1
00:00:01,436 --> 00:00:03,316
Trong bộ phim "Interstellar,"

2
00:00:03,320 --> 00:00:06,647
chúng ta có cái nhìn cận cảnh
một hố đen siêu lớn.

3
00:00:06,671 --> 00:00:08,814
Nằm sau tấm màn khí ga sáng rực,

4
00:00:08,838 --> 00:00:10,804
trường hấp dẫn cực kỳ mạnh 
của hố đen này

5
00:00:10,804 --> 00:00:12,439
bẻ cong ánh sáng thành chiếc nhẫn.

6
00:00:12,439 --> 00:00:14,548
Nhưng đây không phải hình ảnh thật,

7
00:00:14,572 --> 00:00:16,358
mà là hình ảnh đồ họa bằng máy tính -

8
00:00:16,382 --> 00:00:19,772
một diễn giải đầy nghệ thuật
về một hình ảnh của hố đen.

9
00:00:20,401 --> 00:00:21,567
Một trăm năm trước,

10
00:00:21,591 --> 00:00:25,192
Albert Einstein lần đầu tiên công bố
Thuyết tương đối rộng.

11
00:00:25,216 --> 00:00:26,655
Những năm sau đó,

12
00:00:26,679 --> 00:00:29,652
các nhà khoa học đưa hàng loạt 
bằng chứng ủng hộ thuyết này.

13
00:00:29,676 --> 00:00:32,760
Nhưng một điều có thể đoán được 
từ lý thuyết này, là việc hố đen

14
00:00:32,784 --> 00:00:35,134
vẫn chưa được quan sát trực tiếp.

15
00:00:35,158 --> 00:00:38,364
Mặc dù chúng ta có vài ý kiến
về hình dạng có thể của hố đen,

16
00:00:38,388 --> 00:00:41,167
nhưng ta chưa từng chụp bức ảnh nào
về nó trong quá khứ.

17
00:00:41,191 --> 00:00:45,470
Tuy nhiên, mọi người sẽ rất ngạc nhiên
khi biết được mọi thứ sẽ sớm thay đổi.

18
00:00:45,494 --> 00:00:49,658
Chúng ta sẽ thấy được bức ảnh đầu tiên 
của hố đen trong vài năm tới.

19
00:00:49,682 --> 00:00:53,640
Những bức ảnh đầu tiên sẽ được chụp
bởi một nhóm các nhà khoa học quốc tế,

20
00:00:53,664 --> 00:00:55,231
một kính thiên văn cỡ Trái đất,

21
00:00:55,255 --> 00:00:58,087
và áp dụng một thuật toán 
để cho ra hình ảnh cuối cùng.

22
00:00:58,111 --> 00:01:01,639
Mặc dù tôi không thể cho các bạn xem 
hình ảnh thật của hố đen hôm nay,

23
00:01:01,663 --> 00:01:04,574
tôi muốn các bạn có cái nhìn lướt qua 
những nỗ lực liên quan

24
00:01:04,598 --> 00:01:06,211
để có được bức hình đầu tiên.

25
00:01:07,477 --> 00:01:08,914
Tôi tên là Katie Bouman,

26
00:01:08,938 --> 00:01:11,504
một nghiên cứu sinh tại Đại học MIT.

27
00:01:11,528 --> 00:01:13,555
Tôi nghiên cứu tại một phòng lab máy tính

28
00:01:13,579 --> 00:01:16,877
để tạo ra những máy tính 
phân tích hình ảnh và video.

29
00:01:16,901 --> 00:01:18,807
Mặc dù tôi không phải nhà thiên văn học,

30
00:01:18,807 --> 00:01:20,372
nhưng tôi sẽ chỉ các bạn thấy

31
00:01:20,396 --> 00:01:23,223
cách mà tôi đã xây dựng đề án thú vị này.

32
00:01:23,223 --> 00:01:26,194
Nếu bạn nhìn xuyên 
lớp ánh sáng của thành phố đêm nay,

33
00:01:26,194 --> 00:01:28,614
bạn có thể may mắn nhìn thấy
toàn cảnh tuyệt vời

34
00:01:28,638 --> 00:01:30,131
của Dải ngân hà.

