Return to Video

Η ηθική προκατάληψη πίσω από τα αποτελέσματα αναζήτησης σας

  • 0:01 - 0:04
    Όποτε επισκέπτομαι ένα
    σχολείο και μιλάω σε μαθητές,
  • 0:04 - 0:06
    πάντα τους κάνω την ίδια ερώτηση:
  • 0:07 - 0:08
    Γιατί αναζητείτε στο Google;
  • 0:09 - 0:12
    Γιατί το Google είναι η μηχανή
    αναζήτησης της επιλογής σας;
  • 0:13 - 0:15
    Παράξενα, παίρνω πάντα τις ίδιες
    τρεις απαντήσεις.
  • 0:15 - 0:17
    Πρώτον, «Επειδή δουλεύει,»
  • 0:17 - 0:20
    που είναι καλή απάντηση,
    γι' αυτό αναζητώ κι εγώ στο Google.
  • 0:20 - 0:22
    Δεύτερον, κάποιος θα πει,
  • 0:22 - 0:25
    «Δεν γνωρίζω κι άλλες εναλλακτικές
    μηχανές αναζήτησης.»
  • 0:26 - 0:28
    Δεν είναι η πιο καλή απάντηση
    και συνήθως απαντώ,
  • 0:28 - 0:31
    «Ψάξε 'μηχανή αναζήτησης' στο Google
  • 0:31 - 0:33
    και ίσως βρείς καμιά
    ενδιαφέρουσα εναλλακτική.»
  • 0:33 - 0:35
    Τρίτο και τελευταίο,
  • 0:35 - 0:39
    σίγουρα κάποιος μαθητής
    θα σηκώσει το χέρι και θα πεί,
  • 0:39 - 0:44
    «Με το Google είναι βέβαιος ότι θα πάρω
    το πιο αμερόληπτο αποτέλεσμα αναζήτησης.»
  • 0:45 - 0:52
    Πάντα βέβαιος να πάρει το πιο καλό,
    αμερόληπτο αποτέλεσμα αναζήτησης.
  • 0:53 - 0:56
    Ως άτομο ανθρωπιστικών επιστημών,
  • 0:56 - 0:58
    μολονότι ψηφιακών ανθρωπιστικών επιστημών,
  • 0:58 - 0:59
    αυτό με κάνει να ανατριχιάζω,
  • 0:59 - 1:04
    έστω αν κι εγώ πιστεύω ότι η ιδέα του
    αμερόληπτου αποτελέσματος αναζήτησης
  • 1:04 - 1:08
    είναι ακρογωνιαίος λίθος της αγάπης
    και εκτίμησης μας για τη Google.
  • 1:09 - 1:13
    Θα σας δείξω φιλοσοφικά,
    ότι αυτή η ιδέα είναι αδύνατη.
  • 1:13 - 1:16
    Αλλά πρώτα να εξηγήσω λίγο μια βασική αρχή
  • 1:16 - 1:19
    την οποία ξεχνάμε
    όταν κάνουμε μία αναζήτηση.
  • 1:20 - 1:22
    Όποτε αναζητήσεις κάτι στο Google,
  • 1:22 - 1:26
    ρώτα πρώτα τον εαυτό σου:
    «Ψάχνω για ένα συγκεκριμένο γεγονός;»
  • 1:26 - 1:29
    π.χ. Ποια είναι η πρωτεύουσα της Γαλλίας;
  • 1:29 - 1:32
    Ποια είναι τα δομικά στοιχεία
    ενός μορίου νερού;
  • 1:32 - 1:34
    Ωραία τότε - αναζήτησε στο Google.
  • 1:34 - 1:37
    Δεν υπάρχει ομάδα επιστημόνων
    που κοντεύουν να αποδείξουν
  • 1:37 - 1:39
    ότι είναι το Λονδίνο ή Η30 αντίστοιχα.
  • 1:39 - 1:42
    Δεν βλέπεις κάποια συνωμοσία
    σε αυτά τα πράγματα.
  • 1:42 - 1:43
    Συμφωνούμε, σε όλη την υφήλιο,
  • 1:43 - 1:46
    ποιες είναι οι απαντήσεις
    σε αυτά τα γεγονότα.
