1 00:00:00,000 --> 00:00:03,000 Cá mập khổng lồ là sinh vật tuyệt vời. Trông chúng thật ấn tượng. 2 00:00:03,000 --> 00:00:05,000 Chúng có chiều dài 10 mét khi trưởng thành. 3 00:00:05,000 --> 00:00:07,000 Một vài con có thể to hơn. 4 00:00:07,000 --> 00:00:09,000 Trọng lượng của chúng có thể lên tới 2 tấn. 5 00:00:09,000 --> 00:00:11,000 Một số con có thể nặng đến 5 tấn. 6 00:00:11,000 --> 00:00:13,000 Chúng là loài cá lớn thứ hai trên thế giới. 7 00:00:13,000 --> 00:00:16,000 Ngoài ra, chúng là những động vật ăn sinh vật phù du hoàn toàn vô hại. 8 00:00:16,000 --> 00:00:18,000 Và chúng được biết tới với khả năng 9 00:00:18,000 --> 00:00:21,000 lọc 1 tỉ mét khối nước một giờ 10 00:00:21,000 --> 00:00:24,000 và có thể ăn 30 kilogam động vật phù du mỗi ngày để sinh tồn. 11 00:00:24,000 --> 00:00:26,000 Chúng là những sinh vật tuyệt vời. 12 00:00:26,000 --> 00:00:29,000 Và ở Ailen, chúng tôi may mắn vì có rất nhiều cá mập khổng lồ 13 00:00:29,000 --> 00:00:31,000 cũng như có nhiều cơ hội để hiểu về chúng. 14 00:00:31,000 --> 00:00:33,000 Ngoài ra chúng cũng rất quan trọng đối với người dân sống gần bờ 15 00:00:33,000 --> 00:00:35,000 trở lại hàng trăm năm trước, 16 00:00:35,000 --> 00:00:38,000 đặc biệt ở Claddagh, Duff, Connemara, khu vực duyên hải phía tây Ailen 17 00:00:38,000 --> 00:00:40,000 nơi mà những người nông dân đã từng giăng buồm ra khơi để kiếm kế sinh nhai 18 00:00:40,000 --> 00:00:42,000 trên những chiếc thuyền đánh cá buồm nhỏ và không mái che của họ 19 00:00:42,000 --> 00:00:44,000 thỉnh thoảng thì họ đánh bắt xa bờ, khi khác thì tới một nơi gọi là "Sunfish Bank" 20 00:00:44,000 --> 00:00:46,000 cách đảo Achill khoảng 30 dặm về phía Tây, 21 00:00:46,000 --> 00:00:48,000 họ tới đây để bắt cá mập khổng lồ. 22 00:00:48,000 --> 00:00:50,000 Đây là một bản khắc mộc cũ từ những năm 1700, hay 1800 gì đó 23 00:00:50,000 --> 00:00:53,000 Cá mập khổng lồ có ý nghĩa quan trọng đối với họ, vì trong gan của chúng có một lượng dầu rất lớn. 24 00:00:53,000 --> 00:00:55,000 Gan loài cá mập này chiếm 1/3 tỉ trọng cơ thể nó, và chứa rất nhiều dầu . 25 00:00:55,000 --> 00:00:57,000 Bạn có thể lấy được hàng ga-lông dầu từ gan chúng. 26 00:00:57,000 --> 00:00:59,000 Loại dầu đó từng được chuyên dùng cho việc thắp sáng, 27 00:00:59,000 --> 00:01:01,000 nhưng còn có công dụng làm liền vết thương và nhiều việc khác nữa. 28 00:01:01,000 --> 00:01:03,000 Trên thực tế, vào năm 1742, đèn đường 29 00:01:03,000 --> 00:01:05,000 ở hải cảng Galway, Dublin thành phố miền đông Ailen và Waterford, miền nam Ailen 30 00:01:05,000 --> 00:01:07,000 được thắp sáng bằng dầu cá mặt trời. 31 00:01:07,000 --> 00:01:09,000 Và "cá mặt trời" là một trong những tên gọi của cá mập khổng lồ. 32 00:01:09,000 --> 00:01:11,000 Cá mập khổng lồ là loài vật đáng kinh ngạc. 33 00:01:11,000 --> 00:01:14,000 Chúng đã ở đây từ rất lâu rồi, và đóng một vai trò hết sức quan trọng đối với cộng đồng dân cư sống gần bờ biển. 34 00:01:14,000 --> 00:01:17,000 Chắc chắn rằng, nơi thuận lợi nhất trên thế giới cho việc đánh bắt loài cá khổng lồ này 35 00:01:17,000 --> 00:01:19,000 là ở đảo Achill. 36 00:01:19,000 --> 00:01:21,000 Đây là vịnh Keem phía trên đảo Achill. 37 00:01:21,000 --> 00:01:24,000 Và lũ cá mập thường bơi vào vịnh này. 38 00:01:24,000 --> 00:01:27,000 Và ngư dân đóng đáy lưới ở mũi, 39 00:01:27,000 --> 00:01:29,000 dụ vào một chiếc lưới khác. 40 00:01:29,000 --> 00:01:32,000 và con cá hoảng loạn, đâm vào lưới, lưới này sẽ trùm lên nó. 41 00:01:32,000 --> 00:01:34,000 Nó thường bị ngạt thở và bị dìm chết. 42 00:01:34,000 --> 00:01:37,000 Hay những lúc, họ bơi trên những chiếc thuyền nhỏ làm từ những cây liễu dai 43 00:01:37,000 --> 00:01:39,000 và giết chúng bằng một cây giáo đâm xuyên vào cổ. 44 00:01:39,000 --> 00:01:42,000 Và họ kéo những con cá mập này trở lại Purteen Harbor, 45 00:01:42,000 --> 00:01:44,000 đun thịt chúng và sử dụng loại dầu này. 46 00:01:44,000 --> 00:01:47,000 Ngoài ra họ dùng thịt cá làm phân bón 47 00:01:47,000 --> 00:01:51,000 và sử dụng những cái vây của chúng. 48 00:01:51,000 --> 00:01:53,000 Đây có thể là mối nguy hại lớn nhất đối với loài cá mập trên toàn thế giới -- 49 00:01:53,000 --> 00:01:55,000 Đó là việc lấy vây cá mập. 50 00:01:55,000 --> 00:01:57,000 Chúng ta thường bị hoảng sợ vì những chiếc"hàm cá mập". 