Τι είναι η συνείδηση; - Μάικλ Σ. Α. Γκρατζιάνο
-
0:07 - 0:09Βλέπετε δύο εικόνες του ίδιου σπιτιού.
-
0:09 - 0:11Υπάρχει μια εμφανής διαφορά,
-
0:11 - 0:14αλλά στην πάσχουσα που θα αποκαλούμε ΠΣ,
-
0:14 - 0:16φαίνονταν πανομοιότυπες.
-
0:17 - 0:20Η ΠΣ υπέστη εγκεφαλικό που προκάλεσε
βλάβη στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου, -
0:20 - 0:24με αποτέλεσμα να μην αντιλαμβάνεται
τα όσα συμβαίνουν στην αριστερή πλευρά. -
0:24 - 0:28Αν και δεν εντόπιζε καμία διαφορά
μεταξύ των δύο σπιτιών, -
0:28 - 0:31όταν οι ερευνητές τη ρώτησαν
σε ποιο θα προτιμούσε να κατοικεί, -
0:31 - 0:34επέλεξε το σπίτι που δεν καιγόταν -
-
0:34 - 0:37όχι μία, αλλά πολλές φορές.
-
0:37 - 0:39Ο εγκέφαλος της ΠΣ
συνέχισε να επεξεργάζεται -
0:39 - 0:42τις πληροφορίες
από το συνολικό πεδίο της όρασης. -
0:42 - 0:46Μπορούσε να δει τις δύο εικόνες
και να βρει τις διαφορές τους, -
0:46 - 0:48απλώς δεν το ήξερε.
-
0:48 - 0:51Αν κάποιος της πετάξει μια μπάλα
από την αριστερή πλευρά της, -
0:51 - 0:52ίσως σκύψει.
-
0:52 - 0:55Αλλά δεν θα έχει αντιληφθεί την μπάλα,
-
0:55 - 0:57ούτε θα ξέρει τον λόγο που έσκυψε.
-
0:57 - 0:59Η κατάσταση της ΠΣ,
-
0:59 - 1:01γνωστή ως ημισφαιρική χωρική παραμέληση,
-
1:01 - 1:03αποκαλύπτει μια σημαντική διάκριση
-
1:03 - 1:06μεταξύ του πώς ο εγκέφαλος
επεξεργάζεται την πληροφορία -
1:06 - 1:09και του πώς βιώνουμε αυτή την επεξεργασία.
-
1:09 - 1:13Αυτή η εμπειρία αποτελεί
την επονομαζόμενη συνείδηση. -
1:13 - 1:16Αντιλαμβανόμαστε συνειδητά
τόσο τον εξωτερικό κόσμο -
1:16 - 1:18όσο και τον εσωτερικό εαυτό μας -
-
1:18 - 1:20αναγνωρίζουμε μια εικόνα
-
1:20 - 1:24και ταυτόχρονα αναγνωρίζουμε τον εαυτό μας
καθώς κοιτάζει αυτή την εικόνα -
1:24 - 1:26ή τις εσωτερικές μας σκέψεις
και συναισθήματα. -
1:26 - 1:29Όμως, από πού προέρχεται η συνείδηση;
-
1:29 - 1:32Επιστήμονες, θεολόγοι και φιλόσοφοι
-
1:32 - 1:36προσπαθούν να δώσουν απάντηση
σ' αυτό το ερώτημα εδώ και αιώνες, -
1:36 - 1:38χωρίς να φτάνουν σε κοινή απάντηση.
-
1:38 - 1:40Μια πρόσφατη θεωρία προτείνει
-
1:40 - 1:45ότι η συνείδηση είναι η ατελής εικόνα
του εγκεφάλου για τη δραστηριότητά του. -
1:45 - 1:46Στην κατανόηση της θεωρίας
-
1:46 - 1:49συμβάλλει η ξεκάθαρη αντίληψη
ενός σημαντικού τρόπου -
1:49 - 1:53με τον οποίο ο εγκέφαλος επεξεργάζεται
τις αισθητηριακές πληροφορίες. -
1:53 - 1:56Με βάση τις αισθητηριακές πληροφορίες,
κατασκευάζει μοντέλα -
1:56 - 1:59που συνεχώς ενημερώνουν
απλοποιημένες περιγραφές -
1:59 - 2:02αντικειμένων και γεγονότων στον κόσμο.
