အရိုးများက သွေးကို ထုတ်လုပ်ပေးကြပုံ - Melody Smith
-
0:07 - 0:11အချိန်မရွေး ကျုပ်တို့ရဲ့ သွေးကြောတွေထဲမှာ
ဆဲလ် ထရီလီယံများစွာ ဖြတ်သန်းနေကြတယ်။ -
0:11 - 0:15တစ်ခါတစ်ရံတွင် တစ်ကိုယ်လုံးကို
တစ်မိနစ်အတွင်းမှာကို လည်ပတ်ပြီးနိုင်တယ်။ -
0:15 - 0:19ဆဲလ်တိုင်းဆီမှာ ကျုပ်တို့ရဲ့ အရိုးထဲမှာ
မူလဇာစ်မြစ် ရှိပါတယ်။ -
0:19 - 0:23အရိုးတွေဟာ ကျောက်လို မာတယ်လို့ ထင်ရပေမဲ့
လက်တွေ့မှာ ပွပြီးအပေါက်လေးတွေ ရှိပါတယ်။ -
0:23 - 0:26သွေးကြောကြီးနဲ့ အသေးတွေဟာ အဲဒီလို
အပေါက်များမှ စီးဝင်ကြတယ်။ -
0:26 - 0:30ကျုပ်တို့ရဲ့ အရိုးစုများထဲက အရိုးကြီး
အများစုထဲတွင် အခေါင်းရှိပြီး -
0:30 - 0:32ပျော့ရိုးတွင်းခြင်ဆီနဲ့ ပြည့်နေတတ်ပါတယ်။
-
0:32 - 0:35ရိုးတွင်းခြင်ဆီထဲမှာ အဆီနှင့်ဒီ့ပြင်
ပံ့ပိုးရေး တစ်ရှူးတွေ ပါဝင်တယ်။ -
0:35 - 0:38ဒါပေမဲ့ ၎င်းရဲ့ အရေးကြီးဆုံး အရာများမှာ
ပင်မ သွေးဆဲလ်တွေပါ။ -
0:38 - 0:41အဲဒီ ပင်မဆဲလ်တွေဟာ တချိန်လုံး
ပွားများနေကြပါတယ်။ -
0:41 - 0:43၎င်းတို့သည်သွေးနီဥများသို့ခွဲခြားနိုင်တယ်။
-
0:43 - 0:46ကလာပ်စည်းပြားများ အဖြစ်
ကွဲပြားစွာ ပေါ်ထွက်လျက် -
0:46 - 0:48နေ့စဉ်နဲ့အမျှ လည်ပတ်ကြမယ့်
သွေးဆဲလ် အသစ်တွေကို -
0:48 - 0:50ဘီလီယံချီ ထုတ်လွှတ်ပေးပါတယ်။
-
0:50 - 0:53အဲဒီဆဲလ်အသစ်တွေဟာ ခြင်ဆီများထဲက
ဆံချည်မျှင်သွေးကြောတွေကို ဖြတ်ပြီး -
0:53 - 0:56သွေးကြောင်းထဲကို စီးဝင်လာကြတာပါ။
-
0:56 - 0:57ဆံချည်မျှင် သွေးကြောများမှတဆင့်
-
0:57 - 1:01ဆဲလ်များဟာ ပိုကြီးတဲ့သွေးကြောများထဲကို
ရောက်သွားပြီး အရိုးမှ ထွက်သွားကြပါတယ်။ -
1:01 - 1:03ကျုပ်တို့ သွေးထဲမှာ ပြဿနာ တစ်ခုခု ရှိရင်၊
-
1:03 - 1:07အရိုးတွင်းခြင်ဆီသို့ ခြေရာခံကြည့်ရင်
ရှာတွေ့နိုင်တဲ့ အလားအလာ ရှိပါတယ်။ -
1:07 - 1:10သွေးကင်ဆာဟာ မကြာခဏဆိုသလို ပင်မဆဲလ်ထဲက
ဗီဇပြောင်းလဲမှုမှ စတင်တတ်တယ်။ -
1:10 - 1:12ပင်မဆဲလ်တွေ ကိုယ်၌ ကင်ဆာကို
ဖြစ်စေတာ မဟုတ်ပါ။ -
1:12 - 1:16ဒါပေမဲ့ အဲဒီ ဗီဇပြောင်းလဲမှုတွေက မျိုးစုံ
ထုတ်လုပ်ကွဲပေးတဲ့ လုပ်ငန်းစဉ်ကို -
1:16 - 1:19စွက်ဖက်လျက် ဒုက္ခပေးမယ့် သွေးဆဲလ်တွေ
ပေါ်ပေါက်လာနိုင်ကြတယ်။ -
1:19 - 1:23အဲတော့ leukemia နဲ့ lymphoma လိုအဆင့်မြင့်
