0:00:00.000,0:00:03.000
Reuzenhaaien zijn fantastische wezens. Ze zijn gewoon magnifiek.

0:00:03.000,0:00:05.000
Ze worden tot 10 meter lang.

0:00:05.000,0:00:07.000
Sommigen zeggen groter.

0:00:07.000,0:00:09.000
Ze kunnen tot 2 ton wegen.

0:00:09.000,0:00:11.000
Sommigen zeggen tot 5 ton.

0:00:11.000,0:00:13.000
Het zijn de op één na grootste vissen ter wereld.

0:00:13.000,0:00:16.000
Het zijn ook onschuldige dieren die zich met plankton voederen.

0:00:16.000,0:00:18.000
En men denkt dat ze

0:00:18.000,0:00:21.000
één kubieke kilometer water per uur kunnen filteren

0:00:21.000,0:00:24.000
en kunnen overleven op 30 kilo zoo-plankton per dag.

0:00:24.000,0:00:26.000
Het zijn fantastische wezens.

0:00:26.000,0:00:29.000
We hebben veel geluk dat er in Ierland veel reuzenhaaien zijn

0:00:29.000,0:00:31.000
en veel mogelijkheden om hen te bestuderen.

0:00:31.000,0:00:33.000
Ze waren ook heel belangrijk voor kustgemeenschappen

0:00:33.000,0:00:35.000
100 jaar geleden,

0:00:35.000,0:00:38.000
vooral in de regio van Claddagh, Duff, en Connemara

0:00:38.000,0:00:40.000
waar zelfvoorzieningslandbouwers uitzeilden

0:00:40.000,0:00:42.000
op hun vissersboten en open boten,

0:00:42.000,0:00:44.000
soms ver van de kust, soms naar een plaats genaamd Sunfish-oever,

0:00:44.000,0:00:46.000
ongeveer 30 mijl ten west van het eiland Achill,

0:00:46.000,0:00:48.000
om de reuzenhaaien te doden.

0:00:48.000,0:00:50.000
Dit is een oude houtsnede van de jaren 1700-1800.

0:00:50.000,0:00:53.000
Ze waren heel belangrijk, omwille van de olie in hun lever.

0:00:53.000,0:00:55.000
Eén derde van de omvang van een reuzenhaai is de lever, gevuld met olie.

0:00:55.000,0:00:57.000
Hun lever levert vele liters olie op.

0:00:57.000,0:00:59.000
Die olie werd vooral gebruikt voor verlichting,

0:00:59.000,0:01:01.000
maar ook voor de verzorging van wonden en andere dingen.

0:01:01.000,0:01:03.000
In 1742 brandden de straatlantaarns

0:01:03.000,0:01:05.000
van Galway, Dublin en Waterford

0:01:05.000,0:01:07.000
op olie van zonnevissen.

0:01:07.000,0:01:09.000
En "zonnevis" is 1 van de woorden voor reuzenhaaien.

0:01:09.000,0:01:11.000
Het waren ongelooflijk belangrijke dieren.

0:01:11.000,0:01:14.000
Ze zijn er al lang geweest, en ze waren heel belangrijk voor kustgemeenschappen.

0:01:14.000,0:01:17.000
Waarschijnlijk is de meest gedocumenteerde reuzenhaaivisserij ter wereld

0:01:17.000,0:01:19.000
die van het eiland Achill.

0:01:19.000,0:01:21.000
Dit is Keem Bay op Achill Island.

0:01:21.000,0:01:24.000
De haaien kwamen op bezoek in de baai.

0:01:24.000,0:01:27.000
De vissers gooiden vanop de kaap een net uit,

0:01:27.000,0:01:29.000
en maakten het vast aan het andere net.

0:01:29.000,0:01:32.000
Wanneer de haai aankwam, raakte hij het net, en het net stortte zich op hem.

0:01:32.000,0:01:34.000
Vaak verdronk en stikte hij.

0:01:34.000,0:01:37.000
Of soms roeiden ze uit in hun kleine roeiboten

0:01:37.000,0:01:39.000
en doodden hem met een lans in de achterkant van de nek

0:01:39.000,0:01:42.000
Dan trokken ze de haaien terug naar de haven van Purteen,

0:01:42.000,0:01:44.000
kookten ze en gebruikten de olie.

0:01:44.000,0:01:47.000
Ze gebruikten het vlees ook als meststof

0:01:47.000,0:01:51.000
en ontvinden de haaien ook.

0:01:51.000,0:01:53.000
Dit is waarschijnlijk wereldwijd de grootste bedreiging voor haaien --

0:01:53.000,0:01:55.000
het ontvinnen van de haaien.

0:01:55.000,0:01:57.000
We zijn vaak allemaal bang van haaien door "Jaws"

0:01:57.000,0:01:59.000
Ongeveer vijf of zes mensen worden jaarlijks gedood

0:01:59.000,0:02:01.000
door haaien.

