Return to Video

De vijf grote wereldgodsdiensten - John Bellaimey

  • 0:07 - 0:09
    Op alle momenten en plaatsen
    van onze geschiedenis,
  • 0:09 - 0:11
    hebben mensen
    zich afgevraagd:
  • 0:11 - 0:12
    "Waar komen we vandaan?
  • 0:12 - 0:14
    Wat is onze plek op aarde?
  • 0:14 - 0:17
    Wat gebeurt er met ons
    wanneer we dood gaan?"
  • 0:17 - 0:19
    Religies zijn geloofssystemen
  • 0:19 - 0:21
    die zijn ontstaan en
    veranderd met de tijd
  • 0:21 - 0:22
    in reactie op deze
  • 0:22 - 0:24
    en andere eeuwige mysteries,
  • 0:24 - 0:26
    gedreven door het gevoel
    dat er vragen zijn
  • 0:26 - 0:28
    die je alleen kan beantwoorden
    door geloof
  • 0:28 - 0:29
    en gebaseerd op een gevoel
  • 0:29 - 0:31
    dat er iets groter is
    dan onszelf,
  • 0:31 - 0:34
    een hogere macht die verantwoording
    van ons eist,
  • 0:34 - 0:36
    of een bron
    waar we uit zijn ontstaan
  • 0:36 - 0:38
    en waarnaar we terug
    moeten gaan.
  • 0:39 - 0:42
    Met Hindoeïsme worden
    de religies van India bedoeld.
  • 0:42 - 0:43
    Het is niet één enkele godsdienst
  • 0:43 - 0:45
    maar eerder een veelvoud
    van verwante geloven
  • 0:45 - 0:47
    en spirituele gebruiken.
  • 0:47 - 0:49
    De oorsprong ligt
    5.000 jaar geleden
  • 0:49 - 0:50
    in de tijd van Krishna,
  • 0:50 - 0:52
    een man van zo veel deugd
  • 0:52 - 0:54
    dat hij gezien werd als
    een avatar van Vishnoe,
  • 0:54 - 0:57
    een belichaming van de god
    in menselijke vorm.
  • 0:57 - 1:00
    Hij leerde dat
    al het leven karma volgt,
  • 1:00 - 1:01
    de wet van oorzaak en gevolg.
  • 1:01 - 1:05
    Het is aan ons allen om
    onze taak te doen, ofwel dharma,
  • 1:05 - 1:06
    volgen onze plek
    in de samenleving
  • 1:06 - 1:09
    zonder ons zorgen te maken
    hoe zaken zullen uitpakken.
  • 1:09 - 1:12
    Na de dood worden we gereïncarneerd
    in een nieuw lichaam.
  • 1:12 - 1:14
    Als we onze dharma
    hebben gevolgd
  • 1:14 - 1:16
    en onze levenstaak
    goed hebben volbracht,
  • 1:16 - 1:17
    krijgen we goed karma,
  • 1:17 - 1:20
    waardoor onze ziel hoger
    op de sociale ladder komt.
  • 1:20 - 1:22
    Onze wedergeboorte
    in een nieuw leven
  • 1:22 - 1:25
    wordt dus bepaald door
    wat we in dit leven doen.
  • 1:25 - 1:28
    De cirkel van wedergeboorten
    wordt samsara genoemd.
  • 1:28 - 1:30
    Het is mogelijk dat
    een zeer heilig mens
  • 1:30 - 1:33
    een leven heeft geleid
    met voldoende goed karma
  • 1:33 - 1:34
    om de cirkel te ontsnappen.
  • 1:34 - 1:37
    Dit ontkomen wordt
    moksha genoemd.
  • 1:37 - 1:40
    Hindoeïsme leert dat
    alles met elkaar is verbonden.
  • 1:40 - 1:41
    Het universum is
  • 1:41 - 1:44
    één alles overstijgende werkelijkheid
    die Brahman wordt genoemd.
  • 1:44 - 1:46
    En er is maar één Brahman,
  • 1:46 - 1:47
    maar daarin vele goden,
  • 1:47 - 1:50
    wiens rol, aspecten
    en vormen variëren
  • 1:50 - 1:52
    volgens de verschillende tradities.
  • 1:52 - 1:54
    Brahma is de schepper,
  • 1:54 - 1:56
    Vishnoe is de behouder
  • 1:56 - 1:59
    die soms menselijke vorm aanneemt.
  • 1:59 - 2:01
    Shiva is de omvormer,
  • 2:01 - 2:03
    of Koning van de Dans.
  • 2:03 - 2:06
    Durga is de fel beschermende
    goddelijke moeder.
  • 2:06 - 2:08
    Ganesha heeft het hoofd
    van een olifant
  • 2:08 - 2:11
    en is de wijze beschermheilige
    van succes.
  • 2:11 - 2:15
    Hindoeïsme is de derde grootste
