Return to Video

Η ταυτότητα της Λετονίας | Βάιρα Βίκε-Φραϊμπέργκα | TEDxRiga

  • 0:22 - 0:24
    Κυρίες και κύριοι,
  • 0:24 - 0:30
    είμαι εδώ αντιπροσωπεύοντας το στοιχείο
    της γης και την ταυτότητα της Λετονίας.
  • 0:30 - 0:33
    Και όμως το πρόσωπο
    που βρίσκεται μπροστά σας,
  • 0:33 - 0:39
    άφησε τη γενέτειρα πόλη της,
    τη Ρίγα, στην ηλικία των έξι ετών,
  • 0:39 - 0:43
    και επέστρεψε σε αυτή όταν ήταν 60 ετών,
  • 0:44 - 0:48
    για να εκλεγεί πρόεδρος οκτώ μήνες μετά.
  • 0:48 - 0:53
    Πρόεδρος χώρας χωρίς όμως
    να ήμουν ποτέ μέλος σε πολιτικό κόμμα,
  • 0:53 - 0:58
    χωρίς να έχω κάνει ποτέ
    προεκλογική καμπάνια
  • 0:58 - 1:02
    κάτι το οποίο εκλαμβάνουμε
    ως κομμάτι μιας δημοκρατικής διαδικασίας,
  • 1:02 - 1:06
    χωρίς να ξοδέψω ούτε μια δεκάρα
    για προεκλογικά έξοδα,
  • 1:06 - 1:10
    δεν ακολούθησα κατά γράμμα
    τη συνηθισμένη πολιτική διαδρομή.
  • 1:11 - 1:16
    Όπως και να έχει,
    το μονοπάτι που ακολούθησα
  • 1:16 - 1:21
    μου χάρισε μερικές
    ξεχωριστές εμπειρίες και ιδέες.
  • 1:21 - 1:24
    Αυτά θα ήθελα να μοιραστώ μαζί σας,
  • 1:24 - 1:28
    παρά το γεγονός πως η γη
    πάνω στην οποία γεννήθηκα,
  • 1:29 - 1:33
    το έδαφος στο οποίο βάδιζαν τα πόδια μου
    το μεγαλύτερο μέρος της ζωής μου,
  • 1:33 - 1:36
    δεν ήταν αυτό στη χώρα καταγωγής μου,
  • 1:36 - 1:41
    αλλά έκανα σκόρπια βήματα
    σε έξι διαφορετικές χώρες,
  • 1:42 - 1:44
    σε τρεις διαφορετικές ηπείρους,
  • 1:44 - 1:46
    όπου με την πάροδο του χρόνου
  • 1:46 - 1:50
    έπρεπε να μάθω πέντε διαφορετικές γλώσσες
  • 1:50 - 1:53
    και ξέχασα κάποιες στην πορεία
    τις οποίες δεν τελειοποίησα.
  • 1:54 - 1:58
    Πώς μέσα από αυτό το περίεργο μονοπάτι
  • 1:59 - 2:02
    θα μπορούσε κάποιος να καταλήξει
    πρόεδρος μιας χώρας
  • 2:02 - 2:05
    και ειδικός για την ταυτότητά της
  • 2:05 - 2:08
    είναι μάλλον παράδοξο,
  • 2:08 - 2:13
    αλλά, δυστυχώς, είναι μόνο ένα
    από τα τρία βασικά μοτίβα ταυτότητας
  • 2:13 - 2:18
    που ανέπτυξε το έθνος της Λετονίας
  • 2:18 - 2:20
    λόγω ιστορικών γεγονότων
  • 2:20 - 2:25
    που ήταν συνέπειες
    του Δεύτερου Παγκοσμίου Πολέμου.
  • 2:25 - 2:30
    Μετά την πρώτη κατοχή
    και την προσάρτηση από τη Σοβιετική Ένωση,
  • 2:30 - 2:32
    την κατοχή που ακολούθησε από τους Ναζί,
  • 2:32 - 2:37
    η συμμετοχή των Λετονών και στις δύο
    πλευρές των αντιμαχόμενων κομμάτων
  • 2:37 - 2:39
    κατά των διεθνών συμβάσεων,
  • 2:39 - 2:42
    και μετά διαμορφώθηκαν τρία μοτίβα.
  • 2:42 - 2:46
    Μερικοί Λετονοί, σαν τους γονείς μου
    και τους γονείς του άντρα μου,
  • 2:46 - 2:51
    αυτοεξορίστηκαν με τα παιδιά τους,
    με την ελπίδα να επιστρέψουν κάποτε
  • 2:51 - 2:56
    όταν η διεθνής κοινότητα θα εξασφαλίσει
    εκ νέου την ανεξαρτησία της Λεττονίας,
  • 2:56 - 2:57
    Κάτι το οποίο δεν έγινε ποτέ.
