[Script Info]
Title: 
[Events]
Format: Layer, Start, End, Style, Name, MarginL, MarginR, MarginV, Effect, Text
Dialogue: 0,0:00:00.00,0:00:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sinh ra ở Den Bosch,
Dialogue: 0,0:00:02.00,0:00:05.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà họa sỹ Hieronymus Bosch đã lấy làm tên ông sau này.
Dialogue: 0,0:00:05.00,0:00:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi luôn luôn thích người họa sỹ này
Dialogue: 0,0:00:07.00,0:00:10.00,Default,,0000,0000,0000,,ông sống và làm việc ở thế kỷ 15
Dialogue: 0,0:00:10.00,0:00:12.00,Default,,0000,0000,0000,,Và điều thú vị về ông liên quan đến đạo đức
Dialogue: 0,0:00:12.00,0:00:15.00,Default,,0000,0000,0000,,là ông sống tại thời điểm nơi mà sự ảnh hưởng của tôn giáo đã suy tàn,
Dialogue: 0,0:00:15.00,0:00:17.00,Default,,0000,0000,0000,,và tôi nghĩ rằng ông đã phần nào tự hỏi
Dialogue: 0,0:00:17.00,0:00:19.00,Default,,0000,0000,0000,,điều gì sẽ xảy ra với xã hội
Dialogue: 0,0:00:19.00,0:00:22.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu không còn tôn giáo hoặc có ít tôn giáo hơn.
Dialogue: 0,0:00:22.00,0:00:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy, ông đã vẽ nên tác phẩm nổi tiếng này "The Garden of Earthly Delights" (tạm dịch "Khu vườn hưởng lạc trần tục")
Dialogue: 0,0:00:25.00,0:00:27.00,Default,,0000,0000,0000,,mà một số người đã diễn giải rằng
Dialogue: 0,0:00:27.00,0:00:29.00,Default,,0000,0000,0000,,nó miêu tả con người trước khi bị mắc tội tổ tông,
Dialogue: 0,0:00:29.00,0:00:32.00,Default,,0000,0000,0000,,hay con người nếu không hề bị mắc tội tổ tông.
Dialogue: 0,0:00:32.00,0:00:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy nó khiến các bạn tự hỏi,
Dialogue: 0,0:00:34.00,0:00:37.00,Default,,0000,0000,0000,,điều gì sẽ xảy ra nếu chúng ta đã không nếm trái cấm của tri thức, như một cách nói,
Dialogue: 0,0:00:37.00,0:00:40.00,Default,,0000,0000,0000,,và rằng chúng ta sẽ có kiểu đạo đức gì?
Dialogue: 0,0:00:40.00,0:00:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhiều năm sau đó, khi còn là một sinh viên,
Dialogue: 0,0:00:42.00,0:00:44.00,Default,,0000,0000,0000,,tôi đã đến một khu vườn rất khác,
Dialogue: 0,0:00:44.00,0:00:47.00,Default,,0000,0000,0000,,một vườn bách thú ở Arnhem
Dialogue: 0,0:00:47.00,0:00:49.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi mà chúng tôi nuôi giữ loài tinh tinh.
Dialogue: 0,0:00:49.00,0:00:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là tôi thời còn trẻ với một chú tinh tinh con.
Dialogue: 0,0:00:51.00,0:00:54.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:00:54.00,0:00:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Và ở đó tôi phát hiện ra rằng
Dialogue: 0,0:00:56.00,0:00:59.00,Default,,0000,0000,0000,,loài tinh tinh rất đói quyền lực và tôi đã viết sách về điều này.
Dialogue: 0,0:00:59.00,0:01:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Lúc này trọng tâm trong nhiều nghiên cứu ở các loài động vật
Dialogue: 0,0:01:02.00,0:01:04.00,Default,,0000,0000,0000,,là về tính bạo lực và sự cạnh tranh.
Dialogue: 0,0:01:04.00,0:01:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi đã vẽ cả một bức tranh về vương quốc các loài động vật,
Dialogue: 0,0:01:06.00,0:01:08.00,Default,,0000,0000,0000,,và bao gồm cả loài người,
Dialogue: 0,0:01:08.00,0:01:10.00,Default,,0000,0000,0000,,mà ở đó về cơ bản chúng ta là những kẻ cạnh trạnh,
Dialogue: 0,0:01:10.00,0:01:12.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta rất hung hăng,
Dialogue: 0,0:01:12.00,0:01:15.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta cơ bản đều vì lợi ích của bản thân.
Dialogue: 0,0:01:15.00,0:01:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là buổi ra mắt quyển sách của tôi
Dialogue: 0,0:01:17.00,0:01:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi không chắc những chú tinh tinh sẽ đọc nó như thế nào,
Dialogue: 0,0:01:19.00,0:01:22.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chắc chắc là chúng dường như rất có hứng thú với quyển sách.
Dialogue: 0,0:01:24.00,0:01:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Trong quá trình
Dialogue: 0,0:01:26.00,0:01:28.00,Default,,0000,0000,0000,,thực hiện toàn bộ nghiên cứu về quyền lực và sự thống trị
Dialogue: 0,0:01:28.00,0:01:30.00,Default,,0000,0000,0000,,tính bạo lực và vân vân,
Dialogue: 0,0:01:30.00,0:01:33.00,Default,,0000,0000,0000,,tôi phát hiện ra rằng những con tinh tinh làm hòa với nhau sau khi đánh nhau.
Dialogue: 0,0:01:33.00,0:01:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Và các bạn đang thấy đây là hai con đực mà trước đó chúng đã đánh nhau.
Dialogue: 0,0:01:36.00,0:01:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng làm hòa với nhau trên một cái cây, và một con chìa tay ra với con còn lại.
Dialogue: 0,0:01:39.00,0:01:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Và không lâu sau khi tôi chụp bức ảnh này, chúng cùng nhau đến rẽ nhánh của cái cây này
Dialogue: 0,0:01:42.00,0:01:44.00,Default,,0000,0000,0000,,và rồi chúng hôn và ôm nhau.
Dialogue: 0,0:01:44.00,0:01:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều này rất thú vị
Dialogue: 0,0:01:46.00,0:01:49.00,Default,,0000,0000,0000,,vì tại thời điểm mọi thứ đều về sự cạnh tranh và bạo lực,
Dialogue: 0,0:01:49.00,0:01:51.00,Default,,0000,0000,0000,,thì điều này chẳng hợp lý chút nào.
