WEBVTT

00:00:00.000 --> 00:00:02.000
Craig Ventter က အရမ်း သေသေသပ်သပ်ပြသလိုပဲ

00:00:02.000 --> 00:00:04.000
ဗီဇတွေကိုပြောင်းဖို့နည်းက
အဲဒါတွေကိုအသစ်ပြုလုပ်ဖို့ပါ

00:00:04.000 --> 00:00:07.000
တစ်နည်းကတော့ ဘဝနေထိုင်မှုတွေကို
ပြောင်းလိုက်ဖို့ပါ။

00:00:07.000 --> 00:00:11.000
လေ့လာနေတာက ဒီအပြောင်းအလဲတွေက
ဘယ်လိုအစွမ်းထက်ပြီး အားကောင်းနိုင်လဲ၊

00:00:11.000 --> 00:00:14.000
အကျိုးကျေးဇူးတွေကို သိမြင်ဖို့အကြာကြီး
စောင့်စရာမလိုဘူးဆိုတာပါ။

00:00:14.000 --> 00:00:19.000
ပိုကျန်းမာစွာ စားသောက်၊ စိတ်ဖိစီးမှုကိုထိန်း
လေ့ကျင့်ခန်းလုပ်ပြီး ပိုချစ်တတ်ရင်

00:00:19.000 --> 00:00:21.000
ဦးနှောက်မှာ ပိုသွေးစီဆင်းပြီး အောက်ဆီဂျင်
ပိုရတယ်

NOTE Paragraph

00:00:21.000 --> 00:00:24.000
ဒါထက်ပိုပြီး ဦးနှောက်ဟာ 
သိသိသာသာ ပိုကြီးလာပါတယ်။

00:00:24.000 --> 00:00:26.000
နှစ်အနည်းငယ်က မဖြစ်နိုင်ဘူးလို့
ထင်ခဲ့တာတွေ

00:00:26.000 --> 00:00:28.000
အခုတော့ တကယ်ကို တိုင်းတာနိုင်ပါတယ်။

00:00:28.000 --> 00:00:31.000
ဒါကို ကျွန်တော်တို့မတိုင်ခင် နှစ်အနည်းငယ်က

00:00:31.000 --> 00:00:33.000
Robin Willams က သိနားလည်ခဲ့တာပါ။

NOTE Paragraph

00:00:33.000 --> 00:00:35.000
ကဲ ဦးနှောက်မှာ ဆဲလ်အသစ်တွေတိုးပွားဖို့

00:00:35.000 --> 00:00:38.000
ခင်ဗျားတို့ လုပ်လို့ရတာလေးတွေရှိပါတယ်။

NOTE Paragraph

00:00:38.000 --> 00:00:40.000
အကြိုက်ဆုံးတချို့ကတော့
ချောကလက်၊ လက်ဖက်ရည်၊၊

00:00:40.000 --> 00:00:44.000
ဘယ်ရီသီးအရက်လို မျိုးတွေမှာအသင့်အတင့်၊
စိတ်ဖိစီးတာကိုင်တွယ်မှု၊

00:00:44.000 --> 00:00:46.000
ဆေးခြောက်မှာပါတဲ့ ဓာတ်တွေပေါ့။

00:00:46.000 --> 00:00:48.000
ကျွန်တော်က သတင်းပါးသူ သက်သက်ပါ။

00:00:49.000 --> 00:00:52.000
(ရယ်သံများ)

00:00:52.000 --> 00:00:55.000
ကျွန်တော်တို့ ဘာအကြောင်း
ပြောနေတာပါလိမ့်။

00:00:55.000 --> 00:00:57.000
(ရယ်သံများ)

00:00:57.000 --> 00:00:59.000
နောက် ပိုဆိုးအောင်လုပ်တဲ့ တခြားဟာတွေ

00:00:59.000 --> 00:01:01.000
ဦးနှောက်ဆဲလ်တွေ ကုန်ခမ်းအောင်
လုပ်တာတွေပေါ့။

00:01:01.000 --> 00:01:04.000
သင်္ကာမကင်းဖြစ်နေကျက ပျော်ဆီ၊
သကြား၊ နီကိုတင်း၊ ဘိန်းပါတဲ့ဆေး၊

