Return to Video

Jim Fallon: Hulumtimi i mendjes së një vrasësi

  • 0:00 - 0:03
    Unë jam një neuroshkencëtarë, profesorë në Universitetin e Karlifonisë.
  • 0:03 - 0:06
    Gjatë 35 viteve të kaluara,
  • 0:06 - 0:08
    Unë kam studjuar sjellëjet
  • 0:08 - 0:11
    në baza nga gjithqka duke filluar prej gjeneve
  • 0:11 - 0:13
    nëpermjet neurotransmetuesve, dopamines, gjërave të tilla,
  • 0:13 - 0:15
    deri tek qarku i analizave.
  • 0:15 - 0:17
    Pra kjo është ajo që normalishtë une bejë.
  • 0:17 - 0:19
    Mirpo pastaj, për disa arësyje,
  • 0:19 - 0:21
    kohëve të fundit, hyra në diqka tjetër.
  • 0:21 - 0:24
    Dhe e gjitha shkoi në bazë të një kolegu tim i cili më kërkoi
  • 0:24 - 0:26
    të analizoi disa trunjë
  • 0:26 - 0:28
    të vrasësve psikopatë.
  • 0:28 - 0:31
    Dhe kjo do të jetë tema e përkryer që do të ipja.
  • 0:31 - 0:34
    Dhe pyetja është, " Si përfundon me vrasësit psikopatë?"
  • 0:34 - 0:36
    Qfar dua të them me vrasës psikopatë
  • 0:36 - 0:38
    janë këtë njerëz, këta lloje njerëzish.
  • 0:38 - 0:40
    Pra disa prej trurve që unë kam studjuarë
  • 0:40 - 0:42
    janë njerëz që dini për ta.
  • 0:42 - 0:44
    Kur unë e marrë një tru, nuk e di se qfar po kërkoj në të.
  • 0:44 - 0:46
    Është eksperiment i verbër. Ata më japin edhe njerëz normal dhe gjdogjë tjetër.
  • 0:46 - 0:48
    Pra kam shiquar 70 prej tyre.
  • 0:48 - 0:51
    Dhe ajo që erdhi ishte një numer i disa pjesëve të dhënash.
  • 0:51 - 0:54
    Pra kemi kërkuer këso lloj gjërash teorikisht,
  • 0:54 - 0:56
    në baza të gjenetikës,
  • 0:56 - 0:59
    dhe dëmtimeve trurore, dhe bashkëveprimi me ambientin,
  • 0:59 - 1:01
    dhe saktësia se si makina punonë.
  • 1:01 - 1:03
    Pra ne jemi saktësisht të interesuar se kur në tru,
  • 1:03 - 1:05
    dhe cila është pjesa më e rendësishme e trurit.
  • 1:05 - 1:08
    Pra kem qen duke punuar në këtë:
  • 1:08 - 1:10
    bashkëveprimi i gjeneve,
  • 1:10 - 1:12
    ajo që
  • 1:12 - 1:14
    dëmtimet trurore, dhe ambienti,
  • 1:14 - 1:16
    dhe si këto janë të lidhuar së bashku.
  • 1:16 - 1:18
    Dhe si përfundojmë me një psikopatë dhe një vrasës,
  • 1:18 - 1:21
    varet saktësisht se ku është shkaktuar dëmtimi.
  • 1:21 - 1:24
    Është një gjë me kohë shumë të saktë.
  • 1:24 - 1:26
    Ke të bejë më psikopatë të ndryshem.
  • 1:26 - 1:29
    Ju vetem kaloni kohë me këtë. Dhe këtu ju vetem jepni konstruksionin tuajë.
  • 1:29 - 1:32
    Konstruksioni për këtë njerëz, secilin prej tyre qe e kam shiquar,
  • 1:32 - 1:35
    që ka qen vrasës, dhe ishe vrasës serikë,
  • 1:35 - 1:37
    kishte demtime dëmtime orbitale,
  • 1:37 - 1:39
    e cila është sipër syve, orbita,
  • 1:39 - 1:41
    dhe gjithashtu pjesa brendshme e trurit kohorë.
  • 1:41 - 1:43
    Pra është një qështje që secili prej tyre kishte,
  • 1:43 - 1:45
    mirpo të gjithë ishin të ndryshem.
  • 1:45 - 1:47
    Ata kishin lloje të ndryshem të demtimeve në tru.
  • 1:47 - 1:49
    Gjëja kryesore është
  • 1:49 - 1:52
    dëmtimet e mëdha të gjeneve,
  • 1:52 - 1:55
    të quajtura MAO-A gjene.
  • 1:55 - 1:59
    Dhe është një varjant i një gjeni i cili është edhe në popullësin normale.
  • 1:59 - 2:02
    Disa prej jush keni këtë. Dhe sex-lidhurë.
  • 2:02 - 2:04
    Është në kromozonin X. Dhe në këtë menyr