သွေးကင်ဆာရှိတဲ့ လူနာများအတွက် -
1:23 - 1:27အကောင်းဆုံး ကုသနည်းက allogeneic ရိုးတွင်း
ခြင်ဆီကို အစားထိုးကုသမှုဖြစ်ပြီး -
1:27 - 1:30လူနာရဲ့ ရိုးတွင်းခြင်ဆီကို အလှူရှင်ရဲ့
ခြင်ဆီနဲ့ အစားထိုးပေးရတယ်။ -
1:30 - 1:32အဲဒါ လုပ်ကိုင်ပုံက ဒီလိုပါ။
-
1:32 - 1:35ပထမအနေနဲ့ ပင်မသွေးဆဲလ်တွေကို
အလှူရှင်ထံမှ ထုတ်ယူရတယ်။ -
1:35 - 1:36အများအားဖြင့်၊
-
1:36 - 1:40ပင်မသွေးဆဲလ်တွေကို အလှူရှင်ရဲ့ သွေးကြောင်း
စက်တစ်ခုကို ဖြတ်ပြီး လည်ပတ်စေရင်း -
1:40 - 1:42အစိတ်အပိုင်း
အမျိုးမျိုးသို့ ခွဲခြားပစ်လျက် -
1:42 - 1:45စစ်ထုတ်ယူတာ ဖြစ်ပါတယ်။
-
1:45 - 1:47အခြားဖြစ်ရပ်များတွင် ခြင်ဆီကို
-
1:47 - 1:52iliac crest ခေါ် တင်ပါးဆုံးရှိ အရိုးတစ်ခု
မှ ထိုးအပ်ဖြင့် တိုက်ရိုက် ထုတ်ယူရပါတယ်။ -
1:52 - 1:55ဒီအတောအတွင်းမှာ လက်ခံမယ့်သူဟာ
အစားထိုးကုသမှုအတွက် ပြင်ဆင်ထားရးတယ်။ -
1:55 - 1:59ဓာတုကုထုံး များမယ် ဒါမှမဟုတ် ဓါတ်ရောင်နဲ့
ကုသမှုက လူနာရဲ့ ပင်ကိုယ်ခြင်ဆီကို သေစေရင်း -
1:59 - 2:03အန္တရာယ်ဆဲလ်တွေကိုရော
ပင်မသွေးဆဲလ်တွေကိုပါ ဖျက်ဆီးပစ်ပါတယ်။ -
2:03 - 2:05အဲဒါက ကိုယ်ခံစနစ်ကို အားနည်းစေလို့
-
2:05 - 2:09ကိုစားပေးလိုက်တဲ့ ဆဲလ်တွေကို တိုက်ခိုက်
ခံရမယ့် အန္တရာယ်ကို နှိမ့်ချပေးပါမယ်။ -
2:09 - 2:14အလှူရှင်ထံမှ ဆဲလ်တွေကို ဗဟိုလိုင်းမှတဆင့်
လူနာရဲ့ ခန္ဓာကိုယ်ထဲကို မှုတ်သွင်းပေးတယ်။ -
2:14 - 2:17အစပိုင်းတွင် ၎င်းတို့ဟာ လက်ခံသူရဲ့
အပြင်ပမ်း သွေးကြောင်းထဲမှာ လည်ပတ်စဉ် -
2:17 - 2:22ပင်မဆဲလ်ပေါ်က chemokine တွေလို့ခေါ်တဲ့
မော်လီကျူးတွေဟာ နေရာချပေးရေး ကိရိယာလို -
2:22 - 2:25ကူညီပေးပြီး ၎င်းတို့ကို
ခြင်ဆီဆီ ပြန်ပို့ပေးပါတယ်။ -
2:25 - 2:26ရက်သတ္တပတ် အနည်းငယ်ကြာ နောက်မှာ
-
2:26 - 2:31၎င်းတို့ဟာ ပွားမားလာလျက် ကျန်းမာတဲ့
သွေးဆဲလ် အသစ်တွေကို ထုတ်လုပ်ပေးကြမယ်။ -
2:31 - 2:33အနည်းငယ်မျှရှိတဲ့ ပင်မသွေးဆဲလ်တွေဟာ
-
2:33 - 2:37ခန္ဓာကိုယ်တစ်ခုလုံးစာ ကျန်းမာတဲ့ ရိုးတွင်း
ခြင်ဆီကို ပြန်ထုတ်လုပ်လာစေနိုင်ပါတယ်။ -
2:37 - 2:39အရိုးတွင်းခြင်ဆီ အစားထိုး
ကုသမှုရဲ့ ရလဒ်အဖြစ် -
2:39 - 2:42အစားထိုးမှုကြောင့် အကျိတ်ကို ဆန့်ကျင်ရေး