0:02:01.000,0:02:04.000
Er was iemant recent, niet? Een paar weken geleden.

0:02:04.000,0:02:07.000
We doden jaarlijks ongeveer 100 miljoen haaien.

0:02:07.000,0:02:09.000
Ik weet niet wat de balans is,

0:02:09.000,0:02:12.000
maar ik denk dat de haaien banger van ons moeten zijn dan wij van hen.

0:02:12.000,0:02:14.000
Het was goed gedocumenteerde visserij,

0:02:14.000,0:02:16.000
en zoals je hier kan zien, piekte het in de jaren 50

0:02:16.000,0:02:18.000
toen ze jaarlijks 1.500 haaien doodden.

0:02:18.000,0:02:21.000
Het ging snel achteruit - klassieke "boom and bust"-visserij,

0:02:21.000,0:02:24.000
wat erop wijst dat een voorraad uitgeput was

0:02:24.000,0:02:26.000
of dat er een lage voortplantingsgraad was.

0:02:26.000,0:02:28.000
Ze doodden ongeveer 12.000 haaien in die periode,

0:02:28.000,0:02:31.000
letterlijk gewoon door een manila-touw te spannen

0:02:31.000,0:02:33.000
vanop de top van de baai van Keem

0:02:33.000,0:02:35.000
naar het eiland Achill.

0:02:35.000,0:02:37.000
Haaien werden nog steeds gedood tot midden jaren 80,

0:02:37.000,0:02:40.000
vooral in plaatsen zoals Oost-Dunmore in de provincie Waterford.

0:02:40.000,0:02:43.000
Ongeveer 2.500 tot 3.000 haaien werden gedood tot in 1985,

0:02:43.000,0:02:45.000
vele door Noorse schepen.

0:02:45.000,0:02:48.000
De zwarte schepen, moeilijk zichtbaar, zijn Noorse reuzenhaaienjachtschepen.

0:02:48.000,0:02:50.000
De zwarte lijn op het kraaiennest

0:02:50.000,0:02:52.000
toont dat het een haaienschip is

0:02:52.000,0:02:54.000
en geen walvissenschip.

0:02:54.000,0:02:57.000
Het belang van reuzenhaaien voor de kustgemeenschappen

0:02:57.000,0:02:59.000
is te herkennen aan de taal.

0:02:59.000,0:03:01.000
Ik doe niet alsof ik Iers kan,

0:03:01.000,0:03:04.000
maar in Kerry waren ze vaak bekend als "Ainmhide na seolta"

0:03:04.000,0:03:06.000
het monster met zeilen.

0:03:06.000,0:03:09.000
Een een andere titel was "Liop an da lapa,"

0:03:09.000,0:03:12.000
het onhandelbare beest met 2 vinnen.

0:03:12.000,0:03:15.000
"Liabhan mor" duidt op een groot dier.

0:03:15.000,0:03:17.000
Of mijn favoriet, "Liabhan chor greine,"

0:03:17.000,0:03:19.000
de grote vis van de zon.

0:03:19.000,0:03:21.000
Dat is een heerlijke, evocatieve naam.

0:03:21.000,0:03:24.000
Op het eiland Tory, dat hoe dan ook een rare plaats is, waren ze bekend als muldoons,

0:03:24.000,0:03:26.000
en niemand weet waarom.

0:03:26.000,0:03:28.000
Ik hoop dat hier niemand van Tory is; heerlijke plek.

0:03:28.000,0:03:31.000
Maar gewoonlijk waren ze op heel het eiland,

0:03:31.000,0:03:33.000
bekend als zonnevis.

0:03:33.000,0:03:36.000
Dat staat voor hun gewoonte om aan de oppervlakte te komen na zonsopgang.

0:03:36.000,0:03:39.000
Er is een grote bezorgdheid dat reuzenhaaien uitgestorven raken

0:03:39.000,0:03:41.000
op heel de wereld.

0:03:41.000,0:03:43.000
Sommigen zeggen dat het niet het uitsterven van de populatie is.

0:03:43.000,0:03:45.000
Het kan een verandering in de verdeling van plankton zijn.

0:03:45.000,0:03:47.000
Er is gesuggereerd dat reuzenhaaien

0:03:47.000,0:03:49.000
grote indicatoren van de klimaatverandering zijn,

0:03:49.000,0:03:51.000
omdat ze eigenlijk doorlopende plankton-rapporteurs zijn

0:03:51.000,0:03:53.000
die rondzwemmen met open mond.

0:03:53.000,0:03:56.000
Ze zijn nu vermeld als kwetsbaar door de IUCN.

0:03:56.000,0:03:59.000
Er zijn ook bewegingen in Europa die proberen de vangst te stoppen.

