[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:01.03,0:00:05.82,Default,,0000,0000,0000,,1956 yılında \NJacques Cousteau'nun bir belgeseli Dialogue: 0,0:00:05.84,0:00:08.84,Default,,0000,0000,0000,,hem Altın Palmiye\Nhem de Oscar ödülü kazandı. Dialogue: 0,0:00:08.87,0:00:11.73,Default,,0000,0000,0000,,Filmin adı "Le Monde du Silence", Dialogue: 0,0:00:11.75,0:00:13.84,Default,,0000,0000,0000,,yani "Sessiz Dünya" idi. Dialogue: 0,0:00:14.43,0:00:19.78,Default,,0000,0000,0000,,Başlık, sualtı dünyasının\Nsessiz bir dünya olduğunu vurguluyordu. Dialogue: 0,0:00:20.46,0:00:22.77,Default,,0000,0000,0000,,Artık 60 yıl sonra biliyoruz ki Dialogue: 0,0:00:22.80,0:00:26.23,Default,,0000,0000,0000,,sualtı dünyasında hiçbir şey \Nsessiz değildir. Dialogue: 0,0:00:26.68,0:00:29.68,Default,,0000,0000,0000,,Su üzerinden duyulmaz olsa da\Nnerede olduğunuza Dialogue: 0,0:00:29.71,0:00:33.02,Default,,0000,0000,0000,,ya da yılın hangi dönemi olduğuna\Nbağlı olarak sualtı sesleri Dialogue: 0,0:00:33.04,0:00:38.90,Default,,0000,0000,0000,,en az bir cangıl ya da yağmur ormanı\Nkadar gürültülüdür. Dialogue: 0,0:00:39.79,0:00:44.65,Default,,0000,0000,0000,,Tabancalı karides gibi omurgasızlar,\Nbalık ve deniz memelileri, Dialogue: 0,0:00:44.67,0:00:45.88,Default,,0000,0000,0000,,tümü sesten faydalanır. Dialogue: 0,0:00:46.35,0:00:49.27,Default,,0000,0000,0000,,Sesleri, bulundukları bölgeyi incelemede, Dialogue: 0,0:00:49.29,0:00:51.59,Default,,0000,0000,0000,,birbirleriyle iletişim kurmada, Dialogue: 0,0:00:51.62,0:00:52.90,Default,,0000,0000,0000,,yollarını bulmakta, Dialogue: 0,0:00:52.92,0:00:55.13,Default,,0000,0000,0000,,avcı ve avları fark etmekte kullanırlar. Dialogue: 0,0:00:55.74,0:01:01.03,Default,,0000,0000,0000,,Bunun yanı sıra çevrelerine dair \Nbilgi almak için de sesten yararlanırlar. Dialogue: 0,0:01:01.05,0:01:03.73,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu'nu ele alalım. Dialogue: 0,0:01:03.75,0:01:06.98,Default,,0000,0000,0000,,Uçsuz bucaksız, \Nbarınılması zor bir bölge... Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:09.59,Default,,0000,0000,0000,,Soğukluğu ve ıssızlığı düşünüldüğünde Dialogue: 0,0:01:09.61,0:01:12.54,Default,,0000,0000,0000,,yılın çoğunda buzlar altındaki bu alan Dialogue: 0,0:01:12.57,0:01:14.78,Default,,0000,0000,0000,,bir çöl olarak bile tasvir edilebilir. Dialogue: 0,0:01:15.27,0:01:16.98,Default,,0000,0000,0000,,Ancak buna rağmen Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:21.05,Default,,0000,0000,0000,,özellikle günlerin uzadığı,\Nbaharın geldiği vakitlerde Dialogue: 0,0:01:21.07,0:01:24.71,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu dışında dünyanın \Nbaşka hiçbir yerinde olmak istemem. Dialogue: 0,0:01:25.46,0:01:29.77,Default,,0000,0000,0000,,Benim için Kuzey Kutbu,\Nyüzeyde gördüğümüz ile Dialogue: 0,0:01:29.79,0:01:35.05,Default,,0000,0000,0000,,suyun altında olup biteni ayıran\Nmüthiş bir örnektir. Dialogue: 0,0:01:35.68,0:01:40.69,Default,,0000,0000,0000,,Buzun olanca beyazlığı, \Nmaviliği ve soğukluğuna baktığınızda Dialogue: 0,0:01:41.69,0:01:42.99,Default,,0000,0000,0000,,gördüğünüz hiçbir şeydir. Dialogue: 0,0:01:43.65,0:01:46.29,Default,,0000,0000,0000,,Ancak suyun altını dinlerseniz, Dialogue: 0,0:01:46.31,0:01:49.70,Default,,0000,0000,0000,,duyacağınız sesler sizi önce şaşırtır, Dialogue: 0,0:01:49.72,0:01:51.81,Default,,0000,0000,0000,,sonra da keyiflendirir. Dialogue: 0,0:01:51.83,0:01:55.85,Default,,0000,0000,0000,,Gözleriniz kilometreler boyunca\Nbuz dışında hiçbir şey görmezken Dialogue: 0,0:01:55.88,0:02:01.34,Default,,0000,0000,0000,,kulaklarınız size Grönland balinalarını,\Nbeyaz balinaları, Dialogue: 0,0:02:01.36,0:02:03.64,Default,,0000,0000,0000,,denizayılarını ve sakallı fokları anlatır. Dialogue: 0,0:02:04.66,0:02:06.57,Default,,0000,0000,0000,,Elbette buzun da sesi vardır. Dialogue: 0,0:02:06.59,0:02:10.08,Default,,0000,0000,0000,,Sıcaklık, akıntılar ve rüzgarlar\Ndeğiştikçe çarpma ve sürtünmelerle Dialogue: 0,0:02:10.10,0:02:15.06,Default,,0000,0000,0000,,buz gıcırdar, çatlar, patlar ve gürülder. Dialogue: 0,0:02:16.11,0:02:19.93,Default,,0000,0000,0000,,Kışın ıssızlığında, yüzde yüz örtülü\Nbir deniz buzulunun altında Dialogue: 0,0:02:20.78,0:02:23.09,Default,,0000,0000,0000,,Grönland balinalarının şarkısı duyulur. Dialogue: 0,0:02:24.25,0:02:26.11,Default,,0000,0000,0000,,Biz insanlar, Dialogue: 0,0:02:26.14,0:02:28.33,Default,,0000,0000,0000,,aslında görsel hayvanlar olduğumuzdan Dialogue: 0,0:02:28.35,0:02:30.95,Default,,0000,0000,0000,,bunu tahmin bile edemeyiz. Dialogue: 0,0:02:31.43,0:02:34.48,Default,,0000,0000,0000,,Herkes değilse de birçoğumuz için Dialogue: 0,0:02:34.50,0:02:37.04,Default,,0000,0000,0000,,dünyada yolumuzu bulmamızı sağlayan\Ngörme duyumuzdur. Dialogue: 0,0:02:37.72,0:02:40.42,Default,,0000,0000,0000,,Sualtında yaşayan deniz memelileri, Dialogue: 0,0:02:40.44,0:02:44.30,Default,,0000,0000,0000,,kimyasal izler ya da ışıktan \Nnadiren faydalanabildiğinden Dialogue: 0,0:02:44.33,0:02:48.40,Default,,0000,0000,0000,,sesler sayesinde görebilirler. Dialogue: 0,0:02:48.43,0:02:50.74,Default,,0000,0000,0000,,Ses, su altında havaya kıyasla Dialogue: 0,0:02:50.76,0:02:52.70,Default,,0000,0000,0000,,çok daha net şekilde iletilir, Dialogue: 0,0:02:52.72,0:02:55.72,Default,,0000,0000,0000,,dolayısıyla