Dialogue: 0,0:01:51.00,0:01:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều quan trọng duy nhất là bạn thắng hay thua.
Dialogue: 0,0:01:53.00,0:01:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng tại sao chúng lại làm hòa sau khi đánh nhau?
Dialogue: 0,0:01:55.00,0:01:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều này chẳng hợp lý chút nào.
Dialogue: 0,0:01:57.00,0:02:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là cách mà loài khỉ bonobo làm. Loài khỉ bonobo làm tất cả mọi thứ với việc giao phối.
Dialogue: 0,0:02:00.00,0:02:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy chúng làm hòa với nhau bằng cách giao phối.
Dialogue: 0,0:02:02.00,0:02:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng về nguyên lý là như nhau.
Dialogue: 0,0:02:04.00,0:02:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Nguyên lý là bạn có
Dialogue: 0,0:02:06.00,0:02:08.00,Default,,0000,0000,0000,,một mối quan hệ có giá trị
Dialogue: 0,0:02:08.00,0:02:10.00,Default,,0000,0000,0000,,bị phá vỡ bởi mâu thuẫn,
Dialogue: 0,0:02:10.00,0:02:12.00,Default,,0000,0000,0000,,và bạn cần phải làm điều gì đó cho nó.
Dialogue: 0,0:02:12.00,0:02:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy cả bức tranh vương quốc động vật của tôi
Dialogue: 0,0:02:14.00,0:02:16.00,Default,,0000,0000,0000,,bao gồm cả loài người,
Dialogue: 0,0:02:16.00,0:02:18.00,Default,,0000,0000,0000,,bắt đầu thay đổi từ lúc đó.
Dialogue: 0,0:02:18.00,0:02:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng ta có hình ảnh này
Dialogue: 0,0:02:20.00,0:02:22.00,Default,,0000,0000,0000,,trong khoa học chính trị, kinh tế và nhân văn,
Dialogue: 0,0:02:22.00,0:02:24.00,Default,,0000,0000,0000,,triết học về một vấn đề là,
Dialogue: 0,0:02:24.00,0:02:26.00,Default,,0000,0000,0000,,"Man is a wolf to another man" (tạm dịch: người đối xử với người như lang sói)
Dialogue: 0,0:02:26.00,0:02:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Và bản chất con người chúng ta thực sự xấu xa.
Dialogue: 0,0:02:29.00,0:02:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ đây là một hình ảnh rất không công bằng cho loài sói.
Dialogue: 0,0:02:32.00,0:02:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Loài sói xét cho cùng
Dialogue: 0,0:02:34.00,0:02:36.00,Default,,0000,0000,0000,,là một loài động vật rất có tính hợp tác.
Dialogue: 0,0:02:36.00,0:02:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đó là lý do vì sao nhiều người trong số các bạn nuôi chó ở nhà,
Dialogue: 0,0:02:38.00,0:02:40.00,Default,,0000,0000,0000,,chó cũng có những đặc điểm tương tự như vậy.
Dialogue: 0,0:02:40.00,0:02:42.00,Default,,0000,0000,0000,,Và thật không công bằng đối với con người,
Dialogue: 0,0:02:42.00,0:02:46.00,Default,,0000,0000,0000,,bởi vì loài người thực sự có tính hợp tác và đồng cảm hơn nhiều
Dialogue: 0,0:02:46.00,0:02:48.00,Default,,0000,0000,0000,,so với những ghi nhận.
Dialogue: 0,0:02:48.00,0:02:50.00,Default,,0000,0000,0000,,Do đó tôi bắt đầu quan tâm nhiều hơn về những vấn đề đó
Dialogue: 0,0:02:50.00,0:02:52.00,Default,,0000,0000,0000,,và nghiên cứu về điều này ở các loài động vật khác.
Dialogue: 0,0:02:52.00,0:02:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là những cột trụ đạo đức.
Dialogue: 0,0:02:54.00,0:02:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu các bạn hỏi bất kỳ ai "Đạo đức dựa trên điều gì?"
Dialogue: 0,0:02:58.00,0:03:00.00,Default,,0000,0000,0000,,đây là hai yếu tố luôn luôn được trả lời.
Dialogue: 0,0:03:00.00,0:03:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Một là tính tương hỗ,
Dialogue: 0,0:03:02.00,0:03:05.00,Default,,0000,0000,0000,,và đi kèm với nó công lý và tính công bằng.
Dialogue: 0,0:03:05.00,0:03:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Và điều còn lại là sự đồng cảm và tình thương.
Dialogue: 0,0:03:07.00,0:03:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đạo đức con người còn hơn cả điều này,
Dialogue: 0,0:03:10.00,0:03:12.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng nếu bạn loại bỏ hai cột trụ này,
Dialogue: 0,0:03:12.00,0:03:14.00,Default,,0000,0000,0000,,tôi nghĩ sẽ không còn lại nhiều.
Dialogue: 0,0:03:14.00,0:03:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy chúng hoàn toàn là cần thiết.
Dialogue: 0,0:03:16.00,0:03:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Để tôi cho các bạn một vài ví dụ ở đây.
Dialogue: 0,0:03:18.00,0:03:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một đoạn phim rất lâu từ Trung tâm nghiên cứu Động vật linh trưởng khu vực Yerkeys
Dialogue: 0,0:03:20.00,0:03:23.00,Default,,0000,0000,0000,,nơi họ huấn luyện loài tinh tinh biết hợp tác.
Dialogue: 0,0:03:23.00,0:03:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là vào cách đây khoảng một trăm năm về trước
Dialogue: 0,0:03:26.00,0:03:29.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng ta đã thực hiện một cuộc thí nghiệm về sự hợp tác.
Dialogue: 0,0:03:29.00,0:03:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Các bạn có ở đây hai con tinh tinh trưởng thành, chúng có một cái hộp,
Dialogue: 0,0:03:32.00,0:03:35.00,Default,,0000,0000,0000,,và cái hộp này quá nặng để một con có thể kéo được.
Dialogue: 0,0:03:35.00,0:03:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Và dĩ nhiên là có thức ăn trong chiếc hộp này.
Dialogue: 0,0:03:37.00,0:03:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu không thì chúng sẽ không cố gắng kéo nó.
