[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.91,0:00:05.82,Default,,0000,0000,0000,,Vào năm 1956, một bộ phim tài liệu\Ncủa Jacques Cousteau đã thắng
Dialogue: 0,0:00:05.84,0:00:08.84,Default,,0000,0000,0000,,cả hai giải Cành cọ Vàng và giải Oscar.
Dialogue: 0,0:00:08.87,0:00:11.73,Default,,0000,0000,0000,,Bộ phim mang tên\N"Le Monde Du Silence,"
Dialogue: 0,0:00:11.75,0:00:13.84,Default,,0000,0000,0000,,hay "Thế giới lặng yên."
Dialogue: 0,0:00:14.43,0:00:19.78,Default,,0000,0000,0000,,Tên phim như trên muốn nói đến\Nsự tĩnh lặng của thế giới dưới đại dương.
Dialogue: 0,0:00:20.46,0:00:22.77,Default,,0000,0000,0000,,60 năm sau, giờ ta đã biết
Dialogue: 0,0:00:22.80,0:00:26.23,Default,,0000,0000,0000,,rằng thế giới đại dương\Nkhông hề tĩnh lặng chút nào.
Dialogue: 0,0:00:26.68,0:00:29.68,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù ta không nghe được\Nnhững âm thanh đó khi ở trên mặt nước,
Dialogue: 0,0:00:29.71,0:00:33.02,Default,,0000,0000,0000,,điều đó còn tuỳ thuộc vào vị trí bạn đứng\Nvà thời gian trong năm,
Dialogue: 0,0:00:33.04,0:00:38.90,Default,,0000,0000,0000,,nhưng thế giới âm thanh dưới nước\Nồn ào như một cánh rừng nhiệt đới.
Dialogue: 0,0:00:39.79,0:00:44.65,Default,,0000,0000,0000,,Các loài không xương sống như tôm gõ mõ,\Ncác loài cá và các loài thuộc lớp thú
Dialogue: 0,0:00:44.67,0:00:45.88,Default,,0000,0000,0000,,đều cần đến âm thanh.
Dialogue: 0,0:00:46.35,0:00:49.27,Default,,0000,0000,0000,,Chúng dùng âm thanh\Nđể nhận biết môi trường xung quanh,
Dialogue: 0,0:00:49.29,0:00:51.59,Default,,0000,0000,0000,,để liên lạc với đồng loại,
Dialogue: 0,0:00:51.62,0:00:52.90,Default,,0000,0000,0000,,để định hướng,
Dialogue: 0,0:00:52.92,0:00:55.13,Default,,0000,0000,0000,,để phát hiện kẻ săn mồi và con mồi.
Dialogue: 0,0:00:55.74,0:01:01.03,Default,,0000,0000,0000,,Chúng cũng sử dụng âm thanh\Nđể nghe ngóng môi trường xung quanh.
Dialogue: 0,0:01:01.05,0:01:03.73,Default,,0000,0000,0000,,Hãy lấy ví dụ ở Bắc cực.
Dialogue: 0,0:01:03.75,0:01:06.98,Default,,0000,0000,0000,,Đó được coi là đại môi trường\Nrộng lớn và rất khắc nghiệt,
Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:09.59,Default,,0000,0000,0000,,thậm chí còn được so sánh với sa mạc,
Dialogue: 0,0:01:09.61,0:01:12.54,Default,,0000,0000,0000,,bởi lẽ nó quá lạnh lẽo và xa xôi,
Dialogue: 0,0:01:12.57,0:01:14.78,Default,,0000,0000,0000,,với băng tuyết bao phủ hầu như cả năm.
Dialogue: 0,0:01:15.27,0:01:16.98,Default,,0000,0000,0000,,Bất chấp điều đó,
Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:21.05,Default,,0000,0000,0000,,không đâu trên Trái Đất này mà tôi\Nmuốn nhắc đến nhiều hơn Bắc cực.
Dialogue: 0,0:01:21.07,0:01:24.71,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt vì những ngày\Nkéo dài cả mùa xuân.
