-
Bu pandemi sırasında
hayat gerçekten garip bir hâl aldı.
-
Son sınıf öğrencisiyim ve
kesinlikle lisedeki
-
son bir kaç ayımı bu şekilde
geçirmeyi beklemiyordum.
-
Benim korona virüs karantina sürecim
oldukça telaşlı ve karışıktı.
-
Çünkü 3 küçük kardeşim var.
-
Korona virüs esnasında hayatım
oldukça sıkıcıydı.
-
Çok fazla şey yapmıyordum.
-
Evde kalmaya ve sosyal mesafeye
dikkat etmeye çalışıyordum.
-
Halihazırda 1 aydan fazla
süredir evdeyim.
-
Her şeyin normale dönmesi için
tamamen hazır olduğumu söyleyebilirim.
-
Bu korona virüs salgınını yaşamak
herkes için zor
-
Ama eğer bir gençseniz
sosyal mesafeyi uygulamak
-
dayanılmaz noktada olmalı.
-
Tüm gün evde tıkalı kalıyorsunuz.
Okula çevrim içi katılıyorsunuz.
-
Mezuniyet ve balo gibi önemli etkinlikler
-
hayal ettiğinizden tamamen farklı oluyor.
-
Ama bazı gençler tüm bu ekstra çevrim içi
zamanı bir şeyler yapmak için,
-
sosyal medya akışlarında karşılaştıkları
gönderilerin doğruluğunu kontrol ederek
-
geri kalanımıza yardım etmek için kullanıyorlar.
-
Media Wise, Poynter Enstitüsü tarafından
yaratılmış yeni okuryazarlık programıdır.
-
Amacı internette gördükleri bilgileri
-
nasıl doğrulayacaklarını
liseli öğrencilere öğretmek.
-
Tüm açıklığımla bu programa
temsilci olarak
-
hizmet eden pek çok
gazeteciden birisiyim.
-
Şu anda yaklaşık 20 öğrenci
gazeteci personelimiz var.
-
Tüm Amerika Birleşik Devletleri'ne
dağılmış durumdalar.
-
Sosyal medya hikaye anlatıcılığı yoluyla
kendi akışlarında
-
gördükleri viral yanlış bilgileri
açığa çıkarmamıza yardım ediyorlar
-
Bu gençler bir iddianın doğruluğunu
kontrol etme yöntemleri ile size rehberlik ediyorlar.
-
Size sadece yasal olup olmadığını
söylemiyorlar.
-
Size profesyonel gazetecilerin,
-
profesyonel doğruluk denetçilerinin
kullandığı araçları öğretiyorlar.
-
Bunu eğlenceli ve
keyifli bir şekilde size sunuyorlar.
-
Florida'da 2. sınıf öğrencisi olan
Ange Li ile konuştuk.
-
TikTok'ta bulduğu bir şeyin doğruluk
kontrolünü nasıl yaptığını inceledik.
-
Ortada bu kadar yanlış bilginin
olduğunu bilmiyordum.
-
Her zaman insanların
doğru şeyleri paylaştığı
-
yönünde bir izlenimim vardı.
-
Neden yanlış olan bir şey
paylaşsınlar ki?
-
Ama gerçekte, şöyle bir sonuç çıktı;
bazen insanlar istemeyerek
-
yanlış bilgi yaydığının
gerçekten farkında değil.
-
Böyle olduğunda sen ne yaptın?
-
Bunu ortaya çıkarma
sürecini bize göster.
-
Bu, elektronik sigara içmenin
korona virüse yakalanma ihtimalini
-
azalttığı yönünde sansasyonel bir başlığı olan
orijinal bir TikTok videosu.
-
Yapabileceğin en kolay şeylerden
bir tanesi yeni bir sekme açıp
-
hızlı bir anahtar kelime aratması yapmaktır.
-
Önemli başlık kelimeleri ile...
-
İşte başlıyoruz 'elektronik sigara korona virüsü azaltır'
-
Aslında hemen bu ekrana baktığınızda
-
pek çok başlığın iddia edilen şeyin
-
tam tersini söylediği görülmektedir.
-
Bu ilk websitesi elektronik sigara kullanıcıları tarafından
bildirilen solunumsal semptomlara göre
-
solunum yolu enfeksiyonlarında
iyileşmenin geciktiği ve/veya
-
hastalığa yatkınlığın arttığını
söylemektedir
-
Bunun aslında hiç de iyi
gelmediği görülmektedir
-
Çünkü elektronik sigara içme bir tür e-sigaradır
-
ve korona virüs de bir tür
solunum yolu enfeksiyonudur.
