Return to Video

Để nuôi dạy bé gái can đảm, khích lệ phiêu lưu

  • 0:01 - 0:05
    Khi tôi còn nhỏ, tôi đã bị ám ảnh
    bởi kỉ lục thế giới Guinness
  • 0:05 - 0:09
    và tôi thực sự muốn lập kỷ lục
    cho bản thân mình.
  • 0:09 - 0:11
    Nhưng có một vấn đề nhỏ:
  • 0:12 - 0:14
    tôi hoàn toàn không có tài năng
  • 0:15 - 0:18
    vì vậy tôi đã quyết đặt kỷ lục
    thế giới vào một điều gì đó
  • 0:18 - 0:21
    mà không đòi hỏi kỹ năng nào cả.
  • 0:22 - 0:25
    Tôi quyết định lập kỷ lục thế giới
  • 0:25 - 0:26
    về trườn bò.
  • 0:28 - 0:31
    (Cười)
  • 0:31 - 0:34
    Bây giờ, kỷ lục lúc 12 tuổi là nửa dặm,
  • 0:36 - 0:39
    và vì vài lý do,
    điều này hoàn toàn làm được.
  • 0:39 - 0:41
    (Cười)
  • 0:43 - 0:44
    Tôi tuyển Anne- bạn tôi,
  • 0:44 - 0:48
    và chúng tôi cùng quyết định,
    chúng tôi không cần huấn luyện.
  • 0:48 - 0:51
    (cười)
  • 0:51 - 0:53
    Và trong ngày chúng tôi cố lập kỷ lục,
  • 0:53 - 0:57
    chúng tôi dán miếng dán đồ gỗ
    bên ngoài quần jeans may mắn của chúng tôi
  • 0:57 - 0:58
    và chúng tôi bắt đầu,
  • 0:59 - 1:02
    và ngay lập tức, chúng tôi gặp rắc rối,
  • 1:02 - 1:04
    bởi vì vải dày xát vào da chúng tôi
  • 1:04 - 1:05
    và bắt đầu làm trầy da,
  • 1:06 - 1:08
    và không lâu sau đầu gối chúng tôi sưng.
  • 1:09 - 1:10
    Vài giờ trôi qua,
  • 1:11 - 1:12
    trời bắt đầu mưa.
  • 1:14 - 1:16
    Sau đó, Anne bỏ cuộc.
  • 1:17 - 1:19
    Rồi, trời tối.
  • 1:21 - 1:23
    Bay giờ, ngay bây giờ, đầu gối tôi
    rỉ máu ngoài lớp vải,
  • 1:24 - 1:26
    và tôi bị ảo giác bởi trời lạnh
  • 1:26 - 1:28
    bởi vết thương và sự buồn tẻ.
  • 1:28 - 1:32
    Và tôi cho bạn ý tưởng
    về luyện tập gian khổ tôi đang trải qua.
  • 1:33 - 1:37
    vòng đầu, vòng quanh
    trường mất 10 phút.
  • 1:38 - 1:41
    nhưng vòng cuối mất gần 30 phút.
  • 1:42 - 1:46
    Sau 12 giờ trườn bò,
  • 1:46 - 1:48
    tôi dừng,
  • 1:48 - 1:51
    và tôi đã đi được tám dặm rưỡi.
  • 1:52 - 1:56
    Vậy là tôi kiểu đã đạt được kỷ lục
    12.5 dặm.
  • 1:56 - 2:00
    Bây giờ, sau nhiều năm, tôi đã nghĩ
    đây là chuyện thất bại khốn khổ,
  • 2:00 - 2:03
    nhưng ngày nay tôi nghĩ khác,
  • 2:03 - 2:05
    bởi khi tôi cố gắng lập kỷ lục thế giới,
  • 2:06 - 2:07
    tôi đã đang làm ba thứ,
  • 2:07 - 2:09
    Tôi đã ra khỏi vùng an toàn của mình,
  • 2:09 - 2:12
    Tôi đã khơi dậy sự kiên cường của mình,
  • 2:12 - 2:14
    và tôi đã tìm được sự tự tin của bản thân
  • 2:14 - 2:16
    và sự tự quyết.
