Yol: Sonsuz Olasılıklara Açılan Bir Kapı | Elif Tanverdi | TEDxReset

Yolların yönlendirdiği bir hayat hikayesi.

A life guided by the roads. Tüm yatırımlarını çocuklarının eğitimine yapan bir ailenin büyük kızı olarak 1987 yılında doğan Elif Tanverdi, Avusturya Lisesi ardından Mimar Sinan Güzel Sanatlar Üniversitesi mimarlık bölümünü bitirdi. Tek başına seyahat etmeye 15 yaşında başlayan Elif, hayatında farklı bir yol seçip diploma projesi için sabahladığı bir gecede bir süre sonra işi ve hayatı haline geleceğini hiç hesaplamadan açtığı Çizenbayan adlı sosyal medya hesapları ve bloğunda tutkularını ve deneyimlerini dünyayla paylaşmaya başladı. Seri bir şekilde tutku duyduğu şeylerin peşinden giden ve hatta çoğunlukla bunları işi haline getiren Elif, mimarlık ve bloğu dışında yoga eğitmenliği eğitimi aldı ve DJ'lik ve elektronik müzik prodüksiyonu konularında da kendini geliştirdi. 4 dilen bilen Elif, bilgisayarı, kulaklığı ve akıllı telefonu olan her yerden çalışabildiği için ‘kira yerine uçak bileti’ mottosuyla evini boşalttı, eşyalarını sattı ve göçebe hayata adım attı. Kanepesinden çevirmenlik yaptı, 40’ın üzerinde ülkeye seyahat ederek bloğunu yazdı, Karayipler’de yoga dersleri verdi, Şili’de mimarlık; Berlin’den New York’a, Dubai’den Beyrut’a festival ve gece kulüplerinde DJ’lik yaptı. Elif bugün farklı tutkularını besleyen kariyerlerini bir arada devam ettirip hayatını kendi iç sesi pusulasında yaşamaya, merakla keşfetmeye, öğrenmeye, paylaşmaya ve ilham vermeye devam ediyor.

Elif Tanverdi was born in 1987 as the oldest daughter of a family who solely invested in the education of their children. She studied architecture at Mimar Sinan Fine Arts University after graduating from the Austrian High School. Elif, who began travelling alone at the age of 15, chose a different path and started to share her passions and experiences with the world through her social media accounts and blog called ‘cizenbayan’ (drawing lady), which she created one night while working relentlessly on her graduation project until the first rays of the sun. Pursuing what she was passionate about, Elif got yoga training on top of architecture and blog writing, while improving herself in DJing and electronic music production. Elif, who speaks 4 languages, moved out of her house and stepped into a nomadic life with the “plane tickets instead of rent” motto, because she could work pretty much everywhere as long as she had her headphones and smart phone with her. She did translating sitting on her couch, traveled to more than 40 countries while writing on her blog, gave yoga lessons in the Caribbean, practiced architecture in Chile, performed as a DJ for the night clubs and festivals in a lot of places from Berlin to New York and Dubai to Beirut. Today, Elif keeps living according to the compass of her inner voice, pursuing different career paths that feed her passions while exploring, learning, sharing and inspiring This talk was given at a TEDx event using the TED conference format but independently organized by a local community. Learn more at https://www.ted.com/tedx

Oh Elif ya! Hayat sana güzel,
vallahi yaşıyorsun bu hayatı.

Sanırım bu hayatımda en çok
duyduğum cümlelerden biri.

Çünkü ben hayatımı, yaşadıklarımı,
gördüklerimi, hissettiklerimi yazarak,

seyahat edip gördüklerimi,
deneyimlerimi paylaşarak

ve gece kulüplerinde, festivallerde
sevdiğim müzikleri çalarak kazanıyorum.

İzlanda'dan Hindistan'a,
Peru'dan Güney Afrika'ya,

Kırk beşin üstünde ülke gezdiğim,

iş için İbiza'ya, Maldivler'e gittiğim,

dolmuşa biner sıklıkta uçağa bindiğim,

neredeyse tüm hobi ve tutkularımı
işime dönüştürdüğüm için

pek çok insanın imrendiği bir hayatım var.

Eskiden sinirleniyordum
bu cümleyi duyduğumda,

hep gezdiğimi
hiç çalışmadığımı sanıyorlar diye.

Oysa, öyle kolay değil bu
"Bana güzel" hayatı yaşamak,

arkasında emek var.

