Return to Video

Geri dönüşüm için plastik üreticileri para ödemeli mi?

  • 0:03 - 0:05
    Plastik kirliliği kriziyle
    karşı karşıyayız.
  • 0:05 - 0:08
    Peki bu kirliliğin sorumlusu kim
    ve bunu nasıl düzeltebiliriz?
  • 0:08 - 0:09
    Size birkaç gerçeklikten bahsedeyim.
  • 0:09 - 0:12
    Şimdiye kadar imal edilen
    plastiklerin yarısından çoğu
  • 0:12 - 0:14
    son on yıl içerisinde üretildi
  • 0:14 - 0:17
    ve bu plastiklerin yalnızca
    %9 kadarı geri dönüştürüldü.
  • 0:17 - 0:18
    Bu can sıkan geri dönüşüm oranından
  • 0:18 - 0:20
    tembel komşunuzu sorumlu tutmadan önce
  • 0:20 - 0:22
    belki de bir oturup düşünmeli
  • 0:22 - 0:24
    ve bu aşamaya nasıl
    geldiğimizi anlamalıyız.
  • 0:24 - 0:26
    Bu soruya cevap vermek için çok öncelere,
  • 0:26 - 0:29
    plastiğin kullanımının
    başladığı döneme gitmeliyiz.
  • 0:29 - 0:30
    Hayır, o kadar da uzağa değil.
  • 0:30 - 0:32
    Böyle daha iyi.
  • 0:32 - 0:34
    Bunlar hidrolik kuyular,
  • 0:34 - 0:36
    çevreye atılmış olarak
    gördüğümüz plastiklerin çoğu
  • 0:36 - 0:38
    serüvenlerine burada başlıyorlar.
  • 0:38 - 0:39
    Geçtiğimiz on yılda
  • 0:39 - 0:41
    yağ ve doğal gaz
    gelişimini teşvik için
  • 0:41 - 0:43
    hükûmetler çevre kurallarını
    hiçe saydılar ve
  • 0:43 - 0:47
    milyarlarca dolarlık vergi
    indirimleri uyguladılar.
  • 0:47 - 0:48
    Bu durum
  • 0:48 - 0:51
    ortaya çok fazla ucuz yağ
    ve doğal gaz çıkmasına neden oldu
  • 0:51 - 0:54
    ve Dow ve Exxon gibi şirketler de
    plastik üretimine yöneldiler.
  • 0:54 - 0:54
    Başka bir deyişle,
  • 0:54 - 0:56
    ucuz yağ ve gaz ne kadar çoksa
  • 0:56 - 0:58
    ucuz plastik de o kadar çok oluyor.
  • 0:58 - 1:00
    Hatta plastik,
    karbondioksit ve metan gibi
  • 1:00 - 1:03
    en hızlı büyüyen sera gazı
    kaynağı haline geldi.
  • 1:03 - 1:06
    Böylece büyük tüketim malları şirketleri
  • 1:06 - 1:09
    bu ucuz plastikleri paketlere
    ya da genelde tek kullanımlık
  • 1:09 - 1:12
    geri dönüştürülemeyen
    veya dönüşmeyen ürünlere çevirdiler.
  • 1:12 - 1:13
    Ürettikleri plastik atıklardan
  • 1:13 - 1:16
    Üreticiler sorumlu tutacak
    yasalar olmadığından
  • 1:16 - 1:18
    tahmin edin bu atıkların
    faturası kimlere kesiliyor?
  • 1:18 - 1:20
    Bildiniz! Biz vergi mükelleflerine.
  • 1:20 - 1:23
    Bu tür tek kullanımlık plastikleri
    üreten ve kullanan şirketler
  • 1:23 - 1:27
    sizi geri dönüşümün tüm sorunları
    çözeceğine inandırmak istiyorlar.
  • 1:27 - 1:29
    Oysa genelde bir şeyi geri dönüştürmek,
  • 1:29 - 1:32
    yeni plastik üretmekten
    daha pahalıya mal oluyor.
  • 1:32 - 1:34
    Bazı şehir ve kasabalar,
    geri dönüşüm programlarını
  • 1:34 - 1:36
    tamamen ortadan kaldırmayı
    dahi düşünüyorlar.
  • 1:36 - 1:37
    Örneğin Maine’de,
  • 1:37 - 1:40
    eyalet sakinleri doğru olanı
    yapmak istiyorlar
  • 1:40 - 1:43
    fakat ürünler savurganca
    paketlenmeye devam ediyor
  • 1:43 - 1:46
    ve kasabalar çöpe giden bu atıklarla
    ne yapacaklarını bilemiyorlar.
  • 1:46 - 1:49
    Plastik paketleri üretenler
