Jim Fallon: Bir katilin zihnini keşfetmek
-
0:00 - 0:03Ben bir nörobilimci, California Üniversitesi'nde bir profesörüm
-
0:03 - 0:06ve 35 yılı aşkın bir zamandır
-
0:06 - 0:08davranış üzerinde çalışmaktayım.
-
0:08 - 0:11Nörotransmiterlerden genlere,
-
0:11 - 0:13dopamin ve benzeri şeylerle
-
0:13 - 0:15hedef analizine kadar birçok şeyi temel alarak çalışıyorum.
-
0:15 - 0:17Yani genel olarak yaptığım bu.
-
0:17 - 0:19Neden sonra, kısa bir süre önce
-
0:19 - 0:21başka bir şey ilgimi çekti ve bu,
-
0:21 - 0:24bir meslektaşımın benden
-
0:24 - 0:26psikopat katillere ait bir grup beyni
-
0:26 - 0:28incelememi istemesiyle başladı.
-
0:28 - 0:31Bu yapmakta olduğum tipik konuşmalardan biri
-
0:31 - 0:34ve asıl soru da "Nasıl psikopat bir katile dönüşülür?"
-
0:34 - 0:36Psikopat katilden kastım
-
0:36 - 0:38bu insanlar, bu tür insanlar
-
0:38 - 0:40ve incelediğim bazı beyinler
-
0:40 - 0:42bu bildiğiniz insanlara ait.
-
0:42 - 0:44Bu beyinler elime geçtiğinde neye bakmakta olduğumu bilmiyordum.
-
0:44 - 0:46Kör bir deneydi. Normal insan beyinleri ve buna benzer şeyler vardı.
-
0:46 - 0:48Bunlardan yaklaşık 70 tanesine baktım
-
0:48 - 0:51ve bir takım verilerle karşılaştım.
-
0:51 - 0:54Biz bu tür şeylere teorik açıdan bakarız,
-
0:54 - 0:56temel olarak genetiğe, beyin hasarına,
-
0:56 - 0:59çevreyle etkileşimlerine ve tam olarak
-
0:59 - 1:01bu mekaniğin nasıl çalıştığına bakıyoruz.
-
1:01 - 1:03Yani ilgilendiğimiz şey, beynin en önemli parçasının
-
1:03 - 1:05burada hangisi olduğu ve tam olarak nerede olduğudur.
-
1:05 - 1:08Yani bakmakta olduğumuz şeyler,
-
1:08 - 1:10genlerin etkileşimi,
-
1:10 - 1:12kalıtımsal etkilerin neler olduğu,
-
1:12 - 1:14beyin hasarı ve çevresel koşullar ile
-
1:14 - 1:16bunların nasıl birbiriyle bağlantılı olduğuydu ve
-
1:16 - 1:18bir psikopat ve de bir katil haline gelmek
-
1:18 - 1:21hasarın tam olarak ne zaman oluştuğuna bağlıdır.
-
1:21 - 1:24Bu kesin bir zamanlamaya sahiptir.
-
1:24 - 1:26Farklı türden psikotapatiklerle karşılaşırsınız.
-
1:26 - 1:29Şimdi bununla devam edeceğiz. İşte bir model.
-
1:29 - 1:32Bu modellerde, katil ve seri katil olanlarda,
-
1:32 - 1:35baktığım her beynin
-
1:35 - 1:37orbital korteksinde hasar vardı,
-
1:37 - 1:39ki o da gözlerin hemen üstünde, göz çukurlarında
-
1:39 - 1:41ve şakakların iç kısmında bulunur.
-
1:41 - 1:43Her birinin sahip olduğu model bu şekilde
-
1:43 - 1:45ama hepsi birbirinden az da olsa farklıydı.
-
1:45 - 1:47Farklı türden beyin hasarları vardı.
-
1:47 - 1:49Burada önemli olan şey
-
1:49 - 1:52majör şiddet genleri,
-
1:52 - 1:55MAO-A geni olarak bilinir.
-
1:55 - 1:59ve bu gen toplumda (normal populasyonda) çeşitlilik gösterir.
-
1:59 - 2:02Aranızdan bazılarında bu var ve bu cinsiyetle bağlantılı
-
2:02 - 2:04X kromozomunda yer alıyor ve bu yüzden
-
2:04 - 2:07bunu yalnızca annenizden alabiliyorsunuz.
