Thuật toán đằng sau trang web hẹn hò trên mạng OKCupid - Christian Rudder
-
0:18 - 0:19Xin chào các bạn, tên tôi là Christian Rudder,
-
0:19 - 0:22tôi là một trong những người sáng lập trang web OK Cupid.
-
0:22 - 0:25Hiện tại, nó đang là một trong những trang web lớn nhất về hẹn hò online ở Mỹ.
-
0:25 - 0:26Cũng giống như các thành viên sáng lập khác
-
0:26 - 0:27tôi đã từng học chuyên về toán, và, cũng như dự đoán của bạn
-
0:27 - 0:29chúng tôi được biết đến với cách tiếp cận theo hướng phân tích
-
0:29 - 0:30mà chúng tôi áp dụng vào tình yêu.
-
0:30 - 0:32Chúng tôi gọi đó là thuật toán mai mối
-
0:32 - 0:33Về cơ bản thì OK Cupid sử dụng thuật toán mai mốt
-
0:33 - 0:36để giúp chúng tôi ra kết luận liệu một cặp nam nữ nhất định có thích hợp để hẹn hò với nhau hay không.
-
0:36 - 0:39Chúng tôi xây dựng công việc kinh doanh của mình xung quanh thuật toán này.
-
0:39 - 0:41"Thuật toán" nghe như một từ mang tính chuyên môn cao
-
0:41 - 0:43và khiến chúng ta nghĩ đó là một cái gì đó rất phức tạp
-
0:43 - 0:45nhưng thực ra, nó chỉ là một cách giải quyết vấn đề
-
0:45 - 0:48mang tính hệ thống theo kiểu từng bước từng bước một.
-
0:48 - 0:50Và thực sự nó khá đơn giản.
-
0:50 - 0:52Trong bài học này, tôi sẽ giải thích cho các bạn
-
0:52 - 0:54điều gì đã dẫn chúng tôi đến với thuật toán này
-
0:54 - 0:56và nó hoạt động như thế nào.
-
0:56 - 0:58Đầu tiên, hãy nghĩ xem tại sao các thuật toán lại được coi là quan trọng ?
-
0:58 - 0:59và tại sao chúng tôi lại tạo ra bài học này?
-
0:59 - 1:02Đầu tiên, bạn có thể nhận ra một cụm từ rất quan trọng mà tôi sử dụng ở phía trên:
-
1:02 - 1:05"một cách giải quyết vấn đề theo kiểu từng bước từng bước một",
-
1:05 - 1:06và có thể bạn cũng đã biết rằng
-
1:06 - 1:08máy tính là chuyên gia trong việc giải quyết vấn đề theo từng bước.
-
1:08 - 1:10Một máy tính mà không có các thuật toán
-
1:10 - 1:13thì về cơ bản cũng chỉ như một cái chặn giấy đắt tiền mà thôi.
-
1:13 - 1:15Và cũng bởi vì máy tính là một phần vô cùng phổ biến trong cuộc sống hàng ngày,
-
1:15 - 1:17nên những thuật toán có thể được tìm thấy ở khắp mọi nơi.
-
1:19 - 1:20Phép toán đằng sau thuật toán của OK Cupid
-
1:20 - 1:22đáng ngạc nhiên là lại vô cùng đơn giản.
-
1:22 - 1:23Đó chỉ là một vài phép cộng,
-
1:23 - 1:24phép nhân,
-
1:24 - 1:25và một chút khai căn.
-
1:25 - 1:28Tuy nhiên, phần khó nhất trong việc tạo ra thuật toán này
-
1:28 - 1:30lại là ở việc làm thế nào để có thể phân tích một yếu tố khó đo lường.
-
1:30 - 1:31như sự hấp dẫn của con người,
-
1:31 - 1:34thành những phần nhỏ mà máy tính có thể tính toán được.
-
1:34 - 1:36Nói về việc này, điều đầu tiên chúng tôi cần để tìm ra những cặp đôi phù hợp là những số liệu.
-
1:36 - 1:38để có thể áp dụng vào thuật toán.
