Bí quyết làm cho tinh thần mạnh mẽ| Amy Morin | TEDxOcala

Mỗi người đều có khả năng tạo ra sức mạnh tinh thần, nhưng đa số chưa biết cách phải làm như thế nào.
Chúng ta dành nhiều thời gian nói về sức mạnh cơ bắp và sức khỏe cơ thể, nhưng ít chú ý đến sức mạnh tinh thần và sức khỏe trí óc.
Chúng ta có thể lựa chọn để tập cách giúp điều hòa suy nghĩ, điều khiển cảm xúc, và xử sự hợp lý trong bất cứ hoàn cảnh nào - ba yếu tố cơ bản của sức mạnh tinh thần. Mặc cho mục tiêu của bạn là gì thì việc xây dựng sức mạnh tinh thần chính là chìa khóa để có được những tiềm năng tuyệt vời nhất.

Amy Morin là nhân viên y tế cộng đồng và chuyên viên tâm lý đã có giấy phép hành nghề. Kể từ năm 2002, cô đã cố vấn cho nhiều trẻ em, thanh thiếu niên và người trưởng thành. Cô cũng hiện là một giảng sư phụ tá tâm lý.

Bài nói chuyện này được thực hiện tại một sự kiện TEDx địa phương, độc lập với các hội thảo của TED.

Tôi có một người bạn trên Facebook với
một cuộc sống dường như hoàn hảo.

Cô sống trong một căn nhà lộng lẫy.

Và có một công việc rất đáng ao ước.

Cô ấy và gia đình

có những chuyến đi chơi
vui vẻ vào mỗi cuối tuần.

Và tôi cá là họ
phải mang cả

thợ chụp ảnh theo đấy.

(Tiếng cười)

Vì bất kể là họ đi đâu
hay làm gì

thì cả gia đình cũng đều trông rất tuyệt.

Và cô ấy luôn viết trên mạng về việc
cô đã cảm thấy may mắn

và biết ơn ra sao bởi
cuộc sống mà mình đang có.

Và tôi có cảm giác như cô ấy nói thế

không phải để tung hô trên Facebook
mà là cô ấy thực sự hạnh phúc như thế.

Có bao nhiêu người trong số các bạn
có một người bạn kiểu như vậy?

Và bao nhiêu người trong số các bạn

đôi lúc không ưa kiểu người đó?

(Tiếng cười)

Tất cả chúng ta đều có ý nghĩ
như thế phải không nào?

Thật khó để có suy nghĩ khác.

Nhưng lối suy nghĩ đó
sẽ gây tổn hại cho các bạn.

Và đó là điều tôi muốn
chia sẻ với các bạn hôm nay

là những gì chúng ta phải trả giá
cho những thói quen xấu của mình.

Có lẽ bạn vừa cuộn qua
trang Facebook của mình

và nghĩ: "Nếu tôi lướt qua chút
thì có sao nào?

Chỉ mất có 5 giây thôi mà.

Điều đó thì có gì tổn hại cho tôi chứ?"

Thật ra thì các nhà nghiên cứu
đã chỉ ra rằng

nếu bạn tỏ ra ghen tị với
bạn của mình trên Facebook

thì bạn có thể bị trầm cảm đấy.

Đó mới chỉ là một trong những cái bẫy
mà tâm trí chúng ta tạo ra.

Bạn có bao giờ than phiền
về người chủ của mình?

Hay nhìn vào cuộc sống của bạn bè
và thầm nghĩ,

"Tại sao họ lại may mắn đến thế?"

Bạn không thể ngừng suy nghĩ như vậy
đúng không?

Cách suy nghĩ đó có vẻ
không có gì to tác lúc này.

Trên thực tế, nó còn có thể làm cho bạn
cảm thấy vui hơn trong giây lát.

Nhưng cách suy nghĩ này đang ăn mòn
sức mạnh tinh thần của bạn đấy.

Có ba ý nghĩ tai hại

làm cho chúng ta kém mạnh mẽ

và đánh mất
sức mạnh tinh thần của mình.

Đầu tiên là những ý nghĩ không tốt
về bản thân chúng ta.

Chúng ta dường như cảm thấy
mình đáng thương hại.

Và trong khi buồn phiền khi chuyện không may xảy ra là điều bình thường

nhưng tự thương hại là tệ hơn thế.

