1
00:00:01,646 --> 00:00:04,121
Ова е Сиан Кан.

2
00:00:04,145 --> 00:00:07,664
Јужно од Тулум
на карипскиот брег на Мексико,

3
00:00:07,688 --> 00:00:10,041
тоа е резерват заштитен од државата,

4
00:00:10,065 --> 00:00:12,204
светско наследство на УНЕСКО

5
00:00:12,204 --> 00:00:15,109
и еден од најбиоразновидните
региони на планетата.

6
00:00:15,157 --> 00:00:17,138
Но кога прв пат го посетив 
во 2010 г.,

7
00:00:17,162 --> 00:00:20,094
бев згрозен и целосно зачуден

8
00:00:20,118 --> 00:00:22,565
зошто плажата е претрупана со ѓубре.

9
00:00:22,589 --> 00:00:26,653
Брзо сфатив
дека допловува од целиот свет.

10
00:00:27,432 --> 00:00:29,808
По првото патување, 
се враќав

11
00:00:29,832 --> 00:00:31,229
неколкупати годишно

12
00:00:31,253 --> 00:00:33,717
во Сиан Кан
во државата каде сум роден,

13
00:00:33,741 --> 00:00:35,201
за да работам со ова ѓубре.

14
00:00:35,225 --> 00:00:36,383
И досега,

15
00:00:36,407 --> 00:00:40,829
имаме документирано отпад
од 58 различни држави и територии

16
00:00:40,853 --> 00:00:42,430
на 6 континенти,

17
00:00:42,454 --> 00:00:46,339
што испливал на брегот
на овој рај во Мексико.

18
00:00:46,363 --> 00:00:48,977
Иако никогаш не можам да знам
каде бил фрлен производот,

19
00:00:49,001 --> 00:00:52,958
некогаш можам да откријам 
според ознаката.

20
00:00:52,982 --> 00:00:57,192
Со црвено се означени државите
застапени од своето ѓубре

21
00:00:57,192 --> 00:00:58,694
во Сиан Кан.

22
00:00:59,650 --> 00:01:03,603
Како овие садови за путер од Хаити
во сите форми и големини,

23
00:01:03,627 --> 00:01:05,191
шишиња за вода од Јамајка.

24
00:01:05,215 --> 00:01:08,889
Не е зачудувачки што голем дел 
е од соседните карипски држави,

25
00:01:08,913 --> 00:01:10,503
но има работи од секаде.

26
00:01:10,527 --> 00:01:12,909
Еве пример 
од меѓународни шишиња за вода.

27
00:01:12,933 --> 00:01:16,056
И иронично е што
многу од најдените производи

28
00:01:16,080 --> 00:01:19,557
се наменети за чистење
и разубавување,

29
00:01:19,829 --> 00:01:22,507
како производов од САД,

30
00:01:22,531 --> 00:01:24,927
што всушност е направен
да ја штити пластиката,

31
00:01:25,385 --> 00:01:26,887
(Смеа)

32
00:01:26,911 --> 00:01:29,272
шампон од Јужна Кореа,

33
00:01:29,296 --> 00:01:30,834
варикина од Коста Рика

34
00:01:30,858 --> 00:01:32,824
и средство за чистење тоалет 
од Норвешка.

35
00:01:32,848 --> 00:01:35,441
Ова се многу секојдневни 
производи за нас,

36
00:01:35,465 --> 00:01:38,866
или се надевам дека ви се познати
четкиве за заби.

37
00:01:38,890 --> 00:01:39,954
(Смеа)

38
00:01:40,601 --> 00:01:42,433
Кујнски прибор.

39
00:01:43,552 --> 00:01:44,980
Играчки.

40
00:01:46,090 --> 00:01:49,691
Исто така наоѓам докази
од изгорено пластично ѓубре,

41
00:01:49,715 --> 00:01:52,824
што во воздухот ослободува 
гасови кои предизвикуваат рак.

42
00:01:52,824 --> 00:01:55,821
Луѓето ме прашуваат за најинтересниот
предмет што сум го нашол,

43
00:01:55,845 --> 00:01:59,372
и тоа убедливо е
оваа протетичка нога.

44
00:01:59,396 --> 00:02:02,530
И во позадината, ако можете да ја видите
малата сина тапа,

45
00:02:02,554 --> 00:02:03,928
во моментот кога ја најдов,

46
00:02:03,952 --> 00:02:06,511
беше дом на овој 
мал рак пустиник.

47
00:02:06,535 --> 00:02:07,830
Овој дечко е многу сладок.

48
00:02:07,854 --> 00:02:09,142
(Смеа)

49
00:02:11,380 --> 00:02:13,040
(Смеа)

50
00:02:14,235 --> 00:02:17,538
И овие фасцинантни,

51
00:02:17,562 --> 00:02:19,750
но истовремено згрозувачки предмети,

52
00:02:19,774 --> 00:02:21,295
секој со своја приказна,

53
00:02:21,319 --> 00:02:25,432
ги користам за краткотрајни,
еколошки уметнички дела.