35
00:01:30,155 --> 00:01:32,617
Và nếu bạn có thể thu cận cảnh
hàng triệu ngôi sao,

36
00:01:32,641 --> 00:01:36,396
26.000 năm ánh sáng về tâm
Dải ngân hà hình xoắn ốc này,

37
00:01:36,420 --> 00:01:39,941
chúng ta sẽ đi đến cụm sao
ở ngay vị trí trung tâm.

38
00:01:39,965 --> 00:01:43,171
Bằng cách quan sát dải bụi ngân hà
qua kính thiên văn hồng ngoại,

39
00:01:43,195 --> 00:01:47,062
các nhà thiên văn học đã quan sát
những ngôi sao này trong hơn 16 năm.

40
00:01:47,086 --> 00:01:50,675
Nhưng thứ chúng ta không thấy được
lại là thứ tuyệt vời nhất.

41
00:01:50,699 --> 00:01:53,765
Những ngôi sao này dường như 
quay quanh một thực thể vô hình.

42
00:01:53,789 --> 00:01:56,112
Theo dõi đường đi của những ngôi sao này,

43
00:01:56,136 --> 00:01:57,430
các nhà thiên văn kết luận

44
00:01:57,454 --> 00:02:00,583
rằng thứ duy nhất đủ nhỏ,
đủ nặng để gây ra hiện tượng này

45
00:02:00,607 --> 00:02:02,575
là hố đen siêu khổng lồ --

46
00:02:02,599 --> 00:02:06,777
một thực thể dày đặt đến mức
có thể hút mọi thứ rất gần nó

47
00:02:06,801 --> 00:02:08,295
ngay cả ánh sáng.

48
00:02:08,319 --> 00:02:11,380
Nhưng điều gì xảy ra
nếu chúng ta phóng to hơn nữa nhỉ?

49
00:02:11,404 --> 00:02:16,137
Liệu ta có thể nhìn thấy thứ
theo lý thuyết là không thể thấy được?

50
00:02:16,719 --> 00:02:19,837
Hóa ra nếu chúng ta có thể khảo sát
ở bước sóng radio,

51
00:02:19,837 --> 00:02:21,613
ta có thể thấy một vòng tròn ánh sáng

52
00:02:21,613 --> 00:02:24,104
tạo ra bởi thấu kính hấp dẫn
của dòng plasma nóng

53
00:02:24,128 --> 00:02:25,957
chuyển động rất nhanh quanh hố đen.

54
00:02:25,981 --> 00:02:27,141
Nói cách khác,

55
00:02:27,165 --> 00:02:30,270
hố đen như một chiếc bóng
trên nền vật liệu màu sáng,

56
00:02:30,270 --> 00:02:32,202
khắc nên hình một quả cầu tối.

57
00:02:32,226 --> 00:02:35,565
Vòng tròn ánh sáng cho thấy 
chân trời sự kiện của hố đen,

58
00:02:35,589 --> 00:02:37,989
nơi lực hấp dẫn rất mạnh

59
00:02:38,013 --> 00:02:39,613
đến nỗi ánh sáng không thể thoát.

60
00:02:39,613 --> 00:02:42,662
Phương trình Einstein dự đoán
kích cỡ và hình dáng của vòng tròn

61
00:02:42,662 --> 00:02:45,754
nên việc chụp hình nó 
không chỉ rất tuyệt,

62
00:02:45,778 --> 00:02:48,396
mà nó sẽ giúp xác minh các phương trình

63
00:02:48,420 --> 00:02:50,886
trong các điều kiện cực hạn quanh hố đen.

64
00:02:50,910 --> 00:02:53,468
Tuy nhiên, hố đen này
ở cách chúng ta rất xa,

65
00:02:53,492 --> 00:02:56,590
nếu nhìn từ Trái Đất thì quả thật
vòng tròn này sẽ cực kì nhỏ --

66
00:02:56,614 --> 00:03:00,204
chỉ bằng kích thước của quả cam
được đặt trên bề mặt của mặt trăng.

67
00:03:00,758 --> 00:03:03,582
Điều đó làm cho việc chụp hình
trở nên vô cùng phức tạp.

68
00:03:04,645 --> 00:03:05,947
Tại sao lại thế?

69
00:03:06,512 --> 00:03:09,700
Câu trả lời nằm gói gọn
trong phương trình toán học đơn giản.

