1
00:00:02,220 --> 00:00:06,660
ఇంటర్నెట్-సైబర్ భద్రత మరియు నేరం

2
00:00:06,660 --> 00:00:11,080
హై, నాపేరు జెన్నీ మార్టిన్, నేను సైబర్ 
భద్రత పరిశోధన డైరెక్టర్

3
00:00:11,080 --> 00:00:16,299
సిమాంటెక్ వద్ద. నేడు సైబర్ నేరం సమాజానికి
పెద్ద సమస్యల్ని కలిగిస్తోంది,

4
00:00:16,299 --> 00:00:22,550
వ్యక్తిగతంగా, ఆర్థికంగా ఇంకా జాతీయ భద్రత
విషయంలో కూడా. కేవలం గత కొద్ది ఏళ్ళలో

5
00:00:22,550 --> 00:00:26,660
వందల మిలియన్ల క్రెడిట్ కార్డు నంబర్లు 
చోరీ అయ్యాయి,

6
00:00:26,660 --> 00:00:30,539
పదుల మిలియన్ల సామాజిక భద్రత నంబర్లు మరియు
ఆరోగ్య రక్షణ రికార్డులు పోయాయి,

7
00:00:30,539 --> 00:00:35,360
అణుసంబంధిత సెంట్రిఫ్యూజ్ లు కూడా హ్యాక్ 
అయ్యాయి, మరియు మానవరహిత

8
00:00:35,360 --> 00:00:40,090
ఏరియల్ డ్రోన్లు హైజాక్ అయ్యాయి. ఇదంతా 
నిస్సహాయతల్ని దోచుకోవడం ద్వారా హార్డ్ వేర్

9
00:00:40,090 --> 00:00:45,059
మరియు సాఫ్ట్ వేర్ లో, లేదా మరీ తరచుగా
సాఫ్ట్ వేర్ వాడే వ్యక్తుల అనుద్దేశిత

10
00:00:45,059 --> 00:00:53,300
నిర్ణయాలను అవకాశం చేసుకోడంవల్ల జరుగుతోంది
ఈ సైబర్ నేరాలకు పాల్పడే వ్యక్తులు ఒకే

11
00:00:53,300 --> 00:00:57,600
ప్రొఫైల్ లేదా ప్రేరణ కలిగి ఉండరు, ఒక 
అంతర్జాతీయ ఉగ్రవాది నుండి

12
00:00:57,600 --> 00:01:03,329
హక్కుల కోసం పోరాడే టీనేజర్ దాకా ఎవరైనా
అయి ఉండొచ్చు. నేడు అతిపెద్ద దేశాలు కేవలం

13
00:01:03,329 --> 00:01:08,960
మామూలు సైన్యమే గాక మంచి నైపుణ్యం గల సాయుధ
సైబర్ సైన్యాన్ని కలిగి ఉన్నారు. నిజానికి

14
00:01:08,960 --> 00:01:12,500
తర్వాతి ప్రపంచయుద్ధం మారణాయుధాలతో 
జరగకపోవచ్చు, ఐతే కంప్యూటర్లతో,

15
00:01:12,500 --> 00:01:17,210
జాతీయ నీటి సరఫరాలు, విద్యుత్ గ్రిడ్ లు
మరియు రవాణా వ్యవస్థల్ని ఆపేస్తూ జరగొచ్చు.

16
00:01:17,210 --> 00:01:25,330
హై. నాపేరు పారిసా, నేను గూగుల్ భద్రత 
రాకుమారిని. నేను ఎన్నో విభిన్న

17
00:01:25,330 --> 00:01:29,540
ఉత్పాదనలు మరియు విభిన్న మార్గాల్లో 
మన సాఫ్ట్ వేర్ సాధ్యమైనంత సురక్షితంగా

18
00:01:29,540 --> 00:01:33,600
ఉంచడం గురించి పని చేసి ఉన్నాను.

19
00:01:33,600 --> 00:01:36,690
మరి సైబర్ నేరం ఈ పడగ కింద ఎలా పనిచేస్తుందో
ఒకసారి చూద్దాం

20
00:01:36,690 --> 00:01:41,320
సాఫ్ట్ వేర్ వైరస్ లు, సర్వీస్ దాడుల
గురించి, మరియు ఫిషింగ్ స్కామ్ ల గురించి

21
00:01:41,320 --> 00:01:46,170
తెల్సుకుందాం. జీవశాస్త్రం మరియు జీవితంలో,
ఒక వైరస్ జీవి దగ్గు, తుమ్ము లేదా భౌతిక

22
00:01:46,170 --> 00:01:49,130
స్పర్శచే వ్యాప్తి అవుతుంది.

