Vind een doel om voor te sterven | Pete Bethune | TEDxAuckland

Tien dagen voordat hij deze talk gaf, werd natuurbeschermer Pete Bethune met een mes in de borst gestoken terwijl hij smokkelaars van wilde dieren achterna zat. In een emotionele speech vertelt Pete ons dat we allemaal buitengewone en betekenisvolle levens kunnen leven, maar dat de sleutel daartoe is om een doel te hebben waarvoor je bereid bent te sterven. Van het maandenlang gevangen zitten voor het bevechten van Japanse walvisvaarders tot het redden van bedreigde rode apen, het verhaal van Pete zal je boeien en inspireren.

Pete Bethune is een extreem natuurbeschermer. Hij is de stichter van Earthrace Conservation en is wereldrecordhouder voor het vier keer rond de wereld varen met zijn boot de Earthrace. Tijdens zijn missies is er op hem geschoten, er is over hem heen gevaren, zat hij gevangen in Libië en Japan en werd hij vastgehouden in een Guatemaals militair kamp.

Als producer van zijn tv-programma ‘The Operatives’ leidt Pete een a team voormalige militairen dat het opneemt tegen stropers van wilde dieren, smokkelaars en illegale vissers in Afrika, Azië en Centraal Amerika. Hij werkt ook nauw samen met teams van overheden, die hij traint in kustbewaking en het uitschakelen van vijandige schepen. In de kern is Peter een kapitein met een hart voor natuurbescherming.

Deze talk werd gehouden op een TEDx-evenement, in de stijl van de TED-conferenties, maar onafhankelijk georganiseerd door een lokaal team. Meer informatie hierover op http://ted.com/tedx

Een aantal jaren geleden

sprak een vriend deze woorden tegen me.

Hij zei: "Je hebt niet geleefd

tot je iets hebt gevonden
om voor te sterven."

Ik lachte er toen maar om.

Nu, tien jaar later,
ben ik het met hem eens.

En ik neem jullie mee op de reis

die me tot die conclusie heeft geleid.

Waar het om draait,
is om een doel te hebben:

is er iets waar je helemaal
aan bent toegewijd,

iets dat groter is dan jezelf of je gezin?

Voor mij was biobrandstof
het eerste waar ik me voor inzette.

Deze boot lieten we te water in 2006.

De Earthrace.

Ze was gebouwd om biobrandstof
te promoten als alternatief voor benzine.

Ze liep op 100% biobrandstof
gemaakt van afgewerkte bakolie.

In vier jaar werd ze de meest
gefotografeerde boot op aarde.

Op een wereldwijde haventour
deden we 186 steden aan

en kregen een kwart miljoen
mensen aan dek.

En in 2008

vestigden we een nieuw wereldrecord
voor een tocht rond de wereld.

Het project was cruciaal
voor de nieuw ontdekte biobrandstoffen.

Ik was deze reis dan wel begonnen
met een passie voor biobrandstoffen,

maar na verloop van tijd
was die passie wel vervaagd.

Palmolie werd meer en meer gebruikt
om biobrandstof mee te maken

en daar had ik zo mijn bedenkingen bij.

Dus in 2009 kwam ik terug
naar Nieuw-Zeeland

en het idee van een relaxte baan
van 9 tot 5 om mijn gezin de onderhouden

stond me wel aan.

Toch bleef achterin mijn hoofd
iets me lastig vallen.

Earthrace had me de ogen geopend

voor het talent wat ik had
om dingen voor elkaar te krijgen.

Ik was echt goed geworden
in het leiden van teams.

Ik zou die aanleg kunnen gebruiken
om bedrijven effectiever te runnen,

maar zou de wereld
daar echt beter van worden?

Waarschijnlijk niet.

Ik zou wellicht weer wat geld
te verteren hebben,

zou succesvol zijn
op de gebruikelijke manier:

een groter huis, auto, boot,
reisjes naar het buitenland.

Al die dingen die ik ooit had gehad,
kon ik weer hebben, maar dan meer.

Maar ik had daar eigenlijk
alle interesse in verloren.