-
2:02 - 2:05Όλα όσα γνωρίζουμε είναι
βασισμένα σ' αυτά τα μοντέλα. -
2:05 - 2:09Ποτέ δεν καταγράφουν όλες τις λεπτομέρειες
των αντικειμένων που περιγράφουν. -
2:09 - 2:13Μόνο όσες απαιτούνται για να καθοριστούν
απ' τον εγκέφαλο κατάλληλες αντιδράσεις. -
2:13 - 2:17Για παράδειγμα, ένα μοντέλο δομημένο
βαθιά στο σύστημα της όρασης -
2:17 - 2:20κωδικοποιεί το λευκό φως
ως φωτεινότητα χωρίς χρώμα. -
2:20 - 2:23Στην πραγματικότητα
το λευκό φως περιλαμβάνει μήκη κυμάτος -
2:23 - 2:26που αντιστοιχούν σ' όλα τα διαφορετικά
χρώματα που μπορούμε να δούμε. -
2:26 - 2:30Η αντίληψή μας για το λευκό φως
είναι λανθασμένη και υπεραπλουστευμένη, -
2:30 - 2:32αλλά αρκετή για να εξυπηρετούμαστε.
-
2:32 - 2:35Παρόμοια, το εγκεφαλικό μοντέλο
που αφορά το σώμα -
2:35 - 2:38καταγράφει τη διάταξη των άκρων μας
-
2:38 - 2:41αλλά όχι των μεμονωμένων κυττάρων
αλλά ούτε και των μυών, -
2:41 - 2:45καθώς αυτό το επίπεδο πληροφοριών
δεν απαιτείται για τον σχεδιασμό κινήσεων. -
2:45 - 2:47Αν δεν υπήρχε το μοντέλο που καταγράφει
-
2:47 - 2:51το μέγεθος, το σχήμα του σώματος
και το πώς κινείται ανά πάσα στιγμή, -
2:51 - 2:53θα αυτο-τραυματιζόμασταν αμέσως.
-
2:53 - 2:56Όμως ο εγκέφαλος χρειάζεται
και μοντέλα του ίδιου του εγκεφάλου. -
2:56 - 2:57Για παράδειγμα,
-
2:57 - 3:01ο εγκέφαλος μπορεί να παρατηρεί
συγκεκριμένα αντικείμενα και συμβάντα. -
3:01 - 3:03Επίσης ελέγχει αυτή την επικέντρωση,
-
3:03 - 3:05εστιάζοντας από ένα πράγμα σε άλλο,
-
3:05 - 3:07εσωτερικό και εξωτερικό,
-
3:07 - 3:08σύμφωνα με τις ανάγκες μας.
-
3:08 - 3:11Χωρίς την ικανότητα
να κατευθύνουμε την προσοχή μας -
3:11 - 3:15δεν θα μπορούσαμε να εκτιμούμε κινδύνους,
να γευματίζουμε και να λειτουργούμε. -
3:15 - 3:17Για τον αποτελεσματικό έλεγχο της προσοχής
-
3:17 - 3:21ο εγκέφαλος έχει κατασκευάσει
ένα μοντέλο της δικής του προσοχής. -
3:21 - 3:25Με 86 δισεκατομμύρια νευρώνες
που αλληλεπιδρούν συνεχώς, -
3:25 - 3:29το μοντέλο που έχει ο εγκέφαλος
για τη δική του επεξεργασία πληροφοριών -
3:29 - 3:31δεν μπορεί να 'ναι τέλεια αυτοπεριγραφικό.
-
3:31 - 3:33Αλλά, όπως το μοντέλο για το σώμα,
-
3:33 - 3:35ή η αντίληψή μας για το λευκό φως,
-
3:35 - 3:37δεν χρειάζεται και να είναι.
-
3:37 - 3:40Η βεβαιότητά μας ότι διαθέτουμε
μια μεταφυσική, υποκειμενική εμπειρία -
3:40 - 3:43ίσως προκύπτει από κάποιο
μοντέλο του εγκεφάλου, -
3:43 - 3:46μια οικονομική περιγραφή του τι σημαίνει
η επεξεργασία πληροφοριών -
3:46 - 3:49με εστιασμένο και βαθύ τρόπο.
-
3:49 - 3:52Οι επιστήμονες ήδη προσπαθούν
να κατανοήσουν τον τρόπο -
3:52 - 3:55που ο εγκέφαλος δημιουργεί το μοντέλο του.
