-
Title:
ประวัติโดยย่อของพลาสติก
-
Description:
ดูบทเรียนฉบับเต็ม: https://ed.ted.com/lessons/a-brief-history-of-plastic
เป็นเวลากว่าหลายศตวรรษที่มีการผลิตลูกบิลเลียดโดยใช้งาช้าง แต่เมื่อการล่าช้างมีมากเกินไปจนส่งผลให้ประชากรช้างลดลง พวกเขาจึงเริ่มมองหาทางเลือกอื่น จอห์น เวสลีย์ ไฮแอท รับความท้าทายนี้ และภายในเวลา 5 ปี เขาได้คิดค้นวัสดุใหม่ที่เรียกว่า "เซลลูลอยด์" ซึ่งจะกลายเป็นที่รู้จักกันต่อไปในนามพลาสติกชนิดแรก มาย้อนรอยประวัติศาสตร์ของวัสดุที่มีการเริ่มใช้งานในช่วง "ศตวรรษของพลาสติก"
กำกับโดย ชารอน โคลแมน
-
Speaker:
TED-Ed
-
ทุกวันนี้ พลาสติกมีอยู่ทุกที่
-
พลาสติกทั้งหมดนี้กำเนิด
จากวัตถุชิ้นเล็กชิ้นเดียว
-
ที่ไม่ได้ทำจากพลาสติกเลย
-
สมัยก่อนมีการผลิต
ลูกบิลเลียดจากงาช้าง
¶
-
แต่เมื่อการล่ามีมากเกินไป
จนทำให้ประชากรช้างลดลง
-
ในศตวรรษที่ 19
-
ผู้ผลิตลูกบิลเลียดจึงเริ่มมอง
หาทางเลือกใหม่ ที่ให้ผลตอบแทนมาก
-
ทำให้ในปีค.ศ. 1863 ชาวอเมริกันชื่อ
จอห์น เวสลีย์ ไฮแอท ได้รับความท้าทายนี้
-
ในเวลา 5 ปีต่อมา เขาได้คิดค้น
วัสดุใหม่ที่เรียกว่า "เซลลูลอยด์"
-
ทำจากเซลลูโลส ซึ่งเป็นสารประกอบที่พบ
ในไม้และฟาง
-
ในไม่ช้าไฮแอทก็พบว่าเซลลูลอยด์ไม่สามารถ
แก้ปัญหาลูกบิลเลียดได้
¶
-
วัสดุหนักไม่พอ
และไม่ค่อยเด้ง
-
แต่มันสามารถย้อมสีและใส่ลวดลายได้
-
เพื่อเลียนแบบวัสดุที่มีราคาแพงกว่า
อย่างปะการัง
-
กระดองเต่า อำพัน และหอยมุก
-
เขาได้สร้างสิ่งหนึ่งขึ้นที่กลายมาเป็น
พลาสติกชนิดแรก
-
คำว่า "พลาสติก" หมายถึง
วัสดุใด ๆ ก็ตามที่ทำจากโพลีเมอร์
¶
-
ซึ่งเป็นเพียงโมเลกุลขนาดใหญ่
ที่ประกอบด้วยหน่วยย่อยที่ซ้ำ ๆ กัน
-
ซึ่งรวมถึงพลาสติกที่มนุษย์สร้างขึ้นทั้งหมด
-
เช่นเดียวกับวัสดุจำนวนมาก
ที่พบในสิ่งมีชีวิต
-
แต่โดยทั่วไป เมื่อคนกล่าวถึง
"พลาสติก"
-
เขากำลังหมายถึงวัสดุสังเคราะห์
-
ซึ่งคุณลักษณะที่เหมือนกันก็คือ
มันเริ่มต้นในสภาพที่นิ่มและอ่อนตัว
-
และสามารถขึ้นรูปให้เป็นรูปร่างเฉพาะได้
-
แม้จะได้รับรางวัลจากการ
เป็นพลาสติกชนิดแรก
¶
-
แต่เซลลูลอยด์นั้น เป็นสารไวไฟสูง
ซึ่งทำให้การผลิตมีความเสี่ยง
-
นักประดิษฐ์จึงเริ่มหาทางเลือกอื่น ๆ
-
ในปีค.ศ. 1907 นักเคมีได้ผสมฟีนอล
-
ซึ่งเป็นกากที่เกิดจากน้ำมันดิน
-
กับฟอร์มาลดีไฮด์ ทำให้เกิดเป็น
โพลีเมอร์ชนิดใหม่ที่ทนทานเรียกว่า เบคิไลต์
-
เบคิไลต์ไวไฟน้อยกว่า
เซลลูลอยด์มาก และวัตถุดิบ
-
ที่ต้องนำมาใช้ในการผลิต
มีพร้อมใช้งานมากกว่า
-
เบคิไลต์เป็นแค่จุดเริ่มต้น
¶
-
ในยุค 1920 นักวิจัยกลุ่มแรก
ได้เริ่มพัฒนาโพลีสไตรีนในเชิงพาณิชย์
-