Đó là khi bạn bắt đầu
phóng đại điều không may của mình.

Khi bạn nghĩ mọi thứ theo kiểu

"Sao những thứ nầy luôn
xảy đến với tôi chứ?"

"Lẽ ra tôi không đáng bị như vậy."

Cách nghĩ này làm cho bạn mắc kẹt,

luôn lẩn quẩn trong vấn đề,

ngăn bạn tìm ra giải pháp.

Và cả khi bạn không thể tìm
ra giải pháp,

bạn cũng có thể làm gì đó
để cho cuộc sống của bạn hay ai đó tốt hơn.

Nhưng bạn không làm được
như vậy nếu

bạn cứ chìm đắm
trong những tiếc nuối của mình.

Loại suy nghĩ tai hại thứ hai
kìm hãm chúng ta

là những suy nghĩ không tốt
về người khác.

Chúng ta nghĩ rằng những người khác
có thể tác động đến chúng ta,

và chúng ta đánh mất sức mạnh
của chính mình.

Nhưng với tư cách những người trưởng thành

sống trong một quốc gia tự do
thì không có nhiều thứ bạn phải làm.

Khi bạn nói: "Tôi phải làm việc muộn"

bạn đã đánh mất sức mạnh của mình.

Có thể sẽ có nhiều hậu quả nếu
bạn không ở lại làm hết công việc

nhưng đó là quyền lựa chọn ở bạn.

Hay khi bạn nói rằng,
"Mẹ chồng khiến tôi phát điên"

bạn cũng cho đi sức mạnh của
chính mình.

Có thể bà ấy không phải
là người tốt nhất trên đời

nhưng xử sự với bà ấy như thế nào
là tùy vào bạn

vì tất cả đều là do bạn quyết định.

Loại suy nghĩ thứ ba không tốt và
kìm hãm chúng ta

là những suy nghĩ không tốt
về cuộc sống.

Ta luôn nghĩ rằng
cuộc sống này nợ ta điều gì đó.

Chúng ta nghĩ rằng,
"Nếu tôi nỗ lực đủ

thì tôi xứng đáng có được thành công."

Nhưng mong chờ thành công
đến với bạn

như một phần thưởng to lớn

sẽ chỉ dẫn đến thất vọng mà thôi.

Nhưng tôi biết sẽ rất khó để từ bỏ
những thói quen tư duy không tốt đó.

Rất khó để thoát khỏi
những suy nghĩ không tốt

chúng ta đã mang theo mình
từ rất lâu.

Nhưng bạn không thể không bỏ chúng được.

Vì sớm hay muộn, bạn cũng sẽ đi tới
một thời điểm trong cuộc đời

lúc mà bạn cần đến tất cả sức mạnh
tinh thần mà mình tích lũy được.

Khi tôi 23,

tôi đã nghĩ tôi nắm rõ
cuộc đời mình.

Tôi tốt nghiệp đại học.

Tôi có công việc lớn đầu tiên
với tư cách một nhà trị liệu.

Tôi kết hôn.

Và tôi thậm chí còn mua được nhà.

Và tôi đã nghĩ
"Cuộc đời sẽ rất tuyệt từ đây!"

"Tôi đã có một khởi đầu khó tin
trên bước đường thành công."

Điều gì xảy ra được cơ chứ?

Mọi thứ bắt đầu thay đổi khi một ngày nọ,

tôi nhận được một cú điện thoại từ chị gái.

Chị ấy nói là mẹ chúng tôi
bất tỉnh

và được đưa vào bệnh viện.

Anh Lincoln chồng tôi và tôi lên xe
và phóng thẳng tới bệnh viện.

Tôi không tài nào tưởng tượng được
mọi chuyện lại xảy ra như thế.

Mẹ tôi chỉ mới 51 tuổi.

Bà không có bất kỳ tiền sử
bệnh lý nào.

Khi chúng tôi tới bệnh viện,

các bác sĩ giải thích rằng bà bị
phình mạch não bộ.

Và trong vòng 24 tiếng, mẹ tôi,

người dậy mỗi sáng thường hay nói rằng
"Thật là một ngày tuyệt vời để sống"

đã qua đời.

Tin đó khiến tôi tan nát.