Wat ik echt wou doen --
en ik weet hoe oubollig het klinkt --

was de wereld verbeteren.

Van het werken op de Earthrace

wist ik hoe goed het voelde

om je dromen te volgen
en voor iets te vechten.

Om ergens voor te vechten
en iets gedaan te krijgen

was aantrekkelijker geworden
dan consumptie, bezit en reizen.

Het enige wat ik misschien miste
van mijn oude leven,

was meer tijd met mijn dochters.

En ik dacht dat te kunnen combineren
met het volgen van mijn dromen.

In de drie jaar dat ik
kapitein was op de Earthrace

deed ik dat in eerste instantie
voor biobrandstoffen.

Maar terwijl die passie vervaagde,

ging ik me steeds meer ergeren
over problemen met het mariene milieu.

Een daarvan was
de Japanse walvisvangst.

Dus in 2009,

toen ik voor iets nieuws moest kiezen,

besloot ik het op te nemen
tegen de Japanse walvisvloot.

Sea Shepherd deed mee,
we schilderden de boot zwart

en een paar maanden later zaten we
bij Antarctica achter de Japanners aan.

Wat kon er mis gaan?

We deden ons best hun werk te verstoren.

En toen gebeurde
op 6 januari 2010 het volgende:

het Japanse schip Shōnan Maru 2
kliefde ons doormidden --

800 versus 18 ton, dat was voorspelbaar --

en mijn droom om de Japanse
walvisvangst te stoppen lag in duigen.

Maar vergeet niet dat we
twee doelen hadden gesteld.

Een ervan was om
de walvisvangst te verstoren --

en ons vermogen daartoe
was nu wel wat aangetast --

maar het tweede was
media-aandacht trekken

en de media zaten er nu bovenop.

In Japan was het helaas
volstrekt nog geen nieuws.

En het was mij duidelijk

dat de strijd zich
naar Japan moest verplaatsen

voor ze er zonder media-aandacht
vanaf zouden komen.

Een maand later lukte het ons.

Met zijn drieën op een jet-ski:

mijn technicus voorop, ik in het midden

en onze cameraman deed
het achterop in zijn broek.

Al stuiterend ontwijken we ijsrotsen
op weg naar de Shōnan Maru

en we klappen tegen de zijkant.

Ik klauter naar boven,
maar er komt een golf en ik lig eraf.

Een paar minuten later
pikken ze me weer op.

Het begint erom te spannen.

Tweede poging. Klappen weer tegen de boot.

Er zijn stalen afweerpinnen
die we moeten ontwijken.

Maar goed, tweede poging,
klauter weer omhoog

en er komt weer een golf.

Hij kwam tot hier

en het scheelde millimeters
of ik had er weer afgelegen,

maar ik had de mazzel
dat ik me kon vastklampen.

Ik knipte het net door,

sprong aan boord,

hurkte neer

en ik wist dat we historie schreven.

Het was een onbeschrijflijk gevoel.

Ik zeg over de radio tegen mijn technicus:

"De Kiwi is geland."

(Gelach)

We wisten dat toen nog niet,

maar ons succes zou het protest
tegen de walvisvangst veranderen.

Zoals verwacht werd ik vervolgens
gearresteerd en naar Japan gebracht.

En voor het eerst

begonnen de Japanse media
het over de walvisvaart te hebben.

Toen ik aankwam in Tokio,
cirkelden er acht helicopters rond

om een glimp op te vangen
van die slechte man uit Nieuw-Zeeland.

Er kwamen 47 journalisten
naar de gevangenis om me te interviewen.

Tegelijkertijd

voerden ngo's in de hele wereld
slimme campagnes

die lieten zien hoe achterbaks
de Japanse walvisvangst was

en hoe belachelijk mijn vervolging.

Er vonden een aantal protesten plaats
en de grootste ervan in Australië.

En uiteindelijk

ging de Australische regering overstag.

Ik weet nog goed dat een journalist
me in de gevangenis kwam opzoeken

en een persverklaring
tegen het glas drukte.