51 00:01:57,000 --> 00:01:59,000 Có khoảng 5 hay 6 người đã bị giết chết 52 00:01:59,000 --> 00:02:01,000 bởi cá mập hàng năm. 53 00:02:01,000 --> 00:02:04,000 Trong thời gian gần đây, con số đó chỉ là một vài, tôi nói đúng chứ? Chính xác là một vài tuần đây thôi. 54 00:02:04,000 --> 00:02:07,000 Chúng ta đã giết khoảng 100 triệu con cá mập mỗi năm. 55 00:02:07,000 --> 00:02:09,000 Vì vậy tôi không hiểu sự cân bằng là như thế nào. 56 00:02:09,000 --> 00:02:12,000 nhưng tôi nghĩ rằng, cá mập lo sợ chúng ta nhiều hơn so với những nỗi lo của chúng ta về chúng. 57 00:02:12,000 --> 00:02:14,000 Đây là 1 tài liệu về nghề đánh bắt cá có đầy đủ dẫn chứng, 58 00:02:14,000 --> 00:02:16,000 và bạn có thể thấy ở đây, nó đạt mức đỉnh vào những thập niên 50 59 00:02:16,000 --> 00:02:18,000 khi mà chúng ta giết 1.500 con cá mập mỗi năm. 60 00:02:18,000 --> 00:02:21,000 Và số lượng của chúng giảm một cách nhanh chóng - khi nghề cá bùng nổ và phá sản, 61 00:02:21,000 --> 00:02:24,000 dẫn tới việc một số đàn cá bị mất hẳn 62 00:02:24,000 --> 00:02:26,000 hay tỉ lệsinh sản thấp. 63 00:02:26,000 --> 00:02:28,000 Và họ đã giết khoảng 12.000 con cá mập vào thời kỳ đó, 64 00:02:28,000 --> 00:02:31,000 thật vậy bằng cách xâu chuỗi các địa danh Manila 65 00:02:31,000 --> 00:02:33,000 ngoài khơi vịnh Keem 66 00:02:33,000 --> 00:02:35,000 ở hoàn đảo Achill 67 00:02:35,000 --> 00:02:37,000 Cá mập đã bị giết vào những giữa những năm 80, 68 00:02:37,000 --> 00:02:40,000 đặc biệt là ở phía đông Dunmore của County Waterford. 69 00:02:40,000 --> 00:02:43,000 Và khoảng 2.503.000 con cá mập đã bị giết tính đến 1985, 70 00:02:43,000 --> 00:02:45,000 bởi rất nhiều các tàu đánh cá Nauy. 71 00:02:45,000 --> 00:02:48,000 Màu đen, bạn không thể nhìn thấy nó một cách rõ ràng, nhưng đây là số lượng tàu săn bắt cá mập khổng lồ của người Nauy 72 00:02:48,000 --> 00:02:50,000 và đường thẳng mầu đen ở hoa tiêu 73 00:02:50,000 --> 00:02:52,000 biểu thị một tàu đánh bắt cá mập 74 00:02:52,000 --> 00:02:54,000 thay cho tàu đánh bắt cá voi. 75 00:02:54,000 --> 00:02:57,000 Tầm quan trọng của loài cá mập khổng lồ đối với cộng đồng dân cư sống gần bờ biển 76 00:02:57,000 --> 00:02:59,000 được biết đến thông qua ngôn ngữ. 77 00:02:59,000 --> 00:03:01,000 Tôi không rõ lắm về tiếng Ailen, 78 00:03:01,000 --> 00:03:04,000 Nhưng ở Kerry chúng thường được gọi là "Ainmhide na seolta," 79 00:03:04,000 --> 00:03:06,000 quái vật với những chiếc buồm. 80 00:03:06,000 --> 00:03:09,000 Và tên gọi khác "Liop an da lapa," 81 00:03:09,000 --> 00:03:12,000 Con thú to lớn với 2 chiếc vây. 82 00:03:12,000 --> 00:03:15,000 "Liabhan mor", liên tưởng tới một loài động vật lớn 83 00:03:15,000 --> 00:03:17,000 Hay cái tên mà tôi ưa thích, "Liabhan chor greine," 84 00:03:17,000 --> 00:03:19,000 Loài cá khổng lồ của mặt trời, 85 00:03:19,000 --> 00:03:21,000 một cái tên đáng yêu và gợi hình. 86 00:03:21,000 --> 00:03:24,000 Trên hòn đảo Tory, một nơi rất khác lạ, nơi mà được gọi là muldoons 87 00:03:24,000 --> 00:03:26,000 và dường như không ai biết tại sao. 88 00:03:26,000 --> 00:03:28,000 Hi vọng sẽ không có ai từ Tory tới đây; một nơi thật đẹp, thật đáng yêu. 89 00:03:28,000 --> 00:03:31,000 Nhưng thông thường thì tất cả đều ở xung quanh hòn đảo, 90 00:03:31,000 --> 00:03:33,000 chúng được biết đến là loài cá mặt trời. 91 00:03:33,000 --> 00:03:36,000 Cái tên này thể hiện thói quen ngoi lên mặt nước của chúng khi mặt trời xuống bóng. 92 00:03:36,000 --> 00:03:39,000 Có một mối quan ngại lớn rằng số lượng loài cá mập khổng lồ đang ngày càng suy giảm 93 00:03:39,000 --> 00:03:41,000 trên khắp thế giới. 94 00:03:41,000 --> 00:03:43,000 Một vài người nghĩ rằng đó không phải là sự suy giảm số lượng. 95 00:03:43,000 --> 00:03:45,000 Điều này có thể là do sự thay đổi trong phân bổ các sinh vật phù du. 96 00:03:45,000 --> 00:03:47,000 Và người ta cho rằng cá mập khổng lồ đóng vai trò 97 00:03:47,000 --> 00:03:49,000 như một nhân tố biều thị chính xác sự thay đổi khí hậu, 98 00:03:49,000 --> 00:03:51,000 bởi vì về cơ bản với chiếc mồm mở rộng của mình, 99 00:03:51,000 --> 00:03:53,000 chúng sẽ ăn tất cả các loài sinh vật phù du bơi xung quanh . 100 00:03:53,000 --> 00:03:56,000 Cá mập khổng lồ được liệt vào danh sách các loài động vật cần được bảo vệ của IUCN. 101 00:03:56,000 --> 00:03:59,000 Có những phong trào ở Châu Âu bảo vệ chúng khỏi sự đánh bắt. 102 00:03:59,000 --> 00:04:02,000 Hiện tại có luật cấm đánh bắt chúng, thậm chí không được đưa chúng vào bờ 103 00:04:02,000 --> 00:04:04,000 và thậm chí luật còn được áp dụng đối với những trường hợp cá mập khổng lồ vô tình mắc lưới. 104 00:04:04,000 --> 00:04:06,000 Loài cá mập này không được bảo vệ ở Ailen. 