Dialogue: 0,0:03:39.00,0:03:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy chúng đang mang cái hộp lại.
Dialogue: 0,0:03:41.00,0:03:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể thấy là chúng thực hiện rất nhịp nhàng.
Dialogue: 0,0:03:43.00,0:03:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Bạn có thể thấy là chúng làm việc cùng nhau, kéo chiếc hộp vào cùng một lúc.
Dialogue: 0,0:03:46.00,0:03:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây thực sự là một sự tiến bộ lớn so với các loài động vật khác
Dialogue: 0,0:03:49.00,0:03:51.00,Default,,0000,0000,0000,,, những loài mà không thể làm được điều này.
Dialogue: 0,0:03:51.00,0:03:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Và bây giờ bạn sẽ thấy một hình ảnh thú vị hơn,
Dialogue: 0,0:03:53.00,0:03:56.00,Default,,0000,0000,0000,,vì lúc này một trong hai con tinh tinh đã được cho ăn.
Dialogue: 0,0:03:56.00,0:03:58.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì thế nó không còn thực sự hứng thú
Dialogue: 0,0:03:58.00,0:04:01.00,Default,,0000,0000,0000,,vào nhiệm vụ này nữa.
Dialogue: 0,0:04:01.00,0:04:04.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:08.00,0:04:13.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:19.00,0:04:22.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:35.00,0:04:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Hãy xem chuyện gì sẽ xảy ra vào cuối đoạn phim.
Dialogue: 0,0:04:41.00,0:04:43.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:52.00,0:04:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó, trên cơ bản, lấy hết tất cả mọi thứ.
Dialogue: 0,0:04:54.00,0:04:57.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:04:57.00,0:04:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Có hai phần thú vị về điều này.
Dialogue: 0,0:04:59.00,0:05:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Một là con tinh tinh bên phải
Dialogue: 0,0:05:01.00,0:05:03.00,Default,,0000,0000,0000,,hoàn toàn nhận thức được rằng nó cần một cộng sự --
Dialogue: 0,0:05:03.00,0:05:05.00,Default,,0000,0000,0000,,đây là một nhận thức hoàn chỉnh về nhu cầu hợp tác.
Dialogue: 0,0:05:05.00,0:05:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Thứ hai là một cộng sự sẵn sàng làm việc
Dialogue: 0,0:05:08.00,0:05:10.00,Default,,0000,0000,0000,,mặc dù nó không quan tâm đến thức ăn.
Dialogue: 0,0:05:10.00,0:05:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Tại sao lại như vậy? Điều này có thể làm được với nguyên tắc tương hỗ.
Dialogue: 0,0:05:13.00,0:05:15.00,Default,,0000,0000,0000,,Thực sự có rất nhiều bằng chứng ở các loài linh trưởng và động vật khác
Dialogue: 0,0:05:15.00,0:05:17.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng chúng trả ơn nhau.
Dialogue: 0,0:05:17.00,0:05:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Như vậy nó sẽ được trả ơn
Dialogue: 0,0:05:19.00,0:05:21.00,Default,,0000,0000,0000,,ở một lúc nào đó trong tương lai.
Dialogue: 0,0:05:21.00,0:05:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đó là cách mà tất cả điều này hoạt động.
Dialogue: 0,0:05:23.00,0:05:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi thực hiện thí nghiệm tương tự đối với loài voi.
Dialogue: 0,0:05:25.00,0:05:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Đối với voi, thật nguy hiểm khi làm việc với loài voi.
Dialogue: 0,0:05:28.00,0:05:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Một vấn đề khác với loài voi
Dialogue: 0,0:05:30.00,0:05:32.00,Default,,0000,0000,0000,,là bạn không thể làm một dụng cụ
Dialogue: 0,0:05:32.00,0:05:34.00,Default,,0000,0000,0000,,mà quá nặng đối với một con voi.
Dialogue: 0,0:05:34.00,0:05:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ bạn có thể làm được nó,
Dialogue: 0,0:05:36.00,0:05:38.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng tôi nghĩ đó sẽ là một dụng cụ khá là mỏng manh
Dialogue: 0,0:05:38.00,0:05:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là những gì chúng tôi đã làm trong trường hợp đó --
Dialogue: 0,0:05:40.00,0:05:43.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi thực hiện những nghiên cứu này ở Thái Lan cho Josh Plotnik --
Dialogue: 0,0:05:43.00,0:05:46.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi có một dụng cụ mà bao quanh là một sợi dây thừng, một sợi dây thừng đơn
Dialogue: 0,0:05:46.00,0:05:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Và nếu bạn kéo đầu này của sợi dây,
Dialogue: 0,0:05:48.00,0:05:50.00,Default,,0000,0000,0000,,thì nó biến mất ở đầu bên kia.
Dialogue: 0,0:05:50.00,0:05:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy hai con voi này cần phải nhấc sợi dây thừng lên cùng một lúc và kéo.
Dialogue: 0,0:05:53.00,0:05:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu không thì sẽ chẳng có điều gì xảy ra
Dialogue: 0,0:05:55.00,0:05:57.00,Default,,0000,0000,0000,,và sợi dây thừng biến mất.
Dialogue: 0,0:05:57.00,0:05:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Và ở đoạn băng đầu tiên bạn sẽ thấy
Dialogue: 0,0:05:59.00,0:06:01.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng hai con voi này đều được thả
Dialogue: 0,0:06:01.00,0:06:03.00,Default,,0000,0000,0000,,đến chỗ dụng cụ.
Dialogue: 0,0:06:03.00,0:06:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Dụng cụ này ở bên trái và có thức ăn trên đó.
Dialogue: 0,0:06:06.00,0:06:09.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy chúng cùng đi và cùng đến,
Dialogue: 0,0:06:09.00,0:06:11.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng nhấc dây thừng lên cùng lúc và cùng nhau kéo.
Dialogue: 0,0:06:11.00,0:06:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều này thực sự khá là đơn giản so với chúng.
Dialogue: 0,0:06:15.00,0:06:17.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là chúng.
Dialogue: 0,0:06:24.00,0:06:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là cách mà chúng thực hiện nó.
Dialogue: 0,0:06:26.00,0:06:28.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng bây giờ chúng tôi sẽ làm nó khó hơn.
Dialogue: 0,0:06:28.00,0:06:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì mục đích chính của thí nghiệm này
Dialogue: 0,0:06:30.00,0:06:32.00,Default,,0000,0000,0000,,là để xem chúng hiểu về việc hợp tác như thế nào.