sinyaller \Nbüyük mesafeler katedebilir. Dialogue: 0,0:02:56.27,0:02:59.36,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu'nda şu özellikle önemlidir: Dialogue: 0,0:02:59.38,0:03:03.30,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Denizi'ndeki deniz memelileri\Nyalnız birbirlerini değil Dialogue: 0,0:03:03.32,0:03:06.43,Default,,0000,0000,0000,,çevrelerindeki sesleri de dinleyerek Dialogue: 0,0:03:06.46,0:03:10.36,Default,,0000,0000,0000,,buz yoğunluğunu ve su açıklıklarını\Nfark etmek zorundadır. Dialogue: 0,0:03:10.86,0:03:14.26,Default,,0000,0000,0000,,Yaşamlarının çoğunu \Nsualtında sürdürseler de Dialogue: 0,0:03:14.28,0:03:15.51,Default,,0000,0000,0000,,bu canlılar memelidir, Dialogue: 0,0:03:15.53,0:03:17.81,Default,,0000,0000,0000,,yani nefes almak için yüzeye çıkarlar. Dialogue: 0,0:03:18.46,0:03:22.31,Default,,0000,0000,0000,,Dolayısıyla çevrelerindeki buzul varlığını Dialogue: 0,0:03:22.34,0:03:25.39,Default,,0000,0000,0000,,yankılar sayesinde fark ederler. Dialogue: 0,0:03:27.09,0:03:32.21,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu deniz memelileri \Nzengin bir akustik atmosferde yaşar. Dialogue: 0,0:03:32.73,0:03:33.97,Default,,0000,0000,0000,,İlkbahar mevsiminde Dialogue: 0,0:03:33.99,0:03:36.13,Default,,0000,0000,0000,,bu bir kakofoniye dönüşebilir. Dialogue: 0,0:03:37.33,0:03:41.22,Default,,0000,0000,0000,,(Deniz memelisi sesleri) Dialogue: 0,0:03:53.17,0:03:56.06,Default,,0000,0000,0000,,Ancak su donarak katılaştığında Dialogue: 0,0:03:56.08,0:03:59.79,Default,,0000,0000,0000,,ve sıcaklık ya da akıntılarda\Nbüyük değişiklikler yoksa Dialogue: 0,0:03:59.82,0:04:04.11,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu'nda sualtı ortamı\Ndünya okyanusları arasında Dialogue: 0,0:04:04.14,0:04:05.86,Default,,0000,0000,0000,,en düşük ses seviyesine ulaşır. Dialogue: 0,0:04:05.88,0:04:07.20,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu artık değişiyor. Dialogue: 0,0:04:07.23,0:04:10.89,Default,,0000,0000,0000,,Öncelikli sebebi sera gazları nedeniyle Dialogue: 0,0:04:11.80,0:04:15.39,Default,,0000,0000,0000,,mevsimsel deniz buzu oranındaki düşüş. Dialogue: 0,0:04:16.35,0:04:19.26,Default,,0000,0000,0000,,Aslında Küresel ısınma ile Dialogue: 0,0:04:19.28,0:04:22.96,Default,,0000,0000,0000,,gezegenimizde tamamen \Nkontrolsüz bir deney gerçekleştiriyoruz. Dialogue: 0,0:04:23.76,0:04:25.85,Default,,0000,0000,0000,,Geçtiğimiz 30 yılda, Dialogue: 0,0:04:25.88,0:04:29.73,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu'ndaki kimi bölgelerde\Nmevsimsel deniz buzu oranında Dialogue: 0,0:04:29.76,0:04:34.17,Default,,0000,0000,0000,,altı