Bản đồ cho chúng ta thấy chúng ta là ai( không chỉ là nơi chúng ta có)

Thế giới trông như thế nào khi bạn sử dụng dữ liệu bản đồ hóa nó? Nhà địa lí học xã hội Danny Dorling mời gọi chúng ta nhìn thế giới một lần nữa , với những bản đồ quyến rũ và sâu sắc của ông cho thấy Trái Đất như nó thật sự là -- một kết nối, luôn thay đổi và địa điểm hấp dẫn nơi mà tất cả chúng ta thuộc về. Bạn sẽ không bao giờ nhìn vào bản đồ theo cách như vậy lần nữa.

Tôi muốn các bạn tưởng tượng lại
thế giới một lần nữa.

Tôi muốn các bạn xem một tấm bản đồ,

được vẽ bởi Ben Henning,

về hành tinh bằng một cách

mà đa số các bạn chưa bao giờ
thấy nó trước đây

Đây là một hình ảnh mà bạn
thấy quen thuộc.

Tôi đã đủ già dặn để hiểu tôi đã được
sinh ra trước khi tôi thấy hình ảnh này.

Dĩ nhiên những lời đầu tiên tôi nói
là "moona, moona,"

nhưng tôi nghĩ rằng mẹ tôi có
một tưởng tượng đặc biệt

về thứ mà con bà có thể nhìn thấy

trên màn hình TV đen trắng nhấp nháy.

Mới có vài thế kỉ trôi qua

kể từ khi hầu hết chúng ta,
nghĩ rằng Trái Đất là hình cầu.

Khi chúng ta lần đầu thấy những hình ảnh
này vào những năm 1960,

thế giới đã thay đổi với một tốc độ
đáng kinh ngạc.

Trong quy luật nho nhỏ của mình
về địa lí nhân văn,

một người vẽ bản đồ tên Waldo Tobler

đã vẽ tấm bản đồ mới về hành tinh này,

và các bản đồ này
hiện nay đã lan rộng.

và giờ tôi sẽ cho các bạn xem
một trong số đó.

Tấm bản đồ này là bản đồ thế giới,

nhưng nó là một tấm bản đồ mà bạn

sẽ thấy hơi lạ lẫm.

Nó là tấm bản đồ mà chúng ta
kéo dài những địa điểm,

sao cho những khu vực đông dân
được vẽ to hơn,

và những khu vực, như là Sahara
và dãy núi Himalaya,

nơi có ít người sinh sống,
được vẽ co lại.

Mọi người trên Trái Đất đều có
một lượng không gian bằng nhau.

Các thành phố có màu sáng rực rỡ.

Các tuyến đường cho thấy cáp ngầm
dưới biển và các tuyến đường thương mại.

Và có một đường đặc biệt
từ cảng Đại Liên, Trung Quốc

qua Singapore,

qua kênh đào Suez,

qua Địa Trung Hải và vòng đến Rotterdam.

Và nó cho bạn thấy tuyến đường

của con tàu lớn nhất thế giới
chỉ một năm trước,

con tàu mà chở nhiều thùng hàng hóa

đến nỗi mà khi dỡ hàng,

nếu tất cả xe tải đều đi thành một đoàn,
chúng sẽ dài 100 km.

Đó là cách thế giới được liên kết.

Đây là số lượng hàng chúng ta
luân chuyển quanh thế giới,

chỉ trên một con tàu, một hành trình
bằng đường biển,

trong năm tuần.

Chúng ta đã sống trong thành phố
một thời gian dài,

nhưng đa số chúng ta không sống
ở thành phố.

Đây là Çatalhöyük, một trong những
thành phố đầu tiên của thế giới.

Trên đỉnh của nó 9,000 năm trước,

người ta phải đi trên mái nhà người khác
để đi về nhà mình.

Nếu bạn nhìn kĩ vào bản đồ thành phố,

bạn sẽ thấy không có con phố nào,

bởi đường phố là thứ
chúng ta phát minh ra.

Thế giới thay đổi.