พลาสติกที่มีรูพรุนที่ใช้เป็นฉนวนความร้อน
-
ไม่นาน โพลีไวนิลคลอไรด์ หรือไวนิล
ก็ได้ตามมา ซึ่งมีความยืดหยุ่น แต่แข็งแรง
-
อะคริลิค ถูกนำไปใช้สร้าง
-
แผงคล้าย ๆ แก้ว ที่กันแตกและโปร่งใส
-
และในยุค 1930 ไนลอนกลายเป็นจุดเด่น
-
โพลิเมอร์ที่ออกแบบมาเพื่อเลียนแบบผ้าไหม
แต่มีความทนทานกว่าหลายเท่า
-
ตั้งแต่ปีค.ศ. 1933 โพลีเอทิลีนกลายเป็น
พลาสติกที่ใช้งานได้หลากหลายที่สุดชนิดหนึ่ง
-
ยังคงใช้ในปัจจุบันเพื่อผลิตทุกอย่าง
ตั้งแต่ถุงใส่ของไปจนถึงขวดแชมพู
-
และไปจนถึงเสื้อเกราะกันกระสุน
-
เทคโนโลยีการผลิตใหม่
ได้ออกมาพร้อมกับวัสดุเหล่านี้
¶
-
การคิดค้นเทคนิค
ที่เรียกว่า การฉีดขึ้นรูป
-
ทำให้สามารถใส่พลาสติกที่ละลายแล้ว
ลงไปบนแม่พิมพ์รูปแบบต่าง ๆ
-
แล้วมันจะแข็งตัวอย่างรวดเร็ว
-
ซึ่งกระบวนการนี้ทำให้สามารถสร้างผลิตภัณฑ์
ในรูปแบบใหม่ ๆ และหลากหลายได้
-
และเป็นวิธีที่ประหยัดและรวดเร็ว
ในการผลิตพลาสติกปริมาณมาก
-
นักวิทยาศาสตร์หวังว่าวัสดุใหม่นี้
-
จะทำให้ผู้คนจำนวนมากขึ้น
สามารถเข้าถึงได้
-
แต่พลาสติกต่าง ๆ กลับถูกใช้
ในสงครามโลกครั้งที่สอง
¶
-
ในช่วงสงคราม การผลิตพลาสติก
ในสหรัฐอเมริกาเพิ่มขึ้นเป็นสี่เท่า
-
ทหารสวมรองในหมวกพลาสติกแบบใหม่
และเสื้อกันฝนไวนิล
-
นักบินนั่งอยู่ในห้องนักบิน
ที่ทำจากพลาสติกกันแตก
-
และพึ่งร่มชูชีพ
ที่ทำจากไนลอนยืดหยุ่น
-
หลังจากนั้น บริษัทผลิตพลาสติก
¶
-
ที่ผุดขึ้นในช่วงสงคราม เปลี่ยนไป
สนใจสินค้าอุปโภคบริโภค
-
พลาสติกเริ่มเข้ามาแทนที่วัสดุอื่น ๆ
เช่น ไม้ แก้ว และผ้า
-
ในเฟอร์นิเจอร์ เสื้อผ้า รองเท้า
โทรทัศน์ และวิทยุ
-
พลาสติกอเนกประสงค์เปิดโอกาสให้เกิด
บรรจุภัณฑ์ขึ้นมา
-
ที่ออกแบบมาเพื่อเก็บอาหารเป็นหลัก
ให้สดใหม่นานขึ้น
-
ทันใดนั้น ก็เกิดถุงขยะพลาสติก
ห่อพลาสติกแบบยืด
-
ขวดพลาสติกแบบบีบได้
กล่องใส่อาหารกลับบ้าน
-
และภาชนะกล่องพลาสติกสำหรับใส่ผลไม้
ผัก และเนื้อสัตว์
-
ภายในเวลาเพียงไม่กี่ทศวรรษ
วัสดุนี้
¶
-
เริ่มมีการใช้งานในช่วงที่เรียกว่า
"ศตวรรษของพลาสติก"
-
ในขณะที่ศตวรรษของพลาสติกได้นำมา
ซึ่งความสะดวกและคุ้มค่านั้น
-
มันยังก่อให้เกิดปัญหาสิ่งแวดล้อม
ตามมามาก
-
พลาสติกจำนวนมากทำจากทรัพยากร
ที่ไม่สามารถนำกลับมาใช้ใหม่ได้
-
และบรรจุภัณฑ์พลาสติกได้รับการออกแบบมา
เพื่อใช้ครั้งเดียว
-
แต่พลาสติกบางชนิดใช้เวลาหลายศตวรรษ
ในการย่อยสลาย
-
ทำให้เกิดขยะจำนวนมหาศาล
-
ศตวรรษนี้เราจะต้องให้ความสำคัญกับ
นวัตกรรมในการแก้ไขปัญหาเหล่านั้น
¶
-
ด้วยการลดการใช้พลาสติก
พร้อมพัฒนาพลาสติกที่ย่อยสลายได้
-
และค้นหาวิธีการใหม่ ๆ
เพื่อรีไซเคิลพลาสติกที่ยังมีอยู่