[Script Info] Title: [Events] Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Peshkaqenët shtegtarë janë krijesa mbresëlënëse. Janë të mrekullueshëm. Dialogue: 0,0:00:03.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Arrijnë gjatësi deri në 10 metra. Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Disa thonë që arrijnë gjatësi edhe më të mëdha. Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Peshojnë deri në 2 ton. Dialogue: 0,0:00:09.00,0:00:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Disa thonë që peshojnë deri në 5 ton. Dialogue: 0,0:00:11.00,0:00:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë peshku i dytë më i madhi në botë. Dialogue: 0,0:00:13.00,0:00:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Janë kafshë të parrezikshme që ushqehen me plankton. Dialogue: 0,0:00:16.00,0:00:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Besohet që janë të aftë të Dialogue: 0,0:00:18.00,0:00:21.00,Default,,0000,0000,0000,,filtrojnë 1 km kub ujë cdo orë Dialogue: 0,0:00:21.00,0:00:24.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe konsumojnë rreth 30 kg plankton në ditë për të mbijetuar. Dialogue: 0,0:00:24.00,0:00:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Janë krijesa fantastike. Dialogue: 0,0:00:26.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Jemi me shumë fat në Irlandë që kemi shume peshkaqenë shtegtarë Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:31.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe shume mundësi që ti studiojmë. Dialogue: 0,0:00:31.00,0:00:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Ata kishin rëndësi të posaqme për komunitetet bregdetare Dialogue: 0,0:00:33.00,0:00:35.00,Default,,0000,0000,0000,,prej qindra vitesh Dialogue: 0,0:00:35.00,0:00:38.00,Default,,0000,0000,0000,,vecanërisht rreth rajoneve të Claddagh, Duff, Connemara Dialogue: 0,0:00:38.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,ku bujqit lundronin Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,me harpat dhe varkat e tyre Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,në detë të hapur, nganjëherë tek një vend i njohur si Sunfish Bank, Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:46.00,Default,,0000,0000,0000,,që gjendet rreth 30 milje në perëndim të Ishullit Achill, Dialogue: 0,0:00:46.00,0:00:48.00,Default,,0000,0000,0000,,për të gjuajtur peshkaqenët shtegtarë. Dialogue: 0,0:00:48.00,0:00:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Ky është një punim në dru që daton nga vitet 1700 ose 1800. Dialogue: 0,0:00:50.00,0:00:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Ata kishin rëndësi të madhe, sidomos për vajin që nxirret nga mëlcia e tyre. Dialogue: 0,0:00:53.00,0:00:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Mëlqia përbën 1/3 -tën e trupit të peshkaqenit shtegtar dhe është e mbushur me vaj. Dialogue: 0,0:00:55.00,0:00:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Mund të nxjerrësh litra të tëra vaji nga mëlqia e tyre. Dialogue: 0,0:00:57.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Ky vaj përdorej posaqërisht për ndricim, Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:01.00,Default,,0000,0000,0000,,por gjithashtu për të lidhur plagët dhe gjëra tjera. Dialogue: 0,0:01:01.00,0:01:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Në fakt, ndricimi rrugor në vitin 1742 Dialogue: 0,0:01:03.00,0:01:05.00,Default,,0000,0000,0000,,në Galway, Dublin dhe Waterford Dialogue: 0,0:01:05.00,0:01:07.00,Default,,0000,0000,0000,,ishte falë vajit të këtij lloji të peshqve. Dialogue: 0,0:01:07.00,0:01:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Sunfish (Peshk dielli) është një tjetër term që përdoret për tu referuar peshkaqenëve shtegtarë. Dialogue: 0,0:01:09.00,0:01:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj ata kishin rëndësi të jashtëzakonshme. Dialogue: 0,0:01:11.00,0:01:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ekzistojnë që një kohë të gjatë, dhe kanë shumë rëndësi për komunitetet bregdetare. Dialogue: 0,0:01:14.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Një prej zonave më konkrete të peshkimit të peshkaqenëve shtegtarë Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,gjindet në Ishullin Achill. Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Ky është Gjiri Keem në Ishullin Achill. Dialogue: 0,0:01:21.00,0:01:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Peshkaqenët vinin shpesh tek gjiri. Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Peshkatarët lidhnin një rrjetë tek kepi, Dialogue: 0,0:01:27.00,0:01:29.00,Default,,0000,0000,0000,,që lidhej me rrjetat tjera. Dialogue: 0,0:01:29.00,0:01:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Kur peshkqenët afroheshin dhe godisnin rrjetën, rrjeta binte mbi ta. Dialogue: 0,0:01:32.00,0:01:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo bënte që peshkaqenët të përmbyteshin dhe tu merrej fryma. Dialogue: 0,0:01:34.00,0:01:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Nganjëherë, ata renditeshin në varkat e tyre të vogla, Dialogue: 0,0:01:37.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe i mbytnin duke i qëlluar prapa qafës me shtiza. Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Më pas i tërhiqnin peshkaqent tek Limani i Purteenës, Dialogue: 0,0:01:42.00,0:01:44.00,Default,,0000,0000,0000,,i valonin dhe u merrnin vajin. Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Poashtu përdornin mishin si pleh Dialogue: 0,0:01:47.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe u merrnin pendat. Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Prerja e pendave të peshkaqenëve dhe rihudhja e trupit në oqean Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,është kërcënimi më i madh për peshkaqenët. Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne u kemi frikën peshkaqenëve falë filmit "Nofullat." Dialogue: 0,0:01:57.00,0:01:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Peshkaqenët mbysin rreth 5-6 njerëz Dialogue: 0,0:01:59.00,0:02:01.00,Default,,0000,0000,0000,,në vit. Dialogue: 0,0:02:01.