Ik denk dat iedereen van jullie een smartphone of een iPhone heeft en waarschijnlijk heb je vanochtend de weersomstandigheden gecheckt; of het zou gaan regenen en je een paraplu zou moeten meenemen, of het zonnig zou worden en je een zonnebril nodig zou hebben, of dat het koud zou worden en je een extra jas zou kunnen gebruiken. Soms zal het je goede informatie geven, maar soms niet. Laat me je dit vertellen: mijn beste app is mijn grootmoeder. (Gelach) Haar naam is Mamadda. Ze kan je niet alleen vertellen wat voor weer het vandaag zal worden, maar ze kan dit voorspellen voor de komende twaalf maanden. Of het een goed regenseizoen wordt ... of niet. Ze kan je dit vertellen door gewoon haar omgeving te observeren, door het observeren van de windrichting, de wolkenposities, de vogelmigratie, de grootte van fruit, de bloemen. Ze kan je dit vertellen door het gedrag van haar eigen kudde te observeren. Zo begrijpt zij meer van het weer en het ecosysteem waarin zij leeft. Ik kom uit een gemeenschap van veehouders. Wij zijn nomaden. We verhuizen van de ene naar de andere plaats om water en graasgebieden te vinden. We kunnen per jaar wel duizend kilometer, de grootte van Californië, afleggen. En dit leven helpt ons om in harmonie met ons ecosysteem te leven. We begrijpen elkaar. Voor ons is de natuur onze supermarkt, waar we ons voedsel kunnen verzamelen en ons water. Het is onze apotheek, waar we onze medicinale planten halen. Maar het is ook onze school, waar we leren hoe we de natuur beter beschermen en hoe het ons terug kan geven wat we nodig hebben. Maar met de impact van klimaatsverandering, ervaren we ook een ander effect. De zoetwaterbron van mijn gemeenschap behoort tot de top vijf in Afrika. Dit is het Tsjaadmeer. Toen mijn moeder geboren werd, was het wateroppervlak van het Tsjaadmeer ongeveer 25.000 vierkante kilometer groot. Toen ik dertig jaar geleden geboren werd, was het 10.000 vierkante kilometer. En nu ... is het wateroppervlak nog ongeveer 1.200 vierkante kilometer. Negentig procent van dit meer is gewoon verdampt -- verdwenen. En meer dan 40 miljoen mensen leven rond dit meer en zijn ervan afhankelijk. Dat zijn de veehouders, de vissers en de boeren. Zij kunnen niet rekenen op salaris aan het einde van de maand. Zij rekenen op regenval. Zij rekenen op de gewassen die groeien of de weide voor hun vee. De afnemende middelen leiden ertoe dat veel gemeenschappen vechten voor die middelen. Wie het eerst komt, het eerst maalt. De volgende zal tot de dood moeten vechten. Klimaatverandering heeft dus effect op onze leefwereld, door ons sociale leven te veranderen. Want de rol van man en vrouw is anders in deze regio. De man moet zijn familie voeden, voor zijn gemeenschap zorgen en als hij dat niet kan doen ... is zijn waardigheid in gevaar. Hij kan niets anders doen om het terug te krijgen. Klimaatverandering zorgt er dus voor dat onze mannen vaak ver weg zijn. Dat is migratie. Ze kunnen naar een grote stad migreren, waar ze zes tot twaalf maanden blijven en een baan krijgen, zodat ze geld kunnen terugsturen. Als ze geen baan krijgen, moeten ze in de Middellandse Zee springen en naar Europa migreren. Sommigen van hen overlijden daar, maar dat houdt niemand tegen. Natuurlijk is het rot voor het ontvangende land, meestal ontwikkelde landen. Zij moeten zich aanpassen om de migranten te ontvangen. Maar wat denk je van de achterblijvers? De vrouwen en kinderen, die de rol van man moeten overnemen, de rol van vrouw, die zorg moeten dragen voor veiligheid, voedsel en gezondheid voor de hele familie, zowel kinderen als ouderen. Die vrouwen zijn dus mijn heldinnen. Zij zijn namelijk vernieuwers. Zij zijn probleemoplossers. Zij maken de beperkte middelen groot voor de gemeenschap. Dat is mijn volk. We gebruiken de traditionele kennis van het inheemse volk om betere veerkracht te krijgen, zodat we kunnen overleven. Onze kennis is niet alleen bedoeld voor onze gemeenschappen. Het is er om te worden gedeeld met iedereen die met ons leeft. En inheemse mensen over de hele wereld redden 80% van de biodiversiteit. Wetenschappers zeggen dat. Inheemse mensen in de Amazone ... Je vindt er de meest diverse ecosystemen, beter dan nationale parken. De inheemse mensen in het Pacifische gebied, de grootmoeders en grootvaders, zij weten waar je na een orkaan voedsel kunt halen. De kennis van onze mensen helpt ons omgaan -- en ook anderen -- met de gevolgen van klimaatverandering. De wereld is aan het verliezen. We zijn al 60% van de