Rob Harmon: Piyasa, derelerin akmaya devam etmesini nasıl sağlar?

Aşırı kullanım nedeniyle kuruyan dere ve nehirlere suyu geri kazandırmak için Rob Harmon dahice bir piyasa mekanizmasını hayata geçiriyor. Çiftçiler ve bira şirketleri, kaderlerinin Prickly Pear Çayı'nın yüzyıllık ilginç hikayesinde kesiştiğini keşfediyorlar.

Bu bir nehir.

Bu bir dere.

Bu bir nehir.

Bu ülkenin her dört bir yanında oluyor.

Amerika Birleşik Devletleri'nde

on binlerce mil kurumuş dere var.

Bu haritada,

renkli alanlar su anlaşmazlıklarını temsil ediyor.

Benzer sorunlar doğuda da ortaya çıkıyor.

Nedenler eyaletten eyalete farklılaşsalar da,

ama genelde detaylarda.

Sadece Montana'da 6.400 kilometre

kurumuş dere var.

Normalde balık ve diğer vahşi yaşamı desteklerler.

Ekosistemin damarlarıdırlar

ve genelde boş damarlardır.

Size bu derelerden

sadece bir tanesinin hikayesini anlatmak istiyorum,

çünkü bu daha büyük bir hikayenin modeli.

Bu Prickly Pear Çayı.

Yoğun nüfuslu bir bölge içinden

Doğu Helena'dan Helena Gölü'ne akıyor.

Cutthroat, dere ve gökkuşağı alabalıkları dahil olmak üzere

vahşi balıklara

yaşam ortamı sunuyor.

Yüzyıldan fazla zamandır,

neredeyse her yıl

bu çay yazın böyle görünüyor.

Nasıl bu noktaya geldik?

Bu 1800'lerin sonunda

insanlar Montana gibi yerlere yerleşmeye başladıkları zaman başladı.

Özetle, çok su vardı

ve çok da insan yoktu.

Ama su isteyen daha çok insan ortaya çıktıkça

oraya ilk gelmiş olanlar biraz endişelendiler,

ve 1985'te Montana ilk su yasasını çıkardı.

Bu yasa temel olarak, dere kıyısındaki herkesin

dereyi paylaşabileceğini söylüyordu.

Gariptir ki, dereyi paylaşmak isteyen pek çok insan ortaya çıktı

ve oraya ilk gelmiş olanlar

avukatlarını devreye sokacak kadar endişelendiler.

1870 ve 1872'de

Prickly Pear Çayı'yla ilgili

emsal teşkil davaları oldu.

1921'de

Montana Temyiz Mahkemesi,

Prickly Pear'la ilgili bir davada

oraya ilk gelmiş olanların

öncelikli ya da kıdemli su hakları olduğuna karar verdi.

Bu öncelikli su hakları kilit nokta.

Sorun şu ki şu an Batı'nın dört bir yanında

bu, böyle görünüyor.

Bu çayların bazıları üzerinde

dere yatağında mevcut olan sudan

50 ile 100 kat daha fazla hak iddiası var.

Öncelikli su haklarını elinde bulunduranlar,

su haklarını kullanmazlarsa,

su haklarını ve onla gelen ekonomik değeri

kaybetme riskine giriyorlar.

Bu nedenle, korumaya yönelik onları teşvik edici bir şeyleri yok.

Yani bu sadece kaç insan olduğuyla ilgili değil,

sistemin kendisi, korumaktan cayılmasına yol açıyor,

çünkü su hakkınızı, eğer kullanmazsanız, kaybedebilirsiniz.

Yani on yıllar süren davalardan

ve 140 yıllık deneyimden sonra, şimdi

elimizde hâlâ bu var.

Bu bozuk bir sistem.

Burada korumaktan caydırma var,

çünkü, eğer su hakkınızı kullanmazsanız,

su hakkınızı yitirebilirsiniz.

Eminim ki hepiniz biliyorsunuz, bu tarımsal ve çevreci topluluklar arasında

kayda değer anlaşmazlıklara yol açtı.

Tamam. Bu noktada konuyu değiştireceğim.

Çoğunuzun, şunu bilmek hoşuna gidecektir ki

sunumun geri kalanı bedava.

Bazılarınızın da şunu bilmek hoşuna gidecektir ki sunum birayla ilgili.

(Kahkaha)

Ülkenin dört bir yanında olan bir şey daha var.

Şirketler su ayak izleri hakkında

endişelenmeye başladılar.

Yeterli su temin etmek konusunda kaygılılar,

su kullanımlarında olabildiğince verimli olmaya çalışıyorlar,

ve su kullanımlarının marka imajlarını nasıl etkilediğiyle

ilgili olarak endişeleniyorlar.

Tabi, bu ulusal bir sorun,

ama size Montana'dan başka bir hikaye anlatacağım

ve bu birayla ilgili.

Bahse girerim ki bir litre bira yapmak için

5 litre su harcandığını bilmiyorsunuzdur.

Tüm boşa akmaları hesaba katarsanız,

bir litre bira için yüz litre su gerekiyor.