Dialogue: 0,0:06:32.00,0:06:35.00,Default,,0000,0000,0000,,LIệu chúng có hiểu việc đó tốt như loài tinh tinh không, chẳng hạn?
Dialogue: 0,0:06:35.00,0:06:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy điều mà chúng tôi thực hiện ở bước tiếp theo
Dialogue: 0,0:06:37.00,0:06:39.00,Default,,0000,0000,0000,,là thả một con voi trước con còn lại
Dialogue: 0,0:06:39.00,0:06:41.00,Default,,0000,0000,0000,,và con voi này cần phải đủ thông minh
Dialogue: 0,0:06:41.00,0:06:43.00,Default,,0000,0000,0000,,để đứng ở đó đợi mà không kéo sợi dây --
Dialogue: 0,0:06:43.00,0:06:46.00,Default,,0000,0000,0000,,vì nếu nó kéo một đầu sợi dây thì sợi dây sẽ biến mất và thí nghiệm coi như xong.
Dialogue: 0,0:06:46.00,0:06:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Giờ đây, con voi này làm một điều không hợp pháp
Dialogue: 0,0:06:48.00,0:06:50.00,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng tôi đã không hề dạy cho nó.
Dialogue: 0,0:06:50.00,0:06:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng đã cho thấy được nó hiểu việc này như thế nào
Dialogue: 0,0:06:52.00,0:06:55.00,Default,,0000,0000,0000,,vì nó đặt bàn chân to của nó lên sợi dây thừng,
Dialogue: 0,0:06:55.00,0:06:57.00,Default,,0000,0000,0000,,đứng trên sợi dây và ở đó đợi con còn lại,
Dialogue: 0,0:06:57.00,0:07:00.00,Default,,0000,0000,0000,,và rồi con còn lại sẽ thực hiện tất cả công việc cho nó.
Dialogue: 0,0:07:00.00,0:07:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy chúng tôi gọi nó là ăn chực.
Dialogue: 0,0:07:03.00,0:07:05.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:07:05.00,0:07:08.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều này cho thấy loài voi thông minh như thế nào.
Dialogue: 0,0:07:08.00,0:07:11.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng phát triển một vài kỹ năng thay thế như thế này
Dialogue: 0,0:07:11.00,0:07:14.00,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng tôi không nhất thiết phải chấp nhận.
Dialogue: 0,0:07:14.00,0:07:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Con voi còn lại bây giờ đang tiến đến
Dialogue: 0,0:07:19.00,0:07:22.00,Default,,0000,0000,0000,,và sẽ kéo sợi dây.
Dialogue: 0,0:07:38.00,0:07:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ hãy xem con còn lại. Dĩ nhiên là con kia không quên ăn thức ăn.
Dialogue: 0,0:07:41.00,0:07:45.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:07:45.00,0:07:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó gọi là sự hợp tác, hỗ trợ.
Dialogue: 0,0:07:47.00,0:07:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ là về sự đồng cảm.
Dialogue: 0,0:07:49.00,0:07:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Sự đồng cảm là chủ đề chính của tôi tại thời điểm nghiên cứu.
Dialogue: 0,0:07:51.00,0:07:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Và sự đồng cảm có hai loại phẩm chất.
Dialogue: 0,0:07:53.00,0:07:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Một là sự hiểu biết về nó. Đây chỉ là một định nghĩa thông thường:
Dialogue: 0,0:07:56.00,0:07:58.00,Default,,0000,0000,0000,,khả năng hiểu và chia sẻ với cảm xúc của người khác.
Dialogue: 0,0:07:58.00,0:08:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Và hai là phần xúc cảm.
Dialogue: 0,0:08:00.00,0:08:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy về cơ bản sự đồng cảm có hai kênh.
Dialogue: 0,0:08:02.00,0:08:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Một là kênh cơ thể.
Dialogue: 0,0:08:04.00,0:08:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu bạn nói chuyện với một người nào đó đang buồn,
Dialogue: 0,0:08:06.00,0:08:09.00,Default,,0000,0000,0000,,bạn sẽ nhận thấy sự biểu lộ tâm trạng buồn và một cử chỉ buồn,
Dialogue: 0,0:08:09.00,0:08:11.00,Default,,0000,0000,0000,,và trước khi bạn biết điều đó thì bạn đã cảm thấy buồn.
Dialogue: 0,0:08:11.00,0:08:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đó phần nào là kênh cơ thể của sự đồng cảm về cảm xúc,
Dialogue: 0,0:08:14.00,0:08:16.00,Default,,0000,0000,0000,,khả năng mà nhiều loài động vật có được.
Dialogue: 0,0:08:16.00,0:08:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Chú chó nhà các bạn cũng có khả năng này.
Dialogue: 0,0:08:18.00,0:08:20.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó thực sự là lý do vì sao người ta nuôi các động vật có vú ở trong nhà
Dialogue: 0,0:08:20.00,0:08:22.00,Default,,0000,0000,0000,,chứ không phải rùa hay rắn hay một loài nào khác tương tự
Dialogue: 0,0:08:22.00,0:08:24.00,Default,,0000,0000,0000,,mà không có kiểu đồng cảm đó.
Dialogue: 0,0:08:24.00,0:08:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Và thứ hai, đó là kênh nhận thức,
Dialogue: 0,0:08:26.00,0:08:28.00,Default,,0000,0000,0000,,là việc bạn có thể hiểu quan điểm của người khác.
Dialogue: 0,0:08:28.00,0:08:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Và điều này thì hạn chế hơn.
Dialogue: 0,0:08:30.00,0:08:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Chỉ có một số ít loài động vật có khả năng này -- Tôi nghĩ voi và tinh tinh có thể làm điều này --
Dialogue: 0,0:08:32.00,0:08:35.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng chỉ có một số ít động vật có khả năng như thế.
Dialogue: 0,0:08:35.00,0:08:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Sự đồng bộ hóa,
Dialogue: 0,0:08:37.00,0:08:39.00,Default,,0000,0000,0000,,một phần của toàn bộ cơ chế đồng cảm
Dialogue: 0,0:08:39.00,0:08:41.00,Default,,0000,0000,0000,,là một điều rất cổ xưa trong thế giới loài vật.