  • 2:57 - 3:00
    Οι καημένοι δεν έμαθαν ποτέ
  • 3:00 - 3:04
    για το Σύμφωνο Μολότωφ - Ρίμπεντροπ
  • 3:04 - 3:08
    ή για τη Γιάλτα και την Τεχεράνη
    όπου συμμετείχαν οι Σύμμαχοι.
  • 3:09 - 3:14
    Το δεύτερο μοτίβο αφορούσε
    αυτούς που απελάθηκαν στη Σιβηρία.
  • 3:15 - 3:21
    Η ζωή τους έχει καταγραφεί
    σε ταινίες και ντοκιμαντέρ.
  • 3:21 - 3:24
    Αν παραμείνετε στη Λετονία,
    θα έχετε την ευκαιρία να τα δείτε
  • 3:24 - 3:29
    στο Φεστιβάλ Τραγουδιού
    που είναι σε μερικές εβδομάδες.
  • 3:29 - 3:32
    Τέλος, βέβαια, η πλειοψηφία
    των ανθρώπων έμεινε εδώ στη Λετονία,
  • 3:32 - 3:37
    αλλά έμεινε εδώ σε μια χώρα
    που υποβλήθηκε σε απολυταρχικό καθεστώς,
  • 3:37 - 3:40
    υπό ξένη κατοχή και στρατιωτική παρουσία,
  • 3:40 - 3:44
    και μια επιβληθείσα ιδεολογία
    και οικονομικό σύστημα.
  • 3:45 - 3:48
    Μιλώ ως επί το πλείστον, φυσικά,
    από μια συγκεκριμένη οπτική,
  • 3:48 - 3:51
    αρχικά για αυτούς που εξορίστηκαν,
  • 3:51 - 3:56
    και έπειτα για αυτούς που επέστρεψαν
    και προσπάθησαν να επουλώσουν
  • 3:56 - 4:00
    τα διάφορα διαχωρισμένα
    μέρη του έθνους μας,
  • 4:00 - 4:03
    τα κλαδιά που ξεριζώθηκαν
    από το εθνικό μας δέντρο,
  • 4:03 - 4:08
    να τους θυμίσουν πως όλοι
    μεγαλώνουν στο ίδιο ιστορικό χώμα,
  • 4:08 - 4:11
    το ίδιο παρελθόν,
    τις ίδιες πολιτιστικές παραδόσεις,
  • 4:11 - 4:16
    όλα αυτά που αποτελούν
    τα στοιχειώδη στοιχεία της ταυτότητάς μας.
  • 4:16 - 4:21
    Αλλά η διαμόρφωση της δικής μου
    ταυτότητας δεν ήταν εύκολη υπόθεση,
  • 4:21 - 4:25
    και για αυτό περνούσα
    πολύ από τον ελεύθερο χρόνο μου
  • 4:25 - 4:28
    - εκτός, από την ακαδημαϊκή μου καριέρα,
  • 4:28 - 4:34
    ως πιστή και σχετικά επιτυχημένη
    ακαδημαϊκός που συνεισφέρει στον Καναδά -
  • 4:34 - 4:40
    ξοδεύω πολύ χρόνο προσπαθώντας
    να αναθρέψω τα παιδιά μου,
  • 4:40 - 4:44
    που γεννήθηκαν στο εξωτερικό
    από την άποψη της Λετονίας,
  • 4:44 - 4:48
    γεννημένα στο Μοντρεάλ, γηγενείς Καναδοί
  • 4:48 - 4:49
    και άλλοι:
  • 4:49 - 4:53
    τα παιδιά άλλων Λετονών σε διάφορες χώρες
  • 4:53 - 4:58
    - Νότια Αμερική, Αυστραλία,
    Ευρώπη, ΗΠΑ, Καναδά -
  • 4:58 - 5:00
    και προσπαθούσα να τους εμφυσήσω
  • 5:00 - 5:04
    τι σημαίνει να είσαι Λετονός και γιατί.
  • 5:04 - 5:11
    Κατέληξα στο συμπέρασμα
    πως η ταυτότητα είναι περίπλοκη υπόθεση
  • 5:11 - 5:13
    που το να είσαι Λετονός,
  • 5:13 - 5:19
    ή Γερμανός, ή Αμερικάνός,
    ή Κινέζος, ή ό,τι άλλο,
  • 5:19 - 5:24
    είναι μόνο ένα στρώμα
    από κάτι σαν ένα κρεμμύδι στην ψυχή σας,
  • 5:24 - 5:29
    που ο κάθε ένας σας, ο κάθε ένας μας
  • 5:29 - 5:33
    είναι μέλος σε πολλές ομάδες,
  • 5:33 - 5:38
    συσπειρώνεται,
    συσχετίζεται και ταυτίζεται.