  • 2:04 - 2:07
    ju mund ta përfitoni atë nga nëna juaj.
  • 2:07 - 2:11
    Faktikisht kjo është ndoshta edhe arsyeja pse shumica e djemve,
  • 2:11 - 2:13
    janë vrasës psikopatë,
  • 2:13 - 2:15
    apo shumë agresivë.
  • 2:15 - 2:18
    Sepse një vajzë merr një X nga babai,
  • 2:18 - 2:20
    një nga nëna, është një lloje shperbërje.
  • 2:20 - 2:22
    Mirpo për një djalë, ai mundet të trashegoi
  • 2:22 - 2:24
    kromozonin X veten nga nëna e tijë.
  • 2:24 - 2:27
    Pra kjo është menyra si transferohet nga nëna tek djali.
  • 2:27 - 2:31
    Dhe kjo ka shumë të bej me lëvizjet e trurit gjatë zhvillimit.
  • 2:31 - 2:33
    e cila është interesante sepse serotoni ( levizjet e trurit)
  • 2:33 - 2:36
    është ndërtuar për t'ju berë juve të butë dhe relakësuar.
  • 2:36 - 2:39
    Mirpo nese e keni këtë gjen në utero
  • 2:39 - 2:41
    truri juaj është i mbyllur në këtë,
  • 2:41 - 2:43
    pra i gjithë truri behet i pandjeshem në seroton,
  • 2:43 - 2:46
    pra nuk funksionon më vonë në jetë.
  • 2:46 - 2:49
    Kam japur këtë prezentim në Izrael,
  • 2:49 - 2:51
    vitin e kaluarë.
  • 2:51 - 2:53
    Dhe pat disa konsekuenca.
  • 2:53 - 2:55
    Teorikisht qfar kuptim ka kjo
  • 2:55 - 2:58
    është që për arësyje të paraqitjes së kësaj gjene,
  • 2:58 - 3:00
    në një menyr të dhunëshme,
  • 3:00 - 3:02
    shumë herët, përapa pobertetit,
  • 3:02 - 3:05
    ju duhet të jeni të përfshir në diqka që është traumatike --
  • 3:05 - 3:07
    jo në pak stresë, jo të qenit i ngacmuar apo diqka të till
  • 3:07 - 3:09
    mirpo të inkuadruarit në dhunë të vërtet,
  • 3:09 - 3:11
    apo të qenit i involvuar në 3D.
  • 3:11 - 3:13
    Apo jo? Pra kështu funksionon sistemi neuro.
  • 3:13 - 3:16
    Pra, nese e keni atë gjenë,
  • 3:16 - 3:19
    keni parë shumë dhunë
  • 3:19 - 3:21
    në disa situata,
  • 3:21 - 3:24
    ky është receptori për shkatrrim, shkatrrim apsolutë.
  • 3:24 - 3:27
    Dhe atë që une mendoj se ndodh në këto vende të botës,
  • 3:27 - 3:30
    ku kemi një dhunë të vazhdueshme,
  • 3:30 - 3:33
    ju përfundoni të keni gjenerata të fëmijeve
  • 3:33 - 3:35
    të cilet e kanë parë të gjithë këtë dhunë.
  • 3:35 - 3:38
    Dhe po të isha një vajzë e vogël, diku në një zonë të dhunëshme,
  • 3:38 - 3:40
    e merrni me mend, një 14 vjeqare, dhe dëshiroj të gjejë një bashkëshortë,
  • 3:40 - 3:43
    do të gjeja diku të fortë, apo jo, për të më mbrojtur mua.
  • 3:43 - 3:47
    Mirpo qfar është problemi sepse tendon ti koncentroi këto gjene.
  • 3:47 - 3:49
    Tani djemet dhe vajzat i marrin ato.
  • 3:49 - 3:51
    Unë mendoj se pas disa gjenerata,
  • 3:51 - 3:54
    dhe këtu është ideja e vërtet e një kutie druri.
  • 3:54 - 3:56
    Pra ajo ishte ideja.
  • 3:56 - 3:58
    Mirpo pastaj mamaja më tha mu, "Kam dëshuar se ke shëtitur dhe folur
  • 3:58 - 4:01
    rreth vrasësve psikopatë.
  • 4:01 - 4:04
    Dhe ti po flet sikuse ke ardhur nga një familje normale."
  • 4:04 - 4:06
    Unë thash, "Qfar dreqin po fletë?"
  • 4:06 - 4:09
    Ajo më tregoj për trungun e familjes së saj.
  • 4:09 - 4:11
    Tashi, ajo më fajsoi mua për shkak të krahut të babit, sigurishtë.
  • 4:11 - 4:15
    Kjo ishte njëra nga rastet, spese ajo nuk kishte dhunë në prapavinë e sajë,
  • 4:15 - 4:17
    mirpo babai imë kishte.