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Një prej këtyre rasteve ndodhi pak kohë më parë, apo jo? Para dy javësh. Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:07.00,Default,,0000,0000,0000,,ne mbysin rreth 100 milion peshkqenë në vit. Dialogue: 0,0:02:07.00,0:02:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Nuk e di si qëndron puna e ekuilibrit në këtë rast, Dialogue: 0,0:02:09.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,mirëpo mendoj që peshkaqenët duhet të na kenë frikën neve më shumë se ne atyre. Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Ishte një zonë peshkimi mjaft e dokumentuar, Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe sic mund ta shihni , kulmoi në të 50-tat Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,kur mbytja e e peshkaqenëve arriti në 1500 në vit. Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Dhe morri tatëpjetë shumë shpejt - rast tipik i zonave të peshkimit që lulëzojnë dhe shuhen shpejt Dialogue: 0,0:02:21.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,që sugjeron se depozitat janë shteruar Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:26.00,Default,,0000,0000,0000,,ose shkalla e riprodhimit është e ulët. Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Gjatë kësaj peridudhe ata mbytën rreth 12 000 peshkaqenë Dialogue: 0,0:02:28.00,0:02:31.00,Default,,0000,0000,0000,,thejshtë duke përdorur litarë Dialogue: 0,0:02:31.00,0:02:33.00,Default,,0000,0000,0000,,tek Gjiri Keem Dialogue: 0,0:02:33.00,0:02:35.00,Default,,0000,0000,0000,,në Ishullin Achill. Dialogue: 0,0:02:35.00,0:02:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Mbytja e peshkaqenvve vazhdoi deri në mesin e të 80-tave Dialogue: 0,0:02:37.00,0:02:40.00,Default,,0000,0000,0000,,posaqërisht në Dunmore East në Qarkun e Waterfordit. Dialogue: 0,0:02:40.00,0:02:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Rreth 2500-3000 peshkaqenë u mbytën deri në vitin 1985, Dialogue: 0,0:02:43.00,0:02:45.00,Default,,0000,0000,0000,,shumica prej tyre nga anijet Norvegjeze. Dialogue: 0,0:02:45.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Këto figurat e zeza, nuk shihen shumë qartë, ishin anijet Norvegjeze që gjuanin peshkaqenët shtegtarë, Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe vija e zezë në folenë e sorrës Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,nënkupton që kjo është anije që gjuan peshkaqenë Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe jo balena. Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Rëndësia e peshkqenve shtegtarë për komunitetet bregdetare Dialogue: 0,0:02:57.00,0:02:59.00,Default,,0000,0000,0000,,mund të vërehet nga gjuha e folur. Dialogue: 0,0:02:59.00,0:03:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Nuk shtirem kinse kam origjinë irlandeze, Dialogue: 0,0:03:01.00,0:03:04.00,Default,,0000,0000,0000,,mirëpo në Kerry këta peshkaqenë njiheshin si "Ainmhide na seolta", Dialogue: 0,0:03:04.00,0:03:06.00,Default,,0000,0000,0000,,perbindëshi me vela. Dialogue: 0,0:03:06.00,0:03:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Një emër tjetër është "Liop an da lapa," Dialogue: 0,0:03:09.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,bisha e ngathët me dy penda Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:15.00,Default,,0000,0000,0000,,"Liabhan mor" sugjeron që flitet për një kafshë të madhe. Dialogue: 0,0:03:15.00,0:03:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Ose e preferuara ime, "Liabhan chor greine," Dialogue: 0,0:03:17.00,0:03:19.00,Default,,0000,0000,0000,,peshku i mrekullueshëm i diellit. Dialogue: 0,0:03:19.00,0:03:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë një emër i këndshëm dhe ndjellës. Dialogue: 0,0:03:21.00,0:03:24.00,Default,,0000,0000,0000,,në Ishullin e Torit, një vend mjaft i cuditshëm, njiheshin si "të pamend" Dialogue: 0,0:03:24.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe askush nuk e di pse. Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Shpresoj që asnjëri prej jush nuk është nga Tory; vend i këndshëm. Dialogue: 0,0:03:28.00,0:03:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Mirëpo emri më i zakonshëm me të cilin njiheshin rreth ishullit Dialogue: 0,0:03:31.00,0:03:33.00,Default,,0000,0000,0000,,ishte sunfish (peshk dielli) Dialogue: 0,0:03:33.00,0:03:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo ka lidhje të ngushtë me zakonin e tyre për tu ngrohur në sipërfaqe të ujit kur dielli është duke ndricuar. Dialogue: 0,0:03:36.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë shqetësues fakti që popullata e peshkaqenëve shtegtarë Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,është shteruar në tërë botën. Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Disa njerëz thonë që nuk ka rënie në numrin e popullatës. Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Mund të jetë rezultat i shprëndarjes së planktonit. Dialogue: 0,0:03:45.00,0:03:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshte sugjeruar që peshkaqenet shtegtarë janë tregues Dialogue: 0,0:03:47.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,të shkëlqyer të ndryshimit të klimës, Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,sepse janë regjistrues të vazhdueshëm të planktonit Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:53.00,Default,,0000,0000,0000,,që notojnë me gojën hapur. Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Për momentin janë të klasifikuar si "të pambrojtur" nën IUCN (Shoqata Ndërkombëtare pë Ruajtjen e Natyrës). Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:59.00,Default,,0000,0000,0000,,po ashtu ka lëvizje të organizuara që kërkojnë ndalimin e kapjes së këtyre peshkaqenëve. Dialogue: 0,0:03:59.00,0:04:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Tani ekziston një urdhëresë që ndalon kapjen e tyre ose sjelljen e tyre në tokë, Dialogue: 0,0:04:02.