0:03:59.000,0:04:02.000
Er is nu een verbod op het vangen en zelfs het aan land zetten,

0:04:02.000,0:04:04.000
zelfs voor exemplaren die per ongeluk gevangen zijn.

0:04:04.000,0:04:06.000
Ze zijn niet beschermd in Ierland.

0:04:06.000,0:04:08.000
Feitelijk hebben ze geen wettelijke status in Ierland,

0:04:08.000,0:04:10.000
ondanks ons belang voor de soort

0:04:10.000,0:04:13.000
en ook de historische context waarin de reuzenhaaien verblijven.

0:04:14.000,0:04:16.000
We weten heel weinig over hen.

0:04:16.000,0:04:18.000
Het meeste dat we weten,

0:04:18.000,0:04:20.000
is gebaseerd op hun gewoonte om aan de oppervlakte te komen.

0:04:20.000,0:04:22.000
We proberen te raden wat ze doen

0:04:22.000,0:04:24.000
op basis van hun gedrag aan de oppervlakte.

0:04:24.000,0:04:27.000
Ik heb het pas afgelopen jaar ontdekt, op een conferentie op het eiland Man,

0:04:27.000,0:04:30.000
hoe ongewoon het is om ergens te wonen

0:04:30.000,0:04:33.000
waar reuzenhaaien gewoonlijk, dikwijls en voorspelbaar

0:04:33.000,0:04:35.000
naar de oppervlakte komen om te "genieten".

0:04:35.000,0:04:37.000
Het is een fantastische gelegenheid voor de wetenschap

0:04:37.000,0:04:39.000
om reuzenhaaien te bekijken en te ondervinden.

0:04:39.000,0:04:41.000
Het zijn fantastische wezens.

0:04:41.000,0:04:44.000
We krijgen de kans om ze te bestuderen, om toegang te krijgen.

0:04:44.000,0:04:47.000
Wat we al een paar jaar doen -- maar afgelopen jaar was een groot jaar --

0:04:47.000,0:04:50.000
is haaien labelen

0:04:50.000,0:04:52.000
om een idee te krijgen

0:04:52.000,0:04:54.000
van hoe trouw ze aan de plek zijn, van hun bewegingen en zo.

0:04:54.000,0:04:56.000
We brachten hen samen, voornamelijk

0:04:56.000,0:04:58.000
in noord-Donegal en West-Kerry,

0:04:58.000,0:05:01.000
de 2 gebieden waar ik vooral actief was.

0:05:01.000,0:05:03.000
We labelden hen heel eenvoudig, niet heel hi-tech,

0:05:03.000,0:05:05.000
met een grote, lange staak

0:05:05.000,0:05:07.000
Dit is een strandhengel

0:05:07.000,0:05:09.000
met een label op het einde.

0:05:09.000,0:05:12.000
We gingen in onze boot en labelden de haai.

0:05:12.000,0:05:14.000
We waren heel effectief.

0:05:14.000,0:05:16.000
We labelden 105 haaien afgelopen zomer.

0:05:16.000,0:05:18.000
We deden er 50 in 3 dagen

0:05:18.000,0:05:20.000
vanop het schiereiland Inishowen.

0:05:20.000,0:05:23.000
De helft van de uitdaging is toegang krijgen, op het juiste moment op de juiste plaats zijn.

0:05:23.000,0:05:25.000
Maar het is een heel eenvoudige en gemakkelijke techniek.

0:05:25.000,0:05:27.000
Ik zal je tonen hoe ze eruit zien.

0:05:27.000,0:05:29.000
We gebruiken een camera op een stok op de boot

0:05:29.000,0:05:31.000
om de haaien te filmen.

0:05:31.000,0:05:33.000
Eén techniek is om het geslacht van de haai te proberen te bepalen.

0:05:33.000,0:05:36.000
We hebben ook een paar satellietlabels uitgezet, dus we hebben ook hi-tech-dingen gebruikt.

0:05:36.000,0:05:38.000
Deze zijn archieflabels.

0:05:38.000,0:05:40.000
Ze slaan de gegevens op.

0:05:40.000,0:05:42.000
Een satellietlabel werkt alleen wanneer de lucht watervrij is

0:05:42.000,0:05:44.000
en een signaal kan zenden naar de satelliet.

0:05:44.000,0:05:47.000
En natuurlijk zitten haaien, vissen, bijna altijd onder water.

0:05:47.000,0:05:50.000
Dus dit label bepaalt de locatie van haaien

0:05:50.000,0:05:53.000
op basis van de tijd en de zonsopgang,

0:05:53.000,0:05:55.000
de watertemperatuur en de diepte.

0:05:55.000,0:05:58.000
Je moet de weg reconstrueren.

0:05:58.000,0:06:01.000
Je stelt het label zo in dat het na een bepaalde periode loskomt van de haai.

0:06:01.000,0:06:03.000
In dit geval was het 8 maanden.