Dialogue: 0,0:08:41.00,0:08:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Và ở loài người dĩ nhiên chúng ta có thể nghiên cứu điều đó
Dialogue: 0,0:08:43.00,0:08:45.00,Default,,0000,0000,0000,,thông qua việc ngáp lây lan.
Dialogue: 0,0:08:45.00,0:08:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Con người ngáp khi những người khác ngáp.
Dialogue: 0,0:08:47.00,0:08:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Và nó có liên quan đến sự đồng cảm.
Dialogue: 0,0:08:49.00,0:08:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó kích hoạt những khu vực giống nhau trong não.
Dialogue: 0,0:08:51.00,0:08:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Cũng như vậy, chúng ta biết rằng người mà hay bị ngáp lây
Dialogue: 0,0:08:53.00,0:08:55.00,Default,,0000,0000,0000,,thì rất đồng cảm.
Dialogue: 0,0:08:55.00,0:08:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Những người có vấn đề với sự đồng cảm, như là trẻ em bị chứng tự kỷ
Dialogue: 0,0:08:57.00,0:08:59.00,Default,,0000,0000,0000,,họ không có khă năng ngáp lây lan.
Dialogue: 0,0:08:59.00,0:09:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì thế chúng có liên quan với nhau.
Dialogue: 0,0:09:01.00,0:09:04.00,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng tôi nghiên cứu vấn đề này ở loài tinh tinh bằng cách cho chúng thấy cái đầu hoạt hình.
Dialogue: 0,0:09:04.00,0:09:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là những gì các bạn nhìn thấy ở bên trên phía trái
Dialogue: 0,0:09:06.00,0:09:08.00,Default,,0000,0000,0000,,là một cái đầu hoạt hình đang ngáp.
Dialogue: 0,0:09:08.00,0:09:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Và có một con tinh tinh đang xem hoạt động này,
Dialogue: 0,0:09:10.00,0:09:13.00,Default,,0000,0000,0000,,một con tinh tinh thật đang xem qua màn ảnh máy tính
Dialogue: 0,0:09:13.00,0:09:16.00,Default,,0000,0000,0000,,mà trên đó chúng tôi cho chạy hình ảnh động này.
Dialogue: 0,0:09:20.00,0:09:22.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:09:22.00,0:09:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Ngáp lây lan
Dialogue: 0,0:09:24.00,0:09:26.00,Default,,0000,0000,0000,,, các bạn có thể đều đã quen với việc này --
Dialogue: 0,0:09:26.00,0:09:29.00,Default,,0000,0000,0000,,và có thể bạn cũng sẽ bắt đầu ngáp sớm thôi --
Dialogue: 0,0:09:29.00,0:09:32.00,Default,,0000,0000,0000,,là điều gì đó mà bạn có thể chia sẻ với các loài động vật khác.
Dialogue: 0,0:09:32.00,0:09:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Và nó liên quan đến toàn bộ kênh cơ thể của sự đồng bộ hóa
Dialogue: 0,0:09:35.00,0:09:37.00,Default,,0000,0000,0000,,là nền tảng cho sự đồng cảm
Dialogue: 0,0:09:37.00,0:09:40.00,Default,,0000,0000,0000,,và điều này cơ bản rất phổ biến ở các loài động vật có vú.
Dialogue: 0,0:09:40.00,0:09:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ chúng ta sẽ nghiên cứu những thể hiện phức tạp hơn. Đó là sự an ủi.
Dialogue: 0,0:09:43.00,0:09:46.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là một con tinh tinh đực vừa thua trận và nó đang la hét,
Dialogue: 0,0:09:46.00,0:09:48.00,Default,,0000,0000,0000,,và một con tinh tinh nhỏ khác đến và đặt một cánh tay vòng qua con tinh tinh đực này
Dialogue: 0,0:09:48.00,0:09:50.00,Default,,0000,0000,0000,,và an ủi nó.
Dialogue: 0,0:09:50.00,0:09:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là sự an ủi. Nó rất giống với sự an ủi ở con người.
Dialogue: 0,0:09:53.00,0:09:56.00,Default,,0000,0000,0000,,Và hành vi an ủi,
Dialogue: 0,0:09:56.00,0:09:58.00,Default,,0000,0000,0000,,được điều khiển bởi sự đồng cảm.
Dialogue: 0,0:09:58.00,0:10:01.00,Default,,0000,0000,0000,,Thực sự thì phương pháp nghiên cứu sự đồng cảm ở trẻ em
Dialogue: 0,0:10:01.00,0:10:03.00,Default,,0000,0000,0000,,là hướng dẫn một thành viên trong gia đình hành động như đang thất vọng
Dialogue: 0,0:10:03.00,0:10:05.00,Default,,0000,0000,0000,,và rồi chúng thấy những gì mà đứa trẻ nhỏ làm.
Dialogue: 0,0:10:05.00,0:10:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì thế nó liên quan đến sự đồng cảm,
Dialogue: 0,0:10:07.00,0:10:10.00,Default,,0000,0000,0000,,và đó là những biểu hiện mà chúng ta thấy.
Dialogue: 0,0:10:10.00,0:10:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Gần đây chúng tôi cũng đã công bố một thí nghiệm mà các bạn có thể đã nghe nói đến.
Dialogue: 0,0:10:13.00,0:10:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Đó là về lòng vị tha và loài tinh tinh
Dialogue: 0,0:10:16.00,0:10:18.00,Default,,0000,0000,0000,,mà câu hỏi đặt ra ở đó là, tinh tinh có quan tâm đến
Dialogue: 0,0:10:18.00,0:10:20.00,Default,,0000,0000,0000,,lợi ích của ai đó khác hay không?
Dialogue: 0,0:10:20.00,0:10:22.00,Default,,0000,0000,0000,,Và qua hàng thế kỷ, người ta cho rằng
Dialogue: 0,0:10:22.00,0:10:24.00,Default,,0000,0000,0000,,chỉ có duy nhất loài người có thể làm được điều đó,
Dialogue: 0,0:10:24.00,0:10:27.00,Default,,0000,0000,0000,,chỉ có duy nhất con người quan tâm đến lợi ích của một ai đó khác.
Dialogue: 0,0:10:27.00,0:10:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi đã thực hiện một thí nghiệm rất đơn giản.