23
00:01:49,130 --> 00:01:53,370
కణాలను సంక్రమిస్తూ, వాటి జన్యు పదార్థాన్ని
ఎక్కిస్తూ వైరస్ లు పని చేస్తాయి, ఆ

24
00:01:53,370 --> 00:01:59,140
కణాల్ని పెంచుతాయి. మనుషులు నిజంగా జబ్బుపడి
ఇతరులకు సోకింపజేసేలా అవి చేస్తాయి.

25
00:01:59,140 --> 00:02:04,290
కంప్యూటర్ వైరస్ కూడా అలాగే పనిచేస్తుంది.
వైరస్ అనేది రాయదగిన ఒక ప్రోగ్రాము, దాన్ని

26
00:02:04,290 --> 00:02:10,090
ఇన్‌స్టాల్ చేయొచ్చు, మామూలుగా దురుద్దేశంతో
మరియు యూజర్, అతని కంప్యూటర్ కి హాని చేస్తూ

27
00:02:10,090 --> 00:02:16,210
ఇతర కంప్యూటర్లకు ఆ వైరస్ వ్యాప్తి అయ్యే 
అవకాశం కూడా ఉంది. ఇంతకీ వైరస్ మీ కంప్యూటర్

28
00:02:16,210 --> 00:02:19,880
కి ఎలా చేరుతుంది? దాడిచేసే వ్యక్తి మరొక 
కంప్యూటర్ కి హాని చేసే మార్గాలు రెండు

29
00:02:19,880 --> 00:02:24,730
ఉన్నాయి. అవి ఒక ప్రోగ్రామును ఇన్‌స్టాల్ 
చేసి ప్రోగ్రాం ఉద్దేశ్యాన్ని దెబ్బతీస్తాయి

30
00:02:24,730 --> 00:02:29,200
ఉదా, అనేక వైరస్ లు సెక్యూరిటీ అప్‌డేట్ల
రూపంలో దెబ్బతీస్తాయి. మీ కంప్యూటర్

31
00:02:29,200 --> 00:02:35,920
సాఫ్ట్ వేర్ బలహీనత కలిగి ఉంటే, అటాకర్ మీ
అనుమతి లేకుండానే వైరస్ ని

32
00:02:35,920 --> 00:02:39,330
ఇన్‌స్టాల్ చేయగలుగడం కూడా సాధ్యం.

33
00:02:39,330 --> 00:02:43,590
ఒకసారి వైరస్ మీ కంప్యూటర్లో ఉందంటే, అది మీ
ఫైల్స్ ని చోరీ లేదా తొలగించగలదు, ఇతర

34
00:02:43,590 --> 00:02:47,959
ప్రోగ్రాంలను కంట్రోల్ చేయగలదు, లేదా 
ఎవరైనా రిమోట్ గా మీ కంప్యూటర్ ని అదుపు

35
00:02:47,959 --> 00:02:50,340
చేసేలా కూడా చేయగలదు.

36
00:02:50,340 --> 00:02:55,830
కంప్యూటర్ వైరస్ లు వాడి, హ్యాకర్లు ప్రపంచ
వ్యాప్తంగా మిలియన్ల కంప్యూటర్లను స్వాధీనం

37
00:02:55,830 --> 00:03:01,280
చేసుకోగలరు డిజిటల్ సైన్యంగా, లేదంటే బోనెట్
గా, వెబ్‌సైట్లపై దాడి చేసి స్వాధీనత కోసం.

38
00:03:01,280 --> 00:03:07,269
ఈ రకం దాడిని సేవను విస్తృతంగా నిరాకరణ
చేయడం అంటారు.

39
00:03:07,269 --> 00:03:10,470
హ్యాకర్లు ఒక వెబ్‌సైట్ ని అనేక అభ్యర్థనలతో
ముంచెత్తేలా చేస్తారు.

40
00:03:10,470 --> 00:03:14,840
అనేక కంప్యూటర్ల నుండి ఒకేసారి దాడి జరిగితే
దాన్ని మనం విస్తృత సేవా

41
00:03:14,840 --> 00:03:16,540
నిరాకరణ అంటాం.