Dialogue: 0,0:01:25.46,0:01:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Với tôi, Bắc cực là một ví dụ\Ntiêu biểu của sự khác biệt
Dialogue: 0,0:01:29.79,0:01:35.05,Default,,0000,0000,0000,,giữa những thứ ta thấy trên mặt nước\Nvà điều thực sự diễn ra dưới đáy biển.
Dialogue: 0,0:01:35.68,0:01:40.69,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể quan sát khắp mặt băng,\Nchỉ một màu trắng và xanh lạnh lẽo,
Dialogue: 0,0:01:41.69,0:01:42.99,Default,,0000,0000,0000,,ta chẳng thấy gì hết.
Dialogue: 0,0:01:43.65,0:01:46.29,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng nếu bạn nghe được ở dưới nước,
Dialogue: 0,0:01:46.31,0:01:49.70,Default,,0000,0000,0000,,những điều bạn nghe thấy\Nsẽ làm bạn ngạc nhiên,
Dialogue: 0,0:01:49.72,0:01:51.81,Default,,0000,0000,0000,,và làm bạn thích thú.
Dialogue: 0,0:01:51.83,0:01:55.85,Default,,0000,0000,0000,,Và khi mắt bạn chẳng thấy gì\Ntrong suốt vài cây số ngoài băng giá,
Dialogue: 0,0:01:55.88,0:02:01.34,Default,,0000,0000,0000,,tai bạn vẫn nghe thấy âm thanh\Ncủa những chú cá voi Nga và cá voi trắng,
Dialogue: 0,0:02:01.36,0:02:03.64,Default,,0000,0000,0000,,của những chú sư tử biển và hải cẩu.
Dialogue: 0,0:02:04.66,0:02:06.57,Default,,0000,0000,0000,,Băng giá cũng gây ra tiếng động.
Dialogue: 0,0:02:06.59,0:02:10.08,Default,,0000,0000,0000,,Đó là những âm thanh\Ngầm gừ, va đập, nứt vỡ
Dialogue: 0,0:02:10.10,0:02:15.06,Default,,0000,0000,0000,,xảy ra lúc chúng va chạm - khi nhiệt độ,\Ndòng biển, hay hướng gió thay đổi.
Dialogue: 0,0:02:16.11,0:02:19.93,Default,,0000,0000,0000,,Bên dưới lớp băng vĩnh cửu,\Nbên dưới cái lạnh chết chóc của mùa đông,
Dialogue: 0,0:02:20.78,0:02:23.09,Default,,0000,0000,0000,,những chú cá voi Nga đang hát.
Dialogue: 0,0:02:24.25,0:02:26.11,Default,,0000,0000,0000,,Bạn sẽ không ngờ được điều đó,
Dialogue: 0,0:02:26.14,0:02:28.33,Default,,0000,0000,0000,,bởi lẽ chúng ta là con người,
Dialogue: 0,0:02:28.35,0:02:30.95,Default,,0000,0000,0000,,ta nhận biết thế giới\Nchủ yếu qua thị giác.
Dialogue: 0,0:02:31.43,0:02:34.48,Default,,0000,0000,0000,,Hầu hết chúng ta, nhưng không phải tất cả,
Dialogue: 0,0:02:34.50,0:02:37.04,Default,,0000,0000,0000,,thị giác là thứ giúp ta\Nđịnh hướng thế giới của mình.
Dialogue: 0,0:02:37.72,0:02:40.42,Default,,0000,0000,0000,,Đối với những loài thú sống dưới biển,
Dialogue: 0,0:02:40.44,0:02:44.30,Default,,0000,0000,0000,,nơi rất đa dạng về hoá học\Nvà thiếu ánh sáng,
Dialogue: 0,0:02:44.33,0:02:48.40,Default,,0000,0000,0000,,âm thanh là thứ chúng "thấy" nhiều nhất.
Dialogue: 0,0:02:48.43,0:02:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Âm thanh lan truyền rất tốt trong nước,
Dialogue: 0,0:02:50.76,0:02:52.70,Default,,0000,0000,0000,,tốt hơn nhiều so với không khí,
Dialogue: 0,0:02:52.72,0:02:55.72,Default,,0000,0000,0000,,vì vậy tín hiệu có thể nghe được\Nở khoảng cách rất xa.