0:06:03.000,0:06:07.000
Letterlijk op die dag kwam het label los, kwam bovendrijven, zei "hallo" aan de satelliet

0:06:07.000,0:06:10.000
en verzond, niet alle gegevens, maar genoeg gegevens voor ons om te gebruiken.

0:06:10.000,0:06:12.000
Dit is de enige manier om het gedrag en de bewegingen

0:06:12.000,0:06:15.000
te bepalen wanneer ze onder water zijn.

0:06:15.000,0:06:18.000
Hier zijn een paar kaarten die we gemaakt hebben.

0:06:18.000,0:06:21.000
Je kan zien dat we deze twee op Kerry gelabeld hebben.

0:06:21.000,0:06:24.000
Hij bracht de laatste 8 maanden al zijn tijd door in Ierse wateren.

0:06:24.000,0:06:26.000
Op kerstdag was hij in het schelpengebied.

0:06:26.000,0:06:28.000
Dit is er eentje waar we nog geen 'ground-truth' over hebben,

0:06:28.000,0:06:30.000
met de temperatuur van het wateroppervlak en de diepte van het water,

0:06:30.000,0:06:32.000
maar opnieuw spendeerde de tweede haai het meeste van zijn tijd

0:06:32.000,0:06:34.000
in en rond de Ierse Zee.

0:06:34.000,0:06:36.000
Collega's van het eiland Man hebben afgelopen jaar

0:06:36.000,0:06:38.000
een haai gelabeld

0:06:38.000,0:06:41.000
die vanaf het eiland Man helemaal tot Nova Scotia zwom in ongeveer 90 dagen.

0:06:41.000,0:06:44.000
Dat is 9.500 kilometer. We hadden nooit gedacht dat dat gebeurde.

0:06:44.000,0:06:46.000
Een andere collega in de VS

0:06:46.000,0:06:49.000
labelde ongeveer 20 haaien in Massachusetts, maar zijn labels werkten niet helemaal.

0:06:49.000,0:06:51.000
Hij wist alleen waar hij hen gelabeld had

0:06:51.000,0:06:53.000
en waar ze loskwamen.

0:06:53.000,0:06:55.000
Zijn tags kwamen los in de Caraïben

0:06:55.000,0:06:57.000
en zelfs in Brazilië.

0:06:57.000,0:06:59.000
Wij dachten dat reuzenhaaien gematigde dieren waren

0:06:59.000,0:07:01.000
en alleen in onze breedtecirkel leefden.

0:07:01.000,0:07:04.000
Maar feitelijk steken ze waarschijnlijk ook de evenaar over.

0:07:04.000,0:07:06.000
We proberen dus heel eenvoudige dingen

0:07:06.000,0:07:08.000
te leren over reuzenhaaien.

0:07:08.000,0:07:11.000
Eén ding is volgens mij

0:07:11.000,0:07:13.000
is heel verrassend en raar,

0:07:13.000,0:07:16.000
nl. de lage genetische diversiteit van haaien.

0:07:16.000,0:07:19.000
Ik ben geen geneticus, dus ik ga niet doen alsof ik genetica begrijp.

0:07:19.000,0:07:22.000
Daarom is het heel goed om samen te werken.

0:07:22.000,0:07:24.000
Omdat ik een persoon ben die graag buiten is,

0:07:24.000,0:07:26.000
krijg ik paniekaanvallen als ik te veel uren met doorbrengen

0:07:26.000,0:07:29.000
in een lab met een witte jas aan -- haal me weg.

0:07:29.000,0:07:32.000
We werken samen met genetici die dat begrijpen.

0:07:32.000,0:07:34.000
Wanneer ze de genetica van reuzenhaaien bestudeerden,

0:07:34.000,0:07:37.000
ontdekten ze dat de diversiteit ongelooflijk laag was.

0:07:37.000,0:07:39.000
Wanneer je naar de eerste lijn kijkt,

0:07:39.000,0:07:42.000
kan je zien dat al deze verschillende soorten haaien redelijk gelijkend zijn.

0:07:42.000,0:07:44.000
Ik denk dat het voornamelijk betekent dat het allemaal haaien zijn

0:07:44.000,0:07:46.000
die van gemeenschappelijke voorouders afstammen.

0:07:46.000,0:07:49.000
Als je kijkt naar nucleotidediversiteit,

0:07:49.000,0:07:52.000
genetica die doorgegeven wordt door de ouders,

0:07:52.000,0:07:55.000
kan je zien dat reuzenhaaien, als je de eerste studie bekijkt,

0:07:55.000,0:07:57.000
een grootte-orde minder divers zijn

0:07:57.000,0:07:59.000
dan andere soorten haaien.

0:07:59.000,0:08:01.000
Je ziet dat dit werk gedaan werd in 2006.