    godsdienst ter wereld.
  • 2:15 - 2:17
    En hoewel de meeste Hindoes
    in India wonen,
  • 2:17 - 2:19
    zijn ze te vinden op elk continent,
  • 2:19 - 2:21
    Een miljard gelovigen.
  • 2:22 - 2:23
    Laten we nu
    naar het westen reizen,
  • 2:23 - 2:25
    over bergen en woestijnen,
  • 2:25 - 2:28
    naar de vruchtbare sikkel
    van 4.000 jaar geleden.
  • 2:28 - 2:30
    Het Jodendom begint met
    een oproep van God
  • 2:30 - 2:33
    aan Abraham en Sara
    om Mesopotamië te verlaten
  • 2:33 - 2:35
    en naar het land Kanaän te gaan.
  • 2:35 - 2:38
    Als dank voor hun geloof
    in de ene ware God,
  • 2:38 - 2:40
    een revolutionair concept
  • 2:40 - 2:42
    in de polytheïstische wereld
    van dat moment,
  • 2:42 - 2:46
    zouden ze land en
    vele nakomelingen hebben.
  • 2:46 - 2:48
    Vanuit deze belofte
    kwam het land Israël
  • 2:48 - 2:49
    en het uitverkoren volk.
  • 2:49 - 2:51
    Maar dat land behouden
  • 2:51 - 2:52
    en het volk bijeen te houden
  • 2:52 - 2:54
    zou erg moeilijk blijken.
  • 2:54 - 2:57
    De Israëlieten werden
    tot slaaf gemaakt in Egypte,
  • 2:57 - 2:59
    maar God bevrijdde hen
    met de hulp
  • 2:59 - 3:00
    van de profeet Mozes,
  • 3:00 - 3:02
    die de Tien Geboden ontving
  • 3:02 - 3:05
    en later nog honderden andere.
  • 3:05 - 3:06
    Zij veroverden het Beloofde Land,
  • 3:06 - 3:09
    maar wisten het maar
    een paar eeuwen te behouden.
  • 3:09 - 3:11
    Israël ligt op het kruispunt
  • 3:11 - 3:13
    waarlangs door de eeuwen heen
  • 3:13 - 3:14
    vele legers hebben gemarcheerd.
  • 3:14 - 3:16
    En in het jaar 70,
  • 3:16 - 3:17
    vernietigden de Romeinen
    de tempel
  • 3:17 - 3:19
    in hun hoofdstad, Jeruzalem.
  • 3:19 - 3:21
    Dus de godsdienst veranderde
  • 3:21 - 3:22
    van een tempelreligie
  • 3:22 - 3:24
    met offers en priesters
  • 3:24 - 3:26
    naar een religie van het boek.
  • 3:26 - 3:28
    Vanwege dit
    is het Jodendom een geloof
  • 3:28 - 3:31
    van symbolisme, eerbied
    en diepe bedoelingen
  • 3:31 - 3:34
    verbonden aan de verhalen
    van haar geschiedenis.
  • 3:34 - 3:35
    De vele heilige teksten
    vormen samen
  • 3:35 - 3:37
    de Hebreeuwse bijbel,
    of Tenach,
  • 3:37 - 3:40
    en honderden geschreven
    discussies en interpretaties
  • 3:40 - 3:42
    zijn samengevoegd
    in een omvangrijk handboek
  • 3:42 - 3:43
    vol diepere betekenissen,
  • 3:43 - 3:45
    genaamd de Talmoed.
  • 3:45 - 3:48
    Joden vinden een rijke, symbolische
    betekenis in hun dagelijks leven.
  • 3:48 - 3:49
    Bij de Pesachmaaltijd
  • 3:49 - 3:51
    staat elk gerecht symbool
  • 3:51 - 3:54
    voor een aspect van
    het ontsnappen aan de slavernij.
  • 3:54 - 3:55
    Het belang van volwassen worden
  • 3:55 - 3:57
    wordt benadrukt
    wanneer jonge mensen
  • 3:57 - 3:59
    de leeftijd van
    bar of bat mitswa bereiken,
  • 3:59 - 4:01
    ceremonies waarbij zij
    verantwoordelijkheid nemen
  • 4:01 - 4:02
    voor hun daden.
  • 4:02 - 4:04
    Zij vieren het vervlechten
  • 4:04 - 4:05
    van hun leven
  • 4:05 - 4:07
    met het geloof, de geschiedenis
    en teksten
  • 4:07 - 4:08
    van het Joodse volk.
  • 4:08 - 4:11
    Vandaag de dag
    zijn er zo'n 14 miljoen Joden,
  • 4:11 - 4:13
    Zes miljoen in Israël,
  • 4:13 - 4:14
    wat onafhankelijk werd
  • 4:14 - 4:17
    na de gruweldaden van de genocide
    in de Tweede Wereldoorlog,
  • 4:17 - 4:20
    en vijf miljoen
    in de Verenigde Staten.