  • 4:17 - 4:19
    Mirpo ajo tha, "Ka lajme të mira dhe të këqija.
  • 4:19 - 4:22
    Njëri nga kusherinjët e tu është Ezra Cronell, themeluesi i Universitetit të Cornellit
  • 4:22 - 4:25
    Mirpo lajmi i keqë është se kusherinju yt është gjithashtu Lizzie Borden.
  • 4:25 - 4:32
    Unë i thash, "Në rregull atëher qfarë? Kush është Lizzie."
  • 4:32 - 4:34
    Ajo vahzon, "Bëhet edhe më keq, lexo këtë libër."
  • 4:34 - 4:36
    Dhe këtu është "Killed Strangely," dhe është ky libër historik.
  • 4:36 - 4:38
    Dhe vrasësi i parë
  • 4:38 - 4:40
    i një mamaje nga djali i sajë
  • 4:40 - 4:43
    ishte stër-stër-stër-stër-stër-stër-stër-stër-stër-stër-stër-stër-stër-gjyshi.
  • 4:43 - 4:46
    Në rregullë, pra ky është rasti i parë i vrasësit të mamasë.
  • 4:46 - 4:49
    Dhe ai libër është shumë interesant. Sepse është magjistarë,
  • 4:49 - 4:51
    dhe se si njerëzit mendonin atëher.
  • 4:51 - 4:53
    Mirpo nuk ndalet aty.
  • 4:53 - 4:56
    ishin shtatë djema të tjerë, në krahun e babit tim,
  • 4:56 - 5:00
    duke filluar atëher, Cornells, ata ishin të gjithë vrasës.
  • 5:00 - 5:03
    Në rregull, kjo më dha një pauz të vogël.
  • 5:03 - 5:05
    (Qeshen)
  • 5:05 - 5:07
    Sepse babi imë,
  • 5:07 - 5:09
    dhe tre gjagjallarët e mi, në luftën e dytë botërore,
  • 5:09 - 5:12
    të gjithë ishin që kishin refuzuar ushtrinë,
  • 5:12 - 5:14
    Mirpo secili nganjëherë, sikurse Lizzie Borden, sikurse tri herë në një shekull,
  • 5:14 - 5:16
    dhe ne jemi në një llojë fundi.
  • 5:16 - 5:19
    (Qeshen)
  • 5:19 - 5:21
    Pra morali i këtij tregimi është:
  • 5:21 - 5:23
    njerëzit në shtëpi me gjama s'duhet të gjuajn gurë.
  • 5:23 - 5:26
    Mirpo pothuajse është kështu.
  • 5:26 - 5:30
    (Qeshen)
  • 5:30 - 5:33
    Dhe ne duhet të marrim përgjegjësi. Tani fëmijet tanë e kan zbuluar
  • 5:33 - 5:35
    Dhe ata duken të jenë në rregull.
  • 5:35 - 5:38
    Mirpo fëmijet e fëmive tan do të jenë të brengosur këtu.
  • 5:38 - 5:41
    Pra atë që ne kemi filluar të bejmë është ti hedhim një sy
  • 5:41 - 5:43
    secilit në familje.
  • 5:43 - 5:44
    (Qeshen)
  • 5:44 - 5:47
    Kemi filluar ti hedhim një sy, Eeg dhe analiza gjenetike
  • 5:47 - 5:49
    për të parë se ku është lajmi i keq.
  • 5:49 - 5:51
    Tani i vetmi përson -- duhet të jetë
  • 5:51 - 5:54
    një djali dhe një vajzë, vëlla e motër,
  • 5:54 - 5:56
    nuk shkuan mirë dhe analizat e tyre janë të njejta.
  • 5:56 - 5:59
    Ata kanë të njejtin tru, dhe të njejtin EEG.
  • 5:59 - 6:02
    Dhe tani ata janë afër sa mund të jenë.
  • 6:02 - 6:04
    Mirpo do të jetë një lajm i keq diku.
  • 6:04 - 6:06
    Dhe ne nuk e dim se ku do të shfaqet.
  • 6:06 - 6:08
    Pra ky ishte fjalimi imë.
  • 6:08 - 6:09
    (Qeshen)
Title:
Jim Fallon: Hulumtimi i mendjes së një vrasësi
Speaker:
Jim Fallon
Description:

Vrasësit psikopatë janë baza për disa tv që duhet patjetër për ti shiquarë,mirpo qfar i benë ata pleshta? Neuroshkencëtari Jim Fallon fletë rreth trurit gjenetikë dhe analizonë lidhjen me natyren (dhe edukimi) i vrasësve. Në një përdredhje të quditëshme ai ndanë një histori të shkëlqyer familjare e cila e benë punen e tij relakësuese.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
06:11
Liridon Shala added a translation

Albanian subtitles

Revisions