  • 5:38 - 5:41
    Ανήκουμε σε πολλούς ανθρώπους
  • 5:41 - 5:46
    με τους οποίους ταυτιζόμαστε
    με πολλαπλούς τρόπους.
  • 5:46 - 5:52
    Μοιάζουμε πιο πολύ με βολβό κρίνου
    παρά με κρεμμυδιού.
  • 5:52 - 5:55
    Τα κρίνα έχουν πολλά επίπεδα,
  • 5:55 - 5:58
    και αυτά αποτελούν διαφορετικές πτυχές
    της προσωπικότητάς μας.
  • 5:58 - 6:03
    Υπάρχουν όμως μερικά βασικά στοιχεία
    της ταυτότητας που παραμένουν αμετάβλητα.
  • 6:03 - 6:07
    Ένα από αυτά το αποκαλώ: αυτόματο.
  • 6:08 - 6:14
    Η φυσική, όπως ήταν, ταυτότητα
    που τα παιδιά αποκτούν καθώς μεγαλώνουν
  • 6:14 - 6:20
    και κοινωνικοποιούνται από την οικογένειά,
    από το άμεσο περιβάλλον τους,
  • 6:20 - 6:22
    τους λοιπούς συγγενείς τους, να έχουν,
  • 6:22 - 6:25
    μετά το νηπιαγωγίο, το σχολείο,
  • 6:25 - 6:28
    τα άλλα παιδιά στο δρόμο,
    την κοινωνία γενικότερα,
  • 6:28 - 6:31
    και τώρα επεκείνονται
  • 6:31 - 6:36
    με τα ηλεκτρονικά μέσα επικοινωνίας
    και άλλα είδη.
  • 6:36 - 6:39
    Το παιδί αναπτύσει μια αίσθηση του εαυτού.
  • 6:39 - 6:44
    Κάθε παιδί κοιτάζει στον καθρέφτη
    και σε κάποιο σημείο λέει:
  • 6:44 - 6:50
    «Η μικρή Άννα, η μικρή Σούζι
    ή ο μικρός Τομ».
  • 6:50 - 6:54
    Αντιλαμβάνονται ότι αναγνωρίζουν
    τους εαυτούς τους,
  • 6:54 - 6:57
    και αποκτούν την αίσθηση
    του ποιοι είναι.
  • 6:57 - 7:01
    Αλλά είναι πολύ αργότερα
    αυτή την προσωπική αίσθηση του ανήκειν,
  • 7:01 - 7:05
    - του να ανήκω στη μαμά ή στον μπαμπά
    ή στην γιαγιά ή στον παππού,
  • 7:05 - 7:09
    ή να ζουν σε έναν συγκεκριμένο δρόμο,
    ή σε μια συγκεκριμένη ύπαιθρο -
  • 7:09 - 7:12
    είναι προέκταση ενός μεγαλύτερου συνόλου.
  • 7:12 - 7:16
    Αυτό συμβαίνει αργά ή γρήγορα
    ανάλογα με τις περιστάσεις.
  • 7:16 - 7:18
    Για τη γενιά μου, ως παιδιά εξόριστων,
  • 7:18 - 7:24
    όταν πρωτοσυναντήσαμε παιδιά
    που ανήκουν σε διαφορετικές εθνικότητες,
  • 7:24 - 7:28
    αναπτύξαμε αυτό που αποκαλώ
    αντιδραστική ταυτότητα.
  • 7:28 - 7:31
    Όταν σας δαχτυλοδείχνουν
  • 7:31 - 7:34
    και σας αποκαλούν βρωμοαλλοδαπέ,
    ή βρωμο-Πολονέ, και λες:
  • 7:34 - 7:37
    «Δεν είμαι Πολωνός, είναι Λετονός»,
  • 7:37 - 7:40
    Αντιλαμβάνεσαι τι είσαι
    άσχετα αν σου αρέσει ή όχι.
  • 7:41 - 7:42
    Μερικές φορέ σου αρέσει
  • 7:42 - 7:45
    γιατί τότε θα παίξουν μαζί σου
    και θα είναι πολύ φιλικοί,
  • 7:45 - 7:47
    και μερικές φορές δεν σου αρέσει,
  • 7:47 - 7:49
    γιατί ετοιμάζονται να σου πετάξουν πέτρες,
  • 7:49 - 7:51
    θα σε κυνηγήσουν
    και θα δοκιμάσουν να σε δείρουν.
  • 7:51 - 7:54
    Και ανακαλύπτεις
    πως δεν είναι όλοι οι άνθρωποι ίσοι,
  • 7:54 - 7:59
    και όπως συμβαίνει και με μερικούς
    δικούς σας, που όταν, για παράδειγμα,
  • 7:59 - 8:04
    - σε εμένα που πήγα σε Λετονικό σχολείο
    σε προσφυγικό κατακλισμό στη Γερμανία -
  • 8:04 - 8:08
    μερικοί είναι πιο φιλικοί από άλλους
    και με τους ξένους, επίσης.