105 00:04:06,000 --> 00:04:08,000 Thực tế rằng, không hề có luật lệ nào nói về việc bảo vệ nó ở Ailen, 106 00:04:08,000 --> 00:04:10,000 mặc cho những nỗ lực bảo vệ loài cá mập này 107 00:04:10,000 --> 00:04:13,000 và bảo vệ khu vực sinh sống lâu nay của chúng. 108 00:04:14,000 --> 00:04:16,000 Chúng ta biết rất ít về chúng. 109 00:04:16,000 --> 00:04:18,000 và hầu hết những gì ta biết về chúng 110 00:04:18,000 --> 00:04:20,000 chỉ dựa trên những thói quen của chúng khi chúng nổi lên mặt nước. 111 00:04:20,000 --> 00:04:22,000 Và chúng ta cố gắng đoán xem chúng đang làm gì 112 00:04:22,000 --> 00:04:24,000 qua những hành vi của chúng trên mặt nước. 113 00:04:24,000 --> 00:04:27,000 Tôi cũng chỉ mới hiểu ra vấn đề tại một cuộc hội thảo được tổ chức trên hòn đảo nhỏ Man, năm vừa rồi, 114 00:04:27,000 --> 00:04:30,000 hiếm khi sống ở nơi nào 115 00:04:30,000 --> 00:04:33,000 nơi mà cá mập thường 116 00:04:33,000 --> 00:04:35,000 ngoi lên mặt nước để "tắm nắng". 117 00:04:35,000 --> 00:04:37,000 Và đây là một cơ hội lý tưởng trong quá trình nghiên cứu khoa học 118 00:04:37,000 --> 00:04:39,000 được nhìn và trải nghiệm về loài cá mập khổng lồ, 119 00:04:39,000 --> 00:04:41,000 chúng là những sinh vật kỳ diệu. 120 00:04:41,000 --> 00:04:44,000 chúng mang đến cho ta cơ hội tuyệt vời để tiếp cận và nghiên cứu chúng 121 00:04:44,000 --> 00:04:47,000 Vì vậy đó là những điều chúng tôi đã thực hiện vài năm qua -- nhưng năm năm ngoái là một năm quan trọng -- 122 00:04:47,000 --> 00:04:50,000 là năm chúng tôi thực hiện việc đánh dấu những con cá mập 123 00:04:50,000 --> 00:04:52,000 vì vậy chúng tôi cố gắng tìm ra những ý tưởng mới 124 00:04:52,000 --> 00:04:54,000 về sự chính xác trong cách nhìn và sự di chuyển hay những thứ đại loại như vậy. 125 00:04:54,000 --> 00:04:56,000 Và chúng tôi tập trung chủ yếu 126 00:04:56,000 --> 00:04:58,000 ở phía bắc Donegal và phía tay Kerry - 127 00:04:58,000 --> 00:05:01,000 hai khu vực chúng tôi tập trung quan sát. 128 00:05:01,000 --> 00:05:03,000 Chúng tôi đánh dấu chúng rất đơn giản, không phải sử dụng công nghệ cao, 129 00:05:03,000 --> 00:05:05,000 chỉ với một cái sào lớn và dài. 130 00:05:05,000 --> 00:05:07,000 Đây là một chiếc cần câu cá 131 00:05:07,000 --> 00:05:09,000 với chiếc gắn thẻ để đánh dấu ở đầu. 132 00:05:09,000 --> 00:05:12,000 Lên thuyền và gắn thẻ đánh dấu vào cá mập. 133 00:05:12,000 --> 00:05:14,000 Chúng tôi đã làm việc hiệu quả. 134 00:05:14,000 --> 00:05:16,000 chúng tôi đã đánh dấu được 105 con cá mập vào mùa hè vừa qua 135 00:05:16,000 --> 00:05:18,000 Chúng tôi đã thực hiện được 1/3 công việc trong 3 ngày 136 00:05:18,000 --> 00:05:20,000 ngoài khơi Inishowen Peninsula. 137 00:05:20,000 --> 00:05:23,000 Một nửa thử thách đã trải qua, ở đúng địa điểm và đúng thời gian. 138 00:05:23,000 --> 00:05:25,000 Nhưng đây là một thủ thuật rất dễ và đơn giản. 139 00:05:25,000 --> 00:05:27,000 Tôi sẽ chỉ cho bạn biết trông chúng như thế nào. 140 00:05:27,000 --> 00:05:29,000 Chúng tôi dùng một camera quan sát trên thuyền 141 00:05:29,000 --> 00:05:31,000 và quay phim lũ cá mập. 142 00:05:31,000 --> 00:05:33,000 Một trong những việc chúng tôi làm là tìm và phân loại giới tính của những con cá mập. 143 00:05:33,000 --> 00:05:36,000 Ngoài ra chúng tôi còn sử dụng 2 máy phát tín hiệu vệ tinh và các thiết bị công nghệ cao khác. 144 00:05:36,000 --> 00:05:38,000 Các thiết bị này là các thiết bị lưu trữ. 145 00:05:38,000 --> 00:05:40,000 Công việc mà chúng thực hiện là lưu trữ dữ liệu. 146 00:05:40,000 --> 00:05:42,000 Một máy phát tín hiệu vệ tinh chỉ hoạt động trong môi trường nước trong 147 00:05:42,000 --> 00:05:44,000 và có thể gửi tín hiệu lên vệ tinh. 148 00:05:44,000 --> 00:05:47,000 và dĩ nhiên, cá mập, loài cá ít khi ngoi lên mặt nước. 149 00:05:47,000 --> 00:05:50,000 Vì vậy việc xác định vị trí của loài cá mập này 150 00:05:50,000 --> 00:05:53,000 phụ thuộc rất nhiều vào yếu tố thời gian và sự di chuyển của mặt trời, 151 00:05:53,000 --> 00:05:55,000 thêm vào đó là nhiệt độ của nước và độ sâu mà cá đang bơi. 152 00:05:55,000 --> 00:05:58,000 Bạn phải kiên nhẫn để tìm lại hướng đi. 153 00:05:58,000 --> 00:06:01,000 Việc nhận diện một con cá mập là khi bạn tháo thiết