Wat is eigendom?

De A van anarchie

EIGENDOM

Anarchisten hebben een welverdiende
reputatie als het gaat om eigendom.

“Ohh - ze slaan de Starbucks in!”

“Oh mijn Go-”
-"Gangster."

"Ohhhhhhhhhh!"

Doelgericht vandalisme
en sabotage worden

door liberalen, politici
en commerciële media vaak gebruikt

om het anarchisme af te schilderen
als hersenloos hooliganisme.

Dit kleinschalig vandalisme

is meer dan een
oppervlakkige uitbarsting

van ongerichte woede of vijandige rituelen
tegen Starbucks-ruiten.

Het staat symbool voor
een bredere aanval op

de filosofische en
juridische onderbouwing

van de staat en het kapitalisme.

Oervader van het anarchisme
Pierre-Joseph Proudhon

vatte deze spanning
175 jaar geleden samen

met de woorden
'eigendom is diefstal'.

Elke machtsstructuur is
geworteld in een ideologie.

Een gedeeld geloof in
deze ideologie is wat

deze machtsstructuren
in het zadel houdt.

Onder het kapitalisme is het gebouw
van sociale overheersing gebouwd

op de collectieve illusie
van privé-eigendom

en de heiligverklaarde
'vrije markt'.

Elke poging om deze logica
aan te vechten zal daarom

op tegenstand stuiten
van het systeem

van geïndoctrineerde
aanhangers en zal zeker

de aandacht trekken van de repressieve en
recuperatieve functies van de staat.

Het spreekwoord luidt -

men kan geen omelet maken
zonder eieren te breken.

Het kapitalisme werp
je zeker niet omver

zonder te knoeien met
de spullen van mensen.

Dus... wat is eigendom eigenlijk?

Wat hebben anarchisten ertegen?

Privé-eigendom is
een juridisch begrip

om eigendom af te bakenen
en voor overheersing.

De regels zijn zo ingebakken
in de sociale structuur

van ons dagelijks leven dat je
gemakkelijk vergeet

dat ze vloeibaar zijn,
veranderlijk en dat

ze vele verschillende vormen
hebben aangenomen in de geschiedenis.

Van de statenloze Anishinaabe-volkeren van
de Three Fires Confederacy,

tot de enorme staatsgeleide bedrijven

van de Sovjet-Unie, vormen de verschillen
in de fundamentele opvattingen

over eigendom wezenlijk de

sociale verhoudingen, de ontwikkeling
van cultuur en de werking

van macht en gezag
in hun samenlevingen.

In het grootste deel van
de wereld bestaan vandaag

nationale en culturele verschillen
voornamelijk als

gelokaliseerde variaties
van een eenvormige,

mondiale kapitalistische
economie.

De dominante ideologie van
dit rijk is een

consument-aangedreven individualisme -
een wereldbeeld van

een door bedrijven gedomineerd systeem dat
privé-eigendom gelijkstelt aan

keuzevrijheid,
of zelfs vrijheid zelf.

Natuurlijk was het
niet altijd zo.

Het kapitalisme ontstond in Europa,
waar de groeiende rijkdom en macht

van rijke landeigenaren,
kooplieden en financiers

geleidelijk het systeem
begon te ontrafelen en de

feodale maatschappelijke
verhoudingen te ontmantelen.

Voorheen werd een groot
deel van het land en

de natuurlijke hulpbronnen
die nodig zijn om te overleven

beschouwd als de meent.

Niemand had het in eigendom.

Zelfs in christelijke agrarische samenlevingen
waar het kapitalisme als eerst ontstond,

heerste de opvatting
dat de aarde en de

overvloed van de natuur
God toebehoorde en

slechts werd beheerd
door zijn vertegenwoordigers

op aarde, de kerk
en de monarchie.

De overstap naar het kapitalisme
werd mogelijk gemaakt

door grootschalige
commodificatie.

Deze werkwijze is bij marxisten
bekend als kapitaalvorming,

wat neerkomt op door de
staat toegestane diefstal.

Met een wrede goocheltruc worden
objecten zonder monetaire waarde

wettelijk omgezet in grondstoffen

die eigendom kunnen worden
en verhandeldbaar.

De anti-koloniale theoreticus Yellowknives Dene
Glen Coulthard beschrijft het

als “de gewelddadige

transformatie van niet-kapitalistisch
leven in kapitalistisch leven.”

Het grote omheinen begint
eind 15e eeuw,

wanneer hectare na hectare
van de Britse commons wordt opgebroken

en gecommodificeerd
in individuele percelen.

Tegelijkertijd beginnen Spaanse
en Portugese handelaren

met hun invasie en het plunderen
van de nieuwe wereld.