  • 8:08 - 8:11
    Αλλά όταν έγινα φίλη με ένα κορίτσι
    από την Εσθονία
  • 8:11 - 8:13
    που φορούσε ένα περίεργο πλεκτό καπελάκι
  • 8:13 - 8:17
    και ένα γεωμετρικό σχέδιο
    και μια κορώνα στην κορυφή,
  • 8:17 - 8:22
    - κάτι σαν την Άννα Μπολέυν
    αν μπορείτε να σκεφτείτε τα πορτρέτα της -
  • 8:22 - 8:24
    αλλά με πλεκτό καπελάκι
    με γεωμετρικά σχέδια,
  • 8:24 - 8:28
    Μου φάνηκε ωραίο και τη ρώτησα:
    «Πώς και φοράς τέτοιο καπελάκι
  • 8:28 - 8:31
    και εσύ και όλα τα υπόλοιπα κορίτσια
    από την Εσθονία;»
  • 8:31 - 8:32
    Μου φάνηκαν ωραία.
  • 8:32 - 8:35
    Είπε: «Εμείς οι Εσθονοί τα φοράμε».
  • 8:35 - 8:39
    Και όταν ζήτησα από τη μητέρα μου
    να μου πάρει ένα καπέλο σαν αυτό,
  • 8:39 - 8:43
    η μητέρα μου απάντησε:
    «Οι Εσθονοί τα φορούν, όχι οι Λετονοί».
  • 8:43 - 8:46
    Τόσο απλά, όσο και αν μου άρεσε το καπέλο,
  • 8:46 - 8:48
    μου είπαν: «Όχι, δεν είσαι Εσθονή,
  • 8:48 - 8:52
    αυτό είναι για Εσθονούς,
    οι Λετονοί δεν τα φορούν».
  • 8:52 - 8:56
    Αργότερα, όταν διασκορπιστηκαμε
    σε διάφορες ηπείρους
  • 8:56 - 8:59
    όταν έκλεισαν οι προσφυγικοί κατακλισμοί
    στη Γερμανία,
  • 8:59 - 9:04
    ειπώθηκαν πολλές τραγικές ιστορίες,
    κάποιες πολύ θλιβερές,
  • 9:04 - 9:08
    μικρών κοριτσιών που πήγαιναν σχολείο
    στην Μέση Αμερική,
  • 9:08 - 9:11
    και ήταν υποχρεωμένα από τις μαμάδες τους
  • 9:11 - 9:13
    ως καθώς πρέπει κοριτσάκια
    όταν πάνε σχολείο
  • 9:13 - 9:17
    πρέπει να έχουν μακριές κοτσίδες
    με φιογκάκια
  • 9:17 - 9:20
    και πολύχρωμα φορέματα με μανσέτες.
  • 9:20 - 9:23
    Όταν έφτασαν στο σχολείο,
    τρομαγμένα είδαν
  • 9:23 - 9:25
    πως όλοι τους έδειχναν με το δάχτυλο
  • 9:25 - 9:29
    και ήταν εντελώς διαφορετικές
    από τα άλλα κορίτσια.
  • 9:30 - 9:34
    Όταν έλεγαν στις μητέρες τους
    πως τα αμερικανόπουλα δεν ντύνονται έτσι,
  • 9:34 - 9:37
    οι μητέρες έλεγαν:
    «Εσύ δεν είσαι Αμερικανίδα, είσαι Λετονή».
  • 9:37 - 9:41
    Και το κακόμοιρο παιδάκι
    τότε έπρεπε να αποφασίσει
  • 9:41 - 9:44
    αν θα μείνει διαφορετικό
    ή αν θα υπακούσει τη μαμά,
  • 9:44 - 9:47
    και θα παραμείνει στην κοινότητα
    των Λετονών,
  • 9:47 - 9:51
    ή αν θα επαναστατήσουν
    όταν θα το επιτρέπει η ηληκία τους,
  • 9:51 - 9:54
    θα γυρίσουν την πλάτη τους
    στη Λετονική κοινωνία και ταυτότητα,
  • 9:54 - 9:57
    και θα το ξεχάσουν
    όσο πιο γρήγορα γίνεται.
