Return to Video

Bir gezegenin yaşam için ihtiyaç duyduğu şeyler

  • 0:01 - 0:02
    Burada olmaktan mutluyum.
  • 0:03 - 0:05
    Burada olduğunuz için mutluyum,
  • 0:05 - 0:07
    aksi hâlde biraz tuhaf olurdu.
  • 0:07 - 0:10
    Hepimizin burada olmasına çok sevindim.
  • 0:10 - 0:13
    "Burada" derken, burayı kastetmiyorum.
  • 0:15 - 0:16
    Veya burayı.
  • 0:17 - 0:18
    Burayı kastediyorum.
  • 0:18 - 0:19
    Dünya'yı kastediyorum.
  • 0:20 - 0:24
    "Biz" ile de bu salondaki bizleri değil,
  • 0:24 - 0:25
    yaşamı,
  • 0:25 - 0:27
    Dünya üstündeki tüm yaşamı --
  • 0:27 - 0:32
    (Gülüşmeler)
  • 0:32 - 0:34
    kompleks canlılardan tek hücrelilere,
  • 0:34 - 0:37
    küften mantarlara,
  • 0:37 - 0:38
    uçan ayılara kadar.
  • 0:38 - 0:39
    (Gülüşmeler)
  • 0:42 - 0:43
    İlginç olansa,
  • 0:43 - 0:45
    bilgimize göre Dünya
    yaşamın olduğu tek yer.
  • 0:46 - 0:48
    8,7 milyon tür.
  • 0:49 - 0:50
    Başka yerlere de baktık,
  • 0:50 - 0:52
    yeterince özenli bakmadık belki,
  • 0:52 - 0:54
    yine de baktık
    ve başka bir yer bulamadık.
  • 0:54 - 0:56
    Yaşam barındırdığını
    bildiğimiz tek yer Dünya.
  • 0:57 - 0:59
    Dünya özel bir yer mi?
  • 1:00 - 1:02
    Bu sorunun cevabını çocukluğumdan beri
  • 1:02 - 1:03
    öğrenmek istiyorum,
  • 1:03 - 1:05
    sanırım bu salonun yüzde 80'i de aynı şeyi
  • 1:05 - 1:08
    düşünmüş ve cevabı öğrenmek istemiştir.
  • 1:09 - 1:11
    Güneş sistemimizde veya ötesinde,
  • 1:11 - 1:13
    yaşamı destekleyebilecek başka gezegenler
  • 1:13 - 1:15
    olup olmadığını anlamak için
  • 1:15 - 1:18
    ilk adım buradaki yaşamın
    neler gerektirdiğini anlamak.
  • 1:19 - 1:22
    Bu 8,7 milyon türün hepsinde
    geçerli olarak,
  • 1:22 - 1:24
    yaşam yalnızca üç şeye gereksinim duyuyor.
  • 1:25 - 1:28
    Öncelikle, Dünya'daki yaşamın tümü
    enerjiye ihtiyaç duyar.
  • 1:28 - 1:31
    Bizim gibi kompleks canlılar
    enerjiyi Güneş'ten karşılar,
  • 1:31 - 1:34
    yer altındaki canlılarsa enerjiyi
  • 1:34 - 1:35
    kimyasal tepkime gibi şeylerden alabilir.
  • 1:35 - 1:37
    Tüm gezegenlerde birçok farklı
  • 1:37 - 1:39
    enerji kaynağı vardır.
  • 1:39 - 1:41
    Diğer yandan,
  • 1:41 - 1:43
    tüm canlıların besine
    veya beslenmeye ihtiyacı vardır.
  • 1:44 - 1:48
    Özellikle de taze domates isteyenler için
    bu olanaksız görünüyor.
  • 1:48 - 1:50
    (Gülüşmeler)
  • 1:50 - 1:53
    Yine de Dünya'daki her canlı besinini
  • 1:53 - 1:55
    yalnızca altı kimyasal elementten edinir
  • 1:55 - 1:58
    ve bu elementler Güneş sistemimizdeki
  • 1:58 - 1:59
    her gezegen türünde bulunur.