Dialogue: 0,0:02:56.27,0:02:59.36,Default,,0000,0000,0000,,Ở Bắc cực, điều này là vô cùng quan trọng,
Dialogue: 0,0:02:59.38,0:03:03.30,Default,,0000,0000,0000,,không những chỉ vì các sinh vật\Nở Bắc cực cần nghe thấy lẫn nhau,
Dialogue: 0,0:03:03.32,0:03:06.43,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng cần nghe để nhận biết\Ncác dấu hiệu của môi trường,
Dialogue: 0,0:03:06.46,0:03:10.36,Default,,0000,0000,0000,,những dấu hiệu giúp nhận biết\Ncác tảng băng lớn hay vùng nước sâu.
Dialogue: 0,0:03:10.86,0:03:14.26,Default,,0000,0000,0000,,Nhớ rằng, mặc dù chúng\Ndành phần lớn cuộc đời sống ở dưới nước,
Dialogue: 0,0:03:14.28,0:03:15.51,Default,,0000,0000,0000,,chúng thuộc lớp thú,
Dialogue: 0,0:03:15.53,0:03:17.81,Default,,0000,0000,0000,,nên chúng vẫn phải nổi lên để thở.
Dialogue: 0,0:03:18.46,0:03:22.31,Default,,0000,0000,0000,,Chúng có thể nghe để nhận biết\Nkhu vực băng mỏng hoặc không có băng,
Dialogue: 0,0:03:22.34,0:03:25.39,Default,,0000,0000,0000,,hoặc nghe những âm thanh\Nvọng lại từ những tảng băng gần đó.
Dialogue: 0,0:03:27.09,0:03:32.21,Default,,0000,0000,0000,,Các sinh vật biển ở Bắc cực\Nsống ở các môi trường âm thanh phong phú.
Dialogue: 0,0:03:32.73,0:03:33.97,Default,,0000,0000,0000,,Vào mùa xuân,
Dialogue: 0,0:03:33.99,0:03:36.13,Default,,0000,0000,0000,,đó có thể là một mớ âm thanh rất hỗn loạn.
Dialogue: 0,0:03:37.33,0:03:40.78,Default,,0000,0000,0000,,(Âm thanh của các loài thú biển)
Dialogue: 0,0:03:53.17,0:03:56.06,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng lúc mặt nước đã đóng băng,
Dialogue: 0,0:03:56.08,0:03:59.79,Default,,0000,0000,0000,,khi đó sẽ không còn sự thay đổi\Nđột ngột của nhiệt độ hoặc hải lưu nữa,
Dialogue: 0,0:03:59.82,0:04:04.11,Default,,0000,0000,0000,,Bắc cực bị bao phủ\Nbởi nền âm thanh trầm lắng nhất
Dialogue: 0,0:04:04.14,0:04:05.86,Default,,0000,0000,0000,,của mọi đại dương trên thế giới.
Dialogue: 0,0:04:05.88,0:04:07.20,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng chúng đang thay đổi.
Dialogue: 0,0:04:07.23,0:04:10.89,Default,,0000,0000,0000,,Nguyển nhân chủ yếu\Ndo sự suy giảm của băng trôi theo mùa,
Dialogue: 0,0:04:11.80,0:04:15.39,Default,,0000,0000,0000,,đó là hệ quả trực tiếp của sự phát thải\Nkhí nhà kính của con người.
Dialogue: 0,0:04:16.35,0:04:19.26,Default,,0000,0000,0000,,Bằng sự biến đổi khí hậu, chúng ta
Dialogue: 0,0:04:19.28,0:04:22.96,Default,,0000,0000,0000,,đang thay đổi hành tinh\Nmột cách không kiểm soát được.
Dialogue: 0,0:04:23.76,0:04:25.85,Default,,0000,0000,0000,,Trong hơn 30 năm qua,
Dialogue: 0,0:04:25.88,0:04:29.73,Default,,0000,0000,0000,,nhiều vùng ở Bắc cực đã chứng kiến\Nsự suy giảm của băng trôi theo mùa,
Dialogue: 0,0:04:29.76,0:04:34.17,Default,,0000,0000,0000,,kéo dài từ sáu tuần tới bốn tháng.