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,edhe të atyre që kapen pa dashur. Dialogue: 0,0:04:04.00,0:04:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ata nuk janë të mbrojtur në Irlandë. Dialogue: 0,0:04:06.00,0:04:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Në fakt, ata nuk kanë kurrfarë statusi ligjor në Irlandë, Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:10.00,Default,,0000,0000,0000,,pavaresisht nga rëndësia që ata kanë Dialogue: 0,0:04:10.00,0:04:13.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe konteksti historik brenda të cilit gjenden peshkaqenët shtegtarë. Dialogue: 0,0:04:14.00,0:04:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne dimë shumë pak për ta. Dialogue: 0,0:04:16.00,0:04:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Shumica e asaj cfarë dimë Dialogue: 0,0:04:18.00,0:04:20.00,Default,,0000,0000,0000,,është e bazuar në zakonin e tyre për të frekuentuar sipërfaqen e ujit. Dialogue: 0,0:04:20.00,0:04:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne mundohemi t'ia qëllojmë se cfarë po bëjnë Dialogue: 0,0:04:22.00,0:04:24.00,Default,,0000,0000,0000,,bazuar në sjelljen e tyre në sipërfaqe. Dialogue: 0,0:04:24.00,0:04:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Vitin e kaluar, gjatë një konference në Ishullin e Njeriut, mësova Dialogue: 0,0:04:27.00,0:04:30.00,Default,,0000,0000,0000,,se sa e pazakonte ështe të jetosh ne një vend Dialogue: 0,0:04:30.00,0:04:33.00,Default,,0000,0000,0000,,ku peshkaqenët shtegtarë dalin në sipërfaqe Dialogue: 0,0:04:33.00,0:04:35.00,Default,,0000,0000,0000,,shumë shpesh dhe rregullisht Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë një rast i shkëlqyer në shkencë Dialogue: 0,0:04:37.00,0:04:39.00,Default,,0000,0000,0000,,për të parë peshkaqenët shtegtarë, Dialogue: 0,0:04:39.00,0:04:41.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe janë krijesa mbresëlënëse. Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo na ofron një rast të mrekullueshëm për ti studiuar, për të pasur qasje tek ta. Dialogue: 0,0:04:44.00,0:04:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ajo cfarë jemi duke bërë që dy vite me rradhë -- edhe pse vit i kaluar ishte më i rëndësishmi - Dialogue: 0,0:04:47.00,0:04:50.00,Default,,0000,0000,0000,,është etiketimi i peshkaqenëve Dialogue: 0,0:04:50.00,0:04:52.00,Default,,0000,0000,0000,,në mënyrë që të kemi një ide më të mirë Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,rreth përpikmërisë së tyre të të parit dhe gjëra të ngjashme. Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj u fokusuam kryesisht në Dialogue: 0,0:04:56.00,0:04:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Donegalin e Veriut dhe Kerrin Perëndimorë Dialogue: 0,0:04:58.00,0:05:01.00,Default,,0000,0000,0000,,si zona aktive. Dialogue: 0,0:05:01.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,I etiketuam me mjete të thjeshta Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,duke përdorur një shufër të madhe dhe të gjatë. Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo është një shtagë peshkimi Dialogue: 0,0:05:07.00,0:05:09.00,Default,,0000,0000,0000,,që përmbanë një etiketë në majë. Dialogue: 0,0:05:09.00,0:05:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne gjuanim peshkaqenët me të nga varka. Dialogue: 0,0:05:12.00,0:05:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Dhe ishim shumë efektivë. Dialogue: 0,0:05:14.00,0:05:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Verën e kaluar etiketuam 150 peshkaqenë. Dialogue: 0,0:05:16.00,0:05:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Etiketuam 50 brenda 3 ditësh Dialogue: 0,0:05:18.00,0:05:20.00,Default,,0000,0000,0000,,rreth Gadishullit Inishowen. Dialogue: 0,0:05:20.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Gjysma e sfidës është të kesh qasje tek ta, të gjindesh në vendin e duhur në kohën e duhur. Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë një metodë e thjeshtë dhe e lehtë. Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Do ju tregoj se si. Dialogue: 0,0:05:27.00,0:05:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne përdorim një kamerë në shtagë Dialogue: 0,0:05:29.00,0:05:31.00,Default,,0000,0000,0000,,për të xhiruar peshkaqenët. Dialogue: 0,0:05:31.00,0:05:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Njëra prej arsyeve është përcaktimi i gjinisë. Dialogue: 0,0:05:33.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Gjithashtu përdorëm mjete më të përsosura si etiketa satelitore. Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Këto janë etiketa arkivore. Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj ruan të dhënat. Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Etiketa satelitore funksionon vetëm kur ajri nuk është i lagët Dialogue: 0,0:05:42.00,0:05:44.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe kështu mund ta dërgojnë signalin tek sateliti. Dialogue: 0,0:05:44.00,0:05:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Natyrisht, peshkqenët, peshqit, janë nën ujë të shumtën e kohës. Dialogue: 0,0:05:47.00,0:05:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo etiketë përcakton vendndodhjet e peshkaqenit Dialogue: 0,0:05:50.00,0:05:53.00,Default,,0000,0000,0000,,varësisht nga koha dhe pozita e diellit, Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,si dhe temperaturën dhe thellësinë e ujit. Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë e nevojshme të rindërtosh këtë itinerar. Dialogue: 0,0:05:58.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Etiketat janë të programuara të programuara të shkeputen nga peshkaqeni pas një kohe të caktuar, Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,në këtë rast ishte një periudhe 8 mujore, Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:07.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe në po atë ditë etiketa shkëputet, krijon lidhje me satelitin Dialogue: 0,0:06:07.00,0:06:10.