν είναι απαραίτητο ότι είναι.
-
Μπορεί απλώς να συνειδητοποιείτε
ότι αποδίδετε καλύτερα
-
όταν έχετε την ευκαιρία να μειώσετε
αυτό το επίπεδο διέγερσης.
-
Μερικές φορές είναι
εσωτερική διέγερση από το σώμα σας.
¶
-
Η καφεΐνη για παράδειγμα βοηθά πιο πολύ
τους εξωστρεφείς παρά τους εσωστρεφείς.
-
Όταν οι εξωστρεφείς
έρχονται στο γραφείο στις 9 το πρωί
-
και λένε, «Πραγματικά
έχω ανάγκη έναν καφέ,»
-
δεν αστειεύονται,
-
το χρειάζονται πραγματικά.
-
Οι εσωστρεφείς δεν αποδίδουν καλά,
-
ειδικά αν οι εργασίες που έχουν αναλάβει,
-
-κι ας έχουν πιεί λίγο καφέ-
-
αν αυτές οι εργασίες επισπευσθούν,
-
κι αν είναι ποσοτικές,
-
οι εσωστρεφείς ίσως δώσουν την εντύπωση
ότι δεν είναι ιδιαίτερα ποσοτικοί.
-
Αλλά απλώς παρερμηνεύονται.
-
Οπότε εδώ έρχονται οι συνέπειες
που έχουν πολύ ενδιαφέρον:
¶
-
δεν είμαστε πάντα αυτό που δείχνουμε,
-
κι αυτό με οδηγεί στο επόμενο θέμα μου.
-
Πρέπει να πω, πριν αναφερθώ σε αυτό,
-
κάτι για την ερωτική πράξη,
-
αν και μπορεί να μην έχω χρόνο.
-
Κι έτσι, αν θα θέλατε να -
-
θα θέλατε;
-
Εντάξει.
-
-
-
για τη συχνότητα με την οποία ο καθένας
επιδίδεται στη συζυγική πράξη,
-
όπως έχει αναλυθεί σε άντρες, γυναίκες,
εσωστρεφείς, εξωστρεφείς.
-
Επομένως, σας ρωτάω:
-
Πόσες φορές ανά λεπτό
-
-συγγνώμη, αυτό πάει για αρουραίους-
-
-
-
επιδίδονται στην πράξη
οι εσωστρεφείς άντρες;
-
3,0 φορές.
-
Οι εξωστρεφείς;
-
Περισσότερο ή λιγότερο;
-
Ναι, περισσότερο.
-
5,5 φορές - σχεδόν το διπλάσιο.
-
Οι εσωστρεφείς γυναίκες: 3,1.
-
Οι εξωστρεφείς γυναίκες;
-
Ειλικρινά, μιλώντας ως εσωστρεφής άνδρας,
-
κάτι που θα εξηγήσω μετά,
-
είναι ηρωίδες.
-
7,5.
-
Καλύπτουν όχι μόνο
όλους τους εξωστρεφείς άνδρες
-
αλλά διαλέγουν και κάποιους εσωστρεφείς.
-
-
-
Επικοινωνούμε διαφορετικά,
οι εξωστρεφείς και εσωστρεφείς.
¶
-
Οι εξωστρεφείς αλληλεπιδρώντας
-
θέλουν πολλές κοινωνικές συναντήσεις
με έμφαση στην εγγύτητα.
-
Θέλουν να στέκονται κοντά
για μια άνετη επικοινωνία.
-
Θέλουν να έχουν οπτική επαφή,
-
ή ένα κοινό βλέμμα.
-
Ανακαλύψαμε σε μια έρευνα
-
ότι χρησιμοποιούν πολλά υποκοριστικά
όταν γνωρίζουν κάποιον.
-
Οπότε όταν ένας εξωστρεφής
γνωρίζει κάποιον Τσαρλς,
-
γρήγορα γίνεται «Τσάρλι» και μετά «Τσακ»,
-
και μετά «γλυκέ μου, Τσακλς».
-
-
Ενώ για τους εσωστρεφείς,
¶
-
παραμένει «Τσαρλς» μέχρι να του δοθεί
η άδεια για περισσότερη οικειότητα
-
από το άτομο στο οποίο απευθύνεται.
-
Μιλάμε διαφορετικά.
-
Οι εξωστρεφείς προτιμούν ξεκάθαρη,
συγκεκριμένη, απλή γλώσσα.