  • 9:57 - 9:59
    Πέρασα όλη μου τη ζωή
  • 9:59 - 10:04
    να προσπαθώ να πείσω
    νεαρούς για την Λετονικη καταγωγή,
  • 10:04 - 10:06
    ξεκινώντας από τα δικά μου παιδιά,
  • 10:06 - 10:10
    αλλά πείθοντας και τον εαυτό μου
    όσο μεγάλωνα
  • 10:10 - 10:15
    - αφού και εγώ μεγάλωσα στο εξωτερικό
    και όχι στη χώρα καταγωγής μου -
  • 10:15 - 10:19
    ότι υπήρχε και μια τρίτη ταυτότητα
    που την επέλεγαν ελεύθερα.
  • 10:19 - 10:23
    Και αυτό είναι όταν αντιλαμβανόμαστε
    πως ανήκουμε σε μια συγκεκριμένη όμάδα
  • 10:23 - 10:28
    - σε εθνική ομάδα, πολιτισμική κληρονομιά,
    γλωσσική ομάδα -
  • 10:28 - 10:32
    μπορείτε να το ορίσετε
    με διαφορετικούς τρόπους, αλλά αυτό
  • 10:32 - 10:36
    ανοίγει πόρτες
    που διαφορετικά θα ήταν κλειστές.
  • 10:36 - 10:39
    Η εκμάθηση της Λετονικής γλώσσας
  • 10:39 - 10:43
    - πρακτικά μιλώντας,
    τη μιλούν μόνο λίγοι άνθρωποι στον κόσμο,
  • 10:43 - 10:47
    καλύτερα να μάθει κινέζικα κάποιος,
    χωρίς αμφιβολία -
  • 10:47 - 10:51
    αλλά για την ταυτότητα σας
    και για να αισθάνεστε εφησυχασμένοι -
  • 10:51 - 10:55
    για να είναι οι ρίζες σας εφικτές,
  • 10:55 - 11:00
    για το αίσθημα του ανήκειν
    που πηγάζει από τη συμμετοχή σε κοινότητα
  • 11:00 - 11:04
    στην οποία έχεις πατρογονικά δικαιώματα,
    - ανήκεις σε αυτούς με πατρογονικά -
  • 11:04 - 11:09
    αυτό είναι κάτι που δεν γίνεται
    να αντικατασταθεί από κάτι άλλο.
  • 11:09 - 11:11
    Γίνεσαι νέος Καναδός,
  • 11:11 - 11:15
    πολιτογραφημένος πολίτης Αμερικής,
  • 11:15 - 11:19
    μπορείτε να πάτε σε πολλές χώρες
    και να χτίσετε μια καλή ζωή,
  • 11:19 - 11:21
    να παντρευτείτε έναν ντόπιο
    και να ενταχθείτε.
  • 11:21 - 11:23
    Γνώρισα πάρα πολλούς Λετονούς
    που είπαν:
  • 11:23 - 11:26
    «Παντρεύτηκα μια Αμερικανή,
    την αγάπησα,
  • 11:26 - 11:30
    αλλά δεν την άρεσε που έβγαινα
    με άλλους Λετονούς
  • 11:30 - 11:33
    και πηγαίναμε σε Λετονικές εκδηλώσεις,
  • 11:33 - 11:36
    ήθελε να τους γυρίσω την πλάτη,
    και τότε σκέφτηκα,
  • 11:36 - 11:39
    «Γυρνάει την πλάτη στην ταυτότητα μου.
  • 11:39 - 11:42
    Γυρνάει την πλάτη σε αυτό που είμαι».
  • 11:42 - 11:45
    Αλλά αυτό που είμαι δεν είναι εύκολο
    να αποσαφινηστεί.
  • 11:45 - 11:49
    Ένα από τα πράμγατα που ορίζουν
    τι είμαι από εθνική άποψη
  • 11:49 - 11:52
    είναι η πολιτισμική ταυτότητα
  • 11:52 - 11:56
    για την οποία η γνώση της γλώσσας,
    η γνώση της ιστορίας,
  • 11:56 - 11:58
    για τη Λετονία, η λαϊκή γνώση
  • 11:58 - 12:00
    - μιας και για εμάς αυτό είναι
    ένα καλό κομμάτι -
  • 12:00 - 12:05
    αυτά είναι τα πλούτη
    που είναι διαθέσιμα σε αυτούς
  • 12:05 - 12:09
    που ανοίγουν την πόρτα των ιδανικών
    στο Λετονικό έθνος
  • 12:09 - 12:14
    ελεύθερα και χωρίς βεβιασμένες επιλογές.
  • 12:14 - 12:20
    Όταν είσαι διαφορετικός από τους άλλους,
    εύκολα κολλάς μαζί τους.
  • 12:20 - 12:21
    Όταν είσαι Λετονός,
  • 12:21 - 12:24
    κολλάς εύκολα σε όλες τις μεγάλες χώρες,
  • 12:24 - 12:26
    κανείς δεν θα σε αναγνωρίσει κοιτώντας σε
  • 12:26 - 12:28
    ότι είσαι Λετονός με Λετονική καταγωγή.