လှုပ်ရှားမှု ပေါ်လာနိုင်ပြီး -
2:42 - 2:45လှူပေးလိုက်တဲ့ ခြင်ဆီရဲ့ ကိုယ်ခံ
စွမ်းအား ဆဲလ်အသစ်တွေက -
2:45 - 2:50လက်ခံသူရဲ့ ကိုယ်ခံစနစ် လုပ်နိုင်စွမ်း မရှိ
တဲ့ ကင်ဆာဆဲလ်တွေကို ဖယ်ရှားပစ်နိုင်ပါတယ်။ -
2:50 - 2:53ဒီလို အချင်းအရာက ကုရခဲယဉ်းခဲ့တဲ့ သွေးကင်ဆာ
များကို ရှင်းလင်းပစ်နိုင်ပါတယ်။ -
2:53 - 2:57ဒါပေမဲ့ ရိုးတွင်းခြင်ဆီ အစားထိုးကုသမှု
ဆီတွင် အန္တရာယ်တွေလည်း ရှိတတ်တယ်။ -
2:57 - 2:59အိမ်ရှင်ကို ဆန့်ကျင်လိုတဲ့ အစားထိုးကုသမှု
ပါဝင်နိုင်တယ်။ -
2:59 - 3:02အလှူရှင်ရဲ့ ဆဲလ်များမှ ထုတ်လုပ်ပေးလိုက်တဲ့
ကိုယ်ခံစွမ်းစနစ်က -
3:02 - 3:05ယ်တွင်းအင်္ဂါများကို တိုက်ခိုက်နိုင်တာကို
ဆိုလိုပါတယ်။ -
3:05 - 3:09အသက်အတွက် အန္တရာယ်များတဲ့ ဒီလို အခြေအနေ
မျိုးဟာ လူနာ ၃၀ မှ ၅၀% တို့မှာ ဖြစ်တတ်ပြီး -
3:09 - 3:13ထပ်တူအမွှာထံမှ မဟုတ်တဲ့ သူထံမှနေပြီး
ဆဲလ်တွေ ရယူခဲ့တယ် ဆိုရင်၊ -
3:13 - 3:16အထူးသဖြင့် ပင်မဆဲလ်တွေကို
ခြင်ဆီထဲမှ မဟုတ်ဘဲ -
3:16 - 3:18သွေးထဲမှာ စုစည်းယူခဲ့ရင် ဖြစ်တတ်ပါတယ်။
-
3:18 - 3:21အဲဒီလို လက်ခံသူကို အလှူရှင်ရဲ့ ကိုယ်ခံ
စနစ်မှ မတိုက်ခိုက်ဖို့ -
3:21 - 3:25လူနာကို immunosuppressant ဆေးကို ပေးသောက်
နိုင်သလို လှူခဲ့တဲ့ ကိုယ်ခံစနစ် ဆဲလ်အချို့ -
3:25 - 3:28ဖယ်ရှားပစ်လျက် အထက်ပါ အန္တရာယ်ကို
လျှော့ချဖို့ ကြိုးစားနိုင်တယ်။ -
3:28 - 3:32လူနာဟာ အစားထိုးပေးမှုကြောင့် တိုက်ခိုက်
ခံရမှုကို ရှောင်ရှားနိုင်ခဲ့တောင်မှ၊ -
3:32 - 3:34သူ့ကိုယ်ခံစွမ်းစနစ်က အလှူရှင်ရဲ့
ဆဲလ်တွေကို ငြင်းပယ်နိုင်တယ်။ -
3:34 - 3:38ဒီတော့ ဦးစွာ အကောင်းဆုံးနည်းကို တိုက်ဆိုင်
စစ်ဆေးထို့ကြည့်ရန် အရေးကြီးပါတယ်။ -
3:38 - 3:41မျိုးရိုးဗီဇကုဒ်ရဲ့ အဓိကဒေသများက
ကိုယ်ခံစနစ်ကနေပြီး ပြင်မှဆဲလ်တွေကို -
3:41 - 3:43ဖေါ်ထုတ်ပုံကို ဆုံးဖြတ်ပေးပါတယ်။
-
3:43 - 3:46အဲဒီလို ဒေသများဟာ အလှူရှင်နှင့်လက်ခံသူ
တို့ဆီမှာ ဆင်တူသလို ရှိကြပါက၊ -
3:46 - 3:50လက်ခံသူရဲ့ ကိုယ်ခံစနစ်က အလှူရှင်ရဲ့
ဆဲလ်တွေကို လက်ခံဖြစ်ဖို့ များပါတယ်။ -
3:50 - 3:54ဒီလိုဗီဇများက အမွေဆက်ခံမှု ဖြစ်လို့၊ မွေး
ရင်းများကြား တိုက်ဆိုင်မှု အကောင်းဆုံးပါ။ -
3:54 - 3:58အများအားဖြင့် ရိုးတွင်းခြင်ဆီ အစားထိုး