Tüm yatırımlarını çocuklarının eğitimine
yapmış olan bir anne babanın

büyük kızı olarak İstanbul'da doğdum.

Babamın bir gün defterimde

"Yunan pisliklerini denize döktük"
gibi bir ifade görüp

öğretmenimize "siz küçücük çocuklara
ne öğretiyorsunuz" diye

okula geldiğini hatırlıyorum.

Annem ise kapıcı çocuklarını
sınıfımızda istemeyen birtakım velilerin,

"Çünkü onlar henüz
okuma yazmayı çözemediler,

bizim çocuklarımızla aynı
seviyede değiller." bahanelerine inat,

mahalledeki bütün düşük gelirli
çocukların ailelerine

bizim evde etüt yaptırırdı.

Annem beni feminist yetiştirdi.

Babam ise bize hep şöyle öğretti:

Bir gün, inandıklarınız, fikirleriniz,
benimkilerle bile çakışabilir,

siz her zaman her şeyi sorgulayın.

Ben onlardan alabileceğim
en kıymetli mirası aldım.

Ne şanslıydım ki hiçbir zaman
aileme başkaldırmam gerekmedi.

Ama onların bana öğrettiği
değerler ışığında,

içinde yaşadığım topluma
varoluşum bir başkaldırı gibiydi.

İlk kez tek başıma yola çıktığımda
on beş yaşındaydım.

Avusturya Lisesi'nde
hazırlık sınıfındaydım

ve o zamanki yola çıkma
bahanem dil öğrenmekti.

O zamanki bahanem diyorum,

çünkü ortak noktanın
hep yola çıkma olduğu

ama hep farklı bir tutku peşinden
bu örüntüyü takip ettiğimi,

daha geçen günlerde farkettim.

O kadar seviyordum ki yolda olmayı,

böyle, uçakta cam kenarında,

sanki dışarıdan bir gözle kendime bakardım

ve böyle kendimi
gerçekleştirdiğimi hissederdim,

mutlu olurdum, ta o zamanlar.

Şimdiye kadar dört pasaport eskittim.

Bu fotoğrafımla almış olmayı
başardığım ilk pasaportumla

erken lise yıllarında
çalışma kamplarına gittim,

Alman ailelerin yanında kaldım

ve yabancı dilimi geliştirdim
geliştirmesine

ama asıl önemlisi,

okullarda asla öğrenemeyeceğim şeyler
olduğunu anlamaya o zaman başladım

ve tabii, yolda olmanın hayatın kendisine
ne kadar benzediğini de.

Derken lise bitti,

Mimar Sinan Güzel Sanatlar
Üniversitesi'nde mimarlık bölümüne girdim,

aynı sene ÖSS'de yabancı
dilden derece yaptım

ve hatırı sayılır bir burs
almaya başladım.

Ve İstanbul'da ailemin
yanında yaşıyorum,

zaten devlet okuluna gidiyorum,

bir yandan çeviriler yaparak
harçlığımı da kazanıyorum.

Tahmin edin ne oldu?

Tabii ki bütün bursumu
seyahat etmeye harcadım.

Üniversite yıllarımdaki seyahatlerim

Barcelona'da Erasmus yaparken tanıştığım

türlü milletten arkadaşlarımı,
ucuz uçak biletleri buldukça

memleketlerinde ziyaret etmekti.

Bu sefer yola çıkma bahanem,

okulda öğrendiğim önemli binaları
yerlerinde görmekti.

Tabii, bir diğer geçerli bahanem ise

ileride, işe girince,
istediğim kadar gezemeyecektim,

şimdi vaktim varken bolca gezmeliydim.

Bir sürü kanepelerde yattım o zaman,
arkadaşlarımı ziyaret ederken

ve bünyemi de o zamandan alıştırmış oldum

bu şekilde seyahat edebileceğime.

Ve tabii, o zamandan anlamaya başladım.

Önceliklerimi doğru belirlersem,
çok istediğim şeyler karşısında,

benim için daha az önemli şeylerden
vazgeçersem, her istediğimi yapabilirim.

Gittiğim yerlerde lüks otellerde kalmam,

aşırı turistik ve pahalı şeylere para
harcamam gerekmiyordu sonuçta.

Zaten, hiçbir zaman
ilgimi çeken bunlar olmadı.

Lüks demişken;

Meksika'nın popüler tatil kasabası Tulum,

her sene Ocak ayında elektronik müzik
endüstrisinin buluştuğu partilere

ev sahipliği yapıyor.