  • 2:16 - 2:18
    Tôi đã không biết chúng,
  • 2:18 - 2:21
    nhưng chúng không phải là
    thành tố của thất bại.
  • 2:21 - 2:24
    Chúng là thành tố của dũng cảm.
  • 2:25 - 2:28
    Và bây giờ, vào năm 1989, ở tuổi 26,
  • 2:28 - 2:30
    Tôi trở thành lính cứu hỏa của San
    Francisco,
  • 2:31 - 2:35
    và tôi là người phụ nữ thứ 15 của
    đơn vị 1,500 người đàn ông.
  • 2:35 - 2:39
    (Vỗ tay)
  • 2:41 - 2:43
    Và bạn có thể tưởng tượng, khi tôi đến
  • 2:43 - 2:46
    có nhiều nghi ngờ rằng tôi có thể làm
    việc này không.
  • 2:46 - 2:51
    Và kể cả vì tôi cao 1m77, nặng
    68kg, thuộc đội chèo thuyền,
  • 2:51 - 2:56
    và là người có thể chịu đựng nổi đau chai
    đầu gối suốt 12 tiếng--
  • 2:56 - 2:57
    (Cười)
  • 2:57 - 3:00
    Tôi biết tôi vẫn cần phải chứng tỏ sức
    mạnh và độ dẻo dai.
  • 3:00 - 3:02
    Để ngày kia khi cần phải cứu hỏa,
  • 3:02 - 3:04
    và chắc rằng,
    khi nhóm động cơ của tôi vào guồng,
  • 3:04 - 3:08
    sẽ có cột khói đen cuồn cuộn từ
    căn nhà trên đường.
  • 3:08 - 3:11
    Và tôi là với người mạnh mẽ tên Bỏ qua,
  • 3:11 - 3:13
    và anh ta với vòi chữa cháy,
    còn tôi đứng ngay sau,
  • 3:13 - 3:15
    và đó là một kiểu cháy phổ biến.
  • 3:15 - 3:18
    Có khói, rất nóng,
  • 3:19 - 3:20
    và nó bất ngờ,
  • 3:20 - 3:22
    và cũng có vụ nổ,
  • 3:22 - 3:24
    và Bỏ qua cùng tôi bị thổi ra sau,
  • 3:24 - 3:27
    mặt nạ của tôi bị hất văng ra đường,
  • 3:27 - 3:29
    và giây phút đó tôi thực sự bối rối.
  • 3:29 - 3:32
    Và tôi vực mình dậy,
  • 3:32 - 3:34
    tôi cầm vòi chữa cháy,
  • 3:34 - 3:37
    và tôi làm những gì người lính cứu hỏa
    phải làm:
  • 3:37 - 3:38
    Tôi tiến về phía trước,
  • 3:38 - 3:40
    mở nước
  • 3:40 - 3:42
    và tôi tự mình chặn đám cháy.
  • 3:43 - 3:45
    Vụ nổ có thể do máy nước nóng,
  • 3:45 - 3:48
    do đó không ai bị thương,
    và đó không phải là vấn đề lớn,
  • 3:48 - 3:51
    nhưng sau đó Bỏ qua đến bên tôi và nói,
  • 3:51 - 3:53
    "Làm tốt lắm, Caroline,"
  • 3:53 - 3:55
    với giọng kiểu ngạc nhiên.
  • 3:55 - 3:57
    (Cười)
  • 3:58 - 4:01
    Và tôi bối rối, bởi lửa thực sự không khó,
  • 4:01 - 4:06
    vậy tại sao ông ta nhìn tôi với vẻ
    bàng hoàng như vậy?
  • 4:06 - 4:08
    Và sau đó thì rõ hơn:
  • 4:08 - 4:11
    Bỏ qua, người mà theo đó là một người
    đáng yêu.
  • 4:11 - 4:14
    và là lính cứu hỏa tuyệt vời,
  • 4:14 - 4:17
    không chỉ nghĩ rằng phụ nữ không thể mạnh
    mẽ,
  • 4:17 - 4:20
    ông nghĩ rằng chúng tôi còn không thể nào
    can đảm cả.