Dialogue: 0,0:04:34.82,0:04:39.43,Default,,0000,0000,0000,,Sự suy giảm băng trôi này thi thoảng\Nđược biết đến như sự kéo dài
Dialogue: 0,0:04:39.45,0:04:41.32,Default,,0000,0000,0000,,của mùa nước sâu tại đây.
Dialogue: 0,0:04:41.34,0:04:44.85,Default,,0000,0000,0000,,Đó là khoảng thời gian trong năm\Nmà khi đó, tàu lớn có thể qua lại được.
Dialogue: 0,0:04:45.56,0:04:48.21,Default,,0000,0000,0000,,Sự thay đổi này không những\Nxảy ra trên diện rộng,
Dialogue: 0,0:04:49.22,0:04:52.67,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng còn ảnh hưởng đến thời gian sống\Nvà độ lớn của các tảng băng.
Dialogue: 0,0:04:53.36,0:04:54.81,Default,,0000,0000,0000,,Bạn chắc từng nghe rằng
Dialogue: 0,0:04:54.84,0:04:58.32,Default,,0000,0000,0000,,sự suy giảm băng trôi theo mùa\Nsẽ dẫn đến sự phá huỷ môi trường sống
Dialogue: 0,0:04:58.34,0:05:00.48,Default,,0000,0000,0000,,của những động vật sống trên băng,
Dialogue: 0,0:05:00.50,0:05:04.07,Default,,0000,0000,0000,,như hải cẩu, sư tử biển, hay gấu Bắc cực.
Dialogue: 0,0:05:04.86,0:05:09.70,Default,,0000,0000,0000,,Sự suy giảm này còn dẫn đến xói mòn\Nở các khu vực gần bở biển,
Dialogue: 0,0:05:09.72,0:05:13.29,Default,,0000,0000,0000,,và làm giảm lượng mồi\Ncủa các loài chim biển và thú biển.
Dialogue: 0,0:05:14.32,0:05:17.40,Default,,0000,0000,0000,,Biến đổi khí hậu\Nvà sự suy giảm băng trên biển
Dialogue: 0,0:05:17.42,0:05:21.94,Default,,0000,0000,0000,,còn làm thay đổi môi trường\Nâm thanh ở Bắc cực.
Dialogue: 0,0:05:23.37,0:05:25.10,Default,,0000,0000,0000,,Vậy môi trường âm thanh là gì?
Dialogue: 0,0:05:25.83,0:05:28.59,Default,,0000,0000,0000,,Những ai nghiên cứu về đại dương
Dialogue: 0,0:05:28.62,0:05:30.97,Default,,0000,0000,0000,,đều dùng một dụng cụ gọi là\NĐầu thu sóng địa chấn,
Dialogue: 0,0:05:30.99,0:05:33.04,Default,,0000,0000,0000,,nó giống như một chiếc micro dưới nước,
Dialogue: 0,0:05:33.06,0:05:35.01,Default,,0000,0000,0000,,thu những âm thanh quanh nó,
Dialogue: 0,0:05:35.03,0:05:36.96,Default,,0000,0000,0000,,hay âm thanh xung quanh chúng ta.
Dialogue: 0,0:05:36.98,0:05:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Và chiếc đầu thu sóng đó giúp ta\Ntìm hiểu các nhân tố khác nhau
Dialogue: 0,0:05:40.34,0:05:41.86,Default,,0000,0000,0000,,trong môi trường này.
Dialogue: 0,0:05:42.74,0:05:45.34,Default,,0000,0000,0000,,Những thứ chúng tôi\Nnghe được từ đầu thu sóng
Dialogue: 0,0:05:45.37,0:05:48.90,Default,,0000,0000,0000,,là những âm thanh chân thực nhất\Ncủa biến đổi khí hậu.
Dialogue: 0,0:05:49.50,0:05:52.14,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi khảo sát\Nsự thay đổi này ở ba khía cạnh:
Dialogue: 0,0:05:52.83,0:05:54.60,Default,,0000,0000,0000,,trong không khí,
Dialogue: 0,0:05:54.63,0:05:56.08,Default,,0000,0000,0000,,dưới nước,
Dialogue: 0,0:05:56.10,0:05:57.45,Default,,0000,0000,0000,,và trên cạn.