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe dergon shumicën e të dhënave ne mënyrë që ne ti përdorim më pas. Dialogue: 0,0:06:10.00,0:06:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo është mënyra e vetme për të përcaktuar Dialogue: 0,0:06:12.00,0:06:15.00,Default,,0000,0000,0000,,sjelljen dhe lëvizjet e tyre kur gjenden nënujë. Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Këto janë dy harta që ne përpiluam. Dialogue: 0,0:06:18.00,0:06:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Në këtë mund të shihni që etiketuam të dy në rrethin e Kerrit. Dialogue: 0,0:06:21.00,0:06:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaloi tërë kohën, 8 muajt e fundit, në ujërat e Irlandës. Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Në ditën e Krishtlindjeve doli buzë bregut. Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Ky është një tjetër rast per të cilin akoma nuk kemi mbledhur gjitha të dhënat nga sateliti Dialogue: 0,0:06:28.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,me temperaturë të sipërfaqes dhe thellësi të ujit, Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,por gjithsesi, peshkaqeni i dytë kaloi të shumtën e kohës Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:34.00,Default,,0000,0000,0000,,në dhe përreth Detit Irlandez. Dialogue: 0,0:06:34.00,0:06:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Vitin e kaluar, kolegë nga Ishulli i Njeriut, Dialogue: 0,0:06:36.00,0:06:38.00,Default,,0000,0000,0000,,etiketuan një peshkaqen Dialogue: 0,0:06:38.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,që notoi nga Ishulli i Njeriut deri në Skocinë e Re (Kanada) brenda 90 ditësh. Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Pra notoi 9 500 kilomentra. Nuk e kishim menduar se një gjë e tillë mund të ndodhte. Dialogue: 0,0:06:44.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Një tjetër koleg në SHBA Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:49.00,Default,,0000,0000,0000,,etiketoi rreth 20 peshkaqenë rreth Massachusetts, dhe etiketat nuk funksionuan si duhet. Dialogue: 0,0:06:49.00,0:06:51.00,Default,,0000,0000,0000,,E tëra që ai di është se ku i etiketoi Dialogue: 0,0:06:51.00,0:06:53.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe ku u shkëputën etiketat nga peshkaqenët. Dialogue: 0,0:06:53.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Etiketat u tij shkëputën afër Karaibeve Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe Brazilit. Dialogue: 0,0:06:57.00,0:06:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Ne mendonim që peshkaqenët shtegtarë ishin banorë të klimave të buta Dialogue: 0,0:06:59.00,0:07:01.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe jetonin në gjërësi gjeografike në të cilat jetojmë ne. Dialogue: 0,0:07:01.00,0:07:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Por sic shihet, ata po kalojnë edhe Ekuatorin tani. Dialogue: 0,0:07:04.00,0:07:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Prandaj qëllimi ynë është që të mësojmë Dialogue: 0,0:07:06.00,0:07:08.00,Default,,0000,0000,0000,,këso gjërash rreth peshkaqenëve shtegtarë. Dialogue: 0,0:07:08.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Dicka që më duket e cuditshme Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:13.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe e befasishme Dialogue: 0,0:07:13.00,0:07:16.00,Default,,0000,0000,0000,,është shkalla e ulet e shumëllojshmërisë gjenetike të peshkaqenëve. Dialogue: 0,0:07:16.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Unë nuk jam gjenetiste andaj nuk do shtirem sikur kam njohuri mbi gjenetikën. Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Për këtë është mirë të kesh bashkëpunime. Dialogue: 0,0:07:22.00,0:07:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Meqenëse unë punoj më shumë në terren, Dialogue: 0,0:07:24.00,0:07:26.00,Default,,0000,0000,0000,,më kaplojnë sulme paniku kur më duhet të kalojë orë të tëra Dialogue: 0,0:07:26.00,0:07:29.00,Default,,0000,0000,0000,,në laborator veshur me bluze laboratori -- më duhet të largohem që aty. Dialogue: 0,0:07:29.00,0:07:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj mund të punojmë me gjeneticistë që kanë njohuri mbi këto gjëra. Dialogue: 0,0:07:32.00,0:07:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Kur hulumtuan gjenetikën e peshkqenëve shtegtarë, Dialogue: 0,0:07:34.00,0:07:37.00,Default,,0000,0000,0000,,vërejtën se shkalla e shumëllojshmërisë ishte shumë e ulët. Dialogue: 0,0:07:37.00,0:07:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Nëse shikoni rreshtin e parë këtu, Dialogue: 0,0:07:39.00,0:07:42.00,Default,,0000,0000,0000,,mund të shihni se gjithë këta peshkaqenë të ndryshëm janë në të vërtetë shumë të ngjajshëm. Dialogue: 0,0:07:42.00,0:07:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo do të thotë që ata janë të gjithë peshkaqenë Dialogue: 0,0:07:44.00,0:07:46.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe kanë një paraardhës të përbashkët. Dialogue: 0,0:07:46.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Po të shikosh shumëllojshmërinë e nukleotideve, Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:52.00,Default,,0000,0000,0000,,material gjenetik i bartur nga prindërit, Dialogue: 0,0:07:52.00,0:07:55.00,Default,,0000,0000,0000,,mund ta vëreni që shumëllojshmëria tek Dialogue: 0,0:07:55.00,0:07:57.00,Default,,0000,0000,0000,,peshkaqenët shtegtarë ishte më e ulët Dialogue: 0,0:07:57.00,0:07:59.00,Default,,0000,0000,0000,,në krahasimet me llojet tjera të peshkaqenëve. Dialogue: 0,0:07:59.00,0:08:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Ky studim ishte bërë në vitin 2006. Dialogue: 0,0:08:01.00,0:08:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Para vitit 2006, nuk kishim kurrfarë ideje mbi shumëllojshmërinë gjenetike të peshkqenëve shtegtarë. Dialogue: 0,0:08:04.00,0:08:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Nuk e dinim nëse ishin ndarë në popullata të ndryshme. Dialogue: 0,0:08:07.