  • 4:21 - 4:22
    Và ông không là người duy nhất.
  • 4:24 - 4:26
    Bạn bè, người thân và người lạ,
  • 4:26 - 4:28
    đàn ông phụ nữ trong ngoài ngành
  • 4:28 - 4:29
    hỏi đi hỏi lại tôi,
  • 4:29 - 4:33
    "Caroline, đó là lửa, rất nguy hiểm,
  • 4:33 - 4:35
    cô không sợ sao?"
  • 4:35 - 4:38
    Thật lòng, tôi chưa nghe người lính cứu
    hỏa nam nào hỏi vậy.
  • 4:39 - 4:40
    Và tôi tò mò.
  • 4:41 - 4:44
    Tại sao phụ nữ được xem là không can đảm?
  • 4:46 - 4:48
    Bây giờ, câu trả lời xuất hiện
  • 4:48 - 4:49
    khi bạn tôi than thở với tôi
  • 4:49 - 4:52
    rằng con gái nhỏ của cô nhát cáy,
  • 4:52 - 4:54
    và tôi bắt đầu nhận ra,
  • 4:54 - 4:56
    vâng, con gái lo lắng,
  • 4:56 - 4:59
    nhưng hơn thế, bố mẹ lo lắng.
  • 5:00 - 5:03
    Đa phần những gì họ nói với cô khi cô
    đi ra ngoài bắt đầu với:
  • 5:03 - 5:07
    "cẩn thận", "coi chừng" hoặc "không".
  • 5:09 - 5:12
    Nào, bạn tôi không phải là phụ huynh tệ.
  • 5:12 - 5:14
    Họ chỉ làm điều các bậc phụ huynh làm,
  • 5:14 - 5:18
    là cảnh báo con gái họ nhiều hơn cảnh báo
    con trai của họ.
  • 5:19 - 5:24
    Có nghiên cứu bao gồm cả trụ cứu hỏa
    trong sân chơi, cách châm biếm,
  • 5:24 - 5:29
    theo đó nhà nghiên cứu thấy trẻ em gái
    thường được cảnh báo
  • 5:29 - 5:32
    bởi cả bố và mẹ về nguy hại của
    trụ cứu lửa,
  • 5:32 - 5:36
    và nếu bé gái vẫn muốn chơi trên
    trụ cứu hỏa,
  • 5:36 - 5:39
    phụ huynh thường hỗ trợ cô bé.
  • 5:39 - 5:41
    Nhưng bé trai thì sao?
  • 5:41 - 5:44
    Chúng được khuyến khích chơi với
    trụ cứu hỏa
  • 5:44 - 5:47
    bất chấp những sang chấn mà chúng có
    thể gặp phải,
  • 5:47 - 5:52
    và thường phụ huynh hướng dẫn
    cách chơi theo kiểu của riêng chúng.
  • 5:53 - 5:57
    Vậy thông điệp được gửi đến cho cả
    bé trai và bé gái là gì?
  • 5:58 - 6:02
    À, rằng con gái mong manh và cần trợ giúp,
  • 6:02 - 6:06
    và con trai phải tự vượt qua khó khăn.
  • 6:07 - 6:09
    Nó nói rằng các em gái phải sợ hãi
  • 6:09 - 6:12
    và em trai phải cứng cỏi.
  • 6:13 - 6:16
    Vậy, mỉa mai thay tại lứa tuổi nhỏ,
  • 6:16 - 6:18
    bé trai, bé gái thực sự giống nhau
    về mặt thể chất,
  • 6:18 - 6:21
    Thực ra, bé gái thường mạnh hơn
    cho đến lúc dậy thì,
  • 6:21 - 6:22
    và trường thành hơn.
  • 6:22 - 6:24
    Và người lớn chúng tôi hành động
  • 6:24 - 6:27
    như thể con gái mong manh hơn
  • 6:27 - 6:29
    và cần nhiều trợ giúp hơn,
  • 6:29 - 6:30
    và em gái không thể tự làm nhiều.