-
1:38 - 1:40Và cách tốt nhất để có được chúng
-
1:40 - 1:42là thu thập từ mọi người.
-
1:42 - 1:44Vì thế, chúng tôi quyết định đưa ra các câu hỏi cho các thành viên,
-
1:44 - 1:47kiểu như "Trong tương lai bạn có muốn có con không?";
-
1:47 - 1:49"Bạn có thường xuyên đánh răng không?";
-
1:49 - 1:50"Bạn có thích xem phim kinh dị không?"
-
1:50 - 1:54hay những điều vĩ mô hơn như "Bạn có tin vào Chúa không?"
-
1:54 - 1:55Có thể thấy rằng nhiều câu hỏi thì rất tốt
-
1:55 - 1:56nếu chúng ta nhận được
-
1:56 - 1:59câu trả lời giống nhau từ cả hai phía.
-
1:59 - 2:01Ví dụ như hai người cùng thích xem phim kinh dị
-
2:01 - 2:03thì có thể sẽ phù hợp với nhau hơn
-
2:03 - 2:04là nếu một người thích
-
2:04 - 2:05và người còn lại thì không thích.
-
2:05 - 2:06Nhưng đối với những câu hỏi kiểu như
-
2:06 - 2:08"Bạn có muốn làm trung tâm của sự chú ý?"
-
2:08 - 2:11Nếu cả hai người đều trả lời là có,
-
2:11 - 2:13thì mối quan hệ của họ sẽ gặp phải một vấn đề lớn.
-
2:13 - 2:14Chúng tôi nhận ra điều này từ đầu
-
2:14 - 2:16và vì thế quyết định là chúng tôi cần
-
2:16 - 2:18thêm một số dữ liệu từ các câu hỏi.
-
2:18 - 2:20Chúng tôi yêu cầu mọi người không những trả lời câu hỏi của mình,
-
2:20 - 2:23mà còn cả những câu trả lời mà họ mong muốn nhận được từ người khác.
-
2:23 - 2:24Cách này khá hiệu quả,
-
2:24 - 2:26tuy nhiên chúng tôi còn cần nhìn vào một khía cạnh khác.
-
2:26 - 2:29Đó là một số câu hỏi thì nói cho bạn biết về một người nhiều hơn là những câu khác.
-
2:29 - 2:32Lấy ví dụ như một câu hỏi về chính trị
-
2:32 - 2:35" Đốt sách và đốt cờ quốc gia - việc nào tồi tệ hơn?"
-
2:35 - 2:37câu hỏi kiểu này sẽ bộc lộ nhiều thông tin hơn là câu hỏi về sở thích phim ảnh của bạn.
-
2:37 - 2:39Và vì không thể coi các câu hỏi có trọng lượng như nhau
-
2:39 - 2:42chúng tôi đã thêm một điểm sau vào thuật toán:
-
2:42 - 2:43Đối với tất cả mọi câu hỏi bạn trả lời trên OK Cupid,
-
2:43 - 2:45bạn có cơ hội để cho chúng tôi biết
-
2:45 - 2:46tầm quan trọng của câu hỏi đó đối với bạn,
-
2:46 - 2:49từ không quan trọng một chút nào cho đến vô cùng quan trọng.
-
2:49 - 2:51Vậy là đối với bất kì câu hỏi nào
-
2:51 - 2:53chúng tôi cũng có ba dữ liệu cho thuật toán của mình:
-
2:53 - 2:54Thứ nhất là câu trả lời của bạn;
-
2:54 - 2:56Thứ hai là câu trả lời mà bạn mong muốn có được từ
một người khác; -
2:56 - 2:57có thể là nửa kia của bạn
-
2:57 - 2:59trong tương lai
-
2:59 - 3:02và thứ ba là tầm quan trọng của câu hỏi đối với bạn.
-
3:02 - 3:04Với tất cả những thông tin đó,
-
3:04 - 3:07OK Cupid có thể tính ra được liệu hai người có phù hợp với nhau không.
-
3:07 - 3:09Thuật toán sẽ bắt đầu xử lý những con số và cuối cùng đưa ra một kết quả.