Tôi và mẹ vốn rất thân thiết.

Là một chuyên gia, tôi thừa biết
trên lý thuyết cách để trị niềm đau.

Nhưng biết và làm
là hai việc rất khác nhau.

Mất một thời gian khá dài để
tôi cảm thấy mình trở lại bình thường.

Và trong buổi lễ tưởng niệm 3 năm
ngày mất của mẹ tôi,

vài người bạn gọi điện đến

mời Lincoln và tôi
đến xem một trận bóng rổ.

Thật trùng hợp, trận đấu diễn ra

ở cùng một hội trường, nơi mà tôi
đã gặp mẹ lần cuối

vào đêm trước khi bà mất.

Tôi chưa trở lại nơi ấy từ thời điểm đó.

Tôi không chắc mình có muốn quay lại
nơi đó không.

Nhưng Lincoln và tôi đã bàn về chuyện
này, và cuối cùng chúng tôi quyết định

"Có thể đây là cách tốt để tưởng nhớ bà"

Vậy là chúng tôi đi xem trận đấu.

Và chúng tôi thực sự
đã trải qua thời gian rất vui với đám bạn.

Trên đường trở về vào đêm ấy,

chúng tôi nói thật tuyệt vời

khi có thể trở lại nơi ấy,

và nhớ về mẹ với một nụ cười

thay vì cứ giữ mãi
những cảm giác đau buồn.

Nhưng ngày sau khi chúng tôi về đến nhà vào đêm ấy, Lincoln nói anh cảm thấy không ổn.

Vài phút sau, anh ấy ngã quỵ xuống.

Tôi phải gọi cấp cứu.

Gia đình anh cũng đã tới phòng cấp cứu.

Chúng tôi chờ rất lâu

cho tới khi một bác sĩ bước ra.

Nhưng thay vì để cho chúng tôi
nhìn thấy Lincoln,

ông ấy đưa chúng tôi vào phòng riêng

mời chúng tôi ngồi

và giải thích với chúng tôi rằng

Lincoln, người mà tôi biết thích
mạo hiểm nhất

đã ra đi mãi mãi.

Lúc đó chúng tôi không
biết rằng anh đã lên cơn đau tim.

Anh ấy chỉ mới 26 tuổi.

Anh ấy không có tiền sử bệnh tim nào cả.

Và ngay lúc đó, tôi trở thành một quá phụ
ở tuổi 26,

và không còn mẹ.

Tôi suy nghĩ: "Làm sao mình vượt qua
được đây?"

Và nếu nói rằng đó là quãng thời gian đau buồn trong cuộc đời tôi

thì đó có lẽ cũng chỉ là cách nói nhẹ thôi.

Cũng trong quãng thời gian đó,
tôi nhận ra rằng

khi bạn thực sự ở vào
những thời điểm khó khăn,

nhiều thói quen tốt vẫn chưa đủ.

Chỉ cần một hai thói xấu

là đã có thể hủy hoại bạn.

Tôi cố làm việc hết sức mình,

không chỉ để tạo thói quen tốt
trong cuộc sống của mình,

mà còn để tránh những thói xấu

mặc dầu chúng không đáng kể lắm.

Thông qua mọi nỗ lực,

tôi giữ hy vọng rằng ngày nào đó
cuộc sống sẽ tốt hơn.

Và cuối cùng điều đó đã thành hiện thực.

Vài năm sau đó, tôi gặp Steve.

Và chúng tôi yêu nhau.

Và tôi kết hôn.

Chúng tôi bán căn nhà mà
tôi và Lincoln từng ở,

mua một căn mới, ở một khu vực khác,

và tôi có một công việc mới.

Nhưng ngay khi tôi có thể
bắt đầu cảm thấy nhẹ nhõm

để làm lại từ đầu thì

chúng tôi được tin bố của Steve
mắc ung thư giai đoạn cuối.

Và tôi bắt đầu nghĩ,

"Tại sao những thứ này cứ
tiếp diễn như vậy?"

"Tại sao tôi cứ phải
mất đi những người thân yêu?"

"Thật không công bằng."

Nhưng nếu tôi chỉ nhận ra một điều,

thì điều đó là suy nghĩ như thế
sẽ kìm hãm tôi.