hafta ile dört ay arasında\Ndüşüşler görüldü. Dialogue: 0,0:04:34.82,0:04:39.43,Default,,0000,0000,0000,,Deniz buzu miktarındaki bu düşüş\Nkimi zaman açık deniz sezonunda Dialogue: 0,0:04:39.45,0:04:41.32,Default,,0000,0000,0000,,bir uzama olarak değerlendiriliyor. Dialogue: 0,0:04:41.34,0:04:44.85,Default,,0000,0000,0000,,Açık deniz sezonu, Kuzey Denizi'nin\Ngemi geçişine müsait olduğu dönem. Dialogue: 0,0:04:45.56,0:04:48.21,Default,,0000,0000,0000,,Ve yalnızca buzlanma süresi değil, Dialogue: 0,0:04:49.34,0:04:52.67,Default,,0000,0000,0000,,buzun yaşı ve derinliği de değişiyor. Dialogue: 0,0:04:53.36,0:04:54.81,Default,,0000,0000,0000,,Muhtemelen duymuşsunuzdur, Dialogue: 0,0:04:54.84,0:04:58.32,Default,,0000,0000,0000,,mevsimsel deniz buzundaki düşüş\Nbu buzullarda yaşayan Dialogue: 0,0:04:58.34,0:05:00.48,Default,,0000,0000,0000,,buz fokları, morslar ve kutup ayıları gibi Dialogue: 0,0:05:00.50,0:05:04.07,Default,,0000,0000,0000,,hayvanların doğal ortamlarını\Nkaybetmelerine sebep oluyor. Dialogue: 0,0:05:04.86,0:05:09.70,Default,,0000,0000,0000,,Azalan buzul miktarı \Nayrıca kıyı köylerinde erozyona Dialogue: 0,0:05:09.72,0:05:13.29,Default,,0000,0000,0000,,ve su kuşları ile memelilerinin \Nav bulmakta zorlanmalarına sebep oluyor. Dialogue: 0,0:05:14.32,0:05:17.40,Default,,0000,0000,0000,,İklim değişikliği ve buzullarda azalma Dialogue: 0,0:05:17.42,0:05:21.94,Default,,0000,0000,0000,,ayrıca Kuzey Kutbu'nun \Nsualtı seslerini de değiştiriyor. Dialogue: 0,0:05:23.37,0:05:25.10,Default,,0000,0000,0000,,Sualtı seslerinden ne kastediyorum? Dialogue: 0,0:05:25.83,0:05:28.69,Default,,0000,0000,0000,,Meslek olarak okyanusları dinleyen\Nbizim gibi insanlar Dialogue: 0,0:05:28.71,0:05:30.97,Default,,0000,0000,0000,,hidrofon adı verilen Dialogue: 0,0:05:30.99,0:05:33.04,Default,,0000,0000,0000,,sualtı mikrofonlarını kullanarak Dialogue: 0,0:05:33.06,0:05:35.01,Default,,0000,0000,0000,,ortam seslerini, yani çevremizdeki Dialogue: 0,0:05:35.03,0:05:36.96,Default,,0000,0000,0000,,tüm sesleri dinlerler. Dialogue: 0,0:05:36.98,0:05:40.32,Default,,0000,0000,0000,,Akustik atmosfer\Ntüm bu çevre seslerine katkıda bulunan Dialogue: 0,0:05:40.34,0:05:41.86,Default,,0000,0000,0000,,farklı kaynakları kapsar. Dialogue: 0,0:05:42.74,0:05:45.34,Default,,0000,0000,0000,,Hidrofonlar sayesinde Dialogue: 0,0:05:45.37,0:05:48.90,Default,,0000,0000,0000,,aslında iklim değişikliğinin \Nseslerini duyuyoruz. Dialogue: 0,0:05:49.50,0:05:52.14,Default,,0000,0000,0000,,Bu sesler üç alandan kaynak buluyor: Dialogue: 0,0:05:52.83,0:05:54.60,Default,,0000,0000,0000,,Havadan, Dialogue: 0,0:05:54.63,0:05:56.08,Default,,0000,0000,0000,,sudan, Dialogue: 