Nó thay đổi bằng cách thử và sai.

Chúng ta chậm rãi và dần dần tìm ra

cách để sống tốt hơn.

Và thế giới đã thay đổi nhanh một cách
đáng kinh ngạc gần đây.

Chỉ trong vòng sáu, bảy, hay tám thế hệ

chúng ta đã nhận ra chúng ta là một loài.

Chỉ trong vòng vài thập niên gần đây

mà những tấm bản đồ như thế này
mới có thể được vẽ ra.

Một lần nữa, ẩn sau là
tấm bản đồ dân số thế giới,

nhưng trên đó, bạn thấy những mũi tên chỉ
chúng ta đã lan khỏi Châu Phi như thế nào

với niên đại chỉ bạn
nơi chúng ta nghĩ ta đã đến

vào một thời điểm nhất định.

Tôi phải vẽ lại tấm bản đồ này
mỗi vài tháng,

bởi ai đó lại khám phá ra rằng
thời điểm đó đã sai.

Chúng ta đang tìm hiểu về chính chúng ta
với một tốc độ đáng kinh ngạc.

Và chúng ta đang thay đổi.

Rất nhiều thay đổi là dần dần.

Nó lớn dần lên.

Chúng ta không nhận thấy thay đổi

bởi chúng chỉ có cuộc đời ngắn ngủi,

70, 80, và nếu may mắn thì là 90.

Biểu đồ này cho bạn thấy

tốc độ gia tăng hàng năm
của dân số thế giới.

Nó rất thấp khoảng 1850,

và sau đó tốc độ gia tăng dân số

bắt đầu tăng

đến thời điểm tôi sinh ra,

khi chúng ta lần đầu thấy những hình ảnh
này từ mặt trăng,

dân số toàn cầu đang tăng
hai phần trăm một năm.

Nếu như tình trạng này vẫn tăng 2% một năm

trong vài thập kỉ tiếp theo

thì toàn bộ trái đất sẽ bị bao trùm

bởi những bộ phân của loài người

mà tất cả đang chạm vào nhau

Và mọi người sẽ sợ hãi

Họ sợ vì sự tăng trưởng dân số

và họ gọi là "Bùng nổ dân số" vào năm 1968

Nhưng sau đó,nếu bạn nhìn vào cuối đồ thị

sự tăng trưởng bắt đầu giảm

Thời kì mười năm

năm 70, 80 , 90 , và năm 2000

và thậm chí trong thời kìa mười năm

tốc độ tăng trưởng đang giảm

Trái đất đang ổn định

Chúng ta đang hướng tới 9,10,11 tỉ người

trong cuối thế kỷ.

Sự thay đổi đó,bạn có thể thấy sự hỗn loạn

Bạn có thấy chiến tranh thế giới lần 2

Bạn có thể thấy đại dịch cúm năm 1918

Bạn có thể thấy nạn đói của Trung Quốc

Chúng là sự kiện chúng ta nhắm đến.

Chúng ta tập trung vào sự kiện kinh khủng.

Chúng ta không có xu hướng tập trung
về sự thay đổi dần dần.

và những câu chuyện tin tức tốt.

Chúng ta lo lắng về mọi người.

Chúng ta lo lắng có bao nhiêu người ở đây.

Chúng ta lo lắng về việc bạn có thể
làm thế nào để tránh xa mọi người .

Nhưng đây là bản đồ thế giới
thay đổi lần nữa để làm cho diện tích lớn

càng xa mọi người từ mỗi khu vực.

vì vậy nếu bạn muốn biết đi đâu
để tránh xa tất cả mọi người,

đây là nơi tốt nhất để đi.

Và mỗi năm, khu vực này trở nên rộng hơn,

bởi vì mỗi năm, chúng ta
đang rời ra vùng đất trên toàn cầu.

Chúng ta di chuyển
đến những thành phố.

Chúng ta đang xếp đặt dày đặc hơn

Có loài sói lại ở Châu Âu,

và những con sói đang di chuyển
qua phía Tây trên khắp lục địa

Thế giới của chúng ta đang thay đổi.