00:01:04.000 --> 00:01:08.000
ကိုကင်း၊ အရက်အလွန်အကျွံနဲ့ 
ရှည်ကြာတဲ့ ဖိစီးမှုလိုမျိုးတွေပါ။

NOTE Paragraph

00:01:08.000 --> 00:01:11.000
ဘဝနေထိုင်မှု ပြောင်းလိုက်တော့
အရေပြားမှာ သွေးစီးဆင်းတာပိုများတော့

00:01:11.000 --> 00:01:14.000
အိုလာမှုနှုန်း လျော့သွားတယ်။
အရေပြား သိပ်မရှုံ့တော့ဘူးလေ။

NOTE Paragraph

00:01:14.000 --> 00:01:16.000
နှလုံးမှာ သွေးစီးဆင်းမှု ပိုများလာတယ်။

00:01:16.000 --> 00:01:18.000
နှလုံးရောဂါကို တကယ် နောက်ဆုတ်လို့
ရတာပြတာပါ။

NOTE Paragraph

00:01:18.000 --> 00:01:21.000
ဝဲဘက်အပေါ်မှာ မြင်ရတာက ပိတ်ဆို့နေတဲ့
သွေးလွှတ်ကြောတွေဟာ

00:01:21.000 --> 00:01:23.000
၁ နှစ်အကြာမှာပဲ ပိတ်ဆို့တာ
သိသာစွာ လျော့လာတယ်

00:01:23.000 --> 00:01:25.000
PET နှလုံးစကင်မှာပြတဲ့ ဝဲဘက်အောက်ပိုင်းက

00:01:25.000 --> 00:01:27.000
အပြာရောင်ဟာ သွေးမစီးဆင်းတာ
ကိုဆိုလိုတာပါ။

00:01:27.000 --> 00:01:30.000
၁ နှစ်ကြာပြီး လိမ္မော်နဲ့အဖြူဟာ
အမြင့်ဆုံး သွေးစီးဆင်းမှုပါ။

00:01:30.000 --> 00:01:33.000
ဆီးကျိတ်ကင်ဆာနဲ့ ချဲ့ရရင် ရင်သားကင်ဆာရဲ့

00:01:33.000 --> 00:01:35.000
တိုးတက်မှုကို ဒီအပြောင်းအလဲတွေ လုပ်ရုံနဲ့

00:01:35.000 --> 00:01:37.000
ရပ်လို့၊ နောက်ဆုတ်လို့ရတာကို ပြလိုက်တာပါ။

00:01:37.000 --> 00:01:40.000
ဒီအပြောင်းအလဲတွေ လုပ်တဲ့အုပ်စုက 
Vitro ထဲက အသားပိုကြီးထွားမှု ၇၀%