70
00:03:09,724 --> 00:03:12,140
Bởi vì hiện tượng nhiễu xạ,

71
00:03:12,164 --> 00:03:13,519
nên có những giới hạn cơ bản

72
00:03:13,543 --> 00:03:16,213
đối với các vật thể nhỏ nhất
có thể nhìn thấy được.

73
00:03:16,789 --> 00:03:20,461
Phương trình vi phân chứng minh 
để nhìn thấy những vật càng nhỏ

74
00:03:20,485 --> 00:03:23,072
thì chúng ta cần tạo ra
kính thiên văn càng lớn.

75
00:03:23,096 --> 00:03:26,165
Nhưng ngay cả kính thiên văn quang học
tốt nhất Trái Đất,

76
00:03:26,189 --> 00:03:28,608
chúng ta vẫn chưa đạt được 
độ phân giải cần thiết

77
00:03:28,632 --> 00:03:30,830
để ghi lại hình ảnh bề mặt mặt trăng.

78
00:03:30,854 --> 00:03:34,471
Thực ra thì, ở đây tôi đưa ra những ảnh
có độ phân giải cao nhất chụp

79
00:03:34,495 --> 00:03:35,892
mặt trăng từ Trái đất.

80
00:03:35,916 --> 00:03:38,473
Nó có khoảng 13.000 pixels,

81
00:03:38,497 --> 00:03:42,547
và mỗi pixel có kích thước đến 
1,5 triệu quả cam.

82
00:03:43,396 --> 00:03:45,368
Vậy ta cần một chiếc kính lớn đến mức nào

83
00:03:45,392 --> 00:03:48,157
để có thể nhìn thấy quả cam
trên bề mặt mặt trăng,

84
00:03:48,181 --> 00:03:50,395
hay, rộng hơn, là hố đen?

85
00:03:50,419 --> 00:03:52,759
Hóa ra chỉ bằng việc tính toán các con số,

86
00:03:52,783 --> 00:03:55,337
bạn sẽ dễ dàng tính được
chúng ta cần đến chiếc kính

87
00:03:55,337 --> 00:03:56,564
lớn bằng cả Trái Đất.

88
00:03:56,564 --> 00:03:57,332
(Cười)

89
00:03:57,352 --> 00:03:59,435
Nếu ta có thể tạo ra
một thứ lớn như vậy,

90
00:03:59,455 --> 00:04:02,950
ta chỉ mới bước đầu xác định được 
chiếc vòng ánh sáng đặc trưng

91
00:04:02,974 --> 00:04:05,157
biểu thị chân trời sự kiện của hố đen.

92
00:04:05,181 --> 00:04:08,093
Mặc dù bức ảnh này không cho 
chúng ta thấy mọi chi tiết

93
00:04:08,093 --> 00:04:09,473
như trong đồ họa máy tính,

94
00:04:09,473 --> 00:04:11,952
nó cho chúng ta cái nhìn
đáng tin cậy đầu tiên

95
00:04:11,976 --> 00:04:14,463
về môi trường xung quanh một hố đen.

96
00:04:14,487 --> 00:04:16,100
Tuy nhiên, hãy thử tưởng tượng,

97
00:04:16,124 --> 00:04:19,748
việc tạo ra một kính thiên văn parabol 
to bằng Trái đất là điều không thể.

98
00:04:19,772 --> 00:04:21,659
Nhưng theo lời của Mick Jagger,

99
00:04:21,683 --> 00:04:23,474
"Ta không thể luôn có thứ mình muốn,

100
00:04:23,498 --> 00:04:25,685
nhưng nếu nỗ lực, ta có thể tìm ra

101
00:04:25,709 --> 00:04:26,924
và đạt được thứ ta cần."

102
00:04:26,948 --> 00:04:29,412
Bằng việc kết nối
các kính thiên văn trên thế giới,

103
00:04:29,436 --> 00:04:32,974
một dự án cộng tác quốc tế được gọi là
Event Horizon Telescope

104
00:04:32,998 --> 00:04:36,107
đang xây dựng một kính thiên văn 
tính toán kích cỡ Trái đất,

105
00:04:36,131 --> 00:04:37,668
có khả năng phân tích cấu trúc

106
00:04:37,692 --> 00:04:39,891
trên quy mô sự kiện chân trời
của một hố đen.