  • 12:28 - 12:30
    Αλλά να τη φυλάτε
  • 12:30 - 12:33
    - αυτό προσπαθούσα να πείσω
  • 12:33 - 12:38
    τους νέους από διάφορες χώρες
    που ήρθα σε επαφή -
  • 12:38 - 12:41
    το φυλάτε
    σαν να ήταν ο μυστικός σας κήπος:
  • 12:41 - 12:44
    τη Λετονική ταυτότητα που είναι δική σας.
  • 12:44 - 12:47
    Και αυτό, με μεγάλη μας χαρά
  • 12:47 - 12:50
    θα θέλαμε να το μοιραστούμε
    με τον υπόλοιπο κόσμο,
  • 12:50 - 12:54
    αν θα μπορούσαμε να βοηθήσουμε
    ώστε να υπερπηδήσουμε το γλωσσικό εμπόδιο
  • 12:54 - 12:58
    και να μπορούσαμε να δείξουμε
    τι έχει να προσφέρει.
  • 12:58 - 13:01
    Στη δική μου περίπτωση, αυτό έκανα.
  • 13:01 - 13:06
    Έβαλα και εγώ το λιθαράκι μου,
  • 13:06 - 13:11
    γράφοντας επιστημονικά άρθρα και βιβλία
  • 13:11 - 13:15
    για τη Λετονική κληρονομιά,
    τη Λετονική ταυτότητα,
  • 13:15 - 13:19
    και ειδικά για τα λαϊκά τραγούδια
    της Λετονίας
  • 13:19 - 13:24
    που είναι τόσο υπέροχα και ξεχωριστά
  • 13:24 - 13:29
    και αξίζει να τα μάθετε
    και να τα αναλύσετε
  • 13:29 - 13:34
    και να προσθέσετε σε αυτό
    μια μη υλική κληρονομιά
  • 13:34 - 13:38
    την οποία η UNESCO έχει αναγνωρίσει
    εδώ και πάρα πολλά χρόνια.
  • 13:39 - 13:43
    Για εσάς που θα παραμείεντε στη Λετονία
    για μερικές ακόμα εβδομάδες,
  • 13:43 - 13:49
    σας συνιστώ να πάτε
    στο Λετονικό Φεστιβάλ Τραγουδιού,
  • 13:49 - 13:52
    να το δείτε στην τηλεόραση και σε βίντεο.
  • 13:52 - 13:54
    Στο Λετονικό Φεστιβάλ Τραγουδιού θα δούμε
  • 13:54 - 14:00
    κάτι που ενσαρκώνει
    την παράδοση του τραγουδιού
  • 14:00 - 14:04
    που ήταν πυλώνας
    για τη Λετονικής ταυτότητα
  • 14:04 - 14:06
    για πολλούς αιώνες,
  • 14:06 - 14:10
    πριν η Λετονία γίνει έθνος.
  • 14:10 - 14:12
    Τον 19ο αινώνα,
  • 14:12 - 14:18
    όταν οι Λετονοί ήταν ακόμα σε μεγάλο βαθμό
    μια καταπιεσμένη κοινωνία,
  • 14:18 - 14:22
    άρχισαν να τραγουδούν σε χορωδίες.
  • 14:22 - 14:29
    Όταν οι χορωδίες συγκεντρώθηκαν
    και οργάνωσαν φεστιβάλ τραγουδιού,
  • 14:29 - 14:31
    κατάλαβαν
  • 14:31 - 14:36
    ότι μια κόρη που γεννήθηκε στη Ρίγα
    και μια άλλη που γεννήθηκε στην Βάλμιερα,
  • 14:36 - 14:38
    και τραγουδούσαν το ίδιο τραγούδι,
  • 14:38 - 14:42
    και αναρωτιόντουσαν αυτό που ρωτάει
    και ένα από τα τραγούδια μας:
  • 14:42 - 14:45
    «Έχουνε την ίδια μάνα;»
  • 14:45 - 14:47
    Ναι, είναι κόρες της ίδιας μάνας
  • 14:47 - 14:49
    η οποία είναι το Λετονικό έθνος:
  • 14:49 - 14:54
    Το τραγούδι και το ότι ήρθαν μαζί
    ήταν το στοιχείο που τους επέτρεψε
  • 14:54 - 14:57
    να αποκτήσουν συνειδητότητα
    για τη Λετονική ταυτότητα.
  • 14:58 - 15:01
    Τους επέτρεψε
    να συνειδητοποιήσουν τα πλούτη
  • 15:01 - 15:04
    που τους πρόσφερε η ταυτότητά τους
  • 15:04 - 15:07
    χωρίς τη συγκατάθεσή τους,
  • 15:08 - 15:13
    και, στην πραγματικότητα,
    την περιφρόνηση που συχνά υπέφεραν
  • 15:13 - 15:18
    στα χέρια εκείνων που είχαν καταλάβει
    τα ανώτερα επίπεδα της κοινωνίας
  • 15:18 - 15:21
    στις διάφορες κατοχικές δυνάμεις
    ανά τους αιώνες.