Dialogue: 0,0:10:29.00,0:10:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi làm điều này trên loài tinh tinh sống ở Lawrnceville,
Dialogue: 0,0:10:32.00,0:10:34.00,Default,,0000,0000,0000,,ở trạm thực địa Yerkes.
Dialogue: 0,0:10:34.00,0:10:36.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đó là cách chúng sống.
Dialogue: 0,0:10:36.00,0:10:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi mang chúng đến một căn phòng và thực hiện thí nghiệm với chúng.
Dialogue: 0,0:10:39.00,0:10:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Trong trường hợp này, chúng tôi để hai con tinh tinh kế bên nhau.
Dialogue: 0,0:10:41.00,0:10:44.00,Default,,0000,0000,0000,,và một con có một giỏ đầy token, và những token này có ý nghĩa khác nhau.
Dialogue: 0,0:10:44.00,0:10:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Một loại token nghĩa là chỉ cho duy nhất con tinh tinh đã thực hiện lựa chọn được ăn,
Dialogue: 0,0:10:47.00,0:10:49.00,Default,,0000,0000,0000,,loại token còn lại là cho ăn cả hai.
Dialogue: 0,0:10:49.00,0:10:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là nghiên cứu chúng tôi đã làm với Vicky Horner.
Dialogue: 0,0:10:53.00,0:10:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Và bạn có ở đây token với hai màu khác nhau.
Dialogue: 0,0:10:55.00,0:10:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng có một giỏ đầy token
Dialogue: 0,0:10:57.00,0:11:00.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng phải chọn một trong số 2 màu.
Dialogue: 0,0:11:00.00,0:11:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Các bạn sẽ thấy chúng sẽ hành xử như thế nào.
Dialogue: 0,0:11:03.00,0:11:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu con tinh tinh này có một sự lựa chọn ích kỷ
Dialogue: 0,0:11:06.00,0:11:09.00,Default,,0000,0000,0000,,trong trường hợp này là chọn lấy token màu đỏ
Dialogue: 0,0:11:09.00,0:11:11.00,Default,,0000,0000,0000,,nó cần phải đưa token cho chúng tôi.
Dialogue: 0,0:11:11.00,0:11:14.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi sẽ lấy token và đặt trên bàn nơi để hai phần thưởng thức ăn,
Dialogue: 0,0:11:14.00,0:11:17.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng trong trường hợp này chỉ có con bên phải có thức ăn.
Dialogue: 0,0:11:17.00,0:11:19.00,Default,,0000,0000,0000,,Con bên trái bỏ đi vì nó đã biết
Dialogue: 0,0:11:19.00,0:11:22.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng thí nghiệm này không có lợi cho nó.
Dialogue: 0,0:11:22.00,0:11:24.00,Default,,0000,0000,0000,,Tiếp theo con tinh tinh lựa chọn token "ủng hộ xã hội".
Dialogue: 0,0:11:24.00,0:11:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Con tinh tinh thực hiện lựa chọn -- phần thú vị là ở đây --
Dialogue: 0,0:11:27.00,0:11:29.00,Default,,0000,0000,0000,,đối với con thực hiện lựa chọn,
Dialogue: 0,0:11:29.00,0:11:31.00,Default,,0000,0000,0000,,điều này thực sự không quan trọng.
Dialogue: 0,0:11:31.00,0:11:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó đưa cho chúng tôi token "ủng hộ xã hội" và cả hai con đều được ăn.
Dialogue: 0,0:11:34.00,0:11:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Con thực hiện lựa chọn luôn nhận được thức ăn.
Dialogue: 0,0:11:37.00,0:11:39.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy điều này thực sự không quan trọng.
Dialogue: 0,0:11:39.00,0:11:41.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy, nó thực sự chỉ cần lựa chọn ngẫu nhiên.
Dialogue: 0,0:11:41.00,0:11:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng điều mà chúng tôi nhận thấy là
Dialogue: 0,0:11:43.00,0:11:45.00,Default,,0000,0000,0000,,phần lớn chúng chọn những token mang ý nghĩa ủng hộ tính xã hội.
Dialogue: 0,0:11:45.00,0:11:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây là hàng 50% thể hiện ước tính ngẫu nhiên.
Dialogue: 0,0:11:48.00,0:11:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đặc biệt nếu con cộng sự gây chú ý, chúng sẽ chọn nhiều hơn.
Dialogue: 0,0:11:51.00,0:11:54.00,Default,,0000,0000,0000,,và nếu con cộng sự gây áp lực đối với chúng --
Dialogue: 0,0:11:54.00,0:11:57.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu con cộng sự bắt đầu phun nước và uy hiếp chúng --
Dialogue: 0,0:11:57.00,0:12:00.00,Default,,0000,0000,0000,,thì lựa chọn sẽ giảm.
Dialogue: 0,0:12:00.00,0:12:02.00,Default,,0000,0000,0000,,Như thể là chúng nói,
Dialogue: 0,0:12:02.00,0:12:04.00,Default,,0000,0000,0000,,"Nếu bạn không cư xử cho phải phép thì hôm nay tôi sẽ không ủng hộ bạn đâu."
Dialogue: 0,0:12:04.00,0:12:06.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đây là những gì xảy ra khi không có con cộng sự,
Dialogue: 0,0:12:06.00,0:12:08.00,Default,,0000,0000,0000,,khi không có con cộng sự ngồi ở đó.
Dialogue: 0,0:12:08.00,0:12:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy chúng tôi nhận thấy rằng những con tinh tinh có quan tâm
Dialogue: 0,0:12:10.00,0:12:12.00,Default,,0000,0000,0000,,đến lợi ích của ai đó --
Dialogue: 0,0:12:12.00,0:12:15.00,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt khi đó là những thành viên trong nhóm của chúng.
Dialogue: 0,0:12:15.00,0:12:18.00,Default,,0000,0000,0000,,Và thí nghiệm cuối cùng mà tôi muốn đề cập đến
Dialogue: 0,0:12:18.00,0:12:20.00,Default,,0000,0000,0000,,là nghiên cứu của chúng tôi về sự công bằng.
Dialogue: 0,0:12:20.00,0:12:23.00,Default,,0000,0000,0000,,Thí nghiệm này đã trở nên rất nổi tiếng.