  • 6:31 - 6:34
    Đây là thông điệp chúng ta tiếp
    thu khi ta là trẻ con,
  • 6:34 - 6:37
    và đây là thông điệp ăn sâu
    vào tâm trí cả khi ta trưởng thành.
  • 6:37 - 6:40
    Phụ nữ chúng ta tin, đàn ông cũng tin,
  • 6:40 - 6:41
    và rồi sao?
  • 6:42 - 6:45
    Khi thành bố thành mẹ,
    chúng ta truyền nó cho con chúng ta,
  • 6:45 - 6:46
    và thế nó lại tiếp diễn.
  • 6:47 - 6:49
    Nào, và bây giờ tôi có câu trả lời.
  • 6:49 - 6:52
    Đây là lý do tại sao phụ nữ,
    kể cả là lính cứu hỏa,
  • 6:52 - 6:54
    được kỳ vọng phải sợ hãi.
  • 6:54 - 6:57
    Đó tại sao phụ nữ thường sợ hãi.
  • 6:58 - 7:01
    Bây giờ, tôi biết vài người không tin
    khi tôi nói với bạn điều này,
  • 7:01 - 7:04
    nhưng tôi không chống lại sự sợ hãi.
  • 7:04 - 7:08
    Tôi biết đó là cảm xúc quan trọng, và
    nó giúp chúng ta an toàn.
  • 7:08 - 7:11
    Nhưng vấn đề là khi sợ hãi thành
    phản ứng cơ bản
  • 7:11 - 7:14
    rằng chúng ta dạy và khuyến khích bé gái
  • 7:14 - 7:16
    bất cứ lúc nào chúng đối mặt với điều gì
    ngoài vùng an toàn.
  • 7:18 - 7:20
    Và tôi là phi công nhảy dù nhiều năm--
  • 7:22 - 7:24
    (vỗ tay)
  • 7:24 - 7:26
    và dù lượn là một loại dù cánh,
  • 7:26 - 7:30
    và nó bay tốt lắm,
  • 7:30 - 7:33
    nhưng với nhiều người tôi nhận ra
    nó giống y như tấm mền
  • 7:33 - 7:34
    với dây nhợ dính vào.
  • 7:34 - 7:36
    (Cười)
  • 7:36 - 7:38
    Và tôi đã dành thời gian trên đỉnh núi
  • 7:38 - 7:40
    bơm phồng tấm mền này,
  • 7:40 - 7:41
    chạy đà và bay.
  • 7:43 - 7:44
    Và tôi biết điều bạn đang nghĩ.
  • 7:44 - 7:47
    Như kiểu, Caroline, nên sợ hãi một chút
    thì hợp lý.
  • 7:49 - 7:51
    Và bạn đúng, nó đúng là thế.
  • 7:51 - 7:53
    Tôi đoan chắc rằng, tôi cũng sợ lắm.
  • 7:53 - 7:54
    Nhưng trên định núi,
  • 7:54 - 7:57
    đợi gió đúng hướng,
  • 7:57 - 7:59
    tôi cảm thấy nhiều thứ khác nữa:
  • 7:59 - 8:01
    hồ hởi, tự tin.
  • 8:02 - 8:04
    Tôi biết tôi là phi công giỏi.
  • 8:04 - 8:07
    Tôi biết điều kiện đang tốt không thì
    tôi không nên ở đó.
  • 8:07 - 8:10
    Tôi biết nó tuyệt diệu thế nào khi lượn
    trăm mét trên không.
  • 8:10 - 8:13
    Và đúng rồi, có sợ hãi,
  • 8:13 - 8:15
    nhưng tôi xem xét nó nghiêm túc,
  • 8:15 - 8:18
    xem nó phù hợp thế nào
  • 8:18 - 8:20
    và để cảm xúc ấy về đúng chỗ,
  • 8:20 - 8:22
    mà bình thường vốn chỉ để sau
  • 8:22 - 8:26
    niềm vui, hy vọng,
  • 8:26 - 8:27
    và sự tự tin của tôi.