107
00:04:39,915 --> 00:04:43,132
Hệ thống kính thiên văn lên kế hoạch 
chụp bức hình đầu tiên

108
00:04:43,156 --> 00:04:45,141
về hố đen vào năm tới.

109
00:04:45,165 --> 00:04:48,503
Mỗi kính thiên văn trong hệ thống
toàn cầu này đều làm việc với nhau.

110
00:04:48,527 --> 00:04:51,239
Được liên kết qua hệ thống đồng hồ
nguyên tử chuẩn xác,

111
00:04:51,263 --> 00:04:53,920
nhóm nghiên cứu ở mỗi điểm quan sát
ngưng đọng ánh sáng

112
00:04:53,944 --> 00:04:56,894
bằng cách thu thập 
hàng terabytes dữ liệu .

113
00:04:56,934 --> 00:05:01,934
Dữ liệu này sau đó được phân tích 
tại phòng lab ở Massachusetts.

114
00:05:01,971 --> 00:05:03,765
Điều này được thực hiện như thế nào?

115
00:05:03,789 --> 00:05:07,192
Nhớ rằng nếu ta muốn nhìn thấy hố đen 
ở trung tâm dải Ngân hà,

116
00:05:07,216 --> 00:05:10,198
ta phải xây một chiếc kính thiên văn 
không tưởng cỡ Trái đất?

117
00:05:10,222 --> 00:05:12,454
Nhưng khoan đã nào, giả sử
ta có thể xây

118
00:05:12,478 --> 00:05:14,320
một chiếc kính lớn bằng Trái Đất.

119
00:05:14,344 --> 00:05:16,179
Nó sẽ giống như việc biến Trái đất

120
00:05:16,203 --> 00:05:18,570
thành một quả cầu disco khổng lồ.

121
00:05:18,594 --> 00:05:20,794
Mỗi chiếc gương sẽ thu thập ánh sáng

122
00:05:20,818 --> 00:05:23,415
để chúng ta có thể tổng hợp lại
thành một bức ảnh.

123
00:05:23,439 --> 00:05:26,100
Thế nhưng, giờ nếu loại bỏ đi 
hầu hết các tấm gương đó.

124
00:05:26,124 --> 00:05:28,096
chỉ để lại một vài chiếc.

125
00:05:28,120 --> 00:05:30,997
Chúng ta vẫn có thể tập hợp thông tin lại,

126
00:05:31,021 --> 00:05:33,014
nhưng sẽ có rất nhiều lỗ hổng.

127
00:05:33,038 --> 00:05:37,411
Những chiếc gương đại diện cho những nơi
kính viễn vọng được đặt.

128
00:05:37,435 --> 00:05:41,514
Cực kỳ ít số liệu đo lường 
để tạo dựng một bức ảnh.

129
00:05:41,538 --> 00:05:45,376
Nhưng dù chúng ta chỉ thu thập được 
ánh sáng ở một vài vị trí đặt kính,

130
00:05:45,400 --> 00:05:48,823
khi Trái đất xoay, chúng ta sẽ 
có thêm được những đo lường mới.

131
00:05:48,847 --> 00:05:52,666
Nói cách khác, khi quả cầu disco quay, 
những chiếc kính sẽ thay đổi vị trí,

132
00:05:52,690 --> 00:05:55,589
chúng ta sẽ quan sát được
những phần khác nhau của bức ảnh.

133
00:05:55,613 --> 00:05:59,631
Các thuật toán xử lý hình ảnh sẽ được dùng
để lấp đầy chỗ trống trên quả cầu disco

134
00:05:59,655 --> 00:06:02,688
để kiến tạo hình ảnh cơ bản của hố đen.

135
00:06:02,712 --> 00:06:05,348
Nếu kính thiên văn được đặt
ở khắp Địa cầu --

136
00:06:05,372 --> 00:06:07,313
nói cách khác là khắp quả cầu disco --

137
00:06:07,337 --> 00:06:08,621
thì đó chỉ là chuyện nhỏ.