Dialogue: 0,0:05:58.32,0:06:00.54,Default,,0000,0000,0000,,Đầu tiên: trong không khí.
Dialogue: 0,0:06:01.90,0:06:04.52,Default,,0000,0000,0000,,Gió trên mặt nước tạo ra sóng biển.
Dialogue: 0,0:06:04.54,0:06:06.37,Default,,0000,0000,0000,,Những sóng này tạo ra bọt;
Dialogue: 0,0:06:06.39,0:06:07.76,Default,,0000,0000,0000,,bọt nước sẽ vỡ,
Dialogue: 0,0:06:07.78,0:06:09.29,Default,,0000,0000,0000,,và khi chúng vỡ,
Dialogue: 0,0:06:09.31,0:06:10.51,Default,,0000,0000,0000,,chúng tạo ra âm thanh.
Dialogue: 0,0:06:10.54,0:06:14.44,Default,,0000,0000,0000,,Âm thanh này như một tiếng động lạ\Nhay một thông số cần thống kê.
Dialogue: 0,0:06:15.30,0:06:18.25,Default,,0000,0000,0000,,Ở Bắc cực, khi mùa đông tới,
Dialogue: 0,0:06:18.27,0:06:21.90,Default,,0000,0000,0000,,hầu hết âm thanh từ gió\Nkhông truyền được tới lớp nước bên dưới,
Dialogue: 0,0:06:21.93,0:06:26.52,Default,,0000,0000,0000,,bởi lẽ lớp băng đã ngăn cản\Nsự tiếp xúc giữa không khí và lớp nước.
Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một trong những lý do
Dialogue: 0,0:06:28.37,0:06:32.07,Default,,0000,0000,0000,,Bắc cực có mức tiếng ồn rất thấp.
Dialogue: 0,0:06:32.83,0:06:35.46,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng sự suy giảm của băng trôi theo mùa
Dialogue: 0,0:06:35.49,0:06:39.86,Default,,0000,0000,0000,,không những khiến nơi đây\Nmất đi tấm khiên âm thanh tự nhiên,
Dialogue: 0,0:06:40.46,0:06:43.95,Default,,0000,0000,0000,,điều đó còn làm số lượng\Nvà mật độ bão trên Bắc cực
Dialogue: 0,0:06:43.97,0:06:45.23,Default,,0000,0000,0000,,tăng lên đáng kể.
Dialogue: 0,0:06:45.72,0:06:50.21,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả chúng làm tăng mức độ tiếng ồn\Nở những nơi vốn tĩnh mịch trước kia.
Dialogue: 0,0:06:50.75,0:06:52.97,Default,,0000,0000,0000,,Thứ hai: dưới nước.
Dialogue: 0,0:06:54.48,0:06:56.36,Default,,0000,0000,0000,,Khi có it băng trôi hơn,
Dialogue: 0,0:06:56.38,0:06:59.06,Default,,0000,0000,0000,,các loài sống gần Bắc cực\Nsẽ di cư về phía bắc nhiều hơn,
Dialogue: 0,0:06:59.08,0:07:03.63,Default,,0000,0000,0000,,và chiếm lấy nơi trú ngụ mới\Nđược tạo ra do vùng nước sâu đã mở rộng.
Dialogue: 0,0:07:04.50,0:07:07.53,Default,,0000,0000,0000,,Những loài thực sự sống ở Bắc cực,\Nnhư cá voi đầu cong,
Dialogue: 0,0:07:07.55,0:07:09.26,Default,,0000,0000,0000,,chúng không hề có vây trên lưng,
Dialogue: 0,0:07:09.29,0:07:14.06,Default,,0000,0000,0000,,do chúng đã tiến hoá để tồn tại\Nvà di chuyển dưới lớp băng,
Dialogue: 0,0:07:14.08,0:07:17.60,Default,,0000,0000,0000,,và việc có thêm một thứ gắn trên lưng\Nquả thực rất bất tiện
Dialogue: 0,0:07:17.63,0:07:19.44,Default,,0000,0000,0000,,trong môi trường nhiều băng,
Dialogue: 0,0:07:19.46,0:07:23.24,Default,,0000,0000,0000,,và thực sự, điều đó làm chúng\Nphải tránh xa các vùng có băng.