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Apo ndoshta në nënpopullata? Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Këto janë gjëra të rëndësishme për të cilat duhet pasur njohuri Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:13.00,Default,,0000,0000,0000,,nëse deshiron të dish madhësinë e popullatës dhe statusin e tyre. Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Les Noblesit në Aberdeen Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:18.00,Default,,0000,0000,0000,,iu duk e pabesueshme kjo. Dialogue: 0,0:08:18.00,0:08:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Prandaj ndërmorri një tjetë studim Dialogue: 0,0:08:21.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,duke përdorur mikrosatelitë, Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:27.00,Default,,0000,0000,0000,,që kushtojnë më shumë, u duhet më shumë kohë, Dialogue: 0,0:08:27.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe për cudinë e tij, rezultatet ishin pothuajse të njëjta. Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj duket se Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,peshkaqenët shtegtarë kanë shkallë të ulët të shumëllojshmërisë. Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Besohet se kjo ishte rezultat i ngecjes gjenetike (ku gjysma ose më shumë e një popullate vdes ose nuk riprodhohet) Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,që daton para 12 000 vitesh, Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:42.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe kjo ka shkaktuar shkallën e ulët të shumëllojshmërisë. Dialogue: 0,0:08:42.00,0:08:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Mirëpo, po të shikosh peshkaqenët balenë, Dialogue: 0,0:08:44.00,0:08:47.00,Default,,0000,0000,0000,,një tjetë peshkaqen i madh që ushqehet me plankton, Dialogue: 0,0:08:47.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,mund të vëresh që shkalla e shumëllojshmërisë së tyre është e lartë. Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj e tërë kjo nuk ka kuptim. Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë vërtetuar se nuk ka dallim gjenetik Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:56.00,Default,,0000,0000,0000,,mes peshkaqenëve shtegtarë në oqeane mbarë botës. Dialogue: 0,0:08:56.00,0:08:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Edhe pse ata gjinden kudo në botë Dialogue: 0,0:08:58.00,0:09:00.00,Default,,0000,0000,0000,,nuk mund të bësh dallim mes atyre Dialogue: 0,0:09:00.00,0:09:03.00,Default,,0000,0000,0000,,të Oqeanit Paqësor, Atlantik, Zelandë të Re, ose nga Irland apo Afrika Jugore, në baë të gjeneve. Dialogue: 0,0:09:03.00,0:09:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Të gjithë duken të ngjashëm. Dialogue: 0,0:09:05.00,0:09:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Në të njëjtën kohë është mjaft befasuese. Eshtë dicka e papritur. Dialogue: 0,0:09:08.00,0:09:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Unë nuk e kuptoj këtë dhe nuk shtirem kinse e kuptoj. Dialogue: 0,0:09:10.00,0:09:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Dyshoj që shumica e gjenetistëve e kuptojnë këtë, Dialogue: 0,0:09:12.00,0:09:14.00,Default,,0000,0000,0000,,mirëpo janë në gjendje të nxjerrin të dhëna. Dialogue: 0,0:09:14.00,0:09:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Në bazë të shumëllojshmërisë gjenetike mund të Dialogue: 0,0:09:16.00,0:09:18.00,Default,,0000,0000,0000,,llogarisësh madhësinë e popullatës. Dialogue: 0,0:09:18.00,0:09:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Rus Hoelzel përcaktoi një numër të efektshëm të popullatës: Dialogue: 0,0:09:21.00,0:09:23.00,Default,,0000,0000,0000,,8,200 kafshë. Dialogue: 0,0:09:23.00,0:09:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Kaq. Dialogue: 0,0:09:25.00,0:09:27.00,Default,,0000,0000,0000,,8000 kafshë në botë. Dialogue: 0,0:09:27.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Ju me siguri po mendoni që kjo është shumë qesharake. `Nuk është e mundur` Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Les bëri një studim tjetër Dialogue: 0,0:09:31.00,0:09:33.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe vlerësoi që numri i duhur ishte rreth 9000. Dialogue: 0,0:09:33.00,0:09:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Secili mikrosalelit dha rezultate të ndryshme. Dialogue: 0,0:09:36.00,0:09:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Mesatarja e tërë këtyre studimeve doli se ishte Dialogue: 0,0:09:39.00,0:09:41.00,Default,,0000,0000,0000,,rreth 5 000, Dialogue: 0,0:09:41.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,me të cilën unë nuk pajtohem personalisht, Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:45.00,Default,,0000,0000,0000,,por unë jam mjaft skeptike. Dialogue: 0,0:09:45.00,0:09:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Por po tu ndërrosh vendet disa numrave, Dialogue: 0,0:09:47.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,atëherë numri i popullatës efektive arrin diku rreth 20 000 kafshë. Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:52.00,Default,,0000,0000,0000,,A e mbani mend sa peshkaqenë i mbytën në të 50tat dhe 70tat Dialogue: 0,0:09:52.00,0:09:55.00,Default,,0000,0000,0000,,rreth Achillit? Dialogue: 0,0:09:55.00,0:09:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo vërteton atë që Dialogue: 0,0:09:57.00,0:10:00.00,Default,,0000,0000,0000,,ky lloj janë në rrezik të zhduken Dialogue: 0,0:10:00.00,0:10:02.00,Default,,0000,0000,0000,,si pasojë e numrit të vogël të popullatës. Dialogue: 0,0:10:02.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Nga 20 000 peshkaqenë, besohej se 8000 prej tyre ishin femra. Dialogue: 0,0:10:05.00,0:10:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Ekzistojnë vetëm 8 000 peshkaqenë shtegtarë femra në botë? Dialogue: 0,0:10:08.