Timothy Prestero: İnsanlar için tasarım, ödüller için değil

Timothy Prestero gelişmekte olan ülkelerde yenidoğanlar için mükemmel kuvözü tasarlayabileceğini düşündü-- ama bu ürün üretim aşamasına gidip başarısız olunca, ekip zor bir ders öğrenmiş oldu. Övgülerden çok gerçek-dünya kullanımı için tasarlamanın önemini vurgulayan bir bildiri. ( TEDxBoston da kayıt edildi.)

Dünyayı değiştirecek harika bir fikrim var.

Aklınızı başınızdan alacak kadar mükemmel bir fikir.

O da benim güzel bebeğim.

Mesele şu ki, herkes güzel bebekleri sever.

Yani, ben de güzel bir bebektim.

Bu resimde doğumumdan bir kaç gün sonra babamlayım.

Ürün tasarlama dünyasında ise

güzel bebekler konsept arabalar gibidir.

Çok çekicidirler.

Görür görmez, "Aman tanrım bu arabayı hemen almalıyım!" dersiniz.

Peki, neden geçen senenin yeni arabaları

bu seneninkilerin neredeyse tıpatıp aynısı?

(Kahkahalar)

Tasarım stüdyosu ve fabrika arasında yanlış giden neydi?

Bugün güzel bebekler hakkında konuşmak istemiyorum.

Onun yerine tasarımın garip ergenlik dönemi hakkında konuşmak istiyorum -

hani şu başımızda kavan yelleri esen

dünyanın nasıl işlediğini anlamaya çalıştığımız yıllar.

Yenidoğan sağlığı üzerine yaptığımız bazı çalışmalardan örnek vererek başlayayım.

Sorun şu:

Dünyada her yıl dört milyon bebek

çoğunlukla gelişmekte olan ülkelerde

ilk doğumgünlerinden önce ölüyor,

hatta ilk doğdukları ay içerisinde.

Dünyada, bu çocukların yarısı ya da 1.8 milyon civarındaki yenidoğanların

aslında sadece ilk üç gün, ya da doğdukları ilk hafta

onları sıcak tutarak, hayatta kalabilecekleri ortaya çıktı.

Bu Kathmandu,Nepal'de bir yenidoğan yoğunbakım ünitesi.

Bütün bu çocuklar battaniyeye sarılı olarak kuvözde olmalılar-

ya da buna benzer bir şey. Bu da Japonya'dan bağışlanan

NICU Kathmandu'da bulduğumuz Atom kuvöz

İşte istediğimiz şey bu.

Muhtemelen, Japonya'da bir hastane, yeni donanım edindikten

sonra eskilerini Nepal'e bağışlamıştır.

Ama problem ise, teknisyenler ve yedek parça olmadan

bu tip bağışlar çok çabuk bir şekilde hurdaya çıkmaktadır.

Bu çözülebileceğimiz bir problem gibi gözükmektedir.

Bebeği bir hafta boyunca sıcak tutmak

roket bilimi değil sonuçta.

Böylelikle işe koyulduk.

Boston'da bulunan önemli bir medikal araştırma enstitüsüyle ortak olduk.

Denizaşırı ülkelerde aylar süren kullanıcı araştırmaları yaptık.

Bunu yaparken, insan-odaklı tasarımı göz önünde bulundurarak tasarımcılar gibi düşünmeye çalıştık,

İnsanların ne istediklerini anlamaya çalışalım.

Binlerce yapışkan not kağıdı harcadık.

Buna ulaşmak için düzinelerce prototip hazırladık.

Ve sonuç - YeniBesleme Bebek Kuvözü

İçine yerleştirilen bir sürü yenilik var. Ve bu kendimizi harika hissetmemizi sağladı.

Amacımız ise konsept arabaların aksine

bizim güzel bir şeyi gerçek anlamda

işe yarayan bir şeyle eşleştirmek istememiz.