  • 1:46 - 1:52
    Αλλά αν περιπλέξεις λίγο την ερώτηση
    και ρωτήσεις κάτι σαν,
  • 1:52 - 1:54
    «Γιατί υπάρχει η κρίση
    Ισραήλ-Παλαιστίνης;»
  • 1:55 - 1:58
    Δεν ψάχνεις πια για ένα απλό γεγονός,
  • 1:58 - 1:59
    ψάχνεις για γνώση,
  • 1:59 - 2:02
    που είναι κάτι πιο πολύπλοκο κι ευαίσθητο.
  • 2:03 - 2:04
    Και για να φτάσεις στη γνώση,
  • 2:04 - 2:07
    πρέπει να φέρεις 10 ή 20
    ή 100 γεγονότα στο τραπέζι
  • 2:07 - 2:10
    να τα αναγνωρίσεις και να πεις,
    «Ναι, αυτά όλα είναι αληθινά.»
  • 2:10 - 2:12
    Αλλά εξαιτίας αυτού που είμαι,
  • 2:12 - 2:14
    νέος ή γέρος, μαύρος ή άσπρος,
    ομοφυλόφιλος ή όχι,
  • 2:14 - 2:16
    θα τα αξιολογήσω διαφορετικά.
  • 2:16 - 2:18
    Θα πω, «Ναι, αυτό είναι αλήθεια,
  • 2:18 - 2:20
    αλλά αυτό είναι πιο σημαντικό από αυτό.»
  • 2:20 - 2:22
    Και εδώ είναι που γίνεται πιο ενδιαφέρον,
  • 2:22 - 2:24
    επειδή εδώ είναι που γινόμαστε ανθρώπινοι.
  • 2:24 - 2:27
    Εδώ αρχίζουμε να συζητούμε,
    να σχηματίζουμε κοινωνία.
  • 2:27 - 2:30
    Και για να φτάσουμε κάπου,
    χρειάζεται να φιλτράρουμε τα γεγονότα εδώ,
  • 2:30 - 2:33
    μεταξύ φίλων και γειτόνων,
    γονιών και παιδιών,
  • 2:33 - 2:35
    συναδέλφων, εφημερίδων και περιοδικών,
  • 2:35 - 2:38
    για να καταλήξουμε τελικά
    σε αληθινή γνώση,
  • 2:38 - 2:42
    κάτι που μια μηχανή αναζήτησης
    δεν μπορεί να διεκπεραιώσει σωστά.
  • 2:43 - 2:50
    Λοιπόν, σας υποσχέθηκα ένα παράδειγμα
    να σας δείξω γιατί είναι δύσκολο
  • 2:50 - 2:53
    να φτάσεις στο σημείο να πάρεις
    αληθινή, καθαρή, αντικειμενική γνώση -
  • 2:53 - 2:54
    σαν τροφή για σκέψη.
  • 2:54 - 2:58
    Θα κάνω κανα δυο αναζητήσεις
  • 2:58 - 3:02
    Θα αρχίσω με «Μισέλ Ομπάμα»,
  • 3:02 - 3:04
    την Πρώτη Κυρία των Η.Π.Α.
  • 3:04 - 3:06
    Και θα κάνουμε κλικ για εικόνες.
  • 3:07 - 3:09
    Δουλεύει καλά, όπως βλέπετε.
  • 3:09 - 3:12
    Είναι σχεδόν τέλειο αποτέλεσμα αναζήτησης.
  • 3:12 - 3:15
    Μόνο αυτή είναι στην εικόνα,
    ούτε καν ο Πρόεδρος.
  • 3:16 - 3:17
    Πως γίνεται αυτό;
  • 3:18 - 3:19
    Αρκετά απλά.
  • 3:19 - 3:22
    Το Google δουλεύει έξυπνα
    για να το πετύχει, αλλά βασικά,
  • 3:22 - 3:24
    κοιτά κυρίως για δύο στοιχεία.
  • 3:24 - 3:30
    Πρώτο, τι λέει στη λεζάντα της εικόνας
    σε κάθε ιστοσελίδα;
  • 3:30 - 3:32
    Γράφει «Μισέλ Ομπάμα» κάτω από την εικόνα;
  • 3:32 - 3:34
    Αρκετά καλή ένδειξη ότι θα είναι αυτή.
  • 3:34 - 3:37
    Δεύτερο, το Google κοιτάζει
    το αρχείο της εικόνας,
  • 3:37 - 3:40
    το όνομα του αρχείου
    που ανέβηκε στην ιστοσελίδα.
  • 3:40 - 3:42
    Πάλι, ονομάζεται "MichelleObama.jpeg";
  • 3:43 - 3:46
    Αρκετά καλή ένδειξη ότι δεν είναι
    ο Κλιντ Ιστγούντ στην εικόνα.