ကုသဖို့ လိုအပ်မှုတဲ့ လူနာတို့ဟာ -
3:58 - 4:00လိုက်ဖက်တဲ့ မိသားစုဝင်တွေ မရှိတတ်ကြပါ။
-
4:00 - 4:03အဲဒီလို လူနာတွေဟာ မှတ်ပုံတင်ထားကြတဲ့
စေတနာ့ဝန်ထမ်း -
4:03 - 4:06ရိုးတွင်းခြင်ဆီ လှူဒါန်းလိုသူတို့ဆီ
ချဉ်းကပ်ကြရပါတယ်။ -
4:06 - 4:10ကိုက်ညီမှု ရှိမရှိကို သိရဖို့အတွက်
ပါးထံမှ ခြစ်ယူမှုကို စမ်းသပ်ကြည့်ရန်ပါပဲ။ -
4:10 - 4:12အများအားဖြင့် အရိုးခြင်ဆီကို ပေးလှူမှုဟာ
-
4:12 - 4:15သွေးကို ပေးလှူမှုထက် ပိုမခက်ခဲပါဘူး။
-
4:15 - 4:17ဒါဟာဖြင့် တစ်ယောက်ယောက်ရဲ့
အသက်ကို -
4:17 - 4:20လုံးဝအသစ် ပြန်လည်ပေါ်ထွန်းလာမယ့်
ရင်းမြစ်ဖြင့် ကယ်တင်ပေးနိုင်တဲ့ နည်းပါ။
- Title:
- အရိုးများက သွေးကို ထုတ်လုပ်ပေးကြပုံ - Melody Smith
- Speaker:
- Melody Smith
- Description:
-
more » « less
သင်ခန်းစာ အပြည့်ကို ကြည့်ရန်- https://ed.ted.com/lessons/how-bones-make-blood-melody-smith
အရိုးများဟာ ကျောက်လို မာတယ်လို့ ထင်ရပေမဲ့၊ ၎င်းတို့ဟာ အထဲမှာ ပွလျက် အပေါက်များ ရှိပါတယ်။ ကျုပ်တို့ရဲ့ အရိုးစုများထဲက အရိုးကြီးအများစုထဲတွင် အခေါင်းရှိပြီး ပျော့ရိုးတွင်း ခြင်ဆီနဲ့ ပြည့်နေတတ်ပါတယ်။ ခြင်ဆီကျပြန်တော့ ပင်မသွေးဆဲလ်တွေဟာ အဓိက အရေးကြီးဆုံး အစိတ်အပိုင်း ဖြစ်ပြီး leukemia နဲ့ lymphoma လို ကင်ဆာများအတွက် အကောင်းဆုံး အခွင့်အလမ်းမှာ အရိုးခြင်ဆီကို အစားထိုး ကုသပေးမှုပဲ ဖြစ်ပါတယ်။ အဲဒီ လုပ်ရိုးလုပ်စဉ် လုပ်ကိုင်ပုံကို Melody Smith မှ ရှင်းပြပေးထားပါတယ်။
Melody Smith ရဲ့ သင်ခန်းစာကို Artrake Studio မှ စီစဉ် တင်ဆက်ပေးထားပါတယ်။
- Video Language:
- English
- Team:
closed TED
- Project:
- TED-Ed
- Duration:
- 04:21
|
Myo Aung approved Burmese subtitles for How bones make blood | |
|
|
Myo Aung accepted Burmese subtitles for How bones make blood | |
|
|
Myo Aung edited Burmese subtitles for How bones make blood | |
|
Sanda Aung edited Burmese subtitles for How bones make blood | |
|
|
Sanda Aung edited Burmese subtitles for How bones make blood | |
|
|
Sanda Aung edited Burmese subtitles for How bones make blood |