Return to Video

Laat ons het ruimteafval opruimen dat rond Aarde draait

  • 0:01 - 0:02
    Onze levens hangen af
  • 0:02 - 0:04
    van een wereld die we kunnen niet zien.
  • 0:05 - 0:07
    Denk eens na over je week tot nu toe.
  • 0:07 - 0:10
    Heb je tv gekeken, gps gebruikt,
  • 0:10 - 0:13
    het weerbericht bekeken
    of gebruikte je zelfs een maaltijd?
  • 0:14 - 0:16
    Al deze dingen die ons dagelijks leven
    mogelijk te maken,
  • 0:16 - 0:19
    verlaten zich direct of indirect
  • 0:19 - 0:21
    op satellieten.
  • 0:21 - 0:24
    En terwijl we vaak de diensten
    die satellieten ons bieden
  • 0:24 - 0:26
    als vanzelfsprekend beschouwen,
  • 0:26 - 0:28
    verdienen de satellieten
    zelf onze aandacht,
  • 0:28 - 0:30
    want ze laten een blijvende stempel achter
  • 0:30 - 0:32
    op de ruimte die ze innemen.
  • 0:33 - 0:36
    Mensen over de hele wereld vertrouwen
    elke dag op satellietinfrastructuur
  • 0:36 - 0:40
    voor informatie, entertainment
    en communicatie.
  • 0:40 - 0:43
    Er is de landbouw- en milieu-monitoring,
  • 0:43 - 0:46
    internetconnectiviteit, navigatie.
  • 0:46 - 0:48
    Satellieten spelen zelfs een rol
  • 0:48 - 0:52
    bij de werking van onze
    financiële en energie-markten.
  • 0:52 - 0:56
    Maar de satellieten
    waarop we dag in dag uit vertrouwen,
  • 0:56 - 0:57
    hebben een beperkte levensduur.
  • 0:57 - 0:59
    Hun brandstof kan opraken,
  • 0:59 - 1:01
    er kunnen storingen optreden,
  • 1:01 - 1:05
    of hun missie kan gewoon aflopen.
  • 1:05 - 1:09
    Op dit punt worden deze satellieten
    effectief ruimteafval,
  • 1:09 - 1:11
    rommel in het orbitale milieu.
  • 1:12 - 1:15
    Stel je rijdt over de snelweg
    op een mooie, zonnige dag
  • 1:15 - 1:17
    om een boodschap te doen.
  • 1:17 - 1:19
    Je hebt je muziek wat harder gezet,
  • 1:19 - 1:20
    je ramen omlaag gedraaid,
  • 1:20 - 1:23
    met de koele wind in je haren.
  • 1:23 - 1:24
    Voelt lekker, toch?
  • 1:25 - 1:27
    Alles loopt op rolletjes,
  • 1:27 - 1:30
    totdat plotseling
    de auto hapert en stilvalt,
  • 1:30 - 1:32
    midden op de snelweg.
  • 1:32 - 1:35
    Nu heb je geen andere keuze
    dan om je auto achter te laten
  • 1:35 - 1:37
    op de snelweg.
  • 1:38 - 1:40
    Misschien had je geluk
  • 1:40 - 1:42
    en kon je hem
    naar de pechstrook navigeren,
  • 1:42 - 1:45
    zodat hij het overige verkeer
    niet hinderde.
  • 1:45 - 1:46
    Een paar uur geleden
  • 1:46 - 1:50
    was je auto nog een handige machine
    waarop je kon vertrouwen.
  • 1:51 - 1:54
    Nu is het een nutteloos stuk metaal,
  • 1:54 - 1:57
    een sta-in-de-weg
    op een deugdelijk transportnetwerk.
  • 1:58 - 2:02
    Stel je onze internationale wegen voor,
    volgepropt met alle kapotte voertuigen
  • 2:02 - 2:05
    als obstakels voor het overige verkeer.