Ik begon het te lezen

en barstte in snikken uit.

Australië had plannen aangekondigd

om Japan voor het Internationaal
Gerechtshof te dagen

over de walvisvangst

en ik wist dat dit een kans was
om hun walvisvangst te stoppen.

Vier jaar later bepaalde
het hoogste gerecht in de wereld

dat hun walvisvangst noch legaal
noch wetenschappelijk was

en gebood hen te stoppen.

Natuurbeschermers over de hele wereld --
waaronder ik -- werden allemaal dronken

en hadden de volgende dag
een flinke kater.

Je zou kunnen zeggen
dat we wat voorbarig waren.

Een paar jaar later
pakte Japan de walvisvangst weer op,

maar nu zijn het er 333
in plaats van de 1000 van vroeger.

Nou claim ik niet dat ik eigenhandig
die overwinning tot stand bracht --

daar speelden vele mensen een rol in --

maar op een bepaalde manier

waren het mijn opsluiting
en het verlies van de boot

die mensen tot actie inspireerden.

Ik ben supertrots op mijn rol
in het redden van walvissen op Antarctica.

Maar terug naar Japan.

Ik kwam uiteindelijk vrij,
maar ik betaalde een zware tol:

vijf maanden in een
maximale-security-afdeling.

Dat was heel moeilijk

en ik het heeft me veranderd --

en niet per se beter.

Ik had een behoorlijk deel
van mijn leven ingeleverd,

mijn boot was weg en ik was platzak.

Toen ik thuiskwam kon ik
weer helemaal opnieuw beginnen.

Ondanks alles dat er gebeurd was,

was het idee om weer van 9 tot 5 te werken

niet acceptabel.

Ik vergelijk het met 'The Matrix'.

(Gelach)

Je hebt een rode en een blauwe pil.

Maar de rode pil is eenrichtingsverkeer.

Als je eenmaal hebt gewerkt
aan dingen waar je echt in gelooft,

is het moeilijk weer gewoon
de kost te gaan verdienen.

Ik bleef me inzetten
voor mariene natuurbescherming

en ik was erop gebrand
dat te blijven doen.

Iets wat me nog wel wel
parten speelde, natuurlijk,

was geld -- of geen geld eigenlijk.

Toen ik in de gevangenis zat,

had ik een snood plan uitgebroed
om niet alleen aan geld te komen

maar ook ons werk een boost te geven.

Ik wilde voormalig
militair personeel gaan inhuren

en dat financieren
met een nieuw tv-programma.

Krachtpatsers, bakken met geld --

dingen op zijn kop zetten,
maar wel goed werk doen.

En het tv-programma
zou ons een platform geven

om de dingen onder het licht
te brengen die ik belangrijk vond.

Opmerkelijk genoeg lukte het ons.

Dit is het team dat ik meenam
naar Centraal Amerika:

voormalige mariniers,
US Navy SEALs, US Army Rangers

en ook nog een
parachutist uit Nieuw-Zeeland.

Een groep met vakmensen
die graag een bijdrage wilde leveren.

Nou wonnen we niet alle veldslagen;

nee, we verloren er meer dan we wonnen.

Het ging niet altijd goed,
maar hadden wel een aantal successen.

Dit schip betrapten we op het illegaal
vissen in een reservaat in Guanacaste.

De kapitein bleek de voorzitter te zijn
van de lokale vissersvakbond.

Deze zeven haaienvinnenboten
betrapten op we één en dezelfde nacht

in het Cocos Island Marine Reserve.

Een Vietnamese boot die we betrapten
op illegaal speervissen in Palawan

met meer dan 15 ton vis aan boord,

veel ervan bedreigde soorten.

Een verboden Deense zegenvisser
illegaal vissend in gemeentelijke wateren.

We betrapten cyanidevissers,

dynamietvissers,

mensen die zelfs
op roze dolfijnen jaagden.

Daar achterop ligt een roze dolfijn

en voorop zitten ze
dolfijnenvlees te roken.

In Namibië filmden we
het gruwelijke zeehondenknuppelen.