    kendi ürettikleri atıkların idaresinden
  • 1:49 - 1:51
    ve maliyetinden sorumlu tutulmadığında
  • 1:51 - 1:53
    kötü şeyler meydana geliyor.
  • 1:53 - 1:55
    Hem de oldukça kötü şeyler.
  • 1:55 - 1:58
    Bu nedenle çoğu kişi paketlemeyi
    ve atıkların yönetimi konusunu
  • 1:58 - 1:59
    yeniden değerlendiriyor.
  • 1:59 - 2:00
    Bunu yapmanın bir yolu,
  • 2:00 - 2:03
    Genişletilmiş Üretici Sorumluluğu (ÜS)
    adlı bir sistemden geçiyor.
  • 2:03 - 2:07
    Buna ayrıca kirleten öder
    veya “harika bir fikir” de diyebiliriz.
  • 2:07 - 2:07
    ÜS sistemi,
  • 2:07 - 2:10
    tüketime sunulan ürünlerin
    paketlemeleri konusunda
  • 2:10 - 2:12
    şirketleri sorumlu tutuyor.
  • 2:12 - 2:14
    Örneğin geri dönüşümsüz
    malzeme kullandıklarında
  • 2:14 - 2:15
    maliyet artıyor.
  • 2:15 - 2:18
    ABD’de atık yönetimi konusunda
    üreticilerin desteği beklenmese de
  • 2:18 - 2:20
    Kanada’nın çeşitli bölgeleri
  • 2:20 - 2:22
    ve AB ülkelerinin tamamı da
    dahil olmak üzere
  • 2:22 - 2:24
    daha pek çok yerde bu destek bekleniyor.
  • 2:24 - 2:26
    Bu yasaların bazıları 30 yıldır yürürlükte
  • 2:26 - 2:29
    ve bu yerlerin çoğu %80’e varan
    geri dönüşüm oranlarına ulaşıyorlar.
  • 2:29 - 2:33
    Daha da iyisi, şirketler ürettikleri
    kirlilikten sorumlu tutulduklarında
  • 2:33 - 2:34
    büyülü şeyler ortaya çıkabiliyor.
  • 2:34 - 2:37
    Paketleri azaltmanın onların
    temizliğine harcanan paradan
  • 2:37 - 2:39
    daha ucuza geleceğini anlıyorlar.
  • 2:39 - 2:42
    Gerçek kirleticilerin daha fazla
    sorumluluk almasının güzelliği de bu.
  • 2:42 - 2:44
    ÜS, plastik atıkların azaltılması
    başta olmak üzere
  • 2:44 - 2:47
    daha temiz bir atık akışı yaratarak
    geri dönüşümü geliştirebilir
  • 2:47 - 2:50
    ve tabii iklim değişikliğiyle de
    başa çıkabilir.
  • 2:50 - 2:52
    Poşet ve plastik köpüklerin
    yasaklanması gibi
  • 2:52 - 2:54
    gereksiz plastik kullanımını
    azaltmaya yönelik
  • 2:54 - 2:56
    diğer yöntemlerle de birleştirildiğinde
  • 2:56 - 3:00
    ÜS sistemi kullanarak geri dönüşüm yapmak
    dünyanın tam ihtiyaç duyduğu şey.
  • 3:00 - 3:01
    Siz ÜS hakkında ne düşünüyorsunuz?
  • 3:01 - 3:02
    Yorumlara yazabilirsiniz.
  • 3:02 - 3:04
    İzlediğiniz için teşekkürler.
  • 3:04 - 3:07
    Bu video hoşunuza gittiyse
    lütfen beğenin ve abone olun.
Title:
Geri dönüşüm için plastik üreticileri para ödemeli mi?
Description:

Bu kirliliğe biz sebep olmadığımız halde neden vergi mükellefleri olarak geri dönüşüm masraflarını biz karşılamakla sorumluyuz?

BİZİ TAKİP EDİN:
Facebook: https://www.facebook.com/storyofstuff/
Twitter: https://twitter.com/storyofstuff
Instagram: https://www.instagram.com/storyofstuff/

PROJEYE DESTEK VERİN:
https://action.storyofstuff.org/donate/social_donations/

Videolara alt yazı eklememize ve çevirmemize yardım edin:
https://amara.org/v/CZxjC/
more » « less
Video Language:
English
Team:
Amplifying Voices
Project:
Environment and Climate Change
Duration:
03:11

Turkish subtitles

Revisions Compare revisions

Our website uses cookies for analysis purposes.