Bạn có đang lo lắng.

Đây là một bản đồ trình bày
nơi nước đổ trên hành tinh của chúng ta.

Bây giờ chúng ta biết điều đó.

Và bạn có thể nhìn thấy đâu là Çatalhöyük,

ở đâu 3 lục địa Phi, Á và Âu gặp nhau,

và bạn có thể thấy có rất nhiều người
sống ở đây

trong khu vực có rất ít nước.

Và bạn có thể thấy khu vực
trong đó có rất nhiều mưa.

Và chúng ta có thể có chút phức tạp hơn.

Thay vì làm bản đồ được định hình
bởi con người,

chúng ta có thể định hình bản đồ bởi nước,

và sau đó chúng ta có thể
thay đổi nó hàng tháng

để hiển thị lượng nước

rơi trên những phần rất nhỏ của toàn cầu.

Và bạn có thể thấy gió mùa
di chuyển khắp hành tinh,

và hành tinh hầu hết xuất hiện để có
một sự xúc động.

Và tất cả điều này chỉ trở nên khả thi

trong cuộc đời của tôi

để thấy điều này nơi chúng ta đang sống.

Chúng ta có đủ nước.

Đây là bản đồ của nơi chúng ta trồng
lương thực của chúng ta trên thế giới.

Đây là những khu vực mà chúng ta sẽ
dựa vào nhất cho lúa và ngô và ngũ cốc.

Mọi người lo lắng rằng sẽ không đủ
thực phẩm, nhưng chúng ta biết,

nếu chúng ta ăn ít thịt hơn và
cho động vật ăn ít hơn các loại cây trồng.

nó sẽ đủ thực phẩm cho tất cả mọi người

miễn là chúng ta nghĩ về bản thân mình
cùng là một nhóm người

Và chúng ta cũng biết

về điều chúng ta làm

ngày nay thật sự tồi tệ

Bạn sẽ xem được bản đồ này
của thế giới trước .

Đây là bản đồ

được tạo nên bằng cách
lấy hình ảnh vệ tinh

nếu bạn nhớ những vệ tinh
xung quanh Trái Đất

trong trình chiếu đầu tiên của tôi

và đưa ra những hình ảnh
về Trái Đất trông như thế nào về đêm.

Khi bạn thường nhìn thấy bản đồ,

trên bản đồ bình thường, các loại
của bản đồ hầu hết bạn sẽ được sử dụng,

bạn nghĩ bạn đang nhìn bản đồ
của nơi chúng ta sống.

Nơi ánh sáng đang bừng sáng lên
là nơi con người sinh sống

Nhưng ở đây, trên hình ảnh này
của thế giới

nhớ rằng chúng ta đã kéo dài
bản đồ lần nữa

Mọi nơi có mật độ giống nhau
của con người trên bản đồ này

Nếu một khu vực không có con người

chúng tôi đã thu hẹp nó đi

làm nó biến mất.

Vậy chúng tôi cho mọi người thấy

với sự nổi bật công bằng.

Giờ đây, ánh đèn không còn chỉ cho bạn
nơi có con người,

bởi vì con người ở khắp mọi nơi

Bây giờ ánh đèn trên bản đồ,

ánh đèn ở Luân Đôn,
ánh đèn ở Cairo, ánh đèn ở Tokyo

ánh đèn trên bờ Đông của nước Mỹ

ánh đèn chỉ cho bạn nơi con người sống

những người rất hoang phí nanwng lượng

rằng họ có thể có đủ điều kiện

để tiêu tiền

cung cấp ánh đèn thắp sáng bầu trời

vì vậy các vệ tinh có thể rút ra
một hình ảnh giống như thế này

Và những khu vực là bóng tối trên bản đồ

hoặc là khu vực con người không truy cập
được đến vì mất quá nhiều năng lượng,

hoặc khu vực nơi con người gây cho,

nhưng họ đã học được ngăn chặn
chiếu ánh sáng lên bầu trời

Và nếu tôi có thể cho bạn thấy bản đồ này
nhộn nhịp theo thời gian

bạn có thể thấy rằng Tokyo
đã thực sự trở nên tối hơn,

bởi vì kể từ khi thảm họa sóng thần
ở Nhật Bản,

Nhật Bản đã phải dựa vào
1/4 lượng điện ít ỏi

bởi vì nó ngừng hoạt động
những nhà máy điện hạt nhân đi.