Şimdi, Montana'daki bira üreticileri

zaten su tüketimlerini azaltmak için

epey çok şey yaptılar,

ama yine de milyonlarca litre su kullanıyorlar.

Demek istediğim, biranın içinde su var.

Peki ekosistem üzerinde

ciddi etkileri olabilecek

bu geriye kalan su ayak izi hakkında

ne yapabilirler?

Ekosistemler Montanalı bira üreticileri ve müsterileri

için çok önemliler.

Ne de olsa, su ve balıkçılık arasında

güçlü bir ilişki var;

ve bazıları için balıkçılık ve bira arasında

güçlü bir ilişki var.

(Kahkaha)

Bu yüzden Montanalı bira üreticileri ve müşterileri endişeliler,

ve sorunu çözecek bir yol arıyorlar.

Peki bu kalan su ayak izi sorununu nasıl çözebilirler?

Prickly Pear'ı hatırlayın.

Şimdiye kadar,

şirketlerin su yönetimi

ölçme ve azaltmayla sınırlı kaldı

ve biz bir sonraki adımı öneriyoruz ki bu

eski haline getime.

Prickly Pear'ı hatırlayın.

Bu bozuk bir sistem.

Korumaktan caydırılıyorsunuz,

çünkü su hakkınızı kullanmazsanız, su hakkınızı kaybetme riskine giriyorsunuz.

İşte, bu iki dünyayı birbirine bağlamaya kadar verdik:

su ayak izleriyle

şirketlerin dünyasını

ve bu derelerdeki öncelikli su haklarıyla

çiftçilerin dünyasını.

Bazı eyaletlerde,

öncelikli su hakları olanlar

sularını başkalarından hukuksal olarak koruyarak

ve su haklarını sürdürmeye devam ederek

dere yatağında bırakabiliyorlar.

Ne de olsa,

bu onların su hakkı,

ve eğer bu hakkı

deredeki balıkların büyümesi için kullanmak isterlerse,

bunu yapmaya hakları var.

Ama bunu yapmaya onları teşvik edici bir şeyleri yok.

Bu nedenle, yerel su vakıflarıyla çalışarak

bunu yapmaya özendirici bir teşvik yarattık.

Onlara suyu derede bırakmaları için para veriyoruz.

Burada olan o.

Bu birey seçimini yaptı

ve suyu dereye bırakarak

yönünü değiştiren seti kapatıyor.

Su hakkını kaybetmiyor,

sadece bu hakkı ya da bir kısmını

toprak yerine dereye

yönlendirmeyi seçiyor.

Çünkü o öncelikli bir su hakkına sahip,

suyu deredeki diğer kullanıcılardan koruyabilir.

Tamam mı?

Ona suyu derede bırakması için para ödeniyor.

Bu adam dereyi terk eden

suyu ölçüyor.

Sonra bu ölçülmüş suyu alıyoruz,

bin galonluk artışlara bölüyoruz.

Her artışın bir seri numarası ve sertifikası oluyor.

Sonra bira üreticileri ve diğerleri

bu tahrip olmuş ekosistemlere

suyu döndürmenin yolu olarak

bu sertifikaları alıyorlar.

Bira üreticileri dereye suyu geri kazandırmak için

para ödüyor.

Bu, suyu bu tahrip olmuş ekosistemlere döndürmek için

basit, ucuz ve ölçülebilir

bir yöntem sağlıyor.

Bir yandan da çiftçilere ekonomik bir seçenek sunuyor

ve su ayak izleri konusunda endişeli şirketlere

bu sorunla başa çıkmak için kolay bir yol sağlıyor.

140 yıl süren anlaşmazlıklardan

ve 100 yıllardır kuru derelerden sonra

davaların ve yasaların çözemediği

bir duruma,

bir piyasa bazlı, gönüllü alıcı, gönüllü satıcı

çözümü oluşturduk -

davaları gerektirmeyen bir çözüm.

Su ayak izleri konusunda kaygılananlara

bu tahrip olmuş ekosistemlerde

hayati önem taşıyan noktalara

suyu koyabilmeleri için

gerçek bir fırsat vermek.

Aynı zamanda,

çiftçilere

sularını nasıl kullanıldığına dair

anlamlı bir ekonomik seçenek sunmak.

Bu etkileşimler müttefikler yaratırlar, düşmanlar değil.

İnsanları bölmektense birbirlerine bağlarlar.

Kırsal toplulukların ihtiyacı olan ekonomik desteği sağlarlar.

En önemlisi, bu işe yarıyor.

Tahrip olmuş ekosistemlere

on beş milyar litreden fazla suyu geri kazandırdık.

Öncelikli su hakları olanlarla

Montana'daki bira üreticileriyle,

Oregon'daki oteller ve çay şirketleriyle,

ve Southwest'teki çok su kullanan yüksek teknoloji ürünü şirketleriyle bağladık.

Bu bağlantıları kurduğumuzda,

yapabildiğimiz ve yaptığımız

şunu buna döndürmek.

Çok teşekkür ederim.

(Alkış)