  • 15:22 - 15:27
    Οι Λετονοί ανακάμπτουν
    την αίσθηση υπερηφάνειας τους,
  • 15:27 - 15:32
    όχι μόνο την αίσθηση της συνείδησης
    του εαυτού τους ως έθνος.
  • 15:33 - 15:36
    Και μέσω αυτής της επίγνωσης,
    συνειδητοποίησαν
  • 15:36 - 15:39
    ότι ως έθνος έχουν δικαιώματα
  • 15:39 - 15:43
    που ανήκουν σε έθνη παγκοσμίως.
  • 15:43 - 15:46
    Και με πολλούς τρόπους
    αυτό έρχεται μαζί και το τραγούδι
  • 15:46 - 15:49
    οδήγησε στη σκέψη
    της ανεξαρτησίας της Λετονίας,
  • 15:49 - 15:51
    τη δημιουργία ενός ανεξάρτητου
    Λετονικό έθνος,
  • 15:51 - 15:57
    και την παράδοση που κατάφερε να επιβιώσει
    μέσω διαφόρων ξένων επαγγελμάτων,
  • 15:57 - 16:01
    μέσω διαφόρων επιβληθεισών ιδεολογιών,
  • 16:01 - 16:07
    που κατάφερε να επιβιώσει στην Αυστραλία,
    Αμερική, στην Ευρώπη αλλού,
  • 16:07 - 16:10
    πίσω από το Σιδηρούν παραπέτασμα,
    στην άλλη πλευρά,
  • 16:11 - 16:15
    η παράδοση μας βοήθησε να διατηρήσουμε
  • 16:15 - 16:19
    η αίσθηση των ριζών μας,
    η σχέση μας με το παρελθόν,
  • 16:19 - 16:24
    την αίσθηση κληρονομιάς και δικαιώματος
  • 16:24 - 16:27
    και το τι σημαίνει για εμάς
    να είμαστε Λετονοί.
  • 16:27 - 16:32
    Και αυτή η αίσθηση του δικαιώματος,
    μας κάνει επίσης πλήρως Ευρωπαίους.
  • 16:32 - 16:36
    Γι' αυτό και ως πρόεδρος
    δούλεψα τόσο σκληρά για να εξασφαλίσω
  • 16:36 - 16:39
    πως η Λετονία θα γίνει μέλος
    της Ευρωπαικής Ένωσης.
  • 16:40 - 16:44
    Γι' αυτό και από τότε που άφησα
    το προεδρικό γραφείο
  • 16:44 - 16:47
    είμαι θερμός υποστηρικτής
    της Ευρωπαϊκής ενότητας.
  • 16:47 - 16:51
    Αλλά πρέπει να πω ότι εκτός από αυτό,
  • 16:51 - 16:56
    Κατάλαβα από την εμπειρία μου
    ως πρόεδρος έθνους
  • 16:56 - 17:03
    πως απέκτησα ιδέες που είναι ευπρόσδεκτες
    και σε άλλα μέρη του κόσμου,
  • 17:03 - 17:07
    και είμαι μέλος 3 διαφορετικών συλλόγων
    και πολλών οργανισμών
  • 17:07 - 17:10
    που έχουν διεθνή αρμοδιότητα,
  • 17:10 - 17:13
    που ανησυχούν
    για την κατάσταση των γυναικών,
  • 17:13 - 17:17
    που ανησυχούν για τις μεταβολές
    των δημοκρατιών σε πολλές χώρες,
  • 17:17 - 17:21
    και βλέπω πως εγώ με ταυτότητα Λετονική
  • 17:22 - 17:25
    οργώνοντας τα χωράφια του Κυρίου
  • 17:25 - 17:29
    όλα αυτά που αντιστοιχούν
    στους πολίτες του κόσμου.
  • 17:29 - 17:34
    Έτσι, όταν επέστρεψα,
    όπως ο Οδυσσέας, στη γη της γέννησής μου,
  • 17:34 - 17:39
    έχοντας τη δυνατότητα να εκφράσω
    την πραγματική Λετονική μου ταυτότητα
  • 17:39 - 17:44
    με τρόπο που γεννιέται εδώ
    θα έπρεπε να με προκαλέσει,
  • 17:44 - 17:50
    Βρίσκω κι εγώ κι εγώ
    μια πολύ ένθερμη Ευρωπαϊκή,
  • 17:50 - 17:55
    αλλά, πάνω απ' όλα, βρίσκω
    ότι όλες αυτές οι εμπειρίες,
  • 17:55 - 17:59
    αυτά του έθνους μου,
    αυτά του εαυτού μου ως ατόμου,
  • 17:59 - 18:05
    εκείνων των συμπατριωτών μου που υπέφεραν
    την απέλαση ή την καταστολή,
  • 18:05 - 18:07
    όλα αυτά τα βάσανα,
  • 18:07 - 18:11
    άλλα έθνη και στην Ευρώπη
    και αλλού έχουν περάσει,
  • 18:11 - 18:15
    συνέβαλαν σε κάθε περίπτωση
  • 18:15 - 18:19
    Να αναπτύξουμε
    τη δική μας αίσθηση ανθρωπιάς.