0:08:01.000,0:08:04.000
Voor 2006 hadden we geen idee van de genetische veranderlijkheid van reuzenhaaien.

0:08:04.000,0:08:07.000
We hadden geen idee, vielen ze uiteen in verschillende populaties?

0:08:07.000,0:08:09.000
Waren er deelpopulaties?

0:08:09.000,0:08:11.000
Dat is heel belangrijk als je wilt weten

0:08:11.000,0:08:13.000
wat de grootte van de populatie en de status van de dieren is.

0:08:14.000,0:08:16.000
Les Noble in Aberdeen

0:08:16.000,0:08:18.000
vond dit niet geloofwaardig.

0:08:18.000,0:08:21.000
Dus hij deed een andere studie

0:08:21.000,0:08:24.000
met microsatellieten,

0:08:24.000,0:08:27.000
die veel duurder en veel tijdrovender zijn.

0:08:27.000,0:08:30.000
Tot zijn verbazing had bijna identieke resultaten.

0:08:30.000,0:08:32.000
Het lijkt

0:08:32.000,0:08:35.000
dat reuzenhaaien, om één of andere reden, een ongelooflijk lage diversiteit hebben.

0:08:35.000,0:08:37.000
Men dacht dat dit misschien een genetische flessenhals was,

0:08:37.000,0:08:39.000
12.000 jaar geleden,

0:08:39.000,0:08:42.000
en dat dit een heel lage diversiteit heeft veroorzaakt.

0:08:42.000,0:08:44.000
Toch, als je walvishaaien bestudeert

0:08:44.000,0:08:47.000
de andere grote plankton-etende haai,

0:08:47.000,0:08:49.000
is de diversiteit veel groter.

0:08:49.000,0:08:51.000
Het slaat eigenlijk nergens op.

0:08:51.000,0:08:53.000
Ze ontdekten dat er geen genetisch verschil was

0:08:53.000,0:08:56.000
tussen enige reuzenhaai in enige oceanen ter wereld.

0:08:56.000,0:08:58.000
Hoewel reuzenhaaien overal ter wereld te vinden zijn,

0:08:58.000,0:09:00.000
kon je genetisch het verschil niet zien

0:09:00.000,0:09:03.000
tussen haaien uit de Grote Oceaan, de Atlantische Oceaan, Nieuw-Zeeland, Ierland of Zuid-Afrika.

0:09:03.000,0:09:05.000
Ze lijken allemaal hetzelfde.

0:09:05.000,0:09:08.000
Maar dat is opnieuw verrassend. Je zou het niet verwachten.

0:09:08.000,0:09:10.000
Ik begrijp dit niet. Ik doe niet alsof ik het begrijp.

0:09:10.000,0:09:12.000
Ik denk dat de meeste genetici het ook niet begrijpen,

0:09:12.000,0:09:14.000
maar zij produceren de getallen.

0:09:14.000,0:09:16.000
Je kan de grootte van de populatie schatten

0:09:16.000,0:09:18.000
gebaseerd op de diversiteit van de genetica.

0:09:18.000,0:09:21.000
Rus Hoelzel ontdekte een effectieve populatiegrootte:

0:09:21.000,0:09:23.000
8.200 dieren.

0:09:23.000,0:09:25.000
Dat is alles.

0:09:25.000,0:09:27.000
8.000 dieren in de wereld.

0:09:27.000,0:09:29.000
Je denkt: "Belachelijk. Dat kan niet."

0:09:29.000,0:09:31.000
Les deed een grondiger studie

0:09:31.000,0:09:33.000
en ontdekte dat er ongeveer 9.000 waren.

0:09:33.000,0:09:36.000
Het gebruik van andere microsatellieten gaf de andere resultaten.

0:09:36.000,0:09:39.000
Maar het gemiddelde resultaat van deze studies was --

0:09:39.000,0:09:41.000
het gemiddelde is ongeveer 5.000,

0:09:41.000,0:09:43.000
wat ik persoonlijk niet geloof,

0:09:43.000,0:09:45.000
maar ik ben dan ook sceptisch.

0:09:45.000,0:09:47.000
Maar zelfs als je een paar getallen gokt,

0:09:47.000,0:09:50.000
praat je waarschijnlijk over een effectieve populatie van ongeveer 20.000 dieren.

0:09:50.000,0:09:52.000
Weet je nog hoeveel er gedood zijn in Achill

0:09:52.000,0:09:55.000
in de jaren 70 en 50?

0:09:55.000,0:09:57.000
Wat het ons vertelt,

0:09:57.000,0:10:00.000
is dat deze soort dreigt uit te sterven

0:10:00.000,0:10:02.000
omdat de populatie zo klein is.

0:10:02.000,0:10:05.000
Men denkt dat van die 20.000 reuzenhaaien er 8.000 vrouwtjes zijn.