0,0:05:56.10,0:05:57.45,Default,,0000,0000,0000,,ve topraktan. Dialogue: 0,0:05:58.32,0:06:00.54,Default,,0000,0000,0000,,Birinci kaynak: Hava. Dialogue: 0,0:06:01.90,0:06:04.52,Default,,0000,0000,0000,,Rüzgar su üstünde dalga oluşturur. Dialogue: 0,0:06:04.54,0:06:06.37,Default,,0000,0000,0000,,Bu dalgalar baloncuklar yaratır, Dialogue: 0,0:06:06.39,0:06:07.76,Default,,0000,0000,0000,,baloncuklar patlar Dialogue: 0,0:06:07.78,0:06:09.29,Default,,0000,0000,0000,,ve patladıklarında Dialogue: 0,0:06:09.31,0:06:10.51,Default,,0000,0000,0000,,bir ses çıkartırlar. Dialogue: 0,0:06:10.54,0:06:14.44,Default,,0000,0000,0000,,Bu ses, arkaplanda bir ıslık\Nya da parazit olarak duyulur. Dialogue: 0,0:06:15.30,0:06:18.25,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu buzla kaplı olduğundan Dialogue: 0,0:06:18.27,0:06:21.90,Default,,0000,0000,0000,,rüzgar gürültüsünün büyük bir kısmı\Nsu kütlesine ulaşamaz Dialogue: 0,0:06:21.93,0:06:26.52,Default,,0000,0000,0000,,çünkü buz, atmosfer ve su arasında\Nbir tampon bölge oluşturur. Dialogue: 0,0:06:27.00,0:06:28.34,Default,,0000,0000,0000,,Çevresel seslerin Dialogue: 0,0:06:28.37,0:06:32.07,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Denizi'nde bu denli düşük\Nolmasının sebeplerinden biri de budur. Dialogue: 0,0:06:32.83,0:06:35.46,Default,,0000,0000,0000,,Ancak mevsimsel deniz buzundaki azalma Dialogue: 0,0:06:35.49,0:06:39.86,Default,,0000,0000,0000,,yalnızca Kuzey Denizi'ni dalga seslerine\Nsavunmasız bırakmakla kalmıyor, Dialogue: 0,0:06:40.46,0:06:43.95,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu'ndaki fırtına sayısı\Nve şiddetinin de Dialogue: 0,0:06:43.97,0:06:45.23,Default,,0000,0000,0000,,yükselmesine sebep oluyor. Dialogue: 0,0:06:45.72,0:06:50.21,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bunlar, daha önce sessiz sayılan\Nokyanusun gürültü seviyesini artırıyor. Dialogue: 0,0:06:50.75,0:06:52.97,Default,,0000,0000,0000,,İkinci kaynak: Su. Dialogue: 0,0:06:54.48,0:06:56.36,Default,,0000,0000,0000,,Mevsimsel buz oranındaki düşüşle Dialogue: 0,0:06:56.38,0:06:59.06,Default,,0000,0000,0000,,kutup dairesi dışındaki canlılar Dialogue: 0,0:06:59.08,0:07:03.63,Default,,0000,0000,0000,,kuzeye yönelerek daha açık sularda\Noluşan doğal ortamdan faydalanıyorlar. Dialogue: 0,0:07:04.50,0:07:07.53,Default,,0000,0000,0000,,Grönland balinası gibi kutup balinalarının Dialogue: 0,0:07:07.55,0:07:09.26,Default,,0000,0000,0000,,sırt yüzgeçleri yoktur. Dialogue: 0,0:07:09.29,0:07:14.06,Default,,0000,0000,0000,,Buzla kaplı sularda \Nyüzmek ve yaşamak için evrildiklerinden Dialogue: 0,0:07:14.08,0:07:17.60,Default,,0000,0000,0000,,sırtlarında