54
00:02:25,456 --> 00:02:28,252
И се почна со оваа слика 
во февруари 2010,

55
00:02:28,276 --> 00:02:29,893
кога прв пат го посетив Сиан Кан.

56
00:02:29,917 --> 00:02:33,768
Забележав дека сината е најдоминантна
боја во пластиките.

57
00:02:33,792 --> 00:02:37,096
Виолетовата е всушност најретка.
Таа е како злато за мене.

58
00:02:37,120 --> 00:02:38,619
Но сината е најдоминантна,

59
00:02:38,643 --> 00:02:40,337
па собрав некои од сините

60
00:02:40,361 --> 00:02:43,055
и го направив овој мал аранжман
пред синото небо

61
00:02:43,079 --> 00:02:44,965
и сините карипски води.

62
00:02:44,989 --> 00:02:47,686
И кога фотографирав
и погледнав во пробната слика,

63
00:02:47,710 --> 00:02:50,508
беше како да ме удри молња
во тој момент,

64
00:02:50,532 --> 00:02:52,562
и знаев 
дека ќе мора да се вратам

65
00:02:52,586 --> 00:02:56,114
да создадам низа поставки
на лице место

66
00:02:56,138 --> 00:02:57,762
и да ги фотографирам.

67
00:02:57,786 --> 00:02:59,648
Па ова се претвори во скица

68
00:02:59,672 --> 00:03:03,739
за дело кое го завршив
3 години подоцна.

69
00:03:03,763 --> 00:03:06,117
Немав идеја 
дека 10 години подоцна,

70
00:03:06,141 --> 00:03:08,859
речиси деценија подоцна,
сѐ уште ќе работам на него.

71
00:03:08,883 --> 00:03:10,780
Но проблемот опстојува.

72
00:03:11,242 --> 00:03:13,282
Па, ќе ви покажам 
некои од фотографиите

73
00:03:13,306 --> 00:03:18,216
од серијата наречена „Исфрлено на брегот: 
трансформирање загаден пејзаж".

74
00:03:18,236 --> 00:03:20,747
Ве молам запомнете
дека не го бојам отпадот.

75
00:03:21,319 --> 00:03:23,513
Го собирам
и организирам по боја

76
00:03:23,537 --> 00:03:26,298
на истите плажи каде го наоѓам.

77
00:03:34,381 --> 00:03:38,330
Ова е мојот скапоцен куп од отпад
од 2015 г.

78
00:03:38,354 --> 00:03:41,849
по поставување на првото издание 
на "Museo de la Basura,"

79
00:03:41,873 --> 00:03:43,861
или „Музеј на отпад".

80
00:03:44,409 --> 00:03:47,352
Моја намера е во целост
е да се грижам за овој отпад,

81
00:03:47,352 --> 00:03:48,671
да го возвишам,

82
00:03:48,671 --> 00:03:49,876
да го ставам на пиедестал

83
00:03:49,900 --> 00:03:51,227
и да го поставам.

84
00:03:51,251 --> 00:03:53,710
Сите сме виделе 
ужасни слики

85
00:03:53,734 --> 00:03:56,097
од мртви животни
со пластика во стомаците.

86
00:03:56,121 --> 00:03:58,922
И многу е важно
вистински да ги видиме

87
00:03:58,946 --> 00:04:00,351
и да ги сфатиме.

88
00:04:00,375 --> 00:04:04,139
Но со правење естетски - 
некој би рекол прекрасни - аранжмани

89
00:04:04,163 --> 00:04:05,622
од ѓубрето на светот,

90
00:04:05,646 --> 00:04:08,300
сакам да го заведам гледачот

91
00:04:08,324 --> 00:04:11,571
да ги привлечам оние отрпнатите
од грозотијата на светот

92
00:04:11,595 --> 00:04:15,459
и да им пружам друг начин
да сфатат што се случува.

93
00:04:15,483 --> 00:04:17,996
Некои го опишуваат
Големиот пацифички отпад

94
00:04:18,020 --> 00:04:20,155
како остров двојно поголем од Тексас,

95
00:04:20,179 --> 00:04:22,170
но ми велат дека е тешко да се види

96
00:04:22,194 --> 00:04:24,001
бидејќи повеќе е како смог.

97
00:04:24,173 --> 00:04:25,806
Па преку мојата уметност,

98
00:04:25,830 --> 00:04:29,738
се обидувам да прикажам 
што навистина ѝ се случува на околината

99
00:04:29,762 --> 00:04:32,258
и невидливото да го направам видливо.

100
00:04:32,400 --> 00:04:35,081
Моето клучно прашање,
по отпочнувањето на проектот,

101
00:04:35,105 --> 00:04:37,544
беше „Што ќе правам со ѓубрето 
откако ќе завршам?"