Ve bizim amacımız ise bu tasarımın

üreticilere ve katkısı olabilecek diğer insanlara

bu modeli alıp işe koyulmaları için ilham vermek

Kötü haber ise şu:

YeniBesleme Kuvözünün içine koyulan tek bebek

Time dergisinde resmi olan bu çocuktu.

Böylece tanıtım mükemmel olmuştu.

İnsanların tasarımı görüp tanımasını istiyorduk.

Birçok ödül aldı.

Ama bu teselli ödülü gibi hissettirdi bize.

Dünyayı daha iyi bir yer yapabilecek güzel şeyler yapmak istedik

ve bu çocuğun kuvözün içinde ısınacak kadar uzun süre durduğunu bile sanmıyorum.

Dolayısıyla ilham vermesi gereken bu tasarım

aslında pek de vermiyormuş --

Aslında söylemek istediğim şey, bizim için, yapmak istediğim şey için,

bunun çok yavaş veya işe yaramıyor olmasıdır. Etkili değil.

Aslında sonuç odaklı durumlar için gerçekten tasarım yapmak istiyorum.

Güzel şeyler yapmak istemiyorum.

Ben dünyayı daha iyi bir yer haline getirmek istiyorum.

Bu yüzden YeniBesleme için tasarım yaparken

bu şeyi kullanacak insanlara çok odaklandık --

mesela, fakir aileler, köy doktorları,

çok işi olan hemşireler, hatta tamirciler için bile.

Bütün esasları hallettiğimizi, her şeyi doğru yaptığımızı düşünmüştük.

Daha sonra fark ettik ki; bir ürünün başarılı olması için

işe dahil olması gereken çeşitli dallarda insanların olması gerekli,

üretim, maliye, dağıtım, düzenleme.

PATH mensubu Michael Free diyor ki böyle bir ürün için kimin "seçeceğine, kullanacağına

ve hesabı ödeyeceğine" karar vermelisiniz.

Ve şu soruyu sormalıyım --

Girişim sermayecisi hep sorar, " Bayım, sizin işiniz nedir ve müşteriniz kimdir?"

Müşterimiz kim mi? İşte bir örnek.

Bu Bangladeş'te tesisinin dışında bulunan bir hastane yöneticisi.

Ekipmanlarının hiçbirini satın almadığı ortaya çıktı.

Bu kararlar Sağlık Bakanlığı veya

bağışta bulunan yabancı kişiler tarafından verildi.

ve bu şu veya bu şekilde belli olmaktadır.

Bu da benzer bir durumda olan çokuluslu bir medikal alet üreticisi.

Onların da müşterilerini daha rahat bulabilecekleri alanları tercih ettikleri ortaya çıktı.

Sonra yeni oluşan müşterilerin yoğun olduğu piyasaların

bu ülkelerin yeni oluşan orta sınıfı olduğu ortaya çıktı --

toplumdaki refahla bağlantılı olan hastalıklar: kalp hastalığı, kısırlık

Dolaıysıyla bir açıdan ortaya çıkacak sonuçlar için yapılan tasarımın

aslında üretim ve dağıtım için yapılan bir tasarım demek olduğu anlaşıldı.

Peki, bu iyi bir dersti.

İkinci olarak biz bu dersi değerlendirdik ve yeni projemizde kullanmayı denedik.

Bir üretici bulmakla başladık,

Vietnam'da MTTS adında

Güneydoğu Asya için yenidoğan bakımı teknolojileri üreten bir organizasyon.

Diğer partnerimiz ise East Meets West (Doğuyla Batının Buluşması).

Bu, teknolojiyi o çevredeki fakir hastanelere dağıtan

bir Amerikan kurumu.

Onlarla " Peki siz ne istiyorsunuz?" diyerek işe başladık.

Çözmek istediğiniz sorunlarınızdan biri nedir?

Onlar da " Yenidoğan sarılığı üzerinde çalışalım" dediler.

Bu, şu akıllara durgunluk veren sorunlardan başka bir tanesiydi.

Sarılık dünyadaki yenidoğanların üçte ikisini etkilemektedir.