Dialogue: 0,0:12:23.00,0:12:25.00,Default,,0000,0000,0000,,Và hiện tại đang được nhân rộng hơn nữa,
Dialogue: 0,0:12:25.00,0:12:27.00,Default,,0000,0000,0000,,vì sau khi chúng tôi thực hiện thí nghiệm này cách đây khoảng 10 năm trước,
Dialogue: 0,0:12:27.00,0:12:29.00,Default,,0000,0000,0000,,nó đã trở nên rất nổi tiếng.
Dialogue: 0,0:12:29.00,0:12:31.00,Default,,0000,0000,0000,,Ban đầu chúng tôi thực hiện thí nghiệm này với loài khỉ mũ.
Dialogue: 0,0:12:31.00,0:12:34.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi sẽ cho các bạn thấy thí nghiệm đầu tiên mà chúng tôi đã tiến hành.
Dialogue: 0,0:12:34.00,0:12:37.00,Default,,0000,0000,0000,,Bây giờ nó được thực hiện với loài chó và chim
Dialogue: 0,0:12:37.00,0:12:39.00,Default,,0000,0000,0000,,và tinh tinh.
Dialogue: 0,0:12:39.00,0:12:43.00,Default,,0000,0000,0000,,Nhưng cùng với Sarah Brosnan, chúng tôi đã bắt đầu với loài khỉ mũ.
Dialogue: 0,0:12:43.00,0:12:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Và để thực hiện,
Dialogue: 0,0:12:45.00,0:12:47.00,Default,,0000,0000,0000,,chúng tôi đặt hai con khỉ mũ ngồi kế bên nhau.
Dialogue: 0,0:12:47.00,0:12:49.00,Default,,0000,0000,0000,,Một lần nữa, loài động vật này, chúng sinh sống theo bầy đàn, và chúng biết nhau.
Dialogue: 0,0:12:49.00,0:12:52.00,Default,,0000,0000,0000,,Chúng tôi tách chúng ra khỏi nhóm và mang chúng đến phòng thử nghiệm.
Dialogue: 0,0:12:52.00,0:12:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Và có một nhiệm vụ rất đơn giản
Dialogue: 0,0:12:54.00,0:12:56.00,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng phải thực hiện.
Dialogue: 0,0:12:56.00,0:12:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Ở nhiệm vụ này, nếu bạn đưa cho cả hai con dưa leo
Dialogue: 0,0:12:59.00,0:13:01.00,Default,,0000,0000,0000,,hai con khỉ mũ ngồi kế bên nhau này,
Dialogue: 0,0:13:01.00,0:13:03.00,Default,,0000,0000,0000,,sẵn sàng làm điều này 25 lần liên tiếp.
Dialogue: 0,0:13:03.00,0:13:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Mặc dù thực sự thì dưa leo chỉ có nước, theo quan điểm của tôi,
Dialogue: 0,0:13:07.00,0:13:10.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng dưa leo thì hoàn toàn ổn với chúng.
Dialogue: 0,0:13:10.00,0:13:13.00,Default,,0000,0000,0000,,Nếu các bạn đưa nho cho một con --
Dialogue: 0,0:13:13.00,0:13:15.00,Default,,0000,0000,0000,,thức ăn yêu thích của loài khỉ mũ
Dialogue: 0,0:13:15.00,0:13:18.00,Default,,0000,0000,0000,,tương ứng chính xác với mức giá trong siêu thị --
Dialogue: 0,0:13:18.00,0:13:21.00,Default,,0000,0000,0000,,và nếu bạn đưa cho chúng nho -- loại thức ăn ngon gấp nhiều lần --
Dialogue: 0,0:13:21.00,0:13:24.00,Default,,0000,0000,0000,,thì bạn sẽ tạo ra sự không công bằng giữa chúng.
Dialogue: 0,0:13:24.00,0:13:26.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đó là thí nghiệm mà chúng tôi đã thực hiện.
Dialogue: 0,0:13:26.00,0:13:29.00,Default,,0000,0000,0000,,Gần đây chúng tôi ghi hình thí nghiệm này với những con khỉ mới chưa bao giờ thực hiện nhiệm vụ kể trên,
Dialogue: 0,0:13:29.00,0:13:31.00,Default,,0000,0000,0000,,với ý nghĩ rằng có thể chúng sẽ phản ứng mạnh hơn,
Dialogue: 0,0:13:31.00,0:13:33.00,Default,,0000,0000,0000,,và hóa ra là đúng như vậy.
Dialogue: 0,0:13:33.00,0:13:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Con khỉ bên trái là con nhận được dưa leo
Dialogue: 0,0:13:35.00,0:13:38.00,Default,,0000,0000,0000,,Con khỉ bên phải là con nhận được nho.
Dialogue: 0,0:13:38.00,0:13:40.00,Default,,0000,0000,0000,,Con khỉ nhận được dưa leo
Dialogue: 0,0:13:40.00,0:13:42.00,Default,,0000,0000,0000,,nhận thấy rằng miếng dưa leo đầu tiên là hoàn toàn ổn.
Dialogue: 0,0:13:42.00,0:13:45.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó ăn miếng đầu tiên.
Dialogue: 0,0:13:45.00,0:13:48.00,Default,,0000,0000,0000,,Rồi nó thấy con kia nhận được nho, và các bạn sẽ thấy điều gì xảy ra.
Dialogue: 0,0:13:48.00,0:13:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó đưa cho chúng tôi viên đá. Đó là nhiệm vụ.
Dialogue: 0,0:13:51.00,0:13:54.00,Default,,0000,0000,0000,,Và chúng tôi đưa cho nó một miếng dưa leo và nó ăn.
Dialogue: 0,0:13:54.00,0:13:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Con kia cần phải đưa cho chúng tôi một viên đá.
Dialogue: 0,0:13:57.00,0:14:00.00,Default,,0000,0000,0000,,Và đó là những gì nó làm.
Dialogue: 0,0:14:00.00,0:14:03.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó lấy nho rồi ăn.
Dialogue: 0,0:14:03.00,0:14:05.00,Default,,0000,0000,0000,,Con kia thấy điều đó.
Dialogue: 0,0:14:05.00,0:14:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó đưa cho chúng tôi viên đá.
Dialogue: 0,0:14:07.00,0:14:10.00,Default,,0000,0000,0000,,nhận được, lại một lần nữa, dưa leo
Dialogue: 0,0:14:12.00,0:14:27.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:14:27.00,0:14:30.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó thử ném viên đá vào tường.