  • 3:46 - 3:50
    Οπότε έχεις αυτά τα δύο και παίρνεις
    αποτέλεσμα σαν αυτό - σχεδόν.
  • 3:50 - 3:57
    Το 2009 η Μισέλ Ομπάμα ήταν
    θύμα ρατσιστικής εκστρατείας,
  • 3:57 - 4:01
    όπου άτομα θέλανε να την προσβάλουν
    μέσω των αποτελεσμάτων αναζήτησης.
  • 4:01 - 4:04
    Διαδόθηκε μία εικόνα στο Διαδίκτυο
  • 4:04 - 4:07
    που έδειχνε τη φάτσα της σαν πιθήκου.
  • 4:07 - 4:10
    Και η εικόνα αυτή διαδόθηκε παντού.
  • 4:10 - 4:14
    Και άτομα την διέδωσαν με επιτήδειο σκοπό,
  • 4:14 - 4:16
    να φαίνεται στα αποτελέσματα αναζήτησης.
  • 4:16 - 4:19
    Γράφανε «Μισέλ Ομπάμα» στη λεζάντα
  • 4:19 - 4:23
    και ανεβάζανε την εικόνα με όνομα
    «MichelleObama.jpeg» ή κάτι παρόμοιο.
  • 4:23 - 4:25
    Για να παραποιήσουν
    το αποτέλεσμα αναζήτησης.
  • 4:25 - 4:27
    Και το καταφέρανε.
  • 4:27 - 4:29
    Οπότε αν αναζητούσες «Μισέλ Ομπάμα»
    στο Google το 2009,
  • 4:29 - 4:33
    η παραποιημένη εικόνα εμφανιζόταν
    στα πρώτα αποτελέσματα.
  • 4:33 - 4:36
    Τα αποτελέσματα καθαρίζονται αυτόματα,
  • 4:36 - 4:38
    και είναι κάπως ωραίο αυτό,
  • 4:38 - 4:42
    επειδή η Google μετρά σχετικότητα
    κάθε ώρα, κάθε ημέρα.
  • 4:42 - 4:44
    Ωστόσο η Google δεν το δέχτηκε
    αυτή τη φορά,
  • 4:44 - 4:47
    σκεφτήκανε, «Είναι ρατσιστικό
    και κακό αποτέλεσμα αναζήτησης
  • 4:47 - 4:51
    και θα πρέπει
    να το καθαρίσουμε ιδιοχειρώς.
  • 4:51 - 4:54
    Θα γράψουμε κώδικα και θα το φτιάξουμε,»
  • 4:54 - 4:55
    το οποίο και έκαναν.
  • 4:55 - 4:59
    Δε νομίζω κανείς σε αυτό το δωμάτιο
    να πιστεύει ότι αυτό ήταν κακή ιδέα.
  • 5:00 - 5:01
    Ούτε κι εγώ.
  • 5:03 - 5:06
    Αλλά μετά, περνάνε δύο χρόνια
  • 5:06 - 5:09
    και ο πιο αναζητούμενος Άντερς,
  • 5:09 - 5:11
    ο Άντερς Μπέριγκ Μπρέιβικ,
  • 5:11 - 5:13
    έκανε αυτό που έκανε.
  • 5:13 - 5:15
    Ήταν 22 Ιουλίου του 2011,
  • 5:15 - 5:18
    μια τραγική μέρα στην ιστορία
    της Νορβηγίας.
  • 5:18 - 5:21
    Αυτός ο άνθρωπος, ένας τρομοκράτης,
    ανατίναξε κάποια κυβερνητικά γραφεία
  • 5:21 - 5:24
    πολύ κοντά από όπου είμαστε τώρα
    εδώ στο Όσλο της Νορβηγίας
  • 5:24 - 5:26
    και μετά πήγε στο νησί της Ούτεγα,
  • 5:26 - 5:29
    πυροβόλησε και σκότωσε μια ομάδα παιδιών.
  • 5:29 - 5:31
    Περίπου 80 άτομα σκοτώθηκαν τότε.
  • 5:32 - 5:37
    Πολλά άτομα περιέγραψαν την ιστορία
    ως δύο βήματα,
  • 5:37 - 5:40
    ότι έκανε δύο πράματα: ανατίναξε
    τα κτίρια και σκότωσε τα παιδιά.