  • 2:05 - 2:08
    En stel je de brokstukken voor
    die overal zouden worden uitgestrooid
  • 2:08 - 2:10
    na een botsing,
  • 2:10 - 2:13
    waarbij duizenden kleinere brokstukken
  • 2:13 - 2:15
    nieuwe obstakels worden.
  • 2:16 - 2:19
    Dit is het paradigma
    van de satellietindustrie.
  • 2:19 - 2:21
    Satellieten die niet langer werkzaam zijn,
  • 2:21 - 2:25
    worden vaak gedurende vele jaren
    in hun baan gelaten
  • 2:25 - 2:29
    of slechts als een tijdelijke oplossing
    naar een andere baan verplaatst.
  • 2:29 - 2:31
    En er zijn in de ruimte
    geen internationale wetten
  • 2:31 - 2:34
    om ons te verplichten
    de boel op te ruimen.
  • 2:35 - 2:37
    's Werelds eerste satelliet, Spoetnik I,
  • 2:37 - 2:39
    werd gelanceerd in 1957,
  • 2:39 - 2:43
    en in dat jaar, waren er slechts
    drie lanceringspogingen.
  • 2:44 - 2:47
    Decennia later hebben tientallen
    landen uit de hele wereld
  • 2:47 - 2:50
    duizenden satellieten
    in een baan gelanceerd
  • 2:50 - 2:54
    en de frequentie van introductie gaat
    alleen maar toenemen in de toekomst,
  • 2:54 - 2:57
    vooral als je denkt aan de mogelijkheid
  • 2:57 - 3:00
    om satellietconstellaties
    van meer dan 900 stuks te lanceren.
  • 3:01 - 3:04
    We sturen satellieten
    naar verschillende banen,
  • 3:04 - 3:06
    afhankelijk van waarvoor ze nodig zijn.
  • 3:06 - 3:08
    Het vaakst sturen we satellieten
  • 3:08 - 3:09
    naar een lage baan om de Aarde,
  • 3:09 - 3:12
    misschien om beelden te maken
    van de oppervlakte van de Aarde
  • 3:12 - 3:14
    van ongeveer 2.000 kilometer hoogte.
  • 3:15 - 3:18
    Satellieten worden natuurlijk
    afgeremd door de aardatmosfeer,
  • 3:18 - 3:20
    zodat hun banen
    op natuurlijke wijze gaan falen
  • 3:20 - 3:22
    en ze uiteindelijk zullen opbranden,
  • 3:22 - 3:24
    waarschijnlijk na een paar decennia.
  • 3:24 - 3:27
    We sturen satellieten ook vaak
  • 3:27 - 3:28
    naar een geostationaire baan,
  • 3:28 - 3:31
    ongeveer 35.000 kilometer hoog.
  • 3:31 - 3:35
    Satellieten blijven dan
    boven dezelfde plaats op Aarde hangen,
  • 3:36 - 3:40
    voor zaken als communicatie
    of televisie-uitzendingen, bijvoorbeeld.
  • 3:40 - 3:45
    Satellieten in hoge banen als deze
    kunnen er voor eeuwen blijven.
  • 3:46 - 3:49
    En dan is er nog de baan
    die we 'het kerkhof' noemen,
  • 3:49 - 3:52
    de onheilspellende rommel- of afvalbanen,
  • 3:52 - 3:54
    waar sommige satellieten
    opzettelijk zijn geplaatst
  • 3:54 - 3:56
    aan het einde van hun levenscyclus,
  • 3:56 - 4:00
    zodat ze wegblijven van de gewone
    operationele banen.
  • 4:01 - 4:05
    Van de bijna 7.000 satellieten
    sinds de late jaren 50 gelanceerd,
  • 4:05 - 4:09
    is momenteel slechts ongeveer
    één op de zeven operationeel,
  • 4:09 - 4:12
    en naast de satellieten
    die niet langer werken,
  • 4:12 - 4:16
    zijn er ook honderdduizenden stuks
    knikkergrote brokken
  • 4:16 - 4:18
    en miljoenen verfschilfers
  • 4:18 - 4:20
    die ook een baan
    rond de aarde beschrijven.