Türkiye'den bu müziği
ve partileri takip eden,

gazetelerin "sosyete" diye tabir ettiği
birtakım isimler de orada oluyorlar.

Ben de kendimi müzik alanında
geliştirmek için

iki senedir Tulum'a gidiyorum

ve bu sene sağ olsunlar,

beni bu sosyetik isimlerle
beraber haber yapmışlar,

"Ünlü isimler Tulum'da" diye.

Muhtemelen hiç tahmin etmedikleri ise

benim oraya gayet mütevazı bir bütçeyle
müziğimi yapmaya gittiğim,

bırakın lüks oteli,
cangılda çadırda kaldığım.

Sağdaki fotoğrafta erkek arkadaşımla
bir etkinlikte çaldıktan sonra

toprak yolda araç bekliyoruz,

hatta bavula sığmayan eşyalarımızı
çöp poşetine koymuşuz.

Ve bu, tam da bizi anlatan
en sevdiğimiz fotoğraflarımızdan biri.

Benzer haberler Burning Man'e
gittiğimde de çıkıyor.

Gazetelerde aynı haberde, aynı sayfalarda
yan yana fotoğraflarımın olduğu

isimleri görünce

kendi şartlarımı ve
onlarınkileri karşılaştırınca

hayatı hacklemiş gibi
hissediyorum kendimi.

Ve bu noktada çok önemli
bir mesaj vermek istiyorum:

Kızlar,

milyon dolarlık mirasların
varisi olmanıza,

dünya güzeli olmanıza

ya da ülkenin en zengin, en önemli
adamıyla evlenmenize gerek yok.

Yaşamak istediğiniz hayatı
kendi kendinize sağlayabilirsiniz.

Ha bir de, muhtemelen bu haberleri
yapanların

hiç tahmin edemedikleri
bir şey daha var ki o da şu;

ben evsizim.

"Bir dakika ya, en son mimarlık okuyordun,

Tulum'daydın, Burning Man'deydin,

ne ara evsiz oldun?"
diye düşünüyor olabilirsiniz.

Hemen filmi geriye sarıyorum.

Üniversitenin son senesi,
sabah akşam proje çiziyorum,

sabahlıyorum ve kafamı dağıtmak için
sürekli internetteyim.

Ama o daha amcaların, teyzelerin,
Twitter, İnstagram nedir bilmediği yıllar,

her yer dutluk

ve ben sürekli çizim yaptığım için
kullanıcı adımı "Çizenbayan" yapıyorum,

bütün olacaklardan habersiz.

Gel zaman git zaman, Çizenbayan
çeşitli sosyal medyalarda büyüyor

ve ben basınmışım gibi davetler almaya,

hatta televizyon programlarına çıkmaya,

gazetelere röportaj vermeye başlıyorum.

Bu benim için oldukça yeni ve
hiç beklenmedik bir durum.

Düşünsenize, elimde tam olarak
ne yapacağımı bilmediğim

bir araç, bir güç var.

Önümde ise örnek olarak henüz böyle
bir iş yapan kimse yok.

Telefonumla fotoğraflar çekiyorum,
sevdiğim şeyleri yapıp paylaşıyorum

ve insanlar takip ediyor.

Yola mimar olacağım diye çıkmıştım ama

içimden bir ses "Acaba bu yan yola
saparsam ne olur?" diyor.

Sistemin, arkamızdan
atlı koştururmuşcasına,

mezuniyet, iş, evlilik, çoluk çocuk
döngüsüne soktuğu insanlardan biri

olmak istemiyordum ben.

Ve bir sene süre veriyorum kendime

ve sağ olsunlar ailem de
destekliyorlar bu kararımı.

Bir web sitesi yapmaya başlıyorum.

Seyahatlerimden fotoğraflar,
adresler derliyorum,

sevdiğim sanatçıların konserlerine
gidiyorum, yazılar yazıyorum.

Bütün hobilerime
iş ciddiyetiyle yaklaşıyorum

ama hiç boş durmuyorum.

Ve kendime verdiğim bir senenin sonunda

bir bakıyorum ki
ben bu işten para kazanmaya başlamışım.

Yola mimar olacağım diye çıktım

ama altı seneyi aşkın süre boyunca
sosyal medya hesaplarım ve bloğumda

ilham aldığım, sevdiğim şeyleri paylaştım

ve benim için en önemlisi, sayısız mail
ve mesaj aldığım için biliyorum ki

çok insana farklı farklı
konularda ilham verdim.