  • 4:20 - 4:24
    Maar laten we nu 2.500 jaar
    teruggaan in de tijd, weer naar India
  • 4:24 - 4:25
    waar het Boeddhisme begon
  • 4:25 - 4:28
    met een jonge prins
    genaamd Siddhartha.
  • 4:28 - 4:29
    Op de nacht dat hij werd verwekt,
  • 4:29 - 4:31
    zou zijn moeder,
    koningin Maya,
  • 4:31 - 4:33
    zijn bezocht in haar slaap
  • 4:33 - 4:36
    door een witte olifant
    die haar zijde binnendrong.
  • 4:36 - 4:38
    Tien maanden later
    werd prins Siddartha geboren
  • 4:38 - 4:40
    in een leven vol luxe.
  • 4:40 - 4:42
    Toen hij buiten zijn
    beschermde bestaan
  • 4:42 - 4:43
    als jonge man trad ,
  • 4:43 - 4:45
    zag hij het lijden van de mens
  • 4:45 - 4:46
    dat voor hem verborgen
    was gehouden
  • 4:46 - 4:49
    en begon onmiddellijk de zoektocht
    naar de oorsprong ervan.
  • 4:49 - 4:52
    Waarom moet de mens lijden?
  • 4:52 - 4:55
    Moeten we langs
    honderden levens reïncarneren?
  • 4:55 - 4:56
    In het begin dacht hij
    dat het probleem
  • 4:56 - 4:58
    verbondenheid was
    aan materiële zaken,
  • 4:58 - 5:00
    dus hij gaf zijn bezittingen op.
  • 5:00 - 5:02
    Hij werd een rondreizende bedelaar,
  • 5:02 - 5:05
    wat hem, zo ontdekte hij,
    zeker niet gelukkiger maakte.
  • 5:05 - 5:08
    Toen hoorde hij een muziekleraar
    tegen zijn leerling zeggen:
  • 5:08 - 5:10
    "Span de snaar niet te strak aan,
    of het zal breken.
  • 5:10 - 5:12
    Maar span het niet te slap,
  • 5:12 - 5:14
    of er zal geen geluid
    uit komen."
  • 5:14 - 5:15
    In een flits besefte hij
  • 5:15 - 5:17
    dat het zoeken naar antwoorden
    in de extremen
  • 5:17 - 5:18
    een vergissing was.
  • 5:18 - 5:21
    De middenweg tussen
    luxe en armoede
  • 5:21 - 5:22
    leek het meest verstandig.
  • 5:22 - 5:24
    Terwijl hij mediteerde
    onder een bodhiboom,
  • 5:24 - 5:27
    kwam de rest
    van het antwoord tot hem.
  • 5:27 - 5:29
    Al het leven is vol met lijden,
  • 5:29 - 5:31
    veroorzaakt
    door een egoïstisch verlangen
  • 5:31 - 5:35
    naar je eigen vervulling
    ten koste van een ander.
  • 5:35 - 5:36
    Het volgen van
    een achtstappenplan
  • 5:36 - 5:38
    kan ons leren dit verlangen
    te verminderen
  • 5:38 - 5:41
    en dus het lijden laten afnemen.
  • 5:41 - 5:44
    Op die dag werd Siddhartha
    de Boeddha,
  • 5:44 - 5:45
    de verlichte.
  • 5:45 - 5:48
    Niet de enige, maar de eerste.
  • 5:48 - 5:49
    Het Boeddhistisch systeem heet
  • 5:49 - 5:50
    het Achtvoudige Pad.
  • 5:50 - 5:52
    En hoewel het niet eenvoudig
    te doorlopen is,
  • 5:52 - 5:53
    heeft het de weg geleid
  • 5:53 - 5:55
    naar verlichting voor miljoenen,
  • 5:55 - 5:57
    wat is wat Boeddhaschap inhoudt,
  • 5:57 - 5:58
    een staat van barmhartigheid,
  • 5:58 - 5:59
    inzicht,
  • 5:59 - 6:00
    vrede,
  • 6:00 - 6:02
    en standvastigheid.
  • 6:02 - 6:04
    Vanaf het dat hij opstond
    onder die boom
  • 6:04 - 6:06
    tot het ogenblik van zijn dood
    als een oude man,
  • 6:06 - 6:08
    leerde de Boeddha mensen
    hoe verlicht te worden:
  • 6:08 - 6:09
    juiste spraak,
  • 6:09 - 6:10
    juiste doelen,
  • 6:10 - 6:12
    een hoofd dat is gericht op
    wat er werkelijk is,
  • 6:12 - 6:15
    en een hart dat gericht is
    op het liefhebben van anderen.
  • 6:15 - 6:17
    Veel Boeddhisten
    geloven God of in goden,
  • 6:17 - 6:20
    maar handelen is
    belangrijker dan geloof.
  • 6:20 - 6:22
    Er zijn vandaag de dag
    wereldwijd