138
00:06:08,645 --> 00:06:11,967
Tuy nhiên, vì chúng ta chỉ thấy được 
một vài điểm mẫu,

139
00:06:11,991 --> 00:06:14,379
cho nên sẽ có vô số những hình ảnh khả thi

140
00:06:14,403 --> 00:06:17,367
trùng khớp hoàn hảo với những đo lường
từ kính thiên văn.

141
00:06:17,391 --> 00:06:20,407
Tuy nhiên, không phải tất cả hình ảnh
đều được tạo ra đồng đều.

142
00:06:20,849 --> 00:06:25,307
Một số hình ảnh sẽ giống với những gì
chúng ta nghĩ hơn là những cái khác.

143
00:06:25,331 --> 00:06:28,553
Nên, vai trò của tôi trong việc
chụp hình ảnh đầu tiên về hố đen

144
00:06:28,577 --> 00:06:31,509
là thiết kế giải thuật tìm ra 
hình ảnh hợp lý nhất

145
00:06:31,533 --> 00:06:33,755
phù hợp với những đo lường
từ kính thiên văn.

146
00:06:34,727 --> 00:06:38,669
Giống như một nghệ sĩ vẽ chân dung
trong Sở cảnh sát, sử dụng một số ít mô tả

147
00:06:38,693 --> 00:06:42,207
để vẽ chân dung bằng cách sử dụng
kiến thức của họ về cấu trúc gương mặt,

148
00:06:42,231 --> 00:06:45,546
các thuật toán tôi phát triển sử dụng
dữ liệu ít ỏi từ kính thiên văn

149
00:06:45,570 --> 00:06:49,892
để cho ta một bức ảnh
về các vật thể trong vũ trụ.

150
00:06:49,916 --> 00:06:53,567
Bằng cách sử dụng những giải thuật này,
ta có thể ghép các bức ảnh với nhau

151
00:06:53,591 --> 00:06:55,771
từ đám dữ liệu khan hiếm, hỗn tạp này.

152
00:06:55,795 --> 00:07:00,324
Vậy nên, giờ tôi sẽ cho các bạn thấy
một ảnh mẫu dược tạo bởi dữ liệu giả lập,

153
00:07:00,348 --> 00:07:02,281
khi ta giả định hướng các kính thiên văn

154
00:07:02,305 --> 00:07:04,890
về phía hố đen ngay giữa thiên hà
của chúng ta.

155
00:07:04,914 --> 00:07:09,369
Mặc dù đây chỉ là giả lập, việc xây dựng
hình ảnh này cho chúng ta hy vọng

156
00:07:09,393 --> 00:07:12,846
rằng ta sẽ sớm có thể chụp được hình ảnh
hố đen đáng tin cậy đầu tiên

157
00:07:12,870 --> 00:07:15,465
và từ đó, xác định kích thước
của vòng sáng.

158
00:07:16,118 --> 00:07:19,317
Mặc dù tôi rất thích được diễn giải
chi tiết về giải thuật này,

159
00:07:19,341 --> 00:07:21,515
nhưng may cho các bạn,
tôi không có thời gian.

160
00:07:21,539 --> 00:07:23,540
Nhưng tôi cũng trình bày thoáng qua

161
00:07:23,564 --> 00:07:25,866
cách chúng tôi 
xác định hình dạng của vũ trụ,

162
00:07:25,890 --> 00:07:30,356
và chúng tôi sử dụng nó để xây dựng
và kiểm tra kết quả của mình thế nào.

163
00:07:30,380 --> 00:07:32,876
Vì có hàng vô số hình ảnh khả thi

164
00:07:32,900 --> 00:07:35,265
trùng khớp với những đo đạc
từ kính thiên văn,

165
00:07:35,289 --> 00:07:37,894
chúng tôi bằng cách nào đó 
phải chọn lựa chúng.

166
00:07:37,918 --> 00:07:39,756
Chúng tôi xếp hạng các bức ảnh

167
00:07:39,780 --> 00:07:42,614
dựa trên mức độ tương đương
với lỗ đen thực sự,

168
00:07:42,638 --> 00:07:45,120
và lựa chọn cái có vẻ như giống nhất.

169
00:07:45,144 --> 00:07:47,339
Ý của tôi chính xác là gì?

170
00:07:47,862 --> 00:07:49,840
Giả như ta đang cố tạo một chương trình

171
00:07:49,864 --> 00:07:53,047
cho ta biết về khả năng một tấm ảnh
có thể xuất hiện trên Facebook.