bị phát sóng sau một thời gian nhất định, 154 00:06:01,000 --> 00:06:03,000 trong trường hợp này là 8 tháng, 155 00:06:03,000 --> 00:06:07,000 và sự thật là đến một ngày thiết bị này bung ra, trôi lững lờ và nói lời chào tới vệ tinh 156 00:06:07,000 --> 00:06:10,000 và gửi, không phải tất cả nhưng vừa đủ dữ liệu cho chúng ta sử dụng. 157 00:06:10,000 --> 00:06:12,000 Và đây là cách duy nhất để tìm hiểu 158 00:06:12,000 --> 00:06:15,000 hành vi và sự dịch chuyển của chúng dưới nước. 159 00:06:15,000 --> 00:06:18,000 Và đây là 2 bản đồ chúng tôi đã thực hiện. 160 00:06:18,000 --> 00:06:21,000 Trên đó, bạn có thể thấy chúng tôi đã đánh dấu 2 lần ngoài khơi Kerry. 161 00:06:21,000 --> 00:06:24,000 Và về cơ bản cá mập khổng lồ dành phần lớn thời gian trong năm - 8 tháng cuối năm ở vùng biển Ailen. 162 00:06:24,000 --> 00:06:26,000 Vào ngày giáng sinh, nó còn đang quanh quẩn ở khu vực thềm lục địa. 163 00:06:26,000 --> 00:06:28,000 Và đây là một bức ảnh vệ tinh mà chúng tôi chưa phân tích 164 00:06:28,000 --> 00:06:30,000 với nhiệt độ của nước biển trên bề mặt và độ sâu, 165 00:06:30,000 --> 00:06:32,000 nhưng một lần nữa, con cá mập thứ 2 dường dư thích thú dành hết thời gian của mình 166 00:06:32,000 --> 00:06:34,000 bơi trong và xung quanh vùng nước Ailen. 167 00:06:34,000 --> 00:06:36,000 Năm ngoái, các đồng nghiệp của tôi ở đảo Man 168 00:06:36,000 --> 00:06:38,000 đã đánh dấu một con cá mập 169 00:06:38,000 --> 00:06:41,000 con cá này tới đảo Man trên đường tới Nova Scotia trong khoảng 90 ngày. 170 00:06:41,000 --> 00:06:44,000 Đoạn đường này dài đến 9.500 kilomet. Chúng tôi chưa bao giờ nghĩ điều đó có thể xảy ra. 171 00:06:44,000 --> 00:06:46,000 Đồng nghiệp khác ở các bang 172 00:06:46,000 --> 00:06:49,000 đã đánh dấu khoảng 20 con cá mập ngoài khơi bang Massachusetts, và những đánh dấu đó không thực sự hiệu quả. 173 00:06:49,000 --> 00:06:51,000 Tất cả những gì anh ấy biết là nơi anh ấy đã đánh dấu chúng 174 00:06:51,000 --> 00:06:53,000 và anh ấy biết nơi chúng bị chết. 175 00:06:53,000 --> 00:06:55,000 Và thiết bị của anh ấy bị bung ra ở vùng biển Caribbean 176 00:06:55,000 --> 00:06:57,000 và thậm chí cả ở Brazil. 177 00:06:57,000 --> 00:06:59,000 Và chúng tôi tưởng rằng cá mập khổng lồ là loài động vật ôn đới 178 00:06:59,000 --> 00:07:01,000 và chỉ sinh sống trên cùng vĩ độ với chúng ta. 179 00:07:01,000 --> 00:07:04,000 Nhưng sự thật, chúng cũng đang bơi ngang qua xích đạo. 180 00:07:04,000 --> 00:07:06,000 Và rất đơn giản như vậy, 181 00:07:06,000 --> 00:07:08,000 chúng ta đang cố gắng khám phá loài cá mập khổng lồ. 182 00:07:08,000 --> 00:07:11,000 Tôi nghĩ có một điều 183 00:07:11,000 --> 00:07:13,000 hết sức ngạc nghiên và kỳ lạ 184 00:07:13,000 --> 00:07:16,000 đó là tính đa dạng trong bộ gen của cá mập rất thấp. 185 00:07:16,000 --> 00:07:19,000 Tôi không phải là một nhà nghiên cứu về gen, vì vậy tôi sẽ không ra vẻ am hiểu về gen. 186 00:07:19,000 --> 00:07:22,000 Và điều là lý do tại sao chúng ta cần môt sự hợp tác toàn diện. 187 00:07:22,000 --> 00:07:24,000 Nhưng ngược lại, tôi là một người nghiên cứu chuyên môn, 188 00:07:24,000 --> 00:07:26,000 Tôi cảm thấy hoang mang nếu tôi dành hàng giờ 189 00:07:26,000 --> 00:07:29,000 trong phòng thí nghiệm, khoác lên mình chiếc áo khoác trắng -- khiến tôi quên hết tất cả 190 00:07:29,000 --> 00:07:32,000 Vì vậy chúng tôi cần cộng tác với những nhà nghiên cứu gen, họ am hiểu về lĩnh vực này. 191 00:07:32,000 --> 00:07:34,000 Khi họ nhìn vào bộ gen của loài cá mập khổng lồ, 192 00:07:34,000 --> 00:07:37,000 Họ phát hiện ra rằng sự khác biệt này nhỏ đến kinh ngạc. 193 00:07:37,000 --> 00:07:39,000 Nếu bạn nhìn vào dòng đầu tiên, 194 00:07:39,000 --> 00:07:42,000 bạn có thể nhận ra rằng sự các loài cá mập có bộ gen khá giống nhau. 195 00:07:42,000 --> 00:07:44,000 Tôi nghĩ rằng điều này về cơ bản có nghĩa chúng đều là cá mập 196 00:07:44,000 --> 00:07:46,000 Và chúng có chung tổ tiên. 197 00:07:46,000 --> 00:07:49,000 Nếu bạn nhìn vào sự đa dạng của cấu trúc nu-cle-o-tit, 198 00:07:49,000 --> 00:07:52,000 được tổ hợp từ nhiều gen hơn, đó là do được thừa hưởng từ bố mẹ của chúng, 199 00:07:52,000 --> 00:07:55,000 bạn có thể thấy rằng cá mập khổng lồ, nếu bạn nhìn vào nghiên cứu thứ nhất, 200 00:07:55,000 --> 00:07:57,000 là một trật tự của một sắp xếp ít khác biệt lớn 201 00:07:57,000 --> 00:07:59,000 hơn là những loài cá mập khác. 202 00:07:59,000 --> 00:08:01,000 Và bạn có thể thấy rằng công việc này đã được thực hiện vào năm 2006 203 00:08:01,000 --> 00:08:04,000 Trước đó, chúng ta không hề hiểu về sự đa dạng gen của loài cá mập khổng lồ. 204 00:08:04,000 --> 00:08:07,000 Chúng ta không hề biết, làm thế nào để phân biệt chúng so với những con cá mập khác 205 00:08:07,000 --> 00:08:09,000 Có nhận diện được chúng không? 