  • 2:01 - 2:04
    Bu da ortadaki şeyi bir duvar,
    üstesinden gelmesi
  • 2:04 - 2:06
    en zor şey durumuna getiriyor.
  • 2:06 - 2:08
    Geyikten değil, sudan bahsediyorum.
  • 2:08 - 2:10
    (Gülüşmeler)
  • 2:11 - 2:13
    Gerçi geyik de havalı olurdu.
  • 2:13 - 2:14
    (Gülüşmeler)
  • 2:14 - 2:19
    Donmuş ya da gaz hâlde değil, sıvı olarak.
  • 2:21 - 2:23
    Yaşamın tümü bunu ihtiyaç duyuyor.
  • 2:24 - 2:27
    Güneş sistemindeki pek çok cisim
    sıvı suya sahip değil,
  • 2:27 - 2:29
    o yüzden oralara bakmıyoruz.
  • 2:29 - 2:32
    Güneş sistemindeki diğer cisimlerse
    bolca suya sahip olabilir,
  • 2:32 - 2:33
    Dünya'dan bile fazla,
  • 2:33 - 2:36
    ancak buz tabakası altında.
  • 2:36 - 2:38
    Bu yüzden de oraya ulaşmak, erişmek,
  • 2:38 - 2:41
    orada bir canlı varsa bile
    bunu keşfetmek çok zor.
  • 2:41 - 2:44
    Bu da bize üstüne düşünmemiz gereken
    birkaç cisim bırakır.
  • 2:44 - 2:47
    Sorunu daha basit hâle getirelim.
  • 2:47 - 2:50
    Sadece bir gezegenin yüzeyindeki
    sıvı suyu düşünelim.
  • 2:50 - 2:53
    Gezegen yüzeyindeki sıvı su konusunda,
    Güneş sistemimizde
  • 2:53 - 2:56
    göz önüne alacağımız
    yalnızca üç cisim var,
  • 2:56 - 3:01
    Güneş'ten uzaklığına göre:
    Venüs, Dünya ve Mars.
  • 3:01 - 3:05
    Suyun sıvı hâlde olması için
    bir atmosfer olmasını istersiniz.
  • 3:05 - 3:07
    Bu atmosfer konusunda da
    çok dikkatli olmalısınız.
  • 3:07 - 3:10
    Aşırı bir atmosfer, çok kalın
    veya çok sıcak bir atmosfer olmaz
  • 3:10 - 3:13
    çünkü Venüs gibi aşırı sıcak olur
  • 3:13 - 3:15
    ve sıvı su barındıramazsınız.
  • 3:15 - 3:19
    Ama çok az, çok ince
    ve çok soğuk bir atmosfere sahip olursanız
  • 3:19 - 3:21
    Mars gibi çok soğuk olursunuz.
  • 3:22 - 3:24
    Venüs çok sıcak, Mars çok soğuk,
  • 3:24 - 3:26
    Dünya ise tam ölçüsünde.
  • 3:26 - 3:29
    Arkamdaki görsellere bakıp
    yaşamın Güneş sistemimiz içinde
  • 3:29 - 3:32
    nerede bulunacağını istemsizce anlarsınız.
  • 3:32 - 3:34
    Bu Goldilocks türü bir soru
  • 3:34 - 3:36
    ve çok basit, çocuklar bile anlayabilir.
  • 3:37 - 3:39
    Yine de
  • 3:39 - 3:42
    size üstüne pek düşünmediğimiz
    Goldilocks hikayesinden
  • 3:42 - 3:45
    ve bence şu an ile bağlantılı olan
  • 3:45 - 3:47
    iki şeyi hatırlatmak isterim.
  • 3:48 - 3:49
    İlki:
  • 3:50 - 3:53
    eğer Goldilocks odaya girdiğinde
  • 3:54 - 3:56
    Anne Ayı'nın kâsesi çok soğuksa,
  • 3:57 - 3:59
    bu daha öncesinde
    hep soğuk olduğu anlamına mı gelir?
  • 4:00 - 4:03
    Ya da başka bir anda tam ölçüsünde
    bir sıcaklıkta olmuş olabilir mi?