Dit is de eerste missie
die ons team ooit uitvoerde.

We redden zelfs een dolfijn

die illegaal werd gehouden
in een heel klein zwembadje.

Als het gaat om maritiem natuurbehoud
had mijn team zijn effect gehad.

We arresteerden veel mensen,

brachten veel dingen aan het licht

en ons tv-programma
werd in 90 landen uitgezonden.

Nou had ik met alle plezier
die maritieme missies willen blijven doen

zolang als ik leef,

maar dat veranderde toen ik
van een vriend een e-mail kreeg

met de onschuldig ogende titel 'Biomassa'.

Sta mij toe even technisch te worden.

Biomassa is de totale massa
van iets organisch.

De biomassa van de mensheid
is bijvoorbeeld

7,6 miljard mensen keer 69 kilo --

de gemiddelde massa van een mens --

524 miljoen ton.

Nu claimde deze e-mail

dat de biomassa van landdieren
in vrije val was -- wilde landdieren.

Ze noemde me cijfers
waar ik mijn twijfels bij had.

Ik besloot er echter
wel eens in te duiken.

Dat deden we zo.

We telden bij elkaar op
de biomassa van alle wilde landdieren,

waaronder zoogdieren,
vogels, reptielen, amfibieën --

20.000 soorten in totaal.

Vervolgens berekenden we
de biomassa van de mens

en zijn 12 gedomesticeerde dieren,

te weten vee, honden, katten, etc.

Toen zetten we die twee naast elkaar
en hier wordt het interessant.

Ik had zoiets verwacht:

wilde dieren die ongeveer 75% uitmaken
van de totale biomassa van landdieren.

Triest genoeg zag het plaatje
er niet zo uit.

De werkelijkheid was
zowel onverwacht als ontstellend.

Drie procent ...

De biomassa van 20.000
wilde soorten op land

is nu slechts drie procent van het totaal.

En het gaat verder omlaag.

De mens en zijn 12 gedomesticeerde dieren
zijn goed voor die andere 97%.

De redenen zijn complex:

verlies van woongebied, stropers,

ontbossing, klimaatverandering,
mijnbouw, vervuiling --

er zijn zoveel dingen
van invloed op de landfauna.

Wij waren bezig geweest
met mariene missies,

maar ondertussen

stonden wilde landdieren
onder nog meer dreiging.

We besloten ons daarmee te gaan bemoeien.

Het idee van missies op land
was zeer aantrekkelijk.

We hadden zoveel
klappen gehad in onze boten;

maritieme missies zijn zwaar werk.

Het idee om in de jungle te zijn --

we hadden visioenen van piña coladas
en wiegende hangmatten.

We begonnen met de missies

en het was moerassen,
muggen en bloedzuigers,

dus de glans was al snel
van die junglemissies af,

maar wat er niet afging was de voldoening.

We pakten een hoop criminelen,

brachten veel zaken aan het licht

en redden veel dieren.

Hier zijn een paar van onze successen.

We ontmantelden
een paar illegale kapoperaties.

Deze was in het Sembilang
National Park in Indonesië;

deze in het Danku
wildreservaat op Sumatra.

We wisten twee illegale
goudmijnen te sluiten

in Corcovado National Park.

We rolden twee bendes op
die bedreigde soorten smokkelden.

Deze smokkelde bedreigde bosschildpadden

vanuit de Filipijnen naar China.

De tweede smokkelde schubdieren --
wat een opmerkelijk wezentje.

Deze jongen is een van de gelukkige
die we konden redden.

Het ook werken voor landdieren
gaf diversiteit aan ons tv-programma

en een van de spannendste afleveringen
kwam uit die junglemissies.

Ik ben net terug van werk in de Amazone

over huisdierenhandel.

Bijna elk dier in de Amazone
kun je ondertussen bestellen.

Apen, slangen, poema, jaguar.

Het is allemaal te koop --

dood of levend.

We vingen onlangs deze gast

die een bedreigde rode aap had geschoten.

Hier wordt ze klaargemaakt
voor het diner van meneer.