Tôi biết rằng mình sắp cần đến

tất cả sức mạnh tinh thần sẵn có

để vượt qua thêm một nỗi đau.

Vậy nên tôi ngồi xuống và viết ra

một danh sách những điều mà những
người tinh thần mạnh mẽ không làm.

Và tôi đọc lại danh sách đó.

Đó là tất cả những
thói quen xấu

mà tôi đã làm lúc này hay lúc khác và
khiến chính mình bị kìm hãm.

Và tôi tiếp tục đọc đi đọc lại
cái danh sách đó.

Tôi thực sự rất cần nó.

Vì trong vòng vài tuần tôi viết nó,

bố của Steve đã qua đời.

Cuộc hành trình nầy dạy tôi rằng bí quyết
để trở nên mạnh mẽ

là phải từ bỏ những thói quen
suy nghĩ không tốt.

Sức mạnh tinh thần có nhiều
điểm giống với sức mạnh thể xác.

Nếu bạn muốn có một cơ thể săn chắc,

bạn cần đến phòng tập thể dục và
nâng tạ.

Nhưng nếu bạn thực sự muốn thấy kết quả,

bạn cần phải từ bỏ
thói quen ăn vặt.

Sức mạnh tinh thần cũng vậy.

Nếu bạn muốn tinh thần
mạnh mẽ,

bạn cần những thói quen tốt
như việc rèn thái độ biết ơn.

Nhưng bạn cũng phải từ bỏ
những thói quen xấu,

như việc ghen tị với
thành công của người khác.

Bất kể việc đó có xảy ra
thường xuyên hay không

thì nó cũng sẽ không tốt cho bạn.

Vậy làm cách nào để bạn
tập cho suy nghĩ của mình khác đi?

Làm cách nào để bạn từ bỏ
những thói quen suy nghĩ không tốt

mà bạn vẫn luôn giữ bên mình?

Bắt đầu với việc chống lại những suy
nghĩ tiêu cực mà tôi đã nói với bạn,

bằng những điều tích cực hơn.

Ví dụ những suy nghĩ không tốt
về chính bản thân

thường xảy ra vì chúng ta
không thoải mái trong lòng.

Cảm giác buồn, đau, giận dữ hay sợ hãi

là những cảm giác không thoải mái.

Vậy nên chúng ta thường dành nhiều công sức để tránh đi sự không thoải mái đó.

Chúng ta trốn tránh bằng cách

tạo ra cảm giác thương hại cho mình.

Và dù cho điều đó có làm cho
ta tạm quên đi nỗi đau

thì nó cũng đồng thời kéo dài nỗi đau.

Cách duy nhất để vượt qua
cảm giác không thoải mái,

để đối mặt với chúng
là bạn phải vượt ngang qua chúng.

Hãy tận cảm nhận nỗi buồn,
để rồi sẽ vơi nhẹ đi.

Để tự tin vào
khả năng của mình

để đối mặt với cảm giác
không thoái mái đó.

Những suy nghĩ không tốt
về người khác xảy ra

vì chúng ta so sánh mình
với người khác.

Chúng ta nghĩ hoặc là họ
giỏi hơn hoặc là họ tệ hơn mình.

Hoặc là chúng ta nghĩ họ có thể
tác động đến cảm xúc của chúng ta.

Hoặc là chúng ta có thể tác động
đến cách họ hành xử.

Hoặc là chúng ta trách móc họ
vì đã cản trở chúng ta.

Nhưng thực ra, chính chúng ta
đã làm điều đó.

Bạn phải chấp nhận rằng
bạn là chính bạn

và những người khác thì
không liên quan gì tới bạn.

Người duy nhất mà bạn nên
so sánh

là con người của bạn ngày hôm qua.

Và những suy nghĩ không tốt về
cuộc sống xuất hiện

bởi sâu thẳm trong thâm tâm, chúng ta
đều muốn cuộc sống này công bằng.

Chúng ta muốn nghĩ rằng nếu
chúng ta đã thể hiện tốt

thì những điều tốt đẹp sẽ xảy đến.

Hay nếu chúng ta
đã trải qua đủ khó khăn

thì chúng ta sẽ nhận được
phần thưởng nào đó.

Nhưng sau cùng, bạn phải chấp nhận
rằng cuộc sống không hề công bằng.