206 00:08:09,000 --> 00:08:11,000 Và dĩ nhiên, điều đó rất quan trọng nếu bạn muốn tìm hiểu 207 00:08:11,000 --> 00:08:13,000 số lượng và tình trạng của loài động vật này. 208 00:08:14,000 --> 00:08:16,000 Và Les Noble ở Aberdeen 209 00:08:16,000 --> 00:08:18,000 đã cố gắng khám phá những điều khó tin nhất. 210 00:08:18,000 --> 00:08:21,000 Vì vậy anh ấy đã thực hiện các nghiên cứu khác 211 00:08:21,000 --> 00:08:24,000 sử dụng các vi vệ tinh, 212 00:08:24,000 --> 00:08:27,000 đắc hơn nhiều nhưng lại rất nhanh chóng 213 00:08:27,000 --> 00:08:30,000 và, điều này đã làm cho anh ấy ngạc nhiên bởi cnhững thiết bị này cho kết quả gần như giông hệt nhau 214 00:08:30,000 --> 00:08:32,000 Nghĩa là 215 00:08:32,000 --> 00:08:35,000 những con cá mập kia, vì lý do nào đó, chúng có những sự khác biệt rất nhỏ 216 00:08:35,000 --> 00:08:37,000 Và người ta suy luận rằng đó là một nút cổ chai, nút cổ chai trong cấu trúc gen 217 00:08:37,000 --> 00:08:39,000 được cho là có từ 12.000 năm trước, 218 00:08:39,000 --> 00:08:42,000 và điều này dẫn đến tính đa dạng thấp. 219 00:08:42,000 --> 00:08:44,000 Và chưa hết, nếu bạn nhìn vào những con cá mập voi, 220 00:08:44,000 --> 00:08:47,000 cũng là một loài cá mập lớn ăn phù du, 221 00:08:47,000 --> 00:08:49,000 nhưng chúng có tính đa dạng hơn nhiều 222 00:08:49,000 --> 00:08:51,000 tuy nhiên nó không hẳn đã rõ ràng tất cả. 223 00:08:51,000 --> 00:08:53,000 Họ khám phá ra rằng không có sự khác biệt nào về cấu trúc gen 224 00:08:53,000 --> 00:08:56,000 giữa bất cứ loài cá mập khổng lồ đại dương trên thế giới. 225 00:08:56,000 --> 00:08:58,000 Vì vậy, thậm chí đối với loài cá mập khổng lồ sinh sống trên khắp các vùng biển của thế giới này, 226 00:08:58,000 --> 00:09:00,000 bạn bạn cũng khó có thể tìm ra được sự khác biệt về mặt di truyền 227 00:09:00,000 --> 00:09:03,000 dù chúng ở những nơi khác nhau như Thái Bình Dương, Ailen, hay Nam Mỹ. 228 00:09:03,000 --> 00:09:05,000 Về cơ bản chúng giống nhau. 229 00:09:05,000 --> 00:09:08,000 Nhưng một lần nữa, điều này lại khiến chúng ta phải ngạc nhiên. Bạn sẽ không ngờ được. 230 00:09:08,000 --> 00:09:10,000 Tôi không hiểu. Tôi không lgiả vờ hiểu rõ về điều này. 231 00:09:10,000 --> 00:09:12,000 Cũng có thể do tôi nghi ngờ các ngà di truyền học cũng không hiều gì về nó 232 00:09:12,000 --> 00:09:14,000 nhưng họ đưa ra được các con số. 233 00:09:14,000 --> 00:09:16,000 Và thậm chí, bạn có thể ước tính số lượng loài cá này. 234 00:09:16,000 --> 00:09:18,000 dựa vào sự khác biệt của bộ gen. 235 00:09:18,000 --> 00:09:21,000 Rus Hoelzel đã có kết quả khá chính xác về số lượng loài này 236 00:09:21,000 --> 00:09:23,000 khoảng 8.200 con. 237 00:09:23,000 --> 00:09:25,000 Số lượng như vậy. 238 00:09:25,000 --> 00:09:27,000 8.000 con cá mập trên thế giới. 239 00:09:27,000 --> 00:09:29,000 Chắc bạn đang nghĩ, " Thật buồn cười. Không đời nào." 240 00:09:29,000 --> 00:09:31,000 Vì thế Les thực hiện một cuộc nghiên cứu tỉ mỉ hơn 241 00:09:31,000 --> 00:09:33,000 và ông ấy đã ước tính, số lượng của chúng vượt qua con số 9.000. 242 00:09:33,000 --> 00:09:36,000 Và sử dụng máy phát tín hiệu vi vệ tinh khác nhau để thu thập được nhiều kết quả. 243 00:09:36,000 --> 00:09:39,000 Nhưng tính toán sau tất cả nghiên cứu này chỉ ra 244 00:09:39,000 --> 00:09:41,000 số lượng của chúng chỉ khoảng 5.000, 245 00:09:41,000 --> 00:09:43,000 Cá nhân tôi hoàn toàn không tin vào kết quả này, 246 00:09:43,000 --> 00:09:45,000 nhưng tôi là người hay hoài nghi. 247 00:09:45,000 --> 00:09:47,000 Nhưng thậm chí nếu bảo bạn đưa ra vài con số, 248 00:09:47,000 --> 00:09:50,000 Có thể bạn nói rằng số lượng của chúng cỡ khoảng 20,000 cá thể. 249 00:09:50,000 --> 00:09:52,000 Bạn có nhớ bao nhiêu con cá mập kia đã bị giết ở ngoài khơi Achill 250 00:09:52,000 --> 00:09:55,000 trong những thập niên 50 và 70 ko? 251 00:09:55,000 --> 00:09:57,000 Nó phản ánh sự thật rằng 252 00:09:57,000 --> 00:10:00,000 loài động vật này có nguy cơ bị tuyệt chủng 253 00:10:00,000 --> 00:10:02,000 bởi vì số lượng