-
Οι εσωστρεφείς προτιμούν -
και πρέπει ξανά να σας πω
-
ότι είμαι τόσο ακραίος εσωστρεφής
όσο δε φαντάζεστε -
-
μιλάμε διαφορετικά.
-
Προτιμάμε διακειμενικά περίπλοκες,
-
ενδεχόμενες,
-
προτάσεις με ύπουλες λέξεις -
-
-
-
-
-
-
Χωρίς να θέλω να δώσω πολλή έμφαση -
¶
-
κάτι τέτοιο.
-
-
μερικές φορές μιλάμε για άλλα θέματα.
-
Είχα μια σύμβαση παροχής συμβουλών
μαζί με ένα συνάδελφο
-
που είναι τελείως διαφορετικός από εμένα.
-
Πρώτον, τον λένε Τομ.
-
Εμένα δε με λένε έτσι.
-
-
Δεύτερον, το ύψος του είναι 1,95.
¶
-
Έχω μια τάση να μην είμαι τόσο ψηλός.
-
-
Και τρίτον, είναι το πιο εξωστρεφές άτομο
που θα μπορούσατε να βρείτε.
¶
-
Είμαι πολύ εσωστρεφής.
-
Παραφορτώνω τόσο τον εαυτό μου,
-
που δεν μπορώ να πιω μια κούπα καφέ
μετά τις 3 το απόγευμα
-
και να περιμένω ότι θα κοιμηθώ το βράδυ.
-
Υποστηρίζαμε για αυτό το έργο
έναν τύπο που λεγόταν Μάικλ.
¶
-
Κι ο Μάικλ κόντεψε σχεδόν
να καταστρέψει όλο το έργο.
-
Οπότε αυτός που τον υποστήριζε,
ρώτησε εμένα και τον Τομ,
-
«Τι γνώμη έχετε για τον Μάικλ;»
-
Θα σας πω σε ένα λεπτό τι είπε ο Τομ.
-
Μίλησε με κλασικό εξωστρεφή τρόπο.
-
Και να τι άκουσαν τα εξωστρεφή αυτιά
από όσα είπα,
-
που είναι σχεδόν ακριβή.
-
Είπα: «Λοιπόν, ο Μάικλ όντως
έχει μια τάση κατά καιρούς
-
να συμπεριφέρεται με τρόπο
που ορισμένοι από εμάς θεωρούν
-
ότι ενδεχομένως είναι πιο αποφασιστικός
από τον φυσιολογικά αναμενόμενο».
-
-
Ο Τομ γύρισε τα μάτια του και είπε,
¶
-
«Μπράιαν, αυτό είπα κι εγώ:
-
είναι μαλάκας!»
-
-
-
-
μπορεί με λεπτότητα να υποδηλώσω
ορισμένα «μαλακισμένα» χαρακτηριστικά
-
στη συμπεριφορά του άνδρα,
-
αλλά δε θα χιμήξω αμέσως
στη λέξη από «μ».
-
-
Αλλά ο εξωστρεφής λέει,
¶
-
«Αν έτσι συμπεριφέρεται, έτσι θα τον λέω».
-
Προσπερνάμε ο ένας τον άλλο.
-
Τώρα, είναι αυτό κάτι που πρέπει
να δώσουμε ιδιαίτερη προσοχή;
¶
-
Ασφαλώς.
-
Είναι σημαντικό να το γνωρίζουμε.
-
Αυτό είμαστε τελικά;
-
Είμαστε απλώς ένα μάτσο χαρακτηριστικά;
-
Όχι, δεν είμαστε.
-
Θυμηθείτε, είστε σαν κάποιους άλλους
-
και σαν κανέναν άλλον.
-
Και ο ιδιόμορφος εαυτός σας;
-
Ως Ελίζαμπεθ ή Τζορτζ,
-
μπορεί να μοιράζεστε
την εξωστρέφεια ή τις νευρώσεις σας.
-
Υπάρχουν όμως μερικά ιδιαίτερα γνωρίσματα
της Ελίζαμπεθ στη συμπεριφορά σου,
-
ή του Τζορτζ στη δικιά σου,
-
που μας κάνουν να σας κατανοούμε καλύτερα
αντί για ένα μάτσο χαρακτηριστικά;
-
Που μας κάνουν να σας αγαπάμε;
-
Όχι μόνο επειδή
είστε ένας συγκεκριμένος τύπος ανθρώπου.