-
İkinci bağlantıya şöyle bir baktım.
-
Bu makale Madde bağımlılığı Milli Enstitüsü'nden.
-
Bu bilgileri güvenilir kaynaklardan
aldığımıza emin olmalıyız.
-
Bu kaynak elektronik sigaradan gelen
aerosollere maruz kalmanın
-
akciğerdeki hücrelere zarar verdiğini
ve enfeksiyona tepki gösterme gücünü
-
ortadan kaldırdığını söylüyor.
-
Bu nedenle bir kere daha
elektronik sigara kullanmanın
-
gerçekte korona virüsü daha da
kötü yaptığı görülmektedir.
-
Gerçekte bu TikTok yasal değil gibi
görünüyor.
-
Muhtemelen bu TikTok pek çok kişi
tarafından görüldü.
-
Hatta belki pek çok kişi buna inandı.
-
Bu yanlış bilgiye neden oluyor.
-
Bazen insanlar yanlış şeylere
inanmaya başlıyorlar.
-
Ona göre yaşamaya başlıyorlar.
-
Çünkü elektronik sigara kullanmanın
yakalanma ihtimalini düşürdüğüne inanıyorlar.
-
Sonra da belki öyle yapmaya onu
kullanmaya başlıyorlar
-
Öyle ki yanlış bilgiler gerçekten bazı
ölümcül sonuçlara neden olabilir.
-
Eğer bir şey biraz yanlış
veya şüpheli görünüyorsa
-
o halde sadece onu paylaşma.
-
Yanlış bilgiyi yayma.
-
Geçtiğimiz bir kaç yıl boyunca, bu genç
doğruluk denetleme ağı
-
200'den fazla gönderinin meşru
olup olmadığını tasdik etti.
-
Nereden başlayacağını bilmiyorsan, onların
bazı harika sezgi ve tavsiyeleri var.
-
Hiç doğruluk denetimi yapmamış birisine
tavsiyede bulunsam, şöyle derdim
-
Yaptığım ilk şey bilginin güvenilir
bir kaynaktan gelip gelmediğine
-
ve kişinin sizden bir tepki almak için gerçekten
aşırı bir ifade kullanıp kullanmadığına bakmak.
-
Tek bir kaynağa güvenme.
Tek bir kaynağa güvenmek kötü bir fikir.
-
Pek çok kaynağı incelediğinden
emin olmalısın.
-
Yavaşlamaya ve okuduğum her şeye
inanmamaya başladım.
-
Okuduğumuz şey bizim dünya görüşümüzü
ve birbirimizle iletişimimizi şekillendirir
-
Kullandığımız ve paylaştığımız
bilgiden emin olmak
-
sadece bizim için değil
bütün dünya için yararlıdır.
-
Bu gençler sürekli yanlış bilgilerle
hedef alınıyor ve sıklıkla
-
internetin en kötü bölümlerine
bakıyor.
-
Onların çoğu hala öz çekim modunda
bir gülümseme ile bunu yapıyorlar.
-
İzlemek için çok havalı.
-
Gençler daha fazla teknoloji ve
sosyal medya ile yetişiyorlar.
-
Benim gibi eski topraklar buna
gerçekten anlayış gösterebilir
-
Ama bu onların bunu düşünceli ve akıllıca
-
kullanmadığı anlamına gelmez.
-
Hırs ve isteklerimiz var.
-
Ama esasında küçümsenme ve
hafife alınma eğilimi gösteriyoruz.
-
Her zaman telefonla uğraşmıyoruz
-
Kastettiğim genelde telefonla
uğraşıyoruz. Ama bu yararlı.
-
Çünkü biz doğruluk denetimi yapıyoruz
ve insanlar için bir şeyler yapıyoruz.
-
İnternette bu kadar zaman harcıyoruz diye
bu onun bizi tükettiği anlamına gelmez.
-
Sadece insanların dünyamıza cidden
ne kadar önem verdiğimizi bilmelerini isterdim.
-
İnsanların birbirimizi ne kadar
önemsediğimizi bilmelerini isterdim.
-
Geliştirdiğimiz bu teknoloji
sayesinde bunu farklı
-
şekillerde ifade edebiliriz.
-
Ama tamamen bu dünyayı önemsiyoruz ve
onu hepimiz için daha iyi bir yer haline getiriyoruz.
-
Yeni jenerasyondan birkaç şey öğrenelim.
-
Yalan haberleri yaymayın.
-
Yalan söyleme!
-
Şimdilik hoşçakalın.
-
Ben Hari Sreenivasan ve bu da
'Yalanla kavga'.
Amplifying Voices