  • 18:20 - 18:22
    Και θα σας αφήσω με αυτή τη σκέψη
  • 18:22 - 18:27
    ότι είναι η ταυτότητά σας,
    όποια και αν είναι,
  • 18:27 - 18:31
    πρέπει να ξεκινήσει με μια αίσθηση
    της εγγενούς αξίας σας
  • 18:31 - 18:35
    ως άτομο, ως ανθρώπινη οντότητα,
  • 18:35 - 18:38
    ως πολίτης του κόσμου,
  • 18:38 - 18:40
    ως μέλος του ανθρώπινου είδους.
  • 18:40 - 18:45
    Αυτό το απόκτημα,
    αυτό το αίσθημα αδερφοσύνης
  • 18:45 - 18:49
    με ανθρώπους που μπορεί
    να μοιάζουν πολύ διαφορετικοί από εσάς,
  • 18:49 - 18:52
    που έχουν διαφορετικές αξίες κατά καιρούς,
  • 18:52 - 18:54
    σίγουρα διαφορετικές εμπειρίες,
  • 18:54 - 19:01
    αλλά που έχουν την ίδια πορεία ζωής
    που έχει κάθε άνθρωπος.
  • 19:01 - 19:05
    Από τη γέννηση μέχρι την ανάπτυξη,
  • 19:05 - 19:10
    ανάπτυξη, καριέρα, εμπειρίες,
    τις χαρές και τα βάσανα,
  • 19:10 - 19:13
    και στη συνέχεια, φυσικά, φεύγουμε
    η σκηνή όπως λέει ο Σαίξπηρ,
  • 19:13 - 19:16
    αφού ήταν μόνο ηθοποιοί στη σκηνή.
  • 19:16 - 19:20
    Σας εύχομαι όλοι να περάσετε τη ζωή σας
  • 19:20 - 19:23
    ψάχνοντας για αυτό το συμπαγές έδαφος
    κάτω από τα πόδια σας,
  • 19:23 - 19:26
    που είναι που σου δίνει η ταυτότητά σου.
  • 19:26 - 19:31
    Και θυμηθείτε, δεν έχετε μόνο ένα
    από αυτά, έχετε πολλά,
  • 19:31 - 19:35
    και συνεχώς, στο μάθημα
    της ζωής σας, έχετε πάντα επιλογές.
  • 19:35 - 19:39
    Μπορείτε να χτίσετε το ποιοι είστε
    ή το τι θέλετε να γίνετε.
  • 19:39 - 19:42
    Η χάρη του θεού μαζί σας.
  • 19:43 - 19:44
    (Χειροκρότημα)
Title:
Η ταυτότητα της Λετονίας | Βάιρα Βίκε-Φραϊμπέργκα | TEDxRiga
Description:

Βάιρα Βίκε-Φραϊμπέργκα είναι Λετονή κοινωνική και πολιτική ακτιβίστρια, επιστήμονας, καθηγήτρια και επίτιτμη διδάκτωρ σε πολλά πανεπιστήμια. Αφού επέστρεψε από την εξορία στον Καναδά, η Βάιρα Βίκε-Φραϊμπέργκα ανέλαβε το Λετονικό Ινστιτούτο, όπου εργάστηκε μέχρι να γίνει πρόεδρος της Λετονίας. Η συζήτησή της αφορά τη Λετονική Ταυτότητα που οδήγησε εδώ σε έξι διαφορετικές χώρες σε τρεις ηπείρους με πέντε διαφορετικές γλώσσες έως ότου επέστρεψε και έγινε πρόεδρος της Λετονίας, παρ' όλο που εγκατέλειψε τη Λετονία στην ηλικία των 6 ετών και επέστρεψε στην ηλικία των 60.

Αυτή η ομιλία έγινε σε μια εκδήλωση TEDx, η οποία χρησιμοποιεί τη μορφή των συνεδρίων TED αλλά διοργανώνεται ανεξάρτητα, από μια τοπική κοινότητα/ομάδα. Διαβάστε περισσότερα στο http://ted.com/tedx

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDxTalks
Duration:
19:54

Greek subtitles

Revisions