00:01:40.000 --> 00:01:42.000
ကန့်သတ်လိုက်တယ်လို့ တွေ့ထားတယ်။

00:01:42.000 --> 00:01:45.000
ဒါနဲ့ယှဉ်လိုက်တဲ့ အုပ်စုမှာတော့ ၉% ပဲရှိတယ်။

NOTE Paragraph

00:01:45.000 --> 00:01:47.000
ဒီကွာာခြားချက်တွေဟာ တော်တော်ကို သိသာပါတယ်။

00:01:47.000 --> 00:01:49.000
လိင်အင်္ဂါမှာ သွေးစီးဆင်းတာ ပိုများတော့

00:01:49.000 --> 00:01:51.000
လိင်ပိုင်းစွမ်းဆောင်မှု တိုးလာတာပေါ။

00:01:51.000 --> 00:01:53.000
ကျန်းမာရေးဋ္ဌာနကလုပ်တဲ့ အထိရောက်ဆုံး

00:01:53.000 --> 00:01:55.000
ဆေးလိပ်ဆန့်ကျင်ရေး ကြော်ညာမှာပြတာက

00:01:55.000 --> 00:01:57.000
သွေးလွှတ်ကြောတွေကို တင်းစေတဲ့ နီကိုတင်းဟာ

00:01:57.000 --> 00:01:59.000
နှလုံးရောဂါ (သို့) လေဖြတ်တာသာမကပဲ

00:01:59.000 --> 00:02:01.000
ပန်းသေတာကိုလည်း ဖြစ်စေတယ်တဲ့။

00:02:01.000 --> 00:02:03.000
ဆေးလိပ်သောက်သူ တစ်ဝက်ဟာ ပန်းသေနေသူတွေပါ။

00:02:03.000 --> 00:02:04.000
ဘယ်လိုဆွဲဆောင်မလဲ။

NOTE Paragraph

00:02:04.000 --> 00:02:06.000
ကျွန်တော်တို့လည်း လေ့လာမှု
ထုတ်ပြန်တော့မယ်။

NOTE Paragraph

00:02:06.000 --> 00:02:09.000
ပထမလေ့လာမှုက ဆီးကျိတ်ကင်ဆာ
ရှင်အမျိုးသားရဲ့ ဗီဇဖွင့်ဆိုချက်ကို

00:02:09.000 --> 00:02:11.000
ပြောင်းနိုင်တာပြတယ်၊ heat map လို့ခေါ်တယ်၊

00:02:11.000 --> 00:02:14.000
ညာဘက်ဘေးတစ်လျှောက်ကအရောင်
အမျိုးမျိုးဟာ ဗီဇအမျိုးမျိုးပါ။

00:02:14.000 --> 00:02:17.000
ဗီဇပေါင်း၅၀၀ကျော်ဟာ ကောင်းကောင်းကြီး
ပြောင်းလို့ရတာ တွေ့ထားပါတယ်။

NOTE Paragraph

00:02:17.000 --> 00:02:20.000
အကျိုးက ရောဂါကာကွယ်တဲ့ ဗီဇကောင်း
တွေကိုဖွင့်လိုက်ခြင်းဟာ

00:02:20.000 --> 00:02:24.000
ရောဂါတိုးစေတဲ့ ဗီဇတွေကို
ပိတ်လိုက်ခြင်းပါ။

NOTE Paragraph

00:02:24.000 --> 00:02:27.000
ဒီတွေ့ရှိချက်တွေဟာ လူအများကို
မျှော်လင့်ချက်အသစ် ရွေးစရာအသစ်တွေ

00:02:27.000 --> 00:02:29.000
ပေးရာမှာအတော့ကို ဩဇာကြီးတယ်လို့ထင်တယ်

00:02:29.000 --> 00:02:34.000
Navigencics နဲ့ DNA Direct နဲ့
23andMe လိုကုမ္ပဏီတွေဟာ

00:02:34.000 --> 00:02:37.000
ခင်ဗျားတို့ကို မျိုးရိုဗီဇဆိုင်ရာ
သတင်းဆောင်းပါးတွေ ပေးနေတယ်

00:02:37.000 --> 00:02:40.000
"ဘုရားရေ၊ကဲ ဒါနဲ့ဘာလုပ်ရမလဲဟ"
ဆိုတာမျိုး လူတစ်ချို့ကိုပေးနေတယ်။

00:02:40.000 --> 00:02:43.000
ကောင်းပြီ၊ မျိုးရိုးဗီဇတွေဟာ ကံကြမ္မာ
မဟုတ်ဘူး၊ ဒီအပြောင်းအလဲတွေ

00:02:43.000 --> 00:02:45.000
လုပ်ရင်ပေါ့၊ အထုံပါမှုပါ၊ ဒါပေမဲ့ 
တခြားလုပ်နိုင်တာထက်

00:02:45.000 --> 00:02:47.000
ပိုကြီးတဲ့ ပြောင်းလဲမှုတွေလုပ်ရင်

00:02:47.000 --> 00:02:50.000
တကယ်ပဲ မျိုးရိုးဗီဇဖော်ပြပုံကို
ပြောင်းလဲနိုင်ပါတယ်ဗျာ။

00:02:50.000 --> 00:02:51.000
ကျေးဇူးတင်ပါတယ်။

00:02:51.000 --> 00:02:53.000
(လက်ခုပ်သံများ)