42
00:03:16,540 --> 00:03:21,950
అనేక వెబ్‌సైట్లు రోజులో మిలియన్ల కొద్దీ 
అభ్యర్థనలకు స్పందిస్తాయి, ఐతే మీరు వాటిని

43
00:03:21,950 --> 00:03:25,430
వేర్వేరుచోట్లనుండి వచ్చే బిలియన్ ట్రిలియన్
రిక్వెస్ట్ లతో నొక్కితే,

44
00:03:25,430 --> 00:03:31,500
కంప్యూటర్లు ఓవర్‌లోడ్ అయి నిలిచిపోతాయి.
సైబర్ నేరగాళ్ళు వాడే మరో ట్రిక్ ఏమిటంటే

45
00:03:31,500 --> 00:03:35,970
ప్రజల్ని బోల్తాకొట్టించి సున్నిత వ్యక్తిగత
సమాచారం పంచుకునేలా అనేక స్పామ్ ఇమెయిల్స్

46
00:03:35,970 --> 00:03:39,110
ని ఒకే ప్రయత్నములో పంపించేస్తారు.

47
00:03:39,110 --> 00:03:44,920
దీన్ని ఫిషింగ్ స్కామ్ అంటారు. నమ్మకంగా
కనిపించే ఇమెయిల్ లాగా మిమ్మల్ని లాగిన్

48
00:03:44,920 --> 00:03:49,590
అడుగుతూ, మీరు ఖాతాలో లాగిన్ అయి ఇమెయిల్ 
క్లిక్ చేయగానే ఒక తప్పుడు వెబ్‌సైట్ కి

49
00:03:49,590 --> 00:03:51,560
తీసుకుపోవడాన్ని ఫిషింగ్ స్కామ్ అంటారు.

50
00:03:51,560 --> 00:03:55,599
మీరెలాగైనా లాగిన్ అయితే, మీరు పాస్‌వర్డ్
ఇచ్చేలా మిమ్మల్ని బోల్తా కొట్టిస్తారు.

51
00:03:55,599 --> 00:04:00,390
హ్యాకర్లు సమాచారం చోరీ చేయడానికి మీ స్వంత 
ఖాతాల ప్రాప్యతకు మీ లాగిన్ రహస్యాల్ని

52
00:04:00,390 --> 00:04:05,520
వాడతారు, మీ డబ్బును కూడా దొంగిలించొచ్చు.
అదృష్టవశాత్తూ ఇంటర్నెట్ ని సురక్షితం

53
00:04:05,520 --> 00:04:09,920
చేయడానికి అనేక కంపెనీలు, చట్టాలు మరియు 
ప్రభుత్వ సంస్థలు పని చేస్తున్నాయి.

54
00:04:09,920 --> 00:04:14,750
ఐతే, ఈ ప్రయత్నాలు మాత్రమే సరిపోవు.

55
00:04:14,750 --> 00:04:18,450
ఒక కంప్యూటర్ హ్యాక్ అయినప్పుడు అది భద్రత
డిజైన్ లేదా సాఫ్ట్ వేర్ సమస్యగా

56
00:04:18,450 --> 00:04:22,860
మీరు అనుకోవచ్చు. తొంభై శాతం సమయం సిస్టం
హ్యాక్ అయినా అది సెక్యూరిటీ బగ్ వల్ల కాదు

57
00:04:22,860 --> 00:04:26,980
మనిషి చేసే సులువైన తప్పిదం వల్ల అలా

58
00:04:26,980 --> 00:04:35,070
అవుతుంది. మనకు మనం రక్షించుకోవడానికి 
చాలా మార్గాలున్నాయి. తరచూ మీ

59
00:04:35,070 --> 00:04:39,040
చర్యలు మీ స్వంత డేటా మరియు కంప్యూటర్ యొక్క
భద్రతను ప్రభావితం చేయడమే గాక మీ

60
00:04:39,040 --> 00:04:41,550
బడిలో, పనిచోటులో మరియు ఇంట్లో

61
00:04:41,550 --> 00:04:46,510
ప్రతి ఒక్కరి భద్రతను కూడా. బిలియన్లు లేదా
ట్రిలియన్ల డాలర్లను పణంగా చేసి

62
00:04:46,510 --> 00:04:51,590
సైబర్ నేరస్థులు ఏటా చక్కగా తయారవుతున్నారు
మరి మనం జాగ్రత్తగా ఉండాల్సి ఉంది.