của chúng quá ít. 254 00:10:02,000 --> 00:10:05,000 Trên thực tế, trong số 20,000 con cá mập khổng lồ, ước tính có khoảng 8000 con cá cái. 255 00:10:05,000 --> 00:10:08,000 Chỉ có khoảng 8.000 con cá mập khổng lồ cái trên thế giới thôi ư? 256 00:10:08,000 --> 00:10:10,000 Tôi không biết. Tôi không tin vào điều này. 257 00:10:10,000 --> 00:10:12,000 Vấn đề 258 00:10:12,000 --> 00:10:14,000 là có phải họ bị thúc ép phải lấy nhiều vật mẫu 259 00:10:14,000 --> 00:10:16,000 Họ không có đủ các vật mẫu. 260 00:10:16,000 --> 00:10:18,000 để nghiên cứu về gen 261 00:10:18,000 --> 00:10:20,000 một cách đầy đủ chi tiết. 262 00:10:20,000 --> 00:10:23,000 Bạn nhận mẫu thử từ đâu 263 00:10:23,000 --> 00:10:25,000 cho việc phân tích gen của mình? 264 00:10:25,000 --> 00:10:27,000 Hiển nhiên là từ xác những con cá mập bị chết, 265 00:10:27,000 --> 00:10:29,000 Những xác con cá mập bị chết bị phân hủy. 266 00:10:29,000 --> 00:10:32,000 Chúng tôi có thể thu thập được 2 hay 3 con cá mập bị chết ở Ailen mỗi năm, 267 00:10:32,000 --> 00:10:34,000 nếu chúng ta may mắn. 268 00:10:34,000 --> 00:10:36,000 Mẫu thử khác có thể lấy được từ việc đánh bắt chúng. 269 00:10:36,000 --> 00:10:39,000 Chúng ta có thể đánh bắt một vài con trên bề mặt của lưới đánh cá. 270 00:10:39,000 --> 00:10:42,000 Bây giờ thì điều này bị cấm, và đó là tin tốt cho chúng. 271 00:10:42,000 --> 00:10:44,000 Một vài con bị bắt trong lưới rà, lưới vét. 272 00:10:44,000 --> 00:10:47,000 Đây là một con cá mập bị đánh bắt ở Howth, ngay trước giáng sinh, 273 00:10:47,000 --> 00:10:50,000 Điều này là bất hợp pháp, bởi vì bạn không được phép làm điều này theo luật của Liên Đoàn Châu Âu, 274 00:10:50,000 --> 00:10:53,000 và con cá này đã được bán với giá 8 euro mỗi kg thịt. 275 00:10:53,000 --> 00:10:56,000 Họ thậm chí còn đăng cả công thức làm món ăn lên tường, cho đến khi họ được thông báo rằng, việc làm này là bất hợp pháp. 276 00:10:56,000 --> 00:10:59,000 Và họ đã đồng ý làm theo. 277 00:10:59,000 --> 00:11:01,000 Nếu bạn quan sát tất cả những nghiên cứu mà tôi đã cho các bạn xem. 278 00:11:01,000 --> 00:11:04,000 tổng số lượng vật mẫu trên toàn thế giới 279 00:11:04,000 --> 00:11:06,000 là 86 tính đến thời điểm hiện tại. 280 00:11:06,000 --> 00:11:08,000 Và nó là một công việc quan trọng, 281 00:11:08,000 --> 00:11:10,000 họ có thể hỏi những câu hỏi rất thú vị, 282 00:11:10,000 --> 00:11:12,000 và nói cho chúng ta biết số lượng của chúng 283 00:11:12,000 --> 00:11:15,000 số lượng nhận diện được cũng như cấu trúc quần thể loài, 284 00:11:15,000 --> 00:11:18,000 nhưng họ bị giới hạn năng lực nghiên cứu bởi vì thiếu các vật mẫu. 285 00:11:18,000 --> 00:11:20,000 Hiện nay khi chúng tôi đánh dấu những con cá mập, 286 00:11:20,000 --> 00:11:23,000 vấn đề là làm thế nào có thể đánh dấu được chúng ở vị trí phía trước xương sường -- phải thực hiện rất nhanh -- 287 00:11:23,000 --> 00:11:25,000 vì đôi khi những con cá mập này sẽ chống cự. 288 00:11:25,000 --> 00:11:28,000 có lần chúng tôi bơi ngược về Malin Head phía trên Donegal, 289 00:11:28,000 --> 00:11:31,000 con cá mập sẽ quẫy mạnh vào mạn sườn của tầu bằng cái đuôi của nó, 290 00:11:31,000 --> 00:11:34,000 hơn nữa, tôi nghĩ, tôi thực sự hoảng hốt khi chiếc thuyền tới gần nó, 291 00:11:34,000 --> 00:11:36,000 hơn là việc bắn tên đánh dấu nó. 292 00:11:36,000 --> 00:11:39,000 Và cuối cùng mọi chuyện cũng ổn. Chúng tôi ướt đẫm. Nhưng may là không có chuyện gì xảy ra. 293 00:11:39,000 --> 00:11:41,000 và sau đó tôi và Emmett 294 00:11:41,000 --> 00:11:43,000 quay trở lại Malin Head, ở bến tàu, 295 00:11:43,000 --> 00:11:46,000 Tôi nhận ra một vài chất lỏng trơn, đặc và đen trước tàu. 296 00:11:46,000 --> 00:11:48,000 Và tôi nhớ -- tôi đã từng dành rất nhiều thời gian trên những con tàu đánh cá 297 00:11:48,000 --> 00:11:50,000 Tôi nhớ các ngư dân khẳng định với tôi rằng 298 00:11:50,000 --> 00:11:52,000 khi một con cá mập khổng lồ bị mắc lưới 299 00:11:52,000 --> 00:11:54,000 nó thường thải chất lỏng này. 300 00:11:54,000 --> 00:11:56,000 Và tôi nghĩ chất lỏng kia chắc chắc của một con cá mập nào đó. 301 00:11:56,000 --> 00:11:58,000 Hiện tại chúng tôi có một mối quan tâm 302 00:11:58,000 --> 00:12:00,000 trong việc thu thập các mẩu mô để nghiên cứu về gen 303 00:12:00,000 --> 00:12:02,000 bởi vì chúng tôi nghĩ những mẫu này rất quý giá. 304 00:12:02,000 --> 00:12:04,000 Và chúng tôi sử dụng các phương pháp truyền thống -- 305 00:12:04,000 --> 00:12:06,000 Tôi có một cây súng bắn tên, bạn có thể nhìn thấy nó trên tay tôi đây, 306 00:12:06,000 --> 00:12:09,000 cái này được chúng tôi sử dụng để lấy các mẫu vật của cá voi cũng như cá heo cho việc nghiên cứu về gen. 307 00:12:09,000 --> 00:12:11,000 Và tôi đã thử, tôi dùng rất nhiều thủ thuật. 