Dialogue: 0,0:07:23.84,0:07:26.48,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hiện nay, ta đều phát hiện ra,
Dialogue: 0,0:07:26.51,0:07:29.56,Default,,0000,0000,0000,,ta đều đã nghe thấy âm thanh\Ncủa cá voi lưng xám, cá voi lưng gù,
Dialogue: 0,0:07:29.59,0:07:31.06,Default,,0000,0000,0000,,và cá voi sát thủ,
Dialogue: 0,0:07:31.08,0:07:33.31,Default,,0000,0000,0000,,chúng tiến dần về phía bắc
Dialogue: 0,0:07:33.34,0:07:35.38,Default,,0000,0000,0000,,vào lúc mùa băng trôi vẫn đang tiếp diễn.
Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:37.42,Default,,0000,0000,0000,,Ta thực sự đang nghe thấy
Dialogue: 0,0:07:37.44,0:07:41.17,Default,,0000,0000,0000,,một cuộc xâm lăng Bắc cực\Ntừ những loài sống ở cận cực.
Dialogue: 0,0:07:41.87,0:07:43.84,Default,,0000,0000,0000,,Ta vẫn chưa hiểu kết quả của việc này.
Dialogue: 0,0:07:43.86,0:07:48.53,Default,,0000,0000,0000,,Liệu có xảy ra sự cạnh tranh nguồn thức ăn\Ngiữa các loài sống ở cực và cận cực không?
Dialogue: 0,0:07:48.96,0:07:54.16,Default,,0000,0000,0000,,Liệu những loài cận cực có đem các bệnh\Nhay ký sinh trùng mới tới Bắc cực không?
Dialogue: 0,0:07:55.04,0:07:57.81,Default,,0000,0000,0000,,Và những âm thanh mới chúng tạo ra
Dialogue: 0,0:07:57.84,0:08:00.23,Default,,0000,0000,0000,,sẽ ảnh hưởng ra sao\Ntới môi trường âm thanh chung?
Dialogue: 0,0:08:00.98,0:08:02.74,Default,,0000,0000,0000,,Và điều thứ ba: trên cạn.
Dialogue: 0,0:08:03.19,0:08:04.84,Default,,0000,0000,0000,,Nói về trên cạn...
Dialogue: 0,0:08:04.87,0:08:06.12,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nói đến loài người.
Dialogue: 0,0:08:06.71,0:08:10.44,Default,,0000,0000,0000,,Vùng nước sâu rộng hơn đồng nghĩa\Nvới việc chúng có ích hơn cho con người.
Dialogue: 0,0:08:11.25,0:08:12.57,Default,,0000,0000,0000,,Mùa hè vừa rồi,
Dialogue: 0,0:08:12.60,0:08:16.78,Default,,0000,0000,0000,,một chiếc tàu tuần dương cỡ lớn\Nđã đi qua khu vực Hành lang Tây Bắc,
Dialogue: 0,0:08:16.80,0:08:20.26,Default,,0000,0000,0000,,đó từng là tuyến đường truyền thuyết\Nnối liền châu Âu và Thái Bình Dương.
Dialogue: 0,0:08:21.39,0:08:27.77,Default,,0000,0000,0000,,Sự suy giảm số lượng băng cho phép\Ncon người dễ dàng chiếm đóng Bắc cực hơn.
Dialogue: 0,0:08:28.17,0:08:32.81,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó cho phép ta tìm kiếm\Nvà khai thác thêm các giếng dầu khí mới,
Dialogue: 0,0:08:32.83,0:08:35.46,Default,,0000,0000,0000,,một tiềm năng cho giao thông vận tải,
Dialogue: 0,0:08:35.49,0:08:37.28,Default,,0000,0000,0000,,cũng như cho du lịch.
Dialogue: 0,0:08:38.39,0:08:43.26,Default,,0000,0000,0000,,Giờ ta đã biết, tiếng ồn do tàu thuyền\Nlàm tăng hormone gây stress cho cá voi,
Dialogue: 0,0:08:43.28,0:08:45.40,Default,,0000,0000,0000,,ảnh hưởng xấu tới khả năng\Nkiếm ăn của chúng.