Ayrılık acımı da yazdım,
en çok dinlediğim albümleri de.

Dünyayı gezdim,

bir ara, hattâ çok hayalimdi diye gittim
Şili'de yarı zamanlı mimarlık bile yaptım.

Ve onlarca markayla iş birliği yaparak

hem seyahatlerimi, hem de yeni tutkularımı
finanse etmeyi başardım.

Mesela, yogaya merak sardım,
hocalık eğitimleri aldım,

gittim bir süre Karayipler'de bir teknede
yaşadım ve yoga dersleri verdim.

Bir dönem, bir İndie Rock grubuna
menajerlik yaptım

ve beraber turnelere çıktık,
onlarla da dünyayı gezdik.

Müzik her zaman hayatımın merkezinde oldu.

Festival ve partiler ise
benim mutlu yerimdi.

Ve ben DJ olmayı koydum kafaya.

Yine bu tutkuma da bütün emeğimi verdim,

çalıştım, gerçekten çok çalıştım.

İlk başta, kadınım ve
bir de bloğum var diye

beni ciddiye almayanlar,
bana burun kıvıranlar oldu.

Tabii ki yılmadım.

Geçen sene bana
"buralarda çalacaksın" deseler

inanmayacağım kulüplerde, festivallerde
çalmak için de seyahat ediyorum şimdi

ve müthiş keyif alarak
yapıyorum bu yeni işimi.

Ayrıca ön yargıları
yıkmaya da bayılıyorum.

Gelelim evsizlik mevzusuna.

Artık seyahatlerimin bahaneleri,

hepsini bir şekilde
işim haline getirmeye başardığım

müzik festivalleri, konserler,
yoga eğitimleri

ve ilgimi çeken artık ne varsa
her şeye dönüştü.

Ve bir süre sonra o kadar çok
seyahat etmeye başladımki,

artık evde durmuyordum pek.

İşler çok iyi gidiyordu ama

özel hayatımla dengesini kurmakta
zorlanıyordum tabii ki biraz.

Bu kadar seyahat edip
normal bir ilişki yaşamak

pek de kolay değil, tahmin edersiniz.

Ve sadece ben değil, İstanbul da zor
günler geçiriyordu o zaman.

Ben İstanbul'da kendimi huzursuz, yalnız
ve yorgun hissediyordum.

Ve en önemlisi, evde olma
hissimi kaybetmiştim.

Onu yeniden bulmak için kendimi yeniden
yollara vermem gerektiğini biliyordum.

Meblağları uçak bileti üzerinden
hesaplamaya meyilli beynimde

birgün bir ampul yandı.

Evet, ben toplantılar, çekimler için
zaman zaman İstanbul'da olmam gerekiyor

ama aslında, akıllı telefonum
ve bilgisayarın olduğu

her yerden çalışabilirim.

Zaten ayın yarısında iş için seyahatteyim,

kalan yarısında da kiraya
boşu boşuna para ödeyeceğime

iki uçak bileti daha alırım,

hem İstanbul'dan, korkularımdan,
kalp kırıklıklarımdan uzaklaşırım biraz

hem de daha çok yer görürüm dedim.

Eşyalarımın bir kısmını depoya kaldırdım,
bir kısmını da ya verdim ya sattım

ve siz deyin evsiz, ben diyeyim
göçebe düzene adım attım.

Bu düzenin artıları da oldu eksileri de.

Yatak bir lüks oldu benim için.

Kanepelerde, uçaklarda,
havaalanlarında uyudum bolca.

İtiraf edeyim, biraz yoruldum.

Çok eşya kaybettim sağda solda
ama iyi oldu

çünkü eşyalara bağlanmamayı öğrendim.

Yolda olmak sadeleştiriyor sizi
ister istemez.

Neye gerçekten ihtiyacınız olduğunu
en iyi yolda anlıyorsunuz

çünkü yolda olan biri her şeyini
yanında taşıyamaz.

İhtiyacınız olmayan şey size yük olur,
yavaşlatır, yorar ve mecburen elersiniz.

Ne kadar az şeye sahipseniz,
o kadar özgürsünüz.

Yol sürprizlerle doludur.

Ve her yeni her beklenmedik durum, size
hem iç sesinizi dinleyerek karar almayı,

hem de zihninizi esnetmeyi öğretir.

Zihninizi esnetmek, fikrinizi ve
planlarınızı değiştirebilmek,

kendi inançlarınızı bile sorgulayabilmek,

hayatta kendinize katabileceğiniz
en kıymetli şeylerden biri.