172
00:07:53,071 --> 00:07:54,772
Chúng ta có lẽ muốn nó biết rằng

173
00:07:54,796 --> 00:07:58,353
người ta sẽ không hay post 
một tẩm ảnh nhiễu như phía bên trái,

174
00:07:58,377 --> 00:08:00,796
nhưng người ta sẽ hay post 
một tấm selfie

175
00:08:00,820 --> 00:08:02,154
như tấm bên phải.

176
00:08:02,178 --> 00:08:03,817
Tấm hình ở giữa bị mờ,

177
00:08:03,841 --> 00:08:06,480
nhưng dù sao nó có vẻ sẽ được 
post trên Facebook

178
00:08:06,504 --> 00:08:07,864
so với tấm hình bị nhiễu,

179
00:08:07,888 --> 00:08:10,132
nhưng ta sẽ ít thấy nó hơn
so với tấm selfie.

180
00:08:10,132 --> 00:08:12,606
Nhưng đối với các hình ảnh từ hố đen,

181
00:08:12,606 --> 00:08:16,688
chúng tôi gặp một vấn đề hóc búa thật sự:
chúng ta chưa từng nhìn thấy nó.

182
00:08:16,712 --> 00:08:19,003
Trường hợp này, thứ gì có vẻ
giống với hố đen,

183
00:08:19,027 --> 00:08:21,659
và chúng ta nên giả định cấu trúc
của hố đen thế nào?

184
00:08:21,659 --> 00:08:24,395
Chúng tôi đã cố gắng sử dụng
những hình ảnh mô phỏng,

185
00:08:24,395 --> 00:08:26,699
giống hình ảnh hố đen
trong phim "Interstellar,"

186
00:08:26,699 --> 00:08:30,071
nhưng làm thế có thể
gây ra một số vấn đề nghiêm trọng.

187
00:08:30,071 --> 00:08:33,541
Điều gì xảy ra nếu giả thuyết
của Einstein không đúng?

188
00:08:33,565 --> 00:08:37,526
Chúng tôi vẫn muốn tái lập một hình ảnh
chuẩn xác về điều sẽ xảy ra.

189
00:08:37,550 --> 00:08:40,921
Nếu giải thuật dựa quá nhiều
vào phương trình của Einstein,

190
00:08:40,945 --> 00:08:43,700
kết cục chúng tôi sẽ nhìn thấy
điều chúng tôi kỳ vọng.

191
00:08:43,724 --> 00:08:45,880
Nói cách khác, chúng tôi
muốn để dành một chỗ,

192
00:08:45,904 --> 00:08:48,947
thậm chí dành cho một con voi khổng lồ
ngay giữa thiên hà này.

193
00:08:48,971 --> 00:08:50,028
(Cười)

194
00:08:50,052 --> 00:08:53,041
Các loại ảnh khác nhau có 
những đặc điểm riêng biệt.

195
00:08:53,065 --> 00:08:56,613
Chúng tôi có thể dễ dàng phân biệt được
những hình ảnh mô phỏng hố đen

196
00:08:56,637 --> 00:08:58,913
với hình ảnh ta chụp hằng ngày
trên Trái đất.

197
00:08:58,937 --> 00:09:02,041
Cần có cách giúp giải thuật biết
hình ảnh trông như thế nào

198
00:09:02,065 --> 00:09:05,314
mà không phải quy định quá nhiều đặc điểm
cho một loại ảnh.

199
00:09:05,865 --> 00:09:07,758
Một cách chúng tôi thử để giải quyết

200
00:09:07,782 --> 00:09:10,844
là quy định những đặc điểm
của những loại ảnh khác nhau

201
00:09:10,868 --> 00:09:14,998
và xem loại ảnh chúng tôi giả thiết
ảnh hưởng lên việc tái lập như thế nào.

202
00:09:15,712 --> 00:09:19,203
Nếu tất cả các loại ảnh tạo ra
hình ảnh giống nhau,

203
00:09:19,227 --> 00:09:21,284
thì ta có thể tự tin rằng

204
00:09:21,308 --> 00:09:25,481
các giả thiết chúng tôi tạo nên
không bị lệch nhiều so với hình ảnh này.