-
3:09 - 3:11Lấy một ví dụ cụ thể như sau,
-
3:11 - 3:14chúng tôi đang xem xét sự phù hợp của bạn với một người người con trai
-
3:14 - 3:16giả sử tên anh ta là B
-
3:16 - 3:17Phần trăm phù hợp giữa bạn và B sẽ được dựa trên
-
3:17 - 3:19những câu hỏi mà cả hai người cùng trả lời.
-
3:19 - 3:22Gọi tập hợp những câu hỏi đó là "s"
-
3:22 - 3:25và để làm cho ví dụ này đơn giản hơn
-
3:25 - 3:26thì "s" chỉ bao gồm hai câu hỏi chung
-
3:26 - 3:28rồi chúng ta sẽ tính toán từ đó.
-
3:28 - 3:30Lấy ví dụ,
-
3:30 - 3:32câu hỏi đầu tiên là "Bạn luộm thuộm đến mức nào?"
-
3:32 - 3:35câu trả lời có thể là
-
3:35 - 3:36rất luộm thuộm,
-
3:36 - 3:36khá luộm thuộm,
-
3:36 - 3:38hoặc rất gọn gàng.
-
3:38 - 3:40Giả sử câu trả lời của bạn là "rất gọn gàng"
-
3:40 - 3:43bạn cũng muốn người kia trả lời như vậy,
-
3:43 - 3:45và câu hỏi này rất quan trọng đối với bạn.
-
3:45 - 3:46Có thể nói về cơ bản bạn là một người gọn gàng thái quá.
-
3:46 - 3:47Bạn rất thích gọn gàng,
-
3:47 - 3:48và cũng muốn người yêu của mình
-
3:48 - 3:49giống như vậy
-
3:49 - 3:51Nhưng giả sử B hơi khác bạn một chút.
-
3:51 - 3:54Anh ta trả lời rằng mình rất gọn gàng,
-
3:54 - 3:55nhưng lại chỉ cần người yêu của mình
-
3:55 - 3:57"khá gọn gàng" thôi
-
3:57 - 3:59và câu hỏi này thì cũng không quan trọng mấy đối với B.
-
3:59 - 4:00Giờ hãy nhìn vào câu hỏi thứ hai,
-
4:00 - 4:02Đây là câu mà lúc trước tôi đã sử dụng:
-
4:02 - 4:04" Bạn có muốn là trung tâm của sự chú ý không?"
-
4:04 - 4:05Câu trả lời chỉ có thể là có hoặc không.
-
4:05 - 4:06Bạn trả lời là "không"
-
4:06 - 4:08Bạn cũng mong người yêu tương lai của mình trả lời "không"
-
4:08 - 4:11và câu hỏi này theo bạn cũng không mấy quan trọng.
-
4:11 - 4:12Với B, anh ấy trả lời là "có"
-
4:12 - 4:14nhưng lại tìm kiếm một người trả lời "không"
-
4:14 - 4:16vì anh ấy chỉ muốn mình là trung tâm của sự chú ý thôi
-
4:16 - 4:19và câu hỏi khá quan trọng với anh ấy.
-
4:19 - 4:22Bây giờ hãy thử tính toán tất cả những gì mà chúng ta thu được.
-
4:22 - 4:23Bước đầu tiên,
-
4:23 - 4:24vì chúng ta sẽ dùng đến máy tính để tinh toán,
-
4:24 - 4:26nên chúng ta cần phải gắn những giá trị số
-
4:26 - 4:29cho những câu trả lời kiểu như "khá quan trọng" hay "rất quan trọng"
-
4:29 - 4:31bởi vì máy tính chỉ có thể làm việc với những con số cụ thể mà thôi.
-
4:31 - 4:34Cũng vì thế, OK Cupid quyết định gắn cho
-
4:34 - 4:36"không quan trọng chút nào" giá trị bằng 0,
-
4:36 - 4:38"quan trọng một chút" giá trị bằng 1,
-
4:38 - 4:40"khá quan trọng" giá trị bằng 10,
-
4:40 - 4:42"rất quan trọng" giá trị bằng 50,
-
4:42 - 4:46và "vô cùng quan trọng" giá trị bằng 250.