  • 5:40 - 5:42
    Δεν είναι αλήθεια αυτό.
  • 5:42 - 5:44
    Ήταν τρία βήματα.
  • 5:44 - 5:47
    Ανατίναξε τα κτίρια, σκότωσε τα παιδιά,
  • 5:47 - 5:51
    μετά περίμενε τον κόσμο
    να τον αναζητήσει στο Google.
  • 5:51 - 5:54
    Προετοίμασε και τα τρία βήματα
    εξίσου καλά.
  • 5:55 - 5:57
    Κι αν κάποιος το κατάλαβε αυτό αμέσως,
  • 5:57 - 5:59
    ήταν ένας Σουηδός,
  • 5:59 - 6:03
    προγραμματιστής ιστοσελίδων
    στην Στοκχόλμη, ονόματι Νίκκι Λίντκβιστ.
  • 6:03 - 6:04
    Ήταν κιόλας ένα πολιτικό άτομο
  • 6:04 - 6:07
    και ήταν στα κοινωνικά μέσα,
    την ιστοσελίδα του και στο Facebook.
  • 6:07 - 6:09
    Κι έλεγε σε όλους,
  • 6:09 - 6:11
    «Αν υπάρχει κάτι που αυτός θέλει τώρα,
  • 6:11 - 6:14
    είναι να ελέγξει την εικόνα
    του εαυτού του.
  • 6:15 - 6:17
    Ας δούμε αν μπορούμε
    να το αλλάξουμε αυτό.
  • 6:17 - 6:21
    Ας δούμε, στον πολιτισμένο κόσμο,
    αν μπορούμε να διαμαρτυρηθούμε σε αυτό
  • 6:21 - 6:25
    με το να τον προσβάλουμε μέσω
    των αποτελεσμάτων αναζήτησης.»
  • 6:25 - 6:26
    Και πώς;
  • 6:27 - 6:29
    Είπε στους αναγνώστες του τα ακόλουθα,
  • 6:29 - 6:31
    «Πάτε στο Διαδίκτυο,
  • 6:31 - 6:34
    βρείτε εικόνες με περιττώματα σκύλων
    στα πεζοδρόμια,
  • 6:35 - 6:37
    βρείτε εικόνες με περιττώματα σκύλων,
  • 6:37 - 6:40
    διαδώστε τις στις ιστοσελίδες σας.
  • 6:40 - 6:43
    Σιγουρευτείτε να γράψετε το όνομα
    του τρομοκράτη στη λεζάντα,
  • 6:43 - 6:48
    σιγουρευτείτε να ονομάσετε
    το αρχείο «Breivik.jpeg».
  • 6:48 - 6:52
    Ας μάθουμε στο Google ότι αυτή
    είναι η φάτσα του τρομοκράτη."
  • 6:54 - 6:55
    Και δούλεψε.
  • 6:56 - 6:59
    Δύο χρόνια μετά την εκστρατεία
    κατά της Μισέλ Ομπάμα,
  • 6:59 - 7:02
    η εκστρατεία αυτή κατά του Αντερς
    Μπέριγκ Μπρέιβικ δούλεψε.
  • 7:02 - 7:06
    Αν αναζητούσες εικόνα του στο Google
    μετά το συμβάν, από την Σουηδία,
  • 7:06 - 7:11
    θα έβλεπες τις εικόνες με τα περιττώματα
    στα πρώτα αποτελέσματα αναζήτησης,
  • 7:11 - 7:13
    σαν μικρή διαμαρτυρία.
  • 7:13 - 7:18
    Κατά παράξενο λόγο, η Google
    δεν επενέβηκε αυτή τη φορά.
  • 7:18 - 7:23
    Δεν καθαρίσανε ιδιοχειρώς
    τα αποτελέσματα αναζήτησης.
  • 7:24 - 7:26
    Οπότε η μεγάλη ερώτηση είναι,
  • 7:26 - 7:29
    υπάρχει διαφορά μεταξύ αυτών
    των δύο περιπτώσεων;
  • 7:29 - 7:32
    Διαφέρει αυτό που έγινε στην Μισέλ Ομπάμα
  • 7:32 - 7:34
    από αυτό που έγινε στον Άντερς Μπρέιβικ;
  • 7:34 - 7:36
    Φυσικά όχι.
  • 7:37 - 7:38
    Είναι ακριβώς το ίδιο πράμα,
  • 7:38 - 7:41
    όμως η Google επενέβηκε
    στην μια περίπτωση κι όχι στην άλλη.