205
00:09:25,505 --> 00:09:28,495
Nó giống với việc đưa ra
mô tả giống nhau

206
00:09:28,519 --> 00:09:31,515
cho ba nghệ sĩ phác họa khác nhau
ở khắp thế giới.

207
00:09:31,539 --> 00:09:34,399
Nếu họ vẽ ra cùng
một khuôn mặt giống nhau,

208
00:09:34,423 --> 00:09:36,216
chúng ta có thể tự tin rằng

209
00:09:36,240 --> 00:09:39,856
họ không áp đặt những thiên hướng
văn hóa riêng của bản thân lên bức hình.

210
00:09:39,880 --> 00:09:43,195
Một cách chúng tôi thử áp dụng
những đặc điểm hình ảnh khác nhau

211
00:09:43,219 --> 00:09:45,660
là dùng những mảnh ghép
của các hình ảnh hiện có.

212
00:09:46,214 --> 00:09:48,374
Chúng tôi chụp một số lượng lớn hình ảnh,

213
00:09:48,398 --> 00:09:51,116
và chia chúng thành những mảnh hình nhỏ.

214
00:09:51,140 --> 00:09:55,425
Sau đó chúng tôi dùng từng mảnh hình ấy
như những mảnh ghép hình.

215
00:09:55,449 --> 00:09:59,727
Chúng tôi dùng những mảnh ghép
thường thấy để ghép lại thành một bức ảnh

216
00:09:59,751 --> 00:10:02,203
khớp với các đo đạc từ kính thiên văn.

217
00:10:03,040 --> 00:10:06,783
Các loại ảnh khác nhau có 
các tập các mảnh ghép rất riêng biệt.

218
00:10:06,807 --> 00:10:09,613
Vậy điều gì xảy ra khi chúng ta
dùng cùng một dữ liệu

219
00:10:09,637 --> 00:10:13,767
nhưng lại dùng các tập mảnh ghép
khác nhau để tái lập bức hình?

220
00:10:13,791 --> 00:10:18,557
Đầu tiên hãy bắt đầu với các mảnh ghép
giả lập hình ảnh hố đen.

221
00:10:18,581 --> 00:10:20,172
Ok, cái này nhìn khá hợp lý.

222
00:10:20,196 --> 00:10:22,890
Cái này nhìn có vẻ giống như
thứ chúng ta kỳ vọng.

223
00:10:22,914 --> 00:10:24,107
Nhưng liệu ta đã làm được

224
00:10:24,131 --> 00:10:27,445
bởi vì chúng ta chỉ đưa ra số ít
các hình ảnh giả lập về hố đen?

225
00:10:27,469 --> 00:10:29,349
Hãy thử với tập các mảnh ghép khác

226
00:10:29,373 --> 00:10:31,882
từ các thực thể thiên văn
mà không phải là hố đen.

227
00:10:32,914 --> 00:10:35,040
OK, chúng ta cũng có hình ảnh giống thế.

228
00:10:35,064 --> 00:10:37,300
Và giờ thì với các hình ảnh hằng ngày,

229
00:10:37,324 --> 00:10:40,109
giống các bức hình bạn chụp
từ máy camera của mình?

230
00:10:41,312 --> 00:10:43,427
Tuyệt ! Chúng ta cũng có
bức hình giống thế.

231
00:10:43,451 --> 00:10:46,817
Khi có được các bức hình giống nhau 
từ các tập mảnh ghép khác nhau,

232
00:10:46,841 --> 00:10:48,887
chúng tôi có thể tự tin

233
00:10:48,911 --> 00:10:50,877
rằng giả thiết hình ảnh chúng tôi dùng

234
00:10:50,901 --> 00:10:53,822
không chênh lệch nhiều
so với bức hình cuối cùng.

235
00:10:53,846 --> 00:10:57,099
Một thứ khác chúng tôi làm là
sử dụng cùng một tập các mảnh ghép,

236
00:10:57,123 --> 00:10:59,612
ví dụ như tập lấy từ
các bức hình hằng ngày,

237
00:10:59,636 --> 00:11:03,236
và sử dụng chúng để tái lập
các hình ảnh gốc khác nhau.