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Nuk e di. Nuk e besoj. Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Problemi qëndron në Dialogue: 0,0:10:12.00,0:10:14.00,Default,,0000,0000,0000,,numrin e vogël të mostrave. Dialogue: 0,0:10:14.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Nuk arritën të mbldhnin mostra të mjaftueshme Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,për të hulumtuar bazën gjenetike Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,hollësishëm. Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Ku mund të marrësh mostra Dialogue: 0,0:10:23.00,0:10:25.00,Default,,0000,0000,0000,,per testime gjenetike? Dialogue: 0,0:10:25.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Një burim i mundshëm janë peshkaqenët e vdekur Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,që dalin në breg. Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Në Irlandë mund të gjesh 2-3 peshkaqenë të vdekur rreth brigjeve, Dialogue: 0,0:10:32.00,0:10:34.00,Default,,0000,0000,0000,,nëse ke fat. Dialogue: 0,0:10:34.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Një burim tjetër i mundshëm është kapja padashja e peshkaqenëve gjatë peshkimit. Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Disa prej tyre ishin ngatërruar në rrjetat e peshkimit. Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ky lloj peshkimi tashmë është i ndaluar dhe ky është lajm shumë i mirë për peshkaqenët. Dialogue: 0,0:10:42.00,0:10:44.00,Default,,0000,0000,0000,,Disa ishin ngatërruar në rrjeta fundore. Dialogue: 0,0:10:44.00,0:10:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ky është një peshkaqen të cilin e sollën ilegalisht në Howth pak ditë para Krishtlindjeve, Dialogue: 0,0:10:47.00,0:10:50.00,Default,,0000,0000,0000,,sepse kjo nuk ishte e lejueshme sipas ligjeve të Bashkimit Evropian, Dialogue: 0,0:10:50.00,0:10:53.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe u shit në copëza si biftek peshkaqeni për 8 euro për kilogram. Dialogue: 0,0:10:53.00,0:10:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Ata madje vënë një recetë në mur, derisa iu tërhoqën vërejtjen se kjo ishte e jashtëligjshme. Dialogue: 0,0:10:56.00,0:10:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Për këtë ata u gjobitën. Dialogue: 0,0:10:59.00,0:11:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Nga këto studime, Dialogue: 0,0:11:01.00,0:11:04.00,Default,,0000,0000,0000,,del se për momentin janë 86 mostra Dialogue: 0,0:11:04.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,mbledhur nga tërë bota. Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë një punë shumë e rëndiësishme, Dialogue: 0,0:11:08.00,0:11:10.00,Default,,0000,0000,0000,,që parashtron pyetje interesante Dialogue: 0,0:11:10.00,0:11:12.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe mund të na paraqes me të dhëna mbi madhësinë e popullatës, Dialogue: 0,0:11:12.00,0:11:15.00,Default,,0000,0000,0000,,nënpopullatat dhe strukturën, Dialogue: 0,0:11:15.00,0:11:18.00,Default,,0000,0000,0000,,mirëpo janë të kufizuar nga mungesa e mostrave. Dialogue: 0,0:11:18.00,0:11:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Kur po etiketonim peshkaqenët -- Dialogue: 0,0:11:20.00,0:11:23.00,Default,,0000,0000,0000,,ja se si i etiketuam; duhet vepruar shpejt -- Dialogue: 0,0:11:23.00,0:11:25.00,Default,,0000,0000,0000,,ndodhte që ata të reagonin. Dialogue: 0,0:11:25.00,0:11:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Një rast i tillë ndodhi në Malin Head ne Donegal Dialogue: 0,0:11:28.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,ku një peshkaqen qëlloi varkën me bishtin e tij, Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe besoj e bëri këtë sepse u frikësua kur varka iu afrua shumë pranë Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:36.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe jo pse etiketa iu ngul në trup. Dialogue: 0,0:11:36.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Cdo gjë përfundoi mire. Ne u lagëm. Kurrfarë problemi. Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Kur unë dhe Emmett u kthyem tek skela Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,në Malin head Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:46.00,Default,,0000,0000,0000,,vërejta pak jarge të zeze në anën e përparme të varkës. Dialogue: 0,0:11:46.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Pasi kaloja shumë kohë në anije tregtare peshkimi Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:50.00,Default,,0000,0000,0000,,mu kujtuan peshkatarët që thonin se gjithmonë e dinin Dialogue: 0,0:11:50.00,0:11:52.00,Default,,0000,0000,0000,,nëse ndonjë peshkaqen shtegtarë kishte ngecur në rrjetë Dialogue: 0,0:11:52.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,në bazë të jargest së zeze që lënë mbrapa tyre. Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj mendova që jarga të ketë arritur aty përmes peshkaqenit. Dialogue: 0,0:11:56.00,0:11:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Ishim të interesuar të Dialogue: 0,0:11:58.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,mblidhnim mostra indesh për të bërë testime gjenetike Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,sepse e dinim që kishin rëndësi të madhe. Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Për të bërë këtë përdornim metoda tradicionale Dialogue: 0,0:12:04.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,sikur harku që më shihni duke mbajtur në dorë në këtë fotografi, Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:09.