  • 7:41 - 7:42
    Γιατί;
  • 7:43 - 7:47
    Επειδή η Μισέλ Ομπάμα
    είναι έντιμο άτομο, για αυτό.
  • 7:47 - 7:50
    Κι ο Άντερς Μπέριγκ Μπρέιβικ
    είναι ποταπός άνθρωπος.
  • 7:50 - 7:52
    Βλέπετε τι συμβαίνει εδώ;
  • 7:52 - 7:55
    Γίνεται μια αξιολόγηση ατόμου
  • 7:55 - 7:59
    και υπάρχει μόνο ένας δυνατός
    παίκτης στον κόσμο
  • 7:59 - 8:01
    με την εξουσία να πει ποιος είναι ποιος.
  • 8:02 - 8:04
    «Συμπαθούμε εσένα, εσένα όχι.
  • 8:04 - 8:06
    Πιστεύουμε σε εσένα, σε σένα όχι.
  • 8:06 - 8:08
    Έχεις δίκιο, άδικο.
    Είσαι σωστός, λάθος.
  • 8:08 - 8:10
    Είσαι η Ομπάμα, είσαι ο Μπρέιβικ.»
  • 8:11 - 8:13
    Αυτό είναι δύναμη κατά τη γνώμη μου.
  • 8:15 - 8:19
    Σας ζητώ λοιπόν να θυμάστε
    ότι πίσω από κάθε αλγόριθμο
  • 8:19 - 8:21
    υπάρχει πάντα ένα άτομο,
  • 8:21 - 8:23
    ένα άτομο με δικές του πεποιθήσεις,
  • 8:23 - 8:26
    τις οποίες κανένας κώδικας
    δεν μπορεί πλήρως να εξαλείψει.
  • 8:26 - 8:28
    Και το μήνυμα μου δεν πάει
    μόνο στην Google,
  • 8:28 - 8:31
    αλλά σε όλους παγκόσμια
    που πιστεύουν στον κώδικα.
  • 8:31 - 8:34
    Πρέπει να προσδιορίσετε
    τις δικές σας προκαταλήψεις.
  • 8:34 - 8:36
    Πρέπει να καταλάβετε ότι είστε άνθρωποι
  • 8:36 - 8:39
    και να αναλογιστείτε τις ευθύνες σας.
  • 8:40 - 8:43
    Και το λέω αυτό γιατί πιστεύω
    φτάσαμε σε ένα σημείο
  • 8:43 - 8:44
    όπου είναι απόλυτα αναγκαίο
  • 8:44 - 8:48
    να δέσουμε αυτά τα δύο μαζί πάλι, σφικτά:
  • 8:48 - 8:50
    τις ανθρωπιστικές επιστήμες
    και την τεχνολογία.
  • 8:50 - 8:52
    Πιο σφικτά από ποτέ.
  • 8:52 - 8:56
    Αν μη τι άλλο, για να θυμόμαστε
    ότι η θαυμάσια σαγηνευτική ιδέα
  • 8:56 - 8:58
    του αμερόληπτου, καθαρού
    αποτελέσματος αναζήτησης
  • 8:58 - 9:01
    είναι και μάλλον θα παραμείνει ένας μύθος.
  • 9:02 - 9:03
    Ευχαριστώ για τον χρόνο.
  • 9:03 - 9:04
    (Χειροκρότημα)
Title:
Η ηθική προκατάληψη πίσω από τα αποτελέσματα αναζήτησης σας
Speaker:
Αντρέας Έκστρομ
Description:

Οι μηχανές αναζήτησης έχουν γίνει οι πιο έμπιστες πηγές πληροφόρησης μας και κριτές της αλήθειας. Μπορούμε όμως να πάρουμε ένα αμερόληπτο αποτέλεσμα αναζήτησης; Ο Σουηδός συγγραφέας και δημοσιογράφος Αντρέας Έκστρομ ισχυρίζεται ότι η ιδέα αυτή είναι φιλοσοφικά αδύνατη. Στην βαθιά του ομιλία, μας καλεί να δυναμώσουμε τις σχέσεις μεταξύ της τεχνολογίας και των ανθρωπιστικών επιστημών, και μας θυμίζει ότι πίσω από κάθε αλγόριθμο υπάρχει ένα σετ προσωπικών πεποιθήσεων που κανένας κώδικας δεν μπορεί να εξαλείψει τελείως.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
09:18

Greek subtitles

Revisions