Bu yenidoğanların, yaklaşık onda biri

eğer tedavi edilmezse, sarılık çok şiddetli oluyor

ya hayat boyu süren bir soruna dönüşüyor

ya da çocuklar ölebilir bile.

Sarılığı tedavi etmek için bir yol var,

onun adı da kan nakli

Tahmin edebileceğiniz gibi, bu pahalı ve biraz tehlikeli bir şey.

Başka bir tedavi yöntemi daha var.

Çok teknolojik, çok karmaşık ve gözünüzü korkutacak bir yöntem.

Çocuğun üzerine mavi ışık tutmalısınız-

tenin mümkün olduğu kadarını kaplayarak parlak mavi ışık tutulmalıdır.

Bu neden zor bir problem?

MIT'e gittim

Tamam, biz bunu halledeceğiz.(Kahkahalar)

İşte bir örnek. Bu Amerikan hastaneleri için tasarlanan

bir üstten fototerapi aleti

Nasıl kullanılması gerektiğini açıklayayım.

Bebeğin üzerinde, tek bir hastayı aydınlatarak.

Onu bir Amerikan hastanesinden çıkar,

deniz aşırı, Asya'da bulunan kalabalık bir tesise gönder,

gerçekte nasıl kullanıldığını anlatayım.

Fototerapinin etkililiği ışık yoğunluğunun bir işlevi.

Bu karaklık mavi kareler etkili fototerapinin nerede olduğunu göstermektedir.

Burada ise kullanılması gerekenin altında kullanılmış.

Hastalık sınırındaki çocuklar

aslında etkili bir fototerapi almıyorlar.

Ama eğitim olmadan, bir çeşit ışık ölçer olmadan,

nasıl bilebilirsiniz?

Bu tip sorunların başka örneklerini de görüyoruz.

Bu ise annelerin bebeklerini ziyaret etmeye geldiği

bir neonatal yoğun bakım ünitesi.

Ve şunu aklınızda tutun, anne belki de henüz sezeryan yöntemi ile doğum yapmıştır.

bu halıhazırda zaten bir nevi şanssızlık.

Anne çocuğunuz ziyaret ediyor.

Bebeğini çıplak bir halde, mavi bir ışığın altında uzanmış

savunmasız bir halde görüyor.

Bir anne için bebeğini battaniye ile örtmesi sıra dışı değildir.

Fototerapi açısından, belki de en iyi davranış değildir.

Hatta bu kulağa biraz aptalca geliyor.

Tabii, öğrendiğimiz şey

aptal kullanıcı diye bir şey yoktur-- gerçekten öğrendiğimiz bu.

Sadece aptal ürünler vardır.

Varoluşçular gibi düşünmeliyiz.

Çizmek istediğimiz resim sorun değildir,

aslında çizdiğimiz resim sorunu yaratandır.

Aslolan işlev -- gerçek kullanım için yapılan tasarım.

İnsanlar bunu gerçekten nasıl kullanacaklar?

Buna bağlı olarak, partnerimiz MTTS hakkında düşündüğümüz zaman,

yenidoğan hastalıklarının tedavisi için inanılmaz bazı teknolojiler geliştirdiler.

Bu bir üstten ısıtıcı ve bir CPAP.

Ucuzlar ve oldukça sağlamlar.

Bu teknolojiyle Vietnam'da 50.000 çocuğu tedavi ettiler.

Ama sorun şudur:

Dünyadaki her doktor, her hastane yöneticisi,

lanet olası "E.R." tekrar gösterimlerini televizyonda izlemiştir.

Onlar medikal bir aletin nasıl görünmesi gerektiğini biliyorlarmış.

Onlar Buck Rogers'ı istiyorlar, etkili istemiyorlar.

Çılgınca ve aptalca geliyor kulağa,

ama aslında ucuz ve köhne bir şey yerine

hiçbir ekipman edinmemeyi tercih eden hastaneler var.

Tekrarlıyorum, biz insanların bir alete güvenmesini istiyorsak

görüntüsü güven vermeli.

Ortaya çıkacak sonuçlara gelince ise,

dış görüntünün önem taşıdığı ortaya çıktı.