  • 4:04 - 4:06
    Goldilocks odaya girdiğinde
  • 4:07 - 4:09
    hikâyede elde ettiğimiz cevaba varır.
  • 4:09 - 4:11
    Aynısı gezegenler için de geçerli.
  • 4:11 - 4:13
    Durağan şeyler değiller. Değişirler.
  • 4:13 - 4:15
    Başkalaşırlar. Evrilirler.
  • 4:15 - 4:17
    Atmosferler de aynısını yapar.
  • 4:17 - 4:18
    Size bir örnek vereyim.
  • 4:18 - 4:20
    Bu en sevdiğim Mars fotoğraflarından biri.
  • 4:21 - 4:24
    En yüksek çözünürlüklü,
    en çekici fotoğrafı değil,
  • 4:24 - 4:25
    son çekilen fotoğrafı da değil,
  • 4:25 - 4:29
    gezegenin yüzeyindeki
    nehir yataklarını gösteren bir fotoğraf;
  • 4:29 - 4:32
    akan, sıvı hâldeki suyun oyduğu
    nehir yatakları;
  • 4:34 - 4:38
    oluşması yüzlerce, binlerce
    veya on binlerce yıl alan nehir yatakları.
  • 4:38 - 4:40
    Bu olay artık Mars'ta gerçekleşmiyor.
  • 4:40 - 4:43
    Mars'ın bugünkü atmosferi
    suyun sıvı kalması için
  • 4:43 - 4:45
    fazla ince ve fazla soğuk.
  • 4:45 - 4:49
    Bu tek fotoğraf size
    Mars atmosferinin değiştiğini söylüyor,
  • 4:49 - 4:51
    büyük oranda değişti.
  • 4:52 - 4:57
    Yaşamaya uygun diye tanımlayacağımız
    bir durumdan buna doğru değişti
  • 4:57 - 5:00
    çünkü yaşamın üç gereksinimi
    burada çok önce mevcuttu.
  • 5:01 - 5:03
    Suyun yüzeyde sıvı kalmasını
  • 5:03 - 5:06
    olanaklı kılan atmosfer nereye kayboldu?
  • 5:06 - 5:09
    Düşüncelerden biri,
    uzaya doğru gitmiş olduğu.
  • 5:09 - 5:12
    Atmosfer taneciklerinin
  • 5:12 - 5:14
    gezegenin yerçekiminden kurtulup
  • 5:14 - 5:16
    dönmemek üzere
    uzaya gidecek kadar enerjisi vardı.
  • 5:16 - 5:19
    Bu da atmosferin yanında,
    diğer tüm maddelerle gerçekleşir.
  • 5:19 - 5:20
    Kuyruklu yıldızların
  • 5:20 - 5:24
    atmosferik kaçışı son derece açık şekilde
    hatırlatan kuyrukları vardır.
  • 5:24 - 5:27
    Ama Venüs'ün de tıpkı Mars ve Dünya gibi
  • 5:27 - 5:29
    zamanla kaçan bir atmosferi vardır.
  • 5:29 - 5:32
    Bu yalnızca bir derece
    ve ölçek meselesidir.
  • 5:32 - 5:35
    Bu değişimi açıklamak için
    zamanla ne kadar
  • 5:35 - 5:37
    kaçış olduğunu keşfetmek isteriz.
  • 5:37 - 5:40
    Atmosferler bu kaçış için
    gerekli enerjiyi nereden alır?
  • 5:40 - 5:42
    Tanecikler yeterli kaçış enerjisini
    nasıl alır?
  • 5:42 - 5:45
    Biraz basitleştirirsek, iki yol vardır.
  • 5:45 - 5:46
    İlki, Güneş ışığı.
  • 5:46 - 5:50
    Güneş'in yaydığı ışık atmosferik
    tanecikler tarafından emilebilir
  • 5:50 - 5:51
    ve bu da tanecikleri ısıtır.
  • 5:51 - 5:53
    Dans ediyorum gibi oldu ama --
  • 5:53 - 5:55
    (Gülüşmeler)
  • 5:56 - 5:58
    Düğünümde bile etmedim.