0:10:05.000,0:10:08.000
Zijn er maar 8.000 vrouwelijke reuzenhaaien op de wereld?

0:10:08.000,0:10:10.000
Ik weet het niet. Ik geloof het niet.

0:10:10.000,0:10:12.000
Het probleem hier is

0:10:12.000,0:10:14.000
dat we te weinig stalen hebben.

0:10:14.000,0:10:16.000
Ze hebben te weinig stalen genomen

0:10:16.000,0:10:18.000
om de genetica goed te bestuderen

0:10:18.000,0:10:20.000
en grondig genoeg.

0:10:20.000,0:10:23.000
Waar haal je de stalen

0:10:23.000,0:10:25.000
voor je genetische analyse?

0:10:25.000,0:10:27.000
Eén logische bron is dode haaien,

0:10:27.000,0:10:29.000
die aangespoeld zijn.

0:10:29.000,0:10:32.000
Er spoelen misschien 2 of 3 dode haaien per jaar aan in Ierland,

0:10:32.000,0:10:34.000
als we 'geluk' hebben.

0:10:34.000,0:10:36.000
Een andere bron is de bijvangst van vissen.

0:10:36.000,0:10:39.000
We vangen er nogal wat in oppervlaktedrijfnetten.

0:10:39.000,0:10:42.000
Dat is nu verboden, en dat is good nieuws voor de haaien.

0:10:42.000,0:10:44.000
Sommige zijn in sleepnetten gevangen.

0:10:44.000,0:10:47.000
Dit is een haai die geland was in Howth net voor Kerstmis,

0:10:47.000,0:10:50.000
illegaal, omdat je dit volgens de E.U.-wet niet mag doen,

0:10:50.000,0:10:53.000
en die verkocht werd voor 8 euro per kilo als haaiensteak.

0:10:53.000,0:10:56.000
Ze hingen zelfs een recept op aan de muur, tot er hen gezegd werd dat het illegaal was.

0:10:56.000,0:10:59.000
Ze werden ervoor beboet.

0:10:59.000,0:11:01.000
Als je al deze studies bekijkt die ik jullie getoond heb,

0:11:01.000,0:11:04.000
is het totale aantal stalen

0:11:04.000,0:11:06.000
vandaag wereldwijd 86.

0:11:06.000,0:11:08.000
Het is heel belangrijk werk.

0:11:08.000,0:11:10.000
Ze kunnen heel goede vragen stellen,

0:11:10.000,0:11:12.000
en ons vertellen over de grootte van de populatie

0:11:12.000,0:11:15.000
en subpopulaties en structuur,

0:11:15.000,0:11:18.000
maar ze zijn gehinderd door het gebrek aan stalen.

0:11:18.000,0:11:20.000
Toen we haaien aan het labelen waren --

0:11:20.000,0:11:23.000
zo deden we dat op de voorkant van een opblaasboot -- we deden het snel --

0:11:23.000,0:11:25.000
reageerden de haaien af en toe.

0:11:25.000,0:11:28.000
Op een keer, toen we in Malin Head in Donegal waren,

0:11:28.000,0:11:31.000
sloeg een haai de zijkant van onze boot met zijn staart,

0:11:31.000,0:11:34.000
eerder, denk ik, als reactie op het feit dat de boot dichterbij kwam,

0:11:34.000,0:11:36.000
dan als reactie op het label.

0:11:36.000,0:11:39.000
Dat was niet erg. We werden nat. Geen probleem.

0:11:39.000,0:11:41.000
Wanneer ik en Emett

0:11:41.000,0:11:43.000
teruggingen naar Malin Head, naar de pier,

0:11:43.000,0:11:46.000
bemerkte ik zwart slijm op de voorkant van de boot.

0:11:46.000,0:11:48.000
Ik zat vroeger vaak op commerciële vissersboten,

0:11:48.000,0:11:50.000
en herinnerde me dat vissers me vertelden dat ze altijd wisten

0:11:50.000,0:11:52.000
wanneer een reuzenhaai gevangen was in het net

0:11:52.000,0:11:54.000
omdat het dit zwarte slijm achterliet.

0:11:54.000,0:11:56.000
Ik dacht dat het van de haai moest komen.

0:11:56.000,0:11:58.000
Nu hadden we er belang bij

0:11:58.000,0:12:00.000
om genetische stalen te krijgen

0:12:00.000,0:12:02.000
omdat we wisten dat ze heel waardevol waren.

0:12:02.000,0:12:04.000
We zouden conventionele methodes gebruiken --

0:12:04.000,0:12:06.000
ik heb een kruisboog, je ziet hem hier in mijn hand,

0:12:06.000,0:12:09.000
die we gebruiken om ook walvis- en dolfijnstalen te verkrijgen voor genetische studies.

0:12:09.000,0:12:11.000
Ik probeerde dat. Ik probeerde veel technieken.