102
00:04:37,568 --> 00:04:41,740
Некои ми кажаа 
дека може да биде оштетена стока

103
00:04:41,764 --> 00:04:45,266
откако патувало низ океанот
и било изложено на елементите,

104
00:04:45,290 --> 00:04:49,983
дека може да се разгради
и да уништи рециклиран материјал.

105
00:04:50,007 --> 00:04:53,625
Ниту депонијата не беше
добро решение.

106
00:04:54,074 --> 00:04:55,757
И тогаш конечно, ми светна

107
00:04:55,781 --> 00:04:59,488
после сиот мој напор
и на сите луѓе кои ми помогнале

108
00:04:59,512 --> 00:05:02,245
да го соберам, организирам и 
исчистам ова ѓубре,

109
00:05:02,269 --> 00:05:03,445
дека треба да го чувам.

110
00:05:03,826 --> 00:05:06,187
Па тоа е планот,

111
00:05:06,211 --> 00:05:08,875
да го користам 
бесконечен број пати

112
00:05:08,899 --> 00:05:10,396
да создавам уште уметнички дела

113
00:05:10,420 --> 00:05:14,491
и да поттикнам заедници 
да се занимаваат со еколошка уметност.

114
00:05:15,111 --> 00:05:18,845
Ова е пример на дело од заедницата,
што го изработивме лани

115
00:05:18,869 --> 00:05:22,422
со младината од Пунта Ален 
во Сиан Кан.

116
00:05:22,446 --> 00:05:26,072
Клучен дел од работата на заедницата
се чистењата на плажите

117
00:05:26,096 --> 00:05:27,914
и правење програма за образование.

118
00:05:27,938 --> 00:05:30,471
И како што заедницата се зголемува

119
00:05:30,495 --> 00:05:32,597
како што се зголемува
колекцијата отпад,

120
00:05:32,621 --> 00:05:36,007
навистина верувам дека
ќе се зголеми и влијанието.

121
00:05:36,031 --> 00:05:37,297
Како одминуваа годините,

122
00:05:37,321 --> 00:05:41,354
станав малку опседнат
со мојата колекција отпад.

123
00:05:41,378 --> 00:05:45,113
Ја пакувам во куфери 
и патувам со неа.

124
00:05:45,137 --> 00:05:47,252
Ја носам на одмор со мене.

125
00:05:47,276 --> 00:05:48,673
(Смеа)

126
00:05:48,697 --> 00:05:50,586
И во последното дело,

127
00:05:50,610 --> 00:05:54,781
почнав да излегувам 
од 2Д рамнината на сликата.

128
00:05:54,805 --> 00:05:56,908
Многу сум возбуден 
за новите дела.

129
00:05:56,932 --> 00:05:59,736
Ги гледам како живи уметнички дела

130
00:05:59,760 --> 00:06:02,692
кои ќе се видоизменуваат и 
растат со текот на времето.

131
00:06:02,716 --> 00:06:06,696
Иако моја најголема желба е да
снемам суровини

132
00:06:06,720 --> 00:06:08,096
за оваа работа,

133
00:06:08,120 --> 00:06:09,399
не сме стигнати дотаму.

134
00:06:09,423 --> 00:06:11,269
Па во следната фаза на проектот,

135
00:06:11,293 --> 00:06:13,698
планирам да продолжам 
со работа во заедницата

136
00:06:13,722 --> 00:06:16,246
и да правам уште поголеми свои дела,

137
00:06:16,270 --> 00:06:19,017
бидејќи проблемот е огромен.

138
00:06:19,930 --> 00:06:26,243
8 милиони тони пластика
влегува во океаните секоја година,

139
00:06:26,267 --> 00:06:28,001
и ги уништува екосистемите.

140
00:06:28,504 --> 00:06:33,651
Сега, додека зборувам, буквално
се случува излевање на пластика.

141
00:06:34,170 --> 00:06:40,044
Го гледам овој проект 
како молба за помош и повик за делување.

142
00:06:40,068 --> 00:06:42,845
Нашето здравје и иднина се
нераскинливо врзани

143
00:06:42,869 --> 00:06:44,129
со иднината на океаните.

144
00:06:44,153 --> 00:06:48,533
Го нарекувам проектот „Исфрлено на брегот:
трансформирање загаден пејзаж,"

145
00:06:48,557 --> 00:06:50,391
но проектот ме трансформира и мене

146
00:06:50,415 --> 00:06:53,724
и ме поттикна да си ги преиспитам
постапките и потрошувачката.

147
00:06:53,748 --> 00:06:56,974
И ако може да му помогне некому 
да стане посвесен,

148
00:06:56,998 --> 00:06:58,936
тогаш трудот ќе вреди.

149
00:06:58,960 --> 00:07:00,111
Многу ви благодарам.

150
00:07:00,135 --> 00:07:03,230
(Аплауз)