Và điều này sẽ giải phóng bạn.

Có nghĩa là không nhất thiết bạn
sẽ được tặng thưởng cho việc làm tốt của mình

nhưng cũng có nghĩa là, nếu bạn
đang có quá nhiều đau khổ

thì cũng chưa hẳn là ngày tận thế
đã đến đâu.

Cuộc sống không vận hành theo kiểu như vậy.

Cuộc sống là cái bạn tạo nên.

Nhưng dĩ nhiên, trước khi bạn thay đổi
cuộc sống của mình,

bạn phải tin là bạn làm được điều đó.

Có lần, tôi làm việc với một một người
đàn ông bị tiểu đường lâu năm.

Bác sĩ đề nghị ông ta điều trị

vì ông có vài thói quen
suy nghĩ không tốt

ảnh hưởng đến sức khỏe cơ thể.

Mẹ của ông đã chết vì biến chứng
của bệnh tiểu đường khi còn trẻ,

vậy nên ông tin chắc rằng mình
cũng tới số rồi,

và ông đã từ bỏ việc kiểm soát
lượng đường huyết của mình.

Thực tế là đường huyết của ông
gần đây rất cao

và nó bắt đầu ảnh hưởng đến
thị lực của ông.

Ông bị tước giấy phép lái xe.

Và cuộc sống của ông dần co cụm lại.

Khi ông đến văn phòng của tôi, rõ ràng
là ông đã biết tất cả

những gì mình phải làm để kiểm soát
lượng đường huyết cùa mình.

Chỉ là ông không nghĩ là nó đáng
để nỗ lực.

Nhưng cuối cùng, ông đã đồng ý
thực hiện một thay đổi nhỏ.

Ông nói, "Tôi sẽ bỏ thói quen
uống 2 lít Pepsi mỗi ngày,

và thay bằng Pepsi Diet."

Chính ông cũng không thể tin là
chỉ số của mình đã được cải thiện nhanh đến như vậy.

Và mặc dù mỗi tuần ông đến

đều càm ràm về cái vị
kinh tởm của Pepsi Diet

thì ông cũng đã quen với nó.

Lúc ông bắt đầu nhận thấy
một chút dấu hiệu tiến bộ

ông đã nói: "Có lẽ tôi nên để ý đến
những thói quen khác của mình."

Ông nói "Tôi nên thay ly kem buổi tối

bằng một món có ít đường hơn."

Và một hôm, khi ông ở trong
một cửa hàng đồ cũ với vài người bạn,

ông đã tìm thấy chiếc xe đạp
tập thể dục cũ kĩ này.

Ông đã mua nó với giá vài đô,

và mang nó về nhà,
đặt phía trước cái tivi.

Và ông bắt đầu tập đạp

trong lúc xem chương trình yêu thích
của mình mỗi đêm.

Và không những ông đã xuống cân

mà một ngày nọ, ông còn nhận thấy
mình có thể thấy cái tivi

rõ hơn đôi chút so với trước kia.

Và điều đó đã xảy ra đầy bất ngờ,

có lẽ tổn thương thị lực của ông
không phải là vĩnh viễn.

Vậy là ông đặt cho mình
một mục tiêu mới--

để có lại giấy phép lái xe.

Và từ ngày đó trở đi,
mọi việc tiến triển rất tốt.

Khi đến lúc gần kết thúc trị liệu,
ông ấy đều đến mỗi tuần

và nói "Được rồi. Tuần này chúng ta
sẽ làm gì đây?"

Vì cuối cùng thì ông cũng đã tin rằng
ông có thể thay đổi cuộc sống của mình.

Và rằng ông có sức mạnh tinh thần
để thực hiện thay đổi đó.

Ông có thể từ bỏ thói quen
suy nghĩ tiêu cực của mình.

Và tất cả đều bắt đầu với chỉ
một bước nhỏ thôi.

Tôi khuyến khích bạn hãy nghĩ lại xem

thói quen suy nghĩ không tốt nào đang
kìm hãm bạn?

Những suy nghĩ không tốt nào

đang ngăn cản bạn trở nên mạnh mẽ?

Và thay đổi nhỏ nào hôm nay
bạn có thể thực hiện?

Ngay đây, ngay bây giờ.

Cảm ơn.

(Vỗ tay)