-
2:07 - 2:11Aslında muhtemelen psikopat katillerin
-
2:11 - 2:13çoğunlukla erkeklerden oluşmasının ve
-
2:13 - 2:15oldukça agresif olmalarının sebebi bu.
-
2:15 - 2:18Çünkü bir kız çocuğu hem babadan bir X kromozomu
-
2:18 - 2:20hem de anneden bir X kromozomu alır, böylece nötürleşir.
-
2:20 - 2:22Ancak erkek çocuk yalnızca
-
2:22 - 2:24annesinden X kromozomu alır
-
2:24 - 2:27ve böylece anneden oğula geçmiş olur.
-
2:27 - 2:31ve bu gelişim sırasında aşırı serotonin salınımı ile bağlantılıdır
-
2:31 - 2:33ki bu da oldukça ilginç çünkü serotoninin
-
2:33 - 2:36normalde sizi sakinleştirip rahatlatması gerekir.
-
2:36 - 2:39Ancak eğer bu gene sahipseniz,
-
2:39 - 2:41ana rahminde beyniniz bununla yıkanıyor.
-
2:41 - 2:43Böylece tüm beyniniz serotonine karşı duyarsızlaşıyor.
-
2:43 - 2:46Bu yüzden daha sonraları bir işe yaramıyor.
-
2:46 - 2:49Bu konuşmayı ise geçen sene
-
2:49 - 2:51İsrail'de yapmıştım.
-
2:51 - 2:53Yani bunun bazı sonuçları oluyor.
-
2:53 - 2:55Teorik olarak bunun anlamı,
-
2:55 - 2:58bu genin şiddet olarak
-
2:58 - 3:00ortaya çıkması için
-
3:00 - 3:02erken dönemde, ergenlikten önce
-
3:02 - 3:05ciddi bir travmaya maruz kalmanız gereklidir,
-
3:05 - 3:07ufak çapta bir stres değil, tokat yemek gibi bir şey değil.
-
3:07 - 3:09Gerçek anlamda şiddet "görmek-izlemek"
-
3:09 - 3:11ya da maruz kalmak, "gerçek dünyada-üç boyutlu olarak"
-
3:11 - 3:13değil mi? Ayna nöron sistemi böyle çalışır.
-
3:13 - 3:16Yani bu gene sahipseniz,
-
3:16 - 3:19ve oldukça fazla şiddet görmüşseniz
-
3:19 - 3:21belirli bir durumda,
-
3:21 - 3:24bu tam anlamıyla felakete davetiye çıkarmaktır
-
3:24 - 3:27ve sürekli şiddet görülen dünyanın bu tür yerlerinde
-
3:27 - 3:30ne olacağına dair benim düşüncem,
-
3:30 - 3:33nesiller boyu, bunca şiddet gören
-
3:33 - 3:35çocuklar elde edineceğinizdir.
-
3:35 - 3:38Eğer ben şiddet görülen bölgelerden birinde yaşayan
-
3:38 - 3:40örneğin 14 yaşında genç bir kız olsaydım
-
3:40 - 3:43beni koruyacak güçlü,sert bir erkek bulmak isterdim.
-
3:43 - 3:47Sorun, bu şiddetin genlere işlemeye meyilli olmasıdır
-
3:47 - 3:49ve artık bu çocuklar bunlara sahip
-
3:49 - 3:51Birkaç nesil sonra, temel düşüncem şu,
-
3:51 - 3:54tam anlamıyla "patlamaya hazır bir bombaya" sahip olacağız.
-
3:54 - 3:56Yani asıl fikir buydu.
-
3:56 - 3:58Ancak sonra annem bana, "Etrafta psikopat katillerle ilgili
-
3:58 - 4:01konuşmalar yaptığını duydum
-
4:01 - 4:04ve kendinden sanki normal bir ailedenmiş gibi bahsediyormuşsun."dedi
-
4:04 - 4:06Dedim ki, "Sen neden bahsediyorsun?"
-
4:06 - 4:09Sonra bana kendi soy ağacımızdan bahsetti.
-
4:09 - 4:11Elbette bunu baba tarafına atfetti.
-
4:11 - 4:15Bu öylesi bir durumdu, çünkü kendi geçmişinde herhangi bir şiddet olayı yok.
-
4:15 - 4:17Ancak babamın vardı.
-
4:17 - 4:19"Hem iyi hem de kötü haberlerim var" dedi
-
4:19 - 4:22Kuzenlerinden biri Cornell Üniversitesi'nin kurucusu olan Ezra Cornell.