-
4:46 - 4:49Tiếp theo, thuật toán sẽ thực hiện hai phép tính đơn giản.
-
4:49 - 4:52Một là mức độ hài lòng của bạn với những câu trả lời của B
-
4:52 - 4:56hay nói cách khác là số điểm mà B có thể đạt được trên thang điểm của bạn.
-
4:56 - 4:58Bạn đã nói rằng câu trả lời của B
-
4:58 - 5:00cho câu hỏi đâu tiên về mức độ luộm thuộm
-
5:00 - 5:01là rất quan trọng với bạn.
-
5:01 - 5:04B đã trả lời đúng như bạn muốn vì thế anh ấy có 50 điểm.
-
5:04 - 5:06Câu hỏi thứ hai chỉ đáng giá 1điểm
-
5:06 - 5:08vì bạn nói nó chỉ quan trọng một chút,
-
5:08 - 5:09và B đã trả lời không như bạn muốn.
-
5:09 - 5:12Vì thế B đạt 50 trên tổng số 51 điểm mà anh ấy có thể dành được.
-
5:12 - 5:14vậy mức độ hài lòng sẽ là 98%.
-
5:14 - 5:15Khá cao.
-
5:15 - 5:17Điều thứ hai mà thuật toán cần
-
5:17 - 5:19là mức độ hài lòng của B với các câu trả lời của bạn.
-
5:19 - 5:21B chỉ đặt giá trị cho câu trả lời của bạn
-
5:21 - 5:22về sự luộm thuộm là 1
-
5:22 - 5:25và 10 điểm cho câu thứ hai.
-
5:25 - 5:27Vì thế trên tổng số 11,
-
5:27 - 5:28bạn đã đạt được 10 điểm,
-
5:28 - 5:31cả hai người đã trả lời đúng như mong muốn của người kia ở câu thứ hai
-
5:31 - 5:33vì thế câu trả lời của bạn đạt 10 trên tổng số 11 điểm
-
5:33 - 5:35có nghĩa là mức độ hài lòng của B với những câu trả lời của bạn là 91%.
-
5:35 - 5:36Cũng khá tốt.
-
5:36 - 5:38Việc cuối cùng cần làm là ghép hai phần trăm về mức độ hài lòng này lại
-
5:38 - 5:40và tìm ra một con số chung cho cả hai người.
-
5:40 - 5:43Để làm như vậy, thuật toán sẽ nhân hai số phần trăm đó lại
-
5:43 - 5:44sau đó lấy căn bậc n,
-
5:44 - 5:47với n là tổng số câu hỏi.
-
5:47 - 5:49Bởi vì s là tổng số câu hỏi
-
5:49 - 5:52trong ví dụ này chỉ là 2
-
5:52 - 5:54nên để tính phần trăm hài lòng của cả hai bạn về người kia
-
5:54 - 5:58ta sẽ lấy căn bậc hai của tích 98% và 91%
-
5:58 - 6:00và có kết quả là 94%.
-
6:00 - 6:03Đó chính là mức độ phù hợp của bạn với B
-
6:03 - 6:05Đây là một cách diễn đạt kiểu toán học
-
6:05 - 6:06về mức độ hạnh phúc mà hai bạn có thể có nếu kết đôi với nhau
-
6:06 - 6:08dựa trên những thông tin mà bạn cung cấp cho chúng tôi.
-
6:08 - 6:10Bây giờ, câu hỏi bạn có thể đặt ra là tại sao chúng tôi lại nhân hai mức độ hài lòng với nhau và lấy căn bậc n,
-
6:10 - 6:12chứ không lấy trung bình cộng
-
6:12 - 6:15rồi lấy căn bậc n?
-
6:15 - 6:16Nói một cách đơn giản thì công thức này gọi là cấp số nhân
-
6:16 - 6:18và nó là một cách rất tốt để ghép những giá trị
-
6:18 - 6:19mà có nhiều khác biệt
-
6:19 - 6:21và đại diện cho nhiều khía cạnh
-
6:21 - 6:23Nói cách khác, đây là một cách hoàn hảo cho việc tìm sự phù hợp trong tình yêu.