Và thế giới không dừng lại.

Bạn chỉ cần chiếu ít ánh sáng

lên bầu trời

Đó là con số vô cùng lớn

của câu chuyện tin tức tốt trên thế giới.

Tỉ lệ tử vong ở trẻ sơ sinh đang giảm

và đã giảm xuống với một tỉ lệ
đáng kinh ngạc.

Một vài năm trước đây,

con số những trẻ sơ sinh tử vong
trên thế giới

giảm 5% trên một năm.

Nhiều trẻ hơn đang được đến trường

và học viết và đọc

và được kết nối với internet

và được tiếp tục đến trường đại học

hơn bao giờ hết trước đây
ở một tỉ lệ đáng kinh ngạc,

và con số cao nhất của những người trẻ
đi học đại học trên thế giới

là nữ giới, không phải nam giới.

Tôi có thể cho bạn những tin tức tốt
sau những câu chuyện tin tức tốt

về những gì đang nhận được
tốt hơn trên hành tinh,

nhưng chúng ta hướng đến tập trung

vào tin tức xấu đó ngay lập tức.

Rebecca Solnit, tôi nghĩ,
đặt nó rực rỡ,

khi cô ấy giải thích: " Sự tăng thêm
của tiền lãi, sự thay đổi rất tinh tế

mà có thể tạo thành tiến độ
và chỉ làm cho thời đại chúng ta

hoàn toàn khác với quá khứ"--

quá khứ đã ổn định hơn nhiều--

" một sự đối chiếu bị khuất bởi các chất
không có tính kịch của sự thay đổi dần dần

ngắt quãng bởi sự xáo động thỉnh thoảng."

Thỉnh thoảng, những điều tồi tệ xảy ra.

Bạn đang thể hiện những điều khủng khiếp

trên những tin tức mỗi đêm trong tuần.

Bạn không nói về
dân số chậm lại.

Bạn không nói về thế giới
trở nên kết nối hơn.

Bạn không nói về sự cải thiện
đáng kinh ngạc trong sự am hiểu.

Bạn không nói về
chúng ta học bắt đầu như thế nào

để lãng phí ít hơn và tiêu thụ ít hơn.

Đây là bản đồ cuối cùng của tôi

Trên bản đồ này, chúng tôi đưa ra
những biển

và đại dương.

Bây giờ bạn đang nhìn vào

khoảng 7.4 tỷ người

với bản đồ được vẽ tương ứng
với số người đó.

Bạn đang nhìn vào hơn một tỷ
ở Trung Quốc

và bạn có thể thấy thành phố
rộng nhất thế giới ở Trung Quốc,

nhưng bạn không biết tên của nó

Bạn có thể thấy Ấn Độ

là ở trung tâm của thế giới này.

Bạn có thể thấy Châu Âu là ở trên rìa.

Và chúng ta ở Exeter ngày nay

đang ở rìa xa của hành tinh.

Chúng ta đang trên một loại đất đá bé xíu

ra khỏi Châu Âu

nó bao gồm ít hơn 1%

của thế giới của người trưởng thành,

và ít hơn 0.5%

của thế giới của trẻ nhỏ.

Chúng ta đang sống trong một thế giới
ổn định, một thế giới thành thị hóa,

một thế giới già đi

một thế giới kết nối.

Có rất nhiều, rất nhiều điều
phải lo sợ

nhưng không cần cho chúng ta
để sợ hãi lẫn nhau như chúng ta đã làm

và chúng ta cần thấy rằng
chúng ta đang sống trên một thế giới mới.

Cảm ơn các bạn rất nhiều.

( Tiếng vỗ tay )