  • 6:22 - 6:23
    bijna een miljard Boeddhisten,
  • 6:23 - 6:27
    voornamelijk in Oost-
    en Zuidoost-Azië en Zuid-Azië.
  • 6:28 - 6:31
    2.000 jaar geleden, in
    het Beloofde land van de Joden
  • 6:31 - 6:33
    werd het Christendom geboren.
  • 6:33 - 6:36
    Net zoals Hindoes Krisha
    "God in Menselijke Vorm" noemen,
  • 6:36 - 6:39
    zeggen Christenen
    hetzelfde over Jezus.
  • 6:39 - 6:40
    En het Christendom ontstond
    vanuit het Jodendom,
  • 6:40 - 6:43
    net zoals Boeddhisme ontstond
    vanuit Hindoeïsme.
  • 6:43 - 6:46
    De engel Gabriël werd door
    de God van Abraham gezonden
  • 6:46 - 6:48
    om de jonge vrouw Maria
  • 6:48 - 6:50
    te vragen de moeder te worden
    van zijn zoon.
  • 6:50 - 6:52
    Deze zoon was Jezus,
  • 6:52 - 6:53
    opgevoed als een timmerman
  • 6:53 - 6:55
    door Maria en haar echtgenoot Jozef,
  • 6:55 - 6:57
    tot hij 30 jaar oud was,
  • 6:57 - 6:59
    en zijn openbare carrière begon
  • 6:59 - 7:01
    als het levende woord van God.
  • 7:01 - 7:03
    Minder geïnteresseerd
    in godsdienstigheid
  • 7:03 - 7:04
    dan in rechtvaardigheid
    en mededogen,
  • 7:04 - 7:07
    genas Jezus de zieken
    om publiek te trekken
  • 7:07 - 7:10
    om hen dan te onderwijzen
    over zijn hemelse vader
  • 7:10 - 7:13
    liefdevol, vergevend
    en oplettend.
  • 7:13 - 7:15
    Hij nodigde iedereen uit
    aan een gemeenschappelijke tafel
  • 7:15 - 7:17
    om zijn Koninkrijk
    van God aan te tonen,
  • 7:17 - 7:22
    waar verschoppelingen, zondaars
    en heiligen allen samen aten.
  • 7:22 - 7:23
    Hij had maar drie jaar
  • 7:23 - 7:24
    voordat zijn ongewone wijsheid
  • 7:24 - 7:26
    hem in de problemen bracht.
  • 7:26 - 7:27
    Zijn vijanden lieten hem arresteren
  • 7:27 - 7:29
    en hij werd door
    de Romeinen geëxecuteerd
  • 7:29 - 7:30
    op de standaard manier
  • 7:30 - 7:33
    waarop onruststokers
    ter dood werden gebracht:
  • 7:33 - 7:34
    kruisiging.
  • 7:34 - 7:36
    Maar kort nadat
    hij was begraven,
  • 7:36 - 7:38
    vonden vrouwen zijn graf leeg
  • 7:38 - 7:40
    en verspreidden snel het woord,
  • 7:40 - 7:43
    overtuigd dat hij
    uit de dood was herrezen.
  • 7:43 - 7:44
    De eerste Christenen beschreven
  • 7:44 - 7:46
    zijn herrezen verschijningen,
  • 7:46 - 7:49
    die het vertrouwen inspireerden
    dat zijn boodschap waar was:
  • 7:49 - 7:53
    "Heb elkaar lief,
    zoals ik u liefgehad heb."
  • 7:53 - 7:55
    Christenen vieren
    de geboorte van Jezus
  • 7:55 - 7:57
    in december met Kerst
  • 7:57 - 8:00
    en zijn lijden, dood
    en wederopstanding
  • 8:00 - 8:02
    tijdens de Goede Week
    in de lente.
  • 8:02 - 8:03
    In de ceremonie van doop,
  • 8:03 - 8:05
    een wegspoelen van zonde
  • 8:05 - 8:07
    en verwelkoming
    in de Christelijke gemeenschap,
  • 8:07 - 8:09
    wordt een beeld opgeroepen
    van Jezus' eigen doop,
  • 8:09 - 8:11
    toen hij zijn leven
    als timmerman verliet.
  • 8:11 - 8:12
    Met het ritueel
    van de Communie,
  • 8:12 - 8:14
    eten Christenen het brood
    en drinken de wijn
  • 8:14 - 8:17
    die gezegend zijn als het lichaam
    en het bloed van Jezus,
  • 8:17 - 8:20
    en herinneren naar
    Jezus' laatste avondmaal.
  • 8:20 - 8:22
    Er zijn wereldwijd
    twee miljard Christenen,
  • 8:22 - 8:26
    bijna een derde deel van
    de wereldbevolking.
  • 8:27 - 8:30
    Islam begon 1.400 jaar geleden
  • 8:30 - 8:31
    met een man van grote deugd,
  • 8:31 - 8:33