Als onderdeel van hun genocidale kolonisatie
van het zogenoemde Amerika

leggen Europese kolonisten dit nieuwe
systeem van privé-grondbezit op

aan inheemse volken met
een hele andere

opvatting over eigendom - een waarin mensen
tot het land behoren,

niet andersom.

Vervolgens wordt dit koloniale proces
van commodificatie toegepast

op de medemens.

In de eeuwen erna ontvoeren
Europese slavenhandelaren

miljoenen Afrikanen en reduceren

hun juridische status tot
roerend eigendom en verkopen hen

aan de eigenaars van
enorme agrarische plantages.

De enorme rijkdommen die deze gestolen
grond en arbeid opleveren,

verstevigt de macht van een
opkomende kapitalistische klasse

die als springplank dient voor
daaropvolgende veroveringsoorlogen.

Met deze golven
van Euro-Amerikaanse

expansie brengt het
omheinen van nieuwe landen,

het creëren van nieuwe markten
en de verspreiding

van kapitalistische sociale
relaties, wereldwijd.

Opvattingen over privé-eigendom
passen zich na verloop van tijd aan.

Door een ingebakken streven
naar constante groei

moet het kapitalisme zich
voortdurend aanpassen,

misvormen en zich
opnieuw uitvinden.

Technologische vooruitgang bracht een
revolutie teweeg bij de productie

en vervoer van producten.

Tegelijk vertroebelen de
eigendomsverhoudingen door

de opkomst van bedrijven
in handen van de overheid,

beleggingsinstellingen en
financiële schuld-instrumenten.

De logica van de
commoditeiten-vorm blijft

nieuwe gebieden koloniseren.

Van intellectuele eigendom,
tot genetische blauwdrukken,

tot informatie zelf.

Het gevolg is een wereld waar
bijna al het denkbare

is omgezet in eigendom.

Dit eigendom is in toenemende mate

in handen van een krimpende groep

onvoorstelbaar rijke individuen.

Dit oppotten van middelen
door een kleine minderheid

vindt zijn weerslag
in de explosieve

groei van extreme armoede
bij de meerderheid van de bevolking.

In het Zuiden huren
olie- en mijnbouwbedrijven

paramilitaire doodseskaders
in om

dorpsbewoners te verdrijven
naar de favela's,

sloppenwijken en
mega-sloppenwijken

die uit hun voegen barsten.

Intussen in de zogenaamde 'ontwikkelde wereld',
zijn miljoenen mensen dakloos

terwijl er tien keer meer
woningen leeg staan,

stilletjes waarde te vergaren voor
onroerendgoed-speculanten

en investeringsfondsen die eigendom
zijn van publieke pensioenfondsen.

Deze niveaus van diepgewortelde
ongelijkheden steunen op

de massale toepassing
van staatsgeweld

en het geïnternaliseerde gevoel
van collectieve

hulpeloosheid die
dit geweld voortbrengt.

Maar dit fatalisme kent
grenzen en velen zien

wat het regime van
privé-eigendom echt is: -

een sociale oorlog.

En handelen dienovereenkomstig.

Wereldwijd staan anarchisten
vooraan stedelijke kraakbewegingen.

Door leegstaande gebouwen open te breken
en deze om te vormen tot

sociale centra en
collectieve huisvesting.

In landelijke gebieden
bezetten gemeenschappen

van ontheemde boeren grond
van private of staatsbedrijven

en verdedigen zich tegen
dreigende uitzettingen,

terwijl inheemse groepen
de wapens opnemen,

de ontwikkeling van
projecten tegenhouden

en kolonisten uit
hun grondgebied verjagen.

Anarchisten scherpen hun
vervalsings-vaardigheden aan,

drukken valse identiteitspapieren,

staatsvaluta en reischeques

voor gewapende verzetsbewegingen
wereldwijd.

Andere anarchisten,
zoals de Griekse kameraden

van de Revolutionaire Strijd,

verrichten gewapende onteigeningen,
beroven banken

voor de financiering van hun
aanvallen op de staat.

Anarchisten hebben supermarkten
afgesloten en genoeg

voedsel ontsloten om de
hele buurt te voorzien,

terwijl anderen omheiningen
hebben neergehaald

om gemeenschappelijke tuinen
en autonome parken aan te leggen.

De strijd om het anarchisme
is vooral een strijd

om de vervreemding en uitbuiting
van sociale relaties van het

kapitalisme te vervangen
door relaties

op basis van solidariteit
en wederzijdse hulp.

Het betekent een de-commodificatie
van ons leven

en van alle spullen die nodig
zijn voor een goed leven.

Het betekent de meent heroveren...

en alles wat ze van
ons gestolen hebben.