onlara engel olacak\Nbir çıkıntıyla Dialogue: 0,0:07:17.63,0:07:19.44,Default,,0000,0000,0000,,buzun içinde hareket edemezler. Dialogue: 0,0:07:19.46,0:07:23.24,Default,,0000,0000,0000,,Hatta bu, onları buzdan özellikle\Nuzak tutuyor olabilir. Dialogue: 0,0:07:23.84,0:07:26.48,Default,,0000,0000,0000,,Ancak artık dinlediğimiz her noktada Dialogue: 0,0:07:26.51,0:07:29.56,Default,,0000,0000,0000,,çatal kuyruklu balina,\Nkambur balina ve katil balinaların Dialogue: 0,0:07:29.59,0:07:31.06,Default,,0000,0000,0000,,seslerini duyabiliyoruz. Dialogue: 0,0:07:31.08,0:07:33.31,Default,,0000,0000,0000,,Giderek daha kuzeyde Dialogue: 0,0:07:33.34,0:07:35.38,Default,,0000,0000,0000,,ve sezon dışında duyulabiliyorlar. Dialogue: 0,0:07:36.00,0:07:37.42,Default,,0000,0000,0000,,Temel olarak Kutup dairesinin Dialogue: 0,0:07:37.44,0:07:41.17,Default,,0000,0000,0000,,dışarıdan gelen türlerce\Nistila edilişini duyuyoruz. Dialogue: 0,0:07:41.87,0:07:43.84,Default,,0000,0000,0000,,Bunun ne anlama geldiğini bilmiyoruz. Dialogue: 0,0:07:43.86,0:07:48.53,Default,,0000,0000,0000,,Kutup hayvanları ile dışarıdan gelenler\Narasında gıda savaşları mı olacak? Dialogue: 0,0:07:48.96,0:07:54.16,Default,,0000,0000,0000,,Kutup dairesi dışından gelen türler\Nparazit ya da hastalık getirecekler mi? Dialogue: 0,0:07:55.04,0:07:57.81,Default,,0000,0000,0000,,Ayrıca çıkarttıkları yeni sesler Dialogue: 0,0:07:57.84,0:08:00.23,Default,,0000,0000,0000,,sualtı ses dünyasını nasıl etkileyecek? Dialogue: 0,0:08:00.98,0:08:02.74,Default,,0000,0000,0000,,Üçüncü kaynak: Toprak. Dialogue: 0,0:08:03.19,0:08:04.84,Default,,0000,0000,0000,,Topraktan kastım, Dialogue: 0,0:08:04.87,0:08:06.12,Default,,0000,0000,0000,,insanlar. Dialogue: 0,0:08:06.71,0:08:10.44,Default,,0000,0000,0000,,Suyun artmasıyla, Kutuplarda\Ndaha fazla insan geçişine rastlayacağız. Dialogue: 0,0:08:11.25,0:08:12.57,Default,,0000,0000,0000,,Bu yaz, Dialogue: 0,0:08:12.60,0:08:16.78,Default,,0000,0000,0000,,dev bir yolcu gemisi, bir zamanlar\NAvrupa ile Pasifik arasında Dialogue: 0,0:08:16.80,0:08:20.26,Default,,0000,0000,0000,,gerçeküstü addedilen \NKuzeybatı Geçidi'ni aşabildi. Dialogue: 0,0:08:21.39,0:08:27.77,Default,,0000,0000,0000,,Deniz buzulundaki azalma, \NKuzey Kutbu'nu işgalini kolaylaştırdı. Dialogue: 0,0:08:28.17,0:08:32.81,Default,,0000,0000,0000,,Petrol ve gaz için keşif ve çıkartma\Nişlemlerinin artmasına Dialogue: 0,0:08:32.83,0:08:35.46,Default,,0000,0000,0000,,ticari gemi potansiyelinde yükselmeye Dialogue: 0,0:08:35.49,0:08:37.28,Default,,0000,0000,0000,,ve turizmde gelişmeye yol açtı. Dialogue: 0,0:08:38.39,0:08:43.26,Default,,0000,0000,0000,,gemi