  • 5:58 - 5:59
    (Gülüşmeler)
  • 5:59 - 6:02
    Gezegenin yerçekiminden kaçıp
    serbest kalmak için yeterli enerjiyi
  • 6:02 - 6:05
    yalnızca ısınma yoluyla bile alırlar.
  • 6:05 - 6:08
    Enerjiyi alabilecekleri ikinci yolsa
    Güneş rüzgârıdır.
  • 6:08 - 6:13
    Bunlar Güneş yüzeyinden dışarı atılan
    tanecikler, kitleler ve maddelerdir,
  • 6:13 - 6:15
    Güneş sistemi içinde uğuldayarak
  • 6:15 - 6:17
    saniyede 400 kilometre, kimi zamansa
  • 6:17 - 6:20
    Güneş fırtınalarından geçerken
    daha da hızla ilerler
  • 6:20 - 6:23
    ve gezegenler arası boşlukta gezegenler
  • 6:23 - 6:25
    ve onların atmosferlerine
    doğru savrulurlar.
  • 6:25 - 6:27
    Böylece atmosferik taneciklere
  • 6:27 - 6:29
    kaçma enerjisini sağlayabilirler.
  • 6:29 - 6:31
    Bu benim ilgi duyduğum bir konu
  • 6:31 - 6:33
    çünkü bir yerin
    yaşamaya uygunluğuyla ilgili.
  • 6:33 - 6:37
    Goldilocks hikâyesiyle ilgili
    dikkatinizi çekmek
  • 6:37 - 6:40
    ve size hatırlatmak istediğim
    iki şey olduğundan bahsetmiştim,
  • 6:40 - 6:42
    ikincisi biraz daha güç algılanan bir şey.
  • 6:42 - 6:45
    Baba Ayı'nın kâsesi çok sıcak
  • 6:46 - 6:49
    ve Anne Ayı'nın kâsesi çok soğuksa,
  • 6:51 - 6:54
    aynı şekildeki eğilimi izlediğimizde
    Bebek Ayı'nın kâsesinin
  • 6:55 - 6:57
    daha da soğuk olması gerekmez mi?
  • 6:58 - 7:01
    Tüm yaşamınızda kabullendiğiniz bu şey,
  • 7:01 - 7:04
    üstüne biraz daha düşündüğünüzde
    o kadar basit olmayabilir.
  • 7:05 - 7:09
    Tabii ki bir gezegenin Güneş'e olan
    uzaklığı onun sıcaklığını belirler.
  • 7:09 - 7:11
    Bu da yaşama uygunluğu kolaylaştırmalı.
  • 7:11 - 7:14
    Belki göz önünde bulundurmamız
    gereken başka şeyler de vardır.
  • 7:14 - 7:15
    Belki hikâyede
  • 7:15 - 7:19
    sonucu belirlemeye yardım edenler,
    tam ölçüsünde olanlar
  • 7:19 - 7:20
    kâselerin kendisi.
  • 7:21 - 7:24
    Size bu üç gezegenin
    yaşama uygunluğu etkileyebilecek
  • 7:24 - 7:25
    çok sayıda farklı
  • 7:25 - 7:26
    niteliğinden bahsedebilirim
  • 7:26 - 7:29
    ama kendi araştırmama ilişkin
    bencil nedenlerden
  • 7:29 - 7:33
    ve burada durup kumandayı tutanın
    siz değil ben olmamdan dolayı --
  • 7:33 - 7:34
    (Gülüşmeler)
  • 7:34 - 7:36
    manyetik alanlardan bir veya iki dakika
  • 7:36 - 7:37
    bahsetmek istiyorum.
  • 7:38 - 7:40
    Dünya'nın bir manyetik alanı var;
    Venüs ve Mars'ın yok.
  • 7:41 - 7:44
    Manyetik alan gezegenin
    derinliklerinde, elektrik kuvvetiyle
  • 7:44 - 7:47
    işleyen, köpüren sıvı madde
    tarafından oluşturulur.
  • 7:47 - 7:51
    Bu madde Dünya'yı çevreleyen bu muazzam
    ve oldukça eski manyetik alanı yaratır.