  • 8:27 - 8:29
    Do đó tôi không chống lại sợ hãi.
  • 8:29 - 8:32
    Tổi chỉ quá can đảm thôi.
  • 8:35 - 8:38
    Ý của tôi không phải là các bé
    gái hãy làm lính cứu hỏa
  • 8:38 - 8:40
    hay rằng các em nên làm lính dù,
  • 8:40 - 8:45
    nhưng điều tôi muốn nói là chúng ta đang
    nuôi dạy chúng trở nên rụt rè, yếu đuối,
  • 8:46 - 8:49
    và nó bắt đầu khi ta cảnh báo chúng khỏi
    những rủi ro thể chất.
  • 8:49 - 8:52
    Nỗi sợ ta thu được và kinh nghiệm
    ta không trải qua
  • 8:52 - 8:54
    sẽ còn mãi khi ta trở thành
    phụ nữ
  • 8:54 - 8:58
    và khuôn mẫu của tất cả những thứ ta
    đối mặt và gắng truyền tải:
  • 8:58 - 9:00
    sự do dự không dám lên tiếng,
  • 9:00 - 9:03
    việc nghe lời để được yêu mến
  • 9:03 - 9:06
    và sự tự ti trong những quyết định
    mang tính cá nhân.
  • 9:07 - 9:09
    Vậy sao ta có thể can đảm được?
  • 9:10 - 9:12
    Tin vui là thế này.
  • 9:12 - 9:14
    Can đảm học được,
  • 9:14 - 9:16
    như mọi thứ đều học được,
  • 9:16 - 9:18
    nó chỉ cần luyện tập.
  • 9:18 - 9:20
    Vậy trước hết,
  • 9:20 - 9:21
    ta cần phải hít sâu,
  • 9:21 - 9:23
    và khuyến khích các bé gái
  • 9:23 - 9:26
    chơi ván trượt, leo cây
  • 9:26 - 9:29
    và leo trèo quanh sân chơi có
    trụ cứu hỏa.
  • 9:29 - 9:32
    Đây là điều chính mẹ tôi đã làm.
  • 9:32 - 9:33
    Bà không biết điều đó,
  • 9:33 - 9:36
    nhưng chuyên gia đã đặt tên cho nó.
  • 9:36 - 9:38
    Họ gọi nó là chơi mạo hiểm,
  • 9:38 - 9:42
    và nghiên cứu chỉ ra chơi mạo hiểm cần
    cho trẻ em, mọi trẻ em,
  • 9:42 - 9:45
    bởi vì nó dạy đánh giá nguy hiểm,
  • 9:45 - 9:47
    nó dạy kiềm chế,
  • 9:47 - 9:49
    nó dạy sự kiên cường,
  • 9:49 - 9:50
    nó dạy sự tự tin,
  • 9:51 - 9:53
    Hay nói cách khác,
  • 9:53 - 9:56
    khi đứa trẻ bước ra và thực tập
    can đảm,
  • 9:56 - 9:59
    chúng học bài học giá trị về cuộc sống.
  • 10:01 - 10:05
    Thứ đến, ta cần phải dừng việc
    cảnh báo bé gái bất cẩn.
  • 10:05 - 10:08
    Vậy để ý khi lần tới bạn nói,
  • 10:08 - 10:10
    "Cẩn thận, con sẽ đau đó,"
  • 10:10 - 10:12
    hoặc, "Đừng làm vậy, nguy hiểm."
  • 10:12 - 10:16
    Và nhớ rằng nếu bạn thường xuyên bảo bé
  • 10:16 - 10:18
    rằng bé không nên cố gắng,
  • 10:19 - 10:21
    rằng bé không đủ giỏi,
  • 10:21 - 10:23
    rằng bé phải sợ hãi.
  • 10:24 - 10:26
    Thứ ba,
  • 10:26 - 10:29
    phụ nữ chúng ta cũng phải bắt đầu tập
    can đảm.
  • 10:30 - 10:33
    Chúng ta không thể dạy con chúng ta cho
    đến khi ta tự dạy mình.