-
Αισθάνομαι άβολα να βάζω
τους ανθρώπους σε κουτιά.
¶
-
Πιστεύω ότι ούτε τα πουλιά
δεν ανήκουν σε κουτιά.
-
Οπότε τι είναι αυτό που μας ξεχωρίζει;
-
Είναι οι πράξεις της ζωής μας -
τα προσωπικά μας έργα.
-
Έχετε ένα προσωπικό έργο τώρα,
-
αλλά ίσως κανείς εδώ να μην το ξέρει.
-
Σχετίζεται με το παιδί σας -
-
έχετε πάει άλλες τρεις φορές
στο νοσοκομείο
-
και ακόμα δεν ξέρουν τι φταίει.
-
Ή ίσως είναι η μαμά σας.
-
Και αντιδράτε διαφορετικά από το κανονικό.
-
Είναι ελεύθερα χαρακτηριστικά.
-
Είστε πολύ προσηνής,
αλλά συμπεριφέρεστε το αντίθετο
-
για να γκρεμίσετε αυτά τα εμπόδια
της διοικητικής αποχαύνωσης
-
του νοσοκομείου,
-
για να μάθετε κάτι για τη μαμά σας
ή το παιδί σας.
-
-
Όπως ενσαρκώνουμε ένα σενάριο
-
για να ενισχύσουμε
ένα βασικό έργο στις ζωές μας.
-
Κι αυτά είναι που έχουν σημασία.
-
Μη ρωτάτε τους άλλους τι τύπος είναι.
-
Ρωτήστε, «Ποια είναι
τα βασικά έργα της ζωής σου;»
-
Ενσαρκώνουμε αυτά τα χαρακτηριστικά.
-
Είμαι ένας εσωστρεφής,
-
αλλά έχω ένα βασικό έργο,
που είναι να διδάσκω.
-
Είμαι ένας καθηγητής.
-
Και λατρεύω τους μαθητές μου
-
και λατρεύω τον κλάδο μου.
-
Και ανυπομονώ να τους πω
για το τι νέο υπάρχει, τι συγκλονιστικό,
-
ότι δε βλέπω την ώρα να τους πω.
-
Κι έτσι ενεργώ με εξωστρεφή τρόπο,
-
επειδή στις 8 το πρωί
-
οι μαθητές χρειάζονται λίγο χιούμορ,
-
λίγη δέσμευση για να συνεχίσουν
-
τις δύσκολες μέρες μελέτης.
-
Αλλά πρέπει να προσέχουμε πολύ
¶
-
όταν ενεργούμε παρατεταμένα
έξω από τα συνηθισμένα.
-
Μερικές φορές μπορεί
να μην προσέχουμε τον εαυτό μας.
-
Για παράδειγμα, μετά από μια περίοδο
ψεύτικης εξωστρεφούς συμπεριφοράς,
-
ανακαλύπτω ότι πρέπει
να αποσυρθώ κάπου μόνος μου.
-
Όπως είπε η Σούζαν Κέιν
στο «Ήσυχο» βιβλίο της,
-
στο κεφάλαιο που εμφανιζόταν
ο περίεργος Καναδός καθηγητής
-
που δίδασκε τότε στο Χάρβαρντ,
-
κάτι φορές πάω στις τουαλέτες
-
για να γλιτώσω από τις σφεντόνες
και τα βέλη των τρελών εξωστρεφών.
-
-
Θυμάμαι ειδικά μια μέρα
που είχα αποσυρθεί στην τουαλέτα,
¶
-
για να αποφύγω την υπερβολική διέγερση.
-
Κι ένας πραγματικά εξωστρεφής
ήρθε πίσω μου
-
-όχι στην τουαλέτα μου αλλά στη διπλανή-
-
και μπορούσα να ακούω
διάφορους ήχους εκκένωσης,
-
που μισούμε - ακόμα και τους δικούς μας,
-
γι' αυτό τραβάμε το καζανάκι
κατά τη διάρκεια και μετά.
-
-
Και μετά άκουσα
εκείνη τη βραχνή φωνή να λέει,
¶
-
«Εσείς είστε Δρ. Λιτλ;»
-
-
Αν υπάρχει κάτι που θα προκαλέσει
εξάμηνη δυσκοιλιότητα σ' έναν εσωστρεφή,
¶
-
είναι η συζήτηση στον καμπινέ.
-
-
-
Μη με ακολουθήσετε.
-
-