  • 7:51 - 7:53
    Pusulan varsa kuzeyin
    hangi yön olduğunu bilirsin.
  • 7:53 - 7:55
    Venüs ve Mars'ta böyle değil.
  • 7:55 - 7:56
    Venüs ve Mars'tayken bir pusulan varsa
  • 7:57 - 7:58
    tebrikler, kayboldun.
  • 7:58 - 8:00
    (Gülüşmeler)
  • 8:00 - 8:02
    Bu yaşama uygunluğu etkiler mi?
  • 8:03 - 8:04
    Nasıl olabilir ki?
  • 8:05 - 8:08
    Birçok bilim insanı
    gezegenin manyetik alanının
  • 8:08 - 8:10
    gezegen etrafındaki
    Güneş rüzgârı taneciklerini
  • 8:10 - 8:13
    uzaklaştırarak atmosfer için
    bir kalkan görevi gördüğünü düşünüyor.
  • 8:13 - 8:15
    O taneciklerin elektrik yükü
  • 8:15 - 8:18
    üzerinden çalışan bir tür
    güç kalkanı etkisi gibi.
  • 8:18 - 8:22
    Bunun yerine, salata barındaki hapşırık
    korumasının gezegen için olanı derim.
  • 8:22 - 8:24
    (Gülüşmeler)
  • 8:25 - 8:28
    Evet, bunu daha sonra
    izleyen meslektaşlarım
  • 8:28 - 8:31
    Güneş rüzgârının
    camiamızın tarihinde ilk kez
  • 8:31 - 8:33
    mukusla eşit sayıldığını fark edecek.
  • 8:33 - 8:35
    (Gülüşmeler)
  • 8:37 - 8:40
    Öyleyse buradaki etki şu,
    Dünya milyarlarca yıl
  • 8:40 - 8:42
    manyetik alanımız sayesinde
  • 8:42 - 8:44
    korunmuş olabilir.
  • 8:44 - 8:46
    Atmosferin kaçma olanağı yoktu.
  • 8:46 - 8:47
    Diğer yandan Mars
  • 8:47 - 8:50
    manyetik alan eksikliğinden
    dolayı korunmasızdı
  • 8:50 - 8:52
    ve belki milyarlarca yıl geçtikçe
  • 8:52 - 8:54
    yaşanılabilir bir gezegenden
  • 8:54 - 8:57
    bugün gördüğümüz gezegene
    geçişe neden olacak
  • 8:57 - 8:58
    yeterince atmosfer eksildi.
  • 8:59 - 9:02
    Diğer bilim insanları manyetik alanların
  • 9:02 - 9:04
    gezegenin Güneş
    rüzgârından gelen enerjiyle
  • 9:05 - 9:10
    kendiliğinden gireceği etkileşimden daha
    fazla etkileşime girmesini sağlayarak
  • 9:10 - 9:13
    bir gemideki yelkenlerin
    işlevini gördüğünü düşünüyor.
  • 9:13 - 9:16
    Yelkenler Güneş rüzgârından
    enerji toplayabilir.
  • 9:16 - 9:18
    Manyetik alan Güneş rüzgârından
    enerji toplayabilir,
  • 9:19 - 9:22
    bu da daha fazla atmosferik kaçışın
    gerçekleşmesine olanak sağlar.
  • 9:22 - 9:24
    Bu test edilmesi gereken bir düşünce
  • 9:24 - 9:26
    ancak etkisi ve çalışma şekli
  • 9:26 - 9:27
    oldukça açık görünüyor.
  • 9:27 - 9:28
    Çünkü biliyoruz ki
  • 9:28 - 9:31
    Güneş rüzgârından gelen enerji
  • 9:31 - 9:33
    Dünya'da atmosfer içine yerleşiyor.
  • 9:33 - 9:35
    Bu enerji manyetik alan
    hatlarından kutup bölgelerine
  • 9:35 - 9:37
    iniyor ve inanılmaz güzellikteki
  • 9:37 - 9:39
    kuzey ışıklarını ortaya çıkarıyor.
  • 9:39 - 9:41
    Deneyimleme şansınız olduysa,
    gerçekten muhteşem.