0:12:11.000,0:12:13.000
Al wat ik deed was mijn pijlen breken

0:12:13.000,0:12:15.000
omdat de haaienhuid veel te sterk is.

0:12:15.000,0:12:17.000
Er was geen enkele manier om daarmee een staal te verkrijgen.

0:12:17.000,0:12:20.000
Dat werkte niet.

0:12:20.000,0:12:23.000
Toen ik het zwarte slijm op de boeg van de boot zag,

0:12:23.000,0:12:26.000
dacht ik: "Als je zou nemen wat je gegeven werd op deze wereld ..."

0:12:26.000,0:12:28.000
Ik schraapte het eraf.

0:12:28.000,0:12:31.000
Ik had een klein flesje alcohol om naar de genetici te sturen.

0:12:31.000,0:12:33.000
Ik schraapte het slijm eraf en en zond het naar Aberdeen.

0:12:33.000,0:12:35.000
Ik zei: "Dit wil je misschien proberen."

0:12:35.000,0:12:37.000
En ze deden maanden niets.

0:12:37.000,0:12:39.000
Het was alleen omdat we een conferentie hadden op het eiland Man.

0:12:39.000,0:12:41.000
Maar ik bleef e-mailen, en zei:

0:12:41.000,0:12:43.000
"Heb je al naar mijn slijm kunnen kijken?

0:12:43.000,0:12:45.000
Hij antwoordde altijd, "Ja, ja. Later, later."

0:12:45.000,0:12:47.000
Na een tijd besloot hij het toch te doen,

0:12:47.000,0:12:49.000
omdat ik hem nog nooit ontmoet had

0:12:49.000,0:12:51.000
en hij misschien zou afgaan als hij niets deed met wat ik had gestuurd.

0:12:51.000,0:12:54.000
Tot zijn verbazing verkregen ze DNA uit het slijm.

0:12:54.000,0:12:56.000
Ze vermenigvuldigden en testten het

0:12:56.000,0:12:58.000
en ze ontdekten dat dit het DNA van een reuzenhaai was,

0:12:58.000,0:13:01.000
dat van het slijm verkregen was.

0:13:01.000,0:13:03.000
Hij vond het heel spannend.

0:13:03.000,0:13:06.000
Het werd bekend als Simon's haaienslijm.

0:13:06.000,0:13:09.000
Ik dacht: "Weet je, ik kan hierop verderbouwen."

0:13:09.000,0:13:11.000
We probeerden dus uit te varen

0:13:11.000,0:13:13.000
en meer slijm te verzamelen.

0:13:13.000,0:13:17.000
Nadat we € 3.500 gespendeerd hadden aan satellietlabels,

0:13:19.000,0:13:22.000
besloot ik om € 7,95 -- de prijs staat er nog op --

0:13:22.000,0:13:25.000
te investeren in mijn lokale hardware-winkel in Kilrush

0:13:25.000,0:13:27.000
voor een uitschuifbare staak

0:13:27.000,0:13:30.000
en nog minder geld voor een paar ovenreinigers.

0:13:30.000,0:13:33.000
Ik wikkelde de ovenreiniger rond het uiteinde van de staak

0:13:33.000,0:13:35.000
en was heel wanhopig

0:13:35.000,0:13:38.000
op zoek naar een kans

0:13:38.000,0:13:40.000
om een paar haaien tegen te komen.

0:13:40.000,0:13:42.000
Dit was in augustus.

0:13:42.000,0:13:44.000
Normaal zijn er veel haaien in juni en juli.

0:13:44.000,0:13:46.000
Je ziet ze zelden.

0:13:46.000,0:13:49.000
Je kan maar zelden op de juiste plaats zijn om haaien te vinden in augustus.

0:13:49.000,0:13:51.000
We waren wanhopig.

0:13:51.000,0:13:54.000
We snelden naar Blasket toen we hoorden dat daar haaien waren

0:13:54.000,0:13:56.000
en vonden een paar haaien.

0:13:56.000,0:13:58.000
Door met de staak over de haai te wrijven

0:13:58.000,0:14:00.000
wanneer hij onder de boot zwom --

0:14:00.000,0:14:02.000
hier zie je dat er een haai is die onder de boot zwemt --

0:14:02.000,0:14:04.000
konden we slijm verzamelen.

0:14:04.000,0:14:06.000
Hier is het.

0:14:06.000,0:14:09.000
Bekijk dat prachtige, zwarte haaienslijm.

0:14:09.000,0:14:12.000
In ongeveer een half uur

0:14:12.000,0:14:15.000
hadden we 5 stalen, 5 individuele haaienstalen

0:14:15.000,0:14:18.000
werden genomen met Simon's systeem van haaienslijm-stalen.