gürültüleri balinalarda \Nstres hormonlarını yükselttiğini Dialogue: 0,0:08:43.28,0:08:45.90,Default,,0000,0000,0000,,ve beslenme alışkanlıklarını bozduğunu\Nartık biliyoruz. Dialogue: 0,0:08:46.05,0:08:51.30,Default,,0000,0000,0000,,Her 10 ile 20 saniyede yüksek sesli\Nve düşük frekanslı atışlar yapan Dialogue: 0,0:08:51.32,0:08:53.90,Default,,0000,0000,0000,,hava tüfekleri, Dialogue: 0,0:08:53.92,0:08:57.16,Default,,0000,0000,0000,,balinaların yüzme ve iletişim\Ndavranışlarını değiştiriyor. Dialogue: 0,0:08:57.72,0:09:02.66,Default,,0000,0000,0000,,Tüm bu ses kaynakları, Kuzey Kutbu\Ndeniz memelilerinin iletişim kurduğu Dialogue: 0,0:09:02.68,0:09:05.90,Default,,0000,0000,0000,,akustik alanın daralmasına sebep oluyor. Dialogue: 0,0:09:06.91,0:09:11.30,Default,,0000,0000,0000,,Kutup memelileri, yılın belli dönemlerinde\Nçok yüksek ses seviyelerine Dialogue: 0,0:09:11.32,0:09:12.80,Default,,0000,0000,0000,,ulaşmaya alışıktır. Dialogue: 0,0:09:13.33,0:09:17.40,Default,,0000,0000,0000,,Ancak bu sesler öncelikle başka hayvanlar\Nve deniz buzlarından kaynaklanır. Dialogue: 0,0:09:17.43,0:09:19.92,Default,,0000,0000,0000,,Beraber evrimleştikleri bu sesler Dialogue: 0,0:09:19.95,0:09:23.44,Default,,0000,0000,0000,,yaşamlarını sürdürmek için\Nhayati bir önem taşır. Dialogue: 0,0:09:23.46,0:09:26.66,Default,,0000,0000,0000,,Bu yeni ses kaynakları \Nhem yüksek hem de onlar için yabancı. Dialogue: 0,0:09:27.16,0:09:32.31,Default,,0000,0000,0000,,Bunların çevreye etkisini\Nbelli sınırlarda anlayabiliyoruz, Dialogue: 0,0:09:32.34,0:09:34.63,Default,,0000,0000,0000,,ancak düşünemediğimiz etkileri de var. Dialogue: 0,0:09:36.100,0:09:41.80,Default,,0000,0000,0000,,Hatırlarsanız, sesin bu hayvanlar için\Nen önemli duyu olduğunu söylemiştim. Dialogue: 0,0:09:41.82,0:09:46.40,Default,,0000,0000,0000,,Kuzey Kutbu'nun fiziksel ortamı\Ndeğişmekle kalmıyor, Dialogue: 0,0:09:46.42,0:09:48.64,Default,,0000,0000,0000,,bu değişim akustik atmosferi de etkiliyor. Dialogue: 0,0:09:49.09,0:09:52.80,Default,,0000,0000,0000,,Bu hayvanları sessiz sakin \Nbir köyden koparttığımızı Dialogue: 0,0:09:52.83,0:09:56.08,Default,,0000,0000,0000,,ve şehrin en gürültülü yerine\Nbıraktığımızı hayal edin. Dialogue: 0,0:09:56.84,0:09:58.44,Default,,0000,0000,0000,,Kaçacak yerleri yok. Dialogue: 0,0:09:59.68,0:10:01.69,Default,,0000,0000,0000,,Peki şimdi ne yapabiliriz? Dialogue: 0,0:10:03.02,0:10:05.41,Default,,0000,0000,0000,,Rüzgar hızını azaltamayız Dialogue: 0,0:10:05.43,0:10:08.61,Default,,0000,0000,0000,,ya da Kutup Dairesi dışındaki\Nhayvanların göçünü engelleyemeyiz. Dialogue: 0,0:10:08.64,0:10:11.07,Default,,0000,0000,0000,,Ancak