  • 9:41 - 9:43
    Enerjinin içeri girdiğini biliyoruz.
  • 9:43 - 9:46
    Kaç taneciğin geri çıktığını
    ve manyetik alanın
  • 9:46 - 9:49
    bunu bir şekilde etkileyip
    etkilemediğini ölçmeye çalışıyoruz.
  • 9:51 - 9:53
    Ortaya sizin için bir sorun attım
  • 9:53 - 9:55
    ama henüz çözümünü bilmiyorum.
  • 9:55 - 9:56
    Bir çözümümüz yok.
  • 9:57 - 9:59
    Ama üstünde çalışıyoruz.
    Nasıl mı çalışıyoruz?
  • 9:59 - 10:01
    Üç gezegene de uzay aracı gönderdik.
  • 10:01 - 10:03
    Benim de bir parçası olduğum,
  • 10:03 - 10:06
    Kolorado Üniversitesi'nden yönlendirilen
  • 10:06 - 10:10
    ve şu anda Mars yörüngesinde izleyen
  • 10:10 - 10:11
    MAVEN dâhil bazıları şu an yörüngede.
  • 10:11 - 10:14
    Atmosferik kaçışı ölçmek için tasarlandı.
  • 10:14 - 10:16
    Venüs ve Dünya'dan da
    benzer ölçümler ediniyoruz.
  • 10:17 - 10:19
    Tüm ölçümleri edindiğimizde
  • 10:19 - 10:22
    tüm bunları birleştirebilir
    ve üç gezegenin de
  • 10:22 - 10:25
    kendi uzay çevresiyle,
    etrafıyla nasıl etkileştiğini
  • 10:25 - 10:26
    anlayabiliriz.
  • 10:26 - 10:30
    Manyetik alanların yaşama uygunluk
    açısından önemli olup olmadığını
  • 10:30 - 10:31
    belirleyebiliriz.
  • 10:31 - 10:33
    Bunun yanıtını siz neden umursayasınız ki?
  • 10:33 - 10:35
    Bunu çok içten umursuyorum...
  • 10:36 - 10:38
    Ekonomik olarak da ama çok içten.
  • 10:38 - 10:40
    (Gülüşmeler)
  • 10:41 - 10:43
    Öncelikle, bunu sorunun yanıtı bize
  • 10:43 - 10:45
    bu üç gezegene dair
    daha fazlasını öğretecek.
  • 10:45 - 10:46
    Venüs, Dünya ve Mars.
  • 10:46 - 10:49
    Yalnızca günümüzde çevreleriyle
    nasıl etkileştiklerine dair değil,
  • 10:49 - 10:51
    bunun milyarlarca yıl öncesinde de
  • 10:51 - 10:53
    yaşanılabilir olup olmadıklarına dair.
  • 10:53 - 10:55
    Bu bizi çevreleyen ve yakındaki
  • 10:55 - 10:57
    atmosferler hakkında bilgi verecek.
  • 10:57 - 10:59
    Dahası, bu gezegenlerden öğrendiklerimiz
  • 10:59 - 11:01
    diğer yıldızlar etrafında gözlemlediğimiz
  • 11:02 - 11:05
    gezegenler dâhil her yerdeki
    atmosferlere de uygulanabilir.
  • 11:05 - 11:07
    Örneğin burada, Boulder'da
  • 11:07 - 11:10
    geliştirilen ve buradan
    kontrol edilen Kepler uzay aracı
  • 11:10 - 11:14
    birkaç yıldır gökyüzünün
    posta pulu büyüklüğünde
  • 11:14 - 11:15
    bir bölümünü gözlemliyor
  • 11:15 - 11:17
    ve binlerce gezegen keşfetti --
  • 11:17 - 11:20
    gökyüzünün diğer kısımlarından
    farklı olduğunu düşünmediğimiz
  • 11:20 - 11:24
    posta pulu büyüklüğündeki bir bölgesinde.
  • 11:25 - 11:27
    20 yıl içinde
  • 11:27 - 11:31
    Güneş sistemimiz dışındaki sıfır
    gezegenden haberdar olma noktasından
  • 11:31 - 11:32
    şu an hangisini inceleyeceğimizi
  • 11:32 - 11:36
    bilemediğimiz çok sayıda
    gezegen seviyesine geldik.