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe është i njëjti hark që perdorim për të marre mostra nga balenat dhe delfinët për studime të gjeneve. Dialogue: 0,0:12:09.00,0:12:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Provova këtë dhe shumë metoda tjera. Dialogue: 0,0:12:11.00,0:12:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Mirëpo nuk po funksiononte sepse më thyente shigjetat Dialogue: 0,0:12:13.00,0:12:15.00,Default,,0000,0000,0000,,pasi lëkura e peshkaqenit është shumë e fortë., Dialogue: 0,0:12:15.00,0:12:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Nuk ishte e mundur të mblidhnim mostra përmes kësaj metode. Dialogue: 0,0:12:17.00,0:12:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo nuk do funksiononte. Dialogue: 0,0:12:20.00,0:12:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj kur pashë zhulin tek kici i anijes, Dialogue: 0,0:12:23.00,0:12:26.00,Default,,0000,0000,0000,,mendova " Po të fusësh në përdorim atë cfarë të është ofruar ..." Dialogue: 0,0:12:26.00,0:12:28.00,Default,,0000,0000,0000,,E gërryeva dhe mblodha jargen e zeze. Dialogue: 0,0:12:28.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Kisha me vete një tub të mbushur me alkool për ta derguar tek gjeneticistët. Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:33.00,Default,,0000,0000,0000,,Mblodha jargen dhe e nisa për në Aberdene. Dialogue: 0,0:12:33.00,0:12:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Dhe u thashë `Provoni këtë." Dialogue: 0,0:12:35.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,E lanë mënjanë për një kohë të gjatë Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,sepse kishim një konferencë në Isle of Man. Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Mirëpo unë u dërgova disa emaile dhe i pyeta Dialogue: 0,0:12:41.00,0:12:43.00,Default,,0000,0000,0000,,nese kishin pasur rastin ti hidhnin një sy jarges. Dialogue: 0,0:12:43.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Dhe gjithmonë thonin "Më vonë, më vonë , ..." Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Më në fund vendosi ta analizonte Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,sepse nuk e kisha takuar kurrë më parë Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:51.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe nuk donte të humbiste respektin. Dialogue: 0,0:12:51.00,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Ai ishte cuditur që kishin arritur të nxirrnin ADN nga jarga. Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.00,Default,,0000,0000,0000,,E shumëfishuan dhe e testuan Dialogue: 0,0:12:56.00,0:12:58.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe gjetën se jarga me të vërtetë përmbante ADN Dialogue: 0,0:12:58.00,0:13:01.00,Default,,0000,0000,0000,,të peshkaqenëve shtegtarë Dialogue: 0,0:13:01.00,0:13:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Ishte shumë i ngazëllyer. Dialogue: 0,0:13:03.00,0:13:06.00,Default,,0000,0000,0000,,U bë e njohur si jarga e peshkaqenit të Simonit. Dialogue: 0,0:13:06.00,0:13:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Dhe mendova që mund të mbështetemi në këtë. Dialogue: 0,0:13:09.00,0:13:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj provuam sërish të dilnim në det dhe të mblidhnim Dialogue: 0,0:13:11.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,jarge. Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Pasi shpenzuam 3500 dollar në etiketa satelitore Dialogue: 0,0:13:19.00,0:13:22.00,Default,,0000,0000,0000,,u mendova të blija Dialogue: 0,0:13:22.00,0:13:25.00,Default,,0000,0000,0000,,një bisht shtupe të dyshemeve me vlerë prej 7.95 dollarë Dialogue: 0,0:13:25.00,0:13:27.00,Default,,0000,0000,0000,,ne një dyqan pajisjesh Dialogue: 0,0:13:27.00,0:13:30.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe pak para në pastues furrash. Dialogue: 0,0:13:30.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,E lidha pastruesin e furrës rreth majës së bishtit të shtupës Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:35.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe mezi prisja Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,të më ofrohej mundësia Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:40.00,Default,,0000,0000,0000,,të kapja disa peshkaqenë. Dialogue: 0,0:13:40.00,0:13:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Ishte muaji i Gushtit Dialogue: 0,0:13:42.00,0:13:44.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe peshkaqenet janë më të pranishëm gjatë Qershorit dhe korrikut. Dialogue: 0,0:13:44.00,0:13:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Shihen shumë rrallë. Dialogue: 0,0:13:46.00,0:13:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë shumë e vështirë të gjesh peshkaqenë në Gusht. Dialogue: 0,0:13:49.00,0:13:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Ishim të pashpresë. Dialogue: 0,0:13:51.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Udhëtuam menjëherë drejt Blasket pasi dëgjuam që kishin parë peshkaqenë atje Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:56.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe arritëm të gjenim disa. Dialogue: 0,0:13:56.00,0:13:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Përderisa peshkaqeni notonte nën varkë ne i fërkonim Dialogue: 0,0:13:58.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,me bisht të shtupës -- Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:02.00,Default,,0000,0000,0000,,sikur në këtë fotografinë këtu -- Dialogue: 0,0:14:02.00,0:14:04.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe kështu arritëm të mblidhnim jargen. Dialogue: 0,0:14:04.00,0:14:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Ja ku është. Dialogue: 0,0:14:06.00,0:14:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Shikojeni jargën e zeze te peshkaqenit. Dialogue: 0,0:14:09.00,0:14:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Për rreth një gjysmë ore Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:15.00,Default,,0000,0000,0000,,mblodhëm 5 mostra nga 5 peshkqenë të ndryshëm, Dialogue: 0,0:14:15.00,0:14:18.00,Default,,0000,0000,0000,,duje përdour sistemin e Simonit për marrjen e mostrave të jarges së peshkaqenit. Dialogue: 0,0:14:18.00,0:14:20.00,Default,,0000,0000,0000,,(Qeshje) Dialogue: 0,0:14:20.00,0:14:25.00,Default,,0000,0000,0000,,(Duartrokitje) Dialogue: 0,0:14:25.00,0:14:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Kam 20 vite që punoj me balena dhe delfinë në Irlandë Dialogue: 0,0:14:28.00,0:14:30.