insan kaynaklı sualtı sesleri için Dialogue: 0,0:10:11.09,0:10:13.89,Default,,0000,0000,0000,,yerel önlemler alabiliriz. Dialogue: 0,0:10:14.82,0:10:17.97,Default,,0000,0000,0000,,Bu önlemlerden biri\NKuzey Denizi'ni geçen gemilerin Dialogue: 0,0:10:17.100,0:10:19.79,Default,,0000,0000,0000,,yavaşlatılması olabilir, Dialogue: 0,0:10:19.81,0:10:23.25,Default,,0000,0000,0000,,çünkü yavaş gemi, sessiz gemi demektir. Dialogue: 0,0:10:23.93,0:10:27.73,Default,,0000,0000,0000,,Belirli sezon ve bölgeler için\Ngeçişleri kısıtlayabilir, Dialogue: 0,0:10:27.75,0:10:32.04,Default,,0000,0000,0000,,çiftleşme, beslenme ve göç dönemlerinde\Nhayvanları koruyabiliriz. Dialogue: 0,0:10:32.50,0:10:35.80,Default,,0000,0000,0000,,Gemileri sessiz hale getirmek için\Nkafa yorabilir, Dialogue: 0,0:10:35.82,0:10:38.58,Default,,0000,0000,0000,,okyanus zeminini daha uygun\Nyöntemlerle araştırabiliriz. Dialogue: 0,0:10:39.73,0:10:41.67,Default,,0000,0000,0000,,İyi haber şu ki Dialogue: 0,0:10:41.69,0:10:44.49,Default,,0000,0000,0000,,halihazırda bunun için çalışanlar var. Dialogue: 0,0:10:46.24,0:10:47.74,Default,,0000,0000,0000,,Ancak her halükarda, Dialogue: 0,0:10:47.76,0:10:50.63,Default,,0000,0000,0000,,insan kaynaklı atmosfer değişikliklerini Dialogue: 0,0:10:50.66,0:10:54.81,Default,,0000,0000,0000,,tersine çevirmek \Nya da en azından yavaşlatmak için Dialogue: 0,0:10:54.84,0:10:57.31,Default,,0000,0000,0000,,asıl çaba biz insanlara düşüyor. Dialogue: 0,0:10:57.33,0:11:01.79,Default,,0000,0000,0000,,En baştaki "sualtındaki sessiz dünya"\Nfikrine geri dönelim. Dialogue: 0,0:11:03.01,0:11:04.50,Default,,0000,0000,0000,,Bugün Kuzey Kutbu'ndaki Dialogue: 0,0:11:04.52,0:11:07.86,Default,,0000,0000,0000,,balinaların büyük çoğunluğu,\Nözellikle Grönland balinaları Dialogue: 0,0:11:07.89,0:11:11.42,Default,,0000,0000,0000,,Eskimoların da dediği kadarıyla,\Niki insan ömrü kadar yaşayabilen Dialogue: 0,0:11:11.44,0:11:15.20,Default,,0000,0000,0000,,çok uzun ömürlü balinalar. Dialogue: 0,0:11:15.23,0:11:18.99,Default,,0000,0000,0000,,1956'da Jacques Cousteau\Nbelgeselini çektiği sırada Dialogue: 0,0:11:19.01,0:11:20.90,Default,,0000,0000,0000,,muhtemelen bu balinalar da hayattaydı. Dialogue: 0,0:11:21.88,0:11:23.59,Default,,0000,0000,0000,,Geçmişe baktığımızda, Dialogue: 0,0:11:23.61,0:11:27.52,Default,,0000,0000,0000,,günümüzde okyanuslarda yarattığımız\Ngürültü kirliliğine göre Dialogue: 0,0:11:28.64,0:11:31.70,Default,,0000,0000,0000,,belki de gerçekten "Sessiz Dünya" vardı. Dialogue: 0,0:11:32.87,0:11:34.14,Default,,0000,0000,0000,,Teşekkürler. Dialogue: 0,0:11:34.17,0:11:37.92,Default,,0000,0000,0000,,(Alkışlar)