  • 11:37 - 11:39
    Her bilgi işe yarayacaktır.
  • 11:41 - 11:44
    Aslında artık Kepler'ın edindiği
  • 11:44 - 11:46
    ve diğer benzer gözlemlere dayanarak
  • 11:46 - 11:47
    yalnızca Samanyolu galaksisindeki
  • 11:47 - 11:52
    200 milyar yıldızı düşünürsek bile
  • 11:53 - 11:57
    her yıldızın en az bir gezegeni
    olduğuna inanıyoruz.
  • 11:59 - 12:00
    Buna ek olarak,
  • 12:00 - 12:06
    tahminlerimiz yalnızca bizim galaksimizde,
    yaşanılabilir olarak tanımladığımız
  • 12:06 - 12:09
    bu gezegenlerden 40 milyar
    ve 100 milyar arası bir sayıda
  • 12:11 - 12:13
    olduğunu söylüyor.
  • 12:15 - 12:17
    Bu gezegenlerin gözlemlerine sahibiz
  • 12:17 - 12:19
    ancak hangilerinin yaşanılabilir
    olduğunu henüz bilmiyoruz.
  • 12:19 - 12:23
    Bu biraz bir kırmızı leke içinde
    kapana kısılmak gibi,
  • 12:23 - 12:24
    (Gülüşmeler)
  • 12:24 - 12:25
    sahnedeyken
  • 12:26 - 12:30
    ve orada başka dünyalar olduğunu bilerek,
  • 12:31 - 12:34
    onlara dair daha fazlasını bilmeyi
    deli gibi isteyerek,
  • 12:35 - 12:39
    onları araştırıp belki bir
    veya iki tanesinin biraz sana benzediğini
  • 12:39 - 12:41
    keşfetmeyi isteyerek.
  • 12:42 - 12:45
    Bunu yapamazsınız,
    henüz oraya gidemezsiniz.
  • 12:45 - 12:49
    Bundan dolayı kendi çevreniz içinde
  • 12:49 - 12:50
    Venüs, Dünya ve Mars için
  • 12:50 - 12:53
    geliştirdiğiniz araçları
    kullanmak zorunda ve onları
  • 12:53 - 12:58
    diğer durumlara uygulayıp o verilerden
    mantıklı çıkarımlar yapmayı ummalısınız.
  • 12:58 - 13:01
    Böylece yaşanılabilir
    ve yaşanılabilir olmayan gezegenler için
  • 13:01 - 13:03
    en iyi adayları belirleyebilirsiniz.
  • 13:04 - 13:07
    Sonuçta, en azından şimdilik,
  • 13:07 - 13:10
    bizim kırmızı lekemiz bu, burada.
  • 13:10 - 13:14
    Çok yakında daha fazlasını
    bilme şansımız olsa da
  • 13:14 - 13:17
    yaşanılabilir olduğunu bildiğimiz
    tek gezegen bu.
  • 13:17 - 13:19
    Ancak şimdilik,
    yaşanılabilir tek gezegen bu
  • 13:19 - 13:21
    ve bizim kırmızı lekemiz burası.
  • 13:22 - 13:23
    Burada olmamızdan çok mutluyum.
  • 13:25 - 13:26
    Teşekkürler.
  • 13:26 - 13:29
    (Alkışlar)
Title:
Bir gezegenin yaşam için ihtiyaç duyduğu şeyler
Speaker:
Dave Brain
Description:

Gezegensel bilim insanı Dave Brain, "Venüs fazla sıcak, Mars fazla soğuk, Dünya tam ölçüsünde." diyor. Peki neden? Bu hoş ve mizahi konuşmada, Brain bir gezegenin yaşamı barındırmak için neye ihtiyaç duyduğunun ve konu yaşamı sürdürebilen gezegenlerin zaman çizelgesi olduğunda neden insanlığın doğru zamanda doğru yerde olabildiğinin ardındaki büyüleyici bilimi keşfe çıkıyor.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
13:42

Turkish subtitles

Revisions