  • 10:34 - 10:36
    Do đó đây là điều khác:
  • 10:36 - 10:39
    sợ hãi và vui sướng
  • 10:39 - 10:41
    cảm giác tương tự nhau--
  • 10:42 - 10:44
    đôi tay run,
    tim đập nhanh,
  • 10:44 - 10:46
    cảm giác căng thẳng,
  • 10:46 - 10:47
    và tôi cá rằng nhiều người ở đây
  • 10:48 - 10:50
    lần cuối bạn nghĩ mình đã sợ hãi
    mất lý trí,
  • 10:50 - 10:53
    cũng là lúc có thể bạn thấy mình đang
    gần như hưng phấn,
  • 10:53 - 10:55
    và rồi bạn đã mất cơ hội.
  • 10:56 - 10:57
    Vậy luyện tập đi.
  • 10:58 - 11:01
    Và khi các bé gái nên đi ra ngoài luyện
    can trường,
  • 11:01 - 11:07
    tôi thấy người lớn không muốn leo lên xe
    cân bằng hay leo cây,
  • 11:07 - 11:10
    vậy chúng ta đều phải luyện tập
  • 11:10 - 11:12
    ở nhà, trong văn phòng
  • 11:12 - 11:14
    và kể cả ngay tại đây đánh thức lòng
    can đảm
  • 11:15 - 11:17
    để nói với người mà bạn thực sự
    ngưỡng mộ.
  • 11:18 - 11:22
    Cuối cùng, khi con gái của bạn, cho là,
  • 11:22 - 11:24
    nó đạp xe lên đỉnh dốc đứng
  • 11:25 - 11:28
    rằng bé khăng khăng
    nó quá sợ để đi xuống,
  • 11:28 - 11:30
    hướng dẫn bé cách để khơi dậy
    can đảm của bé,
  • 11:31 - 11:35
    Sau cùng, có thể đồi dốc quá thật,
  • 11:35 - 11:39
    nhưng bé sẽ đi xuống để chứng tỏ rằng
    với sự khuyến khích, không sợ hãi.
  • 11:40 - 11:44
    Bởi vì đây không phải về con dốc
    đứng trước mắt cô bé.
  • 11:44 - 11:46
    Đây là về cuộc sống phía trước của bé
  • 11:46 - 11:48
    và rằng bé có công cụ
  • 11:48 - 11:50
    để giải quyết vấn đề
  • 11:50 - 11:54
    tất cả hiểm nguy
    mà ta có thể bảo vệ bé,
  • 11:54 - 11:57
    tất cả những thách thức mà ta không có mặt
    ở đó để hướng dẫn bé vượt qua,
  • 11:58 - 12:01
    tất cả những gì các cô gái ở đây
  • 12:01 - 12:02
    và khắp thế giới
  • 12:02 - 12:04
    đối mặt trong tương lai.
  • 12:06 - 12:07
    Vì vậy nhân tiện,
  • 12:08 - 12:11
    kỷ lục trườn bò hôm nay--
  • 12:11 - 12:14
    (cười)
  • 12:14 - 12:17
    là 35.18 dặm (55 km)
  • 12:19 - 12:22
    và tôi thực sự muốn thấy
    một cô gái phá vỡ kỷ lục đó.
  • 12:22 - 12:28
    (Vỗ tay)
Title:
Để nuôi dạy bé gái can đảm, khích lệ phiêu lưu
Speaker:
Caroline Paul
Description:

Từ một cô bé gan dạ chơi ván trượt, leo cây, bò lê xung quanh, té, trầy gối, tự đứng dậy -- và lớn lên thành người phụ nữ can đảm. Học cách để khơi dậy khả năng đối mặt rủi ro một cách tích cực và nuôi dạy bé gái tự tin với câu chuyện và lời khuyên từ người lính cứu hỏa, lính nhảy dù và nhà phiêu lưu Caroline Paul.

more » « less
Video Language:
English
Team:
closed TED
Project:
TEDTalks
Duration:
12:41

Vietnamese subtitles

Revisions