Dialogue: 0,0:08:46.05,0:08:51.30,Default,,0000,0000,0000,,Súng hơi săn cá tạo ra\Nnhững tiếng ồn lớn và có tần số thấp
Dialogue: 0,0:08:51.32,0:08:53.90,Default,,0000,0000,0000,,mỗi 10 hoặc 20 giây,
Dialogue: 0,0:08:53.92,0:08:57.16,Default,,0000,0000,0000,,làm thay đổi khả năng\Nbơi lội và giao tiếp của cá voi.
Dialogue: 0,0:08:57.72,0:09:02.66,Default,,0000,0000,0000,,Tất cả những nguồn âm này\Nthu hẹp không gian âm thanh
Dialogue: 0,0:09:02.68,0:09:05.90,Default,,0000,0000,0000,,mà các động vật biển\Nở Bắc cực có thể giao tiếp.
Dialogue: 0,0:09:06.91,0:09:11.30,Default,,0000,0000,0000,,Ngày nay, các động vật biển ở Bắc cực\Nđã quen với các tần suất tiếng ồn rất cao
Dialogue: 0,0:09:11.32,0:09:12.80,Default,,0000,0000,0000,,vào vài thời điểm trong năm.
Dialogue: 0,0:09:13.33,0:09:17.40,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng hầu hết chúng là các động vật khác\Nhoặc các động vật sống trên băng,
Dialogue: 0,0:09:17.43,0:09:19.92,Default,,0000,0000,0000,,và đó là những âm thanh\Nmà chúng đã tiến hoá cùng,
Dialogue: 0,0:09:19.95,0:09:23.44,Default,,0000,0000,0000,,đó là những âm thanh\Nrất quan trọng với sự tồn tại của chúng.
Dialogue: 0,0:09:23.46,0:09:26.66,Default,,0000,0000,0000,,Những âm thanh mới này\Nrất ồn và rất xa lạ với chúng.
Dialogue: 0,0:09:27.16,0:09:32.31,Default,,0000,0000,0000,,Chúng có thể ảnh hưởng xấu đến môi trường\Ntheo những cách ta nghĩ ta hiểu được,
Dialogue: 0,0:09:32.34,0:09:34.63,Default,,0000,0000,0000,,nhưng cũng theo những cách ta không hiểu.
Dialogue: 0,0:09:36.100,0:09:41.80,Default,,0000,0000,0000,,Hãy nhớ rằng, thính giác là giác quan\Nquan trọng nhất của các động vật này.
Dialogue: 0,0:09:41.82,0:09:46.40,Default,,0000,0000,0000,,Không chỉ không gian sống vật lý\Nở Bắc cực đang thay đổi nhanh chóng,
Dialogue: 0,0:09:46.42,0:09:48.64,Default,,0000,0000,0000,,mà không gian âm thanh cũng như vậy.
Dialogue: 0,0:09:49.09,0:09:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Điều đó giống như ta đã tách chúng\Nra khỏi một vùng quê yên bình
Dialogue: 0,0:09:52.83,0:09:56.08,Default,,0000,0000,0000,,và thả chúng ở thành phố lớn\Nvào đúng giờ cao điểm.
Dialogue: 0,0:09:56.84,0:09:58.44,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng không thể chạy thoát.
Dialogue: 0,0:09:59.68,0:10:01.69,Default,,0000,0000,0000,,Vậy giờ ta có thể làm gì?
Dialogue: 0,0:10:03.02,0:10:05.41,Default,,0000,0000,0000,,Ta không thể nhanh chóng thay đổi
Dialogue: 0,0:10:05.43,0:10:08.61,Default,,0000,0000,0000,,hoặc ngăn cản các loài cận cực\Ndi cư lên phía bắc,
Dialogue: 0,0:10:08.64,0:10:11.07,Default,,0000,0000,0000,,nhưng ta có thể có\Ncác giải pháp trên phạm vi hẹp
Dialogue: 0,0:10:11.09,0:10:13.89,Default,,0000,0000,0000,,để giảm thiểu tiếng ồn\Ndưới nước do con người gây ra.