  • 4:21 - 4:24
    Ruimte-afval is een belangrijke
    risicofactor voor ruimtemissies,
  • 4:24 - 4:28
    maar ook voor de satellieten
    waar we elke dag op vertrouwen.
  • 4:28 - 4:31
    Omdat ruimterommel en troep
    steeds zorgwekkender worden,
  • 4:31 - 4:34
    zijn er een aantal nationale
    en internationale inspanningen geweest
  • 4:34 - 4:36
    om technische normen te ontwikkelen
  • 4:36 - 4:39
    om ons te helpen met het beperken
    van het genereren van extra afval.
  • 4:39 - 4:42
    Zo zijn er bijvoorbeeld aanbevelingen
  • 4:42 - 4:44
    om ruimtevaartuigen
    in een lage baan om de aarde
  • 4:44 - 4:47
    in minder dan 25 jaar
    uit hun baan te halen,
  • 4:47 - 4:49
    maar dat is nog steeds
    een heel lange tijd,
  • 4:49 - 4:53
    vooral als een satelliet
    al jaren niet meer werkt.
  • 4:53 - 4:56
    Er zijn ook aanbevelingen
    om dode geostationaire apparaten
  • 4:56 - 4:59
    naar een grafbaan over te brengen.
  • 4:59 - 5:03
    Maar geen van deze richtlijnen is bindend
    krachtens het internationaal recht,
  • 5:03 - 5:08
    en de bedoeling is dat nationale
    regelingen het moeten doen.
  • 5:08 - 5:10
    Deze richtlijnen zijn ook
    niet lange-termijn-gericht,
  • 5:10 - 5:12
    ze zijn niet pro-actief,
  • 5:12 - 5:15
    noch gaat het over de rommel die er al is.
  • 5:15 - 5:19
    Het gaat alleen om de toekomstige
    creatie van afval te beperken.
  • 5:20 - 5:23
    Ruimteafval is
    niemands verantwoordelijkheid.
  • 5:24 - 5:27
    Mount Everest
    is een interessant vergelijkingspunt
  • 5:27 - 5:30
    voor een nieuwe benadering
    voor de omgang met onze omgeving,
  • 5:30 - 5:32
    omdat het de twijfelachtige eer geniet
  • 5:32 - 5:35
    's werelds hoogste vuilnisbelt te zijn.
  • 5:36 - 5:39
    Decennia na de eerste verovering
    van de hoogste berg van de wereld,
  • 5:39 - 5:42
    hebben tonnen achtergelaten afval
  • 5:42 - 5:44
    bezorgdheid veroorzaakt
  • 5:44 - 5:46
    en je hebt in het nieuws kunnen lezen
  • 5:46 - 5:49
    dat Nepal bergbeklimmers
    misschien harder zal aanpakken
  • 5:49 - 5:52
    met strengere handhaving van boetes
    en wettelijke verplichtingen.
  • 5:53 - 5:55
    Het doel is natuurlijk
    klimmers ervan te overtuigen
  • 5:55 - 5:57
    om alles schoon achter te laten.
  • 5:57 - 6:00
    Misschien zullen lokale
    non-profitorganisaties
  • 6:00 - 6:02
    klimmers betalen
    om extra afval mee terug brengen,
  • 6:02 - 6:06
    of expedities zouden vrijwillige
    opruim-trips kunnen organiseren.
  • 6:06 - 6:08
    En toch vinden nog steeds veel klimmers
  • 6:08 - 6:12
    dat onafhankelijke groepen
    zelfdiscipline moeten opbrengen.
  • 6:12 - 6:15
    Er is geen eenvoudig
    of gemakkelijk antwoord
  • 6:15 - 6:18
    en zelfs goedbedoelde
    inspanningen ter conservering
  • 6:18 - 6:20
    komen vaak in de problemen.