238
00:11:03,260 --> 00:11:04,531
Trong quá trình giả lập,

239
00:11:04,555 --> 00:11:08,330
chúng tôi vờ như hố đen trông giống như
một thực thế thiên văn khác

240
00:11:08,354 --> 00:11:12,203
cũng như những bức ảnh hàng ngày
giống con voi giữa thiên hà chúng ta.

241
00:11:12,227 --> 00:11:15,395
Khi giải thuật của chúng tôi ở phía dưới
đưa ra kết quả giống với

242
00:11:15,419 --> 00:11:17,515
hình ảnh giả lập thật ở phía trên

243
00:11:17,539 --> 00:11:20,885
chúng tôi sẽ tự tin hơn
về các giải thuật của mình.

244
00:11:20,909 --> 00:11:22,776
Điều tôi muốn nhấn mạnh ở đây

245
00:11:22,800 --> 00:11:24,734
là tất cả các bức hình này được tạo ra

246
00:11:24,758 --> 00:11:27,694
bằng việc ghép các mảnh ghép từ
những bức hình hằng ngày

247
00:11:27,718 --> 00:11:29,933
giống như bạn chụp chúng
từ camera của bạn.

248
00:11:29,957 --> 00:11:33,233
Thế nên một bức tranh về hố đen
chúng ta chưa từng thấy trước đây

249
00:11:33,257 --> 00:11:37,200
cuối cùng có thể được tạo ra bằng cách
ghép các bức hình chúng ta thường thấy

250
00:11:37,224 --> 00:11:39,969
như về người, các tòa nhà, cây cối,
mèo, và chó.

251
00:11:39,993 --> 00:11:42,638
Ý tưởng về hình ảnh như thế này
sẽ giúp chúng ta có thể

252
00:11:42,662 --> 00:11:45,281
chụp được bức ảnh đầu tiên về hố đen,

253
00:11:45,305 --> 00:11:47,752
và hy vọng có thể xác minh
các lý thuyết nối tiếng

254
00:11:47,776 --> 00:11:50,197
mà các nhà khoa học
đang dựa vào hằng ngày.

255
00:11:50,221 --> 00:11:52,829
Nhưng tất nhiên, việc thực hiện
các ý tưởng này

256
00:11:52,853 --> 00:11:56,175
sẽ không bao giờ thực hiện được
nếu không có nhóm nghiên cứu tuyệt vời

257
00:11:56,199 --> 00:11:58,086
mà tôi vinh dự có cơ hội làm việc cùng.

258
00:11:58,110 --> 00:11:59,273
Tôi vẫn ngạc nhiên

259
00:11:59,297 --> 00:12:02,648
rằng mặc dù tôi bắt đầu dự án
mà không hề biết về Thiên văn học,

260
00:12:02,672 --> 00:12:05,291
điều chúng tôi đạt được 
qua sự cộng tác độc đáo này

261
00:12:05,315 --> 00:12:08,074
có thể dẫn tới những hình ảnh
đầu tiên về hố đen.

262
00:12:08,098 --> 00:12:10,796
Nhưng những dự án lớn như
Event Horizon Telescope

263
00:12:10,820 --> 00:12:13,634
rất thành công nhờ vào
sự cộng tác của những nhà chuyên môn

264
00:12:13,658 --> 00:12:15,448
từ những lĩnh vực khác nhau.

265
00:12:15,472 --> 00:12:17,178
Chúng tôi là nhóm các nhà thiên văn

266
00:12:17,202 --> 00:12:19,434
vật lý, toán học, và kỹ sư.

267
00:12:19,458 --> 00:12:22,012
Đây là công cụ sẽ thực hiện được điều

268
00:12:22,036 --> 00:12:24,889
đã từng xem không thể thực hiện được.

269
00:12:24,913 --> 00:12:27,169
Tôi muốn cỗ vũ tất cả
các bạn cùng tiến bước

270
00:12:27,193 --> 00:12:29,289
và đẩy lùi các ranh giới của khoa học,

271
00:12:29,313 --> 00:12:33,214
ngay cả khi nó thoạt đầu có vẻ bí ẩn
với bạn như hố đen chẳng hạn.

272
00:12:33,238 --> 00:12:34,412
Cám ơn.

273
00:12:34,436 --> 00:12:36,833
(Vỗ tay)