308 00:12:11,000 --> 00:12:13,000 nhưng vô ích, nó chỉ làm gẫy mũi tên của tôi 309 00:12:13,000 --> 00:12:15,000 vì da cá mập rất cứng. 310 00:12:15,000 --> 00:12:17,000 Không có cách nào để lấy được mẫu vật từ chúng. 311 00:12:17,000 --> 00:12:20,000 Việc đó không hiệu quả. 312 00:12:20,000 --> 00:12:23,000 Và khi tôi nhìn thấy chất lỏng màu đen trên mũi tàu, 313 00:12:23,000 --> 00:12:26,000 Tôi nghĩ, "Sao không sử dụng cái được ban tặng trên thế giới này ..." 314 00:12:26,000 --> 00:12:28,000 Và tôi đã nạo lấy chúng. 315 00:12:28,000 --> 00:12:31,000 Tôi chỉ có rất ít lọ chứa cồn để gửi tới các nhà phân tích gen. 316 00:12:31,000 --> 00:12:33,000 Tôi đã lấy những chất lỏng đó và gửi tới Aberdeen. 317 00:12:33,000 --> 00:12:35,000 Tôi nói "Anh thử xem" 318 00:12:35,000 --> 00:12:37,000 Và họ nghiên cứu chúng trong hàng tháng. 319 00:12:37,000 --> 00:12:39,000 Chúng tôi chỉ có duy nhất một cuộc hội thảo ở Man. 320 00:12:39,000 --> 00:12:41,000 Nhưng tôi vẫn liên lạc bằng email 321 00:12:41,000 --> 00:12:43,000 "Anh đã xem qua chất lỏng tôi gửi cho anh chưa?" 322 00:12:43,000 --> 00:12:45,000 Và anh ấy nói, "vâng, vâng, từ từ, bình tĩnh, ngay đây." 323 00:12:45,000 --> 00:12:47,000 Dù sao đi chăng nữa anh ấy nghĩ anh ấy nên thực hiện việc kiểm tra mẫu thử, 324 00:12:47,000 --> 00:12:49,000 bởi vì tôi chưa từng gặp anh ấy 325 00:12:49,000 --> 00:12:51,000 và anh ấy có thể mất mặt nếu anh ấy không nghiên cứu mẫu tôi đã gửi cho anh ấy. 326 00:12:51,000 --> 00:12:54,000 và anh ấy đã sửng sốt khi phát hiện ra ADN trong chất lỏng. 327 00:12:54,000 --> 00:12:56,000 Họ đã phóng đại và kiểm tra nó 328 00:12:56,000 --> 00:12:58,000 và họ tìm ra, vâng, đó chính là ADN của cá mập khổng lồ, 329 00:12:58,000 --> 00:13:01,000 được lấy từ chất lỏng đó. 330 00:13:01,000 --> 00:13:03,000 Anh ấy đã rất mừng. 331 00:13:03,000 --> 00:13:06,000 Chất lỏng này được đặt tên là chất lỏng cá mập của Simon 332 00:13:06,000 --> 00:13:09,000 Tôi nghĩ "Này, anh biết không, tôi có thể nghiên cứu dựa vào kết quả này đấy." 333 00:13:09,000 --> 00:13:11,000 chúng tôi thống nhất tiến hành công việc 334 00:13:11,000 --> 00:13:13,000 và thu thập thêm chất lỏng. 335 00:13:13,000 --> 00:13:17,000 được sử dụng 3.500 đô cho máy phát tín hiệu vệ tinh, 336 00:13:19,000 --> 00:13:22,000 tôi nghĩ tôi nên đầu tư 7.95 USD - giá của mỗi máy phát -- 337 00:13:22,000 --> 00:13:25,000 cho kho phần cứng của mình ở Kilrush 338 00:13:25,000 --> 00:13:27,000 đối với công việc lau chùi bằng tay 339 00:13:27,000 --> 00:13:30,000 và thậm chí phải trả ít tiền hơn cho người lau chùi lò thí nghiệm. 340 00:13:30,000 --> 00:13:33,000 việc lau chùi phòng thí nghiệm 341 00:13:33,000 --> 00:13:35,000 là hết sức cần thiết 342 00:13:35,000 --> 00:13:38,000 tôi có một cơ hội 343 00:13:38,000 --> 00:13:40,000 để tóm một vài con cá mập. 344 00:13:40,000 --> 00:13:42,000 Đang bước sang tháng 8, 345 00:13:42,000 --> 00:13:44,000 thông thường thì cá mập hoạt động mạnh nhất vào tháng 7. 346 00:13:44,000 --> 00:13:46,000 và hiếm khi bạn nhìn thấy chúng vào lúc này. 347 00:13:46,000 --> 00:13:49,000 Bạn cũng hiếm khi có thể đến đúng chỗ để tìm ra những con cá mập vào tháng 8 . 348 00:13:49,000 --> 00:13:51,000 Chúng tôi đã rất thất vọng. 349 00:13:51,000 --> 00:13:54,000 Chúng tôi đã vội vã tới Blasket ngay sau khi chúng tôi nhận được thông tin chúng đang ở đó 350 00:13:54,000 --> 00:13:56,000 và quyết tâm tìm ra chúng. 351 00:13:56,000 --> 00:13:58,000 chỉ với việc chạm tay lên con cá mập 352 00:13:58,000 --> 00:14:00,000 khi nó đang bơi phía dưới con thuyền -- 353 00:14:00,000 --> 00:14:02,000 bạn thấy rằng, đây là một con cá mập đang bởi ở dưới thuyền -- 354 00:14:02,000 --> 00:14:04,000 chúng tôi xoay sở để lấy mẫu chất lỏng. 355 00:14:04,000 --> 00:14:06,000 và nó đây rồi!. 356 00:14:06,000 --> 00:14:09,000 Nhìn xem, chất lỏng màu đen này đáng yêu phải không :) 357 00:14:09,000 --> 00:14:12,000 và trong vòng nửa giờ đồng hồ, 358 00:14:12,000 --> 00:14:15,000 chúng tôi đã thu thập được 5 mẫu thừ 5 con cá mập khác nhau, 359 00:14:15,000 --> 00:14:18,000 được lấy mẫu sử dụng hệ thống mẫu thử cá mập của Simon. 