  • 6:20 - 6:23
    Maar dat betekent niet dat we
    niet alles moeten doen wat we kunnen
  • 6:23 - 6:27
    om de omgevingen waarop we vertrouwen en
    waarvan we afhankelijk zijn te beschermen.
  • 6:27 - 6:30
    Net als bij de Everest maken de afstand
  • 6:30 - 6:33
    en de gebrekkige infrastructuur
    van het orbitale milieu
  • 6:33 - 6:35
    de afvalverwijdering
    tot een uitdagend probleem.
  • 6:36 - 6:38
    Maar we kunnen gewoon
    geen nieuwe hoogten bereiken
  • 6:38 - 6:42
    en een nog hogere vuilnisbelt creëren,
  • 6:42 - 6:44
    een die niet van deze wereld is.
  • 6:45 - 6:47
    De realiteit van de ruimte is
  • 6:47 - 6:49
    dat als een component
    in een satelliet uitvalt,
  • 6:49 - 6:52
    de mogelijkheden
    tot reparatie beperkt zijn
  • 6:52 - 6:54
    en alleen tegen hoge kosten.
  • 6:55 - 6:58
    Maar wat als we slimmer worden
    bij het ontwerpen van satellieten?
  • 6:58 - 7:00
    Wat als alle satellieten,
  • 7:00 - 7:02
    ongeacht in welk land ze gebouwd werden,
  • 7:02 - 7:04
    op een bepaalde manier
    gestandaardiseerd moeten zijn
  • 7:04 - 7:06
    voor recycling, onderhoud,
  • 7:06 - 7:08
    of gedwongen verlaten van de baan?
  • 7:09 - 7:12
    Wat als er dwingende
    internationale wetten waren
  • 7:12 - 7:15
    voor verplichte verwijdering
    van kapotte satellieten,
  • 7:15 - 7:17
    in plaats van ze uit de weg te duwen
  • 7:17 - 7:19
    als tijdelijke oplossing?
  • 7:19 - 7:22
    Misschien moeten we satellietfabrikanten
    verplichten tot een borgsom
  • 7:23 - 7:25
    voor ze een satelliet
    in een baan om de aarde lanceren,
  • 7:25 - 7:27
    een borg die slechts
    geretourneerd zou worden
  • 7:27 - 7:30
    als de satelliet op de juiste wijze
    werd afgevoerd
  • 7:30 - 7:33
    of als ze een bepaalde hoeveelheid
    rommel hadden opgeruimd.
  • 7:33 - 7:36
    Of misschien moet een satelliet
    de technologie aan boord hebben
  • 7:36 - 7:38
    om hem terug te brengen.
  • 7:39 - 7:41
    Er zijn enkele bemoedigende tekenen.
  • 7:41 - 7:46
    De Britse TechDemoSat-1,
    in 2014 gelanceerd, bijvoorbeeld,
  • 7:46 - 7:48
    is ontworpen om zichzelf op te ruimen
  • 7:48 - 7:50
    met een klein sleepzeil.
  • 7:50 - 7:52
    Dit werkt voor deze satelliet
    omdat hij klein is,
  • 7:52 - 7:56
    maar satellieten die hoger
    of in grotere banen zijn
  • 7:56 - 7:59
    of zelf veel groter,
    soms zo groot als een schoolbus,
  • 7:59 - 8:01
    zullen andere methodes vereisen.
  • 8:01 - 8:04
    Misschien dingen als krachtige lasers
  • 8:04 - 8:06
    of trekken met netten of kabels,
  • 8:06 - 8:08
    hoe gek dat ook klinkt
    op de korte termijn.
  • 8:09 - 8:11
    Een echt coole mogelijkheid
  • 8:11 - 8:14
    is het idee van orbitale sleepwagens
    of ruimtemechanica.
  • 8:15 - 8:16
    Stel je voor dat een robotarm
  • 8:16 - 8:18
    op een soort ruimtesleepwagen
  • 8:18 - 8:21
    de stukke componenten
    op een satelliet kon repareren,
  • 8:21 - 8:23
    waardoor ze weer bruikbaar werden.