Dialogue: 0,0:14:30.00,0:14:32.00,Default,,0000,0000,0000,,Nó cần đưa viên đá cho chúng tôi.
Dialogue: 0,0:14:32.00,0:14:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Và nó nhận được dưa leo tiếp.
Dialogue: 0,0:14:37.00,0:14:41.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:14:43.00,0:14:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Đây cơ bản là sự phản đối Wall Street mà bạn thấy ở đây.
Dialogue: 0,0:14:47.00,0:14:50.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:14:50.00,0:14:53.00,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)
Dialogue: 0,0:14:53.00,0:14:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Để tôi kể cho các bạn nghe --
Dialogue: 0,0:14:55.00,0:14:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi vẫn còn hai phút nữa và cho phép tôi kể cho các bạn nghe một câu chuyện vui.
Dialogue: 0,0:14:57.00,0:14:59.00,Default,,0000,0000,0000,,Nghiên cứu này đã trở nên rất nổi tiếng
Dialogue: 0,0:14:59.00,0:15:01.00,Default,,0000,0000,0000,,và chúng tôi nhận được rất nhiều ý kiến,
Dialogue: 0,0:15:01.00,0:15:03.00,Default,,0000,0000,0000,,đặc biệt là từ các nhà nhân chủng học, các nhà kinh tế,
Dialogue: 0,0:15:03.00,0:15:05.00,Default,,0000,0000,0000,,và các triết gia.
Dialogue: 0,0:15:05.00,0:15:07.00,Default,,0000,0000,0000,,Họ không thích thí nghiệm này chút nào.
Dialogue: 0,0:15:07.00,0:15:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì họ đã định trong đầu mình rằng, tôi tin,
Dialogue: 0,0:15:10.00,0:15:12.00,Default,,0000,0000,0000,,rằng sự công bằng là một vấn đề rất phức tạp
Dialogue: 0,0:15:12.00,0:15:14.00,Default,,0000,0000,0000,,và rằng động vật không thể có khả năng này.
Dialogue: 0,0:15:14.00,0:15:16.00,Default,,0000,0000,0000,,Và một nhà triết học thậm chí viết cho chúng tôi rằng
Dialogue: 0,0:15:16.00,0:15:19.00,Default,,0000,0000,0000,,loài khỉ không thể nào có tính công bằng được.
Dialogue: 0,0:15:19.00,0:15:22.00,Default,,0000,0000,0000,,vì tính công bằng chỉ được phát hiện trong Cách Mạng Pháp.
Dialogue: 0,0:15:22.00,0:15:24.00,Default,,0000,0000,0000,,(Cười)
Dialogue: 0,0:15:24.00,0:15:27.00,Default,,0000,0000,0000,,Một người khác đã viết cả một chương
Dialogue: 0,0:15:27.00,0:15:31.00,Default,,0000,0000,0000,,nói rằng anh ta tin rằng phải có cái gì đó liên quan đến sự công bằng
Dialogue: 0,0:15:31.00,0:15:33.00,Default,,0000,0000,0000,,nếu con khỉ nhận được nho từ chối lấy nho.
Dialogue: 0,0:15:33.00,0:15:35.00,Default,,0000,0000,0000,,Điều thú vị là Sarah Brosnan
Dialogue: 0,0:15:35.00,0:15:37.00,Default,,0000,0000,0000,,người thực hiện thí nghiệm này với loài tinh tinh,
Dialogue: 0,0:15:37.00,0:15:39.00,Default,,0000,0000,0000,,đã kết hợp một cặp tinh tinh
Dialogue: 0,0:15:39.00,0:15:42.00,Default,,0000,0000,0000,,mà, con tinh tinh nhận được nho thực sự sẽ từ chối lấy nho
Dialogue: 0,0:15:42.00,0:15:44.00,Default,,0000,0000,0000,,cho đến khi con kia cũng nhận được nho.
Dialogue: 0,0:15:44.00,0:15:47.00,Default,,0000,0000,0000,,Vì vậy, chúng ta đang tiến rất gần đến với tính công bằng ở loài người.
Dialogue: 0,0:15:47.00,0:15:51.00,Default,,0000,0000,0000,,Và tôi nghĩ rằng các nhà triết học cần suy nghĩ lại triết lý của họ một chút.
Dialogue: 0,0:15:51.00,0:15:53.00,Default,,0000,0000,0000,,Thế nên cho phép tôi được tóm tắt lại.
Dialogue: 0,0:15:53.00,0:15:55.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi tin rằng có một sự tiến hóa về đạo đức.
Dialogue: 0,0:15:55.00,0:15:57.00,Default,,0000,0000,0000,,Tôi nghĩ rằng đạo đức còn to lớn hơn nhiều những gì mà tôi đã nói,
Dialogue: 0,0:15:57.00,0:16:00.00,Default,,0000,0000,0000,,nhưng sẽ không thể nếu thiếu những yếu tố
Dialogue: 0,0:16:00.00,0:16:02.00,Default,,0000,0000,0000,,mà chúng ta thấy ở những loài động vật linh trưởng khác
Dialogue: 0,0:16:02.00,0:16:04.00,Default,,0000,0000,0000,,đó chính là sự đồng cảm và an ủi,
Dialogue: 0,0:16:04.00,0:16:07.00,Default,,0000,0000,0000,,xu hướng ủng hộ xã hội, sự tương hỗ và tính công bằng.
Dialogue: 0,0:16:07.00,0:16:10.00,Default,,0000,0000,0000,,Và vì vậy chúng tôi nghiên cứu về những vấn đề đặc biệt này
Dialogue: 0,0:16:10.00,0:16:13.00,Default,,0000,0000,0000,,để thấy rằng chúng ta có thể tạo ra một nền đạo đức từ dưới lên, có thể nói như vậy,
Dialogue: 0,0:16:13.00,0:16:15.00,Default,,0000,0000,0000,,không nhất thiết phải có liên hệ đến Chúa trời và tôn giáo,
Dialogue: 0,0:16:15.00,0:16:18.00,Default,,0000,0000,0000,,và để thấy làm thế nào mà chúng ta có thể có một sự tiến hóa về đạo đức.
Dialogue: 0,0:16:18.00,0:16:21.00,Default,,0000,0000,0000,,Cảm ơn các bạn đã chú ý lắng nghe.
Dialogue: 0,0:16:21.00,0:16:30.00,Default,,0000,0000,0000,,(Vỗ tay)