0:14:18.000,0:14:20.000
(Gelach)

0:14:20.000,0:14:25.000
(Applaus)

0:14:25.000,0:14:28.000
Ik heb nu al 20 jaar lang walvissen en dolfijnen onderzocht in Ierland,

0:14:28.000,0:14:30.000
en ze zijn dramatischer.

0:14:30.000,0:14:32.000
Je hebt waarschijnlijk al de beelden van de bultrug gezien

0:14:32.000,0:14:34.000
die we ongeveer een maand geleden in de provincie Wexford genomen hebben.

0:14:34.000,0:14:37.000
Je denkt altijd dat je een beetje nalatenschap hebt om aan de wereld achter te laten.

0:14:37.000,0:14:39.000
Ik dacht aan duikende bultruggen

0:14:39.000,0:14:41.000
en dolfijnen.

0:14:41.000,0:14:43.000
Maar soms worden die dingen naar jou gezonden

0:14:43.000,0:14:45.000
en je moet ze gewoon nemen wanneer ze komen.

0:14:45.000,0:14:47.000
Dit wordt misschien mijn nalatenschap --

0:14:47.000,0:14:49.000
Simon's haaienslijm.

0:14:49.000,0:14:51.000
We kregen meer geld dit jaar

0:14:51.000,0:14:54.000
om meer en meer stalen te blijven verzamelen.

0:14:54.000,0:14:56.000
Eén ding dat heel nuttig is,

0:14:56.000,0:14:59.000
zijn camera's op stokken -- dit is mijn collega Joanne met zo'n camera --

0:14:59.000,0:15:01.000
waarmee je onder een haai kan kijken.

0:15:01.000,0:15:04.000
Wat je probeert te ontdekken, is of de mannetjes geslachtsorganen hebben.

0:15:04.000,0:15:07.000
Die bengelen zowat achter de rug van de haai.

0:15:07.000,0:15:09.000
Je kan dus gemakkelijk het geslacht van de haai bepalen.

0:15:09.000,0:15:11.000
Als we het geslacht bepalen van een haai

0:15:11.000,0:15:13.000
voor we een staal nemen,

0:15:13.000,0:15:16.000
kunnen we de geneticus zeggen of dit genomen was van een mannetje of vrouwtje.

0:15:16.000,0:15:18.000
Want op dit moment hebben ze geen manier om genetisch

0:15:18.000,0:15:20.000
het verschil tussen een mannetje en een vrouwtje te bepalen,

0:15:20.000,0:15:22.000
wat ik heel onthutsend vind,

0:15:22.000,0:15:25.000
omdat ze niet weten naar welke geslachtskenmerken ze moeten zoeken.

0:15:25.000,0:15:27.000
Het kunnen bepalen van het geslacht van een haai

0:15:27.000,0:15:29.000
is heel belangrijk geworden

0:15:29.000,0:15:32.000
voor dingen zoals het toezicht op de handel

0:15:32.000,0:15:36.000
in reuzenhaaien en andere soorten in gemeenschappen,

0:15:36.000,0:15:38.000
omdat het illegaal is om haaien te verhandelen.

0:15:38.000,0:15:40.000
Ze worden gevangen en ze zijn op de markt.

0:15:40.000,0:15:42.000
Als bioloog te velde

0:15:42.000,0:15:44.000
wil je gewoon ontmoetingen hebben met deze dieren.

0:15:44.000,0:15:46.000
Je wil zoveel leren als je kan.

0:15:46.000,0:15:49.000
Ze zijn vaak redelijk kortaf. Ze zijn vaak heel seizoensafhankelijk.

0:15:49.000,0:15:52.000
Je wilt gewoon zoveel leren als je kan en zo vlug mogelijk.

0:15:52.000,0:15:54.000
Is het niet fantastisch

0:15:54.000,0:15:57.000
dat je dan deze stalen en mogelijkheden

0:15:57.000,0:16:00.000
kan aanbieden aan andere wetenschappers, zoals genetici,

0:16:00.000,0:16:03.000
die daar zoveel meer uit kunnen halen?

0:16:03.000,0:16:05.000
Zoals ik zei,

0:16:05.000,0:16:08.000
deze dingen worden in rare vormen naar je gestuurd. Grijp ze wanneer je kan.

0:16:08.000,0:16:10.000
Ik beschouw dat als mijn wetenschappelijke nalatenschap.

0:16:10.000,0:16:13.000
Hopelijk verkrijg ik iets dramatischer en romantischer voor ik sterf.

0:16:13.000,0:16:16.000
Maar tot het zover is, ben ik er dankbaar voor.

0:16:16.000,0:16:18.000
En pas op voor haaien.

0:16:18.000,0:16:21.000
Als je geïnteresseerd bent, we hebben net een reuzenhaaienwebsite opgestart.

0:16:21.000,0:16:24.000
Bedankt voor het luisteren.

0:16:24.000,0:16:26.000
(Applaus)