  • 8:23 - 8:25
    Of wat als diezelfde robotarm
  • 8:25 - 8:28
    een ruimteschip kon bijtanken
  • 8:28 - 8:30
    dat werkt met chemische voortstuwing,
  • 8:30 - 8:33
    net zoals jij of ik
    onze auto's kunnen bijtanken?
  • 8:34 - 8:35
    Robotreparatie en onderhoud
  • 8:35 - 8:39
    zou het leven van honderden
    satellieten kunnen verlengen.
  • 8:40 - 8:43
    Maar hoe we ook
    gaan opruimen of herstellen,
  • 8:43 - 8:46
    het is duidelijk niet alleen maar
    een technisch probleem.
  • 8:46 - 8:51
    Er zijn ook complexe wetten
    en beleid die we moeten regelen.
  • 8:51 - 8:55
    We hebben kortom nog geen manier gevonden
    om de ruimte duurzaam te gebruiken.
  • 8:57 - 9:00
    Verkennen, innoveren om de manier
    waarop we leven en werken te veranderen,
  • 9:00 - 9:02
    is wat wij als mensen doen
  • 9:02 - 9:03
    en in de verkenning van de ruimte
  • 9:03 - 9:06
    begeven we ons letterlijk
    buiten de grenzen van de Aarde.
  • 9:06 - 9:10
    Maar terwijl we drempels
    overschrijden voor leren en innovatie
  • 9:10 - 9:14
    moeten we niet vergeten
    dat de verantwoordelijkheid
  • 9:14 - 9:17
    voor onze omgeving altijd meespeelt.
  • 9:17 - 9:21
    Zonder twijfel geraken de lage aardbaan
    en de geostationaire baan vol
  • 9:21 - 9:23
    en we kunnen geen nieuwe
    satellieten blijven lanceren
  • 9:23 - 9:25
    om de kapotte te vervangen
  • 9:25 - 9:27
    zonder er in de eerste plaats
    iets aan te doen,
  • 9:27 - 9:30
    net zoals we nooit
    een kapotte auto zouden achterlaten
  • 9:30 - 9:32
    op het midden van de snelweg.
  • 9:32 - 9:34
    De volgende keer dat je telefoneert,
  • 9:34 - 9:36
    het weer bekijkt of je gps gebruikt,
  • 9:36 - 9:40
    denk dan even aan die satelliettechnologie
    die deze activiteiten mogelijk maakt.
  • 9:40 - 9:42
    Maar denk ook na over de gevolgen
  • 9:42 - 9:45
    die satellieten hebben op het milieu
    rondom de Aarde
  • 9:45 - 9:50
    en help de boodschap verspreiden dat we
    samen onze impact moeten verminderen.
  • 9:50 - 9:53
    Onze orbitale omgeving
    is adembenemend mooi
  • 9:53 - 9:55
    en onze toegangspoort tot exploratie.
  • 9:55 - 9:58
    Het is aan ons om dat zo te houden.
  • 9:59 - 10:00
    Dank je.
  • 10:00 - 10:02
    (Applaus)
Title:
Laat ons het ruimteafval opruimen dat rond Aarde draait
Speaker:
Natalie Panek
Description:

Ons leven hangt af van een wereld die we niet kunnen zien: de satellietinfrastructuur gebruiken we elke dag voor informatie, vermaak, communicatie en nog veel meer. Maar de ruimte rondom Aarde is geen onbegrensde bron en het probleem van ruimteafval zal erger worden zonder een significante verandering in ons gedrag. Natalie Panek daagt ons uit om de milieu-impact te overwegen van de satellieten waarop we vertrouwen. "Onze orbitale omgeving is adembenemend mooi en onze toegangspoort tot exploratie", zegt ze. "Het is aan ons om dat zo te houden."

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
10:15

Dutch subtitles

Revisions