-
4:22 - 4:25Kötü haberse; Lizzi Borden da kuzenlerinden biri
-
4:25 - 4:32Ben de "İyi, hoş bizim de bir Lizzi'miz varmış" dedim "N'olmuş?"
-
4:32 - 4:34O da " Hayır" dedi, "Daha kötü. Şu kitabı oku."
-
4:34 - 4:36Bu kitap; "Tuhaf bir şekilde Öldü", tarihi bir kitaptı
-
4:36 - 4:38ve annesini öldüren
-
4:38 - 4:40ilk adam
-
4:40 - 4:43benim büyük-büyük-büyük-büyük-büyük-büyükbabamdı.
-
4:43 - 4:46Pekala, bu ilk anne cinayeti vakasıydı
-
4:46 - 4:49ve kitap oldukça ilginç çünkü cadı avlarından,
-
4:49 - 4:51ve insanların o zamanlar nasıl eğitildiğinden bahsediyor.
-
4:51 - 4:53Ama burda bitmiyor tabi.
-
4:53 - 4:56Babamın tarafında 7 erkek daha vardı,
-
4:56 - 5:00o zamandan itibaren, Cornell'ların hepsi katil olmuşlardı.
-
5:00 - 5:03Tamam, şimdi insan biraz durup düşünüyor da
-
5:03 - 5:05(kahkahalar)
-
5:05 - 5:07Çünkü babamın kendisi
-
5:07 - 5:09ve üç amcam da II. Dünya Savaşı'nda
-
5:09 - 5:12savaşa katılmaya karşıydılar, hepsi de korkaktı.
-
5:12 - 5:14Ancak Lizzie Borden gibi arada bir, üç yüz yıl içerisinde
-
5:14 - 5:16"vademiz geliyor" sanırım.
-
5:16 - 5:19(kahkahalar)
-
5:19 - 5:21Yani buradan çıkaracağımız ahlaki ders,
-
5:21 - 5:23sırça köşkte oturan, komşusuna taş atmamalı.
-
5:23 - 5:26Ya da şöyle denilebilir:
-
5:26 - 5:30gülüşmeler
-
5:30 - 5:33ve bir önlem almamız gerekiyordu. Şimdi çocuklarımızın bundan haberi var.
-
5:33 - 5:35Herhangi bir sorunları da yok gibi görünüyor.
-
5:35 - 5:38Ancak torunlarımız bu konuda biraz endişelenecekler.
-
5:38 - 5:41Bu yüzden ailedeki herkesin
-
5:41 - 5:43beyin tomografisini çektirdim.
-
5:43 - 5:44(kahkahalar)
-
5:44 - 5:47PET taramaları, EEG'ler ve genetik analizler yapmaya başladık,
-
5:47 - 5:49yanlış olan nerde bulabilmek için.
-
5:49 - 5:51Ortaya çıkan tek şey
-
5:51 - 5:54birbiriyle anlaşamayan bir oğlan ve bir kız kardeşti
-
5:54 - 5:56ve beyin modelleri birbirinin tıpatıp aynısıydı.
-
5:56 - 5:59Aynı beyne, aynı EEG'ye sahipler.
-
5:59 - 6:02ve birbirlerine olabildiğince yakınlar.
-
6:02 - 6:04Ancak bir yerlerden kötü bir haber gelecek.
-
6:04 - 6:06Ama nerden ortaya çıkacağını bilmiyoruz.
-
6:06 - 6:08Benim konuşmam böyle.
-
6:08 - 6:09(kahkahalar)
- Title:
- Jim Fallon: Bir katilin zihnini keşfetmek
- Speaker:
- Jim Fallon
- Description:
-
Psikopat katiller kaçırılmaması gereken televizyon programlarının başında geliyor, peki ya onları gerçekten harekete geçiren ne? Nörobilimci Jim Fallon, katillerin doğasındaki (ve ortaya çıkışlarındaki) çürümüş yapıyı açığa çıkartabilecek beyin röntgenleri ve genetik analizlerden bahsediyor. Çalışmasını, kurgu olamayacak kadar garip ve de ürpertici bir biçimde kişiselleştiren şaşırtıcı bir aile geçmişini de paylaşıyor.
- Video Language:
- English
- Team:
- closed TED
- Project:
- TEDTalks
- Duration:
- 06:11