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe kam vërejtur që janë më dramatik. Dialogue: 0,0:14:30.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Ndoshta e keni parë videon e balenës me gungë Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:34.00,Default,,0000,0000,0000,,që xhiruam pranë qarkut të Wexfor para dy muajsh. Dialogue: 0,0:14:34.00,0:14:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Njeriu gjithmonë mendon se mund ti lërë botës një trashëgimi kulturore pas. Dialogue: 0,0:14:37.00,0:14:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Kisha në mendje balenat dhe delfinët se si cajnë Dialogue: 0,0:14:39.00,0:14:41.00,Default,,0000,0000,0000,,përmes ujit. Dialogue: 0,0:14:41.00,0:14:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Nganjhëherë këto gjëra të ofrohen të gatshme Dialogue: 0,0:14:43.00,0:14:45.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe bën mirë ti marrësh kur të ofrohen. Dialogue: 0,0:14:45.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Ndoshta kjo do jetë trashëgimia ime -- Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Jarga e peshkaqenit të Simonit. Dialogue: 0,0:14:49.00,0:14:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Kveë vit arritëm të mblidhnim më shumë para Dialogue: 0,0:14:51.00,0:14:54.00,Default,,0000,0000,0000,,pë të vazhduar me mbledhjen e mostrave. Dialogue: 0,0:14:54.00,0:14:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Tani përdorim kamera që vihen në majë të shtagës Dialogue: 0,0:14:56.00,0:14:59.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe janë shumë të dobishme -- ja një foto e koleges sime Joanne me një kamerë të tillë -- Dialogue: 0,0:14:59.00,0:15:01.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe kjo na mundëson të shohim nën peshkaqenin. Dialogue: 0,0:15:01.00,0:15:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Qëllimi është të shohim në peshkaqeni ka shtojca shtrënguese Dialogue: 0,0:15:04.00,0:15:07.00,Default,,0000,0000,0000,,të cilat ndodhen prapa shpinës së peshkaqenëve meshkuj. Dialogue: 0,0:15:07.00,0:15:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Në bazë të kësaj është shumë lehtë të përcaktosh gjininë. Dialogue: 0,0:15:09.00,0:15:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Kur ke njohurinë mbi gjininë e peshkaqenit Dialogue: 0,0:15:11.00,0:15:13.00,Default,,0000,0000,0000,,para se të mblidhen mostrat Dialogue: 0,0:15:13.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,atëherë mund të vësh në dijeni gjeneticistin nëse peshkaqeni është femër ose mashkull. Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Më duket e befasishme Dialogue: 0,0:15:18.00,0:15:20.00,Default,,0000,0000,0000,,që nuk ka akoma ndonjë mënyrë për të bërë dallimin mes Dialogue: 0,0:15:20.00,0:15:22.00,Default,,0000,0000,0000,,meshkujve dhe femrave, Dialogue: 0,0:15:22.00,0:15:25.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe kjo për arsye se nuk dinë se cilët janë nxitësit molekular përgjegjës. Dialogue: 0,0:15:25.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Eshtë shumë e rëndësishme Dialogue: 0,0:15:27.00,0:15:29.00,Default,,0000,0000,0000,,të përcaktohet gjinia e peshkqenit Dialogue: 0,0:15:29.00,0:15:32.00,Default,,0000,0000,0000,,per gjera si rregullimi i tregtisë Dialogue: 0,0:15:32.00,0:15:36.00,Default,,0000,0000,0000,,së peshkaqenëve shtegtarë dhe llojeve tjera, Dialogue: 0,0:15:36.00,0:15:38.00,Default,,0000,0000,0000,,meqenëse tregtia me peshkaqenë është e jashtëligjshme. Dialogue: 0,0:15:38.00,0:15:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Me gjithë këtë kjo tregti akoma vazhdon dhe sot mund të gjesh peshk në terg. Dialogue: 0,0:15:40.00,0:15:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Si biolog terreni, Dialogue: 0,0:15:42.00,0:15:44.00,Default,,0000,0000,0000,,qëllimi është të takosh sa më shpesh këto kafshë. Dialogue: 0,0:15:44.00,0:15:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Qëllimi është të mësosh sa më shumë. Dialogue: 0,0:15:46.00,0:15:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Këto takime janë shumë të shkurta dhe shpesh kanë kufizime sezonale. Dialogue: 0,0:15:49.00,0:15:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Andaj mundohesh të mësosh sa më shumë sa më shpejtë. Dialogue: 0,0:15:52.00,0:15:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Por ia vlen barra qeranë Dialogue: 0,0:15:54.00,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,pasi mund tu ofrosh këto mostra Dialogue: 0,0:15:57.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,dhe mundësi edhe disiplinave tjera, si gjenetistëve, Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:03.00,Default,,0000,0000,0000,,të cilët poashtu mund të përfitojnë shumë nga tërë kjo. Dialogue: 0,0:16:03.00,0:16:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Sic thashë edhe më parë Dialogue: 0,0:16:05.00,0:16:08.00,Default,,0000,0000,0000,,keto gjëra ndodhin në mënyra të cuditshme andaj rrëmbej sa ke mundësi. Dialogue: 0,0:16:08.00,0:16:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Kjo do jetë trashëgimia shkencore. Dialogue: 0,0:16:10.00,0:16:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Shpresoj që do gjejë dic më dramatike dhe romantike para se të vdes. Dialogue: 0,0:16:13.00,0:16:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Për tani, jam falënderues për këtë. Dialogue: 0,0:16:16.00,0:16:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Mbani sytë hapur për peshkaqenë. Dialogue: 0,0:16:18.00,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Nëse jeni të interesuar të dini më shume për peshkaqenët shtegtarë, tani kemi nje webfaqe dedikuar atyre. Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Ju faleminderit për dëgjueshmërinë tuaj. Dialogue: 0,0:16:24.00,0:16:26.00,Default,,0000,0000,0000,,(Duartrokitje)