360 00:14:18,000 --> 00:14:20,000 (Cười) 361 00:14:20,000 --> 00:14:25,000 (Vỗ tay) 362 00:14:25,000 --> 00:14:28,000 Tôi đã nghiên cứu về cá voi và cá heo ở Ailen trong suốt 20 năm qua, 363 00:14:28,000 --> 00:14:30,000 và chúng gây cho tôi ít nhiều ấn tượng. 364 00:14:30,000 --> 00:14:32,000 Bạn có thể có cơ hội thấy cá voi lưng gù dài cả chục mét 365 00:14:32,000 --> 00:14:34,000 chúng tôi đã ở ngoài khơi Wexford trong 1 hay 2 tháng. 366 00:14:34,000 --> 00:14:37,000 Bạn luôn nghĩ rằng mình có quyền tạm quên đi thế giới 367 00:14:37,000 --> 00:14:39,000 Và tôi đang nghĩ về những cú nhảy lên khỏi mặt nước của cá voi lưng gù 368 00:14:39,000 --> 00:14:41,000 và cá heo. 369 00:14:41,000 --> 00:14:43,000 Nhưng này, mỗi khi những điều này diễn ra trước mắt bạn 370 00:14:43,000 --> 00:14:45,000 và bạn cũng chỉ có cơ hội được quan sát khi chúng tới gần. 371 00:14:45,000 --> 00:14:47,000 và đây có thể là một tài sản lớn -- 372 00:14:47,000 --> 00:14:49,000 Chất lỏng cá mập của Simon. 373 00:14:49,000 --> 00:14:51,000 Năm nay, chúng tôi đã có tiền 374 00:14:51,000 --> 00:14:54,000 để tiến hành vào việc thu thập nhiều hơn các mẫu thí nghiệm. 375 00:14:54,000 --> 00:14:56,000 Và một điều có vẻ rất hữu dụng 376 00:14:56,000 --> 00:14:59,000 là chúng tôi sử dụng một chiếc máy quay phim - đây là đồng nghiệp của tôi với chiếc máy quay phim 377 00:14:59,000 --> 00:15:01,000 chúng tôi có thể nhìn xuống phía dưới con cá mập. 378 00:15:01,000 --> 00:15:04,000 Bạn có thể nhận ra, trên mình những con cá đực có những mấu bám 379 00:15:04,000 --> 00:15:07,000 đung đưa phía sau những con cá mập. 380 00:15:07,000 --> 00:15:09,000 Vì vậy bạn có thể dễ dàng đoán biết được giới tính của chúng. 381 00:15:09,000 --> 00:15:11,000 Và chúng ta có thể đoán được giới tính của cá mập 382 00:15:11,000 --> 00:15:13,000 trước khi chúng tôi lấy mẫu nó, 383 00:15:13,000 --> 00:15:16,000 chúng tôi có thể nói với những nhà phân tích gen là mẫu thí nghiệm được lấy từ con đực hay con cái. 384 00:15:16,000 --> 00:15:18,000 Bởi vì hiện nay, xét về việc nghiên cứu gen mà nói 385 00:15:18,000 --> 00:15:20,000 thì không có sự khác biệt về gen giữa con đực và con cái, 386 00:15:20,000 --> 00:15:22,000 thông tin này đã làm tôi vô cùng ngạc nhiên, 387 00:15:22,000 --> 00:15:25,000 bởi vì họ không hề có cơ sở để 388 00:15:25,000 --> 00:15:27,000 có thể xác định giới tính của một con cá mập 389 00:15:27,000 --> 00:15:29,000 đây là một điều quan trọng 390 00:15:29,000 --> 00:15:32,000 để đưa ra luật áp dụng trong thương mại 391 00:15:32,000 --> 00:15:36,000 về cá mập khổng lồ và các loài khác trong quần thể của chúng, 392 00:15:36,000 --> 00:15:38,000 bởi vì buôn bán cá mập là bất hợp pháp. 393 00:15:38,000 --> 00:15:40,000 chúng bị bắt và bầy bán trên thị trường 394 00:15:40,000 --> 00:15:42,000 Vì thế, là một nhà sinh vật học, 395 00:15:42,000 --> 00:15:44,000 bạn chỉ muốn có cơ hội để được khám phá chúng. 396 00:15:44,000 --> 00:15:46,000 Bạn muốn khám phá bằng tất cả khả năng của mình. 397 00:15:46,000 --> 00:15:49,000 Tóm lại, chúng thường rất im lặng. Chúng thường thay đổi tính cách theo mùa. 398 00:15:49,000 --> 00:15:52,000 Bạn chỉ muốn tìm hiểu về chúng nhiều nhất và sơm nhất 399 00:15:52,000 --> 00:15:54,000 Nhưng điều này không phải lập dị 400 00:15:54,000 --> 00:15:57,000 rằng bạn thường quan tâm tới các mẫu vật 401 00:15:57,000 --> 00:16:00,000 và tạo cơ hội cho các ngành khác, chẳng hạn nhưng các nhà di truyền học, 402 00:16:00,000 --> 00:16:03,000 những người có thể tìm ra rất nhiều thông tin từ những mẫu vật đó. 403 00:16:03,000 --> 00:16:05,000 như tôi đã nói, 404 00:16:05,000 --> 00:16:08,000 những thứ này đến với bạn theo một cách kỳ lạ. Hãy nghiên cứu chúng khi bạn có thể. 405 00:16:08,000 --> 00:16:10,000 Tôi sẽ xem nó như là một tài sản khoa học của mình. 406 00:16:10,000 --> 00:16:13,000 Hi vọng rằng, tôi có thể tìm ra thứ gì đó gây ấn tượng sâu sắc và lãng mạn trước khi tôi chết. 407 00:16:13,000 --> 00:16:16,000 Nhưng đây là thời điểm để thực hiện, cảm ơn vì điều đó. 408 00:16:16,000 --> 00:16:18,000 Và hãy quan tâm tới lũ cá mập. 409 00:16:18,000 --> 00:16:21,000 Nếu bạn quan tâm nhiều hơn, chúng ta sẽ thiết lập ngay một website về cá mập khổng lồ 410 00:16:21,000 --> 00:16:24,000 cảm ơn, cảm ơn các bạn vì đã lắng nghe. 411 00:16:24,000 --> 00:16:26,000 (Vỗ tay)