Ve yolda olmak,

insanoğlunun özünden gelen iki kötü
huyuna teslim olmama egzersizidir aslında.

Tembellik ve bilinmeyenden korku.

Yolda olma ruh hali, illâ bir yere gitmek,
bir yere varmak değil,

yolun kendisini bir tecrübe olarak görüp
ondan keyif alabilmektir.

En kestirme yoldan,
hızla hedefe gitmektense,

çiçekleri koklamak, günbatımını seyretmek

ya da sadece dinlenmek için durup
molalar veriyor musunuz hiç?

Değerleriniz, tutkularınız ve kendi
iç sesinizi pusulanız yaptığınızda

kendi biricik yolunuzu bulabilirsiniz.

Ve sadece yola değil, hayata da
bu gözle bakınca

karşınızda sonsuz olasılıkları
göreceksiniz.

Evsiz olmayı, bavuldan yaşamayı,

kanepelerde ya da otel odalarında ya da
havaalanlarında uyumayı,

vaktinizin çoğunu sevdiklerinizden,
ailenizden uzakta geçirmeyi,

her ay yatacağına emin olduğunuz
bir maaşınızın olmamasını,

birden fazla kariyer için çalışıyor olmayı

ve normalden az uyumayı kabul ediyorsanız

siz de benim güzel hayatıma
sahip olabilirsiniz.

Benim yolum, beni mutlu eden şeyler ve
kendimce güzel hayat için

ödün verebileceklerim,
sizinki ile aynı olamaz.

Ama sizin yolunuz nedir bulmak için
bir yerden başlamanız,

o ilk adımı atmanız
ve yola çıkmanız gerekiyor.

Merak, tutku, cesaret ve açık bir kalple.

Yola çıkarken en çok ihtiyacınız
olan şeylerden biri de

size inanan biri olacak.

Ve size tavsiyem, bu en önemli görevi
sakın başkalarından beklemeyin.

Bir de, kendi kendinize,
ne hayallerinizin büyüklüğünden,

ne de onları yolda yeniden
şekillendirmekten

korkmamayı öğretmeniz gerekiyor.

Bunu hem kendinize, hem de arkanızdan
geleceklere borçlusunuz.

Siz elinizde meşaleyle daha önce kimsenin
girmediği yolu aydınlattığınızda

arkanızda yürüyenler
kendi ara yollarına sapmaya

sizin ışığınız sayesinde
cesaret edecekler.

Ben de ilk başlarda korksam da

şimdi, iyi ki vermişim diyorum
bu radikal kararı.

Çünkü yola çıkmasaydım
ne kendim olabilirdim,

ne de en az benim kadar deli
suç ortağımla tanışabilirdim,

ne de huzurla başımı yasladığım omzunda

o evde olma hissini yeniden bulabilirdim.

Konuşmamı yolda olmak üzerine yazılmış
en ilham verici eserlerden biri olan

Jack Kerouac'ın "Yolda" romanından
bir alıntıyla bitirmek istiyorum:

"Gökyüzü geniş, hayat kısa,
hayaller sonsuzken, yol özgürlüktü.

Yol dostluktu, maceraydı,
sonsuz olasılığın toplamı,

yaşamın kaynağıydı.

Yolun sonunda aşk vardı,
söz vardı, ses vardı.

Başlangıçlar hep şen,
hep heyecanlıydı.

Hızla giden bir arabanın dikiz aynasına
yansıyordu hayatın anlamı,

öyle bir şey varsa tabii.

Tan kızıllığında, gecenin bağrında,
bir dostun yanı başında,

hareket halinde olan için ölüm yoktu,
tasa yoktu, devinim vardı sadece.

Yıldızların altında, hızla giden
arabaların arka koltuklarında,

kaçak atlanan tren vagonlarında,
çadırlarda, barakalarda,

uzak diyarlarda yaşam vardı
ve yaşam kutsaldı.

Yüreklerindeki coşkuyu daracık dünyaya
sığdıramayanlar yollarda şahlandı,

nereye olursa.

Kıvrak ve neşeli bir caz melodisi gibi
çılgınlıktı hepsi

ve tüm gerçekler hızla giden bir aracın
tekerleklerini öpen asfalt misali,

önlerine seriliverdi.

Yaşam yazılacak bir şiirdi
ve beklemezdi."

Haydi beklemeyin. Siz de
birazcık cesaretle yola çıkın,

çünkü gerisi geliyor.

Yolunuz açık olsun.