-
3:55 - 3:59Οι μελέτες ΜΤ είναι μια υποσχόμενη οδός
στον εντοπισμό των εμπλεκομένων δικτύων. -
4:00 - 4:02Οι μελέτες αυτές συγκρίνουν
μοτίβα ενεργοποίησης νευρώνων -
4:02 - 4:06όταν κάποιος συνειδητοποιεί ή όχι
ένα αισθητηριακό ερέθισμα, -
4:06 - 4:07για παράδειγμα μία εικόνα.
-
4:07 - 4:09Τα αποτελέσματα δείχνουν
-
4:09 - 4:12ότι οι περιοχές που απαιτούνται
για οπτική επεξεργασία ενεργοποιούνται -
4:12 - 4:15είτε οι συμμετέχοντες
συνειδητοποιούν την εικόνα είτε όχι, -
4:15 - 4:18αλλά ένα ολόκληρο πρόσθετο δίκτυο
τίθεται σε λειτουργία -
4:18 - 4:21μόνο όταν συνειδητοποιούν
ότι βλέπουν την εικόνα. -
4:21 - 4:24Πάσχοντες από ημισφαιρική
παραμέληση, όπως είναι η ΠΣ, -
4:24 - 4:28έχουν συνήθως βλάβη σε ένα
συγκεκριμένο τμήμα του εν λόγω δικτύου. -
4:28 - 4:33Η περισσότερο εκτεταμένη βλάβη στο δίκτυο
οδηγεί κάποιες φορές σε κατάσταση φυτού, -
4:33 - 4:35χωρίς ίχνη συνείδησης.
-
4:36 - 4:38Τέτοια στοιχεία
μας βοηθούν να κατανοήσουμε -
4:38 - 4:41πώς δομείται η συνείδηση στον εγκέφαλο,
-
4:41 - 4:43αλλά υπάρχουν ακόμη πολλά να μάθουμε.
-
4:43 - 4:44Για παράδειγμα,
-
4:44 - 4:47ο τρόπος που οι νευρώνες των δικτύων
που συνδέονται με τη συνείδηση -
4:47 - 4:49υπολογίζουν συγκεκριμένα
τμήματα πληροφοριών -
4:49 - 4:52βρίσκεται εκτός του εύρους
της σύγχρονης τεχνολογίας. -
4:52 - 4:55Προσεγγίζοντας τα ερωτήματα
της συνείδησης μέσω της επιστήμης, -
4:55 - 4:59θα ανοίξουμε νέες οδούς διερεύνησης
της ανθρώπινης ταυτότητας.
- Title:
- Τι είναι η συνείδηση; - Μάικλ Σ. Α. Γκρατζιάνο
- Speaker:
- Μάικλ Γκρατζιάνο
- Description:
-
Παρακολουθήστε ολόκληρο το μάθημα εδώ: https://ed.ted.com/lessons/what-is-consciousness-michael-s-a-graziano
Η ασθενής ονόματι Π. Σ. υπέστη εγκεφαλικό επεισόδιο που προκάλεσε βλάβη στο δεξί ημισφαίριο του εγκεφάλου της, με αποτέλεσμα να μην αντιλαμβάνεται τα όσα συνέβαιναν στην αριστερή της πλευρά. Αν κάποιος πετάξει μια μπάλα στην αριστερή πλευρά της, ενδεχομένως θα σκύψει. Όμως δεν θα έχει αντιληφθεί την παρουσία της μπάλας, ούτε τον λόγο που σκύβει. Από πού προέρχεται η συνείδηση; Ο Μάικλ Γκρατζιάνο διερευνά το ερώτημα που προβληματίζει επιστήμονες και φιλοσόφους εδώ και αιώνες.
Μάθημα από Μάικλ Σ. Α. Γκρατζιάνο, σκηνοθεσία από TED-Ed.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 05:00
Chryssa R. Takahashi approved Greek subtitles for What is consciousness? | ||
Chryssa R. Takahashi edited Greek subtitles for What is consciousness? | ||
Lucas Kaimaras accepted Greek subtitles for What is consciousness? | ||
Lucas Kaimaras edited Greek subtitles for What is consciousness? | ||
Lucas Kaimaras edited Greek subtitles for What is consciousness? | ||
Christina Giannakaki edited Greek subtitles for What is consciousness? | ||
Christina Giannakaki edited Greek subtitles for What is consciousness? | ||
Christina Giannakaki edited Greek subtitles for What is consciousness? |