-
6:23 - 6:24Khi mà chúng ta thường có nhiều lựa chọn
-
6:24 - 6:26có vô số quan điểm khác nhau,
-
6:26 - 6:27như tôi đã lấy ví dụ ở trên về phim ảnh
-
6:27 - 6:28về chính trị
-
6:28 - 6:29tôn giáo,
-
6:29 - 6:30hay tất cả những thứ khác.
-
6:30 - 6:32Ngoài ra, nếu chỉ bằng trực giác thì chúng ta cũng có thể thấy
-
6:32 - 6:35một cặp đôi mà mức độ hài lòng của người này về người kia đều là 50%
-
6:35 - 6:36thì sẽ tốt hơn
-
6:36 - 6:39là một cặp đôi mà tỉ lệ này là 0 và 100
-
6:39 - 6:41vì sự hấp dẫn thì phải đến từ cả hai phía
-
6:41 - 6:43Sau khi thêm vào môt vài sửa chữa nhỏ cho sai số,
-
6:43 - 6:46cho trường hợp chúng ta chỉ có rất ít câu hỏi
-
6:46 - 6:47như ở ví dụ trên
-
6:47 - 6:49thì chúng tôi thấy thuật toán hoàn toàn có thể được sử dụng.
-
6:49 - 6:50Bất cứ khi nào OK Cupid ghép đôi hai người lại với nhau,
-
6:50 - 6:52chúng tôi lại tiến hành làm theo những bước như trên.
-
6:52 - 6:54Đầu tiên là thu thập dữ liệu từ câu trả lời của bạn
-
6:54 - 6:57sau đó so sánh những câu trả lời và những mong muốn của bạn
-
6:57 - 7:00với câu trả lời và mong muốn của một người khác, bằng những phép toán đơn giản.
-
7:00 - 7:02Khả năng chuyển đổi một hiên tượng mang tính thực tế
-
7:02 - 7:05thành những số liệu mà một vi mạch có thể xử lý được
-
7:05 - 7:06theo tôi
-
7:06 - 7:09là kĩ năng quan trọng nhất mà một người có thể có trong thời đại ngày nay.
-
7:09 - 7:11Cũng giống như việc bạn sử dụng các câu để kể một câu chuyện cho người khác nghe,
-
7:11 - 7:14thì ở đây bạn sử dụng những thuật toán để kể câu chuyện ấy cho một máy tính.
-
7:14 - 7:15Nếu bạn học được ngôn ngữ thích hợp
-
7:15 - 7:16bạn có thể bắt đầu kể những câu chuyện của minh.
-
7:16 - 7:19và tôi mong clip này sẽ giúp bạn làm được điều ấy.
- Title:
- Thuật toán đằng sau trang web hẹn hò trên mạng OKCupid - Christian Rudder
- Speaker:
- Christian Rudder
- Description:
-
Bạn có thể xem bài học đầy đủ tại: http://ed.ted.com/lessons/inside-okcupid-the-math-of-online-dating-christian-rudder
Khi hai người khác giới tham gia vào một trang web hẹn hò trên mạng, họ sẽ được ghép với nhau dựa vào những sở thích chung và cách họ trả lời một số câu hỏi mang tính cá nhân. Nhưng làm thế nào mà một trang web có thể tính toán được tỉ lệ thành công của một mối quan hệ? Christian Rudder, một trong những nhà sáng lập của trang web hẹn hò online rất phổ biến OKCupid sẽ giới thiệu với các bạn về thuật toán mà họ đã sử dụng để giúp bạn trả lời câu hỏi trên.
Tác giả Christian Rudder, minh họa bởi TED-Ed.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 07:31
TED Translators admin edited Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating | ||
Dimitra Papageorgiou approved Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating | ||
Nhu PHAM accepted Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating | ||
Nhu PHAM edited Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating | ||
Giang Phunghuong edited Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating | ||
Giang Phunghuong edited Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating | ||
Giang Phunghuong edited Vietnamese subtitles for Inside OKCupid: The math of online dating |