Dialogue: 0,0:10:14.82,0:10:17.97,Default,,0000,0000,0000,,Một trong những giải pháp đó\Nlà giảm tốc độ tàu thuyền
Dialogue: 0,0:10:17.100,0:10:19.79,Default,,0000,0000,0000,,khi đi qua Bắc cực,
Dialogue: 0,0:10:19.81,0:10:23.25,Default,,0000,0000,0000,,bởi lẽ tàu sẽ gây ít tiếng ồn hơn\Nkhi đi chậm hơn.
Dialogue: 0,0:10:23.93,0:10:27.73,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có thể cấm đi lại\Nở vài thời điểm và vị trí nhất định,
Dialogue: 0,0:10:27.75,0:10:32.04,Default,,0000,0000,0000,,khi điều đó quan trọng cho việc sinh sản,\Nkiếm ăn hoặc di cư của chúng.
Dialogue: 0,0:10:32.50,0:10:35.80,Default,,0000,0000,0000,,Ta có thể tìm cách thông minh hơn\Nđể làm giảm tiếng ồn tàu thuyền,
Dialogue: 0,0:10:35.82,0:10:38.58,Default,,0000,0000,0000,,và tìm giải pháp thám hiểm đáy biển.
Dialogue: 0,0:10:39.73,0:10:41.67,Default,,0000,0000,0000,,Tin tốt lành là,
Dialogue: 0,0:10:41.69,0:10:44.49,Default,,0000,0000,0000,,có những người đang thực hiện\Ncông việc đó ngay lúc này.
Dialogue: 0,0:10:46.24,0:10:47.74,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng cuối cùng,
Dialogue: 0,0:10:47.76,0:10:50.63,Default,,0000,0000,0000,,loài người chúng ta cần nỗ lực rất nhiều
Dialogue: 0,0:10:50.66,0:10:54.81,Default,,0000,0000,0000,,để đảo ngược, hay ít nhất là giảm thiểu
Dialogue: 0,0:10:54.84,0:10:57.31,Default,,0000,0000,0000,,sự thay đổi môi trường sống\Ndo con người gây ra.
Dialogue: 0,0:10:57.33,0:11:01.79,Default,,0000,0000,0000,,Vậy, hãy quay trở lại ý tưởng\Nvề một thế giới biển yên tĩnh.
Dialogue: 0,0:11:03.01,0:11:04.50,Default,,0000,0000,0000,,Sẽ hoàn toàn khả thi
Dialogue: 0,0:11:04.52,0:11:07.86,Default,,0000,0000,0000,,nếu rất nhiều chú cá voi\Nđang bơi lội ở Bắc cực ngày nay,
Dialogue: 0,0:11:07.89,0:11:11.42,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt là những loài tuổi thọ cao\Nnhư cá voi đầu cong,
Dialogue: 0,0:11:11.44,0:11:15.20,Default,,0000,0000,0000,,nhiều người Eskimo nói rằng\Nchúng sống thọ gấp đôi loài người,
Dialogue: 0,0:11:15.23,0:11:18.99,Default,,0000,0000,0000,,sẽ rất khả thi nếu chúng\Ncũng đã tồn tại vào năm 1956,
Dialogue: 0,0:11:19.01,0:11:20.90,Default,,0000,0000,0000,,khi Jacques Cousteau làm bộ phim đó.
Dialogue: 0,0:11:21.88,0:11:23.59,Default,,0000,0000,0000,,Khi nhìn lại quá khứ,
Dialogue: 0,0:11:23.61,0:11:27.52,Default,,0000,0000,0000,,khi nghĩ về tất cả tiếng ồn\Nmà ta đang tạo ra dưới biển ngày nay,
Dialogue: 0,0:11:28.64,0:11:31.70,Default,,0000,0000,0000,,có lẽ chúng thực sự là một\N"Thế giới lặng yên."
Dialogue: 0,0:11:32.87,0:11:34.14,Default,,0000,0000,0000,,Cám ơn.
Dialogue: 0,0:11:34.16,0:11:36.56,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)