En vastgemaakt aan een tak
direct boven de kookpot

zat haar jong,

dat iemands huisdier zou gaan worden.

Dit beeld, daar ging ik echt stuk van.

Triest genoeg is deze stroper
er een van duizenden

die de jungle plunderen voor 'huisdieren'.

Zoals alle wilde gebieden tegenwoordig

wordt het Amazonegebied belaagd

en het bloedt wilde dieren
om aan de internationale vraag te voldoen.

Hoewel ik een hekel heb aan stropers,

ligt het feitelijke probleem
in de aanvoerketen

die de lucratieve handel
tussen jager en koper mogelijk maakt.

Neem de vraag weg
of verstoor de aanvoerroute

en het stropen stopt meestal.

Met dit in gedachten

begon ons team bij de stroper

en werkte van daaruit de aanvoerketen af.

We vonden boten die de dieren vervoerden
van de jungles naar lokale steden.

Hier zie je hoe twee bedreigde
rode apen worden vervoerd.

We vonden tussenpersonen --

meestal waren het vrouwen --

die de dieren kopen
en ze verder verhandelen:

goedkope soorten voor lokale verkoop,
soms dood, soms levend;

dure soorten gaan verder
de rivier af, meestal levend.

We volgende de aanvoerketen verder

en het spoor leidde
naar Macapá in Brazilië.

Als ik wilde dieren
het Amazonegebied uitsmokkel,

dan doe ik dat altijd via deze plaats.

Ik was er tien dagen geleden.

Kort na mijn aankomst werd ik door
twee mannen aangevallen met een mes

en het scheelde niet veel
of mijn keel was afgesneden.

De wond in mijn borst is nu geheeld,

maar het beeld van die eerste vent
met dat mes achtervolgt me.

Het is niet de eerste keer
dat er mogelijk iemand zou omkomen.

We werden twee keer beschoten
toen we achter gouddelvers aanzaten

en ook meerdere keren

door illegale boten
waar we achteraan zaten --

de laatste in de Filipijnen.

Ik ben zo bang ooit terug te komen
met een van mijn mannen in een lijkzak.

En telkens als ik afscheid neem
van mijn dochters

en weer een project ga doen,

ben ik bang dat het misschien
de laatste keer is dat ik ze zie.

Onze missies brengen ons nu eenmaal
naar gevaarlijke plaatsen,

waar we het opnemen tegen criminele bendes

die moreel failliet zijn
en veel geld hebben.

Ik klaag daar niet over.

ik wil alleen benadrukken

dat mijn team en ik
hiervoor verkiezen te vechten

en we kennen de risico's.

Je hebt niet geleefd, voor je bereid bent
ergens voor te sterven.

Ik weet waarvoor ik dat wil doen:
voor wilde dieren.

Ik weet dat daar op een dag
mijn leven aan kan verliezen

en dat accepteer ik.

Mijn leven heeft nu echt een doel.

Ik red dolfijnen, walvissen,
schubdieren, schildpadden;

ik patrouilleer in 's werelds
meest afgelegen jungles;

de afgelopen maanden ging ik
de Amazonerivier op en af.

Weet je, dat mes vond ik niet geweldig,

maar de rest was wel waanzinnig.

Ik zou met niemand anders willen ruilen.

Ik kan me ergens voor inzetten

en ik maak de wereld
een heel klein beetje beter.

Stel jezelf die vraag eens:

als je morgen overlijdt,

kun je dan oprecht zeggen

dat de wereld beter is geworden
omdat jij er was?

Als je jouw doel niet gevonden hebt,

dan is het antwoord waarschijnlijk 'nee'

en daarmee doe je jezelf tekort.

Ik zeg niet dat je je leven moet riskeren
of je loopbaan moet opgeven;

ik zeg niet dat je
voor dieren moet vechten

of je bezittingen moet opgeven;

maar ik zeg wel dat als je
een doel vindt waar je in gelooft

en je geeft je daar volledig aan,

dat je dan een rijker leven leidt

en misschien de wereld
een stukje beter maakt.

(Applaus)(Gejuich)