Biz bütün o bilgiyi biraraya getirdik.

Bu sefer doğru uygulamak için çabaladık.

Ve sonunda işte bunu geliştirdik.

Bu FireFly Fototerapi Aleti,

ama bu kez biz konsept arabalarda kalmadık.

En başından itibaren üreticilerle konuşmaya başladık.

Amacımız MTTS' nin gerçekten üretebileceği

son teknoloji ürünü yaratmak.

Yani, amacımız bu ürünü üretebilmeleri için

çalışma şekilllerini ve kaynaklarını anlamak.

Bu "üretim için tasarım" sorusuydu.

Gerçek kullanımı hakkında düşündüğümüz zaman,

Firefly'ın tek bir beşiği olduğunu fark edeceksiniz.

Sadece tek bir bebeğe yetmektedir.

Buradaki amaçsa bu aleti nasıl kullanılacağını açıkca belli etmek.

Eğer birden fazla bebek koyulmaya çalışılırsa,

üst üste koyulmak zorunda kalıyorlar.

(Kahkahalar)

Bize göre buradaki amaç , yanlış kullanım olasılığını olabildiğince azaltmaktır.

Başka bir deyişle, doğru kullanım yolunu

en kolay yol haline getirmek.

Başka bir örnek: Yine, saf olan anne.

Saf olan anne bebeğinin üşüdüğünü düşünüp, üzerine bir battaniye koymak isteyecek.

İşte bu yüzden Firefly'ın hem alttan hem üstten ışıkları vardır.

Bu durumda anne bebeğin üzerini örtse bile,

bebek hala etkili fototerapiyi alttan almaya devam edecektir.

Son hikaye ise şu:

Hindistan'dan bir arkadaşım bana dedi ki

"Asya'da dağıtım için, bir hamamböceğini tırmanmaya

ve içindeki her küçük parçanın üzerine işemesi için

eğitmediğin sürece

elektronik teknolojisinin bir parçasını bile test etmiş sayılmazsın."

(Kahkahalar)

Size komik gelebilir.

Peace Corps'da bir dizüstü bilgisayarım vardı

ve ekran ölü piksellerle doluydu.

Bir gün içine baktım ve gördüm ki

laptop'uma girip ölen bir sürü karınca vardı--

zavallı karıncalar!

Dolaysıyle Firefly ile şunu yaptık --

elektronik aletlerin ısınması sorun yaratmaktadır

ve birçok ürünün soğutulması için

havalandırılmalı veya fan takılmalıdır.

"Girilmez" diye bir işaret koyamayacağımıza karar verdik.

Aslında bu tip her şeyi attık.

Böylece Firefly tamamen kapalı bir alet olmuştur.

Öğrenilen derslerin bazılarında ise

şapkal sevimli bir ergen olmak ne kadar garip gelse de,

hayal kırıklığına uğramış bir tasarımcı olmak ondan çok daha kötü bir şey olduğunu anlarsınız.

Yapmak istediğimin dünyayı değiştirmek olduğunu düşünmekteydim.

Üretime ve dağıtıma önem vermeliyim.

İnsanların bir aleti nasıl kullanacaklarına önem vermeliyim.

Gerçekten de dikkat etmem gerekiyor. Aslında başarısızlığın bir bahanesi yok.

Bir varoluşçu gibi düşünmeliyim.

Aptal kullanıcıların olmadığını,

sadece aptal ürünlerin olduğunu kabul etmem gerekiyor.

Kendimize zor sorular sormalıyız.

İstediğimiz dünya için mi tasarlıyoruz?

Yoksa içinde bulunduğumuz dünya için mi?

Hazırlıklı olsak veya olmasak da

gelecekteki dünya için mi tasarlıyoruz?

Bu işe ürün tasarlayarak girdim

Ve girdiğimden beri öğrendim ki dünyada gerçekten bir fark yaratmak istiyorsanız,

sonuçlar odaklı tasarım yapmalısınız.

İşte anlamı olan tasarım budur.

Teşekkürler.

(Alkış)