diersoorten verloren en dit neemt elke dag toe. Op een dag nam ik een wetenschapper mee naar mijn gemeenschap. Ik zei: "Je doet goede weersvoorspellingen op televisie en radio, maar wat dacht je ervan om naar mijn volk te komen?" En ze kwamen. Ze zitten daar bij ons en vanuit het niets begonnen we, nomaden zijnde, onze spullen in te pakken. Dus zij vragen: "Gaan we verhuizen?" Ik antwoord: "Nee, we verhuizen niet, het gaat zo regenen." Ze zeggen: "Oh, er zijn geen wolken, hoe weet je dat het gaat regenen?" Wij zeggen: "Ja, het gaat regenen." We pakken onze spullen in ... en plotseling begint het hevig te regenen. We zien de wetenschappers rondrennen, ze verstoppen zich onder bomen en beschermen hun spullen. Wij hadden alles al ingepakt. (Gelach) Na de regenbui begon de serieuze discussie. Ze vragen ons: "Hoe wisten jullie dat het zou gaan regenen?" Wij zeggen: "De oude vrouw zag insecten hun eitjes naar binnen brengen. En hoewel insecten niet kunnen praten of televisie kunnen kijken, weten ze wel hoe ze met voorspellingen hun generaties kunnen beschermen, hoe ze hun voedsel kunnen beschermen. Dus voor ons is dat het teken dat het binnen enkele uren zal gaan regenen." En vervolgens zeggen zij: "Wij hebben de kennis wel, maar we combineren ecologische kennis niet met kennis over het weer." Dus zo ging ik aan de slag met meteorologen en met mijn gemeenschap om betere informatie te geven, zodat mensen zich kunnen aanpassen aan de klimaatverandering. Ik denk dat als we alle kennissystemen samenvoegen -- wetenschap, technologie en traditionele kennis -- we de beste manier krijgen om onze mensen te beschermen, om onze planeet te beschermen, om het ecosysteem dat we verliezen weer te herstellen. Ik heb dat ook nog op een andere manier gedaan Ik heb een methode gebruikt waar ik echt van hou. Het heet '3D participatory mapping'. 'Participatory', omdat het vrouwen, mannen, jongeren, ouderen -- mensen uit alle generaties samen kan brengen. Daarna gebruikt men wetenschappelijke informatie en de gemeenschap komt samen. Ze brengen alles in kaart. Ze krijgen de kennis die wij hebben over waar ons heilige bos is, waar ons waterpunt is, waar onze looproute is, waar we ieder seizoen naartoe gaan. En deze methode is fantastisch omdat het de positie van vrouwen vergroot, want in onze gemeenschappen mogen vrouwen en mannen niet samen zitten. De mannen praten en vrouwen zitten op de achtergrond -- ze zijn er niet om besluiten te nemen. Dus nadat de mannen alle kennis hebben hebben doorgenomen, halen we de vrouwen erbij: "kom eens kijken." Ze zeggen: "oké, prima", want ze hebben het voorwerk al gedaan. (Gelach) Als de vrouwen komen en naar de kaart kijken, zeggen ze: "hm, nee". (Gelach) "Dit klopt niet. Hier verzamel ik medicijnen en hier voedsel. En hier verzamel ik ..." Dus we veranderen de kennis op de kaart en we halen de mannen erbij. Ze denken na over wat de vrouwen zeggen. Ze schudden allen hun hoofden. "Ze hebben gelijk. Ze hebben gelijk. Ze hebben gelijk." Dat is hoe we de positie van vrouwen opbouwen en hun een stem geven in de '3D participatory mapping'. Vrouwen krijgen de gedetailleerde kennis die de gemeenschap kan helpen zich aan te passen. En mannen hebben een beter beeld van het grotere plaatje. Wanneer we alles samenvoegen, helpt deze kaart hen om te discussiëren, maar het tempert ook het conflict tussen de gemeenschappen over de toegang tot hulpbronnen. Het helpt om middelen beter te delen en om deze te herstellen. En het helpt om de middelen voor de lange termijn te beheren. Onze kennis is heel nuttig. Kennis van inheemse mensen is cruciaal voor onze planeet. Het is cruciaal voor alle mensen. Wetenschappelijke kennis is tweehonderd jaar geleden ontdekt, technologie honderd jaar geleden, maar de kennis van inheemse mensen is duizenden jaren oud. Waarom voegen we niet alles samen? Laten we die drie kennisvormen combineren en mensen weerbaar maken tegen de effecten van klimaatverandering. En het gaat niet alleen over ontwikkelingslanden, maar ook over ontwikkelde landen. We zagen de orkaan. We zagen het overal overstromen. We zagen vuur, zelfs hier in Californië. Het is noodzakelijk dat alle kennis samenkomt. We hebben de mensen in het centrum nodig. En we hebben besluitmakers nodig om iets te veranderen. Onderzoekers vertellen het hen en wij vertellen het hen. En we hebben de kennis. We hebben tien jaar om het te veranderen. Tien jaar is niets, dus we moeten allemaal samenwerken en we moeten nu handelen. Dankjewel. (Applaus)