    mediterend in een berggrot
  • 8:33 - 8:35
    in de Arabische woestijn.
  • 8:35 - 8:37
    Deze man was Mohammed.
  • 8:37 - 8:39
    Hij werd bezocht door
    een heilige boodschapper,
  • 8:39 - 8:41
    wederom de engel Gabriël,
  • 8:41 - 8:43
    In het Arabisch, Jibril,
  • 8:43 - 8:46
    die hem de boodschap
    van Allah bracht,
  • 8:46 - 8:48
    de ene God van Abraham.
  • 8:48 - 8:49
    In de daarop volgende jaren
  • 8:49 - 8:51
    kwamen meer
    en meer boodschappen
  • 8:51 - 8:53
    die hij onthield en onderwees.
  • 8:53 - 8:56
    De verzen die hij opzegde
    waren vol met wijsheden,
  • 8:56 - 8:57
    prachtige rijmen
  • 8:57 - 8:59
    en mysterieuze metaforen.
  • 8:59 - 9:02
    Maar Mohammed was
    een handelaar, niet een dichter.
  • 9:02 - 9:03
    Vele waren het over eens
  • 9:03 - 9:05
    dat de verzen inderdaad
    het woord van God waren
  • 9:05 - 9:08
    en deze gelovigen werden
    de eerste Moslims.
  • 9:08 - 9:11
    Het woord Moslim betekent
    iemand die zich overgeeft,
  • 9:11 - 9:14
    dus een persoon die zich
    onderwerpt aan Gods wil.
  • 9:14 - 9:16
    De vijf belangrijkste plichten
    van een Moslim
  • 9:16 - 9:19
    worden de Vijf Zuilen genoemd.
  • 9:19 - 9:22
    Sjahada: Moslims
    verklaren publiekelijk
  • 9:22 - 9:25
    dat er geen andere God is
    dan Allah,
  • 9:25 - 9:28
    en dat Mohammed
    zijn laatste profeet is.
  • 9:28 - 9:31
    Salat: zij bidden vijf keer per dag
    richting Mekka.
  • 9:31 - 9:34
    Zakat: elke Moslim is verplicht
  • 9:34 - 9:38
    om 2 of 3% van zijn inkomen
    aan de armen te geven.
  • 9:38 - 9:41
    Sawm: zij vasten
    gedurende daglicht
  • 9:41 - 9:43
    voor de maand Ramadan
  • 9:43 - 9:45
    om zo hun wilskracht
    te versterken
  • 9:45 - 9:47
    en ook hun vertrouwen op God.
  • 9:47 - 9:50
    En Hadj: eens in hun leven
  • 9:50 - 9:52
    moet elke Moslim
    een pelgrimstocht ondernemen
  • 9:52 - 9:53
    naar de heilige stad Mekka,
  • 9:53 - 9:54
    om het moment te oefenen
  • 9:54 - 9:56
    dat zij voor God komen
  • 9:56 - 9:58
    om beoordeeld te worden
  • 9:58 - 10:00
    voor een eeuwig leven met Hem.
  • 10:00 - 10:02
    De woorden van God,
  • 10:02 - 10:04
    gedurende 23 jaar geopenbaard
    aan de profeet.
  • 10:04 - 10:06
    zijn verzameld in de Koran,
  • 10:06 - 10:10
    wat letterlijk "de voordracht"
    betekent.
  • 10:10 - 10:12
    Moslims geloven dat dit
    het enige heilige boek is
  • 10:12 - 10:14
    dat vrij is van
    menselijke inmenging.
  • 10:14 - 10:16
    Het wordt ook door velen gezien
  • 10:16 - 10:17
    als het beste literaire werk
  • 10:17 - 10:19
    in de Arabische taal.
  • 10:19 - 10:22
    De Islam is de tweede godsdienst
    in de wereld,
  • 10:22 - 10:26
    dat wordt beoefend
    door anderhalf miljard Moslims.
  • 10:27 - 10:29
    Godsdienst is een aspect van cultuur
  • 10:29 - 10:31
    voor zo lang als het bestaat,
  • 10:31 - 10:34
    en er zijn talloze variaties
    van de uitoefening.
  • 10:34 - 10:36
    Maar gemeenschappelijk
    voor alle religies
  • 10:36 - 10:38
    is een beroep op betekenis
  • 10:38 - 10:39
    voorbij de lege ijdelheid
  • 10:39 - 10:42
    en nederige werkelijkheid
    van het bestaan,
  • 10:42 - 10:43
    voorbij zonde,
  • 10:43 - 10:44
    lijden,
  • 10:44 - 10:46
    en de dood,
  • 10:46 - 10:47
    voorbij angst,
  • 10:47 - 10:49
    en verder reikend dan onszelf.
Title:
De vijf grote wereldgodsdiensten - John Bellaimey
Description:

Bekijk de hele les: http://ed.ted.com/lessons/the-five-major-world-religions-john-bellaimey

Het is typisch menselijk om te worstelen met vragen als "Waar komen we vandaan?" en "Hoe kan ik een betekenisvol leven leiden?" Deze existentiële vragen staan centraal in de vijf grote wereldgodsdiensten -- en dat is niet het enige dat deze religies met elkaar verbindt. John Bellaimey legt de verweven geschiedenis en culturen van Hindoeïsme, Jodendom, Boeddhisme, Christendom en Islam uit.
Les door John Bellaimey, animatie door TED-Ed.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TED-Ed
Duration:
11:10
  • En nog eentje waarin je kan oefenen met 42 karakters per regel, 21 karakters per seconde.

    Succes ermee,

    Els

  • Regels ingekort. De gesproken tekst gaat te snel om te voldoen aan 21 karakters per seconde. Waar mogelijk de vertaalde zinnen zo kort mogelijk gemaakt.

  • Dag Feike,

    Ik vond nog regels met 25 karakters per seconde of meer. Die heb ik ingekort tot 21 karakters per seconde.

    Enkele zinnen liepen niet helemaal goed (inversies).

    Zoals steeds: als er aanpassingen zijn waar je het niet mee eens bent, hoor ik het graag.

    Els

Dutch subtitles

Revisions Compare revisions